ေဆာင္းတြင္းမွာ ေရခ်ိဳးရမွာေၾကာက္ရြံ႕သူေတြဟာ ေလးလံ ထုိင္းမႈိင္းေနတတ္

ေဆာင္းတြင္းမွာ အေအးဒဏ္ကိုေၾကာက္ေနတာေၾကာင့္ ေရမခ်ိဳးတတ္တဲ့သူေတြဟာဆိုရင္ေတာ့ ပံုမွန္ေရခ်ိဳးတဲ့သူေတြနဲ႔ ယွဥ္လုိက္တဲ့အခါမွာ ပိုက်န္းမာတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ေရခ်ိဳးတာဟာဆိုရင္ မိမိရဲ႕ ခႏၵာကိုယ္တြင္းက အခုိးအပုတ္ေတြကို ဖယ္ရွားလုိက္ၿပီး စိတ္ကို ၾကည္လင္ေစတာေၾကာင့္ သင့္ကို္ယ္သင္ယုံၾကည္မႈကေတာ့ အျမင့္ဆံုးေနရာမွာ ရွိေနမွာပါ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာဆိုရင္ ရာသီဥတုေအးျမေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရခ်ိဳးရမွာကို ေၾကာက္ေနတတ္ၾကၿပီး ပ်င္းရိတတ္ၾကပါတယ္။ ေရခ်ိဳးတဲ့အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ပထမဆံုးေရတစ္ခြက္ေလာက္ကသာပဲ သင့္ကို အလြန္အမင္း ေအးျမေစမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ဆက္တိုက္ေလာင္းလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ကိုယ္တြင္းက အပူေတြထြက္သြားတာေၾကာင့္  သိပ္မေအးေတာ့ဘဲ ေနသားက်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

အကယ္လုိ႔သင္ဟာေရမခ်ိဳးျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ခႏၵာကိုယ္တြင္းမွာ အခိုးငုတ္တာ ၊ မသန္႔တာ ၊ ေလခ်ဳပ္တာ ၊ သြားနာတာနဲ႔ မ်က္စိေဝတာ ၊ ဆံပင္ကၽြတ္တာေတြျဖစ္ႏုိင္သလုိ ေခါင္းမူးတာေတြေတာင္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူပံုစံကိုၾကည့္လုိက္ရင္လည္း ဖ်တ္ဖ်တ္လတ္လတ္မရွိဘဲနဲ႔ ထုိုင္းမိႈင္းေနတတ္တာကိုေတြ႕ရမွာပါ။

ေရခ်ိဳးရင္ေတာ့ သင္ဟာဒီျပႆနာေတြကေန ေရွာင္လြဲႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနလုိ႔ထိုင္လို႔ေကာင္းမြန္တာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ သင့္ရဲ႕ အာရံုေၾကာအေျခအေနဟာဆုိရင္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေနမွာျဖစ္ၿပီး အဆစ္အျမစ္ကိုက္ခဲတာေတြ ၊ ဇက္ေၾကာတက္တဲ့ ျ့ပႆနာေတြကိုလည္း ေရွာင္လြဲသြားႏုိင္မွာပါ။

ေရခ်ိဳးရာမွာလည္း မိမိေနထိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ တစ္ရက္ျခားတစ္ခါလိုမ်ိဳး ပံုမွန္ေရခ်ိဳးႏႈန္းကို သတ္မွတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ေရေႏြးကို အခ်ိဳးက်ေရာစပ္ၿပီးခ်ိဳးတာကလည္း သင့္ရဲ႕ အေၾကာေတြကို ပိုမိုအေညာင္းေျပေစမွာပါ။

Mocha

#health.thithtoolwin.com

Ref :  Useful tips

မ်က္ႏွာကို ျဖဴစင္၀င္းပလာေစမယ့္ သဘာ၀နည္းလမ္းမ်ား

ေနေရာင္ျခည္ေအာက္မွာ သြားရင္းလာရင္း၊ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ အသားအေရေတြ ညိဳမည္းေျခာက္ေသြ႕ လာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ ေနေရာင္ျခည္ေၾကာင့္လည္း မွဲ႔ကင္ဆာနဲ႔ အေရျပားကင္ဆာေတြလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါေသးတယ္။ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့နည္းေတြကေတာ့ ဘာမိတ္ကပ္မွ မလုိဘဲနဲ႔ မ်က္ႏွာနဲ႔ အသားအေရကို ျပန္လည္ ဝင္းပလာေစႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။

သရက္သီးနဲ႔ ႏြားႏို့

ေမႊထားတဲ့ သရက္သီးအႏွစ္ထဲကို ႏြားႏို့ လက္ဖက္ရည္တစ္ဇြန္းခန့္ထည့္ေရာလိုက္ပါ။ ျပီးရင္ေတာ့ မ်က္ႏွာေပၚသုတ္လိမ္းေပးပါ။ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ထားျပီးမွ မ်က္ႏွာသစ္လုိက္ပါ။ သရက္သီးမွာပါတဲ့ ဓါတ္တစ္ခုဟာ မ်က္ႏွာအေရျပားေပၚက အဖုအထစ္ေလးေတြကိုစုပ္ယူျပီး ႏြားႏို့က ေဆးေၾကာေပးလိုက္တာေၾကာင့္ မ်က္ႏွာကိုေခ်ာမြတ္ေတာက္ပလာေစျပီး အေရျပားကင္ဆာကေနလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

ွ*သတိျပဳရန္ = သရက္သီးကို ေမႊထားစဥ္မွာေတာ့ ယင္ေကာင္ေတြ မနားေစရပါဘူး။ ေရေရာထားတဲ့ ႏြားႏုိ႔ေတာ့မျဖစ္ေစရပါဘူး။*

ႏြားႏို႔နဲ႔ပ်ားရည္

ႏြားႏို့စစ္စစ္ မတ္ခြက္တစ္၀က္ခန့္ကို ပ်ားရည္တစ္ဇြန္းထည့္ျပီး ေမႊြပါ။ မ်က္ႏွာေပၚကို သုတ္လိမ္းေပးပါ။ ၁၅ မိနစ္ သို့မဟုတ္ မိနစ္ ၂၀ ခန့္ထားျပီး မ်က္ႏွာသစ္၊ ေရခ်ိဳးလိုက္ပါ။ မ်က္ႏွာကို ပိုမို ေတာင္ပလာေစပါတယ္။

ပ်ားရည္နဲ႔ ေထာပတ္သီး

ေမႊထားတဲ့ ေထာပတ္သီးထဲကို ပ်ားရည္တစ္ဇြန္းေလာက္ထည့္ျပီး ေရာေမႊလိုက္ပါ။ လက္ေတြကိုေတာ့ သန္႔စင္ပါေစ။ ေထာပတ္သီးကိုလည္း သန္႔ျပန္႔ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားေပးပါ။ ျပီးရင္ေတာ့ မ်က္ႏွာေပၚကို သုတ္လိမ္းေပးပါ။ နာရီ၀က္ခန့္မတိုင္ခင္ ျပန္ခြါႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာအေရျပားေတြကို ေခ်ာမြတ္လာေစတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။

ၾကက္ဥအကာနဲ႔ ပ်ားရည္

ၾကက္ဥအကာႏွင့္ ပ်ားရည္ကိုေခါက္ၿပီးမ်က္ႏွာဖံုးျပဳလုပ္ေပးပါ။၁၅ မိနစ္ေလာက္ ၾကာေအာင္ထားျပီး ျပန္ခြါလိုက္ပါ။ မ်က္ႏွာကို သစ္လုိက္ပါ။ ၁ ပတ္ကို ၂ ၾကိမ္ေလာက္ ျပဳလုပ္ေပးပါ။

မုန္လာဥနီေဖ်ာ္ရည္

မုန္လာဥနီေဖ်ာ္ရည္ကို မၾကာမၾကာ ေသာက္သံုးေပးပါ။ မုန္လာဥနီမွာပါ၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ A ၊ Antioxidants တို႕ႏွင့္ အျခား ဓာတ္သတၴဳေတြပါဝင္မႈေၾကာင့္ မ်က္ႏွာကို ပိုမို၀င္းပလာေစရံုမကပဲ က်န္းမာေရးကိုလည္း မ်ားစြာ အေထာက္အကူေပးႏုိင္ပါတယ္။

Jackie

#health.thithtoolwin.com

Ref: MNT

တီဘီေရာဂါပိုးအား ကုသေပးႏိုင္မည့္ ေဆး၀ါးသစ္တစ္မ်ိဳးအား စမ္းသပ္ေန

ဘက္တီးရီးယား ကူးစက္ျခင္း အား ကုသမႈအတြက္ အသံုးျပဳရန္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ သည္။ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆး အမ်ိဳး အစားျဖစ္သည့္ cephalosporin ပထမမ်ိဳးဆက္ ေဆး၀ါးမ်ားသည္ ယခုအခါ တီဘီေရာဂါကုသမႈအတြက္ အစြမ္းအာနိသင္မ်ား ႐ွိေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေတြ႕႐ွိခဲ့သည့္ သုေတသန သစ္တစ္ခုကို Scientific Reports ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ေသဆံုးမႈအမ်ားဆံုး ျဖစ္ေစေသာေရာဂါမ်ားတြင္ တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ တီဘီေရာဂါ အားကုသရန္ အနည္းဆံုး ေဆး ေျခာက္လခန္႔ေသာက္ေနရၿပီး ေဆး ယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္ပြားမႈ၏ အႏၲရာယ္ မ်ားအား ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသည္။ တီဘီေဆးသစ္ တီထြင္ဖန္တီးရဖို႔ အတြက္ ကုန္က်စရိတ္မွ ၂.၆ ဘီလီယံအထိ ကုန္က်ေနရၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း ေလ့လာမႈမ်ားကဆိုသည္။

ဓာတ္ခြဲခန္းစမ္းသပ္မႈမ်ားအရ ၎ cephalosporin ေဆး၀ါးသည္ တီဘီပိုးအား ထိေရာက္စြာ သုတ္သင္ ႐ွင္းလင္းႏိုင္စြမ္း႐ွိၿပီး လက္႐ွိ သာမ ႐ိုးက် ကုထံုးမ်ားႏွင့္ ကုထံုးသစ္မ်ား တို႔ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ကုသပါက ပိုထိ ေရာက္မႈ႐ွိေၾကာင္း သိရပါသည္။ ေလ့လာမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဂဏု ဇီ၀ပညာ႐ွင္ ႕University of British Columbia (UBC) မွ ဆန္ဒီေယလိုေယမြန္ဂါဇီယာက ယင္း cephalosporin ေဆး၀ါးသည္ ေသာက္ေဆးျဖစ္ၿပီး ယံုၾကည္စိတ္ခ် ရသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားလည္း႐ွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။


Dr. A.Z
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

မေပါ့ဆသင့္ေသာ ဆီးေက်ာက္တည္သည့္ေ၀ဒနာ

ဆီးေက်ာက္တည္သည့္ ေ၀ဒ နာ႐ွင္ပမာဏမွာ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီး သူအားလံုးရဲ႕ ၇% ႐ွိၿပီး ဆက္လက္ ျမင့္တက္လ်က္႐ွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေလ့လာမႈမ်ားတြင္ ဆီး ေက်ာက္တည္ဖူးသည့္ ေ၀ဒနာ႐ွင္ မ်ားတြင္ နာတာ႐ွည္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါ ခံစားရႏိုင္ေျခမ်ားတယ္ဆိုတာ သိခဲ့ၾကေပမဲ့ ပထမအႀကိမ္ ဆီး ေက်ာက္တည္႐ံုနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ပံု ဘယ္လို ေျပာင္းလဲသြားေစတယ္ ဆိုတာကို သုေတသနလုပ္ခဲ့တာ မေတြ႕ခဲ့ၾကပါ ဘူး။ နာမည္ေက်ာ္ Mayo Clinic မွ ဆီးႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္အထူးကုမ်ားက ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဆီးေက်ာက္တည္ ျခင္းႏွင့္ နာတာ႐ွည္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈၾကား ဆက္စပ္မႈကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ယင္းဆက္စပ္မႈကို သိရဖို႔အတြက္ သုေတသီေတြက ဆီးေက်ာက္ ပထမဆံုးတည္ဖူးတဲ့ ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြကို စတင္သိ႐ွိခ်ိန္မွ ေနာက္ ၃ လၾကာအထိ ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ပံုေတြကို သုေတသနလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပံုမွန္သူ ေတြနဲ႔ ဆီးေက်ာက္တည္ဖူးတဲ့သူေတြ ကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္တဲ့အခါ ဆီး ေက်ာက္တည္ဖူးတဲ့သူေတြမွာ ေသြးတြင္း cystatin C ဇီ၀အမွတ္အသားနဲ႔ ဆီးတြင္ ပ႐ိုတင္းပါ၀င္မႈ ေတာက္ ေလ်ာက္ ျမင့္မားေနတာေတြ႕ရၿပီး ယင္းႏွစ္ခ်က္စလံုးကလည္း နာတာ ႐ွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အျခား နာတာ႐ွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခမ်ားတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ အ၀လြန္ျခင္းနဲ႔ ဆီးတြင္း ဓာတုစစ္ ေဆးခ်က္ေတြလုပ္ၿပီး ယင္းအခ်က္ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီးတာေတာင္မွ ဆီးေက်ာက္တည္ဖူးတဲ့သူေတြမွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ေက်ာက္ကပ္လုပ္ငန္း ေဆာင္တာ မမွန္ကန္မႈေတြကို ေတာက္ေလ်ာက္ေတြ႕ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးေက်ာက္တည္သည့္အခါ အျပင္းအထန္ နာက်င္မႈ၊ ပ်ိဳ႕အန္မႈ၊ ဆီးသြားရခက္ခဲမႈေတြ ႀကံဳေတြ႕ရယံု သာမက နာတာ႐ွည္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခပါ မ်ားတဲ့ အတြက္ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းကို ကာကြယ္ျခင္းက ေက်ာက္ကပ္တစ္ခု လံုးရဲ႕ က်န္းမာျခင္းကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ သုေတသီေတြက အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။

ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

Alpha-Fetoprotein အာလ္ဖါ-ဖီတို ပရိုတင္း

မဂၤလာပါဆရာ။ ကၽြန္ေတာ္ညီမ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အပ်ိဳပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးလေလာက္က ေသြးလွဴဖို႔ ေသြးစစ္ေတာ့ B ပိုး ေတြ႔တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ B ပိုးအတြက္ test ေတြထပ္လုပ္ထားပါတယ္။ အခု AFP (An alpha-fetoprotein) ပံုမွန္ထက္ မ်ားေနလို႔ ၂၀.၆၇ ml ျဖစ္ေနလို႔ CT scan ထပ္႐ိုတ္ခိုင္းထားပါတယ္။ အသဲေရာဂါတခုခုမ်ားျဖစ္ႏွိင္ပါလား။ AFP မ်ားလို႔ စိုးရိမ္ရပါလား။ ေက်းဇူးပါဆရာ။ Test results ေတြ ၾကည့္ေပးပါဆရာ။

Alpha-Fetoprotein (AFP) ကို Tumor Marker လို႔လည္းေခၚတယ္။ ကင္ဆာညႊန္ျပခ်က္ျဖစ္တယ္။ လူၾကီးေတြမွာ AFP 10 ng/mL ထက္နည္းတာ ပံုမွန္။ AFP 500 ng/mL ဆိုရင္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။

AFP ဆိုတာ နာမည္အတိုင္းပဲ သေႏၶသားရဲ႕ အသည္းနဲ႔ Yolk sac ကေနထုတ္ေပးတတဲ့ ပရိုတင္းတမ်ိဳးယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃ လရရင္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ကေလး တႏွစ္သားမ်ားနည္းသြားတယ္။ ၾကီးေတာ့ အထက္ကဂဏန္းေလာက္သာရွိတယ္။

Liver cancer အသည္းကင္ဆာနဲ႔ ရွားပါးတဲ့ Nonseminomatous germ cell tumors ကင္ဆာမွာမ်ားေနတာေတြ႔မယ္။ က်ားအစိကင္ဆာ၊ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာနဲ႔ ေသြးကင္ဆာတို႔မွာလည္း မ်ားေနႏိုင္တယ္။ Hodgkin disease, lymphoma, and renal cell carcinoma ေတြမွာလည္း မ်ားေနတယ္။ Cirrhosis ေခၚ အသည္းေျခာက္ေနသူတခ်ိဳ႕နဲ႔ Chronic active hepatitis နာတာရွည္အသည္းေျခာက္ေနသူတခ်ိဳ႕မွာလည္း မ်ားေနတယ္။ ကင္ဆာကိုကုသရာမွာ ညႊန္းကိန္းအျဖစ္လည္း စစ္ေဆးတယ္။

ေရာဂါေသခ်ာေအာင္
Liver function tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Blood clotting tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Blood urea nitrogen (BUN) ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Complete blood count (CBC) ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Electrolytes and blood chemistry tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Viral hepatitis tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Human chorionic gonadotropin (hCG) နည္း၊ Lactate dehydrogenase (LDH) နည္း၊ Ultrasound, CT scan, MRI, Biopsy ေတြကိုလည္းစစ္ရတယ္။

Liver function tests အသည္းအလုပ္စစ္ေဆးတဲ့အခါ ALT and AST = SGOT and SGPT, Alkaline phosphatise, Bilirubin, Albumin နဲ႔ GGT and LD ဆိုတာေတြကို စစ္တယ္။

အင္ဇိုင္းမ္ေတြ ဘာလို႔မ်ားေနသလဲ
၁။ Chronic hepatitis B နာတာရွည္ (ဘီ) ပိုး၊
၂။ Chronic hepatitis C နာတာရွည္ (စီ) ပိုး)၊
၃။ Chronic and acute alcohol use အရက္စြဲျခင္းအျပင္
၄။ Medications ေဆးဝါးေတြကေန (အင္ဇိုင္းမ္) ေတြမ်ားေနတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

ေဆးဝါးေတြဆိုတာ -
• အနာသက္သာေဆးေတြ = aspirin, acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil, Motrin), naproxen (Naprosyn, Naprelan, Anaprox, Aleve), diclofenac (Voltaren, Cataflam, Voltaren-XR), and phenylbutazone (Butazolidine)
• အတက္သက္သာေဆးေတြ = phenytoin (Dilantin), valproic acid (Depakote, Depakote ER, Depakene, Depacon), carbamazepine (Tegretol, Tegretol XR, Equertro), and phenobarbital
• ဗက္တီးရီးယားအတြက္ေဆးေတြ = tetracyclines, sulfonamides, isoniazid (INH), sulfamethoxazole (Gantanol), trimethoprim (Trimpex; Proloprim, Primsol), nitrofurantoin (Macrodantin; Furadantin; Macrobid), fluconazole (Diflucan ) and some other anti-fungals, etc.
• ကိုလက္စေထာက်ေဆးေတြ = lovastatin (Mevacor, Altocor), pravastatin (Pravachol), atorvastatin (Lipitor), fluvastatin (Lescol), simvastatin (Zocor), rosuvastatin (Crestor), and niacin
• Cardiovascular drugs ႏွလံုးေဆးေတြ = amiodarone (Cordarone), hydralazine (Apresoline), quinidine (Quinaglute, Quinidex), etc.
• စိတ္က်ေဆးေတြျဖစ္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Hiccups ၾကိဳ႕ထိုးသက္သာနည္းမ်ား

မဂၤလာပါေဒါက္တာ က်ေနာ္ အသက္ ၃၃ က်ား က်ိဳ႕ထိုးေနတာ ယခုပတ္အတြင္း (၃) ရက္ရွိပါၿပီ။ ေလလည္း အရမ္းထပါသည္။ ယခင္ တစ္ပါတ္ေက်ာ္ကလည္း ၃ ရက္ေလာက္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆးခန္းသြားျပ၍ ေဆးထိုးေဆစားၿပီး ေပ်ာက္သြားပါသည္။ ယခု ျဖစ္ေနစဥ္ ေဆးခန္းျပ ေဆးထိုးေဆးသာက္ေနေသာ္လည္း မေပ်ာက္ေသးပါေဒါက္တာ။ တရက္လံုးမနားတမ္း က်ိဳ႕ထိုးေနပါသည္။ ေက်းဇူးျပဳ၍ေဆးနည္းေလးေပးပါခင္ဗ်ာ။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ျခင္းမျပဳလုပ္ရေသးပါ။ ျပဳလုပ္ရန္ေရာလိုအပ္ပါသလားခင္ဗ်ာ။ ေလးစားစြာျဖင့္။

ၾကိဳ႕ထိုးတာဟာ ရင္ေခါင္းနဲ႔ ဝမ္းဗိုက္ကိုျခားထားတဲ့ Diaphragm ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားျပားျပားခံုးခံုးၾကီးက အလုပ္ပိုလုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ညာဘက္က အသည္းနဲ႔ ဘယ္ဘက္ကအစာအိမ္ရွိတယ္။ အဲဒီ ၂ ခုထဲက တခုခုမွာ တခုခုျဖစ္ရင္ ၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက အစာအိမ္ထဲကေလေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အစပ္စားလိုက္တာနဲ႔ ၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အဝင္လြဲတယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့ မ်ိဳခ်တာမွာ အဆင္မေျပရင္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ တခါျဖစ္ရင္ ရက္ဆက္ဆိုသလို ထိုးေနတယ္။ အရပ္နည္းေတြေတာ့ သိမွာပါ။ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းကိုရွာရရင္ အဲဒါကို ကုသရမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးကုရတဲ့အထိ ဆိုးတယ္။

• Baclofen, Gabapentin နဲ႔ Omeprazole, Rabeprazole ေဆးေတြကို သံုးတယ္။
• Chlopromazine ေခၚတဲ့ စိတ္ေရာဂါကုေဆးကို အအန္ရပ္ေအာင္နဲ႔ ၾကိဳ႕ထိုးတာရပ္ေအာင္လဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေဆးက အေတာ္အိပ္ခ်င္လို႔ ေဆးအဆ ေလွ်ာ့ေပးရတယ္။
• သိပ္ဆိုးသူေတြအတြက္ Haloperidol စိတ္ေဆး၊ Metoclopramide အစာလမ္းေဆးေတြ သံုးတယ္။
• GERD အစာေျခရည္အထက္ဆန္တာရွိရင္ အဲဒါကိုကုသပါ။ စာတပုဒ္ေရးထားပါတယ္။
• ေပါင္မံု႔ေျခာက္ဝါးျခင္း၊ ေရခဲတံုးဝါးစာျခင္း၊ လွ်ာကိုဆြဲထုတ္နည္း၊ သၾကားရည္ လွ်ာေပၚ၊ ဒါမွမဟုတ္ လွ်ာေအာက္ တင္ေပးျခင္း၊
• Phrenic nerve အာရံုေၾကာကို 0.5% Procaine ထံုေဆးထိုးေပးနည္း၊
• Bilateral phrenicotomy အဲဒီအာရံုေၾကာႏွစ္ခုလံုးကို ခြဲစိတ္ျဖတ္ျပစ္ျခင္း၊
• နားထဲကို Lidocaine liniment 3% or gel 2% ေဆးထည့္ေပးနည္း၊
• Hypokalemia, Hyponatremia ေခၚတဲ့ ပိုတက္ဆီယန္နဲ႔ ဆိုဒီယန္ဓါတ္ဆား နည္းလြန္းတာျဖစ္လို႔ ဆိုးတဲ့ ၾကိဳ႕ထိုးတာဆိုရင္ Carbonated beverage ကာဗြန္ထည့္ထားတဲ့အခ်ိဳရည္၊ ဆိုဒါ၊ စပရင္းဝါးတား၊ ကိုကာကိုလာ၊ စပရိုက္၊ အင္နာဂ်ီ-ဒရင့္ခ္ေတြကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။
• Intranasal vinegar ဗနီဂါအရည္ကို ႏွာေခါင္းထဲထည့္နည္း၊
• Deltoid muscles ပခံုးၾကြက္သားကိုႏွိပ္ျခင္း။

အလြယ္နည္းကေတာ့ ေခါင္းကို ေလမဝင္ႏိုင္တဲ့ ပလပ္စတစ္အိပ္တလံုး စြပ္ပါ။ လည္ပင္းေနရာမွာ ကိုယ့္လက္နဲ႔ စုစည္းထားပါ။ အသက္ရွဴပါ။ အိပ္ထဲကေလမွာ ေအာက္စီဂ်င္ကုန္ျပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္သာက်န္လို႔ အဲဒါကိုရွဴရင္ ေပ်ာက္တယ္။ CO2 ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္နည္းက Vagus nerve ေဗးဂပ္စ္ အာရံုေၾကာကို သက္ေရာက္ေစလို႔ သက္သာေစတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

ဥ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ပတ္သက္၍ ယံုၾကည္မႈအလြဲမ်ား

ယခုေခတ္မွာ အစားအေသာက္ မ်ားထဲတြင္ ကယ္လိုရီပါ၀င္မႈက ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာ ျပႆနာ တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ က်န္းမာ ေရး စာေစာင္ေတြမွာလည္း ဘယ္ အစားကေတာ့ ကယ္လိုရီမ်ားတယ္၊ ဘယ္အစားကေတာ့ စားသင့္တယ္ စသျဖင့္ အႀကံျပဳေလ့႐ွိပါတယ္။ ယင္း အထဲမွာ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳးကေတာ့ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သုေတသနေတြ အရ ဥေတြရဲ႕အႏွစ္ေတြက ကယ္လိုရီ ပိုမ်ားတယ္ဆိုတဲ့ ေတြ႕႐ွိခ်က္ေတြ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဟာရ ကြၽမ္းက်င္ပညာ႐ွင္ေတြထဲက တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ ပါေမာကၡ မန္နီႏိုအာ့ခ္ကေတာ့ တစ္ရက္ကို ဥတစ္လံုးစား႐ံုနဲ႔ေတာ့ ေသြးတြင္း မေကာင္းတဲ့အဆီ (cholesteral) ကို ပိုမဆုိးေစပါဘူးလို႔ ဆိုထားပါတယ္။

 ဥ အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ ဦးေႏွာက္ စြမ္းရည္ျမင့္တင္ေပးႏိုင္တဲ့ အိုမီဂါ ၃၊ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္၊ ဗီတာမင္ ဘီ ၁၂၊ အုိင္းယြန္းနဲ႔ ပ႐ိုတင္းတုိ႔ ျမင့္မားစြာ ပါ၀င္တဲ့အျပင္ အႏွစ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ေရာင္ျခယ္က လည္း မ်က္စိကို အားေပးပါတယ္။ CISRO သုေတသနအရ ၾသစေတး လ်လူမ်ိဳးေတြဟာ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳးအစား နည္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သုေတ သနရလဒ္ေတြအရ တစ္ရက္ကုိ ဥမ်ားမ်ားပိုစားေလ၊ အသီးအ႐ြက္ ေတြ ပိုစားျဖစ္ၿပီး အသင့္စား အစာ ေတြ စားတာ ပိုနည္းတဲ့အတြက္ ပိုေကာင္းတဲ့ စားေသာက္မႈပံုစံကို ရေစႏိုင္တယ္လုိ႔ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၾသစေတးလ် အစား အေသာက္ လမ္းညႊန္ကေတာ့ တစ္ရက္ကို က်န္းမာေရးန႔ဲ ညီညြတ္တဲ့ ပ႐ိုတင္း ႏွစ္ႀကိမ္ကေန သံုးႀကိမ္ထိ စားသင့္ တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ယင္းလိုအပ္ ခ်က္က တစ္ပါတ္ကို ဥအမ်ိဳးမ်ိဳး ေျခာက္လံုးခန္႔စားေပး႐ံုနဲ႔ လံု ေလာက္ပါတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ကယ္လိုရီေလ်ာ့ခ်ဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ ခ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔ အႏွစ္စားသံုးမႈကို ေ႐ွာင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မတန္ပါဘူး။ အေၾကာင္းက အကာနဲ႔အႏွစ္မွာ ကယ္လုိရီကြာျခားမႈက အလြန္နည္းပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥ အမ်ိဳးမ်ိဳးက ကိုယ္တြင္းစုစုေပါင္း အဆီကိုတက္ ေစတယ္ဆိုရာမွာ ေကာင္းတဲ့အဆီ HDL ေတြတက္တဲ့အတြက္ တက္ လာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း မွာေတာ့ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာပါတဲ့ ကိုလက္စထေရာက ခႏၶာကိုယ္ကို ဒုကၡျဖစ္ေစႏိုင္ေလာက္တဲ့ ကိုလက္ စထေရာ ပမာဏမ႐ွိတဲ့အတြက္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုေတြမွာ လြဲမွားတဲ့ က်န္းမာေရးအသိတစ္ခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳး စားသံုးျခင္းက ရ႐ွိလာ မယ့္ က်န္းမာေရးေကာင္းက်ိဳးေတြနဲ႔ လြဲေခ်ာ္ရမွာဆုိးတဲ့အတြက္ တင္ျပ လုိက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။


ဖုိးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

သင့္ရင္သားေတြကို ဘယ္လိုေစာင့္ေ႐ွာက္သင့္သလဲ၊

ရင္သားက်န္းမာေရး ေစာင့္ ေ႐ွာက္ဖုိ႔အတြက္ ဘာေတြလုိအပ္ မလဲ။ အဓိကလိုအပ္တာကေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖုိ႕ပါပဲ။ အ၀လြန္ တာကေတာ့ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားေစပါတယ္။ ခႏၶာ ကိုယ္မွာ အဆီဆဲလ္ေတြ ပိုမ်ားေလ မေဟာ္မုန္းအီစထ႐ိုဂ်င္ေတြ ပိုထုတ္ ေလ ရင္သားကင္ဆာ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေလ ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္း ျခင္းအားျဖင့္ ေဟာ္မုန္းကို ထိန္း႐ံု သာမက အဆီလဲနည္းတဲ့အတြက္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့ က်ေစပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ ျခင္းကလည္း ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ျပန္ရည္ စီးဆင္းမႈစနစ္ကို အားေကာင္းေစၿပီး ရင္သားထဲမွ အဆိပ္အေတာက္ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ စီးဆင္းသြားေစဖို႔ ကူညီျပန္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအစာေတြ စားပါ။

အာဟာရျပည့္၀ၿပီး ညီညြတ္မွ်တတဲ့ အစားအစာေတြ စားဖို႔က အေရး ႀကီးသလို အသင့္စား အစားအစာေတြ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးပါ တယ္။ အစိမ္းေရာင္အ႐ြက္ေတြမွာ သဘာ၀ေရာင္ျခည္ ပစၥည္းျဖစ္တဲ့ ဃေမသအနညသငိ် ေတြ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ ဓာတ္တုိးဆန္႔က်င္ အာနိသင္ကို ရ႐ွိေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အ၀ါေရာင္၊ လိေမၼာ္ေရာင္ အစ႐ွိတဲ့ အသီးအ႐ြက္ ေတြကလည္း ဘီတာကယ္႐ိုတင္း ပါ၀င္တဲ့အတြက္ ဓာတ္တုိးဆန္႔က်င္ အာနိသင္ေၾကာင့္ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီညြတ္တဲ့ အေလ့ အက်င့္ေတြကို ေ႐ွာင္ပါ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းက အဆုတ္ကိုသာမက ခႏၶာေဗဒတစ္ခုလံုးကို ထိခိုက္ေစပါ တယ္။ ဇီ၀႐ုပ္ျဖစ္ပ်က္မႈႏႈန္းကို ေလ်ာ့က်ေစ႐ံုသာမက၊ ဆဲလ္ေရာင္ ရမ္းမႈ ရင့္ေရာ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစ ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ေသာက္မွသာ မဟုတ္ တစ္ပါးသူရဲ႕ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႈမိရာကေနလည္း ဒုကၡျဖစ္ေစပါ တယ္။ ကဖင္းနဲ႔အယ္ကိုေဟာ သံုးစြဲ မႈကို ေလ်ာ့ခ်ပါ။ ယင္းအရာေတြက ရင္သားတင္းမႈ၊ နာက်င္မႈတို႔ကို ျဖစ္ ေစပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ တစ္ရက္ကို အယ္ကိုေဟာ ႏွစ္ဖန္ ခြက္နဲ႔အထက္ ေသာက္သံုးျခင္းက ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈကို ျမင့္ တက္ေစပါတယ္။

 ေစာေစာအိပ္ပါ။ ေစာေစာထပါ။ ဒါကလည္း အေရး ႀကီးတဲ့အခ်က္ပါ ပဲ။ ညနက္တဲ့အထိ မအိပ္ဘဲေနျခင္းက ကင္ဆာကာ ကြယ္မႈမွာ အေရးပါတဲ့ မယ္လတိုနင္ ထုတ္လုပ္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး မေဟာ္မုန္းအီစထ႐ိုဂ်င္ အေပၚမွာ လည္း သက္ေရာက္မႈ ႐ွိေစပါတယ္။ မိမိကိုယ္ကို ျပန္လည္စမ္းသပ္ပါ။ မိမိကိုယ္ကို ျပန္လည္စမ္းသပ္မႈကို ေရခ်ိဳးတိုင္း အခ်ိန္မွန္လုပ္သင့္ပါ တယ္။ တကယ္လို႔ အသက္က ၃၀ ေက်ာ္ၿပီး မိသားစုရာဇ၀င္လည္း ႐ွိ မယ္ဆုိရင္ ပုိၿပီးစစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ ရင္သားမွာ ပံုသ႑ာန္အ႐ြယ္အစား၊ အေပၚယံအေရျပား ေျပာင္းလဲမႈေတြ အားလံုးက အေရးႀကီးပါတယ္။ တ ကယ္လို႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရင္း အလံုး အက်ိတ္ေတြ႕ရင္လည္း လန္႔မသြား ပါနဲ႔။ ရင္သားမွာ အလံုးအက်ိတ္ ေတြ႕တိုင္း ကင္ဆာမဟုတ္ပါဘူး။ အမ်ားစုက ေဟာ္မုန္းအတက္အက် ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အရည္ အိတ္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ေအးေအးထားၿပီး ကြၽမ္းက်င္သူ ေတြနဲ႔ ျပသတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။ ေစာစီးစြာ ျပသျခင္းအားျဖင့္ ေရာဂါ ကိုအခ်ိန္မွီ ကုသႏိုင္ၿပီး အ႐ွင္း ေပ်ာက္ကင္းႏုိင္ေျခ ပိုမ်ားေစႏိုင္ ပါတယ္။


ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

Fertility and Weight ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ ကေလးမရႏိုင္ေသးျခင္း

၁။ မဂၤလာပါဆရာ ကြ်န္မ အသက္ ၃၀ ျပည့္ျပီးပါျပီ။ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္။ အိမ္ေထာင္က်တာ တစ္နွစ္နဲ႔ ၇ လရွိပါျပီ။ အိမ္ေထာင္က်က်ခ်င္းမွာေတာ့ ကေလးမယူေသးဘူးဆိုျပီး ရက္ေရွာင္တဲ့ နည္းနဲ႔ တားပါတယ္ တျခားတားေဆးေတြ တစ္ခုမွ မေသာက္ မထိုး မထည့္ထားပါဘူး။ အခု ကိုယ္၀န္ရဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာ ၃ လရွိပါျပီ။ ရာသီပံုမွန္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားပါတယ္။ ကြ်န္မက ၇၉ ကီလိုရွိပါတယ္။ အေလးခ်ိန္ခ်ဖို႔ၾကိဳးစားေသာ္ျငား မက်နိုင္ဘဲရွိပါတယ္ရွင့္။ ကိုယ္၀န္မရနိုင္တာ ဘာအေၾကာင္းျဖစ္နိုင္တယ္ဆိုတာ ဗဟုသုတသိလိုပါတယ္ရွင့္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားလို႔ထင္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြလည္း ကေလးရေတာ့ စိတ္ထဲသံသယေတြ ၀င္မိပါတယ္ဆရာ။

၂။ မဂၤလာပါဆရာ။ သမီးအသက္ ၂၅ ႏွစ္ပါ။ ေပါင္၂၂ဝ၊ အရပ္ ၅ ေပ ၆ လက္မပါ။ ၂၂ နွစ္မွာအိမ္ေထာင္က်ပါတယ္။ ပထမတနွစ္ကေလးမယူဘူးဆိုျပီး သဘာဝနည္းနဲ႔ ရက္ေရွာင္ပါတယ္။ ရက္မေရွာင္ျဖစ္လို႔ ec2 နွစ္ခါေသာက္ဖူးပါတယ္။ သမီးကဝပါတယ္။ ၂ဝ၁၅ ၄ လပိုင္းမွာတခါ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ၅ လပိုင္းမွာ ၁ ခါသားအိမ္ျခစ္ရပါတယ္။ ရာသီ တနွစ္လံုး မရပ္လို႔ပါ။ ရာသီရပ္သြားပါျပီ။ သမီးကေလးအရမ္းလိုခ်င္ေနပါတယ္ဆရာ။ folic acid ေသာက္ေနတာ၂ ပတ္ေတာ့ရွိပါျပီ။ သမီးတို႔ ၂ ေယာက္လံုးစစ္တာက်န္းမာပါတယ္။ ဆရာသမီးကိုကူညီပါဦးရွင္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

၃။ ကၽြန္ေတာ္အိမ္ေထာင္က်တာ (၄) ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္မိန္းမက ငယ္ငယ္ထဲက ဝတာပါ။ သူက အဝလြန္ေနလို႔လား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္ေထာင္စက်တုန္း သူက အီးဇီးတူးဆိုတဲ့ အေရးေပၚ တားေဆးေတြ ပဲေသာက္မိလို႔လား။ သူအဲလိုေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကၽြန္တာ္တို႔ ကေလးမရတာကို သူစိတ္ေတြကအဲလိုထင္ေနတယ္ဆရာ။ ကၽြန္ေတာ္အမ်ိဳးေရာ သူ႔အမိ်ဳးေရာမွာ ကေလးမရတဲ့မ်ိဳးရုိး မရွိပါဘူးဆရာ။ အီးဇီးတူးကို သူတႏွစ္ေလာက္ေတာ့ စြဲေသာက္တယ္ဆရာ။ ခုဘယ္သူမွာ အျပစ္ရွိေနလဲမသိဘူးဆရာ။ သူကသူ႔ ဝတာအျပစ္ရွိတယ္လို႔ထင္ေနတယ္ သူ႔ကိုလည္းသနားတယ္။ ကၽြန္တာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္တအားကို ကေလးလိုခ်င္ေနလို႔ပါဆရာ။

၄။ အဝလြန္ရင္ ကေလးမရဘူးလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ သမီးအရပ္က ၅ ေပ ၁ လက္မကို ကိုယ္ကေလးခ်ိန္က ၁၂၈ နဲ႔ ၁၃ဝ ၾကားမွာ ရွိပါတယ္။ သမီးအေနနဲ႔ ကေလးမရမွာ စိုးရိမ္တဲ့ထဲမွာ သမီး ဝတာလဲပါပါတယ္။ အခုေတာ့ က်န္းမာေရး အေနနဲ႔ တပတ္ကို အနဲ႔ဆံုး ၆ နာရီေလာက္ကို အားကစားလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဝလြန္ၿပီး ကေလးမရႏိုင္ေလာက္တဲ့ အထဲမွာ ပါ-မပါ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားတိုင္းေတာ့ ကေလးမရတာ မျဖစ္ေစပါ။ ဝတဲ့သူေတြမွာ ကေလးမရတာ ပိုမ်ားတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ လူေတြ ဝတယ္၊ မဝဘူးဆိုတာကို BMI (Body Mass Index) နဲ႔တိုင္းတာ သတ္မွတ္တယ္။ 18.5 ကေန 24.9 အထိဆိုရင္ ပံုမွန္ ျဖစ္တယ္။ 30 ေက်ာ္ရင္ ဝတယ္။ 29 ေက်ာ္သူေတြ BMI 1 နည္းတိုင္း ကေလးရဘို႔ 4% ေလ်ာ့နည္းေစတယ္။ သိပ္ဝတယ္လို႔ ေျပာရမဲ့ BMI 35 ကေန 40 ရွိသူေတြဟာ 23% ကေန 43% အထိ ကေလးရဘို႔ အခြင့္အလမ္းနည္းတယ္။ ဒီကိန္းဂဏန္းေတြရွိေပမဲ့ လူဝတာနဲ႔ ကေလးမရတာဆက္စပ္မႈ လက္ေတြ႔သက္ေသမျပႏိုင္ပါ။

ဝလြန္းသူမ်ား ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳ နဲ႔ ေသြးတိုး ဒီ ၃ မ်ိဳးအျပင္ ကေလးမရတာဆက္စပ္မႈ ရွိတယ္လို႔ သုေတသနတိုင္းက လက္ခံတယ္။ ငယ္ကတည္းက ဝတဲ့မိန္းကေလးေတြ အပ်ိဳျဖစ္ေစာတယ္၊ ရာသီထိန္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဝတယ္လို႔ ဘယ္လို ဆံုးျဖတ္မလဲ။ အရပ္နဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တြက္တာအျပင္ ကိုယ္ထုထည္ဆိုတာ နဲ႔လဲ တိက်ေအာင္ တြက္ေသးတယ္။ သူ႔အေလးခ်ိန္ရဲ႕ ၃ဝ% က အဆီျဖစ္ေနရင္ ဝတယ္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။ ၅ ေပ ၁ လကၼ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ၁ဝ၅ ေပါင္နည္းတယ္၊ ၁၂၂ သင့္တယ္၊ ၁၄ဝ ေပါင္မ်ားတယ္။ အမွန္က ဝရင္ အီစထိုဂ်င္ မ်ားေနတယ္။ သူမ်ားေနရင္ ဘဲလင့္စ္ပ်က္ေတာ့ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးဥ ထြက္တာကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတာမို႔ ကေလးရမွာကို သက္ေရာက္ေစတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရျပီး ေမြးတဲ့အခါလဲ သူမ်ားထက္ ခက္ေသးျပန္တယ္။

လူကဝေနလို႔ အေလးခ်ိန္ခ်တာ တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ ကေလးရမွာ မေသခ်ာေသးပါ။ PCOS ေခၚတဲ့ ေရာဂါပါ ရွိေန-မေန ေဆးစစ္ရပါမယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကေလးမရတာရဲ႕ ပင္မအေၾကာင္းေတြထဲမွာပါတယ္။ LPD ဆိုတာလဲရွိေသးတယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပႆနာရွိတာကိုေခၚတယ္။ PCOS ရွိေနသူမွာ ကေလးမရတာ၊ ေခါင္းက ဆံပင္ပါးျပီး၊ တျခားေနရာက အေမႊးထူေနမယ္။ ဗိုက္ေခါက္ ထူေနမယ္။ သၾကားဓါတ္ ေလ်ာ့ေစတဲ့ အင္စူလင္ေဟာ္မုန္းကို ခံႏိုင္ေနျပီး၊ လူက အေလးခ်ိန္တိုးေနမယ္။ မ်ိဳးဥအိမ္က မ်ိဳးဥဟာ ရင့္မွည့္ေပမဲ့ အျပင္ထြက္မလာလို႔ မ်ိဳးဥအိမ္အိတ္ ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲလို အိတ္ေတြမ်ားေနရင္ တသက္လံုး ကေလးရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ PCOS ရွိေနသူေတြမွာ သားအိမ္ကင္ဆာလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ကေလးပိုပ်က္တတ္တယ္။

ဝတဲ့သူမွာ အဆီမ်ားတယ္။ အဆီကေန အီစထိုဂ်င္ထုတ္တယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းမ်ားေနရင္ ကိုယ္ဝန္တားေဆး ေသာက္သလို သေဘာျဖစ္လာတယ္။ မ်ိဳးဥထြက္မွာကို တားဆီးေတာ့တယ္။ ဝတဲ့သူေတြ ကိုယ္ဝန္ရွိရင္ PET ကိုယ္ဝန္ေသြးဆိပ္တက္တာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ဆီးခ်ိဳလဲ ပိုျဖစ္တယ္။ လူက ဝေနတိုင္း အဲဒါေတြ ဆက္ျဖစ္ေတာ့မွာပဲေတာ့ မထင္ပါနဲ႔။ လူဝရင္ ကေလးမရတာ ၁ဝ% သာ သက္ေရာက္တာ ေတြ႔ရတယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ဘို႔သာ အေရးၾကီးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူကလဲဝ၊ ကေလးလဲမရ၊ PCOS ကပါ ရွိမေနေအာင္ ေဆးစစ္ပါ။ ဝိတ္ခ်ပါ။ ရွိရင္ကုသမႈခံယူပါ။

ေဆးစစ္ရင္ Day 3 FSH, Day 3 E2, Day 3 LH, Day 3 Prolactin, Day 10 FSH, Day 12-14 E2, Surge Day LH, Day 21 Progesterone, TSH, Free T3, Free Thyroxine (T4), Total Testosterone, Free Testosterone, HEAS နဲ႔ Androstenedione ေတြ စစ္တယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Esophagitis အစာမ်ိဳျပြန္ေရာင္ျခင္း

မဂၤလာပါဆရာ ကြ်န္မေမးခြန္းေလးတခုေမးခ်င္လို႔ပါဆရာ။ ကြ်န္မအသက္က ၃၅ ပါ။ ကြ်န္မလ်ွာအရင္းပိုင္းနဲ႔ အာေခါင္လည္ေခ်ာင္းထဲမွာ ေနရတာတမ်ိဳးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ မေနနိုင္မထိုင္ျဖစ္ေနတာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးဆရာ။ ဒါေပမဲ႔ အာေခါင္ကေျခာက္သလိုမ်ိုးျပီးေတာ့ ရင္က်ပ္ခ်င္သလိုးမ်ိုး တခ်က္တခ်က္လဲ ဘယ္ဘက္ရင္္ဘက္ကေအာင့္သလို ခံစားရပါတယ္။ ကြ်န္မလည္ေခ်ာင္းကင္ဆာတို႔ လ်ွာကင္္္ဆာတို႔ကိုေႀကာက္လို႔ပါဆရာ။ နားႏွာေခါင္းလည္ေခ်ာင္းေဆးခန္းမွာ သြားျပတာအစာႁပြန္ေရာင္ေနတာလို႔ေျပာပါတယ္။ ေဆးေသာက္တာသက္သာပါတယ္ဆရာအပူအစပ္ေတြနဲ႔ လက္လုပ္ခ်ဥ္ရယ္ ေရခဲေရ အဲ့တာေတြ ေ႐ွာင္ခိုင္းပါတယ္ဆရာ။ ဆရာ့ေရးတဲ့အထဲမွာအစာႁပြန္ေရာင္တာေရးထားတာ မေတြ႔လို႔ သိခ်င္လို႔ပါဆရာ။

အစာမ်ိဳျပြန္ဆိုတာ ခံတြင္းကေနဆက္ေနျပီး ေအာက္မွာ အစာအိမ္အထိတန္းေနတဲ့ျပြန္လိုေနရာျဖစ္တယ္။ ရင္ေခါင္းပိုင္းမွာ ရွိတယ္။ အဲတာေရာင္ေနရင္ အစာမ်ိဳတဲ့အခါနာမယ္။ GERD ေခၚ အစာေျခအရည္အထက္ဆန္ျခင္းကေန အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေစတယ္။

Hiatal hernia ေခၚ အစာအိမ္ထပ္ပိုင္းေနရာက အူကြ်ံသလိုတက္တာကေနလည္းျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ aspirin, ibuprofen, naproxen ေခၚအနာသက္သာေဆးေတြ၊ alendronate, ibandronate, risedronate ေဆးေတြ၊ clindamycin or tetracycline ပိုးေသေဆးေတြ၊ vitamin C, iron, potassium pills ေဆးေတြ၊ Steroid ေဆးေတြကေနလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ HIV ရွိသူ၊ ဆီးခ်ိဳရွိသူ၊ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းသူေတြမွာလည္း တခ်ိဳ႕ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဓါတ္ကင္ရသူေတြ၊ Scleroderma ေရာဂါရွိသူ၊ အလာဂ်ီရွိသူေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။

ရင္ပူမယ္။ အစာမ်ိဳရင္နာမယ္။ ဆိုးရင္ အရည္မ်ိဳတာနဲ႔နာမယ္။ ရင္ပတ္နာမယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္။ တခ်ိဳ႕ ပ်ိဳ၊ အန္မယ္။ ဖ်ားမယ္။ ဗိုက္ေအာင့္မယ္။

Endoscopy ကိရိယာနဲ႔စစ္ေဆးမယ္။ Barium X-ray ဓါတ္မွန္ရိုက္မယ္။

ကုသရာမွာ ျဖစ္ေစတာကိုကုရမယ္။ ေဆးေသာက္တာေတြသတိထားရမယ္။ GERD ကိုကုသရမယ္။ အစားအေသာက္ကို နည္းနည္းနဲ႔အၾကိမ္ခြဲစားသင့္တယ္။ စားျပီးေနာက္ ၂-၃ နာရီအတြင္း လွဲမေနသင့္ပါ။ မအိပ္မီအစာစားတာမေကာင္းပါ။ အရက္၊ ေခ်ာကလက္ေတြက ပိုဆိုးေစတယ္။ စပ္တဲ့အစာေတြေရွၾင္သင့္တယ္။ အက္စစ္မ်ားတဲ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ လိမ္ေမာ္သီး မသင့္ပါ။ ေဆးလိပ္မေသာက္သင့္။ ကုတင္ေခါင္းရင္းကိုျမွင့္ထားသင့္တယ္။ အဝတ္အစား ေခ်ာင္တာဝတ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ။

Antacids အက္စစ္ဓါတ္ပ်ယ္ေဆးေပးမယ္။ Famotidine (Pepcid), omeprazole (Prilosec), ranitidine (Zantac) ေဆးေတြလည္းေပးတယ္။ တခ်ိဳ႕ ခြဲစိတ္ရတယ္။


ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ားေနျခင္းႏွင့္ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီးအက္ဆစ္မ်ားေနျခင္း

လူငယ္မ်ားတြင္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ားေနျခင္းကိုအိုမီဂါ ၃ ဖက္တီ အက္ဆစ္ၾကြယ္၀ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို စားသံုးေပးျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္ဖြယ္ရွိိေၾကာင္းကို American Heart Association’s Scientific Sessions ၂၀၁၆ တြင္ တင္သြင္းခဲ့ေသာ ကနဦးေလ့လာမႈ တစ္ခုမွ သိရွိရပါသည္။ ငါးမ်ားႏွင့္ အပင္မွရေသာ အဆီအမ်ိိဳးအစားအခ်ိဳ႕တြင္ အမ်ားဆံုးပါ၀င္ေလ့ရွိ ေသာ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီအက္ဆစ္သည္ လူသားတုိ႔အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ ေသာ အဆီအမ်ိဳးအစားတစ္ခုျဖစ္သည္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး လူငယ္လူရြယ္ေပါင္း ၂၀၃၆ေယာက္တို႔အား ေသြးထဲရွိ အိုမီဂါ ၃ဖက္တီအက္ဆစ္ ပမာဏႏွင့္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ားကို တိုင္းတာမွတ္သားထားကာ ေလ့လာမႈျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ပါ၀င္သူမ်ား၏ ေသြးထဲရွိ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီအက္ဆစ္ပမာဏ အနည္းအမ်ားအေပၚမူတည္ၿပီး အုပ္စုေလးစုခြဲကာ ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီအက္ဆစ္အမ်ားဆံုး ရွိေနေသာအုပ္စု၀င္မ်ားသည္ အေပၚ ေသြး ၄ ယူနစ္ႏွင့္ ေအာက္ေသြး ၂ယူနစ္ခန္႔အသီးသိီးေလ်ာ့နည္းသည္ကိုေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ေသြးထဲတြင္ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီအက္ဆစ္မ်ားေလေလ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ပုိက်ေလေလျဖစ္ ၿပီး အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီအက္ဆစ္ ၾကြယ္၀ေသာ အစားအေသာက္ပံုစံကို လိုက္နာရန္ တိုက္တြန္းျခင္းသည္ ေသြးတိုးျခင္းကို တက္ဖ်က္ႏုိင္မည့္ နည္းဗ်ဴဟာတစ္ခု ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ရွိသည္ ဆိုထားပါသည္။

Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

အခ်င္းစားေသာအက်င့္က မိခင္အေပၚ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈ႐ွိ၊ မ႐ွိ

Placentophagy ဆိုတာက ေတာ့ ကေလးေမြးၿပီးေနာက္ အခ်င္းကို ျပန္စားသည့္အက်င့္ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္း ကုထံုးက ဥေရာပတစ္လႊားမွာ တြင္က်ယ္လာတဲ့ စနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းစနစ္ကို စတင္ခဲ့သူေတြကေတာ့ အခ်င္းစားျခင္းအက်င့္မွာ ႏို႔တိုက္ သတၱ၀ါအားလံုးနီးပါးမွာ ေတြ႕ရတဲ့ သဘာ၀ျဖစ္ၿပီး၊ ၎င္းက လူသားမိခင္ ေတြကိုလည္း ေကာင္းက်ိဳးေတြမ်ားစြာရေစၿပီး စြမ္းအားတိုးေစသလို၊ စိတ္ခံစားမႈေကာင္းေစၿပီး၊ မီးတြင္းကာလကိုလည္း တိုေစႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ UNLVမွ မႏုႆေဗ၀ ေဆးပညာသုေတသီေတြက လုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတသနအရကေတာ့ အခ်င္းစားျခင္းက ကေလးေမြးၿပီး မိခင္ေတြမွာ သံဓာတ္ပါ၀င္မႈေကာင္းတဲ့ အာဟာရအရင္းအျမစ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ယင္းကဲ့သို႔ စားျခင္းအားျဖင့္ မိခင္ရဲ႕ သံဓာတ္အေျခအေနကို ေကာင္းက်ိဳးေရာ ဆိုးက်ိဳးပါ မျဖစ္ေစဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ယင္းသုေတသန ေတြ႕႐ွိခ်က္က အေရးႀကီးပါတယ္။ အေၾကာင္းက ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ေရာ ကေလးေမြးၿပီးေနာက္မွာပါ သံဓာတ္လိုအပ္ခ်က္က ျမင့္မားၿပီး မိခင္မ်ားအတြက္ အဓိကျပႆနာျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ အခ်င္းစားျခင္းကို ေထာက္ခံတဲ့သူေတြကေတာ့ အခ်င္းဟာ သံဓာတ္ပါ၀င္မႈ ျမင့္မားေသာ အဂၤါျဖစ္တဲ့အတြက္ ကေလးေမြးၿပီး မိခင္ေတြမွာ သံဓာတ္အားနည္းျခင္းကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ အဆိုျပဳ ခဲ့ၾကပါတယ္။

လူသားေတြရဲ႕ အခ်င္းစားတဲ့ အက်င့္က US အပါအ၀င္ ဥေရာပ တစ္လႊားမွာ က်န္းမာေရးအက်ိဳး သက္ေရာက္မႈကိုသိရရန္ မည္သည့္ တရား၀င္စမ္းသပ္မႈမွ လုပ္မထားပဲ ျပန္႔ႏွံ႔လ်က္႐ွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သုေတသနလုပ္ခဲ့ရာ သုေတသနမွာ အမ်ိဳးသမီး ၂၃ ဦးပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ၁၀ ဦးမွာ ေဆးေတာင့္ပံုစံျပဳလုပ္ထားတဲ့ အခ်င္းေဆးကို တစ္ရက္သံုးႀကိမ္နဲ႔ ၄ ရက္ အဲဒီေနာက္ တစ္ရက္ႏွစ္ႀကိမ္နဲ႔ ၈ ရက္နဲ႔ တစ္ရက္တစ္ႀကိမ္နဲ႔ ကိုးရက္ေသာက္ခဲ့ပါတယ္။ က်န္ ၁၃ ဦး ကိုေတာ့ ယင္းေသာက္နည္းအတိုင္း အာနိသင္မဲ့ ေဆးေတြေပးခဲ့ပါတယ္။ ေသြးစစ္ေဆးမႈေတြကိုေတာ့ ကေလး မေမြးမီ၊ ေမြးၿပီး ၁ ပတ္နဲ႔ ၃ ပတ္ အၾကာတို႔မွာ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ရလဒ္ ေတြမွာေတာ့ ထူးျခားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ မေတြ႕ရဘူးလို႔ သိရပါတယ္။

ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

မွားတတ္ေသာ မ်က္ႏွာအသားအေရ ထိန္းသိမ္းမႈ

- ပြဲလမ္းသဘင္တက္၍ လူပံုအလယ္ မ်က္ႏွာေလး ၀င္းလက္ေနေစခ်င္ လွ်င္ မွန္ကန္ေသာအလွကုန္မ်ိဳးကို သံုးရမွာျဖစ္သည္။ ညစဥ္ မ်က္ႏွာကို ၾကမ္းတမ္းေသာ သဲဆပ္ျပာပါသည့္ မ်က္ႏွာသစ္မ်ား သံုးျခင္းကို ရပ္တန္႔ ရမည္။ သံုးမိပါက လင္းလက္မႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္၍ အသားအေရ ေျခာက္ေသြ႕၊ မြဲၾကမ္း႐ံုမက ေခြၽး ေပါက္က်ယ္ၿပီး အမဲဆံမ်ား ျဖစ္လာ မည္။

- အမ်ားစုက မ်က္ႏွာကို လိမ္းခ်ယ္ၿပီး လည္တိုင္ကို ေမ့ေနတတ္ၾကသည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ အႀကီးမားဆံုး အမွားျဖစ္သည္။ လည္တိုင္အသား အေရသည္ ႏူးညံ့သေလာက္ တင္း ရင္းမႈ ပ်က္ျပယ္ရန္ လြယ္ကူသည္ ျဖစ္ရာ ဂ႐ုတစိုက္ျဖင့္ moisturizer အစိုဓာတ္ထိမ္း cream (သို႔) Lotion ကို အစဥ္တစိုက္ လိမ္းေပးေနရ မည္။

- Rose oil (ႏွင္းဆီရည္) ကို အသံုးျပဳေပးပါက အသားအေရကို ေရဓာတ္ေပးစြမ္းႏိုင္ၿပီး လင္းလက္ ႏုပ်ိဳမႈကိုလည္း ရ႐ွိေစမည္။

- လစဥ္မ်က္ႏွာေဆးျခင္းက အက်ိဳး ျဖစ္ေစေသာ္လည္း ဆိုင္တြင္ျပဳလုပ္ ရန္ ေငြေၾကးကုန္က်မႈကို မစြမ္းသာ ပါက မိမိအိမ္၌ပင္ မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ခြာရေသာ Peel-off ႏွင့္ မ်က္ႏွာအား ျဖည့္မ်က္ႏွာဖံုးကပ္ခြာမ်ားကို အသံုး ျပဳေပးျခင္းျဖင့္ အေရျပားကို ထိန္း သိမ္းႏိုင္မည္။

- ေနစဥ္ မ်က္ႏွာေခ်းခြၽတ္ျခင္းသည္ ႏူးညံ့၍ ထိခိုက္လြယ္ေသာ အသား အေရမ်ားအတြက္ ၾကမ္းတမ္းမႈျဖစ္ ေစၿပီး လင္းလက္မႈမ်ားလည္း ေပ်ာက္ကြယ္ေစမည္။ အထူးသျဖင့္ အသက္ (၄၀) ေက်ာ္သူတို႔အဖို႔ တပတ္လွ်င္ ၁ ႀကိမ္ (သို႔) ၂ ႀကိမ္သာ မ်က္ႏွာေခ်းခြၽတ္သင့္သည္။

- နံနက္အခ်ိန္၌ ႏို႔ရည္ cleanser ျဖင့္ သန္႔႐ွင္းပါ။ ၾကမ္းတမ္းသည့္ မ်က္ႏွာသစ္မ်ားကို မသံုးရပါ။ ဗီမာမင္ စီ serum သည္ ဓာတ္တိုး ဆန္႔က်င္မႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးမႈမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ၿပီး ခရမ္းလြန္ေရာက္ျခည္ မက်ေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပး သည္။ အစိုဓာတ္ထိန္းေဆးၿပီးလွ်င္ eye cream ေကာင္းေကာင္း သံုးဖို႔ လိုသည္။

- ညအခ်ိန္၌ ႏို႔ရည္ျဖင့္ေဆး၍ Retinol cream ကို သံုးပါ။ ညတိုင္း သံုးရန္မလိုပဲ တစ္ပတ္ကို (၂) ညမွ် သာ အသံုးျပဳေပးပါ။ ညဖက္၌ မိမိ အသားအေရအလိုက္ မ်က္ႏွာေခ်း ခြၽတ္ျခင္း (သို႔) အိမ္သံုး peel off ကို အသံုးျပဳၿပီးမွ moiturizer ကို လိမ္း ရန္လုိသည္။

Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

ေလျဖတ္ေရာဂါျဖစ္ေစတတ္ေသာ အေျခခံေရာဂါမ်ား

၁။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
၂။ ေသြးတိုးေရာဂါေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
၃။ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
၄။ အရက္ေသစာ အလြန္ေသာက္စားမႈေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
၅။ ခါးေၾကာရိုး နာဗ္ေၾကာတြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
စတဲ့ အေျခခံေရာဂါေတြဟာ ေလျဖတ္ဖို႔ အင္မတန္မွ နီးစပ္တဲ့ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။


ေလျဖတ္ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းဖို႔အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား---

၁။ လူနာကိုယ္တိုင္ ေရာဂါေပ်ာက္ခ်င္တဲ့စိတ္နဲ႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ဖို႔ လိုတယ္။
၂။ လူနာေစာင့္မွ လက္ကေလးလႈပ္လိုက္ပါဦး၊ ေျခေလးလႈပ္လိုက္ပါဦး စသည္ျဖင့္ အနားမွ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရန္ သတိေပးလႈပ္ရွားခိုင္းေနရမယ္။
၃။ မိသားစုမွ လူနာေပၚ နားလည္မႈနဲ႔ စိတ္ရွည္စြာ ဆက္ဆံရပါမယ္။
၄။ ကုသေသာဆရာေကာင္း ျဖစ္ရပါမယ္။
၅။ မိတ္သဂၤဟႏွင့္ အျမဲေတြ႔ဆံုေစျပီး ဝိုင္းဝန္းအားေပးစကား ဆိုရပါမယ္။

ေလၿဖတ္ၿခင္း ( paralytic stroke) အေႀကာင္းေရးသားထားသည့္ပုိ ့စ္မ်ားကုိလည္း ဆက္လက္ဖတ္ရွဳ ့ေစခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ အားလုံးနည္းပါ သိေတာ့ ေဆာင္ေရွာင္ႏုိင္ပါလိမ့္မည္ ။
နာတာရွည္ေရာဂါအေပါင္းမွ ကင္းေဝးၿပီး အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ပါေစ ။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ကာလအတြင္း သတိထားရမယ့္ (၁၀) မ်ိဳး

အစဦးကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ၃ လအတြင္းမွာ သတိျပဳရမယ့္အခ်က္ ေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိပါတယ္။ အသီး အ႐ြက္ေတြထဲမွာေတာင္ ေ႐ွာင္က်ဥ္ရမယ့္အရာေတြ ႐ွိေနပါေသးတယ္။ သေႏၶသားအတြက္ ထိခိုက္မႈေတြ ႐ွိႏိုင္ၿပီး ကိုယ္၀န္ပ်က္က်တဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ႐ွိပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းကိုေတာ့ ဒုကၡမေပးႏုိင္ေပမယ့္ ေ႐ွာင္က်ဥ္ သင့္တဲ့ အစာေတြအျဖစ္ေတာ့ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကာကြယ္ျခင္း က ကုသျခင္းထက္ ပိုေကာင္းမြန္ပါ တယ္။ ဒီလိုအသီးအ႐ြက္ေတြက ေသြးထြက္ျခင္း၊ သားအိမ္က်ံဳ႕ျခင္း၊ သားအိမ္ေခါင္းက်ယ္ျခင္း စတာေတြ ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါတယ္။

(၁) နာနတ္သီး
နာနတ္သီးကို ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္ ပထမ ၃ လအတြင္း မစားတာ ပိုေကာင္းပါတယ္။ နာနတ္သီးမွာပါတဲ့ Brometain က သားအိမ္ကို ေပ်ာ့ေျပာင္းကာ က်ံဳ႕သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမ ၃ လအတြင္း နာနတ္သီးစား ျခင္း၊ ေဖ်ာ္ရည္ေဖ်ာ္ေသာက္ျခင္းေတြ ကို ေ႐ွာင္က်ဥ္ေပးပါ။

(၂) သေဘၤာသီး
သေဘၤာသီးအစိမ္းကို ပိုေ႐ွာင္ က်ဥ္သင့္ပါတယ္။ မမွည့္ေသးတဲ့ သေဘၤာသီးမွာပါတဲ့ ႏညဖပာန် ေတြ က သားအိမ္ကိုက်ံဳ႕ေစၿပီး ကိုယ္၀န္ ပ်က္ျခင္းေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။

(၃) အေညႇာင့္ပါတဲ့အာလူး
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြအတြက္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ လူတိုင္းမစားသင့္ပါ ဘူး။ အေညႇာင့္ေတြမွာ အဆိပ္ဓာတ္ ပါၿပီး မိခင္ေရာကေလးကိုပါ ဒုကၡ ေရာက္ေစပါတယ္။ အေညႇာင့္မွာပါတဲ့ Enzymes က သေႏၶသားႀကီးထြား မႈကို ဒုကၡေပးပါတယ္။

(၄) ပန္းသီး႐ိုင္း (Wild apple)
ခ်ဥ္ခါးၿပီး ခ်ိဳတဲ့အရသာလည္း အနည္းငယ္ပါတဲ့ ပန္းသီး႐ိုင္းက အရင္တုန္းကေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေတြ မူးေ၀ေအာ့အန္ျခင္း သက္သာ ေအာင္ ေကြၽးေလ့႐ွိတဲ့ အသီးတစ္မ်ိဳး ပါ။ ပန္းသီး႐ိုင္းက သားအိမ္ကို က်ံဳ႕ေစ၊ ညႇစ္ေစကာ ျပႆနာမ်ားေစ ပါတယ္လို႔ ေလ့လာမႈေတြအရ သိ ရပါတယ္။ အခ်ိန္မတန္ပဲ ကေလး ေမြးဖြားျခင္းေတြကိုလည္း ျဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္။

(၅) သစ္ေတာ္သီး (Peach)
ေသြးထြက္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ပ်က္ က်ျခင္းေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

(၆) ျမင္းခြာ႐ြက္
ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ျမင္းခြာ ႐ြက္က က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူး ေတြ မ်ားစြာရ႐ွိေစပါတယ္။ ေသြးတိုး က်ေစျခင္း၊ ႏုပ်ိဳေစျခင္းေတြအျပင္ အဆိပ္အေတာက္ကင္းစင္ေစႏိုင္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမင္းခြာ႐ြက္စား သံုးတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြက ကိုယ္၀န္႐ွိဖို႔ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးတယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။

(၇) Sesame Seed
ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္မွာ လံုး၀ မစားမိပါေစနဲ႔။ ပ်ားရည္နဲ႔ေရာၿပီး စားမိရင္ ပိုဆိုးပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းကိုပဲ ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ႏိုင္ပါတယ္။

(၈) ႐ွားေစာင္းလက္ပတ္
အလွအပေရးရာ အတြက္ အသံုး၀င္တဲ့ ႐ွားေစာင္းလက္ပတ္က ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္အခ်ိန္မွာ စားသံုး မိရင္ေတာ့ ေသြးထြက္မ်ားေစကာ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ေစႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခါစ အစဦးပိုင္းေတြ မွာ လံုး၀ကို ေ႐ွာင္က်ဥ္ရမွာပါ။

(၉) တိရစၦာန္အသည္း
အဆိပ္ဓာတ္ေတြမ်ားစြာပါ၀င္ ႏိုင္တာေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြ အတြက္ ျပႆနာ႐ွိပါတယ္။ ဗီတာမင္ A နဲ႔ ကိုလက္စထေရာေတြ လည္း မ်ားစြာပါ၀င္ကာ သေႏၶသားကို ျပႆနာေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၁၀) ဒန္႔သလြန္သီး
အႏၲရာယ္အမ်ားဆံုး အသီးျဖစ္ ပါတယ္။ အ႐ြက္နဲ႔ အပြင့္ေတြမွာ ဗီတာမင္ C၊ ကယ္ဆီယမ္၊ ႏို႔၊ ဗီတာမင္ A၊ သံဓာတ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္ စတာေတြ ပါ၀င္ေပမယ့္ alpha-sitosteral ေခၚတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ျခင္းကို တားဆီးေပးတဲ့အရာလည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။

Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာေတြကိုကုသရာမွာ ခုခံအားစနစ္လည္း အေရးပါ

စိတ္ဖိဆီးမႈေတြ ထပ္ခါထပ္ခါ ႀကံဳလာရတဲ့အခါ ခုခံအားစနစ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ေဘလံုး (spleen) ထဲမွာ႐ွိေသာ ေသြးျဖဴဥဆဲလ္ေတြက ဦးေႏွာက္ကို သတင္းေပးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး အမူအက်င့္ေျပာင္းလဲျခင္းေတြကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္လို႔ သုေတသီေတြက ေတြ႕႐ွိခဲ့ၾကပါတယ္။ အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္ တကၠသိုလ္မွ သုေတသီေတြက ထပ္ခါထပ္ခါ စိတ္ဖိစီးမႈႀကံဳေနရသူေတြမွာ ခုခံအား စနစ္နဲ႔ ဦးေႏွာက္ၾကား ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ သိရဖို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကရင္း အထက္က ေတြ႕႐ွိခ်က္ကို ေတြ႕ခဲ့ၾကတာပါ။ ယခုေတြ႕ ႐ွိခ်က္ေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာ စိတ္က်န္းမာေရးေ၀ဒနာအခ်ိဳ႕ကို ကုသရာတြင္ ခုခံအားစနစ္ကို ပစ္မွတ္ထား ကုသႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းသစ္ကို ေတြ႕႐ွိခဲ့ၾကပါတယ္။ သုေတသနကို ၾကြက္ေတြမွာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၾကြက္ေတြမွာ တစ္လေလာက္ ဖိစီးမႈေတြကို ဆက္တိုက္ႀကံဳလာတဲ့အခါ ခုခံအားဆဲလ္ေတြ ေျပာင္းလဲလာတာ ကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဖိစီးမႈေတြက ဗီဇဆဲလ္ေတြကို ႐ိုးတင္းခ်ဥ္ဆီမွ ထုတ္လုပ္ၿပီး ေဘလံုးသို႔ ပို႔ေဆာင္တဲ့ သံသရာကို ပိုျမန္လာေစပါတယ္။ ႐ိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီက ထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ ဗီဇဆဲလ္ေတြက ေဘလံုးဆီေရာက္ တဲ့အခါ ေသြးျဖဴဥဆဲလ္ေတြအျဖစ္ ရင့္ၾကက္သြားေစၿပီး၊ ၎င္းအထဲမွာပဲ ဆက္လက္သိမ္းဆည္းထားတာ ေတြ႕ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဘလံုးက ကာလၾကာ႐ွည္ ဖိစီးမႈခံထားရတဲ့ ၾကြက္ေတြမွာ စိတ္တိုေဒါသထြက္မႈေတြ မွတ္ဥာဏ္ဆိုင္ရာျပႆနာေတြ ရဲ႕ မ႐ွိမျဖစ္ အေၾကာင္းအရင္းခံတစ္ခု ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့သုေတသနမွာ ကာလ ၾကာ႐ွည္ ဖိစီးမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳလာရတဲ့ ၾကြက္ေတြမွာ နာတာ႐ွည္ စိတ္တို ေဒါသထြက္လြယ္တာေတြ၊ စိတ္က် ေ၀ဒနာေတြ ႀကံဳလာရတာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။ လူေတြမွာ ယင္းအေျခအေနက ဒဏ္ရာလြန္စိတ္ဖိစီးမႈေ၀ဒနာ (PTSD) နဲ႔ သြားတူေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြမွာ PTSD နဲ႔ ႀကံဳထားရတဲ့သူေတြက စိတ္တို ေဒါသထြက္လြယ္တာ၊ စိတ္ ဓာတ္က်တာ စတဲ့အမူအက်င့္ေတြ ႀကံဳလာရျခင္းမွာ ခုခံအားစနစ္က လည္း တစိတ္တပိုင္းပါ၀င္လာတယ္ လို႔ ေတြ႕႐ွိခဲ့ပါတယ္။ သုေတသီေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ ဦးေႏွာက္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္၊ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဦးေႏွာက္ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ႏွစ္လမ္းသြားစနစ္ ႀကီးရဲ႕ ပေဟဠိအပိုင္းအစေတြကို တစ္စတစ္စ ပိုမိုေတြ႕႐ွိလာပါၿပီ လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

ေလျဖတ္မည့္ ေရွ႔ေျပးလကၡဏာ (၁၀)ခ်က္။ (Ten Warning Signs of Paralysis)

၁။ ဦးေခါင္းေနာက္ေစ့တြင္ ေခါင္းကိုင္ျခင္း၊ မၾကာခဏ မူးေဝျခင္း။
(Sub occipital headache)

၂။ ေျခ,လက္တို႔တြင္ မၾကာခဏ က်ဥ္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ ေလးလံထိုင္းမႈိင္းျခင္း။
(Tingling sensation of limbs)

၃။ မ်က္ခြံႏွင့္ မ်က္ႏွာၾကြက္သားတို႔ ဆတ္ခနဲလႈပ္ျခင္း၊ အသားကြက္၍ တဆတ္ဆတ္လႈပ္ျခင္း။
(Fluttering or Tic of eyelids and facial muscles)

၄။ မၾကာခဏ ဝမ္းခ်ဳပ္ျပီး ဗိုက္တြင္ေလပြေနျခင္း။
(Occassional constipation and fluctuation)

၅။ ညအိပ္ခ်ိန္ က်ဥ္ထံုျခင္း လန္႔ႏိုးျခင္း။
(Tingling and numbress of limbs during sleep)

၆။ ဆီး အနီေရာင္သြားျခင္း။
(Redness discolouration of urine)

၇။ ပစၥည္းမ်ားကိုင္လွ်င္ မျမဲျခင္း၊ မၾကာခဏ လြတ္က်တတ္ျခင္း။
(Freguent fall down of objects when bandling)

၈။ ဘယ္ဘက္လက္ ကိုက္ခဲျပီး လက္မတြင္ ထံုျခင္း၊ ဘယ္ေျခဆြဲျခင္း။
(Tingling and aching sensation of left upper limbs, thumb and lower limbs)

၉။ အမ်ိဳးသားမ်ား အသက္ ၄၅-ႏွစ္ေက်ာ္လွ်င္ ရက္ရွည္ ေျခ,လက္ ထံုက်ဥ္ျခင္း။
(Male over 45yrs,numbers sensation longtime)
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေသြးဆံုးခ်ိန္တြင္ ေျခ,လက္မ်ား ထံုက်ဥ္ျခင္း။ လက္ညႇိဳး၊ လက္ခလယ္ ေကြးရာမွ ခ်က္ခ်င္းဆန္႔မရျခင္း။
(Numbness sensation during menolpasuse)

၁၀။ ေရခ်ိဳးျပီးလွ်င္ မ်က္စိမ်ား ၾကာျမင့္စြာ နီရဲျခင္း။
(Redness of eye after bath (or) Conjunctivities after bath)

ႀကဳိတင္သိရွိၿပီး လူသားမ်ားအားလုံး ေလၿဖတ္ၿခင္း မွ ကာကြယ္နုိင္ႀကပါေစ.....


Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

ကာကြယ္မေႏွး စမ္းသပ္ေပး

ရင္သားကင္ဆာဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္ မ်ားတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ရင္သား ကင္ဆာ ျဖစ္မွာကို အလြန္အကၽြံ စိုးရိမ္ပူပန္ တတ္ၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ရင္သားမွာအဖု၊ အက်ိတ္၊ အသီး၊ အရည္အိတ္စတာေတြ ျဖစ္ေပၚတုိင္း ကင္ဆာျဖစ္ၿပီလို႔ အလြန္အကၽြံ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္း ေတြက အမ်ားအျပားရွိတာေၾကာင့္ပါ။

ရင္သားကင္ဆာဟာ ေသြးဆံုးၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ မိသားစု မ်ိဳး႐ိုးမွာ ရင္သား ကင္ဆာ ေရာဂါ ရာဇဝင္ရွိသူေတြ ဒါမွမဟုတ္ ရင္ဘတ္ေနရာ တစ္ဝိုက္မွာ ဓာတ္ကင္ဖူးသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုရင္သား ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခသူေတြ အေနနဲ႔ ပိုသတိထားၿပီး ကိုယ့္ရင္သားကို အၿမဲစစ္ေဆးေနသင့္ပါတယ္။

ရင္သားကင္ဆာ ကာကြယ္ဖို႔ တိက်တဲ့နည္းလမ္း မရွိေပမယ့္ အသီးအရြက္မ်ားမ်ား စားတာ၊ အနီေရာင္ အသားနဲ႔ တိရစာၦန္ အဆီေတြနည္းနည္းပဲ စားတာ၊ ဆားေလွ်ာ့စားတာ၊ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာစတဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ဘဝေနထိုင္မႈ ပံုစံကို က်င့္သံုးသူေတြမွာ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ ေလ်ာ့နည္းႏုိင္ပါတယ္။

ေသြးဆံုးၿပီးေနာက္ အဝလြန္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ပိုမ်ားတဲ့ အတြက္ အဝလြန္ေနရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။

အရက္ေသာက္ျခင္းက ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခကို မ်ားေစတဲ့အတြက္ အရက္ေသာက္တတ္ရင္ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

Medical tests for all women အမ်ိဳးသမီးတိုင္းလိုအပ္တဲ့ ေဆးစစ္ျခင္းမ်ား

က်န္းမာေနဘို႔ ေရာဂါၾကီးေတြ မခံစားရခင္ကတည္းက ပံုမွန္ေဆးစစ္ေနသင့္တယ္။ ကိုယ့္အသက္၊ သူမ်ားအသက္ေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ သားအိမ္-ကင္ဆာ စစ္ေဆးနည္းနဲ႔ ရင္သား စစ္ေဆးနည္းေတြကို ပံုမွန္စစ္ေနသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ ေရာဂါေတြကိုလဲ ကိုယ္ဟာ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တဲ့-ကူးႏိုင္တဲ့ အတန္းအစားထဲမွာပါေနရင္ စစ္ရလိမ့္မယ္။ အေစာဆံုး သိလာရင္ ေစာေစာကုသဘို႔ အခြင့္သာျပီး အသက္ပိုရွည္ရွည္ ေနႏိုင္ပါမယ္။ ဘာလို႔ အေရးၾကီးတာလဲ။ ကင္ဆာလို၊ ဆီးခ်ိဳလို ေရာဂါေတြကို ေရာဂါလကၡဏာ မေပၚခင္ကတည္းက စမ္းလို႔သိႏိုင္တယ္။ ဘယ္နည္းနဲ႔ စမ္းရသလဲဆိုတာ အသက္၊ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အႏၲရာယ္မ်ားဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြအေပၚမူတည္တယ္။ ေဆးစစ္နည္းေပါင္း တဒါဇင္ရွိပါတယ္။

(၁) ရင္သားကင္ဆာ
ေစာေစာသိေလး အသက္ပိုရွည္ရွည္ေနႏိုင္ေလျဖစ္တယ္။ အေသးဆံုးကတည္းက သိရင္ ေပ်ာက္သြားေအာင္ ခြဲစိတ္ထုတ္ျပစ္ႏိုင္တယ္။ သိပ္ေသးတံုးမွာ တက္ေစ့တို႔ အဆုပ္တို႔ ဦးေႏွာက္တို႔ဆီ မျပန္႔ေသးဘူး။ အသက္ ၂ဝ-၃ဝ ၾကားအမ်ိဳးသမီးေတြ ၃ ႏွစ္တခါ ရင္သား-ကင္ဆာကို စစ္ေနသင့္တယ္။ (မင္မိုဂရမ္) အေမရိကန္ ကင္ဆာ အဖြဲ႔ကေန အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္သူတိုင္း တႏွစ္တခါလုပ္ဘို႔ လမ္းညႊန္ထားတယ္။ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈ အင္အားစုအဖြဲ႔ကေတာ့ ၅-၇၄ ႏွစ္ရွိသူေတြ ၂ ႏွစ္တခါလုပ္ခိုင္းတယ္။ အဲလို ဓါတ္ေရာင္ျခည္ နည္းနည္းေလး သံုးျပီး စမ္းသပ္နည္းကေန လက္နဲ႔စမ္းလို႔မရခင္ ၃ ႏွစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက ေတြ႔ႏိုင္တယ္။ ဒါေတာင္မွ ပံုမွန္ (မင္မိုဂရမ္) မွာ မေတြ႔တိုင္း ကင္ဆာ မရွိတာ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္ပါမယ္။

(၂) သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ
သားအိမ္အဝေနရာကို (HPV) ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ခဏခဏ ကူးစက္တာခံရရင္ သားအိမ္ေခါင္း-ကင္ဆာ ျဖစ္ဘို႔ အႏၲရာယ္မ်ားတယ္။ ေစာေစာစမ္းလို႔ သိရင္ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုဘို႔လဲ လြယ္တယ္။ ကင္ဆာမတိုင္ခင္ (ဆဲလ္) ေတြ မူမမွန္ ျဖစ္ကတည္းက သိႏိုင္တယ္။ Pap test (ပက္ပ္-တက္စ္) နည္းလုပ္ပါတယ္။ အေမရိကားမွာ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ မိန္းကေလးတိုင္းကိုစစ္ေစတယ္။ သားအိမ္ေခါင္း-ကင္ဆာ ကာကြယ္ေဆးလဲ ရွိေနျပီ။ Gardasil ေဆးကို အသက္ ၉-၂၆ ႏွစ္ေတြကိုထိုးေစတယ္။ အျဖစ္အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစတဲ့ HPV ဗိုင္းရပ္စ္ ၄ မ်ိဳးကေန ကာကြယ္ေပးမယ္္။ Cervarix ကာကြယ္ေဆးကို ၁ဝ-၂၅ ႏွစ္သမီးေတြအတြက္ထိုးေပးတယ္။ ပိုး ၂ မ်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးမယ္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ တိုင္းက ဒီ HPV အမ်ိဳးအစားေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားလဲ (ပက္ပ္-တက္စ္) လုပ္ေနသင့္တယ္။

(၃) အရိုးေပ်ာ့ေရာဂါ
အရိုးေတြ အရင္ကေလာက္ မသန္မာဘဲ ကြ်တ္ဆတ္လာတဲ့ေရာဂါျဖစ္တယ္။ က်ိဳးလြယ္လာမယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးဆံုးခ်ိန္ေနာက္ပိုင္း ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ေတာ္ေတာ္တန္တန္ ထိခိုက္ခံရတာနဲ႔ က်ိဳးလြယ္မယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ရင္ Osteoporosis Screening Tests လုပ္သင့္တယ္။ Dual Energy X-ray Absorptiometry (DXA) လို႔ ေခၚတယ္။ အရိုးရဲ႕ သိပ္သီးမႈကို စစ္ႏိုင္တယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္သူတိုင္းကို စစ္ေစတယ္။

(၄) အေရျပားကင္ဆာ
ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးက မလင္ႏိုးမားျဖစ္တယ္။ အေရျပားရဲ႕ အေရာင္ျခယ္ ဆဲလ္ေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြက မ်ိဳးရိုးလိုက္ျဖစ္ၾကတယ္။ ေနေလာင္တာ၊ ေနစာလံႈတာေတြကေနလဲ ပိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ တျခား အေရျပားကင္ဆာေတြက Basal cell နဲ႔ Squamous cell skin cancers ေတြျဖစ္တယ္။ ေစာေစာသိရင္ ေစာေစာကုလို အသက္ပိုရွည္ႏိုင္တယ္။ အေမရိကန္ကင္ဆာအသင္းနဲ႔ အေမရိကန္ အေရျပားအကယ္ဒမီ ေတြကေန လမ္းညႊန္ထားတာက အေရျပားတေနရာရာမွာ အေရာင္။ ပံုပန္း၊ အရြယ္အစား ေျပာင္းလဲလာတာေတြရွိရင္ ေဆးစစ္ပါ။

(၅) ေသြးတိုး
အသက္ရလာေလေလ ေသြးတိုးျဖစ္ႏိုင္ေလ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေလေလ ျဖစ္ႏိုင္ေလ။ လူေနမႈပံုစံနဲ႔လဲ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ေသြးတိုးေၾကာင့္ ဆိုးလွတဲ့ က်န္းမာေရး အႏၲရာယ္ေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေသြးေၾကာေဖါင္း ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္တာနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ပံုမွန္ ေသြးဖိအားက 120/80 ရွိရမယ္။ 140/90 ထက္ေက်ာ္ရင္ ေသြးတိုး ရွိခ်င္ေနျပီလို႔ သတ္မွတ္တယ္။

(၆) ကိုလက္စေထာ အဆီဓါတ္
အမ်ိဳးအစား ၂ ခုထဲက LDL မ်ားေနရင္ မေကာင္းဘူး။ ကိုလက္စေထာအဆိုး ေခၚတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာက်ဥ္းတာ-မာတာျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အလႊာ ေပၚလာမယ္။ ၾကာလာရင္ ႏွလံုးအတက္ရတာနဲ႔ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ မေတာ္တဆေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ကိုလက္စေထာတိုင္းတယ္ဆိုတာ Fasting blood lipid panel ေခၚတယ္။ LDL မေကာင္းတဲ့အမ်ိဳးအစား၊ HDL ေကာင္းတဲ့အမ်ိဳးအစားနဲ႔ Triglyceride အမ်ိဳးအစားေတြကို သိႏိုင္တယ္။ အသက္ ၂ဝ ေက်ာ္ရင္ ၅ ႏွစ္တခါ စစ္ေနပါ။

(၇) ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား ၂
တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ ၃ ပံု ၁ပံုက ဆီးခ်ိဳရွိေနတာကို မသိၾကဘူး။ သူတို႔ဆီမွာ ေသဆံုးရျခင္းအေၾကာင္းရင္မွာ ဆဌမလိုက္တယ္။ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ မ်က္စိကြယ္တာ၊ အာရံုေၾကာထိခိုက္တာေတြ ဆက္-တြဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳကို ေစာစာသိရင္ အစားဆင္ျခင္၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့တာနဲ႔ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ အစာမစားဘဲေသြးထဲမွာရွိတဲ့သၾကားဓါတ္ စစ္နည္းနဲ႔ စမ္းရတယ္။ ေသြးထဲကသၾကားဓါတ္ 100 to 125 ဆိုတာ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ခ်င္ခ်င္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။ 126 ထက္မ်ားရင္ ဆီးခ်ိဳ။ ၄၅ ႏွစ္ ေက်ာ္သူတိုင္း ေကာင္းေနေပမဲ့ ၃ ႏွစ္တခါ စစ္ေနပါ။ မ်ိဳးရိုးရွိသူေတြ အလားအလာရွိသူေတြက ဒိထက္ေစာေစာ စစ္ေနသင့္တယ္။

(၈) HIV
အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးရွိေနရင္ AIDS ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေသြးနဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြထဲမွာပါေနလို႔ ဒါေတြကေန ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ ျဖစ္ရင္ ေပ်ာက္သြားတဲ့အထိ ကုလို႔ မရေသးဘူး ကာကြယ္ေဆးလဲ မေပၚေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေစာေစာသိရင္ သူမ်ားေတြကို မကူးေအာင္၊ ျဖစ္ေနတာ သက္သာေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္။ အရင္ဆံုး ELISA or EIA နည္းနဲ႔စမ္းရတယ္။ ေသြးထဲမွာ HIV အင္တီေဘာ္ဒီ ရွိ-မရွိစစ္တာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တဆင့္ Western blot assay နည္း ျဖစ္တယ္။ ေသျခာေအာင္ လုပ္တာပါ။ ဒါေတာင္ ထပ္စမ္းရေသးတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ပိုးဝင္ခံရျပီး ၂ လေနရင္ စမ္းေတာ့ အေပါင္းျပတယ္။ တခ်ိဳ႕က ၆ လေနမွျပတယ္။ အႏၲရာယ္ရွိသူနဲ႔ လိင္မဆက္ဆံဘဲေနတာနဲ႔ ကြန္ဒြမ္သံုးျပီး ဆက္ဆံနည္းနဲ႔သာ အေကာင္းဆံုးကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ တျခား လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြကိုပါ ကူးမလာေအာင္ ဆင္ျခင္မွ HIV လဲ ကူးလာဘို႔ အခြင္မသာျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ ပိုးေတြ႔ရင္ ဆင္ျခင္စရာေတြ အမ်ားၾကီး လုပ္ရမယ္။

(၉) အူမၾကီးအစာေဟာင္းအိမ္ကင္ဆာ
ကင္ဆာေၾကာင့္ေသဆံုးရတာထဲမွာ ဒုတိယလိုက္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အဆုပ္-ကင္ဆာ နဲ႔ ရင္သားကင္ဆာ ျပီးေနာက္ တတိယလိုက္တယ္။ ျဖစ္ကာစမွာ အူမၾကီး အသီးေလးကေနမွ ကင္ဆာျဖစ္လာလို႔ ဒီအဆင့္မွာသိျပီး ကုသသင့္တယ္။ Colonoscopy နည္းနဲ႔ စစ္ရင္ ေစာေစာသိမယ္။ စစ္ေနရင္းနဲ႔ ေတြ႔ရင္ တခါထဲ ထုတ္ျပစ္ႏိုင္တယ္။ Flexible sigmoidoscopy ကရိယာကိုလဲ သံုးတယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ရင္ စစ္ေဆးသင့္တယ္။

(၁ဝ) မ်က္စိေရတိမ္
မ်က္စိအာရံုေၾကာကို ပ်က္စီးေစလို႔ မ်က္စိကြယ္ေစႏိုင္တယ္။ မူလေဒါင့္က်ယ္ ေရတိမ္အမ်ိဳးအစားက အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ေရာဂါလကၡဏာ မခံစားဘဲေနလို႔ သိရင္ ေနာက္က်ေနတတ္တယ္။ အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္ရင္ ၂-၄ ႏွစ္တခါ စစ္သင့္တယ္။ မိသားစုရာဇဝင္ရွိသူ၊ မ်က္စိ ခိုက္မိဘူးသူ၊ စတီရြိဳက္ေဆးေသာက္ဘူးသူေတြက ပိုဂရုစိုက္ဘို႔ လိုတယ္။

(၁၁) အသည္းေရာင္ (ဘီ)
ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကေနျဖစ္ေစတယ္။ ပိုးဝင္ကာစမွာ အားယုတ္တာ၊ ဆီး-မ်က္လံုးဝါတာ၊ ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္တာ ေလာက္သာ ခံစားရတယ္။ သူတို႔ထဲက ၁-၃% ကေန ေရာဂါသယ္ပို႔ေနသူေတြ ျဖစ္လာမယ္။ အသဲမွာ နာတာရွည္ ေရာင္တဲ့အဆင့္ကေန အသဲ-ကင္ဆာ တခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ (HBsAg) test နည္းနဲ႔ ပိုးရွိ-မရွိစစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ စစ္တာ အေရးၾကီးတယ္။ သူ႔ကေလးကို ကူးႏိုင္တယ္။ ေမြးေမြးခ်င္း ေဆးေတြထိုးရမယ္။ တခါစစ္လို႔ မေတြ႔တိုင္းေတာ့ ပိုးဝင္မထားဘူးလို႔ ေျပာမရေသးဘူး။ ထပ္စစ္ရမယ္။ (anti-HBs) test နည္းက အေပါင္းျပေနသူဟာ HBV (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေတြရွိေနတာမို႔ ေရာဂါကို ခံႏိုင္ရည္ရွိသူ ျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားသူေတြလဲ အဲလိုျပမယ္။ (anti-HBc) စမ္းသပ္နည္း အေပါင္းျပတယ္ဆိုတာ HBV ေရာဂါရွိေနတာျဖစ္တယ္။ နာတာရွည္ အသဲေရာင္ေနတယ္။ သူမ်ားကိုလဲ ကူးေစႏိုင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လတ္တေလာ ကူးစက္ခံထားရျပီး နလံထေနတယ္၊ ခံႏိုင္ရည္လဲ တစိတ္တပိုင္း ရွိေနတာျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ စမ္းသပ္နည္း ၂ ခုထပ္လုပ္ရမယ္။ E antigen blood test နည္းက အေပါင္းျပေနရင္ ေသြးထဲမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနျပီး၊ သူမ်ားကို အလြယ္တကူ ကူးစက္ေစမယ္။ Hepatitis B DNA test စမ္းနည္းကေန Viral load ေသြးထဲမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားေနသလဲ သိေစတယ္။ ေဆးကုတာ ထိေရာက္မႈ ကို တိုင္းတာႏိုင္တယ္။ Liver function tests နည္းနဲ႔ အသဲအေျခအေနကို သိေစတယ္။ အသဲအသားစထုတ္ယူစစ္ေဆးနည္း လုပ္ရင္ အသဲေရာဂါကို အေသအျခာ သိမယ္။

(၁၂) အသည္းေရာင္ (စီ)
Anti-HCV test နည္းနဲ႔ အင္တီေဘာ္ဒီ ရွိ-မရွိ သိႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္ထားတာ အသစ္လား၊ အေဟာင္းလား ခြဲမရဘူး။ HCV recombinant immunoblot assay (RIBA) test ကိုလဲ တြဲလုပ္ႏိုင္တယ္။ HCV antibodies ကိုဘဲ စမ္းတယ္။ ဒီ ၂ နည္းက အတူတူသေဘာသာ သိရမယ္။ HCV RNA test ဆိုတာ အရည္အေသြး စမ္းတာ ျဖစ္တယ္။ Positive ဒါမွမဟုတ္ Detected ဆိုတာ HCV viral RNA ေတြ႔လို႔ျဖစ္တယ္။ Negative ဒါမွမဟုတ္ Not detected ဆိုတာကို ေဆးကုသအျပီး စမ္းတယ္။ အခုဒီနည္းေတြကို သိပ္မလုပ္ေတာ့ဘူး။ HCV Viral Load (HCV RNA test, Quantitative) နည္းက ေသြးထဲမွာ viral RNA particles ေတြဘယ္ေလာက္မ်ားလဲသိေစမယ္။ Viral load tests နည္းကို ေဆးကုေနစဥ္ လုပ္တယ္။ ေဆးကုကာစ ၃ လမွာ ခဏခဏစစ္တယ္။ ေဆးကုတာ ေအာင္ျမင္ရင္ ၄-၁၂ ပါတ္ ေနေတာ့ ၉၉% က်သြားမယ္။ Viral genotyping နည္းက အမ်ိဳးအစားခြဲသိေစတယ္။ အဓါကအမ်ိဳးအစား ၆ ခု ရွိတယ္။ USPSTF အဖြဲ႔က ေရာဂါလကၡဏာ မရွိသူေတြကို Screening for (HCV) infection စမ္းဘို႔ မလိုဘူးလို႔ ဆိုတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

အမ်ိဳးသားလိင္အဂၤါကင္ဆာမ်ား

ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္နိုင္ေျခ အခြင့္အလမ္းမ်ားေစတဲ့အခ်က္ေတြကို သိခ်င္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားကင္ဆာလူနာသစ္မ်ားရဲ႕ ေလးပံုပံုတစ္ပံုက ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္လာျခင္း၊ မ်ိဳး႐ိုးထဲမွာ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ဖူးသူရွိျခင္း၊ ဗီဇပါလာျခင္း၊ အနီေရာင္အသားမ်ား အစားမ်ားျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ကင္ဆာျဖစ္ ေစႏိုင္တဲ့အရာေတြနဲ႔ ထိေတြ႕မႈရွိျခင္း၊ ဆီးက်ိတ္ေရာင္ျခင္း၊ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါရွိျခင္း၊ အသက္ ၃၀ ႏွစ္ေအာက္ အရြယ္မွာ သားေၾကာျဖတ္ထားျခင္း စသူတို႔မွာ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားတတ္ပါ တယ္။

ေစာေစာစီးစီးေတြ႕ရတဲ့သတိေပး လကၡဏာေတြေရာရွိပါလား။

ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာကေတာ့ ေစာေစာပိုင္းကာလေတြမွာ ေ၀ဒနာခံစားရေလ့မရွိပါဘူး။ ေရာဂါအဆင့္ ျမင့္လာရင္ေတာ့ ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ လကၡဏာေတြရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဆီးသြားတဲ့အခါ ေႏွးသြားျခင္း ဒါမွမ ဟုတ္ အားနည္းသြားျခင္း၊ ခဏခဏဆီးသြားရန္ လိုအပ္လာျခင္း၊ ဆီးထဲမွာေသြးပါလာျခင္း၊ လိင္တံမာေတာင့္ ရန္ အခက္အခဲရွိျခင္း စတာေတြျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ တင္ပါး၊ ခါးနဲ႔ရင္ဘတ္ ဒါမွမဟုတ္ ကင္ဆာပ်ံ႕ႏွံေနတဲ့ ေနရာေတြကေန နာက်င္လာတာ။ ေျခေထာက္နဲ႔ေျခေခ်ာင္းမ်ားထံုျခင္း ဒါမွမဟုတ္ အားနည္းလာျခင္း၊ ဆီးနဲ႔ ၀မ္းမထိန္း ခ်ဳပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္းစတာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာနဲ႔ ခြဲျခားဖို႔ဆင္တူတဲ့ေရာဂါ တစ္မ်ိဳးရွိပါေသးတယ္ အဲဒါကေတာ့ BPH ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေစာစီးစြာေထာက္လွမ္းေဖာ္ထုတ္ ရတာေတြရွိပါလား

ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာအတြက္ စအိုအတြင္းလက္ေခ်ာင္းသြင္းၿပီး စမ္းသပ္တာကလြယ္ကူတယ္ ဆိုေပမယ့္ PSA ထက္ေတာ့ထိေရာက္မႈနည္းပါတယ္။ PSA ( Prostatic Specific Antigen) လို႔ ေခၚတဲ့ ေသြးထဲမွာ PSA ပမာဏတိုင္းတာတာကိုေျပာတာပါ။ အသက္ ၅၀ အရြယ္မွစၿပီး စစ္ေဆးေပးဖ႔ိုပါတယ္။ မိသားစုထဲမွာ ရာဇ၀င္ရွိဖူးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ကတည္းကစၿပီး စစ္ေပးပါ။ လူနာကို အေၾကာင္းစံုရွင္းျပအသိေပးၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဘယ္လိုလူနာမ်ိဳးေတြကိုဆရာ၀န္ေတြဆီကို ညႊန္းပို႔သင့္ပါသလဲ
ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါအတြက္ DRE လုပ္ၾကည့္လို႔ ပံုမမွန္တာေတြ႕ရွိရင္၊ PSA ပမာဏျမင့္ေနရင္ ဆရာ၀န္ေတြဆီသို႔ ခ်က္ခ်င္းညႊန္းပို႔ရပါမယ္။

ကာကြယ္ရမယ့္ အပိုင္းေလးေတြကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္

ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာအတြက္ေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ရွိေအာင္ထိန္းသိမ္းပါ။ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြျဖစ္တဲ့ မုန္လာထုပ္၊ ပန္းမုန္လာ၊ ပန္းမုန္လာ စိမ္း စတာေတြစားေပးပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီး၀လံမ်ိဳးစံုကို ပန္းကန္လုံး၂လံုး ခြဲစာ ေန႔စဥ္စားေပးပါ။

ေဒါက္တာ ဦးမိုးေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္ (အေထြေထြေရာဂါ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း)
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/

ေျပာင္းဖူးထုပ္

ဒီတစ္ပတ္အတြက္က ကေလးေတြအတြက္ဆိုေတာ့ ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႀကိဳက္ႏွစ္သက္က်တဲ႔
ေျပာင္းဖူးကိုပဲအေျခခံၿပီး အဟာရလည္းျဖစ္
ကေလးတိုင္းလိုလိုလည္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္က်တဲ႔
ေျပာင္းဖူးထုပ္ေလးနဲ႔ပဲမိတ္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္

ပါဝင္ပစၥည္း
ပံေျပာင္းေခၚသၾကားေျပာင္း
ဆန္မႈန္႔
ႏို႔စိမ္းဘူး
ေထာပတ္
ဆား

ျပင္ဆင္ပုံ

ေျပာင္းဖူးကိုခပ္ပါးပါးေလးေတြလွီးၿပီး ႏို႔စိမ္း၊ ဆန္မႈန္႔၊ ဆား သင့္ေတာ္ရံုထည့္ၿပီး ႏွ႔ံေအာင္ေမႊေပးထားပါ ေျပာင္းဖူးဖတ္ ကိုမကပ္ေအာင္ေထာပတ္ေလးနဲ႔သုပ္ၿပီး ခုနကေမႊထားတဲ႔ ေျပာင္းဖူးအႏွစ္ေလးေတြသင့္ေတာ္ရံုထည့္ၿပီး လုံေအာင္ ထုပ္ ေျပာင္းဖူးဖတ္ကိုအမ်ွင္ေလးေတြလုပ္ၿပီး ျပန္မေျပေအာင္ခ်ည္ထားပါ

ခ်က္ျပဳတ္ပုံ

ေပါင္းအိုးေအာက္ေျခမွာေရထည့္ၿပီး ေရကိုေျပာင္းဖူးထုပ္ ေလးေတြမထိေအာင္ခပ္နည္းနည္းဆိုရပါၿပီ ေရေငြ႔ အပူေလးနဲ႔ပဲေျပာင္းဖူးထုပ္ကိုက်က္ေအာင္ေပါင္းရင္ရပါၿပီ ေပါင္းအိုးကေရဆူလာၿပီး နာရီဝက္ ေလာက္ေနရင္ လုပ္ရတာလည္းလြယ္ ေထာပတ္နံ႔နဲ႔ ေျပာင္းဖူးနံ႔ ေလးသင္းေနတဲ႔ ခ်ဳိခ်ဳိဆိမ့္ဆိမ့္ ေမႊးေမႊးေလးျဖစ္ေနတဲ႔
ကေလးေတြအႀကိဳက္ ေျပာင္းဖူးထုပ္ေလးေတြရပါၿပီ။

Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/

NSAIDs (1) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား (၁)

ဆရာ မဂၤလာပါ။ ကြ်န္ေတာ္က ေဆးကုမၸဏီ ဝန္ထမ္းပါဆရာ။ အခ်ိန္ရရင္ Celecoxib ဆိုတဲ့ေဆးအေၾကာင္းေလး ရွင္းျပေပးပါခင္ဗ်ာ။ အဲဒီေဆးက NSAID အုပ္စုဝင္ဘဲလားသိခ်င္လို႔ပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

Celecoxib (Celebrex) ေဆးက NSAIDs ေခၚ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးျဖစ္တယ္။ Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) စတီရြိဳက္မပါတဲ့ အေရာင္ သက္သာေဆးေတြကို ေနရာတကာမွာသံုးတယ္။ အိမ္တိုင္းမွာလည္း ရွိတတ္တယ္။ ဝယ္ရတာလြယ္တယ္။ ထိေရာက္မႈလည္း ရွိတယ္။ စတီရြိဳက္နဲ႔ အေရာင္ဆိုတာ အရင္သိဘို႔လိုမယ္။

Steroid (စတီရြိဳက္) ဆိုတာ ဓါတုေဗဒအရ (ေအာ္ဂဲနစ္) ျဒပ္ေပါင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ေဆးဝါးေဗဒအရ Cholesterol (ကိုလက္စေထာ)၊ Anabolic steroids (ခြန္အားတိုး-စတီရြိဳက္)၊ Estradiol မိန္းမ-ေဟာ္မုန္း၊ Testosterone ေယာက္်ား-ေဟာ္မုန္း နဲ႔ Dexamethasone (ဒက္ဆာမီသာဇုမ္း) အားလံုး ပါတယ္။ (စတီရြိဳက္) ကေနလဲ ေရာင္ျခင္းျဖစ္စဥ္ကို တားေပးတယ္။ (စတီရြိဳက္) ေဆးအမ်ိဳးအစားက ျပင္းတယ္လို႔ ေျပာတာ မမွန္ဘူး။ တလြဲမသံုးသင့္ဘူးေျပာမွ မွန္တယ္။ ဒါေတာင္ အေမရိကားမွာ လူဦးေရ ၁% က တလြဲသံုးေနၾကတယ္။

Inflammation ေရာင္ျခင္းျဖစ္စဥ္ဆိုတာ ေရာဂါေဗဒမွာ အေျခခံျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္လက္ကိုယ္ ရိုက္ၾကည့္လိုက္ပါ။ အရိုက္ခံရတဲ့ ေနရာမွာ အျခင္းအရာ ၅ မ်ိဳး ျဖစ္လာတယ္။ နီ၊ ပူ၊ ေရာင္၊ နာ၊ ဆိုတာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါ့ျပင္ ထိခိုက္ခံရတဲ့ (တစ္ရွဴး) ေတြက သူ႔အလုပ္သူ မလုပ္ႏိုင္တာလဲ ပါေသးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြကို သက္သာေအာင္ NSAIDs ေဆးေတြကို သံုးတယ္။

NSAIDs ေဆးေတြကေန ေရာင္တာ၊ ဖ်ားတာ နဲ႔ နာတာကိုျဖစ္ေစမဲ့ Prostaglandins (ပရိုစတက္ဂလင္ဒင္) ဓါတ္ ထုတ္ေပးရာမွာလိုအပ္တဲ့ Cyclooxygenase (COX) ေခၚတဲ့ (အင္ဇိုင္းမ္) ကို တားဆီးေပးတာတယ္။ COX-1 နဲ႔ COX-2 ဆိုျပီး ၂ မ်ိဳး ရွိတယ္။

၁။ COX-1 အမ်ိဳးအစားက Platelets ေသြးမႈံေတြကို တက္ၾကြေစမဲ့ Prostaglandins (ပရိုစတက္ဂလင္ဒင္) ထုတ္ေပးလို႔ အစာအိမ္နံရံ၊ အူနံရံေတြကိုလဲ အကာကြယ္ေပးတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကိုလဲ အကူအညီေပးတယ္။

၂။ COX-2 inhibitors ကထူးျခားတယ္။ ေရာင္တာကိုျဖစ္ေစတဲ့ (အင္ဇိုင္းမ္) ကိုသာ ျပစ္မွတ္ထားလို႔ အစာအိမ္နံရံကို မထိခိုက္ေစဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏွလံုးေရာဂါအတြက္ မသံုးႏိုင္ဘူး။ အဆစ္ေတြထိခိုက္တာ၊ ေရာင္တာေတြကို သက္သာေစတယ္။ အဆီနဲ႔တြဲမစားသင့္ဘူး။ Antacids ေလေဆးနဲ႔ တြဲမေပးသင့္ဘူး။ ေစ်းနဲနဲပိုၾကီးတယ္။ ေဆးကို ရက္ၾကာၾကာေပးလို႔ ရတယ္။

Aspirin (အက္စပရင္)၊ Ibuprofen (အိုင္ဘူပရိုဖင္)၊ Naproxen (နက္ပေရာက္ဆင္) နဲ႔ Nabumetone (နျဗဴမီတံုး) ေတြကို အသံုးမ်ားတယ္။ အမ်ားဆံုး နာတာအတြက္ သံုးတယ္။ အဖ်ားလဲက်မယ္။ အေရာင္လဲေလွ်ာ့မယ္။ Arthritis, Bursitis and Tendonitis အဆစ္နာတာေတြအတြက္ သံုးတယ္။ ေခါင္းကိုက္၊ အေအးမိ-ေခ်ာင္းဆိုး၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရလို႔နာတာ၊ Menstrual cramps ရာသီလာလို႔နာတာအတြက္လဲ သံုးႏိုင္တယ္။

တခ်ိဳ႕ေဆးေတြမွာ ထူးျခားတဲ့ သတိၲိမ်ိဳးလဲ ရွိေသးတယ္။
• Aspirin (အက္စပရင္) တမ်ိဳးထဲကိုသာ Strokes (စထုပ္ခ္) နဲ႔ Heart attacks ႏွလံုး (အတက္ခ္) ရမွာ ကာကြယ္ဘို႔ သံုးတယ္။ (အက္စ္ပရင္) ကို ေသြးမခဲေစေအာင္ သံုးတာျဖစ္တယ္။ ၄-၇ ရက္အထိ အခ်ိန္ဆြဲေပးတယ္။
• Aspirin (အက္စပရင္) ဘယ္ေလာက္ေပးမလဲ -
• Ankylosing Spondylitis, Osteoarthritis, Rheumatoid arthritis, SLE-associated arthritis and pleurisy = 3 grams per day in divided doses
• Fever Pain = 325 to 650 mg orally or rectally every 4 hours as needed, not to exceed 4 g/day
• Rheumatic Fever = 80 mg/kg/day orally in 4 equally divided doses, up to 6.5 g/day
• Myocardial Infarction = 160 to 162.5 mg orally once a day beginning as soon as an acute myocardial infarction is suspected and continuing for 30 days
• Ischemic Stroke = 50 to 325 mg orally once a day
• Angina Pectoris = 75 mg to 325 mg orally once a day
• Angina Pectoris Prophylaxis = 75 mg to 325 mg orally once a day, continued indefinitely
• Thromboembolic Stroke Prophylaxis = 75 mg to 325 mg orally once a day, continued indefinitely
• Myocardial Infarction Prophylaxis = 75 mg to 325 mg orally once a day, continued indefinitely
• Ischemic Stroke Prophylaxis = 75 mg to 325 mg orally once a day, continued indefinitely
• Coronary artery bypass graft = 325 mg orally once a day beginning 6 hours after the procedure and continuing for 1 year or indefinitely as needed
• Percutaneous transluminal coronary angiography = 325 mg orally once 2 hours prior to procedure, then 160 to 325 mg orally once a day indefinitely
• Carotid endarterectomy = 80 mg orally once a day up to 650 mg orally twice a day beginning prior to surgery and continuing indefinitely
• Vioxx နဲ႔ Bextra ေတြကို ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းခြင့္ ပိတ္လိုက္ျပီ။

• Ketorolac (Toradol) ေဆးကို သိပ္နာတာအတြက္ ဘိန္းပါတဲ့ေဆးကိုသာ သံုးရမွာမ်ိဳးကို ရက္တိုတိုေပးႏိုင္တယ္။ ၅ ရက္ထက္ပို ၾကာၾကာေပးရင္ အစာအိမ္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္။ ထိုးေဆးကို 15 to 60 mg ကို ၆ နာရီတခါ ထိုးေပးႏိုင္တယ္။ တေန႔မွာ 60 or 120 mg ထက္မမ်ားေစရဘူး။ စားေဆးကို တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ ၄-၆ နာရီတခါ ေပးတယ္။ တေန႔မွာ 40 mg ထက္မပိုရဘူး။

• Celecoxib (Celebrex) ေဆးက COX-2 ကိုပိုသက္ေရာက္တယ္။ COX-1 ကို နည္းနည္းသက္ေရာက္တယ္။ အစာလမ္းကို သိပ္မထိခိုက္ေစဘူး။ 100-200 mg တေန႔ ၁-၂ ၾကိမ္။ Osteoarthritis အရိုး-အဆစ္ေရာင္တာအတြက္ 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ဒါမွမဟုတ္ 200 mg တခါတည္းေသာက္။ Rheumatoid arthritis (ရူမက္တစ္) အဆစ္နာအတြက္ 100 or 200 တေန႔ ၂ ၾကိမ္။ Menstrual cramps ရာသီလာလို႔ နာတာအတြက္ 400 mg တခါတည္းေသာက္ပါ။ လိုေသးရင္ 200 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ေသာက္ပါ။ Familial adenomatous polyposis (FAP) ေခၚတဲ့ ေမြးရာပါ အူမၾကီးထဲ အသားပိုေလးေတြေၾကာင့္နာတာအတြက္ 400 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္။

NSAIDs ေတြရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြက အန္၊ ပ်ိဳ႕၊ ဝမ္းခ်ဳပ္၊ ဝမ္းပ်က္၊ အစားအေသာက္ပ်က္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ အေရျပားအနီျပင္ထြက္၊ အိပ္ခ်င္။ တခ်ိဳ႕ကို ေျခ-လက္ေရာင္ေစတယ္။

အဆိုးဆံုးျဖစ္ေစတာက Ulcers ေလနာ၊ Bleeding ေသြးယိုတာ၊ Kidney failure ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္တာ၊ ရွားရွားပါးပါး Liver failure အသဲထိခိုက္တာ။ ကေလးငယ္ေတြကို Aspirin မေပးသင့္ဘူး။ Chickenpox ေရေက်ာက္ နဲ႔ Influenza တုပ္ေကြး ျဖစ္ေနရာကေန ဒီေဆးေပးရင္ Reye's syndrome ေခၚတဲ့ အသဲေရာဂါရေစႏိုင္တယ္။

NSAIDs ေဆးေတြကို Classification အုပ္စုခြဲထားတယ္။
1. Salicylates
- Aspirin (Acetylsalicylic acid)
- Diflunisal
- Salsalate

2. Propionic acid derivatives
- Ibuprofen
- Dexibuprofen
- Naproxen
- Fenoprofen
- Ketoprofen
- Dexketoprofen
- Flurbiprofen
- Oxaprozin
- Loxoprofen

3. Acetic acid derivatives
- Indomethacin
- Sulindac
- Etodolac
- Ketorolac
- Diclofenac (FDA ကေန စိတ္ခ်ရမႈကို သတိေပးထားတယ္။)
- Nabumetone

4. Enolic acid (Oxicam) derivatives
- Piroxicam
- Meloxicam
- Tenoxicam
- Droxicam
- Lornoxicam
- Isoxicam

5. Fenamic acid derivatives (Fenamates)
- Mefenamic acid
- Meclofenamic acid
- Flufenamic acid
- Tolfenamic acid

6. Selective COX-2 inhibitors (Coxibs)
- Celecoxib (FDA ကေန စိတ္ခ်ရမႈကို သတိေပးထားတယ္။)
- Rofecoxib (တရားဝင္ေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ထားတယ္။)
- Valdecoxib (တရားဝင္ေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ထားတယ္။)
- Parecoxib (FDA တရားဝင္ေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ထားတယ္။ ဥေရာပမွာေရာင္းတယ္။)
- Lumiracoxib (ၾသစေၾတးလ် TGA က ျပန္ပိတ္လိုက္တယ္။)
- Etoricoxib (FDA တရားဝင္ေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ထားတယ္။ ဥေရာပမွာေရာင္းတယ္။)

7. Sulphonanilides
- Nimesulide (အသဲကိုထိခိုက္ေစႏိုင္လို႔ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပိတ္ထားတယ္။)

8. Others
- Licofelone
- Lysine clonixinate

Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Vitamin D ဗီတာမင္ (ဒီ)

ဆရာ႐ွင့္ မဂၤလာပါ အခု fb ေပၚမွာဆရာဝန္မႀကီးတေယာက္ရဲ႕အာေဘာ္ေၾကာင့္ ကင္ဆာလူနာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား Vitamin D3 ကို တစ္ေန႔ 10000IU နဲ႔ Vitamin K ကိုမျဖစ္မေနေသာက္သံုးရမယ္ဆိုၿပီးေသာက္ေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ recurrence ျပန္မလာေအာင္လို႔ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒါဟုတ္ပါသလား။ ကြၽန္မတို႔ ကင္ဆာကုသျပီးသူ လူနာေတြအေနနဲ႔ တကယ္ပဲေသာက္သင့္ပါသလား။ ကြၽန္မတို႔ကိုကုသေပးတဲ့ စင္ကာပူက ေဒါက္တာေတြလဲမၫႊန္ၾကားလို႔ ဒြိဟျဖစ္ေနရပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳျပီးေျဖၾကားေပးေစခ်င္ပါတယ္႐ွင္။

အရင္ကလည္း အခုေမးသလို ေမးတာရွိတယ္။ ေဆးညႊန္သူက ဆရာဝန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက၊ တျခားတိုင္းျပည္မွာ ေနတာ။ ေဆးသုေတသနေတြ အျမဲထြက္ေနတယ္။ ဆရာဝန္အားလံုးလိုလိုကေန လက္ခံထားတဲ့နည္းေတြနဲ႔ တခ်ို႕ကသာ သံုးတဲ့နည္းဆိုတာလည္းရွိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ဗီတာမင္ဒီအေၾကာင္း အတည့္အမွန္ကိုသာ ေဆးသုေတသနေတြကို ကိုးကားေရးပါမယ္။ ေရးထားတာၾကာလို႔ စာေရးနည္းမတူတာေတြ႔ပါမယ္။ ဗီတာမင္ (ဒီ) မ်ားျခင္းအထိဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။

ဗီတာမင္ (ဒီ) သည္ အဆီတြင္ေပ်ာ္ဝင္ေသာ (စတီရြိဳက္) ျဖစ္သည္။ ေနေရာင္ျခည္သည္ ဗီတာမင္ (ေအ) အား အေရျပားတြင္ အလိုအေလ်ာက္ (ဒီ) ျဖစ္ေအာင္ေျပာင္းေပးသျဖင့္ ေနေရာင္သင့္တင့္စြာရေနသူမ်ားအဖို႔ ဗီတာမင္ ဒီ ေသာက္စရာမလိုပါ။ ဗီတာမင္ ဒီတြင္ ၁-၂-၃-၄-၅ ဟူ၍ ၅ မ်ိဳးရွိသည္။ ၂ ႏွင့္ ၃ ကပိုအေရးပါသည္။ calciferol ဟုလည္း ေခၚသည္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင့္ ဗီတာမင္ (ဒီ) ဆက္စပ္မႈ ရွိႏိုင္သည္ကို မၾကာေသးမီက သိလာရသည္။

အစားအစာထဲပါသည့္ (ကယ္လ္စီယံ)ႏွင့္ (ေဖါ့စ္ဖါးရပ္စ္) ဓါတ္ဆားမ်ား ေပ်ာ္ဝင္သြားေအာင္ႏွင့္ အူမွစုပ္ယူေစရန္ ဗီတာမင္ ဒီ ကလုပ္ေပးသည္။ ၄င္းတို႔သည္ အရိုးအတြက္ေကာင္းသည္။ နည္းေနပါက ၾကြက္တက္ျခင္းျဖစ္ေစမည္။ ခုခံအားအတြက္လည္း ပါဝင္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေအးမိသည္အား ဗီတာမင္ ဒီေရာ စီကိုပါ ေပးလာၾကသည္။ အသက္ၾကီးသူမ်ား၏ ဦးေႏွာက္ေကာင္းေစရန္လည္းေပးသည္။ ပန္းနာသည္မ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား (ရူမတြိဳက္) အဆစ္နာ၊ ကင္ဆာကာကြယ္ေရးတို႔အတြက္လည္းေပးသည္။

အသက္ ၁၃ ႏွစ္ေအာက္ 5 mcg (200 IU) မွစ၍ အသက္ၾကီးသူမ်ားအား 10 mcg (400 IU) ႏွင့္ ၇ဝ ေက်ာ္မ်ားအား 15 mcg (600 IU) ေပးသင့္သည္။ ေနေရာင္မရသူမ်ားအား တေန႔လ်င္ 25 μg (1000 IU) ေပးသင့္သည္။

ဗီတာမင္ဒီၾကြယ္ဝသည့္အစားအစာမ်ားမွာ ငါးျဖစ္သည္။ သုေတသနလုပ္သည့္ႏိုင္ငံမ်ားစားသံုးေလ့ရွိသည့္ ငါးမ်ားကိုသာ ေဖၚျပသည္ျဖစ္၍ (ေဆာ္လမုန္)၊ (ၾကဴနာ)၊ မက္ကရယ္)ငါးမ်ား၏အမည္တို႔ကိုသာ ေတြ႕ရသည္။ ငါးၾကီးဆီ၊ အမဲအသဲ၊ ဒိန္ခဲ၊ ၾကက္ဥအဝါ တို႔တြင္လည္းေပါၾကြယ္သည္။

ဗီတာမင္ ဒီ နည္းလြန္းပါက ငယ္လြန္းသည့္ကေလးမ်ားတြင္ အရိုးေပ်ာ့ Rickets ေရာဂါႏမည္။ အရိုးမ်ား ေပ်ာ့ေနျပီး ေကာက္ေကြးေနႏိုင္သည္။ လူၾကီးမ်ားျဖစ္ပါက Osteomalacia ႏွင့္ Osteoporosis တို႔ျဖစ္မည္။ အရိုးမ်ား က်ိဳးလြယ္မည္။

ဗီတာမင္ဒီနည္းျခင္းႏွင့္ ေသြးတိုးဆက္စပ္ေနသည္။ ႏွလံုး (ႏွလံုးအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္းႏွင့္ ေသြးအေလ်ာက္ နည္းျခင္း၊) ေရာဂါမ်ား၊ တီဘီေရာဂါ၊ ကင္ဆာတို႔အျပင္ ရွားပါးေသာ အျခားေရာဂါတို႔ႏွင့္လည္း ဆက္စပ္ေနသည္။

• အရိုးက်ိဳးကာကြယ္ဘို႔ရာ Vitamin D 400-1,100 IU ေပးတယ္။ Vitamin D2 300,000 IU ကို တႏွစ္တခါ၊ ၃ ႏွစ္ၾကာ ေသြးထဲထိုးေပးတယ္။
• ဗီတာမင္ (ဒီ) နည္းေနတဲ့ေရာဂါအတြက္ တေန႔မွာ အနည္းဆံုး 1,000 IU (25 micrograms) ေပးတယ္။
• ဒိထက္မ်ားျပီး ေန႔စဥ္ Vitamin D 50,000 IU နဲ႔ ၆ ပါတ္ေပးျပီး စမ္းသပ္မႈလုပ္တာရွိတယ္။ Vitamin D 300,000 IU ကို ၆ ပါတ္တခါ၊ တႏွစ္မွာ ၃ ၾကိမ္။
• အူမၾကီးကင္ဆာနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ဘို႔ ေန႔စဥ္ 1,000 IU ေပးတယ္။
• ဆီးခ်ိဳ (၂) အတြက္ 400-5714 IU ကို ၂ လကေန ၇ ႏွစ္အထိေပးတယ္။
• Vitamin D2 ၄ လတခါ 100,000 IU ၂၆ ပါတ္ၾကာေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေန႔စဥ္ Vitamin D3 10 micrograms နဲ႔ ၂၄ လၾကာေပးတယ္။
• ေသြးတိုးအတြက္ Vitamin D 400-8,571 IU ေပးတယ္။
• Hypocalcemia ေသြးထဲ (ကယ္လ္စီယမ္) နည္းေနသူကို Calcitriol 0.25 micrograms နဲ႔ ၄-၈ ပါတ္ၾကာ ေပးတယ္။
• Hypoparathyroidism (ဟိုက္ပိုပါရာသိုင္းရြိဳက္) ေရာဂါအတြက္ Dihydrotachysterol 0.75 milligrams ကေနစေပးျပီး 2.5 milligrams အထိတိုးျပီး ရက္ၾကာၾကာ ေပးတယ္။ သက္သာရင္ 0.2-1 milligram ေန႔စဥ္ ေပးတယ္။
• ဒါမွမဟုတ္ Ergocalciferol 50,000-200,000 IU + Calcium lactate 4 grams of ကို တေန႔ ၆ ၾကိမ္လဲ ေပးႏိုင္တယ္။
• စိတ္မူေရာဂါအတြက္ 400-800 IU ေန႔စဥ္ ၁ လၾကာေပးတယ္။ ဝတဲ့လူနာေတြကို တပါတ္မွာ 20,000-40,000 IU နဲ႔ ၁ ႏွစ္ၾကာေပးတယ္။
• Multiple sclerosis ေရာဂါရွိေသူေတြကို ေန႔စဥ္ 10,000 IU နဲ႔ ၁၂ ပါတ္ၾကာေပးတယ္။
• ၾကြက္သားနာ-အဆစ္နာတာအတြက္ ေန႔စဥ္ Calciferol 100,000 IU နဲ႔ ၁၂ လေပးတယ္။
• Osteoporosis အရိုးအားနည္တာကို Vitamin D3 5,714 IU ဒါမွမဟုတ္ Vitamin D2 10,000 IU ေန႔စဥ္၊ ၆ လၾကာေပးတယ္။
• ပါရာဆိုက္ပိုးဝင္တာကို 40 IU ေန႔စဥ္ ၅ ရက္ေပးတယ္။
• လူၾကီးေတြကို 400 IU of vitamin D + Calcium 800 milligrams ေန႔စဥ္ေပးတယ္။
• လူအိုေတြကို Vitamin D3 အပါတ္စဥ္ 8,400 IU နဲ႔ ၁၆ ပါတ္ေပးတယ္။
• Psoriasis အနာ၊ Vitiligo ခရုသင္းနဲ႔ Seborrheic Keratosis လူၾကီးၾကြက္ႏို႔အတြက္ Vitamin D analog Calcipotriene ကို တေန႔ ၂ ၾကိမ္လိမ္းေစတယ္။
• အသက္ရွဴလမ္းပိုးဝင္တာကို ေန႔စဥ္ 2,000 IU/kilogram နဲ႔ ၃ ရက္ေပးတယ္။
• Rheumatoid arthritis အဆစ္နာအတြက္ တပါတ္မွာ Vitamin D 50,000 IU နဲ႔ ၁၂ ပါတ္ေပးတယ္။
• တီဘီအတြက္ Vitamin D2 10,000 IU တၾကိမ္ေပးတယ္။
• ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္တာအတြက္ Vitamin D 800 IU ေန႔စဥ္နဲ႔ ၂ ႏွစ္ၾကာေပးတယ္။
• ဗီတာမင္ဒီကေန အေအးမိ-တုပ္ေကြးကို ကုသႏိုင္တယ္လို႔အထိေတာ့ ေကာက္ခ်က္မခ်ႏိုင္ေသးေပမယ့္ စမ္းသပ္သူေတြမွာ ေကာင္းတာေတြ႔ရတယ္။

Vitamin D toxicity ဗီတာမင္ (ဒီ) မ်ားျခင္း
• ရွားတယ္။ ေနရာင္နဲ႔ထိေတြ႔လို မျဖစ္ေစပါ။
• အသက္ ၁၄-၇၁ ႏွစ္ရွိသူေတြဟာ ခံႏိုင္ရည္ 4000 IU/day ရွိတယ္။
• 1250 micrograms/day (50,000 IU) ကို ေန႔စဥ္ ၾကာၾကာေသာက္ရင္ အဆိပ္သင့္သလိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Primary hyperparathyroidism ေရာဂါရွိေနသူေတြမွာ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Hypercalcemia ေသြးထဲမွာ ကယ္လ္စီယမ္မ်ားေနျခင္းဟာ Vitamin D toxicity ကိုေဖၚျပေနတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးသြားမ်ားျပီး ေရငတ္လာမယ္။ မကုဘဲထားရင္ ေက်ာက္ကပ္၊ အသည္း၊ ႏွလံုးေတြကို ထိခိုက္မယ္။
• ၁၂ လေအာက္ကေလးငယ္ေလးေတြဟာ အမ်ားဆံုးခံႏိုင္တာက 25 micrograms/day (1000 IU) ျဖစ္တယ္
• Vitamin D overdose ဗီတာမင္ (ဒီ) မ်ားလို႔ Hypercalcemia ေသြးထဲမွာ (ကယ္လ္စီယမ္) မ်ားတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ စားခ်င္စိတ္နည္းမယ္၊ ပ်ိဳ႕မယ္၊ အန္မယ္၊ ဆီးမ်ားမယ္၊ အားနည္းမယ္၊ အိပ္မရျဖစ္မယ္၊ စိတ္ဂနာမျငိမ္ျဖစ္မယ္၊ ယားယံမယ္၊ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ပ်က္မယ္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္လဲ လိုတာထက္ ပိုမေပးသင့္ဘူး။ ကေလးကိုသက္ေရာက္ျပီး ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္။
• Vitamin D toxicity ေၾကာင့္ ကေလးေတြမွာ Mental retardation ဥာဏ္ရည္ထိခိုက္မယ္။ အရိုးတည္ေဆာက္မႈ ထိခိုက္မယ္၊ ဝမ္းေလွ်ာမယ္၊ စိတ္တိုမယ္၊ အေလးခ်ိန္က်မယ္၊ စိတ္ဓါတ္က်မယ္။ ျဖစ္သူေတြကို အဲဒီေဆး ၂ မ်ိဳး ေပးေနတာေတြ ရပ္ျပစ္ရမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတာကို ျပန္ျပင္လို႔မရႏိုင္ဘူး။

Paget’s Disease of Bone (ေပးဂ်က္စ္) ေရာဂါ အသင့္အတင့္ကေန ဆိုးတာအတြက္ Alendronate Sodium ေဆး ေပးတယ္။ လူနာမွာ serum alkaline phosphatase concentrations ≥ twice ULN ရွိေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္မွာ စိုးရသူေတြကိုေပးတယ္။

Alendronate Sodium Dosage ေဆးဘယ္ေလာက္ေပးမလဲ -
• Vitamin D 400–800 units ေန႔စဥ္၊
• Alendronate/Cholecalciferol fixed-combination preparation (Cholecalciferol 2800 or 5600 units) အပါတ္စဥ္၊

ဗီတာမင္ဒီနည္းတဲ့လူၾကီးေတြမွာ Osteomalacia အရိုးအားနည္းေရာဂါရႏိုင္တယ္။ အရိုးေတြနာမယ္။ ၾကြက္သားေတြ ကိုက္ခဲေနမယ္။ ဗီတာမင္ဒီနဲ႔ ကယ္လ္စီယမ္ အခ်ိဳးအဆေတာ့ မွန္ရပါမယ္။ ကယ္လ္စီယမ္ မ်ားလြန္းရင္ ႏွလံုးနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိခိုက္ေစမယ္။

ဗီတာမင္ဒီဟာ ကင္ဆာကုသေဆးမဟုတ္ပါ။ ကင္ဆာျပန္မျဖစ္ေဆးလည္းမဟုတ္ပါ။ တခ်ိဳ႕အတြက္ အေထာက္အကူ ရႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ မလိုအပ္။ တခ်ိဳ႕ မေသာက္သင့္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

မည္သည့္အားကစားက ခႏၶာကိုယ္ကို အက်ိဳးအရွိဆံုး ျဖစ္ေစသလဲ

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ေလ့ က်င့္ခန္းျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာက်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္း မြန္ေစၿပီး လူ႔သက္တမ္းကိုလည္း ျမင့္ တင္ေပးႏုိင္သည္မွာ အမ်ားစု သိရွိ လက္ခံထားပါသည္။ British Journal of Sports Medicine ဂ်ာနယ္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သုေတသန တစ္ခုမွ အားကစားႏွင့္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္းတို႔အၾကား ဆက္ႏြယ္မႈ ကို ေလ့လာခဲ့ၿပီး မည္သည့္အားကစား အမ်ိဳးအစားမွာ ေသဆံုးမႈကိုေလ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္သနည္းဆိုသည့္ အေျဖကို ရွာေဖြခဲ့က်သည္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း အဂၤလန္ႏွင့္ စေကာ့တလန္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ႏွစ္စဥ္က်န္းမာေရးစစ္တမ္း ၁၁ခုမွ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူကာ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္း ၅၂ ႏွစ္ ခန္႔ရွိသည့္ လူဦးေရ ၈၀၃၀၆ ေယာက္တို႔၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို အသံုးျပဳ ေလ့လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

 ေလ့က်င့္ခန္းလံုး၀မျပဳလုပ္သူ မ်ားႏွင့္စာလွ်င္ တင္းနစ္၊ စားပြဲတင္ တင္းနစ္၊ ၾကက္ေတာင္ စသည့္ အား ကစားမ်ိဳး ျပဳလုပ္သူမ်ားတြင္ ေသဆံုး ႏုိင္မည့္ အႏၲရာယ္မွာ ၄၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ အမ်ားဆံုးေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ယင္းေနာက္တြင္ ေရကူး အားကစားလိုက္စားသူမ်ားတြင္ ၂၈ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေအ႐ိုးဗစ္အားကစားျပဳလုပ္သူမ်ားတြင္ ၂၇ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ စက္ဘီးစီးအားကစားသမားမ်ားတြင္ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ပါသည္။ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ ေဘာလံုး၊ ရက္ဂ္ဘီ၊ အေျပးအားကစားတို႔မွာ
ႏွလံုးေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါမ်ား ကို ကာကြယ္မႈမ်ားမေပးေၾကာင္း
ေတြ ့ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

Dr AZ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါေၾကာင့္ အျမင္အာ႐ံု ဆံုး႐ႈံးျခင္း အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

မ်က္စိက သာယာတဲ့ကမၻာ ေျမႀကီးရဲ႕ အလွအပေတြ၊ အျခားေပ်ာ္ ႐ႊင္စရာေတြ အားလံုးနီးပါးကို ခံစား ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အဓိကက်တဲ့ အခန္း က႑က ပါ၀င္ပါတယ္။ ယခု မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ျဖစ္ပြားမႈက တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္း အတာအရ တစတစ ပိုမိုမ်ားျပားလာ လ်က္႐ွိပါတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အျမင္အာ႐ံုတစ္ခု ပိုင္ဆုိင္ဖို႔အတြက္ က်န္းမာတဲ့ အျမင္အာ႐ံုခံလႊာ (retina) တစ္ခု ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။ မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာ တစ္ခုကို ေသးငယ္တဲ့ေသြးေၾကာေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ေထာက္ပံ့ထားရပါတယ္။ ေသြး တြင္းသၾကားဓာတ္ေတြ ကာလၾကာ ႐ွည္ ျမင့္တက္ေနတာ၊ ကာလၾကာ ႐ွည္ ေသြးတိုးေနတာ၊ ေသြးတြင္း အဆီေတြ ကာလၾကာ႐ွည္ မ်ားေန တာ စတဲ့ အခ်က္ေတြက မ်က္စိ အာ႐ံုခံလႊာကို ေထာက္ပံ့ေပးထားတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြကို ပ်က္စီးေစ ပါတယ္။

ပ်က္စီးလာတဲ့ ေသြးေၾကာ ေလးေတြက ေရာင္ရမ္းလာမယ္၊ ေသြးေၾကာေလးေတြပိတ္လာမယ္၊ အဲဒီေနာက္ ခုခံအားစနစ္ကေနၿပီး မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာကို ေထာက္ပံ့ဖို႔ အတြက္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ေသြးေၾကာ အေဟာင္းေတြေနရာမွာ ေသြးေၾကာ သစ္ေတြ ေပၚလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယင္းေသြးေၾကာသစ္ေတြက ေပါက္ၿပဲ ပ်က္စီးလြယ္ကာ မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာ ကို ေကာင္းေကာင္းမေထာက္ပံ့ေပး ႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ယင္း အေျခအေန ႀကံဳလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ Diabetes Retinopathy လို႔ေခၚတဲ့ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေၾကာင့္ မ်က္စိပ်က္စီးမႈ ကို ႀကံဳေနရၿပီဆိုတာ သိထားသင့္ ပါတယ္။ Diabetes Retinopathy က ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါသည္အမ်ားစုမွာ ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ၿပီး ေရာဂါ လကၡဏာေတြအေနနဲ႔ မ်က္စိအာ႐ံု ခံလႊာကို ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ ေသြး ေၾကာေလးေတြ ဆက္တိုက္ပ်က္စီး လာတာ၊ ေသြးေၾကာေလးေတြ ေရာင္ လာတာ၊ ေသြးေၾကာတြင္းမွာ႐ွိတဲ့ အရည္ေတြ စိမ့္ထြက္လာတာ၊ ေနာက္ဆံုး ေသြးေၾကာေတြ လံုး၀ပိတ္ သြားၿပီး မကုသပဲထားပါက အျမင္ အာ႐ံုဆံုး႐ႈံးသည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါ တယ္။

ေရာဂါလကၡဏာေတြအေနနဲ႔ ကေတာ့ အျမင္အာ႐ံု၀ါးလာျခင္း၊ အျမင္အာ႐ံု ေျပာင္းလဲလာျခင္းတို႔ ႀကံဳရႏိုင္ပါတယ္။ ယင္းေရာဂါက ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ မကုသႏိုင္ေပမဲ့ ဆက္လက္မဆိုးသြားေအာင္ေတာ့ တားထားလို႔ရပါတယ္။ အေရးႀကီးဆံုး ကေတာ့ အစားအေသာက္၊ ေလ့က်င့္ ခန္း၊ ေဆး၀ါးေတြကတဆင့္ ေသြး တြင္းသၾကားဓာတ္ကို ထိန္းႏိုင္ဖို႔လို သလို မ်က္စိအခ်ိန္မွန္ စစ္ေဆးဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အျမင္အာ႐ံု ပ်က္စီးမႈ မႀကီးမားမီ အခ်ိန္မွီ ကုသမႈခံယူထား တဲ့သူေတြမွာေတာ့ မ်က္စိအတြင္း ပိုင္းထဲ မ်က္စိအျမင္အာ႐ံုခံလႊာ အနားေဆးထိုးေပးျခင္းအားျဖင့္ ပ်က္စီးေနတဲ့ ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကို ေျပာင္းလဲေစပါတယ္။ ယင္းကဲ့သို႔ မ်က္လံုးတြင္း ေဆးထိုး ျခင္းကေတာ့ ီငေဘနအန် Diabetes Retinopathy ေတြမွာ အသံုးအမ်ား ဆံုး ကုထံုးျဖစ္ၿပီး အျခားကုထံုးေတြ ကေတာ့ ေလဆာနဲ႔ ခြဲစိတ္ျခင္း၊ Pars plana vitrectomy တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

ေလယာဥ္စီး ခရီးသည္ကေလးမ်ားအတြက္ သိသင့္သည္မ်ား

ေလယာဥ္ကိုအမ်ားစု စီးနင္းတာက လူႀကီးေတြသာစီးနင္းၾကတာမို႔ ကေလးေတြအတြက္ တကူးတက ျပဳစုထားတ့ဲ အခ်က္အလက္ေတြျပဳစုထားတာ နည္းပါးေနတာေတြ႕ရတယ္။ အခု ေနာက္ပိုင္း ေလ့လာမႈေတြအရ ကေလးေတြမွာမလြဲမကင္းသာ ေလယာဥ္စီးၿပီဆိုရင္ နားအတြင္းပိုင္း ျပႆနာေလး ေတြကေန နွလုံးနဲ႔ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ၊ အဖ်ားအနာနဲ႔ အလာဂ်ီအထိ၊ ေရာဂါဘယေလးေတြျဖစ္ေစႏိုင္လို႔၊ မိဘေတြအေနနဲ႔ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ရွာေဖြ ေဖာ္ျပလိုက္ ပါတယ္။

အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္တ့ဲ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ၾကပ္ေရာဂါ

ေလယာဥ္ထဲမွာေလထုက ဒီေလ ဒီေလဘဲ လွည္ပတ္အသုံးျပဳေနရတာဆိုေတာ့ အသက္႐ႈလမ္း ေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြက ေလယာဥ္စီးခရီးသည္ေတြအေနနဲ႔ ရလြယ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္ ေတြအတြက္ကေတာ့ ပုိၿပီးကူးစက္ခံရလြယ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ တီဘီ၊ တုတ္ေကြး၊ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔၀က္သက္ေရာဂါေတြက ေလယာဥ္ေပၚမွာ ကူးစက္လြယ္ေစပါတယ္။

ပ်ံသန္းေနစဥ္ ႏွလုံးေရာဂါထမႈ

အျမင့္ေပ တစ္ေသာင္းနွစ္ေသာင္းေက်ာ္ (မီတာ ၉ေထာင္ေက်ာ္မွ မီတာ ၁၃၀၀၀အတြင္း) ေလယာဥ္ပ်ံသန္းတ့ဲအခါ ေအာက္ဆီဂ်င္ပမာဏက်ဆင္းတ့ဲအတြက္ အသက္႐ႈမ၀တာ ေသြးတြင္း ကာဘြန္ ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပိုမ်ားလာတာ၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္မႈက နဂိုႏွလုံးေရာဂါအခံရွိသူေတြမွာ ပိုမိုခံစားရ တတ္ပါတယ္။ က်န္းမာတ့ဲ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ေလးေတြနဲ႔ လမေစ့ေပါင္မျပည့္ေမြးတ့ဲ ကေလး ေပါက္စေလးေတြမွာ ရင္အုပ္ၾကြက္သားေတြ မဖြံၿဖိဳးေသးတာ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ေသးငယ္က်ဥ္းေျမာင္းေနေသးတာနဲ႔ အဆုတ္ေလအိတ္မႊာေလးေတြ နည္းေနေသးတာေတြေၾကာင့္ ခရီးေ၀းအျမင့္ႀကီးကပ်ံသန္းရတ့ဲ ခရီးေတြမွာ အထက္ပါအႏၲရာယ္ေတြနဲ႔ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေလယာဥ္စီး ရခ်ိန္ၾကာျမင့္ေလေလ ေသြးတြင္းေအာက္ဆီဂ်င္ သယ္ေဆာင္မႈ က်ဆင္းေလေလျဖစ္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္အသက္ ႐ႈလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္နဲ႔ေရာဂါရွိတ့ဲ ကေလးေတြအတြက္ ခရီးရွည္ ေလယာဥ္စီးဖုိ႔ မသင့္ေလွ်ာ္သလို ေလယာဥ္စီးေနတုန္း မိမိကေလးတစ္ခုခုထူးျခားရင္လည္း ေလယာဥ္ အမႈထမ္းေတြကို အရင္ဆုံးေျပာျပသင့္တယ္။
ကေဘးေတြမွာထိန္းမရတ့ဲ ေသြးတိုးေရာဂါ ထိန္းမႏိုင္တ့ဲ ႏွလုံးအခုန္ျမန္ေရာဂါ (supraventricular tacgycardia & Eisenmenger’s syndrome) ရွိသူကေလးေတြဆိုရင္ေတာ့၊ ေလယာဥ္မစီးသင့္ဘူး။ အသက္ အႏၲရာယ္ က်ေရာက္ႏိုင္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ကေလးေတြနဲ႔ေသြးခဲျခင္းေ၀ဒနာ (deep vein thrombosis)
ကေလးေတြမွာ ေလယာဥ္စီးရင္ အဲဒီေ၀ဒနာက လူႀကီးေတြမွာေလာက္ အေတြ႕မမ်ားေပမယ့္ သူတို႔မွာ ခြဲစိတ္ၿပီးစ၆ပတ္အတြင္းကာလျဖစ္ေနရင္။ thrombophilia ေသြးေရာဂါရွိေနရင္ ကင္ဆာ ေရာဂါရွိေနရင္ေတာ့ အထက္ပါေရာဂါ ခံစားလာရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုအႏၲရာယ္ရွိနုိင္သူေတြအတြက္ ေသြးက်ဲေဆး (သို႔) အက္စ္ပရင္ ေဆးျပားကို ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔အညီ ေသာက္သုံးေပးႏိုင္တယ္။
ေသြးနီဥေပါက္ကြဲလြယ္ေရာဂါ Sickle cell anaemia
တံဇင္ပုံဟီမိုဂလိုဘင္ေတြေၾကာင့္ ေသြးနီဥေပါက္ကြဲလြယ္တ့ဲ ေသြးအားနည္း ေရာဂါရွိကေလးေတြနဲ႔ လူႀကီးေတြမွာ ေလယာဥ္အတြင္းေအာက္ဆီဂ်င္ ဖိအားက်ဆင္းေလေလ ေသြးနီဥေတြ အေျမာက္အမ်ား ေပါက္ကြဲေလ ေလေရာဂါပိုဆိုးေလေလျဖစ္လို႔ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ ေသြးပ်စ္အားမ်ားေနၿပီး သရက္ရြက္လည္း ႀကီးေနတ့ဲ sickle cell ဆစ္ကဲလ္ဆဲ ေသြးအားနည္းသူေတြအတြက္ အျမင့္ေပ ၇၆၀၀ နဲ႔ အထက္ပ်ံသန္းရင္ ေအာက္ဆီဂ်င္႐ႈဖို႔ လိုကိုလိုအပ္ပါတယ္။

နားျပည္ယိုတတ္တ့ဲကေလးေတြ

ေလယာဥ္အဆင္းအတက္လုပ္တ့ဲ အခါေလဖိအားေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ နားအတြင္းထဲက နားအၾကား ကိရိယာေလးေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတယ္။ လူႀကီးေတြ လုပ္သလိုပဲ သန္းတာ၊ တစ္ခုခု၀ါးေနတာ တံေတြး ခဏတိုင္းမ်ိဳခ်ေနတာ ႏွာေခါင္းကိုပိတ္ၿပီး ပါးစပ္ကေလကို မႈတ္ထုတ္တာေတြကိုေလယာဥ္ အဆင္းအတက္ ျပဳလုပ္ေနစဥ္မွာ မိဘေတြနဲ႔ကေလးႀကီးေတြက လိုက္လုပ္ေနသင့္ပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ နားထဲကေလထြက္သလို နားအူသလို မခံမရပ္ႏိုင္တာနဲ႔ နားထိခိုက္တာေတြ သက္သာေစတယ္။ ကေလး ေပါက္စေတြကိုလည္း ေလယာဥ္အဆင္းအတက္ျပဳေနစဥ္ နုိ႔တိုက္တာေရတိုက္တာ အစာေကၽြးတာ ျပဳလုပ္ေပးသင့္တယ္။ နဂိုနားျပည္ယိုေနတ့ဲကေလးေတြဆိုရင္ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္မတိုင္ခင္ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသသင့္တယ္။

အစားအစာအလာဂ်ီဓါတ္မတည့္တာေတြ

ေျမပဲမတည့္တာကေတာ့ ကေလးေတြမွာအေတြ႕ရမ်ားတယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔ မိမိကေလးနဲ႔ မတည့္ တာေတြ ေလယာဥ္ေပၚမွာ မေကၽြးဖို႔ႀကိဳတင္ေျပာျပထားသင့္တယ္။
အမ်ိဳးအစား(၁)ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွင္ေလးေတြ
ဆီးခ်ိဳထိန္းဖို႔ ထိုးေဆးအင္ဆူလင္ မွီခိုေနရတ့ဲ ကေလးေတြအတြက္ ေလယာဥ္ခရီးမသြားခင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေသခ်ာတိုင္ပင္ၿပီး ေဆးပမာဏနဲ႔ထိုးရမယ့္အခ်ိန္ေတြ မွတ္ထားသင့္တယ္။ ခရီးရွည္ ကမာၻ႕အေရွ႕ဖ်ားသြားရတယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္ဇုံကိုေက်ာ္သြားရၿပီး ေန႔တာက၂နာရီေလာက္တို သြားတတ္ တယ္။ ေဆးထိုးခ်ိန္ေျပာင္းလဲဖို႔လိုအပ္သလို၊ ေဆးပမာဏေလွ်ာ့ခ်ေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြသြားရင္ေတာ့ ၂နာရီပိုေန႔တာရွည္တာေၾကာင့္ ေဆးယူနစ္ပိုထိုးဖို႔လိုအပ္တယ္။
တက္ တတ္တ့ဲကေလးေတြ အတြက္
ေသာက္ေနက် အတက္ေျပေဆးေတြ ဆက္ေသာက္ေနရမွာျဖစ္သလို ေလယာဥ္စီးေနစဥ္ အေတာအတြင္း ေလဖိအားအေျပာင္းအလဲ ေအာက္ဆီဂ်င္ပမာဏေလ်ာ့က် အစားစားခ်ိန္ ေနာက္က် အိပ္ယာ၀င္ခ်ိန္ အေျပာင္းအလဲ jet lag စတာေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြပိုတက္ တက္လြယ္ၾကတယ္။ ေလယာဥ္ အမႈထမ္းေတြကို ႀကိဳတင္ေျပာထားသင့္သလို အတက္က်ေဆးေတြလည္း ကိုယ္နဲ႔မကြာယူေဆာင္ထား သင့္တယ္။

ေလယာဥ္စီးရင္းမူးေ၀ေအာ့အန္ျခင္း

နဂိုကတည္းကကားစီး ရထားစီးရင္ မူးေ၀ေအာ့အန္တတ္ သူေတြဆိုရင္ ေၾကာက္လန္႔တာ ေလယာဥ္ လူးတာ ေလစီးေၾကာင္းၾကမ္းတာနဲ႔တိုးတာ ျဖစ္တ့ဲအခါမ်ိဳးမွာ ကေလးေတြလည္း လူႀကီးေတြလိုပဲ မူးေ၀ ေအာ့အန္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အအန္ေပ်ာက္ ေဆးေတြ (Dimenhydrinate) ႀကိဳတင္ ေသာက္ထားေစသင့္တယ္။ အဲဒီေဆးကအအိပ္ပိုမ်ားေစတာလည္း မိဘေတြသိထားသင့္တယ္။ ေဆးကိုခဏတိုင္းတိုက္တာ တိုက္ခိုင္းတာထက္ပိုၿပီး တိုက္တာမလုပ္သင့္ပါဘူး။ ေရွ႕ပိုင္းက်တ့ဲထိုင္ခုံ ေရြးခ်ယ္ထိုင္တာ ေလေအးေအး႐ႈခိုင္းတာ မ်က္စိကိုမ်က္လုံးနဲ႔ တတန္းထဲထားၿပီးေရျပင္ညီအတိုင္းသာ ၾကည့္ခိုင္းတာေတြျပဳလုပ္သင့္တယ္။

ဂ်က္လက္ jet lag ေ၀ဒနာ

ခရီးရွည္ေလယာဥ္စီးအၿပီး ကမာၻ႕တိုက္ႀကီးတစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ကူးတ့ဲအခါ ေန႔နဲ႔ညမွားတ့ဲ ေ၀ဒနာက လူႀကီးေရာ ကေလးပါခံစားရတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ေရာက္တ့ဲေနရာရဲ႕ ေန႔အခ်ိန္မွာ၊ ပင္းပန္း ႏြမ္းနယ္ေနတာ၊ ညေရာက္ေတာ့ မအိပ္ခ်င္ပဲ အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ စိတ္တို စိတ္ဆတ္တာ၊ စိတ္အားမျပည့္မ၀ မရႊင္မလန္းျဖစ္ေနတာ၊ စတာေတြျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါက ကိုယ္ခႏၶာအတြင္းက အိပ္ခိ်န္ႏိုးခ်ိန္ အစာ စားခ်ိန္ကို ပုံမွန္ထိန္းညွိေပးတ့ဲ ဇီ၀နာရီနဲ႔ ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္ေနသားမက်လို႕ ျဖစ္လာရတာပါ။ ကမာၻ႕ အခ်ိန္ဇုန္ကို ခဏခဏျဖတ္သန္းရသူ၊ အေရွ႕ဖက္ႏိုင္ငံေတြဆီခရီးထြက္ရသူ၊ အအိပ္အေနနည္းသူေတြမွာ၊ အဲဒါေတြပိုခံစားရေစတယ္။ လူႀကီးနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာ့ ကေလးေတြမွာမယ္လာအုိနင္ အထြက္ပိုတ့ဲအတြက္ အဲဒီေ၀ဒနာေတြအရနည္းတတ္တယ္။

ပိုက္ထည့္ထားတ့ဲကေလးေတြ

ႏွာေခါင္းပိုက္ ဆီးပိုက္ထည့္ထားရတ့ဲ ကေလးေတြဆိုရင္ ေလထုဖိအားအေျပာင္းအလဲေပၚ မူတည္ၿပီး ပိုက္ထဲကတဆင့္ ေလကကိုယ္တြင္းအေခါင္းပါအဂၤါေတြထဲ၊ ေလ၀င္သြားေစႏိုင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲလိုမ်ိဳးပိုက္ေတြကို ေလယာဥ္အတက္အဆင္းလုပ္ေနခ်ိန္မွာ ဘီးလုံး roller နဲ႔ ပိတ္ထား သင့္ပါတယ္။
အ႐ိုးက်ိဳးလို႔ ပလာစတာ cast ကိုင္ထားရတ့ဲ ကေလးေတြအတြက္ ပီအိုပီ လာစတာကိုင္ထားခဲ့ရင္ အဲဒီ ပီအိုပီအတြင္းထဲကေလက ေလယာဥ္ အျမင့္ပ်ံေနစဥ္ ျပန္႔ကားႀကီးမားလာၿပီး နာက်င္ေစတာနဲ႔ ေသြးမေလွ်ာက္ ႏိုင္တာမ်ိဳး၊ ခံစားရေစတယ္။ အဲလိုမ်ိဳး မခံစားရေအာင္ ပလာစတာကိုအလုံမပိတ္ပဲ အေပါက္လွပ္ေပးထားသင့္သလို အနာသက္သာေဆးေပးျခင္းျဖစ္တ့ဲ လက္ေျခေထာက္ကို အျမင့္ေျမွာက္ ေပးထားျခင္း ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္တယ္။

ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း

၂နွစ္ေအာက္ကေလးကေတာ့ ရင္အုပ္မကြာ မိဘရင္ခြင္ထဲခ်ီပိုးရင္း ေလယာဥ္စီးနင္းႏိုင္ပါတယ္။ ခရီးရွည္ရင္ေတာ့ ကေလးေလးေတြအတြက္ သီးသန္႔တစ္ခုံ၀ယ္ယူၿပီး ႏိုင္ငံျခားမွာကားထဲ တပ္ဆင္ စီးရေနက် ကေလးထိခိုက္မႈ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တ့ဲ ထိုင္ခုံမ်ိဳးတပ္ဆင္ၿပီး စီးနင္းသင့္တယ္။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု ေလယာဥ္ မေတာ္တဆျဖစ္မႈကိုေတာင္ အဲလို child safe seat က ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုပါတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္တတ္ကာစ ကေလးေပါက္စနေလးေတြ ကိုထိခိုက္လဲက်တာမျဖစ္ေအာင္နဲ႔ သူတစ္ပါး ကိုလည္းအေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ေလယာဥ္ေပၚမွာဟိုသြား ဒီေလွ်ာက္မျပဳလုပ္ေစသင့္ပါဘူး။
ဖြံၿဖိဳးမႈေနာက္က်တ့ဲ ပုံမမွန္ကေလးေတြအတြက္
Attention deficit hyperactivity disorder, autism ေအာ္တစ္ဇင္၊ သူငယ္နာအေၾကာေသ အေၾကာမသန္ ကေလးေတြဆိုရင္ ေလယာဥ္စီးရင္အေတာ္ေလး အဆင္မေျပျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေလယာဥ္ထဲ ေလွ်ာက္ေဆာ့ေျပးလႊား ေအာ္ဟစ္ေနတာမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ မိဘေတြကသတိျပဳသင့္တယ္။ တန္းစီတ့ဲေနရာ ေလယာဥ္ေပၚတက္ကာနီး စစ္ေဆးတ့ဲအခ်ိန္ ေလယာဥ္အထြက္ေနာက္က်လို႔ ခရီးစဥ္ဖ်က္လို႔တစ္ခုခု ေၾကာင့္ ေစာင့္ဆိုင္းရတ့ဲ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကေလးေတြေရာ လူႀကီးေတြပါ စိတ္ဖိအားက်ေရာက္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ကေလးေရာ လူႀကီးေတြပါ စိတ္အေနွာင့္အယွက္မျဖစ္ေအာင္၊ အထူးသတိထားသင့္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရင္ ကေလးေတြအတြက္ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ဟာ အသစ္အဆန္းျဖစ္သလို ေရာဂါ ဘယလည္းမရလြယ္ေအာင္ ကေလးေဆး၊ ကေလးအသုံးအေဆာင္နဲ႔ ေရွးဦးသူနာျပဳပစၥည္းေလးေတြကို အဆင္သင့္ေဆာင္ ယူသြားသင့္ပါ ေၾကာင္း အႀကံျပဳအပ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာျမျမခ်ယ္ (ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/

ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ အာဟာရအစားအစာ

ကေလးငယ္မ်ားသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္အနာဂတ္၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ အတြက္ မိခင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႕ရင္ေသြးငယ္မ်ား က်န္းမာစြာႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာရန္ တာ၀န္ရွိပါသည္။ အစာေခ်းမ်ားသည့္ ကေလးမ်ားကို အျပစ္မတင္သင့္ပါ။ မိဘမ်ားက စားေသာက္သည့္ပံုစံ အေလ့အထကို ေသခ်ာေလ့က်င့္ေပးခဲ့လွ်င္ ဤကဲ့သို႕ အစာေခ်းမ်ားသည့္ ျပႆနာျဖစ္လာ မည္မွာမဟုတ္ေပ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ လံုး၀မႀကိဳက္သည့္ ကေလးမ်ားျဖစ္လာသည္မွာလည္း ငယ္ငယ္ကစားတတ္ရန္ မေလ့က်င့္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အသီးအရြက္စားတတ္ရန္ မိခင္မ်ားက မေလ့က်င့္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ၿဖစ္သည္။ ကေလးတို႔၏ အျပစ္မဟုတ္ပါ။ အစား အေသာက္ ေကၽြးေမြးေလ့က်င့္မႈ ပံုစံမမွန္ခဲ့ေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္။

ကေလးမ်ားအတြက္ အစားအစာဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ကၽြန္မ အသက္အပိုင္း အျခားအလိုက္ မေျပာေတာ့ပါ။ (၆)လႏွင့္ (၁)ႏွစ္ၾကာ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ျဖည့္စြက္စား ေကၽြးပံု၊ ေကၽြးနည္းက (၁)ႏွစ္အထက္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ မတူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤျဖည့္ စြက္စာကို အဓိကမေျပာေတာ့ဘဲ ကေလးအားလံုးအတြက္ လိုအပ္ေသာ အစားအစာ အာဟာရ မ်ားအေၾကာင္းကိုသာ မွ်ေ၀ပါမည္။ ကေလးတို႔ က်န္းက်န္းမာမာ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာရန္ အတြက္ ျပည့္စံုမွ်တေသာ အာဟာရလိုအပ္ပါသည္။ မိသားစု၊ ပတ္၀န္းက်င္၊ ပညာေရး စသည့္အရာမ်ား အေရးပါသကဲ့သို႕ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ အာဟာရသည္ အုတ္ျမစ္ကဲ့သို႕ အေရးႀကီးဆံုးက႑မွ ပါ၀င္ေနပါသည္။ အာဟာရအုပ္စုမ်ားျဖစ္သည့္ အသား၊ ငါးအုပ္စု၊ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား၊ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ အေစ့အဆန္မ်ား၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ က်န္းမာေရး အတြက္ သင့္ေတာ္ေသာအဆီမ်ားဟု အၾကမ္းဖ်ဥ္းခြဲျခားႏိုင္သည္။ အုပ္စုတစ္ခုခ်င္းစီ၏ အာဟာရ တန္ဖိုးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ အေရးႀကီးပံုတို႔ကို ထပ္မံမွ်ေ၀သြားပါမည္။

အသား၊ ငါးအုပ္စုတြင္ အနီေရာင္အသား (Red meal) ဟုေခၚသည့္ အမဲသား၊ ၀က္သား၊ ဆိတ္သားမ်ား၊ အျဖဴေရာင္အသား (ေခၚ) White meal ျဖစ္ သည့္ ၾကက္သား၊ ၾကက္ဆင္ စ သည္တို႔အျပင္ ငါးအုပ္စုတြင္ ပင္လယ္ငါး၊ ျမစ္ငါး စသျဖင့္ အၾကမ္းဖ်ဥ္းခြဲျခားႏိုင္ပါသည္။ အနီေရာင္အသားမ်ားသည္ အရည္အေသြးျမင့္ ပ႐ိုတိန္း (High quality protein) ပါ၀င္သည့္ အတြက္ ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားေစရန္ႏွင့္ ပ႐ိုတိန္း၏အျခားေသာ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္မ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လြန္စြာအေထာက္ အကူေပးပါသည္။ အသားမွရေသာပ႐ိုတိန္းသည္ ပဲမွရေသာ ပ႐ိုတိန္းထက္ပို၍ ခႏၶာကိုယ္မွ စုပ္ယူအသံုးျပဳရလြယ္ပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္မွထုတ္လုပ္၍မရေသာ အမိုင္ႏုိအက္ဆစ္ (Essential amino acids) မ်ားကိုလည္း အသားမ်ားမွ ရရွိပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးအားေကာင္း ေစရန္ သံဓာတ္လိုအပ္ပါသည္။ ထိုသံဓာတ္ (Iron) ကိုလည္း အနီေရာင္အသားမ်ားမွ အမ်ားဆံုး ရရွိႏိုင္ပါသည္။ ေသြးအားနည္းျခင္းသည္ အမ်ားအားျဖင့္ အသားမစားသည့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားတြင္ ေတြ႕ရသည့္လကၡဏာျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႕၏ သားသမီးမ်ားကို အသား စားတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးရမည္မွာ မိဘတိုင္း၏တာ၀န္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အသားမ်ားမွ ရသည့္အဆီ ဥပမာ - ၀က္ဆီ၊ အမဲဆီ၊ ၀က္ေခါက္ စသည္တို႔ကိုေတာ့ တတ္ႏိုင္သမွ်ေရွာင္ၾကဥ္ ရပါမည္။ ျပည့္၀အဆီမ်ားျဖစ္ေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ငါးမ်ားတြင္လည္း အိုမီဂါ 3 (Omega 3) ပါ၀င္သည့္ တူနာငါးႏွင့္ ပင္လယ္ငါးတို႕ သည္ ကေလးငယ္တို႕၏ ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ အေရးပါေသာက႑ာတြင္ ပါ၀င္ေနပါသည္။ တစ္ပတ္ကို ငါး (၂)ႀကိမ္၊ (၃)ႀကိမ္ခန္႕ ေကၽြးေပးသင့္ သည္ဟု သုေတသနစာတမ္းမ်ားက ဆိုပါသည္။ ပင္လယ္ငါးအခ်ိဳ႕တြင္ မာက်ဴရီ (Mercury) ပါ၀င္ ႏႈန္းျမင့္ေသာေၾကာင့္ ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ ၀ယ္ယူရန္ လိုပါသည္။

ဟင္းသီး/ဟင္းရြက္ႏွင့္ အဆီအမ်ိဳးမ်ိဳးသည္လည္း ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ က်န္းမာစြာ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးလာဖို႕အတြက္ မရွိမျဖစ္ေသာ အာဟာရျဖစ္ပါသည္။ အသီး၊ အရြက္တို႕ကို ႏွစ္သက္စြာစားတတ္ေအာင္ မိဘမ်ားက ငယ္စဥ္ကတည္းက ေလ့က်င့္ယူေပးရပါမည္။ အစာမစား သည့္အခ်ိန္တြင္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ အခ်ိဳကိုသာႏွစ္သက္ၾကေသာေၾကာင့္ အသီးကိုေတာ့ စားတတ္ၾကပါသည္။ အရြက္မ်ား၏ စိမ္းရႊင္ရႊင္အနံ႕သည္ ေတာ္႐ံုကေလးအမ်ားစု ႏွစ္သက္သည့္ အရာမဟုတ္သည့္အတြက္ အရြက္ေကၽြးလွ်င္ ကေလးမ်ားက ေထြးထုတ္ေလ့ရွိပါသည္။ အစား အစာတစ္မ်ိဳးကို ယဥ္ပါးလာေအာင္၊ စားတတ္ေအာင္ အနည္းဆံုး (၅) ႀကိမ္မွ (၁၄)ႀကိမ္ ခန္႕ ႀကိဳးစား၍ေကၽြးရမည္ဟု သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္မ်ားက ေျပာထားပါသည္။ တစ္ႀကိမ္၊ ႏွစ္ႀကိမ္ ေကၽြး၍ ကေလးက လက္မခံဘဲ ေထြးထုတ္လွ်င္ လက္မေလွ်ာ့သင့္ပါ။ အနည္းငယ္ျခား၍ျဖစ္ေစ၊ ပံုစံေနာက္ တစ္မ်ိဳးေျပာင္း၍ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးျဖစ္ေစ ေကၽြးရပါမည္။ ကေလး မစားစားေအာင္ ေကၽြးရမည္မွာ မိခင္/ဖခင္တို႕၏ တာ၀န္ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အသီး/အရြက္မ်ား ထဲတြင္ ျပင္ပမွ၀ယ္ယူ၍ မရႏိုင္ေသာ အားေဆးမ်ား၊ ျဖည့္စြက္စာမ်ားထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ ေသာ အာဟာရဓာတ္၊ ဗီတာမင္ႏွင့္ သက္ေစာင့္ဓာတ္မ်ား၊ Phytochemicals (ေခၚ) ဇီ၀ျဖစ္စဥ္မ်ား ကို အေထာက္အကူျပဳေသာဓာတ္မ်ား ျပည့္၀စြာပါ၀င္ပါသည္။ ဘယ္အရာႏွင့္မွ အစားထိုး၍ မရေသာ အာဟာရမ်ားျဖစ္ပါသည္။ သူတစ္ပါး၏ကေလးမ်ားက အသီး၊ အရြက္ကို ႏွစ္သက္စြာ စားသံုးၿပီး၊ အာဟာရဓာတ္မ်ားရရွိေနခ်ိန္ မိမိတို႕၏ ကေလးမ်ားသည္ အသီး/အရြက္ မစားေသာ ကေလးမ်ား ျဖစ္ေနပါက လြန္စြာမွ ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။ ဗီတာမင္အားေဆးတိုက္႐ံုႏွင့္ ေက်နပ္ေနေသာမိဘမ်ား မျဖစ္သင့္ပါ။

ေနာက္ထပ္ အေရးႀကီးသည့္ အစားအစာအုပ္စုမွာ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ႏို႔ကို ကေလးေရာ၊ လူႀကီးပါ ေသာက္သံုးသင့္ပါသည္။ ႏို႔မွရသည့္ ကယ္လ္ဆီယမ္၊ ဗီတာမင္ဒီ စသည္တို႔သည္ ကေလးငယ္မ်ား အ႐ိုးႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ လိုအပ္ပါသည္။ အ႐ိုး၏ သိပ္သည္းဆ အျမင့္ဆံုးအခ်ိန္ (Peak bone ma) သည္ ၁၇-၁၀ ႏွစ္ ၀န္းက်င္ခန္႔ျဖစ္ရာ ဤအရြယ္မတိုင္ခင္ အ႐ိုးႀကီးထြားသန္မာေစရန္ ေကၽြးေမြးရပါမည္။ အ႐ိုး၏သိပ္သည္းဆနည္း ခဲ့ပါက အသက္ႀကီးလာသည့္အခ်ိန္တြင္ ရြယ္သူမ်ားထက္ အ႐ိုးပါးျခင္း၊ အ႐ိုးပြျခင္း၊ အ႐ိုးက်ိဳး လြယ္ျခင္းတို႔ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေရာဂါျဖစ္မွ ကုသည္ထက္ မျဖစ္ခင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ထားသည္က ပိုေကာင္းေၾကာင္း လူတိုင္းနားလည္ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးမ်ား အလြန္ အမင္း အစာေလွ်ာ့၊ ၀ိတ္ေလွ်ာ့ျခင္းသည္လည္း အရြယ္မတိုင္မီ အ႐ိုးျပႆနာမ်ားျဖစ္ေစသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ႏို႔ကိုေရြး၀ယ္ရာတြင္ ကေလးမ်ား အတြက္ဆို အဆီနည္းႏို႔ ၀ယ္စရာမလိုပါ။ ကေလးငယ္မ်ား၏ ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ အဆီဓာတ္လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားကိုမူ ႏြားႏို႔မတိုက္ရပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တစ္ႏွစ္ ေအာက္ ကေလးမ်ား၏ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းသည္ ႏြားႏို႔မွရေသာ ပ႐ိုတိန္းကို မေခ်ဖ်က္ ႏိုင္ေသးပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းအေနႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္တြင္ စုပံုလာေစၿပီး၊ ေက်ာက္ကပ္ကို အလုပ္ပိုေပးမိသလိုျဖစ္ေနပါသည္။ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ခ်ိစ္၊ ေထာပတ္ စသည္တို႔ သည္လည္း အာဟာရျဖည့္၀ေသာ အစားအစာမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ကေလးငယ္မ်ားကို တစ္ရက္လွ်င္ ႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားကို (၂)ႀကိမ္ခန္႕ ေကၽြးသင့္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ အေစ့အဆန္မ်ားဆိုသည့္အုပ္စုထဲတြင္ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေျပာင္း၊ ဘာလီ စသည့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ားအျပင္ သစ္ၾကားသီး၊ သီဟိုေစ့၊ ဖ႐ံုေစ့၊ ေနၾကာေစ့ စသျဖင့္ ပါ၀င္ပါသည္။ ဆန္သည္ အေရွ႕တိုင္းသားတို႕၏ အဓိကအစားအစာျဖစ္ပါသည္။ ပ်မ္းမွ် ကၽြန္မတို႔၏ တစ္ေန႔တာ အားသစ္လိုအပ္ခ်က္မွ ရရွိပါသည္။ ကစီဓာတ္ (Carbohydrate) ကိုေပးပါသည္။ ကေလးငယ္ မ်ားကို တမင္၀ါးခံြ႕သည့္ အေလ့အထႏွင့္ ဆန္ကိုေရငွဲ႕ခ်က္ေကၽြးသည့္ အေလ့အထမ်ားကို ေတာ့ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။ ထမင္းတြင္ပါ၀င္ေသာ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ား ဆံုး႐ံႈးသြားႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ အေစ့၊ အဆန္မ်ားတြင္ ေကာင္းေသာအဆီ (Plyunsaturated fat, mono unsaturated fat) မ်ား ပါ၀င္သည့္အျပင္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ိဳးျပဳေသာ ဗီတာမင္မ်ားစြာ ပါ၀င္ပါသည္။ တစ္ပတ္ကို (၃)ႀကိမ္ခန္႕ ေကၽြးသင့္ပါသည္။

ေနာက္ထပ္ အာဟာရအုပ္စုတစ္ခုျဖစ္သည့္ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး အေၾကာင္းေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ပဲႀကီး၊ ပဲၾကား၊ စားေတာ္ပဲ၊ ပဲနီေလး၊ ကုလားပဲ၊ ေတာင္ႀကီးပဲ၊ ပဲစိမ္း၊ ေျမပဲ စသျဖင့္ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံတြင္ ပဲမ်ိဳးစံုထြက္ပါသည္။ မ်ားစြာေသာ ပ႐ိုတိန္းဓာတ္ကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါသည္။ ေၾကာ္ခ်က္ျပဳတ္ သုပ္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ မိမိတို႔၏ ကေလးစား၀င္ေအာင္၊ စားခ်င္စဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္၍ ေကၽြးသင့္ပါသည္။ GEPD emyme ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာကေလးမ်ားအတြက္မူ သတိထားေရွာင္ၾကဥ္ရ မည့္ပဲမ်ားကို မိခင္မ်ားက ေသခ်ာမွတ္ထားရပါမည္။
က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္ေတာ္ေသာအဆီမ်ားမွာ မျပည့္၀ဆီ (Monoun -saturated fat, Polyunsaturated fat) တို႔ျဖစ္ပါသည္။ သံလြင္ဆီ၊ ႏွမ္းဆီ၊ မုန္ညင္းဆီ၊ ေျပာင္းဖူးဆီ၊ ေနၾကာဆီ၊ ေျမပဲဆီစစ္စစ္တို႔မွ ရပါသည္။ စားအုန္းဆီ မ်ားတြင္ ျပည့္၀ဆီပါ၀င္မႈမ်ားသည့္အတြက္ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္လွ်င္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ေၾကာ္သည့္ဆီကို တစ္ႀကိမ္သာသံုးသင့္ပါသည္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပန္ေၾကာ္ေသာ အဆီမ်ားသည္ Trans fat (ေခၚ) အသြင္ေျပာင္းအဆီအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားၿပီး၊ လူကို ဒုကၡေပးတတ္ပါသည္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္၍ေျပာရလွ်င္ မိမိတို႔၏ ကေလးငယ္မ်ားကို က်န္းမာေသာ၊ အာဟာရရွိေသာ စားေသာက္မႈပံုစံရရွိရန္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးရပါမည္။ ငယ္စဥ္ကေလး ဘ၀က စားေသာက္မႈပံုစံမွားခဲ့လွ်င္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ျပန္ျပင္ဖို႕ခက္ပါသည္။ ဥပမာ - ငယ္စဥ္ ကတည္းက fast foods ႀကိဳက္ေသာ ကေလးသည္ ႀကီးလာလွ်င္လည္း fast foods ႀကိဳက္မည္မွာ မလြဲပင္ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ကန္ေသာ အစားအေသာက္ကို ေရြးခ်ယ္ တတ္ျခင္းျဖင့္ ကေလးငယ္ တို႔ဘ၀ တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေရာဂါကင္းေ၀းၿပီး က်န္းမာေစရန္အတြက္ အနည္းငယ္မွ်ေ၀မွ် လိုက္ရ ပါသည္။
က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ဘ၀မ်ားပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

Health Guide
Dr. Jasmine
https://www.facebook.com/mmhealthguide/