မဂၤလာပါဆရာ။ ကၽြန္ေတာ္ညီမ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အပ်ိဳပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးလေလာက္က ေသြးလွဴဖို႔ ေသြးစစ္ေတာ့ B ပိုး ေတြ႔တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ B ပိုးအတြက္ test ေတြထပ္လုပ္ထားပါတယ္။ အခု AFP (An alpha-fetoprotein) ပံုမွန္ထက္ မ်ားေနလို႔ ၂၀.၆၇ ml ျဖစ္ေနလို႔ CT scan ထပ္႐ိုတ္ခိုင္းထားပါတယ္။ အသဲေရာဂါတခုခုမ်ားျဖစ္ႏွိင္ပါလား။ AFP မ်ားလို႔ စိုးရိမ္ရပါလား။ ေက်းဇူးပါဆရာ။ Test results ေတြ ၾကည့္ေပးပါဆရာ။
Alpha-Fetoprotein (AFP) ကို Tumor Marker လို႔လည္းေခၚတယ္။ ကင္ဆာညႊန္ျပခ်က္ျဖစ္တယ္။ လူၾကီးေတြမွာ AFP 10 ng/mL ထက္နည္းတာ ပံုမွန္။ AFP 500 ng/mL ဆိုရင္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။
AFP ဆိုတာ နာမည္အတိုင္းပဲ သေႏၶသားရဲ႕ အသည္းနဲ႔ Yolk sac ကေနထုတ္ေပးတတဲ့ ပရိုတင္းတမ်ိဳးယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃ လရရင္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ကေလး တႏွစ္သားမ်ားနည္းသြားတယ္။ ၾကီးေတာ့ အထက္ကဂဏန္းေလာက္သာရွိတယ္။
Liver cancer အသည္းကင္ဆာနဲ႔ ရွားပါးတဲ့ Nonseminomatous germ cell tumors ကင္ဆာမွာမ်ားေနတာေတြ႔မယ္။ က်ားအစိကင္ဆာ၊ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာနဲ႔ ေသြးကင္ဆာတို႔မွာလည္း မ်ားေနႏိုင္တယ္။ Hodgkin disease, lymphoma, and renal cell carcinoma ေတြမွာလည္း မ်ားေနတယ္။ Cirrhosis ေခၚ အသည္းေျခာက္ေနသူတခ်ိဳ႕နဲ႔ Chronic active hepatitis နာတာရွည္အသည္းေျခာက္ေနသူတခ်ိဳ႕မွာလည္း မ်ားေနတယ္။ ကင္ဆာကိုကုသရာမွာ ညႊန္းကိန္းအျဖစ္လည္း စစ္ေဆးတယ္။
ေရာဂါေသခ်ာေအာင္
Liver function tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Blood clotting tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Blood urea nitrogen (BUN) ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Complete blood count (CBC) ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Electrolytes and blood chemistry tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Viral hepatitis tests ကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Human chorionic gonadotropin (hCG) နည္း၊ Lactate dehydrogenase (LDH) နည္း၊ Ultrasound, CT scan, MRI, Biopsy ေတြကိုလည္းစစ္ရတယ္။
Liver function tests အသည္းအလုပ္စစ္ေဆးတဲ့အခါ ALT and AST = SGOT and SGPT, Alkaline phosphatise, Bilirubin, Albumin နဲ႔ GGT and LD ဆိုတာေတြကို စစ္တယ္။
အင္ဇိုင္းမ္ေတြ ဘာလို႔မ်ားေနသလဲ
၁။ Chronic hepatitis B နာတာရွည္ (ဘီ) ပိုး၊
၂။ Chronic hepatitis C နာတာရွည္ (စီ) ပိုး)၊
၃။ Chronic and acute alcohol use အရက္စြဲျခင္းအျပင္
၄။ Medications ေဆးဝါးေတြကေန (အင္ဇိုင္းမ္) ေတြမ်ားေနတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
ေဆးဝါးေတြဆိုတာ -
• အနာသက္သာေဆးေတြ = aspirin, acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil, Motrin), naproxen (Naprosyn, Naprelan, Anaprox, Aleve), diclofenac (Voltaren, Cataflam, Voltaren-XR), and phenylbutazone (Butazolidine)
• အတက္သက္သာေဆးေတြ = phenytoin (Dilantin), valproic acid (Depakote, Depakote ER, Depakene, Depacon), carbamazepine (Tegretol, Tegretol XR, Equertro), and phenobarbital
• ဗက္တီးရီးယားအတြက္ေဆးေတြ = tetracyclines, sulfonamides, isoniazid (INH), sulfamethoxazole (Gantanol), trimethoprim (Trimpex; Proloprim, Primsol), nitrofurantoin (Macrodantin; Furadantin; Macrobid), fluconazole (Diflucan ) and some other anti-fungals, etc.
• ကိုလက္စေထာက်ေဆးေတြ = lovastatin (Mevacor, Altocor), pravastatin (Pravachol), atorvastatin (Lipitor), fluvastatin (Lescol), simvastatin (Zocor), rosuvastatin (Crestor), and niacin
• Cardiovascular drugs ႏွလံုးေဆးေတြ = amiodarone (Cordarone), hydralazine (Apresoline), quinidine (Quinaglute, Quinidex), etc.
• စိတ္က်ေဆးေတြျဖစ္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
