Dengvaxia ေသြးလြန္ုတုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆး

တကယ္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ေပၚၿပီလားဆရာ အသိအမွတ္ျပဳၿပီလားဆရာ။

ေမးတဲ့သူက လင့္တခုပါပို႔တယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ အားလံုးစိတ္ဝင္စားမယ့္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအေၾကာင္း ေရးေပးခ်င္ပါတယ္။ dengue vaccine (dengvaxia)ကို 2016 မွာ approve လုပ္လိုက္ၿပီး dengue strain 4 မ်ဳိးလံုးကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ရာခိုင္ႏႉန္းကေတာ့ strain တမ်ဳိးနဲ႔တစ္မ်ဴိး ရာခိုင္ႏႉန္း အနည္းငယ္ ကြာပါတယ္။ အသက္ 12 မွ 45 အတြင္း ထိုးရန္သာ studies ေတြက ထြက္ရိွထားပါတယ္။ 3 dose ကို 6 လ (0,6,12) ျခားထိုးရမွာပါ။ 3 dose လံုးထိုးၿပီးမွသာ အာနိသင္ရိွမွာျဖစ္ၿပီး 3 လံုးေျမာက္ ထိုးၿပီးခ်ိန္ကေနစလို႔ 4 ႏွစ္ effective ျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။။ dengue ကို အရင္ကျဖစ္ဖူးၿပီး immune အနည္းငယ္ ရိွၿပီးသားလူေတြမွာ ကာကြယ္ေဆးက ပိုၿပီး ထိေရာက္မႉ ရိွပါတယ္။ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ virus 4 မ်ိးရိွတဲ့အနက္ virus type 3 and 4 ကို ကာကြယ္ေဆးက ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းပိုမ်ားပါတယ္။ ဒီကာကြယ္ေဆးက ႀကိဳထိုးထားသင့္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး တမ်ဳိးပါ။ vaccine fully protect ျဖစ္ဖို႔ 3 dose ကို 6 လျခားထိုးရမွာျဖစ္လို႔ outbreak ျဖစ္တဲ့အခါမွ အေလာတႀကီး ထိုးရင္လည္း dose မျပည့္ေသးခင္ ကာကြယ္မႉ ရမွာမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာျပည္အတြက္လည္း ဆရာႀကီးေတြ ႀကိဳးစားေပးေနၾကတာျဖစ္လို႔ ေဆးရမရ ကိုေတာ့ နီးစပ္ရာေဆးခန္း၊ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ႀကီးမ်ားထံ စံုစမ္းၾကည့္ၾကပါရွင္လို႔ ဖတ္ရတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ Dengvaxia ေသြးလြန္ုတုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆးစာကို ၁၁-၁ဝ-၂ဝ၁၆ ေန႔ကတည္းကေရးထားပါတယ္။ ေသြးလြန္ုတုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆး Dengvaxia ကို ၁၁ ႏိုင္င္ငံကေန ေရာင္းခ်ခြင့္ျပဳတဲ့သတင္း ၄-၁ဝ-၂ဝ၁၆ ေန႔က ထြက္ပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကတိုက္က မက္ဆီကို၊ ဘရာဇီးလ္၊ အယ္လ္ဆာဗာဒို၊ ေကာ့စတာရီကာ၊ ပါရာဂြိဳင္း၊ ပီရူးနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွက စင္ကာပူ၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ေတြပါဝင္တယ္။ Sanofi Pasteur ကုမၸဏီကေန ထုတ္လုပ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးျဖစ္ပါတယ္။ Dengue ဒင္ေဂး ေခၚ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးဆိုတာ အပူပိုင္းေဒသမွာရွိတဲ့ ျခင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ Flavivirus ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ Dengue viruses 1-4 ေလးမ်ိဳးရွိတယ္။ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း သန္း ၄ဝဝ ေလာက္ခံေနရတယ္။

Dengvaxia ကပဌမဆံုးကာကြယ္ေဆးျဖစ္တယ္။ မက္ဆီကို ႏိုင္ငံမွာ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇဘၤာလမွာစတင္သံုးေနတယ္။ Dengvaxia (CYD-TDV) လို႔ေခၚတယ္။ Sanofi Pasteur ကေန ထုတ္လုပ္တယ္။ Live recombinant tetravalent dengue vaccine အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အသက္ ၉ ႏွစ္ကေန ၄၅ ႏွစ္ရွိသူေတြကို အခုတလံုး၊ ၆ လျပည့္မွာ တလံုးတဲ႔ ၁၂ လျပည့္မွာ တလံုး၊ စုစုေပါင္း (၃) လံုး ထိုးရတယ္။ အတိအက် ေျပာရရင္ ကာကြယ္ေဆးသစ္ဟာ Phase III clinical studies စမ္းသပ္ဆဲအဆင့္မွသာရွိေသးတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Hepatitis C prevention အသည္းေရာင္စီပိုး ကာကြယ္နည္း

၁။ မဂၤလာပါ။ ေယာက္်ားေလးပါ။ အသက္ ၄၈ ႏွစ္၊ အိမ္ေထာင္ရွ။ိ C ပိုးေသေဆးေသာက္ၿပီး ေပ်ာက္ကင္းၿပီးသားပါ။ အိမ္ေထာင္ဖက္မွာ C ပိုးရွိေန အကာကြယ္မယ့္လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ ကြ်န္ေတာ့ကို C ပိုးျပန္လည္ကူးစက္ ႏိုင္ပါသလားခင္ဗ်ား။

၂။ ကြၽန္မေယာက္ခမပါ။အသက္က ၅၂ ရိွပါၿပီ။ AIDS က လြန္ခဲ့တဲ့ဆယ္ႏွစ္ထဲက ရိွပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ငါးလေလာက္က အသဲေျခာက္ၿပီး c ပိုးျဖစ္ေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဝမ္းလဲခဏခဏေလ်ာပါတယ္။ ၿပီခဲ့တဲ့လက ေသြးအန္ၿပီး ေသြးဝမ္းေတြသြားလို႔ ေဆးရံုတင္လိုက္ပါတယ္။ ဆရာကေတာ့ အသဲေတာ္ေတာ္ေျခာက္ေနၿပီလို႔ေျပာတယ္႐ွင့္။ လူကေတာ့ ပိန္တာေလးျဖစ္ေနပါၿပီ။ ကြၽန္မက ကေလးရိွေတာ့ ဘယ္လိုကူးစက္တတ္လဲသိခ်င္လို႔ပါ႐ွင့္။

cပိုးလို႔ေရးတာ အေတာ္အဖတ္ရခက္တယ္။ အဲလိုေရးေမးသူေတြ မနည္းပါ။ ကူးဆက္လို႔ေရးတာကိုလည္း ျပင္လိုက္တယ္။ အဲလိုမွားသူေတြ မနည္းပါ။

၃။ ဆရာ႐ွင့္ ဦးေလးက စီပိုး႐ွိၿပီး၊ အဖြားကဘီပိုးျဖစ္ေနလို႔ပါ႐ွင့္။ အတူေနသူေတြပါ ကူးလားလို႔ သိခ်င္လို႔ပါ။

အသည္းေရာင္စီပိုး ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ စီပိုးရွိေနသူတဲ႔ေသြးက ကိုယ့္ေသြးထဲဝင္လာႏိုင္ရင္ကူးတယ္။ ပိုးပါေနတဲ့ေသြး သြင္းမိရင္ကူးတယ္။ ပိုးရွိနနသူလွဴတဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းလက္ခံမိရင္၊ ေသြးမစစ္ဘဲသြင္းရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ ေသြးေသြးခ်င္းထိတာ၊ နားကပ္လဲဝတ္တာ၊ မုတ္ဆိပ္ရိတ္ဒါး၊ သြားတိုက္တံ၊ လက္သဲညွပ္တြဲသံုးတာ၊ တက္တူးထိုးတာ၊ ဟိုေနရာ ဒီေနရာ ကြင္းတပ္တာေတြကေန ကူးႏိုင္တယ္။ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူေတြ၊ ေသြးနဲ႔ ေသြးထဲကပစၥည္းသြင္းရသူေတြ၊ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းလွဴတာ လက္ခံရသူေတြ၊ ေက်ာက္ကပ္ေဆးေနရသူေတြ၊ ေဆးရံုမွာ အလုပ္လုပ္ေနရသူေတြ၊ HIV ပိုးရွိေနသူေတြ ကူးႏိုင္တယ္။

လိင္ဆက္ဆံရာကေနလည္း ကူးႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခြင့္အလမ္း နည္းတယ္။ က်ား-က်ားလိင္တူမွာ ပိုကူးစက္ႏိုင္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံဘက္ မ်ားသူေတြ၊ ဆက္ဆံဘက္မွာ တျခားလိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ တခုခုရွိေနရင္၊ လိင္ဆက္ဆံတာ ၾကမ္းတမ္းရင္၊ ကူးစက္ဘို႔ အခြင့္အလမ္းပိုမယ္။ လိင္လမ္းကေနကူးတာ HIV နဲ႔ B တို႔ေလာက္ မဟုတ္ပါ။ တလင္တမယား လိင္ကေနကူးတယ္ဆိုတာ ရွားပါတယ္။

စီပိုးရွိတဲ့မိခင္ကေန ကေလးကို ၄-၅% ေလာက္သာ ကူးေစႏိုင္တယ္။ ဖေအမွာ စီပိုးရွိေနေပမဲ့ သူ႔ကေလးကို ေသြးမထိမခ်င္း မကူးပါ။ ပိုးရွိတဲ့မေအက ႏို႔တိုက္တာနဲ႔ မကူးပါ။ ရာသီေသြးကေတာ့ ကူးႏိုင္တယ္။

စီပိုးရွိေနသူဟာ ေသြးမလွဴရပါ၊ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမလွဴရပါ၊ သုတ္ပိုးမလွဴရပါ။ ပိုးရွိေနသူခ်က္ျပဳတ္တာစားမိလို႔ မကူးပါ။ လက္တြဲတာ၊ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ေခြ်း၊ သြားရည္၊ မ်က္ရည္ေတြကေနမကူးပါ။ ပန္းကန္၊ ဇြန္း၊ ဖန္ခြက္၊ အိုး-ခြက္ အတူသံုးလို႔ မကူးပါ။ ရင္ခ်င္းအပ္-ပါးခ်င္းကပ္-လက္ဆြဲ ႏုတ္ဆက္တာေတြကေန မကူးပါ။ အသာအယာ ႏုတ္ခပ္ခ်င္း စုပ္တာနဲ႔လဲ မကူးပါ။ ေရအတူေသာက္လဲ မကူးပါ။ ျခင္နဲ႔ အင္းဆက္ပိုးေတြကေနကူးစက္တာ မေတြ႔ေသးပါ။ စီပိုးကာကြယ္ေဆး မရွိေသးပါ။

စီပိုးရွိေနရင္ ဘာျဖစ္လာႏိုင္သလဲ
ေသြးစစ္လို႔ စီပိုးေတြ႔ေပမဲ့ ၇ဝ-၈ဝ% မွာဘာမွ မခံစားရသလိုရွိေနမယ္။ ခံစားရသူေတြမွာလဲဆိုးတာမပါဘူး။ ကိုယ္ပူ၊ အားယုတ္၊ အစားပ်က္၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္၊ အန္ခ်င္၊ ဗိုက္နာ၊ ဆီးအေရာင္ရင့္၊ ဝမ္းအေရာင္ေပ်ာ့၊ အဆစ္နာ၊ ဆီး-အသားအေရ-မ်က္လံုး ဝါ၊ ရက္တိုေရာဂါလကၡဏာေတြဟာကူးစက္ပိုးဝင္လာခဲ့တဲ့ေနာက္ ၆-၇ ပါတ္အၾကာမွာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၂ ပါတ္ကေန ၆ လ လဲ ၾကာႏိုင္တယ္။ သူတို႔အထဲက ၆ဝ-၈၅% က နာတာရွည္ ျဖစ္လာရင္ ေရာဂါလကၡဏာေတြက ရွိတဲ့သူေတြမွာသာရွိမယ္။ သူ႔အသည္းက ပ်က္စီးစျပဳလာမယ္။ ႏွစ္ေတြၾကာမွလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ နာတာရွည္ဆိုတာ ဆိုးဝါးတဲ့ေရာဂါတခုျဖစ္တယ္။ ၅-၂ဝ% ဟာ အႏွစ္ ၂ဝ-၃ဝ အတြင္း အသည္းေျခာက္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ၁-၅% ဟာ အသည္းေျခာက္တာ ဒါမွမဟုတ္ အသည္းကင္ဆာေၾကာင့္ ေသဆံုးႏိုင္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

အသားဓာတ္ၿဖစ္ေအာင္ စားႀကပါ

အသားဓာတ္နည္းလွ်င္ အသည္းႀကြပ္တက္ကုိ ေရးသားၿဖစ္ေပမဲ့ ဘယ္လုိစားေသာက္သင့္သည္ကုိ ထပ္မံသိရွိေစလုိပါသည္ ဒါမွသာ သိရွိႀကၿပီး အသားဓာတ္အတြက္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး စားလည္း အသားဓာတ္ၿဖစ္ပါသည္။

လူခႏၶာကုိယ့္မွာ ဘာေႀကာင့္ အသားဓာတ္ၿပည့္မီေအာင္ စားေသာက္သင့္သလဲဆုိရင္ လူ ့ခႏၶာကုိယ့္အတြင္းမွ ကလပ္စည္းဆဲလ္ေတြေၿမာက္ၿမားစြာရွိေနၿပီး ရွိေနသည့္ဆဲလ္ေတြလည္းေန ့စဥ္ပ်က္ဆီးၿခင္းမ်ားစြာၿဖစ္ေပၚေနႀကပါသည္ ။ထုိ ၿဖစ္ေပၚေနသည့္ ပ်က္ဆီးဆဲလ္ေနရာမ်ားအတြက္ ပရုိတိန္းေခၚ အသားဓာတ္ၿဖင့္ ၿပန္လည္ၿဖည့္တင္းေပးဖုိ ့လိုအပ္ပါသည္ ဒါေႀကာင့္ လုိအပ္သည့္အသားဓာတ္အတြက္ စားေသာက္ႀကပါလုိ ့တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္ ။

လူတစ္ေယာက္အဖုိ ့တစ္ေန ့တာလုိအပ္ေသာ အဟာရဓာတ္ၿပည့္ဝဖုိ ့စားေသာက္တက္ရန္လည္း အေရးပါပါသည္ ။ သင့္တစ္ေနတာအတြက္ စားသင့္သည္မွာ ဆန္ ၊ ဆီ ၊ ပဲ ၊ ဟင္းရြက္ ၊ ပဲပင္ေပါက္ ၊ ပဲသီး ၊ ပဲ ၊ အသား ႏွင့္ ပုဇြန္ ငါး တုိ ့ပင္ၿဖစ္ပါသည္ ။ ထုိ ့အၿပင္ ႀကက္ဥ ၊ ႏြားႏုိ ့၊ေထာပတ္ ၊ ေပါင္မုန္ ့ႏွင့္ ဌက္ေပ်ာသီးတုိ ့လည္း ပါဝင္ စားေသာက္ႏုိ္င္ပါေသးသည္ ။

လူတုိင္းအတြက္ အစဥ္ေၿပေကာင္းမြန္ စားေသာက္သင့္သည့္ အစားအစာ စားနည္းမွာ
ဥပမာ - မနက္စာအတြက္ ထမင္းဆီဆမ္း ၊ ပဲၿပဳတ္ ၊ ဆား ၊ ႀကက္သြန္အၿဖဴ အနီ ႏွင့္ ပဲေႀကာ္ တုိးဟူးေႀကာ္ တုိ ့ဆုိလွ်င္ မနက္စာအတြက္ ၿဖည့္တင္းမိသည့္ အဟာရပင္ၿဖစ္ပါသည္ ။

အသားငါးကုိ သင့္အေနၿဖင့္ လုံေလာက္စြာ မစားၿဖစ္ၿခင္း ၊ မစားၿခင္း ၿဖစ္ခဲ့လွ်င္ အသားဓာတ္အတြက္ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ပုိမုိစားေသာက္ေပးရပါလိမ့္မည္ ။ အသားမစားသူမ်ားလည္း ရွိႀကပါေသးသည္ မည္သုိ ့ပင္ၿဖစ္ေစ လုိအပ္ေသာ အသားဓာတ္အတြက္ အစားထုိး ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးလုိ ့ဆုိရပါေပလိမ့္မည္ ။

အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ပါေစ
Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

တည္သီးစားသုံးၿခင္းၿဖင့္ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေစႏုိင္

ေဆးပညာရွင္ သုေတသီမ်ား၏ ေလ့ေလာေတြ ့ရွိခ်က္အရ တည္သီးစားသုံးၿခင္းသည္ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေစႏုိင္ေႀကာင္း ေလ့လာေတြ ့ရွိရသည္ဟု သိရွိရသည္ ။

တည္သီးတြင္ ဗီတာမင္ ေအ ၊ စီ ၊ ကယ္လ္ဆီယမ္ ၊ ပုိတက္ဆီယမ္ ၊ သံဓာတ္ ၊ မဂၢနိဓာတ္ မ်ား အၿပင္ ပန္းသီးထက္ အမွ်င္ဓာတ္ ၁၀၀ ဂရမ္ ေက်ာ္ပုိမုိ ႀကြယ္ဝမွဳရွိသည္ ။

ေသြးထဲရွိ အယ္လ္ကုိေဟာဓာတ္ သိပ္သည္းဆကုိလည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္သည္ ။

တရုတ္ႏုိင္ငံ ႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တုိ ့တြင္ အဓိက စုိက္ပ်ဳိးၿပီး အခြံ ႏွင့္ အခြံ မပါဘဲ စားသုံးႏုိင္သည္ ။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

Wisdom Teeth အံဆံုးေပါက္ျခင္း

၁။ ဆရာ အံဆုံးေပါက္တာ အရမ္းနာလုိ႔ ကုိက္လဲကုိက္တယ္ဆရာ။ သက္သာေစနုိင္မဲ႔နည္းေလး ေျပာျပေပးပါ။

ေမးတဲ့သူ အသက္-က်ား-မ မသိပါ။ အဲလိုပဲ ဘာမွမေျပာပဲေမးၾကတာ မနက္တိုင္း၊ ညတိုင္း၊ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း။

၂။ ဆရာ သမီးအသက္က ၂၆ပါ။ အံဆံုးေပါက္တာ နာေနလို႔ပါဆရာ။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ အၾကံေပးပါအုန္း။
အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ရာသီ၊ အိမ္ေထာင္ေရးပါ သိခ်င္တယ္။ သြားမွာျဖစ္လို႔ ေျဖလိုက္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သြားကိုက္လို႔ အခုပဲ တေယာက္ကေမးတယ္။

အံဆံုးဆိုတာ လူၾကီးသြား စုစုေပါင္း (၃၂) ေခ်ာင္းထဲက အထက္-ေအာက္၊ ဘယ္-ညာ ေနာက္ဆံုးက သြား (၄) ေခ်ာင္း ျဖစ္တယ္။ တိတိက်က်ဆိုရင္ တတိယေျမာက္ အံသြားေတြျဖစ္တယ္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္အတြင္းေပါက္တယ္။ လူဦးေရ ၃၅% မွာ အံဆံုးမေပါက္ၾကပါ။ Impacted wisdom teeth အံဆံုးေပါက္ မထြက္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာထဲမွာ မတူတာေတြ ရွိတယ္။

• Mesioangular impaction ဆိုတာ ၄၄%မွာျဖစ္တဲ့ အမ်ားဆံုးအမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အံဆံုးက ေရွ႕ဖက္ဆီကို ေငါထြက္ေနတာမ်ိဳး။ အထက္ အံဆံုးဆိုရင္ ႏုတ္ရတာ အခက္ဆံုးနဲ႔ ေအာက္အံဆံုးဆိုရင္ ႏုတ္ရတာ သိပ္လြယ္တယ္။
• Vertical impaction ဆိုတာက ၃၈% သြားဖံုးအထက္ကို ထြက္မလာႏိုင္တာမ်ိဳး။
• Distoangular impaction ဆိုတာက ၆% အံဆံုးက ေနာက္ဖက္ဆီ ကေစာင္းထြက္ေနတာမ်ိဳး။ ေအာက္အံဆံုးဆိုရင္ ႏုတ္ရတာအခက္ဆံုးနဲ႔ အထက္အံဆံုး ဆိုရင္ ႏုတ္ရတာ သိပ္လြယ္တယ္။
• Horizontal impaction ဆိုတာ ၃% အံဆံုးက ေဘးဖက္ဆီကို ၉ဝ ဒီဂရီေစာင္းထြက္ေနတာမ်ိဳး။
• အထက္အံဆံုးက သြားဖံုးကပြင့္ေနျပီး ထြက္မလာႏိုင္လို႔ ႏုတ္ရရင္ အရိုးကို ဖယ္ေပးရတတ္တယ္။

Partial eruption အံဆံုးက အကုန္မထြက္ႏိုင္ရင္ အေပၚမွာ အဖံုးလိုျဖစ္ေနတာကို Operculum ေခၚတယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ဗက္တီးရီးယားေတြ ေအာင္းေနႏိုင္တယ္။ သြားတိုက္တံနဲ႔ လုပ္ေပးတာလဲ မရျဖစ္ေနတတ္တယ္။ အပ္မပါတဲ့ ေဆးထိုးပိုက္ သံုးျပီး လုပ္ႏိုင္တယ္။ ျပီးရင္ Hydrogen peroxide ေဆးရည္နဲ႔ ေဆးပါ။ နီရဲျပီးေရာင္ေနမယ္။ ပါးစပ္ဟလို႔ ခက္မယ္။ ခံတြင္းနံ႔ ဆိုးလာမယ္။ Extraction သြားႏုတ္ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Operculectomy ခြဲစိတ္ရမယ္။ ခြဲစိတ္တာေၾကာင့္ အာရံုေၾကာကိုထိခိုက္မိရင္ လွ်ာထံုတာ ယာယီျဖစ္ေနမယ္။ ကံမေကာင္းရင္ တသက္လံုး ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ နာတာရွည္ေရာင္တာျဖစ္ေနတာကို Chronic pericoronitis ေခၚတယ္။ Paradental cyst အိတ္လိုလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

သြားထိခိုက္မိတာ၊ သြားပိုးစားတာ၊ ေသြးအေလွ်ာက္လို႔ ေသေနတဲ့သြားေတြေၾကာင့္ သြားပိုးဝင္တာျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္တာဟာ သြားထဲက Pulp အေပ်ာ့လႊာမွာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သြားအနားက Bone အရိုးမွာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Gum tissue သြားဖံုးတစ္ရွဴးမွာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ပဋိဇီဝေဆးေတြက ဗက္တီးရီးယားေတြကို ေသေစႏိုင္ေပမဲ့ ေသေနတဲ့သြားကိုေတာ့ သက္ေရာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဗက္တီးရီးယားေတြက ပဋိဇီဝေဆးယဥ္တာေတြလဲရွိတယ္။ Erythromycin (အရစ္သရိုမိုင္စင္)၊ Metronidazole (မက္ထရို ႏိုက္ဒါေဇာလ္)၊ Amoxicillin (အေမာက္ဆလင္) နဲ႔ Cephalosporins (ကက္ဖလိုစပိုရင္) ေဆးေတြကိုေပးတယ္။

အနာအကိုက္သက္သာေဆးတခုခုလိုပါမယ္။ ဥပမာ Ibuprofen 200-400 mg တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္။ သြားနဲ႔ခံတြင္းမွာ တခုခုျဖစ္တာတိုင္းအတြက္ ဆားနဲ႔ ေရေႏြးသံုးျပီး ခံတြင္းေဆးတာေကာင္းတယ္။ ေလးညွင္းငံုတာက ထံုတဲ့အစြမ္းရတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Food Storage and Safety Guidelines အစားအေသာက္ သိုေလွာင္ျခင္း

၁။ မဂၤလာပါဆရာ ကၽြန္ေတာ္သိခ်င္တာေလး ေမးပါရေစ။ အခုေတာ့ျပည္ပမွာဆိုေတာ့ တေယာက္တည္းခ်က္စားပါတယ္။ တေယာက္ထဲဆိုေတာ့ ဟင္းတခါခ်က္ရင္ ၃ရက္စာေလာက္ခ်က္ထားၿပီး အပူေပးတဲ့စက္နဲ႔ မနက္တခါ ညတခါ ေႏႊးေႏႊးစားပါတယ္။ ၃ ရက္ဆိုေတာ့ ျပန္ေႏြးတဲ့အႀကိမ္ေရက ၆ ႀကိမ္ေလာက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အသီးအရြက္ေတြေရာ အသားငါးပါ ဒီလိုဘဲခ်က္ခ်က္စားျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးအရ သင့္ေတာ္လား မသင့္ေတာ္ဘူးလား ေက်းဇူးျပဳၿပီး ဗဟုသုတအေနနဲ႔ေရာ က်န္းမာေရးအရပါ သိပါရေစဆရာ။ စာလုံးေပါင္းတာေတြမမွန္ရင္လည္း ခြင့္လႊတ္ေပးပါ။ ဆရာတို႔မိသားစု ထာဝရက်န္းမာပါေစ။

ဗဟုသုတနဲ႔ သင့္ေသာ္ေတြကို ျပင္လိုက္တယ္။

သင့္တင့္တဲ့ အပူခ်ိန္မွာထားသိုတာက စားလို႔ ေရာဂါ မရေစေလာက္ပါ။ အစားအေသာက္ဆိုတာ ထားတာၾကာေလ အာဟာရဓါတ္နည္းေလး။ ပရိုတင္းလိုဓါတ္က မေလ်ာ့ႏိုင္။ အသီးအရြက္ေတြက ေလ်ာ့ေစႏိုင္။ ေရာဂါေတာ့ မရေလာက္။

၂။ သမီး စိတ္ထဲမရွင္းတာေလး ေမးခ်င္လို႔ပါ။ အစားအေသာက္ေတြ အသားေတြ ခ်က္ထားတဲ့ဟင္းကို ေရခဲေသတၱာထဲ ဘယ္ႏွစ္ရက္ ထားသင္႔ပါသလဲဆရာ။ သမီးသူငယ္ခ်င္းက တပတ္ေလာက္ဘပဲထားထား ဘာမွမျဖစ္ပါဘူးတဲ့။ သမီးကေတာ့ ၂ ရက္ေလာက္ဘဲထားသင့္တယ္။ အသားအစိမ္းဆိုရင္ေတာ့တမ်ိဳးေပါ႔။ ခ်က္ျပီးသားဆိုရင္ ၂ ရက္ထပ္ ပိုထားရင္ က်န္းမာေရးအရမေကာင္းပါဘူးလို႔။ သူကအဲ့လိုမဟုတ္ပါဘူးရတယ္တဲ့။ အဲ႔ဒါ စိတ္ထဲမရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနလို႔ပါဆရာ။

၃။ ဆရာရွင့္ ေရခဲေသတၱာသံုးျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္ေစပါသလားရွင္။ အသားငါးမ်ား၊ အရြက္၊ အေအး၊ ဥ၊ ႏို႔ လက္ဖက္တို႔ကို ေရခဲေသတၱာထဲတြင္ ၾကာရွည္ထားျပီး စားေသာက္ျခင္းမ်ားသည္ က်န္းမာေရးကို သိသိသာသာ ထိခိုက္ႏိုင္ပါသလားရွင္။ ေရခဲေသတၱာအသံုးျပဳျခင္းသည္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ဆိုင္မဆိုင္ကိုလည္း ေျဖၾကားေပးေစခ်င္ပါတယ္ရွင့္။

• အစားအစာေတြကို တနပ္စာထက္ပိုေနတာမွန္သမွ် ထားသိုဘို႔လိုရင္ စတနစ္တက် ထားသိုတတ္ရပါမယ္။
• အစားအစာရဲ႕ အရည္အေသြး၊ အနံ႔-အရသာ၊ အာဟာရဓါတ္ေတြ မနည္းေစ၊ မပ်က္စီးေစေအာင္ သတိထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
• မထားသိုတတ္လို႔ အစားအစာပုပ္သိုးျပီး စာမိရင္ အစာဆိပ္သင့္ပါမယ္။
• အေျခခံအားျဖင့္ ေရခဲေသတၲာထဲမွာ ထားသိုရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို အစားသိုဘီရို (ေၾကာင္အိမ္) မွာ ထားရပါမယ္။ ဥပမာ ဆန္၊ ဂ်ံု၊ ပဲ။ ပ်က္စီးလြယ္တဲ့ အသီး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကုိ အတိုင္းအဆနဲ႔သာဝယ္သင့္ပါတယ္။
• အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ ႏို႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္အစားအစာေတြကို ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အေအးဆံုးေနရာမွာထားရမယ္။ ေရခဲေသတၲာထဲမွာလဲ ျပည့္ညပ္ေနေအာင္ မထားသင့္ပါ။
• ခ်က္ျပဳတ္ျပီးသားအစာေတြကို ေလလံုေအာင္ထုပ္ပိုးျပီးမွ သိမ္းရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ zip lock pouches ဇစ္ပိတ္ပါတာမ်ိဳးနဲ႔ထားပါ။
• ေရခဲေသတၲာကို ၁၅ ရက္တခါ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါ။ ေဟာင္း၊ သိုးေနတာမ်ိဳး အစအန မက်န္ပါေစနဲ႔။
• ခဲခန္းအပူခ်ိန္ကို 0ºF ေအာက္မွာသာထားပါ။
• ခဲထားတဲ့ ပဲ + ၾကက္သားအစားေတြကို ခဲခန္းထဲမထားပါနဲ႔။
• soups, stews and casseroles ေတြကို ျပန္အပူေပးတာနဲ႔ ျပန္ေအးခဲေအာင္လုပ္တာ ေရွာင္က်ဥ္ပါ။
• စားလို႔မကုန္တာကိုသိမ္းထားရင္ ေန႔စြဲေရးမွတ္ထားပါ။ ျမန္ျမန္စားသံုးပါ။
• ထားစရာကိုလဲ အခ်ိန္မွန္ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပးပါ။
• ထားသိုတဲ့အစားအစာဟာ အရည္အေသြး အနည္းနဲ႔အမ်ား ေလွ်ာ့ပါတယ္။
• ထားစရာအခန္းသာမက ကိုင္တြယ္တဲ့လက္ကလဲ သန္႔ရပါမယ္။

အစားအစာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာထားႏိုင္သလဲ
အခန္းတြင္းအပူခ်ိန္ = (70° F)၊ ေရခဲေသတၲာ = (37° to 40° F)၊ အခဲခန္း = (0 °F)
• ေပါင္မုန္႔ အခန္းတြင္း = ၃-၅ ရက္။ အခဲခန္း = ၃ လ
• ကိတ္မုန္႔ ေရခဲေသတၲာ = ၂-၄ ရက္၊ အခဲခန္း = ၂-၄ လ
• ခ်ိစ္ ေရခဲေသတၲာ = ၁-၄ ရက္၊ အခဲခန္း = ၁-၆ လ
• ေထာပတ္ ေရခဲေသတၲာ = ၁-၃ လ၊ အခဲခန္း = ၉-၁၂ လ
• ေရခဲမုန္႔ ေရခဲေသတၲာ = မထားရ၊ အခဲခန္း = ၁-၂ လ
• ႏို႔ ေရခဲေသတၲာ = ၇ ရက္၊ အခဲခန္း = ၁ လ
• ေရာဂတ္ ေရခဲေသတၲာ = ၇-၁၄ ရက္၊ အခဲခန္း = ၁-၂ လ
• ပန္းသီး အခဲခန္း = ၃-၅ လ
• ငွက္ေပ်ာသီး အခန္းတြင္း။
• စပ်စ္သီး၊ သေဘၤာသီး၊ မာလကာသီး၊ ေရခဲေသတၲာ = ၁-၂ ပတ္
• သံပုရာသီး၊ အခန္းတြင္း= ၇ ရက္၊ ေရခဲေသတၲာ = ၂-၅ ပတ္။
• လိမ္ေမာ္သီး အခန္းတြင္း= ၃-၄ ရက္၊ ေရခဲေသတၲာ = ၂-၅ ပတ္။
• ေဖ်ာ္ရည္ ေရခဲေသတၲာ = မဖြင့္ ၃ ပတ္၊ ဖြင့္ ၇-၁ဝ ရက္၊ ခဲခန္း = ၈-၁၂ လ။
• ဝက္အူေတာင့္ ေရခဲေသတၲာ = ၁-၂ ရက္။ ခဲခန္း = ၁-၂ လ။
• ၾကက္သား ေရခဲေသတၲာ = ၁-၂ ရက္။ ခဲခန္း = ၁၂ လ။
• ပီဇာ ေရခဲေသတၲာ = ၃-၄ ရက္။ ခဲခန္း = ၁-၂ လ။
• အေစ့အဆံ အခန္းတြင္း = ၃-၄ လ။ ေရခဲေသတၲာ = ၁၂ လ။ ခဲခန္း = ၂၄ လ။
• တို႔ဖူး ေရခဲေသတၲာ = ၇ ရက္။ ခဲခန္း = ၅ လ။
• ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေရခဲေသတၲာ = ၇ ရက္။ ခဲခန္း = ၈-၁၂ လ။
• မိႈ ေရခဲေသတၲာ = ၁-၂ ရက္။ ခဲခန္း = ၈-၁၂ လ။
• ခရမ္းခ်ဥ္သီး ခဲခန္း = ၃-၄ လ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္လား ? ဒါမွမဟုတ္ ရင္ဘတ္နာတယ္လား

ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္လို႔ ခံစားရတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ စိုးရိမ္တတ္ၾကပါတယ္။ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္ဆိုၿပီး  ရင္ဘတ္ေအာင့္တာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြက ဂ႐ုတစိုက္ သတိထားၾက ပါတယ္။ ဟာ့ခ္အတက္ခ္ (Heart attack ) အန္ဂ်ိဳင္နာ ( Angina ) နဲ႔  ဟာ့ခ္ဘန္း ( Heart burn ) တို႔မွာ ပထမႏွစ္ခုက ႏွလံုးနဲ႔သက္ဆိုင္ၿပီး ေနာက္ဆံုးတစ္ခု ဟာ့ခ္ဘန္းကေတာ့ အစာအိမ္လမ္း ေၾကာင္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနပါတယ္။

Heart Attack, Angina and Heart Burn

Heart attack (ဟာ့ခ္ အတက္ခ္) ကေတာ့ ႏွလံုးကိုေသြးေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ပိတ္တဲ့အခါ ခံစားရတဲ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္မႈျဖစ္ၿပီး Angina (အန္ဂ်ိဳင္နာ ) ကေတာ့ အဲဒီေသြးေၾကာ ေတြက က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့အခါမွာရတဲ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္မႈျဖစ္ပါတယ္ ။ Heart burn (ဟာ့ခ္ဘန္း) ကေတာ့ ႏွလံုးနဲ႔သက္ဆိုင္မႈမရွိဘဲ  အစာအိမ္ထဲက အစာေခ်ရည္အက္ဆစ္ေတြက အေပၚဘက္ အစာႁပြန္ေပၚကို ျပန္တက္တဲ့အခါ ခံစားရတဲ့ ရင္ဘတ္ထဲက ပူနာနာ ေအာင့္ေတာင့္ေတာင့္ ခံစား ရမႈျဖစ္ပါတယ္ ။

အစာအိမ္ကလာတဲ့ ရင္ဘတ္ပူေအာင့္မႈနဲ႔ ႏွလံုးကလာတဲ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္မႈက ခံစားရတာ အနည္း ငယ္ ဆင္တူႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ႏွလံုးကလာတယ္ဆိုရင္ အသက္အႏၲရာယ္အတြက္ပါ စိုးရိမ္ရ တဲ့အတြက္ ဂ႐ုျပဳရပါမယ္ ။ အေရးေပၚေဆးကုသမႈကိုလည္း ခံယူရပါမယ္။

Heart attack က ဘာလဲ ?

 Heart attack ဆိုတာကေတာ့  ႏွလံုးကိုေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာေလးေတြ  ပိတ္ဆို႔ရာ ကေန ျဖစ္တာပါ ။ ႏွလံုးေသြးေၾကာေတြက ႏွလံုးကို ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ စြမ္းအင္ေတြေပးတာျဖစ္ပါ တယ္၊ Heart Attack က ႏွလံုးရပ္တာအထိျဖစ္ႏိုင္ၿပီး အသက္ဆံုးရွံဳးႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြက " Acute Coronary Syndrome "လို႔ တင္စားေလ့ရွိၾကၿပီး Heart Attack ရဲ႕ အေတြ႕မ်ားတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့  ရင္ဘတ္ေအာင့္တာက ဆြဲၫွစ္ခံထားရသလို ဖိထားခံရသလို တင္း က်ပ္ၿပီး ေအာင့္ပါတယ္။ ေလးတဲ့ အေလးႀကီးတစ္ခု ရင္ဘတ္ေပၚကို တင္ထားရသလိုမ်ိဳး ေအာင့္တတ္ပါတယ္။နာလိုက္ေပ်ာက္လိုက္ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး မိနစ္အနည္းငယ္ထက္ ပိုၾကာတတ္ပါတယ္ ။ Heart attack အားလံုးက တူညီတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ မျပတတ္ပါဘူး ၊ ေအာင့္တဲ့ေနရာက ရင္ဘတ္အလယ္တည့္တည့္ ဒါမွမဟုတ္ ရင္ဘတ္အလယ္နဲ႔ ဘယ္ဘက္အျခမ္းကေန နာတာ ေအာင့္တာေတြ႕ရမွာပါ ။လက္ေမာင္း ၊ ေမး႐ိုး နဲ႔ ေက်ာဘက္ေတြကိုလည္း အဲဒီနာက်င္မႈက ပ်ံ႕ႏွံ႕ ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ Heart Attack က ဒီျပင္တျခားေသာ လကၡဏာေတြျဖစ္တဲ့ ေအးစက္ ျခင္း ၊ အသက္ရွဳမဝျခင္း ၊ပ်ိဳ႕ အန္ျခင္း ၊ အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း ၊ ရီေဝေဝျဖစ္ျခင္းတို႔ႏွင့္ လည္း လာတတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွင္ေတြက ေရာဂါလကၡဏာေတြကို ေသခ်ာခြဲျခား ခံစားႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ေမာပန္းသလိုခံစားရၿပီး Heart attack ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အစာမေက်သလို ခံစားခ်က္ကလည္း ဆီးခ်ိဳသမားေတြဆီမွာ Heart Attack ရဲ႕ ေရာဂါ လကၡဏာလိုမ်ိဳး ခံစားရတတ္ပါတယ္။

Angina ဆိုတာကေရာ ဘာလဲ ?

ႏွလံုးကိုသြားတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြက်ဥ္းလာၿပီး ခံစားရတဲ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္ေဝဒနာပါ။  တျဖည္းျဖည္းက်ဥ္းလာတဲ့အတြက္ ပိတ္သြားႏိုင္ၿပီး Heart Attack ရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ Angina ရွိတဲ့သူေတြက ေဆးကိုကုသမႈစနစ္တက် ခံယူသင့္ၿပီး Heart Attack အတြက္ သတိရွိေနရပါမယ္။ Angina မွာ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာက နားလိုက္တဲ့အခါနဲ႔ ေဆးေသာက္ လိုက္တဲ့အခါ သက္သာသြားရင္ Stable anginaလို႔ ေခၚပါတယ္။ Unstable Angina ကေတာ့ ႏွလံုးက ေသြးေရာ ေအာက္ဆီဂ်င္ေရာ ျပတ္လပ္လာတာမို႔ Heart Attack ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

Heart Burn ဆိုတာကေရာ ဘာလဲ ?

Heart Burn ဆိုတာက ေရာဂါတစ္ခုဆိုတာထက္ ေရာဂါလကၡဏာတစ္မ်ိဳးသာလွ်င္ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္ပူေလာင္တဲ့ ခံစားခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အစာအိမ္ထဲက အစာေခ်ရည္အက္ဆစ္ေတြ အေပၚဘက္ အစာႁပြန္(oesophagus)ကို ျပန္လွန္ထြက္ျခင္းေၾကာင့္ ခံစားရတာပါ။ Heart burn သည္ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ႏွီးႏြယ္ျခင္း မရွိပါဘဲ ျဖစ္တဲ့ေနရာက ရင္ဘတ္မွာမို႔  ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္လို႔ အထင္မွားခံစားရတဲ့အခါလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အစာအိမ္က အခြ်ဲထုတ္ျခင္းျခင္းျဖင့္ သူကိုယ္တိုင္က ထုတ္လုပ္တဲ့ အစာေခ်ျခင္းမွာပါဝင္တဲ့အက္ဆစ္အစာေခ်ရည္က သူ႔ရဲ႕ အနား သတ္အသားေတြ အတြင္းသားေတြကို တိုက္စားမသြားေအာင္ကာကြယ္ပါတယ္။ အစာအိမ္ မေရာက္ခင္ အစာႁပြန္ ( oesophagus) မွာေတာ့ ဒီအခြ်ဲထုတ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မရွိတာေၾကာင့္ အစာအိမ္ထဲက အက္ဆစ္ေတြ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အစာႁပြန္ထဲကို ျပန္လွန္တက္တဲ့အခါ  သူ႔အနားသားေတြ အတြင္းသားေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ လူအမ်ားစုအတြက္ ဒါက သိသာတဲ့ ခံစားခ်က္မ်ိးမျဖစ္ေစေပမယ့္ အက္ဆစ္ကိုခံစားလြယ္တဲ့ အာ႐ံုေၾကာစနစ္ရွိသူေတြမွာ နာက်င္မႈကို ခံစားရပါတယ္။ အစာအိမ္ရဲ႕အေပၚဘက္ အစာႁပြန္တေလွ်ာက္ ပူေနနာေနတတ္ပါတယ္။ Heart Burn ကိုပ်ိဳ႕အန္ခ်င္တာ ေလပြ ေလထတာစတဲ့  အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္း ေရာဂါလကၡဏာေတြနဲ႔ လည္း  အတူတူတြဲၿပီးခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

Heart burn နဲ႔ Heat attack ၾကားက ကြာျခားခ်က္မ်ား

ေရာဂါလကၡဏာေပၚမူတည္ၿပီး Heart attack လား Heart burn လား ဆိုတာကေတာ့ ခြဲျခားဖို႔ အနည္းငယ္ခက္ခဲတဲ့အတြက္ ေရာဂါလကၡဏာအေျခခံတဲ့ ေရာဂါနာမည္တပ္ျခင္းအျပင္ စစ္ေဆး စမ္းသပ္ခ်က္ေတြကိုလည္း မွီခိုရျပန္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တိုင္ေတာင္မွ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ heart burn ျဖစ္တယ္လို႔ ခံစားရလို႔ ေဆးေသာက္ေနေပမယ့္ မသက္သာလို႔ စစ္ေဆးလိုက္မွ ႏွလံုးနဲ႔သက္ဆိုင္ေနၿပီး Heart Attack ကို ဦးတည္ေနတာမ်ိဳးေတြ ၾကံဳဖူးတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ေသခ်ာ အတိအက် မဟုတ္ေပမယ့္ Heart attack နဲ႔ Heart Burn မွာအဓိကကြာျခားႏိုင္တာေတြ ကေတာ့

Heart burn က အစာစားၿပီးတဲ့အခ်ိန္ရယ္ လွဲလိုက္တဲ့ အခ်ိန္ရယ္မွာ ပိုၿပီးဆိုးပါတယ္။( Heart Attack ကလည္း အစာစားၿပီး ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုေပမယ့္ ) Heart burn ဆိုရင္ အစာအိမ္က အက္ဆစ္ထုတ္လုပ္မႈ ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ ေဆးေတြေသာက္လိုက္ရင္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းပါတယ္။
Heart burn က အသက္ရွဳၾကပ္တာ လႈပ္လိုက္ရင္ ေမာတာတို႔ျဖစ္ေလ့မရွိပါဘူး။ Heart burn ဆိုရင္ ေလခ်ဥ္တက္တာ ေလပြတာပိုျဖစ္လြယ္ပါတယ္။

Heart Attack အတြက္ ကုသမႈ

တကယ္လို႔  Heart  Attack လို႔ ယူဆရရင္ေတာ့ အေရးေပၚကုသမႈခံယူရမွာျဖစ္ၿပီး နီးစပ္ရာေဆး႐ံု ေဆးခန္းေတြမွာ ကုသရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ECG နဲ႔ ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းေတြရဲ႕ ပံုမမွန္ျခင္းကို ေျခရာခံႏိုင္ပါ တယ္။EChocardiography ၊ Angiography ၊ X rays ၊ ေသြးစစ္ျခင္းမ်ားနဲ႔ လိုအပ္ေသာ စစ္ေဆး ျခင္းမ်ားက Heart Attack ကို စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ Cardiac Catheterization ဆိုတာ ကေတာ့  ဆရာဝန္က လက္ေမာင္း သို႔မဟုတ္ ေပါင္ရဲ႕ေသြးေၾကာမွ  စက္ရဲ႕အကူအညီနဲ႔ ဝင္ေရာက္ကာ က်ဥ္းေနေသာ ႏွလံုးေသြးေၾကာကို ခ်ဲ႕ေပးေသာကုသမႈတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ပိုက္ေပ်ာ့ေလးက ႏွလံုးရဲ႕က်ဥ္းေနေသာ ေသြးေၾကာကို  balloon ျဖင့္ ခ်ဲ႕ေစၿပီး stent လို႔ ေခၚတဲ့ ႁပြန္ေလးထည့္က်န္ေစခဲ့ကာ ေသြးေၾကာကိုက်ယ္ေစပါတယ္။ ေဆးဝါးကုသမႈတြင္ Aspirin စေသာ ေသြးက်ဲေဆးမ်ားကလည္း ေသြးေၾကာအတြင္း ေသြးခဲျဖစ္ျခင္း ပိတ္ျခင္းမ်ားအႏၲရာယ္ကို ေလွ်ာ့ခ် ေပးပါတယ္။ ေရရွည္အေနနဲ႔ကေတာ့ Life Style changes အေနနဲ႔ ေဆးလိပ္ ၊ အရက္ကို ေရွာင္ၾကဥ္တာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီေသာ အစားအေသာက္မ်ားစားတာ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားလုပ္တာ ေတြက ႏွလံုးက်န္းမာေရးကို ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေစႏိုင္ပါတယ္။

Heart Burn အတြက္ကုသမႈ

Heart burn ဆိုတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာမွ တဆင့္ေရာဂါ ရွာေဖြတဲ့အခါမွာ ဆရာဝန္က သင့္ကို ေမးပါ လိမ့္မယ္ ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာနာတယ္ ၊ ဘယ္ေလာက္ မၾကာမၾကာမွာ နာတယ္၊အစာစားၿပီးတဲ့အခါ ပိုဆိုးလား၊ လွဲအိပ္ေနရင္ ပိုဆိုးလား စသည္ျဖင့္ပါပဲ ။ ၿပီးေတာ့ အစာအိမ္ထဲက အက္ဆစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးတဲ့ ေဆးေတြက အလုပ္ျဖစ္သလားၾကည့္ပါမယ္။ Endoscopy လို႔ေခၚတဲ့ မွန္ေျပာင္း အသံုးျပဳၿပီး အစာေရမ်ိဳျပြန္မွာ ထိခိုက္မႈရွိမရွိကို စစ္ေဆးလို႔ရပါတယ္။ အစာေရမ်ိဳႁပြန္ရဲ႕ pH ကို စမ္းသပ္ျခင္းျဖင့္လည္း acid ပမာဏကို တိုင္းတာလို႔ ရပါတယ္။

ဆရာဝန္ေတြက ေရာဂါလကၡဏာကိုၾကည့္ၿပီး ေရာဂါနာမည္ကိုတပ္ပါလိမ့္မယ္။ ကုသမႈကိုေတာ့ ေရာဂါကိုစမ္းသပ္မွဳမ်ားႏွင့္ ေသခ်ာေစၿပီး စတင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ခြန္းညိဳေသြး
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/

ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္က အလုပ္ျဖစ္ရဲ႕လား

ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြဟာ ေခ်ာင္းဆိုးၿပီဆိုရင္ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ပုလင္းကို အလြယ္ တကူလွမ္းၾကပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္စဥ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာေငြေတြကို ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ိဖို႔အတြက္ သံုးစြဲေနက်ျဖစ္ပါတယ္။

ေခ်ာင္းဆိုးတယ္ဆိုတာက အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းထဲကို ဖုန္အမႈန္႔နဲ႔ျပင္ပမွ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ပစၥည္း ေတြ ေရာဂါပိုးေတြ၀င္ေရာက္လာတဲ့အခါ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းမွာရွိတဲ့ လက္ခံတဲ့ေနရာေတြကေန တဆင့္ ဦးေႏွာက္ကိုလႈံ႕ေဆာ္ပါတယ္။ ဦးေႏွာက္က ရင္၀မ္းျခား ၾကြက္သားရဲ႕အကူအညီကိုယူၿပီး ျပန္လည္ ထုတ္ပစ္ဖို႔ႀကိဳးစားတဲ့ အလိုအေလ်ာက္တံု႔ျပန္မႈပဲျဖစ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးေစပါတယ္။ တစ္နာရီ မိုင္ ၅၀ အလ်င္နဲ႔ ဆိုးပါတယ္။

ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးအေနနဲ႔ ေရွးအစဥ္အဆက္က ေဆးရြက္ျပဳတ္ရည္၊ အရက္၊ ကလို႐ိုေဖာင္းအျပင္ ေမာ္ဖင္း ေနာက္ဆံုး ဟီ႐ိုအင္းအစရွိသည္တို႔ကိုပါ သံုးစြဲခဲ့ၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။ ယခုေခတ္မွာေတာ့ သင့္ေတာ္တဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေစ်းကြက္မွာရရွိနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ ေဆးအရည္ေတြဟာ ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြမေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ေလ့လာမႈတစ္ခ်ိဳ႕အရ သိရွိရပါတယ္။
ေဆးဆိုင္ေတြရဲ့စင္ေတြမွာ ခ်ယ္ရီအရသာထည့္ထားတဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြက ေနရာယူေန ပါလိမ့္မယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ေအးတဲ့ရာသီဥတုနဲ႔ တုပ္ေကြးကာလေတြမွာေပါ့။ ဒီေဆးေတြက တကယ္ပဲ အလုပ္ျဖစ္ရဲ့လား။

သီအိုရီအရ Dextromethorphan (DXM) လို႔ လူသိမ်ားၾကတဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ေခ်ာင္းဆိုးတံု႔ျပန္မႈ (cough reflexes) ေတြကို ပိတ္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းကို သက္သာ ေစတာျဖစ္ပါတယ္။ ခၽြဲကိုေပ်ာ္ေစၿပီး ေခ်ာင္းဟပ္ထုတ္ရတာလြယ္ေစတဲ့ expectorant (ဥပမာ Guaifene -sin) လို႔ေခၚတဲ့ ေဆးေတြေသြးေၾကာေတြ က်ဥ္းေစၿပီး အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ပြင့္ေစတဲ့ decongestants  (ဥပမာ Ephedrine) ေဆးအမ်ိဳးအစားေတြ၊ ႏွာေခါင္းလည္ပင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေရာင္ယမ္းျခင္းကိုေလ်ာ့က် ေစတဲ့ antihistamine ( ဥပမာ loratidine) လို ေဆးေတြလည္း အက်ံဴး၀င္ပါတယ္။
ေလ့လာမႈအမ်ားစုကေတာ့ ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားခ်က္မလိုဘဲ အလြယ္တကူ၀ယ္ယူသံုးစြဲလို႔ရတဲ့ ဒီေဆးေတြဟာ အမွန္တကယ္ ေခ်ာင္းဆိုးရပ္ေစတဲ့သက္ေသမရွိဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေရာဂါ အတြက္မဟုတ္ဘဲ လူနာစိတ္ေက်နပ္ေအာင္ေပးရတဲ့ ေဆးသက္ေရာက္မႈ (placebo effect) ေလာက္ပဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေလ့လာမႈ ၁၉ ခုမွာ ၁၅ ခုက ေခ်ာင္းဆိုး ရပ္ေစတဲ့သိသာတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမရွိဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။  ဒါေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆိုးမေပ်ာက္တဲ့အခါ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ ေဆး ပမာဏကိုထပ္ၿပီးတိုးဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ DXM လိုေဆးမ်ိဳးဟာ အိပ္ငိုက္ျခင္း၊ မ်က္လံုးလႈပ္ရွားမႈ ပံုမမွန္ျခင္း၊ တက္ျခင္းကေန ေသေစႏုိင္တဲ့အထိ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးရွိပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေရးေပၚဌာနေတြမွာ ကေလးအမ်ားစုကို ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး အလြန္အကၽြံေသာက္မိလို႔ overdose ျဖစ္ၿပီး ေရာက္ရွိလာတတ္တာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေလးႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြအတြက္ မညႊန္ၾကားသင့္ မတိုက္သင့္ပါဘူး။
ေနာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို zinc နဲ႔ vitiamin C ကလည္း သိသာထင္ရွားတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိပါဘူးတဲ့။
ဒါဆို ဘယ္အရာက အလုပ္ျဖစ္ပါမလဲ။
အရည္မ်ားမ်ားေသာက္တာ ေလထုေႏြးတဲ့ေနရာဖန္တီးတာ၊ ေအးတဲ့ရာသီေတြမွာ ေရခပ္ေႏြး ေႏြးနဲ႔ေရခ်ိဳးတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္တဲ့ သၾကားလံုးငံုတာ၊ ငံုေဆးျပားပူပူေလးငံုလိုက္တာက သက္သာမႈ ရေစပါတယ္။ ပ်ားရည္ သို႔မဟုတ္ သံပုရာရည္ကို ေရေႏြးနဲ႔ျပင္ဆင္ေသာက္သံုးတာကလည္း အိမ္သံုး ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ေလး ျဖစ္ေစပါတယ္။
ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြမွာ သိသာတဲ့အခ်က္တစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အိပ္ငိုက္တာ ပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ အိပ္ေစလိုက္တဲ့အခါ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းကို ရပ္တန္႔သြားေစတဲ့အတြက္ ေခ်ာင္းဆိုး သက္သာ တယ္ထင္ရေစတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ Dextromethorphan လို ေဆးက အလြန္အမင္းအိပ္ငိုက္ေစလို႔ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ ကားမေမာင္းႏိုင္တဲ့ဒုကၡေတြနဲ႔လည္း ႀကံဳေတြ႕ရပါေသးတယ္။
ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္လို႔မွ ေခ်ာင္းဆိုးတာမရပ္ရင္တာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔တိုင္ပင္ျပသဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ညီ (ေဆး - ၂)
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/

လူ႔အသက္ကို ရန္ရွာတဲ့ ကပ္ပါးပိုးမ်ား

ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္မ်ားအတြင္းက ေျမာက္ကို ရီးယား တပ္ဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးဟာ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ကာ ေတာင္ကိုရီးယားသို႔ ထြက္ေျပး ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာေတြ ရရွိထားလို႔ ေဆး႐ုံမွာ ကုသမႈ ခံယူခဲ့ရပါတယ္။ ¤င္းကို ကုသေနတဲ့ ဆရာဝန္ေတြက ¤င္းရဲ႕ ကိုယ္ထဲက အူအတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ကပ္ပါးပိုး ပမာဏဟာ မႀကံဳစဖူးေလာက္ေအာင္ ေတာ္ေတာ္ေလး ႀကီးမားမ်ားျပားတဲ့ ပမာဏရွိေနတာကို ေတြ႕ရတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

စစ္မဲ့ဇုန္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပး လာခ်ိန္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယားနယ္စပ္က အေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြရဲ႕ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဒဏ္ရာေတြ ရရွိထားတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္အရ လူနာဟာ တည္ၿငိမ္သြားၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အလြန္ႀကီးမား မ်ားျပား တဲ့ သန္ေကာင္ေတြ၊ တုပ္ေကာင္ေတြ ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ေတြကို ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္ၿပီး အေျခ အေန ပိုဆိုးသြားခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေဆးပညာရွင္ တစ္ဦးအေနနဲ႔ လုပ္ကိုင္လာတဲ့ အႏွစ္ ၂ဝ ကာလ အတြင္းမွာ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့ သန္ေကာင္ေတြ ရွိေနတာကို တစ္ခါမွ မေတြ႔ခဲ့ဖူးဘူး။ လူနာရဲ႕ အူထဲကေန ဖယ္ထုတ္လိုက္တဲ့ အရွည္ဆုံး သန္ေကာင္ တစ္ေကာင္ဆိုရင္ ၂၇ စင္တီမီတာ ( ၁၁ လက္မ) ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေတာင္ကို ရီးယားမွ ေဒါက္တာ လီကြတ္ခ္ဂြၽန္က ေျပာပါတယ္။
ကပ္ပါးပိုးေတြ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ဘယ္လို
ဝင္ေရာက္လာႏိုင္သလဲ
မသန္႔ရွင္းတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြကို လူေတြစားသုံးမိရင္ ကပ္ပါး ပိုးမႊားေတြ အစားအေသာက္ကတစ္ဆင့္ ပါလာႏိုင္သလို အေရျပားကေနတစ္ဆင့္ လည္း ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားတပ္ဖြဲ႕ဝင္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ထဲမွာ ကပ္ပါးပိုး (သန္ေကာင္) ေတြ ရွိေနရျခင္းဟာ ပထမအခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္။

သန္႔ရွင္းမႈမရွိတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြကေန ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ကပ္ပါးပိုး ေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ သန္ေကာင္ေတြ အျဖစ္ လူ႕ကိုယ္ထဲ ဝင္ေရာက္လာၾက ပါတယ္။ လူေတြရဲ႕ အညစ္အေၾကးကို ဓာတ္ေျမၾသဇာအျဖစ္ အသုံးျပဳမယ္ ဆိုရင္ အဲဒီဓာတ္ေျမၾသဇာ ဖ်န္းထားတဲ့ အသီးအရြက္ေတြကို မခ်က္ျပဳတ္ဘဲ စားရင္ သန္ေကာင္ေတြဟာ ပါးစပ္ ကေနတစ္ဆင့္ လူရဲ႕ အူထဲကို ေရာက္ရွိ ကုန္ပါေတာ့တယ္။

လူ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ကပ္ပါးပိုးေတြ ဝင္ေရာက္လာရင္ တခ်ိဳ႕မွာ ျပင္းထန္တဲ့ လကၡဏာေတြ မျပတတ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြမွာ အသက္အၲရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏိုင္တဲ့အထိ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါတယ္လို႔ စင္ကာပူမွာရွိတဲ့ ဇီဝ သိပၸံေက်ာင္းမွ ပါေမာကၡ ပီတာပရီဆာ က ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ဟာ သန္ေကာင္ေတြ ရွိေနၿပီဆိုရင္ မက်န္းမာ ေတာ့ဘူး။ သန္ေကာင္ေတြဟာ ခႏၶာ ကိုယ္ထဲ ေရာက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ သင့္ခႏၶာ ကိုယ္မွာ ရွိသမွ် အာဟာရေတြအားလုံးကို စုပ္ယူသြားလို႔ပဲျဖစ္တယ္။ ဒါေတြဟာ က်န္းမာေရးစနစ္ ယိုယြင္းမႈေတြကို ေဖာ္ျပေနတာပါပဲလို႔ ပါေမာကၡ ပီတာက ဘီဘီစီသို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Myanmaalinn
https://www.facebook.com/pg/MYANMAALINNNEWS

သားေလွ်ာျခင္းအား တားဆီးကာကြယ္ရန္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ား ေဘးေစာင္းအိပ္သင့္ဟုဆို

သားေလွ်ာျခင္းသို႔မဟုတ္ကေလး အေသေမြးဖြားျခင္းအား တားဆီး ကာကြယ္ရန္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ မ်ားအေနျဖင့္ မီးမဖြားမီသံုးလခန္႔ အလိုတြင္အိပ္စက္ရာ၌ေဘးေစာင္း အိပ္သင့္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက အၾကံျပဳေျပာၾကားလိုက္သည္ဟု သိရသည္။

အမ်ိဳးသမီး ၁ဝဝဝ အား ျပဳ လုပ္သည့္ သုေတသနအရ ေမြးဖြား ခါနီး သံုးလအလိုတြင္ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္မိခင္မ်ားအေနျဖင့္ ပက္ လက္အေနထားျဖင့္ အိပ္စက္မည္ ဆိုပါက သားေလွ်ာ၊ သားပ်က္ျဖစ္ ႏိုင္ေျခ ႏွစ္ဆျမင့္မားေၾကာင္း သိ ရသည္။

အဆိုပါ သုေတသနသည္ ကေလးအေသေမြးဖြားသူ ကိုယ္ ဝန္ေဆာင္အမ်ဳိးသမီး ၂၉၁ ဦးႏွင့္ ကေလးအရွင္ေမြးဖြားသူ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္အမ်ဳိးသမီး ၇၃၅ ဦးတို႔အား ေလ့လာဆန္းစစ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ၏အိပ္စက္မႈအေနအထားသည္ အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္ၿပီး၄င္းတို႔အိပ္ ရာမွႏိုးထလာခ်ိန္တြင္ ၄င္းတို႔ အေနျဖင့္ ပက္လက္အေနအထား ျဖစ္ေနပါကလည္း မစိုးရိမ္သင့္ ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားကေျပာ ၾကားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ယူေကတြင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၂၂၅ ဦးတြင္ တစ္ဦးသည္ ကေလး အေသေမြးဖြားေလ့ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ ေဘး ေစာင္းအိပ္ျခင္းျဖင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ကေလးငယ္ေပါင္း ၁၃ဝ ကို အသက္ရွင္သန္ခြင့္ေပးႏိုင္မည္ဟု အဆိုပါသုေတသနအား ေရးသား သူမ်ားက ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္း လည္း သိရသည္။
အဆိုပါ သုေတသနကို ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံထုတ္ Journal of Obstetrics and Gynaecology (BJOG)တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

သြန္းသြန္း
The Union Daily
https://www.facebook.com/pg/uniondaily.net

Medicine during pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ေဆးမ်ား

ဆရာရွင့္ သမီးကိုယ္ဝန္က ၅ လထဲမွာပါ။ ယခုသြားကိုက္ေနလို႔ ပါရာစီတေမာ့ ေသာက္လို႔ရပါသလားရွင္။ သြားေဆးခန္းက ညေနပိုင္းမွဖြင့္မွာဆိုေတာ့ မနက္ ၂း၃၀ ေလာက္ထဲက သြားကိုက္လို႔ မအိ္ပ္ႏိုင္လို႔ပါဆရာ။ စာေတြထဲမွာဖတ္တာေတာ့ ဆရာဝန္ေမးၿပီးမွ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္က ေဆးေသာက္သင့္တယ္ဖတ္ဖူးလို႔ပါဆရာ။

အကိုက္အခဲေပ်က္ေဆး ေသာက္ႏိုင္။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ ေသာက္ႏိုင္တဲ့ေဆးမ်ား

၁။ Prenatal vitamins ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အားေဆး ဗီတာမင္မ်ား၊

၂။ Allergy အလာဂ်ီေဆးမ်ား
• Benadryl (diphenhydramine)
• Claritin

၃။ Cold and Flu အေအးမိနဲ႔တုပ္ေကြးေဆးေတြ
• Tylenol (acetaminophen) ပါရာစီတေမာ၊
• Saline nasal drops or spray ဆားရည္ပန္းေဆး၊
• Warm salt/water gargle ဆားရည္နဲ႔ ပါးစပ္ေဆးျခင္း၊
• Antihistamine chlorpheniramine (Chlor-Trimeton) စိတ္ခ်ရတယ္။ loratadine (Claritin) မေသခ်ာပါ။
• ႏွာေခါင္းထဲပန္းရတဲ့ေဆး oxymetazoline (Afrin or Dristan Long Lasting) သံုးႏိုင္တယ္။
• Benadryl (Diphenhydramine), Sudafed, Afrin nasal spray, Halls cough drops ေတြ သံုးႏိုင္တယ္။
• ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး dextromethorphan (Robitussin and Vicks Formula 44) သံုးႏိုင္တယ္။ ေဆးထဲမွာ အရက္ (အယ္လ္ကိုေဟာ) မ်ားတာမ်ိဳးမသင့္ပါ။
• တုပ္ေကြးအတြက္ Tamiflu သံုးႏိုင္တယ္။

၄။ Constipation ဝမ္းႏုပ္ေဆးေတြ
• Metamucil, Fiberall, Colace, Citracel, Milk of Magnesia, Dulcolax, Colace နဲ႔ Metamucil သံုးႏိုင္တယ္။
• Castor oil ၾကက္ဆူဆီမသံုးပါနဲ႔။ ကိုယ္ဝန္ႏုရင္ပ်က္က်ႏိုင္တယ္။

၅။ First Aid Ointment ေရွးဦးသူနာျပဳေဆးေတြ
• Bacitracin
• J&J First-Aid Cream
• Neosporin
• Polysporin

၆။ Rashes အနီျပင္ထြက္ ယားယံသက္သာေဆးေတြ
• Benadryl cream
• Caladryl lotion or cream
• Oatmeal bath (Aveeno)

၇။ အနာအကိုက္သက္သာေဆးမ်ား
• ပါရာစီတေမာ သံုးႏိုင္တယ္။ Paracetamol + caffeine ဆိုရင္ဆရာဝန္ျပပါ။ ေရွာင္ႏိုင္ရင္ေကာင္းတဲ့ေဆးမ်ား
• Aspirin
• Ibuprofen (Advil and Motrin)
• Naproxen (Aleve)
• Paracetamol with caffeine ပါရာစီတေမာနဲ႔ ေကဖင္းေရာထားတာဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။

၈။ အစာလမ္းေဆးေတြ
ရင္ပူတာ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တာ၊ ေလနာတာအတြက္ေဆးေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္သင့္တယ္။ Antacid အက္စစ္ပ်ယ္ေဆး calcium carbonate (Tums) ရတယ္။ Sucralfate (Carafate) လည္းရတယ္။ အစာမေက်ရင္ Tums, Maalox, Mylanta, Pepcid ေတြသံုးႏိုင္တယ္။

၉။ ေသြးတိုးက်ေဆးေတြထဲက ACE inhibitors ေရွာင္ႏိုင္ရင္ေရွာင္ပါ။

၁ဝ။ ပန္းနာေဆး စတီရြိဳက္ပါေနတာဆိုရင္ ဆရာဝန္ကိုအရင္ျပပါ။ salmeterol, terbutaline sulfate or albuterol ေဆးေတြ။

၁၁။ စိတ္က်ေဆးေတြ။ Fluoxetine (Prozac) သံုးႏိုင္တယ္။

၁၂။ ပိုးေသေဆး
• Penicillin ပနယ္စလင္ေတြ Ampicillin, Amoxacillin စိတ္ခ်သံုးႏိုင္တယ္။
• Yeast ရိစ္ (ဖန္းဂတ္စ္ = မိႈ) ေရာဂါေတြအတြက္ Monistat, Gynelotrimin သံုးႏိုင္တယ္။
• Erythromycin estolate အသည္းကိုထိခိုက္ႏိုင္တယ္။
• Fluoquinolones ပိုးေသေဆးကေန ကေလးအရိုးနဲ႔အရိုးႏုဖြံ႔ထြားမႈကိုထိခိုက္ေကာင္း ထိခိုက္ေစမယ္။
• Tetracycline ကိုယ္ဝန္ ၄ လေနာက္မွာ မသံုးပါနဲ႔။ ကေလးသြားေတြညိဳမည္းေစမယ္။

ကိုယ္ဝန္မွာေရွာင္ရမယ့္ တိုင္းရင္းေဆးေတြ
Arbor vitae, beth root, black cohosh, blue cohosh, cascara, chaste tree berry, Chinese angelica (dong quai), cinchona, cotton root bark, feverfew, ginseng, golden seal, juniper, kava kava, licorice, meadow saffron, pennyroyal, poke root, rue, sage, St. John's wort, senna, slippery root, tansy, white peony, wormwood, yarrow, yellow dock, and vitamin A ျဖစ္တယ္။

ကိုယ္ဝန္မွာေရွာင္ရမယ့္ဆီေတြ
Calamus, mugwort, pennyroyal, sage, wintergreen, basil, hyssop, myrrh, marjoram, and thyme ျဖစ္ပါတယ္။

သတိေပးခ်က္
ေသာက္ႏိုင္တယ္ဆိုေပမယ့္ ဘယ္ေဆးကိုမွ ၁ဝဝ% အာမခံခ်က္မရွိပါ။ က်န္ေဆးေတြကို ဆရာဝန္ကို အရင္ေမးပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Common Cold in children ကေလးေတြ အေအးမိရင္

၁။ မဂၤလာပါဆရာ႐ွင့္ သားေလးကေနာက္လသံုးရက္ဆိုေလးလျပည့္ပါပီ႐ွင့္ သားကေအးရင္ႏွာပိတ္တတ္ပါတယ္႐ွင့္ ညဘက္လည္းေစာင္ျခံဳေပးရင္ ကန္ပစ္လို႔ သူ႔ကို အေႏြးထည္ေတြ ဝတ္ေပးရပါတယ္႐ွင့္ လူႀကီးေတြေျပာက်တာ ညအိပ္ရင္ ကေလးကို ဦးထုပ္ေစာင္းေပးရင္ ေျခအိတ္ဝတ္ မေပးရဘူး အပူငုတ္ပီး ကေလးမ်က္လံုးထိတယ္လို႔ေျပာၾကပါတယ္႐ွင့္ သားကေျခအိတ္ဝတ္မေပးရင္လည္းေျခဖ်ားေလးေတြေအးပါတယ္ဆရာ အဲ့ဒါလူႀကီးေတြေျပာသလိုဟုတ္ပါသလား႐ွင့္

ကေလး လူၾကီးအားလံုး ရာသီဥတုနဲ႔ သင့္တင့္ မွ်တတာကို ဝတ္စား ေနထိုင္ရပါတယ္။ ဦးထုပ္ေစာင္း မဟုတ္။ ဦးထုပ္ေဆာင္းလို႔ေရးရတယ္။ ေစာင္းဆိုတာ မတည့္တာ ရြဲ႕တာ။

၂။ ဆရာရွင့္ ကြ်န္မသမီးေလးက ၉ လပါဆရာ။ ကြ်န္မဆီကႏွာစီးေခ်ာင္းဆိုး ကူးတာလား ေရခ်ိဳးေနာက္က်သြားလို႕လား မသိပါဆရာ။ အခုခေလးကႏွာေခါင္း။ တအားပိတ္ေနပါတယ္။ ပ႐ုတ္ဆီနဲ႔ေျခေထာက္ေတာ့ ပြတ္ေပးထားပါတယ္။ ညဘက္ဆိုေတာ့ ေဆးခန္းေတြလည္း မသြားခ်င္ေတာ့ပါ။ ဆရာ ၉ လ ကေလးႏွာေစးတာ ဘာေဆးသံုးရမလဲရွင္။

အေအးမိတယ္ဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာဗိုင္းရပ္စ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္။ အသက္ ၆ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးတေယာက္ဟာ တႏွစ္ထဲမွာ ၆ ၾကိမ္ကေန ဂ ၾကိမ္ အေအးမိတတ္တယ္။ တခါမိရင္ ၂ ပါတ္ေလာက္ ၾကာႏိုင္တယ္။ စိုးရိမ္စရာမရွိလွပါ။ ေအးရင္လည္းျဖစ္တယ္။ အေမးမိတာက ျဖစ္ကာစ ၂-၄ ရက္အတြင္းမွာသူမ်ားကို အလြန္ကူးစက္လြယ္တယ္။ အေအးမိေနသူတေယာက္ရဲ႕ လက္မွာလဲ ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးကပါေနရင္ ၂ နာရီအတြင္းသူမ်ားဆီကူးသြားႏိုင္တယ္။ လူ႔ကိုယ္မွာသာမကသက္မဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ေတြ အေပၚမွာလဲပိုးကေနႏိုင္တယ္။

ေခ်ာင္းဆိုးရာ၊ ႏွာေခ်ရာကေနထြက္လာျပီးပိုးပါေနတဲ့ Droplets အမႈံအမႊားေလးေတြကို ရွဴမိရင္ ကူးေတာ့တာဘဲ။
ပိုးဝင္ျပီး ၁-၂ ရက္အတြက္းေရာဂါလကၡဏာေတြ စေပၚျပီ။ ကေလးေတြမွာျဖစ္ရင္ Nasal congestion ႏွာေခါင္းပြစိပြစိ ျဖစ္တာကအမ်ားဆံုးဘဲ။ ခပ္ၾကည္ၾကည္၊ ခပ္ဝါဝါ၊ ခပ္စိမ္းစိမ္း ႏွာရည္ေတြယိုလာမယ္။ ျဖစ္ကာစ ၃ ရက္မွာအပူခ်ိန္ ၁ဝဝ႕၉ (၃၈) ဒီဂရီအထိဖ်ားႏိုင္တယ္။ လည္ပင္းနာတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ေနမထိထိုင္မသာျဖစ္တာ၊ အိပ္ေရးပ်က္တာ၊ အစားပ်က္တာေတြလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

ကေလးေတြ အေအးမိ ႏွာေစးတာက အလိုလိုေပ်ာက္ပါမယ္။ နာေနဘို႔၊ ေရ-အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ေစဘို႔ လိုမယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ အခန္းထဲေလအတြက္ Humidifier သံုးပါ။ ကိုယ္ပူရင္ Acetaminophen (Paracetamol/Tylenol) နဲ႔ Ibuprofen (Motrin) တမ်ိဳးမ်ိဳးကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔အညီတိုက္ပါ။ Aspirin မတိုက္ပါနဲ႔။ Antibiotics ပိုးေသေဆးေတြ မတိုက္ပါနဲ႔။ အေအးမိတာက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကေနျဖစ္တာပါ။ ဒီေဆးေတြက ဗက္တီးရီးယားေတြအတြက္ပါ။

ကေလးအမ်ားစုဟာေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါေတြ မျဖစ္ၾကပါ။ ဒါေပမဲ့ နားကိုက္တာ၊ ပန္းနာလိုျဖစ္တာ၊ ႏူမိုးနီးယား ဝင္တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တာကိုသတိထားဘို႔လိုတယ္။

အေအးမိသက္သာေဆးေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးသံုးၾကတာကေတာ့ Antihistamines (အင္တီ-ဟစ္တမင္း)၊ Decongestants ႏွာရည္က်ဲေဆး၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး၊ Expectorants ခြ်ဲထြက္ေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကိုေကာင္းေလမလားလို႔ စမ္းသံုးတာမ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္။ ဆရာဝန္ေတြကမညႊန္ပါ။

Acetaminophen (ပါရာစီတေမာ) ဒါမွမဟုတ္ Ibuprofen (အိုင္ဘူပရိုဖင္) ေဆးကိုအသက္ ၆ လ အထက္ ကေလးေတြကို ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ပူတာက်ဘို႔နဲ႔ အေနရသက္သာေစဘို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ ကိုေတာ့ ေသေစမွာမဟုတ္ပါ။

အေအးမိတာသက္သက္အတြက္ ပဋိဇီဝေဆးေတြ မလိုပါ။ နားကိုက္တာ၊ ႏူမိုးနီးယား၊ ဆိုင္းနပ္စ္ တို႔လို ဗက္တီးရီးယား ဝင္တာတခုခု ျဖစ္ရင္ေတာ့ လိုမယ္။ မလိုဘဲသံုးရင္ ေဆးယဥ္တာ၊ ေဆးမတည့္တာျဖစ္ႏိုင္ သလိုေဆးေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြ ခံရႏိုင္တယ္။

သြပ္ဓါတ္၊ ဗီတာမင္ စီနဲ႔ Echinacea လို တိုင္းရင္းေဆးမ်ိဳးေတြက ျဖစ္တာကိုေရာကာကြယ္ဘို႔ အတြက္ပါ အေထာက္အကူျပဳေစတယ္ဆိုေပမဲ့ ဆရာဝန္ေတြေတာ့ မတိုက္တြန္းပါ။ Zinc Lozenges & Nasal Sprays သြပ္ဓါတ္ပါငံုေဆးနဲ႔ ရွဴေဆးေတြက ထိေရာက္တယ္လို႔ မၾကာေသးခင္က သုေတသနေတြက ဆိုပါတယ္။

အေအးမိတာအတြက္ ေဆးမ်ိဳးဟာ လကၡဏာသက္သာေဆးမ်ိဳးေတြသာ ျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြကို ကုသရတာ လူၾကီးေတြနဲ႔ ကြဲတယ္။ လူၾကီးေဆးေတြကို ၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ မေပးတာေကာင္းတယ္။ လူၾကီးသံုးေတြထဲက Antihistamine (အင္တီ-ဟစ္တမင္း) ေဆးျဖစ္တဲ့ Diphenhydramine (Benadryl®) ေဆးကေတာ့ တႏွစ္သား ကေလးေတြ ေကာင္းေကာင္း အိပ္စက္ေစႏိုင္မယ္။ ေဆးေၾကာင့္ စိတ္လႈတ္ရွားတာ၊ အသက္ရွဴေႏွးတာ၊ စိတ္ပိုင္း လကၡဏာေတြဟာ ဒီလိုေဆးေတြရဲ႕ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြျဖစ္တယ္။ Diphenhydramine ေဆးကိုေတာ့ တႏွစ္အထက္ ကေလးေတြကိုသာ ေပးႏိုင္တယ္။ Aspirin (အက္စ္ပရင္) ေဆးကို ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို မေပးပါနဲ႔။ ကေလးငယ္ေလးေတြအတြက္ ႏွာေခါင္းထဲအစက္ခ်ရတဲ့ Saline nose drops ဆားရည္ေပးရင္ ႏွပ္-ခြ်ဲ က်ဲေစမယ္။ ကေလးၾကီးရင္ Saline nose spray ဆားရည္ (စပေရး) ေပးႏိုင္တယ္။

Humidified air ေလကိုအစိုဓါတ္လုပ္ေပးတာ ႏွာေခါင္းလကၡဏာေတြကို သက္သာတယ္။ ကေလးကိုေရ၊ အရည္ ေသာက္ေစပါ။ လိုထက္ေတာ့ ပိုစရာမလိုပါ။ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးလုပ္တာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေဆးတာ၊ အရက္ျပန္ပါတဲ့ လက္ေဆးရည္ သံုးတာေကာင္းတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ Humidifier for baby အမ်ဳိးအစား ဝယ္လို႔ရႏိုင္တယ္။ Hand sanitizer လက္ပိုးသန္႔ေဆးရည္ကို အသံုးမ်ားလာတယ္။ ေကာင္းပါတယ္။

အေအးမိအတြက္ေဆးေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အစသက္ ၆ ႏွစ္ေအာက္ကို မတိုက္ဘို႔ FDA က အၾကံျပဳထားပါတယ္။
1. Cough suppressants (dextromethorphan or DM)
2. Cough expectorants (guaifenesin)
3. Decongestants (pseudoephedrine and phenylephrine)
4. Antihistamines (brompheniramine, chlorpheniramine maleate, diphenhydramine [Benadryl]

Coughing and Children ကေလးေတြေခ်ာင္းဆိုးရင္ https://doctortintswe.blogspot.com/2016/12/coughing-and-children.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

ေဆာင္းရာသီမွာ လက္ေတြ ေျခာက္ေသြ႕ေနၿပီလား

လက္အေရျပားေတြဟာ အေရးေၾကာင္း ထင္တာထက္ အေရာင္ေျခာက္ေသြ႕ ညစ္ႏြမ္းျခင္း၊ အေရျပားပါးလႊာကာ ေလ်ာ့တြဲလာျခင္းနဲ႔ မညီမွ်တဲ့ အတြန္႔ေၾကာင္းေတြ ေပၚလာျခင္းစတဲ့ အသက္ႀကီးေၾကာင္းျပသတဲ့ လကၡဏာရပ္ ေတြကို ေဖာ္ၫႊန္းျပသေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ အသက္ႀကီးလာျခင္းနဲ႔ ေနဒဏ္ခံရလြန္း ျခင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္သလို ေဆာင္းရာသီလို ေအးျမတဲ့ရာသီမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ အေရျပားေျခာက္ေသြ႕ျခင္း ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ေတြ ႏူးညံ့စိုျပည္ေနေစဖို႔ လိုက္နာသင့္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကို အႀကံေပးလိုက္ပါတယ္။

ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ျပဳလုပ္ရန္
ေနေရာင္ျခည္ဒဏ္မွ ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ SPF ပါတဲ့ လိုးရွင္းေတြကို လိမ္းေပးရပါမယ္။ SPF 30 ဆပါတဲ့ ရွားေစာင္း (Aloe Extract) နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ လိုးရွင္းကို လိမ္းေပးပါ။ လက္ေဆးၿပီးတိုင္း ထပ္မံလိမ္းႏိုင္ေအာင္ အိတ္ထဲမွာ အၿမဲေဆာင္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။

ညတိုင္း ျပဳလုပ္ရန္
တစ္ပတ္မွာ သံုးရက္ခန္႔ ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္မွာ လက္ေတြကို ေအာက္ပါနည္းသံုးနည္းနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေပးပါ။
(၁) ေၾကးခၽြတ္ပါ။ ဆားအေျခခံ ေၾကးခၽြတ္ဆပ္ျပာသံုးၿပီး လက္အေရးျပားကို ပြတ္တိုက္ေပးရင္ မွိန္ေဖ်ာ့တဲ့ အေရျပားကို ေတာက္ေျပာင္သြားေစပါတယ္။ ေအးျမလြန္းတဲ့ ေန႔ရက္ေတြမွာေတာ့ ေၾကးမခၽြတ္သင့္ပါဘူး။ ေၾကးခၽြတ္တာမ်ားရင္ အေရျပား ေျခာက္ေသြ႕သြားႏိုင္ပါတယ္။
(၂) အမည္းစက္ေတြကို ကုသပါ။ မ်က္ႏွာအသားအေရကို ျဖဴစင္ေတာက္ပေစတဲ့ ခရင္မ္ဟာ လက္အေရျပားေပၚက အမည္းစက္ေတြကိုလည္း မွိန္းေဖ်ာ့သြားေစပါတယ္။
(၃) အသားအေရ စိုျပည္ေစတဲ့ ခရင္မ္လိမ္းပါ။ ဗီတာမင္ ေအ၊ စီနဲ႔ အီးတို႔ ပါဝင္တဲ့ လက္လိမ္းခရင္မ္ကို ညအိပ္ရာမဝင္ခင္ လိမ္းေပးရင္ ညဘက္မွာ အေရျပား ႏုပ်ိဳစိုျပည္ တင္းရင္းေအာင္ ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းေပးႏိုင္ပါတယ္။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

မိတ္ေဆြ သင္စားေသာ အစားအေသာက္ထဲ အသီးအႏွံပါဝင္ေစမည့္ နည္းလမ္းေလးသြယ္

ဗီတာမင္စီအပါအဝင္ သင့္ခႏၶာကိုယ္က လိုအပ္ေနတဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြကို အသီးအႏွံေတြကသာ ရရွိမယ္ဆိုရင္ အခုထက္ပိုၿပီး သင္က်န္းမာလာမွာပါ။

ဒါေၾကာင့္ သင္စားေနတဲ့ အစားအေသာက္ေတြထဲ အသီးအႏွံပါဝင္ေအာင္ စားႏိုင္မယ့္နည္းလမ္းေတြကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

၁။ ခ်ဥ္ေသာအသီးကို အရည္ညႇစ္ထည့္ပါ
လိေမၼာ္သီး၊ သံပရာသီး၊ ေရွာက္သီးနဲ႔ စပ်စ္သီးေတြဟာ ဗီတာမင္စီႂကြယ္ဝ႐ံုသာမက အမွ်င္ဓာတ္မ်ားစြာ လည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။ အရြယ္အစားႀကီးတဲ့ လိေမၼာ္သီးတစ္လံုးမွာ အမွ်င္ဓာတ္ငါးဂရမ္ ပါဝင္ပါတယ္။ အိမ္မွာ ဟင္းရြက္သုပ္တဲ့အခါ သံပရာသီးနဲ႔ ေရွာက္သီးကို အရည္ညႇစ္ထည့္ပါ။ သံပရာသီးနဲ႔ ေရွာက္သီးလို အခ်ဥ္ဓာတ္ရွိတဲ့ အသီးေတြဟာ အစားအစာရဲ႕ အာနိသင္ကို အဆင့္ျမႇင့္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း လတ္တေလာ ေလ့လာမႈတခ်ဳိ႕က ဆိုပါတယ္။ ဆင္းဒဝွစ္ရွ္ကေန ေခါက္ဆဲြသုပ္ထဲအထိ သံပရာသီး ဒါမွမဟုတ္ ေရွာက္သီး ညႇစ္ထည့္ႏိုင္ပါတယ္။

၂။ လြယ္အိတ္ထဲ ပန္းသီးထည့္ပါ
ဘယ္သြားသြား သင္သြားေလရာ သင့္ပခံုးထက္မွာပါမယ့္ အိတ္ထဲမွာ ပန္းသီးထည့္ထားပါ။ တစ္ေန႔ကို ပန္းသီးတစ္လံုးစားရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဝးေဝးမွာ ေနရတယ္ဆိုတဲ့ စကားက မွန္ပါတယ္။ ပန္းသီးမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ပန္းသီးတစ္လံုး ပံုမွန္စားတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ေတြဟာ လံုးဝမစားသူေတြထက္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေလ်ာ့နည္းေၾကာင္း ေလ့လာမႈေတြက ဆိုပါတယ္။ တကယ္လို႔ ပန္းသီးကို အခြံပါစားေပးမယ္ဆိုရင္ အင္တီေအာက္ဆီးဒင့္ဖေလဗိုးႏိြဳက္ရရွိကာ ႏွလံုးေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

၃။ ဖရဲသီးကို သေရစာအျဖစ္စားပါ
ထမင္းတစ္နပ္နဲ႔ တစ္နပ္ၾကား သေရစာစားခ်င္ရင္ ဖရဲသီးကို ေရြးပါ။ ဗီတာမင္စီပါဝင္တဲ့အျပင္ သၾကားအမ်ားအျပားမပါဘဲ သဘာဝအတိုင္း အခ်ဳိဓာတ္ ပါတဲ့အတြက္ စိတ္ေက်နပ္မႈကိုပါ ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အခမ္းအနားပဲြေတြ တက္တဲ့အခါမွာလည္း အဆီမ်ားတဲ့ မုန္႔ေတြအစား ဖရဲသီးစိတ္ကို မ်ားမ်ားေရြး စားပါ။ ဖရဲသီးတစ္ခြက္စာ ပမာဏမွာ ဗီတာမင္ေအလည္း ပါဝင္တဲ့အတြက္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ မ်က္စိအျမင္လႊာ ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။

၄။ ေရခဲေသတၱာထဲ ဘယ္ရီသီးထည့္ထားပါ
ေရဆာလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရခဲေသတၱာကို ဖြင့္လိုက္တဲ့အခါတိုင္း သင္ရဲ႕အရသာခံအာ႐ံုမွာ သၾကားလံုးလို ခ်ဳိၿမိန္သြားေစမယ့္ ဘယ္ရီသီးေတြကို ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားေပးပါ။ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ ဘလူးဘယ္ရီသီးစတဲ့ ဘယ္ရီသီးေတြမွာ ဖရက္တို႔စ္ဆိုတဲ့ သဘာဝသၾကားဓာတ္ပါဝင္ၿပီး ကယ္လိုရီပါဝင္မႈနည္း ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘယ္ရီသီးမွာ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားစြာ ပါဝင္တဲ့အတြက္ အစာေျခလမ္းေၾကာင္း က်န္းမာေရးကို ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay

Papaya Leaves Health Benefits သေဘၤာရြက္ကို ေဆးအျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္း

မေန႔ကပဲ မံုရြာက အမတေယာက္က သေဘၤာရြက္သတၱဳရည္ေကာင္းက်ဳိးေတြကို ေျပာျပလို႔ နားေထာင္ခဲ့ရတယ္။ ဒီေန႔ ဆရာ ေဒါက္တာတင့္ေဆြရဲ႕ fb မွာေတြ႕လို႔ မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း ႏွလံုးေရာဂါလိုလို၊ က်ီးေပါင္းလိုလို၊ ေလးဖက္နာလိုလို ျဖစ္ခ်င္ေနလို႔ သေဘၤာရြက္ သတၱဳရည္ေသာက္ဖို႔ စိတ္ကူးထားတယ္။ အဲဒီအစ္မေျပာတာေတာ့ အရြက္နဲ႔ အရိုးကို blendar နဲ႔ ေရာေမႊတဲ့ အရည္ ဒါမွမဟုတ္ အရိုးနဲ႔အရြက္ကို ေထာင္းၿပီး အရည္ညွစ္လို႔လည္းရတယ္ကို ဟင္းခပ္ဇြန္း တဇြန္းစာ တေန႔ကို တခါေသာက္ေပးရတယ္လို႔ ေျပာတယ္။

ဆရာေတာ့ လက္ဖက္ထဲမွာ သေဘၤာရြက္အစိမ္း မရင့္တာကို ကပ္ေၾကးနဲ႔ ခပ္ႏုတ္ႏုတ္ကိုက္ထည့္ျပီး ေရာစားတယ္။ ေဒၚျမျမေအးက သေဘၤာပင္ေလးေတြ ႏွစ္တိုင္းပ်ိဳးထား၊ ေပါက္ကာစေလးေတြကို တပင္လံုးႏုတ္ျပီး ထမင္းဝိုင္းမွာ အတို႔တမယ္ လုပ္ေပးတယ္။ သုေတသနေတာ့ မဟုတ္ပါ။ စားလို႔လဲ ေကာင္းတယ္။ ဒီစာေရးတာ ၅ ႏွစ္တိတိရွိျပီ။ ခုထိေတာ့ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနေသးတယ္။

၁။ Acne ဝက္ျခံေပ်ာက္ခ်င္ရင္ သေဘၤာရြက္ကို ေနမွာအေျခာက္လွန္းျပီး ေခ်ေပးပါ၊ ေရနဲ႔ေရာျပီး မ်က္ႏွာမွာ လိမ္းေပးပါ။

၂။ Digestion အစာေခ် အားေပးတယ္။ သေဘၤာရြက္မွာပါတဲ့ Karpain ဓါတ္ဟာ အစာေခ်ရာမွာ အေႏွာက္အယွက္ျပဳတဲ့ ပိုးမႊားေတြကို ေသေစတယ္။ သေဘၤာရြက္ထဲမွာပါတဲ့ Papain နဲ႔ Chymopapain ဓါတ္ေတြက Pepsin အင္ဇိုင္းမ္နဲ႔တူလို႔ အစာေခ်အားေပးတယ္။ အစာေခ် ေကာင္းေစခ်င္လို႔ သေဘၤာရြက္ -ေရေႏြးၾကမ္းလုပ္ရင္ အပူခ်ိန္ ၁၅ဝ ဒီဂရီ ဖါရင္ဟိုက္သာ ရွိေစသင့္တယ္။ ေရဆူမွတ္ဆိုတာ ၂၁၂ ဒီဂရီျဖစ္တယ္။

၃။ Appetite အစာ စားခ်င္စိတ္ပိုေစမယ္၊ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြ၊ သေဘၤာရြက္အစိမ္းကို ေရေႏြးထဲမွာ ဆားနဲနဲထည့္ျပီး ေသာက္ေစပါ။

၄။ Dengue fever ေသြးလြန္တုပ္ေကြး သက္သာေစမယ္၊ သေဘၤာရြက္ ၅ ရြက္ကို ေရလီတာဝက္နဲ႔ ျပဳတ္ေသာက္ပါ။

၅။ Menstrual pain ရာသီလာခ်ိန္ နာတာ-ကိုက္တာ သက္သာေစမယ္၊ သေဘၤာရြက္ + မန္က်ီးရြက္ + ဆား + ေရ ေရာျပီး ျပဳတ္ေသာက္ပါ။

၆။ Cancer ကင္ဆာအတြက္ သေဘၤာပင္ကထြက္တဲ့ အေစးဟာ ေဆးတန္ခိုးရွိတယ္။ ရင္သား၊ အဆုပ္၊ သရြက္ရြက္၊ သားအိမ္ဝ၊ အသဲကင္ဆာေတြအတြက္ သံုးႏိုင္ၾကတယ္လို႔ ဖေလာ္ရီဒါ တကၠသိုလ္က သုေတသန လုပ္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ ကင္ဆာအတြက္ သံုးသူေတြက သေဘၤာရြက္ေျခာက္ကို ျပဳတ္ျပီး ေရေႏြးၾကမ္းလုပ္ ေသာက္ရတယ္။ ကင္ဆာအတြက္ Dried papaya leaf extract အရြက္ေျခာက္က Papaya leaf tea အရည္ထက္ ပိုစြမ္းတယ္လို႔ ဆိုသူေတြကဆိုတယ္။

၇။ Mentally alert စိတ္ပိုင္းမွာ ပိုျပီး လန္းဆန္းေစတယ္။ ဘာအစာမွ စားမထားခ်ိန္သံုးရင္ Euphoric စိတ္ထဲမွာ ပိုေပ်ာ္ေနမယ္။

၈။ ေသြးက်ဲေဆးေတြျဖစ္တဲ့ Coumadin, Aspirin ေတြေသာက္ေနရသူေတြနဲ႔ သေဘၤာရြက္ မသင့္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ရခ်င္သူေတြနဲ႔လဲ သေဘၤာရြက္ မသင့္ဘူး။

• Lung Cancer and Papaya အဆုပ္-ကင္ဆာ နဲ႔ သေဘၤာရြက္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/lung-cancer.html

ေဆာင္းေရာက္ေတာ့ အိမ္ကသေဘၤာပင္ေလးေတြ မရွိေတာ့ပါ။ ရာသီဥတုသာမွာ တခါထပ္ပ်ိဳးမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Wellwoman ဝဲလ္ဝူးမင္းေဆး

မဂၤလာပါဆရာ ကြ်န္မ အသက္က ၄ဝ၊ အိမ္ေထာင္သက္က ၄ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ ကေလးမရေသးပါဘူး။ ကေလးယူဖို႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္ဆရာ။ OG က well women ေဆးေပးလို႔ေသာက္ေနပါတယ္။ ေသြးလည္းတခါတခါ 80/140 ထိ ရွိပါတယ္။ ကေလးလိုခ်င္တဲ့သူေတြ ေသာက္ရတဲ့အားေဆးလို႔ သိထားပါတယ္ဆရာ။ ကြ်န္မသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ Single လည္း OG က Well Women ေပးလို႔ေသာက္ေနတာ ရာသီလာခ်ိန္ ကိုက္ခဲတာ မရွိေတာ့ဘူးတဲ့။ အရင္ကဆို ေသြးပၚခ်ိန္ဆို Dofanal ေဆးေသာက္ေနခဲ့ရတာ။ သူကသားအိမ္မွာ အက်ိတ္လည္းရွိတယ္ဆရာ။ ေသြးတိုးရွိတဲ့သူေကာ ေသာက္လို႕ရပါသလားဆရာ။ သားအိမ္မွာ အက်ိတ္ရွိသူေတြအတြက္ေကာ ေကာင္းပါသလားဆရာ။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အားေဆးအေနနဲ႔ေကာ ေသာက္လို႔ရပါသလားဆရာ။ ကြ်န္မသိခ်င္တာက အဲဒီေဆးက ဘာေတြအတြက္ေကာင္းလဲဆိုတာ ေက်းဇူးျပဳျပီး ရွင္းျပေပးပါအုန္းဆရာ။ အထူးေက်းဇူးတင္ ေလးစာလ်က္။ ဆရာ က်န္းမာပါေစ။

ဝဲလ္ဝူးမင္းေဆးေမးတတ္ၾကတယ္။ အခုမွ အသစ္ေရးပါတယ္။ ဆရာဝန္ညႊန္တာလို႔လည္း သိရတယ္။ ေဆးေရာင္းတဲ့ ဝဘ္ဆိုက္ေတြကို လိုက္ရွာရတယ္။ အေကာင္းေတြသာေတြ႔တယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးမွာ သိပ္အားနာတတ္သူ မဟုတ္ပါ။ ဘာေကာင္းတာလဲ၊ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ဟုတ္ပါရဲ႕လား ဆန္းစစ္ပါမယ္။ ေယဘုယ် ဆန္လြန္းတယ္။ မေကာင္းဘူးေတာ့ ေျပာမရ။ လူေတြစာတာေတြထဲကေန ထုတ္လုပ္ထားတယ္။ လူေတြစားတာ မေကာင္းတာမွ မရွိတာ။

ေဆးေၾကာ္ျငာမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ေအာလ္ေရာင္း ေကာင္းပါတယ္တဲ့။ ေအာလ္ေရာင္းဆိုတာ ၉၆ ပါး။ အာဟာရဓါတ္ေတြ အစံုပါတယ္တဲ့။ အေရျပား၊ ဆံပင္၊ ေျခသည္းလက္သည္း၊ အင္နာဂ်ီ၊ ခုခံအား၊ လစဥ္လာရာသီေသြး၊ ကေလးရဘို႔ စတာေတြ ဖတ္ရတယ္။ ေနာက္ဆိုက္သြားရင္ တိုးဦးမယ္။

ေဆးထဲမွာ ဗီတာမင္ေတြ၊ ဓါတ္ဆားေတြ၊ အင္တီေအာက္ဆီးဒင့္ ေခၚ ကင္ဆာမျဖစ္ေစတဲ့ဓါတ္၊ သဘာဝ ကရိုတီႏြိဳက္ေတြ ပါတယ္တဲ့။ Evening Primrose Oil ပန္းႏွမ္းဆီနဲ႔ Starflower Oil ၾကယ္ပန္းဆီေတြကေန ထုတ္လုပ္ထားသတဲ့။

တခ်ိဳ႕ဝဘ္ဆိုက္မွာေတာ့ သတိေပးခ်က္ပါထည့္ထားတယ္။ အဲလိုေရးတာေတာ့ သင့္ျမတ္တယ္။ ေဆးေရာင္းသူကေန ေရးထားတာလို႔လည္း သိထားရမယ္။ အဲလိုျဖည့္စြက္စာဆိုတာ တကယ္ေန႔စဥ္စားသံုးေနတဲ့ အစားအေသာက္ေတြအစား ေသာက္ရတာမဟုတ္ပါတဲ့။ အဲတာမွန္တယ္။ လူေတြေန႔စဥ္စားေနတာေတြထက္ေတာ့ ဘယ္ျဖည့္စြက္စာေဆးေတြကမွ ပိုမေကာင္းပါ။ ဘယ္အရာမဆို လူေတြစားေနတာ သံုးစြဲေနတာ သဘာဝျဖစ္တည္ ေပါက္ေရာက္ေနတာတိုင္းကေန မတည့္သူေတြမွာ အလာဂ်ီရေစႏိုင္တယ္။ ဒီေဆးကိုလည္း မတည့္သူရွိမယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ခ်ိန္မွာ ပိုသတိထားပါတဲ့။ ဆီးခ်ိဳရွိေနသူေတြနဲ႔ အပီလက္ပစီ ေခၚ အတတ္ေရာဂါရွိသူေတြလည္း သတိထားပါတဲ့။ ေသာက္ေနတဲ့ တျခားေဆးေတြရွိရင္လည္း သတိျပဳပါတဲ့။ ဗီတာမင္ေတြနဲ႔ ျဖည့္စြက္စာေဆးေတြဆိုတာ ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ဘို႔လည္း မဟုတ္။ ကုသေပးဘို႔လည္း မဟုတ္ပါတဲ့။

က်န္းမာေရးေမးတာေတြအရ တခ်ိဳ႕က ဒါေလးေသာက္တာ ဒါေတြေပ်ာက္တယ္လို႔ေျပာၾကတယ္။ သူ႔ေပ်ာက္ေတာ့ ကိုယ္လည္းေပ်ာက္မယ္ ထင္ၾကတယ္။ ေဆးသုေတသနသေဘာက အဲလိုေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ မရပါ။ ရွည္ရွည္ေဝးေဝး မေရးေတာ့ပါ။

ကေလးမရေသးသူေတြ ဘာေၾကာင့္ မရေသးသလဲမသိပဲေတာ့ ဒီေဆးကေန ရေစမွာမဟုတ္ပါ။ ေဟာ္မုန္းမူမမွန္လို႔၊ သားအိမ္မွာအက်ိတ္ရွိလို႔၊ မ်ိဳးဥအိမ္မွာေရအိတ္ရွိလို႔ေၾကာင့္ ရာသီမမွန္သူေတြ ရွိေနတဲ့ေရာဂါကို စနစ္တက်မကုသဘဲေတာ့ ဒီေဆးကေန ေရာဂါေတြ ေပ်ာက္ေစမွာမဟုတ္ပါ။

အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ အဲလိုေဆးေတြဟာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး နည္းပါတယ္။ ေျပာတိုင္းေတာ့ မေကာင္းပါ။ လက္ေဆာင္ေပးလို႔ ေကာင္းတယ္။ ေရာင္းလို႔လည္း ေကာင္းတယ္။ ေအာက္ကေဆးအားလံုးက ဒီသေဘာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကန္ေတာ့ပါ။ ၾကီးေဆး၊ ရွည္ေဆး၊ ျဖဴေဆး၊ က်ဥ္းေဆး၊ ႏုပ်ိဳေဆးဆိုတာေတြထက္ေတာ့ သာပါတယ္။

• Bee pollen ပန္းဝတ္မံႈ အာဟာရ https://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/bee-pollen_19.html
• Evening primrose oil ညေနခင္း ႏွင္းဆီ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/06/evening-primrose-oil.html
• Flaxseed ႏွမ္းနက္ https://doctortintswe.blogspot.com/2017/08/flaxseed.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

အရက္ဆိုသည္မွာ

          အရက္ကိုဓာတုေဗဒေခၚအရ Ethyl alcohol ဟု ေခၚပါသည္။ အတိုေကာက္အားျဖင့္ Ethanol ဟူ၍လည္း လူသိမ်ားပါသည္။ ဓာတုေဖာ္ျမဴလာအရ C2H5 – OH ျဖစ္ၿပီး Ehtlygroup (C2H5) မွာ Hydroxyl group (OH) ေပါင္းစပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အရက္ကုိထုတ္လုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳသည့္ကုန္ၾကမ္း ပစၥည္းႏွင့္ ထုတ္လုပ္ေသာနည္းစနစ္ေပၚမူတည္ၿပီး အရက္အမ်ိဳးအစားမ်ားကြဲျပားသြားၿပီး ပါ၀င္ေသာ အီသေနာ ရာခိုင္ႏႈန္းလည္း ကြဲျပားသြားပါသည္။အရက္အမ်ိဳးအစားကို အဓိကအုပ္စုႀကီး (၃)စုခြဲထားပါ သည္။ ဘီယာ (Beer), ၀ိုင္ (Wine) ႏွင့္ ယမကာ (Distilled beverage) တို႔ျဖစ္ပါသည္။

          အရက္ေသာက္ျခင္းျဖင့္္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ အပိုင္း (၂) ပိုင္းရွိပါသည္။ အရက္ ေသာက္ၿပီးသည္ႏွင့္ လတ္တေလာျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အၿမဲတေစေသာက္သံုးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည့္ နာတာရွည္ေျပာင္းလဲမႈတို႔ျဖစ္ပါသည္။ လတ္တေလာအေနႏွင့္ အရက္ကိုေသာက္မည္ဆိုလွ်င္လည္း ေသာက္သည့္အမ်ိဳးအစားႏွင့္ ပမာဏေပၚမူတည္ၿပီး ကြဲျပားမႈရွိပါသည္။ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား ကို ေအာက္တြင္တစ္ဆင့္ခ်င္း ရွင္းျပေပးပါမည္။

          အရက္ကိုပါးစပ္ကေနေသာက္ၿပီးလွ်င္ အစာေရမ်ိဳျပြန္ (Esophagus) ကတစ္ဆင့္ အစာအိမ္ (Stomach) ထဲကိုေရာက္သြားပါတယ္။ အစာအိမ္ထဲေရာက္သည္ႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို အစာအိမ္၏နံရံမွ အရက္ကိုစုပ္ယူပါသည္။ အစာအိမ္ကိုျဖစ္သန္းၿပီး အူသိမ္ထဲကိုမေရာက္ခင္ အခ်ိန္ခဏအတြင္းတြင္ ေသာက္လိုက္သည့္ အရက္ပမာဏ၏ 20% ကို အစာအိမ္နံရံကစုပ္ယူၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အစာအိမ္ ေသြးေၾကာမ်ားမွတစ္ဆင့္ အသည္းကိုပို႔ေပးပါသည္။

          က်န္ေသာ 80% မွာ အူသိမ္ကိုေရာက္ၿပီး အူသိမ္နံရံတစ္ေလွ်ာက္ စုပ္ယူမႈေၾကာင့္ အူသိမ္မွအူမ ႀကီးသို႔မေရာက္ခင္ အားလံုးကိုစုပ္ယူၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ စုပ္ယူၿပီးေသာအရက္အားလံုးသည္ အသည္း ကို Portal vein မွတစ္ဆင့္ ေရာက္ရွိသြားပါသည္။

          အသည္းဆိုသည္မွာ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ရွိသည့္ စက္႐ံုႀကီးတစ္ခုကဲ့သို႔ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔စား လိုက္ေသာ အစားအစာအားလံုးကို အစာအိမ္ႏွင့္အူလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ အဆင့္ဆင့္ေျခဖ်က္စုပ္ယူ ၿပီး အသည္းကိုေရာက္ပါသည္။ အသည္းကိုေရာက္လာသည့္ အရာမ်ားထဲတြင္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္လုိအပ္ သည့္အရာရွိသကဲ့သို႔ မလိုအပ္သည့္အရာမ်ားလည္းပါေနသည္။ အရက္သည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္မည္သည့္ ေနရာတြင္မွ အသံုးမ၀င္သည့္ဓာတ္ပစၥည္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းကိုဖ်က္စီးၿပီးစြန္႔ထုတ္ရန္ အသည္း က စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရပါသည္။

          ပထမဆင့္အေနႏွင့္ အရက္(Ethyl alcohol) ကို အသည္းမွာရွိသည့္ ADH (Alcohol Dehydrogenase) အင္ဇိုင္၏အကူအညီျဖင့္ Acetaldehyde အျဖစ္ကိုေျပာင္းလဲေပးလုိက္ပါသည္။ ထိုျဖစ္ စဥ္ကို Oxidation ျပဳလုပ္ျခင္းဟုေခၚပါသည္။ ထိုအက္ဆီတဲလ္ဒီဟိုက္မ်ားသည္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစ ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြက္အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစေသာ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ကင္ဆာေရာဂါအပါအ၀င္ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအားလံုးကို ဖ်က္စီးႏုိင္စြမ္းရွိပါသည္။ အစာအိမ္၏နံရံတြင္လည္း အက္ဆီတဲလ္ဒီ ဟိုက္အျဖစ္ အခ်ိဳ႕ေျပာင္းလဲသြားပါသည္။

          ဒုတိယအဆင့္အေနႏွင့္ Acetaldehyde မ်ားကို Acetaldehyde Dehydrogenase (ALDH) ၏ အကူအညီျဖင့္ Acetic acid အျဖစ္ကိုေျပာင္းလဲလိုက္ပါသည္။ ပထမ Acetic acid အျဖစ္ကိုေျပာင္းလဲလိုက္ ပါသည္။ ပထမ Acetaldehyde ေလာက္ အဆိပ္အေတာက္မျဖစ္ေတာ့ပါ။ ေနာက္ဆံုး CO2 ႏွင့္ H2O အျဖစ္ ၿပိဳကြဲၿပီး ခႏၶာကိုယ္မွစြန္႔ထုတ္လိုက္ပါသည္။

          အသည္းမွ အယ္လ္ကိုေဟာကိုေခ်ဖ်က္ရာတြင္ တစ္နာရီကိုအယ္ကိုေဟာယူနစ္ ၁ ယူနစ္သာေခ် ဖ်က္ႏိုင္ႏိုင္ပါသည္။ အကယ္၍ တစ္နာရီအတြင္း ၁ ယူနစ္ထက္ပိုၿပီးေသာက္ခဲ့လွ်င္ အသည္း၏ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ ေသာ ပမာဏထက္ပိုသြားသည့္အတြက္ ပထမကပိုေနေသာအယ္ကိုေဟာမ်ားသည္ ေသြးထဲမွတစ္ဆင့္ တစ္ကုိယ္လံုးကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိသြားပါသည္။

          ပထမ ႏွလံုးကိုေရာက္ပါသည္။ ႏွလံုးတြင္ရွိေသာ ေသြးေၾကာမ်ားသာမက တစ္ကိုယ္လံုးတြင္ရွိေသာ ေသြးေၾကာမ်ားပါ က်ယ္ကုန္ေသာေၾကာင့္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ (Blood pressure) က်ေစပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ႏွလံုး၏ညာဖက္အခန္းမွ ေသြးထဲကတစ္ဆင့္ အဆုတ္ကိုေရာက္ပါသည္။ အဆုတ္ကေနအသက္႐ွဴထုတ္ လိုက္သည့္ေလထဲတြင္ CO2 ႏွင့္အတူ အယ္လ္ကိုေဟာမ်ားပါ ထြက္သြားေသာျခင္းေၾကာင့္ အရက္နံ႔ရေစပါ သည္။
          ႏွလံုး၏ဘယ္ဖက္အခန္းမွတစ္ဆင့္ တစ္ကိုယ္လံုးကိုေရာက္ပါသည္။ အေရျပားသို႔ေရာက္လွ်င္ ေသြးေၾကာမ်ားက်ယ္ၿပီး နီရဲလာပါသည္။ ေခၽြးပိုထြက္လာၿပီး အေရျပားမွတစ္ဆင့္ အယ္လ္ကိုေဟာမ်ား စြန္႔ထုတ္လိုက္ေသာေၾကာင့္ ေခၽြးႏွင့္အတူအရက္နံ႔ပါရေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
          ဟုိမုန္းစနစ္ေတြကိုလည္းထိခိုက္ေစပါသည္။ ဆီးသြားမႈကိုထိန္းခ်ဳပ္ေပးသည့္ ADH ဟုိမုန္းမထြက္ ႏိုင္ေအာင္ ဟန္႔တားေပးလိုက္ေသာေၾကာင့္ ဆီးပိုသြားေစပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အရက္ေသာက္ၿပီးလွ်င္ ဆီး ရႊင္သည္ဟု ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆီးသြားသည့္အတြက္ ေရဓာတ္ပါဆံုး႐ႈံးမႈရွိၿပီး ယင္းသည္ Dehydration ျဖစ္ေစပါသည္။
          ေနာက္ဆံုးအေနႏွင့္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္အာ႐ံုေၾကာအဖြဲ႕အစည္းကိုေရာက္သြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္လႈပ္ရွားမႈ ထိန္းသိမ္းသည့္ေနရာကိုထိခိုက္ေစပါသည္ (Movements become disrupted) ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒယိမ္းဒယိုင္ ျဖစ္လာၿပီး လမ္းေလွ်ာက္၍မေကာင္းေတာ့သည့္အျပင္ စဥ္းစားခ်ိင့္ခ်ိန္ႏိုင္စြမ္းကိုလည္း ထိခိုက္ေစပါသည္ (Judgement becomes impaired) ။
          အထက္ပါအခ်က္မ်ားသည္ အရက္ကိုေသာက္လွ်င္ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ားျဖစ္ ပါသည္။ ေသာက္သည့္ပမာဏႏွင့္ အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ၿပီး နည္းတာမ်ားတာပဲကြာျခားသြားမွာျဖစ္ပါ သည္။ တစ္ေန႔ကို နည္းနည္းစီႏွင့္ေရရွည္စြဲေသာက္လွ်င္ တစ္မ်ိဳးျဖစ္မွာျဖစ္ပါသည္။

Alcohol Unit ဆိုသည္မွာ
          အရက္အမ်ိဳး၊ ပါ၀င္သည့္အယ္လ္ကိုေဟာပမာဏေပၚမူတည္ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲဲျပားေနျခင္းေၾကာင့္ ဘယ္ေရြ႕ဘယ္မွ်ေသာက္လွ်င္ မည္သို႔ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဆိုျခင္းကို စံသတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုလုိအပ္လာပါ သည္။ ယင္းကို Alcohol unit ဟုေခၚပါသည္။
          အယ္လ္ကိုေဟာယူနစ္ တစ္ယူနစ္ဆိုသည္မွာ အရက္စစ္စစ္၏ (pure alcohol) 10 ml (သို႔မဟုတ္) 8gm ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုပမာဏသည္ သာမန္လူႀကီးတစ္ေယာက္အတြက္ ေသြးထဲမွာရွိသည့္ အရက္ကုိအခ်ိန္တစ္နာရီအတြင္းတြင္ လံုး၀ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေသာပမာဏျဖစ္ပါသည္။ အသက္အရြယ္၊ က်ား/မ၊ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္၊ အသည္း၏လုပ္ငန္းေဆာင္တာေပၚမူတည္ၿပီး  အေျပာင္းအလဲရွိႏိုင္ပါသည္။
          ထိုပမာဏ (Alchohol 1 unit) သည္ ဘာနဲ႔ညီသလဲဆိုလွ်င္
အယ္လ္ကိုေဟာတစ္ယူနစ္တြင္ ပါ၀င္ေသာအရက္အမ်ိဳးအစားမ်ား
·         အယ္လ္ကိုေဟာ 4% ပါ၀င္သည့္ဘီယာ  250ml
·         အယ္လ္ကိုေဟာ 13% ပါ၀င္သည့္၀ိုင္    76ml
·         အယ္လ္ကိုေဟာ 40% ပါ၀င္သည့္၀ီစကီ  25ml
ဥပမာ-အယ္လ္ကိုေဟာ 13.5% ပါ၀င္သည့္ ၀ိုင္ပုလင္းတစ္ပုလင္း (750ml) ဆိုလွ်င္ အယ္လ္ကိုေဟာ ယူနစ္ (၁၀) ယူနစ္ပါ၀င္ေနပါသည္။
     UK ႏိုင္ငံမွာ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ေယာက်္ားျဖစ္ေစ၊ မိန္းမျဖစ္ေစ၊ လူႀကီးတစ္ေယာက္သည္ တစ္ပတ္ကို အယ္လ္ကိုေဟာ ယူနစ္(၄)ယူနစ္ထက္ပိုမေသာက္သင့္ဟုဆိုပါသည္။ ပိုေသာက္လွ်င္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစပါမည္။  ထိုစံႏႈန္းအတိုင္းေသာက္လွ်င္ေတာင္ တစ္ရက္ထဲ (၁၄) ယူနစ္ ေသာက္၍မရပါ။ အနည္းဆံုး ၃-၄ ရက္ျဖန္႔ၿပီး မွ်တစြာေသာက္ရပါမည္။ ထို႔အျပင္ တစ္ပတ္မွာအနည္း ဆံုး ၂-၃ရက္ နားေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး Alcohol-free days ဟု ဆိုပါသည္။

Dr. Khin Maung Lwin (Fame)
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide

အႏၲရာယ္မ်ားသည့္ စပ္ေဆး

ကၽြန္ေတာ္က ရန္ကုန္ျပည္သူ႕ေဆး႐ံုႀကီးရဲ႕ ေဆးကုသေဆာင္(၃)ရဲ႕ တာ၀န္ခံဆရာ၀န္ႀကီးအျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။ ေဆးတကၠသိုလ္ (၁)မွာေတာ့ ပါေမာကၡေဆးပညာရာထူးနဲ႔ ေဆး ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း ေဆးပညာသင္ၾကားေပးေနပါတယ္။

ရပ္ကြက္ေဆးဆိုင္ေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီေက်းလက္ေတာရြာေတြမွာ လူေတြအသံုးမ်ားေနတဲ့ စပ္ေဆးေတြအေၾကာင္းကို ေျပာျပေပးပါဦး။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီရပ္ကြက္ေတြမွာ ဒီစပ္ေဆးရယ္လို႔ ကြမ္းယာဆိုင္မွာလည္း၀ယ္လို႔ရတယ္။ ေဆးဆိုင္ေလးေတြမွာလည္း ၀ယ္လိုရတယ္ေပါ့။ အဲဒီစပ္ေဆးေတြကို ေသာက္လာၾကတဲ့အေလ့ အက်င့္ဟာ အေတာ္ေလးကိုၾကာခဲ့ၿပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းသားဘ၀။ ၁၉၇၉ ျပည့္ေလာက္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ၾကာဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ေလာက္မက်ယ္ျပန္႔ေသးဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီစပ္ ေဆးဟာ တစ္ေယာက္အေလ့အက်င့္ကေနၿပီးေတာ့ အဆင့္ဆင့္လက္ဆင့္ကမ္းလာတာ အခု အခ်ိန္မွာဆို စပ္ေဆးယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုလို႔ေတာင္မွ ျဖစ္တဲ့အဆင့္ကို ေရာက္လာတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာရလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီစပ္ေဆးေရရွည္ေသာက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္တဲ့ ဒုကၡ ေတြနဲ႔ ေရာက္လာတဲ့လူနာေတြ နိစၥဓူ၀ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျပည္သူ႕ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ေဆးကုတဲ့ေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ေနရတယ္။

ရပ္ကြက္ထဲကေဆးေပးခန္းေတြမွာ တန္းေတြစီေနတဲ့လူနာေတြလည္း ေတြ႕ေနရတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ ဆရာ၀န္ကေနၿပီးေတာ့ သူကကုသျခင္း အပိုင္းနဲ႔ကာကြယ္ျခင္းအပိုင္းေတြေျပာၿပီးေတာ့ လိုအပ္မွဘဲ ေဆးထိုး ေဆးေပး တာေတြလုပ္တာေလ။ ဒါေပမဲ့ ဆရာ၀န္ေပးလိုက္တဲ့ေဆးဟာ ေဆးမထိုးဘဲနဲ႔ ေသာက္ေဆးေတြအရင္ေပးေတာ့ အဲဒီ့ေသာက္ေဆးေတြဟာလည္း ၾကာရွည္ေသာက္ရတယ္ဆိုၿပီး စိတ္မရွည္တဲ့လူနာေတြလည္းရွိေနေတာ့ အဲ့လူနာေတြအေပၚ နည္းနည္းေလး လမ္းညႊန္မႈေပးပါဦး။

အဲဒီ့ဟာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္က ဆရာ၀န္ျဖစ္ခါစတုန္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေဆးပညာအရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကထိုးေဆးမပါဘူး။ ေသာက္ေဆးနဲ႔ပဲေဆးကုလို႔ရတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္ နယ္ေဒသမွာ။ 'ေပါင္'မွာ ေဆးခန္းထိုင္တုန္းကဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး မွတ္မွတ္ ရရပဲ။ လူနာေတြက ေဆးမထိုးဘူးဆိုရင္ ေဆးကုတယ္လို႔ေတာင္မထင္ဘူး။ ဒီေသာက္ေဆးပဲေပးရင္ လွည့္ထြက္သြားတာ။ တစ္ခါတစ္ေလမ်ားဆို ရီစရာ၊ ပိုက္ဆံလည္းေပးမသြားဘူး။ ထြက္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ဒါမ်ိဳးေတြက ႀကံဳခဲ့ဖူးတာ။ ေၾသာ္… သူတို႔မွာေဆးနည္းနည္းထိုးလိုက္မွဘဲ သူတို႔မွာေဆးကုတယ္ထင္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္တို႔မွာ အဲဒီ့အခ်ိန္တုန္းက အမွန္အတိုင္း၀န္ခံရမွာပဲ။ အားေဆးေတြထုိးေပးခဲ့ရတယ္ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ့အားေဆးသည္ သူရဲ႕ဖ်ားနာတာနဲ႔မဆိုင္ဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း ေပးလိုက္တဲ့ တကယ္တမ္း ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ပါရာစီတေမာ့က ကုတဲ့ေဆး။ ထိုးလိုက္တာ က အားေဆးေပါ့ေနာ္။ ဒီေဆးမထိုးေပးရင္ ေဆးကုတယ္လို႔မထင္တာ။ အထူးသျဖင့္ နယ္ဘက္ေတြမွာ ပိုၿပီး ၾကားေနရတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဖ်ားနာတယ္ဆိုရင္ ေဆးထိုးမွမဟုတ္ဘူး။ ေသာက္ေဆးနဲ႔လည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ကုလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးထိုးတယ္ဆိုရင္ တခ်ိဳ႕ Patient မ်ား ဆီးခ်ိဳရွိတယ္ ဆိုပါစို့။ အဲဒီ့ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ပဲ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာမွာ ေဆးထိုးတဲ့အနာေတာင္ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဆရာ၀န္ရဲ႕ညႊန္ၾကားတဲ့ေသာက္ေဆးနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ေသာက္တယ္ဆိုရင္လည္း ေရာဂါေတြေပ်ာက္ေအာင္ကုသႏိုင္ပါတယ္။

ဆရာ ခုနကေျပာသလိုပဲ ေက်းလက္ေတာရြာေတြမွာ ဒါဆရာ၀န္ေတြမရွိဘူး။ ေဆးမွဴးနဲ႔ပဲသြားေရာက္ ျပသရတဲ့အခါေတြလည္းရွိတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ ဆရာရဲ႕အျမင္ေလးကိုလည္းသိခ်င္ပါ တယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ကြန္ရက္ႀကီးတစ္ခုလံုးေပါ့။ ဒီ Network ႀကီးတစ္ခုလံုးမွာ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏွာမွာရွိတာက တကယ္ေတာ့ က်န္မာေရး ၀န္ထမ္းေတြက ဒီက်န္းမာေရးမွဴးနဲ႕သြားဖြားဆရာမေတြေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြဆိုတာတခ်ိဳ႕ ေနရာ ေတြမွာ မရွိပါဘူး။ အဲေတာ့ ဒီက်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြ၊ ဒီသားဖြားဆရာမေတြကိုေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ ဆရာ၀န္ကေနၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ကိုေဆး၀ါးကုသမႈပံုစံအေနနဲ႔ တုပ္ေကြးဆိုဘယ္လိုကုမယ္၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးဆို ဘယ္လိုဆိုတာေတြကို သူတို႔ေတြက အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိမွန္ကန္တဲ့ ကုသမႈ ကိုသူတို႔သိရွိထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ အဲလိုေနရာေတြမွာသြားၿပီးေတာ့ ကုသတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ကုသမယ္။ သူတို႔ႏိုင္တဲ့အဆင့္ထိ သူတို႔ကုမယ္၊ မႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာတိုက္ နယ္ဆရာ၀န္ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ဆရာ၀န္။ အဲလိုအဆင့္ဆင့္နဲ႔ သူတို႔လႊဲေျပာင္းလႊဲပို႔ တဲ့စနစ္ကေတာ့ ရွိထားၿပီးသား။ အဲေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ ဒီက်န္းမာေရးမွဴးတို႔၊ အေျခခံက်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းေတြကေတာ့ ဆရာတို႔ခုနကေျပာတဲ့ စပ္ေဆးလိုေဆးမ်ိဳးေပါ့။ မသံုးေနဘူးလို႔ေတာ့ ဆရာေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါကလည္း ကိုယ္တကယ္ On Ground ေပါ့။ အဲလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဘယ္လိုရွိလဲဆိုတာေတာ့ တကယ္ေလ့လာၾကည့္မွပဲ ပိုသိရမွာျဖစ္ပါတယ္။

လူနာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ေဆးထိုးခံခ်င္ၾကတယ္။ မလုိအပ္ဘဲေဆးထိုးတဲ့အခါမွာ ျဖစ္ ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးတခ်ိဳ႕ကိုလည္း ျပန္ေျပာေပးပါဦး။

အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ ဒီအပ္နဲ႔ေဆးထိုးရတယ္ဆိုကတည္းက အခုေခတ္ေတာ့ သိပ္မမွန္ ေတာ့ဘူး။ ဟိုေခတ္တုန္းကဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခါသံုးအပ္မသံုးႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ အခုေခတ္မွာ တစ္ခါသံုး အပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေလးသံုးေနၾကပါၿပီ။ ဒါေတာင္မွ တစ္ခါသံုးအပ္ကိုႏွစ္ခါသံုးတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးေတြ ၾကားေနရပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို အခုအခ်ိန္ထိကို ျပဳတ္ၿပီးေတာ့ ေရေႏြးစိမ္ၿပီးေတာ့ျပန္သံုးတယ္ ဆိုတာ တကယ္ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါေတြက ေရာဂါပိုးကူးစက္လြယ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အသည္း ေရာင္အသည္း၀ါဘီပိုး၊ အသည္းေရာင္ အသည္း၀ါစီပိုး၊ HIV ပိုးေပါ့ေနာ္။ HIV ပိုးဆိုသိပ္ေၾကာက္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြက ကူးစက္သြားႏိုင္တယ္။ အဲေတာ့ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ေတာ့ ေဆးမထိုးတာေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။

ေဆး၀ါးအေရာင္းဆိုင္ေတြကို ဘယ္လိုလူမ်ိဳးေတြက ဖြင့္ခြင့္ရွိသလဲ၊ ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလူမ်ိုးေတြက ဖြင့္ တာမ်ားသလဲလို႔။ ဒါေလးကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦး။

ဒီေဆး၀ါးဆိုင္၊ ေဆးအေရာင္းဆိုင္ဖြင့္ခြင့္လိုင္စင္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ FDA ရဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ စည္းကမ္းတက်ဖြင့္ဖို႔ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြက အားလံုးရွိထားၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ သတ္မွတ္ ထားတဲ့အတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ ဒီေဆးဆိုင္မွာေရာင္းခ်တဲ့သူက ဆရာတို႔ B.Pharm က ထြက္လာတဲ့ Pharmacist ေတြေပါ့။ သူတို႔ကေဆး၀ါးကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြ ခန္႔ထားၿပီးေတာ့ ေဆးေရာင္းတဲ့ေနရာမွာ ပါ၀င္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမင္တဲ့အတိုင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဆိုရင္ ဒီ Pharmacist ေတြကို အျပည့္အ၀ခန္႔ထားႏိုင္ျခင္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီကေလးေတြေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ဆယ္တန္းေတာင္မေအာင္တဲ့ကေလးေတြလည္း ဒီေနရာမွာ ေဆးေရာင္း တဲ့ေနရာမွာ ပါ၀င္ေနတာေပါ့။ အဲ့ေတာ့ သူတို႔ကိုေဆးေရာင္းတဲ့နည္း ေဆးစပ္တဲ့နည္းက်ေတာ့ အေပၚ က တစ္ေယာက္ကေနၿပီးေတာ့ သူတို႔ကိုေျပာၾကတာေပါ့။ အဲေတာ့ အဲလိုစပ္တဲ့ေနရာမွာ ဆရာ ခုနက ေျပာသလို ဒီစပ္ေဆးဆိုတဲ့ဟာေပါ့ေလ၊ စပ္ေဆးဆိုတဲ့ဟာမွာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ နွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး ျဖစ္လို႔ ဘာမီတြန္နဲ႔ပါရာစီတေမာ့ေလာက္တြဲစပ္ၿပီး ေရာင္းလိုက္တာကေတာ့ ဘာမွအႏၲရာယ္မရွိဘူး။ ဒါမွန္ကန္ေသာစပ္နည္းပဲ။ သို႔ေသာ္ အဲလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဒီပါရာစီတေမာ့အျပင္ကို ပါရာစီတေမာ့ပါမယ္၊ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ အင္ဒိုးစစ္လုိ႔ေခၚတဲ့ အင္ဒိုမီသစ္ဆင္လိုေဆးမ်ိဳးလည္းပါမယ္။ ဒါကလည္း အကိုက္ အခဲ ေပ်ာက္ေဆးတစ္မ်ိဳး။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ေဗာ္တာဆိုတဲ့ေဆးတစ္မ်ိဳးပဲ။ သံုးမ်ိဳးေတာင္မွ သူက ေရာစပ္ထာားတာကို သြားေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အဲဒါအျပင္ကိုပိုၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္ဖို႔ေကာင္းတာက ဒီစီး(လ္)႐ုိက္ပါတဲ့ ေဆးေပါ့ေနာ္။ အဲဒါ ဒိုက္ဆာမီသဇုန္းလိုေဆးမ်ိဳး။ သူကထပ္ၿပီးေတာ့ ေစာင္းထည့္ ထားတယ္။ အဲေတာ့ လူတစ္ေယာက္က တုပ္ေကြးလိုျဖစ္ေတာ့ ကိုယ္လက္ေတြ မအီမသာျဖစ္တယ္။ ႏွာေစးတယ္၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနတယ္၊ သြားျပတယ္။ သူကေဆးသြား၀ယ္ေသာက္တယ္။ အဲဒီ့ေဆးတစ္ ထုပ္ကို ေသာက္လိုက္တယ္ဆိုရင္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး သံုးမ်ိဳးေတာင္ပါတယ္ဆိုေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပး တာထက္ေတာ့ ပိုသာမွာေသခ်ာတယ္။ အရမ္းကို ခ်က္ခ်င္းေကာင္းသြားတာ။ ကိုယ္လက္ကိုက္တာ လံုး၀မကိုက္ေတာ့ဘူး။ နာတာလည္းမနာေတာ့ဘူး။ ႏွာေခါင္းေတြပိတ္တာ ႏွာေခါင္းကပြင့္သြားတယ္။ ေနလို႔အရမ္းေကာင္းသြားတယ္။ ခုနကေျပာတဲ့ Dexa လိုေဆးမ်ိဳး၊ Pernisolone လိုေဆးမ်ိဳးက လူကို တက္ၾကြလန္ဆန္းေစတဲ့ေဆးမ်ိဳးျဖစ္တာကိုး။ အဲလိုဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အရမ္းေနလို႔ေကာင္းသြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အခ်င္းခ်င္းေျပာၾကျပန္ေရာ၊ ဒါေလးေကာင္းတယ္၊ ဒါေလးေကာင္းတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒါနဲ႔ပဲ မမွန္ကန္တဲ့ကုသမႈတစ္ခု။ မသိဘဲနဲ႔ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေသာက္သံုးမိေနၾကအဆင့္ဆင့္ လက္ ဆင့္ကမ္းမိေနၾကတာေပါ့ေလ။

စပ္ေဆးမေကာင္းဘူးဆုိေပမဲ့ တကယ္လည္း တကယ္ေပ်ာက္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဆရာ၀န္ဆီမသြား ေတာ့ဘဲ ဒီစပ္ေဆးရဲ႕အားကိုးမႈကို သူတို႔ပိုၿပီးယူလာၾကတယ္ေပါ့ေနာ္။

ဟုတ္တယ္၊ အဲဒါေလးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး သြားသတိရလို႔ ကၽြန္ေတာ့္ Patient ဆိုရင္ ဘယ္လိုလဲဆို ေတာ့ သူကစပ္ေဆးေသာက္တာ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတယ္။ ေမးၾကည့္ေတာ့ လယ္သမားႀကီး။ ဘယ္ႏွႏွစ္ရွိၿပီလဲေမးၾကည့္ေတာ့ ၁၆ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီေသာက္တာ၊ တစ္ေန႔ကိုတစ္ခြက္ေသာက္တယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ေသာက္ရလဲ ေမးၾကည့္ေတာ့ အဲေဆးေသာက္မွေနလို႔ေကာင္းတယ္။ အဲေဆးေသာက္မွ အလုပ္လုပ္လို႔ရတယ္။ အဲ့ေဆးမေသာက္ရင္ အလုပ္လုပ္လို႔ကိုမရဘူး။ အဲ့ေလာက္ထိကို သူက စြဲေသာက္တာ။ ခုနကေျပာတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးပါတယ္။ ဒိုက္ဆာေလးပါတယ္။ ၁၆ႏွစ္ ရွိၿပီေသာက္ေနတာ။ ေသာက္တာလည္း ညေနပိုင္းေသာက္တယ္။ ဒါမ်ိဳးကေတာ္ေတာ္ေလးကို သူ႕ခႏၶာကိုယ္မွာစဲြေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ျပန္ျဖတ္ဖို႔ကိုအရမ္းခက္ပါတယ္။ အဲလို လူနာမ်ိဳးျဖတ္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ဒီေဆးကိုမေသာက္နဲ႔လို႔ေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႕မွာျပန္ခံစားရတယ္။ နာက်င္ကိုက္ ခဲမႈေတြရွိတာေပါ့။

အခုလိုမ်ိုးဒီလိုစပ္ေဆးေတြကို သံုးစြဲတဲ့အခါမွာ။ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေလးေတြလည္း ဒါဗဟုသုတရရွိေအာင္လို႔ ေျပာျပေပးပါဦး။

ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ နိစၥဓူ၀ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ေဆးကုရင္းနဲ႔ေတြ႕ေနရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကိုမ်ား ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ဆိုးက်ိဳးက ဘာလဲဆိုေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ ဒီစပ္ေဆးမွာ ပါတဲ့ ပါရာစီတေမာ့သာမကဘဲနဲ႔ တျခားေသာအကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး ႏွစ္မ်ိဳး၊ သံုးမ်ိဳးေရာၿပီးပါေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒီ့အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြက ေသာက္လိုက္တာနဲ႔ အစာအိမ္နံရံကိုထိတယ္၊ ပါးေစတယ္၊ ေသြးေၾကာကိုေပါက္ေစတယ္။ အဲဒီ့အခါက် ရင္ ဆရာတို႔ရန္ကုန္ျပည္သူ႕ေဆး႐ံုႀကီးရဲ႕ ခြဲစိတ္ကုသေဆာင္ကိုေရာက္လာတဲ့ လူနာတစ္ေန႔တစ္ေန႔မွာအနည္းဆံုး အဲလိုလူနာမ်ိဳးက ေလး၊ ငါး ေယာက္ အၿမဲပါတယ္။ ေသာက္လိုက္တဲ့ေဆးက စပ္ေဆး၊ ေသာက္လုိက္ၿပီးေတာ့ ေသြးအန္တယ္၊ ေသြး၀မ္းေတြသြားတယ္၊ ၿပီးရင္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေတြျပဳတ္က်တယ္။ ေသြးေတြဆယ္ပုလင္းသြင္းရတယ္။ ဒီဇာတ္လမ္းေတြက မ႐ိုးႏိုင္ေသာ ဇာတ္လမ္းေတြေပါ့။ ဒါကအစာအိမ္ထိတဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ့ အကိုက္ အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြဟာ ေက်ာက္ကပ္ကိုလည္းထိေစတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးသြားတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရတယ္။ အဲေတာ့ခုနကေျပာတဲ့ ဒိုက္ဆာမီသဇုန္း ပါနဆင္လိုေရာပါတဲ့ အဲဒီ့ေဆး ေတြက ခ်က္ခ်င္းတစ္ရက္ႏွစ္ရက္ေသာက္တာေတာ့ သူကလည္း အစာအိမ္ကိုပါးေစတာပဲ။ နံရံကို ပါးေစတာပဲ။ အခန္႔မသင့္ရင္ေပါက္ႏိုင္တယ္။ ၾကာလာတဲ့ အခါက်ရင္ခုနကေျပာတဲ့ စတီး႐ိုက္လို ေဆးမ်ိဳးက ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရွိတဲ့ အဒီနယ္ဂလင္းဆိုတာေလ၊ ေက်ာက္ကပ္အေပၚမွာရွိတဲ့ ဂလင္း တစ္ခုေပါ့။ အဲဒီ့ဂလင္းကေဟာ္မုန္းေလး ထုတ္လုပ္ေပးေနတာကို သူကသြားႏွိမ္လိုက္တာေပါ့။ အဲဒီ့ေဟာ္မုန္းက ဆရာတို႔သြားလာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ကို လိုအပ္တဲ့ေဟာ္မုန္းတစ္ခုပါ။ ဒါကမရွိမျဖစ္ ေပါ့။ အဲဒီ့ေဟာ္မုန္းကိုႏွိမ္လို္က္တဲ့အခါက်ရင္ ခုနကစပ္ေဆးမွာရွိတဲ့ ပန္နဆလံုးေသာက္ေနတဲ့လူတစ္ ေယာက္မွာဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲကမထုတ္ေတာ့ဘူး။ အေရးရယ္၊ အေၾကာင္းရယ္ဆိုရင္ မထုတ္ေတာ့တဲ့ အခါက်ေတာ့ အေရးေပၚမ်ား ဗိုက္ခြဲရတယ္ဆိုပါစို႔။ အဲဒီ့လူနာဟာ ခြဲစိတ္စားပြဲေပၚမွာပဲေမ့ေဆးေပးရင္နဲ႔ ေသြးေပါင္ျပဳတ္က်ၿပီးေတာ့ အသက္အႏၲရာယ္ျဖစ္တဲ့အထိကိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါကို စပ္ေဆးေသာက္ထား တာကိုလူနာက မေျပာဘူးဆိုရင္ ပိုဆိုးေတာ့တာေပါ့။ အဲဒါေျကာင့္မို႔လို႔ ေဆးေက်ာင္းမွာ စာသင္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ History ေမးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေရာဂါရဇ၀င္ေမးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆး၀ါးရာဇ၀င္မွာဆိုရင္ druh History ေခၚတာေပါ့။ အခုေခတ္မွာဆိုရင္ ဘာေဆးေသာက္သလဲ၊ စပ္ေဆးေသာက္သလားဆိုၿပီး ေမးပါဆိုတဲ့ Question ကိုေမးပါဆိုၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို သင္ရတဲ့ေခတ္ေရာက္လာၿပီ။ စပ္ေဆး ေၾကာင့္ ဒုကၡမေရာက္ရေအာင္ သင္ေပးရတဲ့အျဖစ္ေပါ့။ ဒါတင္လားဆိုမၿပီးေသးဘူး။ သူက ဒီလိုေဆး ေတြ ေသာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေသြးတိုးေရာဂါလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေသြးတိုးရင္ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ ပိတ္မယ္၊ ေသြးေၾကာေပါက္မယ္၊ ေလျဖတ္မယ္ေပါ့။ ဆီးခ်ိဳျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ပဲေနာက္ ဆက္တြဲ ေက်ာက္ကပ္ထိတာ မ်က္စိျမင္လႊာပ်က္စီးတာ၊ ေလျဖတ္တာ၊ ႏွလံုးျဖစ္တာ။ အဲ့ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီေတာ့ေနာက္မွာ ဘာျဖစ္လာလဲဆိုေတာ့ မသိမသာနဲ႔ျဖစ္တာဘာလဲ ဆိုေတာ့ အ႐ိုးပါးတာ။ ဒီစတီး႐ိုက္ေသာက္ရင္းနဲ႔ အ႐ိုးကပါးပါး လာတယ္။ ေသြးဆံုးတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ မွာဆိုရင္ အ႐ိုးပါးဖို႔အခြင့္အလမ္း နဂိုထဲကမ်ားၿပီးသား၊ အဲဒီ့ေဆးေသာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ပါးလာတယ္။ ပါးရင္း ပါးရင္းေနာက္ဆံုးက်အ႐ိုးကပြတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အ႐ိုးက်ိဳးတယ္။

လူနာတစ္ေယာက္က ေဆးခန္းသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႔ေတြ႕ရမွာ ေၾကာက္တာလည္းရွိတယ္။ လူနာက ဆရာ၀န္နဲ႔ေတြ႕မယ္၊ ကုသဖို႔သြားၿပီးျပသတဲ့ေနရာမွာ ေတြ႕ႀကံဳရမယ့္အဆင့္ဆင့္ေလးကို နည္းနည္းေလး အဆင့္ဆင့္ေလးရွင္းျပေပးပါ။

လူနာက ေရာဂါေ၀ဒနာတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ၿပီဆိုရင္ေတာ့ သူေဆးခန္းကိုသြားဖို႔က မ်ားေသာအားျဖင့္ လူနာေတြက လက္တြန္႔ၾကတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆို တခ်ိဳ႕ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူနာ တစ္ေယာက္ကေဆးခန္းလာဖို႔ဆိုတာ သူ႔မွာအေဖာ္တစ္ေယာက္က လိုက္လာေပးရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆရာ၀န္ကမေရာက္ေသးရင္ ေစာင့္ေနရမယ္။ တစ္ခါျပျပန္ေတာ့လည္း အထူးကုျပရင္ေတာ့ ဆရာ အၿမဲေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ အထူးစစ္ေတာ့မွာ၊ ၿပီးရင္ အထူးကုန္ေတာ့မွာပဲေပါ့ေနာ္။ ၿပီးရင္ အခ်ိန္က ေတာ္ေတာ္ေလးေပးရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ၿပီးရင္ ေဆးဖိုးကတစ္မ်ိဳး၊ ၀ါးခကတစ္မ်ိဳးဆိုၿပီးေတာ့ ေနာက္ေျပာ ၾကတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးေတြကိုသူက ေက်ာ္လႊားရတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ႕မွာေတာ္ေတာ္နဲ႔မလာခ်င္ ဘူး။

ဒီေသာက္ေဆးကိုပဲ အဓိကထားၿပီးေသာက္ခ်င္ေတာ့ စပ္ေဆးနဲ႔သြားၿပီး သူတို႔မွာရင္းႏွီးသြားၾကတာေပ့ါ။

အင္းေပါ့၊ ခုနေျပာသလိုေပါ့။ ဒီစပ္ေဆးေသာက္ေတာ့လည္း တကယ္ လည္း ေကာင္းေနတာကို ေရရွည္ျဖစ္လာမယ့္ အခက္အခဲေတြကမျမင္ရေသးဘူးေလ။ သိလည္းမသိၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ စပ္ေဆး ကိုပဲ အားကိုးရင္းအားကိုးရင္းနဲ႔ အခ်င္းခ်င္းလက္ဆင့္ကမ္းရင္းနဲ႔ဘဲ ဒါပိုပိုၿပီးေသာက္ျဖစ္လာၾကတာေပါ့။

စပ္ေဆးကိုသံုးစဲြတာမ်ားတဲ့သူေတြက ဘယ္သူေတြျဖစ္ႏိုင္လဲဆိုတာ သံုးသပ္ေပးပါဦးဗ်။

ဘယ္သူေတြျဖစ္နိုင္လဲဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ နာတာရွည္ေရာဂါျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားေပါ့ေနာ္။ ဒူးနာ တယ္ဆိုတာ ျဖစ္ၿပီးရင္ေတာ့ ေပ်ာက္ခဲပါတယ္။ ခါးနာတာလည္း ေပ်ာက္ခဲပါတယ္။ အဲဒီ့ဒူးနာတာေတြ ခါးနာတာေတြ၊ ေနာက္တစ္ခုကအေရျပား၊ ယားနာေတြ၊ အေရျပားယားနာေတြကိုကုဖို႔ကို သူက Prenisolone ေဆးေတြပါတတ္တယ္။ အဲေတာ့ Prenisolone ေဆးက ေသာက္ေဆးရွိတယ္။ လိမ္းေဆးရွိတယ္။ ထုိးေဆးရွိတယ္။ ဒါေတြကို သူတုိ႔ေရရွည္စြဲေသာက္ေနတတ္ၾကတယ္။ ေနာက္တစ္ ခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ ရင္ၾကပ္ေရာဂါရွိတဲ့သူေတြ ငယ္စဥ္ဘ၀ထဲက ၾကပ္တာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ အသက္ႀကီးမွ ၾကပ္တာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္းနဲ႔ ရင္ၾကပ္တာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ သူတို႔ေတြက ရင္ၾကပ္တဲ့အတြက္ကို အဲဒီ့ Prenisolone ေဆးေတြ ေသာက္ေနတတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုအဆုတ္ေဆးလို႔ေျပာၿပီးေတာ့ စပ္ထားတာအဆုတ္ေဆး၊ အဲဒီ့အဆုတ္ေဆးထဲမွာ Amino ေလးပါတယ္။ Prenisolone ေလးပါတယ္။ အဲလိုမ်ိဳးေပးတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီ့ Prenisolone ေဆး ေတြေရရွည္ ေရရွည္ေသာက္ရင္း သူတို႔က သူတို႔ေရာဂါက တကယ္ေတာ့အၿမဲတမ္း တစ္သက္လံုး နီးပါးျဖစ္မယ့္ေရာဂါ၊ အဲဒီ့မွာတင္ဒီေဆးေတြကို ေရရွည္စြဲေသာက္ရင္း စြဲေသာက္ရင္းနဲ႔ ခုနကေျပာတဲ့ ေရရွည္စြဲေသာက္လို႔မေကာင္းတဲ့ သူတို႔မွာေနာက္ကဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္လာေတာ့တာေပါ့။

ဒီစပ္ေဆးေတြကိုစပ္ေပးတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုေဆးမ်ိဳးေတြကို ပိုၿပီးေတာ့စပ္ေပးရတာမ်ားလဲ။

ေရာဂါေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ဥပမာ ယားနာေတြဆိုရင္ သူတို႔ကဘာမီတြန္လိုေဆးမ်ိဳးနဲ႕ ခုနေျပာတဲ့ စတီး႐ိုက္ပါတဲ့ေဆးမ်ိဳးနဲ႔ အဲဒါၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ႐ိုင္ရယ္တမီးလိုေဆးမ်ိဳးက်ေတာ့ သူက အစာအိမ္ မထိေအာင္ဆိုၿပီး ဒါမ်ိဳးေတြးၿပီးေတာ့ စပ္ၿပီးေရာင္းတာမ်ိဳးေတြ႕ရတယ္။ ခါးနာ၊ ဒူးနာဆိုရင္လည္း ခုန ေျပာတဲ့အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး သံုးမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေလးနဲ႔ ၿပီးေတာ့ Prenisolone ေဆးမ်ိဳးေလးနဲ႔ အစာအိမ္ကိုမထိေအာင္ဆိုၿပီး အခုေခတ္က် omeprazole လိုေဆးမ်ိဳးနဲ႔တြဲၿပီး ေရာင္းတာေတြ႕ရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ဘဲနဲ႔ မျဖစ္တဲ့ဟာ ရင္ၾကပ္ေရာဂါဆိုရင္ေတာ့ ေလျပြန္ကိုက်ယ္ေစတဲ့ေဆး Deriphyllic တုိ႔ လိုေပါ့ေနာ္။ အခုေခတ္မွာ အဲလိုေဆးမ်ိဳးေလးနဲ႔ ခုနေျပာတဲ့ Prenisolone လိုေဆးမ်ိဳးေလးနဲ႔ ဆိုေတာ့ ဒီေဆးကတစ္ခါ တစ္ေလေျပာၾကတယ္။ လူနာေတြက ေဆးခန္းသြားေတာ့ၿပီး ဆရာ၀န္သြားျပေတာ့ လည္း ဒီေဆးပဲေပးတာပဲေပါ့။ စပ္ေဆး၀ယ္ေသာက္ေတာ့လည္း ဒီေဆးပဲေပးတာပဲေပါ့ေလ။ ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား ဆရာ၀န္ဆီသြားၿပီး၊ ဆရာ၀န္ဆီသြားရင္ ေဆးဖိုးေတြနဲ႔ သြားရတာနဲ႔ လမ္းစရိတ္ေတြနဲ႔ ေပါ့ေနာ္။ အဲလိုမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ဥပမာ ရင္ၾကပ္ေရာဂါျဖစ္တယ္ဆိုပါစို႔။ ရင္ၾကပ္ေရာဂါျဖစ္တဲ့အခ်ိန္၊ ရင္ၾကပ္ေရာဂါမ်ားေနတဲ့အခ်ိန္၊ ေရာဂါသည္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ခုနကေျပာတဲ့ Prenisolone လိုေဆးမ်ိဳးက ေသာက္ေဆးပါမကဘူး။ ထိုးေဆးပါထိုးရတယ္။ ေဆးခန္း လာျပတဲ့အခါက်ရင္ တခ်ိဳ႕ဆိုရွိတယ္။ ဒီေဆးစာအုပ္ေလးျပၿပီးေတာ့ ျပန္ျပန္၀ယ္တာေပါ့ေနာ္။ ျပန္ ျပန္ ၀ယ္တဲ့အခါ ေသာက္တဲ့အခါက်လို႔ရွိရင္ ေဆးကပိုသြားၿပီးေတာ့ ေဆးအတြက္နဲ႔ ေလးသြားတဲ့ ကိစၥေတြ လည္းရွိပါတယ္။

ဒီျပည္သူလူထုအၾကမ္းဖ်င္းသိထားတာက ဆရာ၀န္လက္မွတ္မပါဘဲနဲ႔ေရာင္းခ်လို႔မရတဲ့ ေဆးေတြ ရွိတယ္။ ဆရာ၀န္လက္မွတ္မပါဘဲနဲ႔ ဒီေဆးေတြကိုသံုးစြဲခြင့္မရွိဘူးဆိုတာ အဲဒီ့ဟာလည္း အက်ယ္ တ၀င့္ေလးေျပာျပေပးပါဦး။

ဒီေဆးပညာမွာေရာ၊ ေဆး၀ါးဥပေဒမွာေရာ အားလံုးကေရးထားၿပီးသား၊ ေဆးမွာ ဘယ္လိုလဲဆို ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ POM ေခၚတာေပါ့ေနာ္။ Prescription Only Medicine ဆိုတာက ဆရာ၀န္ လက္မွတ္ပါမွသာလွ်င္ ေရာင္းရမယ့္ေဆးတစ္စုေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တစ္စုကက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ OTC ေခၚတာေပါ့။ Over the Counter ။ ဥပမာ ပါရာစီတေမာလို ေဆးမ်ိဳးေပါ့ေလ။ ေခါင္းကိုက္လို႔သြား၀ယ္ တဲ့သူဆိုရင္ ဆရာ၀န္လက္မွတ္မလိုဘူး။ ေရာင္းေပးလို႔ရတယ္။ အဲဒီ့ အုပ္စုႏွစ္စုက ျပတ္ျပတ္သားကို ရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အားနည္းခ်က္က၊ အဲဒါေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က အသက္၀င္ၿပီးေတာ့ Apply လုပ္တာေပါ့။ တကယ္တမ္းလက္ေတြ႕မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က်င့္သံုးမႈက အားနည္းေနေသးတာျဖစ္ တာေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ဆရာ၀န္လက္မွတ္မပါဘဲနဲ႔ ခုနေျပာသလို ပိုးသတ္ေဆးျဖစ္တဲ့ Prenisolone လိုေဆးမ်ိဳးက၀ယ္လို႔ရတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ Amoxicillin သြား၀ယ္မယ္ဆိုရင္လည္း ဆရာ၀န္လက္မွတ္ မလိုဘူး၊ သြား၀ယ္ရင္ေရာင္းတာပဲ။ တကယ္တမ္းျဖစ္ရမွာကဘာလဲဆိုရင္ တခ်ိဳ႕ေသာေဆးေတြမွာ ဆရာ၀န္လက္မွတ္မပါဘဲနဲ႔ဆိုရင္ ေရာင္းလို႔ကိုမရ ရဘူးေပ့့ါေနာ္။ တခ်ိဳ႕ေသာေဆးက်ေတာ့ ေခ်ာင္းဆိုး ေပ်ာက္ေဆးေတြဆိုပါစို႔။ ဥပမာ ေကာ္မက္သဇင္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေလ၊ ႐ိုး႐ိုးေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ ေဆးဆိုရင္ ဒါလြပ္လြပ္လပ္လပ္နဲ႔၀ယ္လို႔ရတယ္။ ဆရာ၀န္လက္မွတ္ မလိုဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံျခားေတြမွာဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးသတ္သတ္မွတ္မွတ္ရွိၿပီးသား။ ကိုယ္ဆရာ၀န္ပဲဆိုရင္ေတာင္မွ သြား၀ယ္ရင္ အဲ့တိုင္းျပည္က ဆရာ၀န္မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ကကိုယ့္ကိုမေရာင္းေပးဘူး။ သူတို႔ႏိုင္ငံက ဆရာ၀န္ လက္မွတ္ပါမွ သူတို႔ကေရာင္းေပးတယ္ေပါ့ေနာ္။

ေဆးဆိုင္ဖြင့္ဖို႔အတြက္ကို ေဆး၀ါးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္းေတြဖြင့္တာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိတယ္၊ ဒါနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ေရာ ဆရာ့အျမင္ေလးကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္။

အဲဒီ့သင္တန္းေတြနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ကထဲထဲ၀င္၀င္နဲ႔ တစ္ခါမွေတာ့ ေစာင့္မၾကည့္ဖူး ပါဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ အဲဒီ့သင္တန္းေတြမွာ သင္ၾကားမႈက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ethical ျဖစ္ဖို႔အေတာ္ေလးလိုပါတယ္။ ဒီေဆးက အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးနဲ႔ ခုနကေျပာတဲ့ စတီး႐ိုက္နဲ႔ေပါင္းေသာက္တယ္ဆိုရင္ ခ်င္ခ်င္းသက္သာလာမယ္ဆိုတာက ေဆးပညာရွင္တိုင္း သိျကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေပးသင့္လို႔၊ တုပ္ေကြးျဖစ္တဲ့သူကို ဒီလိုမ်ိဳးေဆးကိုေပါင္းၿပီးေတာ့မေပးဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲလိုမေပးသင့္ဘူးဆိုတာကို သိေသာ္ျငားလည္း စီးပြားေရးသဘာ၀က ဆိုင္ဆိုတာအၿပိဳင္အ ဆိုင္နဲ႔ေရာင္းအားတက္ေအာင္လုပ္တာတို႔၊ အဲဒီ့ေနာက္ကသူတို႔ရဲ႕ အန္ဒီးရွင္းဒစ္ ေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာေတြ ေပၚ မူတည္ၿပီးေပါ့ေနာ္။ သူရဲ႕ေနာက္က ၿပိဳင္ဆိုင္ရင္း ၿပိဳင္ဆိုင္ရင္းနဲ႔ဘဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ethical ျဖစ္တဲ့ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္၊ ကေနၿပီးေတာ့ နည္းနည္းေလး ယိမ္းယိုင္သြားတာျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ပိုင္ရွင္ေတြေရာ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြေရာဘက္က ေဆးေရာင္းတဲ့သူေတြအားလံုးက ဒီသတ္မွတ္ ထားတဲ့ေဘာင္အတြင္းကပဲ မွန္ကန္ေသာေဆးစပ္နည္းနဲ႔ စပ္တဲ့ေဆးမ်ိဳးစိတ္ခ်ရတဲ့ေဆးမ်ိဳး အႏၲရာယ္မရွိတဲ့ ေဆးေတြကိုပဲ ျပည္သူေတြကို ေရာင္းခ်ေပးသင့္တယ္ဆိုတာကို နားလည္ဖို႔ အလြန္ဘဲအေရးႀကီးလွပါတယ္။

စပ္ေဆးေတြကို ဘယ္လုိအေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေသာက္သံုး ေနရပါသလဲ။ ဒါေလးကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္။

ဒီစပ္ေဆးကိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေရရွည္ေသာက္တဲ့သူေတြ နာတာရွည္ေရာဂါသည္ေတြ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒူးနာ၊ ခါးနာ၊ ေသြးေလးဖက္နာ၊ အဆစ္နာေရာဂါသည္ေတြ၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ခုနက ေျပာတဲ့ ရင္ၾကပ္ေရာဂါသည္ေတြ၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ႏွင္းခူလို အနာမ်ိဳးေပါ့။ သူက ယားတာ၊ ယား လာရင္ၾကြၾကြလာတာ။ အဲဒါကို စတီး႐ိုက္ပါတဲ့ေဆးေသာက္ရင္ ခ်က္ခ်င္း၀ပ္သြားတာ အဲဒါကို ေသာက္ရင္း ေသာက္ရင္းနဲ႔ သူကစြဲလာတာ။ အဲဒါေလးေသာက္လိုက္၊ အစားအေသာက္ေလး နည္းနည္းမွားရင္ ႏွင္းခူေလး နည္းနည္းၾကြလာရင္ လိမ္းေဆး လိမ္းလိုက္၊ ေသာက္ေဆးေလး ေသာက္လိုက္၊ ခုနေျပာတဲ့ စတီး႐ိုက္ေတြကပါေနတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ မသိဘူး။ အဲလိုမ်ိဳး ျဖစ္ရင္းျဖစ္ရင္းနဲ႔ လူနာေတြက ဒီေဆးကိုစဲြေသာက္ရင္း စြဲေသာက္ရင္းနဲ႔ ဒုကၡေတြေရာက္ၾက တာေပါ့ေနာ္။

သူတုိ႔သံုးေနတာေတြကို ေလ်ာ့ပါးသြားေအာင္ဆရာႀကီးတို႔ ဘယ္လိုမ်ားအႀကံေပးခ်င္ပါသလဲ။

နံပါတ္တစ္အေရးျကီးဆံုးကေတာ့ ဒီျပည္သူေတြပဲေပါ့။ ျပည္သူေတြစိတ္ထဲမွာ စပ္ေဆးေသာက္ရင္ အသက္အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္ဆိုတဲ့ အသိစိတ္တစ္ခုတကယ္ကို စြဲစဲြနစ္နစ္နဲ႔ နားလည္ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခါက်င့္သံုးတဲ့ အဆင့္ထိေရာက္ေအာင္၊ အဲဒီ့အဆင့္ထိေရာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်န္းမာေရး ပညာေပးဖို႔လိုတာေပါ့။ ျပည္သူေတြအားလံုးကလည္း ဒါေတြကိုတကယ္တမ္း နားလည္ လာၿပီးေတာ့ စပ္ေဆးေရရွည္ေသာက္တယ္ဆိုရင္ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆိုတာကိုသိလာၿပီးေတာ့ မေသာက္ျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတာ္ေတာ္ေလးကို ေအာင္ျမင္တဲ့အဆင့္ကိုေရာက္တာေပါ့ေနာ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ေရာင္းတဲ့သူေတြက ဒီလိုစပ္ေဆးေရာင္းျခင္းသည္ အားလံုးအတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိတယ္ဆိုတာသိရွိၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးယွဥ္ၿပိဳင္မႈတစ္ခုထဲကို မ်က္ႏွာ မၾကည့္ဘဲနဲ႔၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုေဆးမ်ိဳးကိုေတာ့ မေရာင္းသင့္ဘူး။ မေရာင္းခ်ေတာ့ဘူးဆိုၿပီးေတာ့ အခ်င္းခ်င္းျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီစပ္ေဆးယဥ္ေက်းမႈႀကီးက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ ေလ်ာ့ပါးလာလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ယူဆရပါတယ္။


တစ္ဖက္ကလည္း အေရးယူမႈအေနနဲ႔ဆိုရင္ ဒီေဆးဆိုင္ကိုပိတ္သိမ္းလို႔ ရပါတယ္။ ဒီလိုတရား မ၀င္ေဆးေတြကို ေရာင္းတယ္ဆိုရင္ ေဆးဆိုင္ကိုပိတ္သိမ္းတာ၊ တကယ့္လက္ေတြ႕ကိုအေရး ယူျဖစ္ရေအာင္၊ အေရးယူၾကမယ္ေပ့ါေလ။ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနတင္ မကဘူး။ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနေတြလည္းပါလာမယ္။ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္၀န္ႀကီးဌာနေတြပါၿပီးေတာ့၊ အားလံုး၀ိုင္း၀န္း ၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးဌာနေတြလည္း အားလံုးပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလုိမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္တို႔ေရတိမ္နစ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေလးေလ်ာ့ပါးလာၿပီး ေနာက္ဆံုး ပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

ေဒါက္တာ ေဇာ္သန္းထြန္း
Health Guide
http://www.mmhealthguide.com

Bad smell in nose ႏွာေခါင္းအနံ႔ဆိုး

၁။ ဆရာ ကြ်န္ေတာ္သူငယ္ခ်င္း မွာျဖစ္ေနတဲ႔ေရာဂါ ေမးပါရေစ။ အသက္က ၄၂ ႏွစ္ပါ အိမ္ေထာင္သည္ပါ။ အမ်ဳိသမီးပါဆရာ။ သူႏွာေခါင္းက ပုဒ္ေစာ္နံေနပါတယ္ဆရာ အသက္ရႈလိုလည္းေကာင္းပါတယ္ဆရာ။ ေဘးကလူကို ရႈခိုင္းလည္း သိသာပါတယ္ဆရာ။ အဖ်ားကေတာ့ ႏွစ္ရက္ေလာက္ရွိျပီ တတ္တတ္ေနပါတယ္။ ေန႔ခင္းပိုင္ နဲ႔ညေနပိုင္း တေန႔ႏွစ္ၾကိမ္တတ္ပါတယ္ဆရာ။ အဲဒါ ဘာျဖစ္တတ္သလဲ ဘာေတြလုပ္သင့္လည္းဆိုတာ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ေလးေတြ ဆရာညြန္ၾကားခ်က္ေလးေတြ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ စိုးရိမ္လို႔ပါဆရာ။

ေမးတာေသခ်ာေအာင္ ကူးယူျပီးဖတ္ရတယ္။ တတ္လို႔ ၄ ခါေရးတယ္။ တက္လို႔ေရးခ်င္သလားမသိပါ။ အဖ်ားတက္တာ၊ အတက္ေရာဂါ၊ အထက္တက္တာနဲ႔ တတ္ေျမာက္တာ မတူပါ။

၂။ ဆရာရွင့္ သမီးက ဆရာ့စည္းကမ္းခ်က္ေတြကိုမသ္ိပါဘူး။ စည္းကမ္းမက်ခဲ့ရင္ ခြင့္လႊတ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ သမီးရဲ႕တူေလးက အသက္ ၃ နွစ္ပါ။ နွာေခါင္းထဲကအနံ႔ထြက္ေနပါတယ္။ အပုပ္နံ႔ပါ။ အျပင္ဆရာဝန္ ၃ ဦးရွိပါၿပီ မသက္သာပါဘူး။ နွာေခါင္းထဲကိုေဆးထည့္ စားေဆးေပးပါတယ္။ ကေလးက မနာဘူးပဲေျပာေနပါတယ္ဆရာ။ ၾကာပါၿပီ ၁ လေလာက္ရွိပါၿပီ။ ေက်းဇူးျပဳၿပီးျပန္ေျဖေပးေစခ်င္ပါတယ္ရွင့္။

အေၾကာင္းရင္းကိုရွာရမယ္။ တခုခ်င္းအလိုက္ကုသရတာမတူပါ။ တခုခုႏွာေခါင္းထဲ ဝင္ေနသလား။ ဆိုင္းနပ္ေခၚ အရိုးေခါင္းထဲကေလအိတ္ေလးေတြ ေရာင္ေနသလား။ အိပ္ရင္ေဟာက္တာမ်ားသလား။ ႏွာေခါင္းထဲ အသီးရွိေနသလား။

အနံ႔ဆိုးဟာ ပုပ္သိုးေနတာမ်ိဳး၊ အသားငါးညွီနံ႔မ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခုခုႏွာေခါင္းထဲ ဝင္ေနရင္ နားႏွာေခါင္းအထူးကု ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသင့္တယ္။ အတြင္းထဲေရာက္ေအာင္ ထိုးမထည့္ရပါ။ ဆြဲထုတ္လို႔ရရင္ထုတ္ပါ။

Post Nasal Drip ႏွာေခါင္းေနာက္ပိုင္းက ႏွာရည္ယိုျခင္းကလည္း ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လာရင္ နံမယ္။ viral and sinusitis infection ဗိုင္းရပ္စ္ကေနျဖစ္တာမ်ားတယ္။ decongestants ေဆးေတြသံုးႏိုင္တယ္။ ဗက္တီးရီးယားဆိုရင္ ပိုးေသေဆးပါလိုမယ္။

Sinusitis ဆိုင္းနပ္စ္ကလည္းျဖစ္တယ္။ အေအးမိတာကေနစတယ္။ ေဆးနည္းေတြကမ်ားတယ္။ ဆားရည္စက္ ႏွာေခါင္းထဲခ်ေပးတာေကာင္းတယ္။ မ်က္ႏွာကိုေရေႏြးေငြ႔ေပးတာလည္း အေထာက္အကူရတယ္။

Polyps အသီးပိုျဖစ္တာ ကင္ဆာမဟုတ္ပါ။ ႏွာေခါင္းမွာ ဆို႔ေနမယ္။ ႏွာရည္ယိုမယ္။ အနံ႔ေကာင္းေကာင္းမရျဖစ္မယ္။ အိပ္ရင္ေဟာက္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ nasal corticosteroids ေကာ္တီဇုန္းပါေဆးႏွာေခါင္းထဲ ရက္တို (တပါတ္) ထည့္တာေကာင္းတယ္။ ခြဲထုတ္ဘို႔လိုႏိုင္တယ္။

Ozena ႏွာေခါင္းေရာင္ျခင္းတမ်ိဳးကေနလည္းျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္လို႔ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ glycerine နဲ႔ glucose ပါအစက္ခ်ေဆးညႊန္တယ္။ ဆားရည္ေႏြးေကာင္းတယ္။ ပိုးေသေဆးလိုတယ္။

Rhinoscleroma ႏွာေခါင္းေရာဂါလည္းရွိတယ္။ ခြဲရႏိုင္တယ္။ clindamycin နဲ႔ cephalosporins ေဆးေတြေပးတယ္။

Adenoiditis ေရာင္ျခင္းေရာဂါကလည္း ပိုးေတြကေနျဖစ္ေစတယ္။အလာဂ်ီကေနလည္း ျဖစ္တယ္။ ပိုးေသေဆးေတြ ေပးမယ္။ လိုအပ္ရင္ ခြဲရတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

Valvular Heart Diseases ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါမ်ား

၁။ ဆရာခင္မ်ာ က်ေနာ့္မွာ ႏွလုံးအစို႔ရွင္က်ယ္တဲ့ေရာဂါရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ကအခု ႕႕႕႕႕ မွာေနပါတယ္။ ေဆးစစ္ရပါတယ္ ဆရာ။ အဲဒီအခါတိုင္းမွာ ဆရာဝန္ေတြက က်ေနာ့္ႏွလုံးခုန္တာနားေထာင္တဲ့အခါတိုင္း အသံတမ်ိဳး ၾကားတယ္ဆိုၿပီး အၿမဲျပႆနာရွာပါတယ္ဆရာ။ တကယ္ကေတာ့ က်ေနာ့္မွာအဲေရာဂါရွိမွန္းလဲသိပါတယ္ဆရာ။ က်ေနာ္လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ကျပဖူးပါတယ္ ျမန္မာျပည္မွာလဲျပပါတယ္ဆရာ။ ဒါေပမယ့္တစုံတရာ ေဆးကုသမူမခံယူျဖစ္ခဲ့ပါဘူးဆရာ။ ႕႕႕႕ မွာဆိုရင္လဲ ေစ်းအရမ္းႀကီးလို႔မကုႏိုင္ပါဘူးဆရာ အဲဒါေၾကာင့္ တျခားေဆးစားလို႔ ရမလား တျခားဘာလုပ္ႏိုင္မလဲ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။

ေရာဂါအမည္ စာလံုးသတ္ပံုမွားေနတယ္။ အဆို႔ရွင္လို႔ ေရးရတယ္။

၂။ ဆရာရွင့္ ေလးစားစြာႏွင့္သိခ်င္တာေလးေမးပါရေစရွင္။ သမီးကအသက္ ၃၇ ႏွစ္ပါ။ ဆရာဝန္နဲ႔ျပေတာ့ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ ဟေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ရွင္။ အဲ့အေၾကာင္းသိခ်င္လို႔ ဆရာရဲ႕ fb မွာတင္တာေရာ Google မွာ ပါရွာၾကည့္တာ မေတြ႔လို႔ပါရွင္။ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ဟတဲ့အေၾကာင္းေလး ရွင္းျပေစခ်င္ပါတယ္ရွင္။

၃။ ဆရာမဂၤလာပါ။ မေန႔ကသမီးရဲ႕ အသိတေယာက္က ဖုန္းဆက္ေမးပါတယ္ရွင့္။ သူမွာျပီးခဲ့နွစ္ ၆ လပိုင္း ေလာက္ကတည္းက နွလုံးအဆို႔ပြန္က်ဥ္းတဲ့ေရာဂါ ခံစားေနရပါတယ္တဲ့။ သူအသက္ ၂၇ နွစ္ပါရွင့္။ ေကာင္ေလးပါ။ ေတာင္သူလုပ္ငန္းလုပ္ပါတယ္။ ဆရာဝန္နွင့္ျပေတာ့ ခြဲရမယ္ or နွလုံးအဆို႔ပြန္္ ခ်ဲ့ရမယ္လို႔ေျပာပါတယ္တဲ့။ စီးပြားေရး သိပ္အဆင္မေျပလို႔ ေသာက္ေဆး ၃ လစာယူလာၿပီး ျပန္လာပါတယ္။ ယခု ေဆးျပတ္ေနတာ ၄ လ ေလာက္ ရိွပါျပီတဲ့။ ဘာေဆးေသာက္ေနရတယ္ဆိုတာ သမီးမသိပါဘူးဆရာ။ ႐ြာကလူေတြဆိုေတာ့ ေသာက္ေဆး အမည္ေတြကိုလည္း မသိပါရွင္။ လက္ရိွေရာဂါအေျခေနရေတာ့ ေမာၿပီး ေျခဆစ္လက္ဆစ္ ကိုက္တာကလြဲၿပီး မရိွပါဘူးတဲ့။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ေလးဘက္နာေရာဂါေရာရိွပါတယ္တဲ့။ အသက္ ၂၆ နွစ္ ေလာက္တုန္းကလည္း ညာဘက္တျခမ္း ေလျဖတ္သလိုျဖစ္ခဲ့ဖူးလို႔ ႐ြာကအရပ္ဆရာ ရမ္းကုနဲ႔လည္း ေဆး ၃ လ ေလာက္ထိုးခဲ့ဖူးပါတယ္တဲ့။ ဘာေဆးဆိုတာ သမီးလည္းမသိပါဘူးဆရာ။ သူကလက္ရိွမွာေတာ့ခြဲခ်င္ေနပါတယ္ဆရာ။ သမီးသိခ်င္တာက နွလုံးအဆို႔ပြန္ က်ဥ္းတာနွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ သူငယ္ခ်င္းေရာဂါနွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့လည္း ဆရာရဲ႕အျမင္ကို သိပါရေစဆရာ။ သမီးက သားဖြားဆရာမတေယာက္ပါ။

နွလုံးအဆို႔ပြန္မဟုတ္။ နွလုံးအဆို႔ရွင္ျဖစ္တယ္။

၄။ ဆရာ႐ွင့္ ႏွလံုးအဆို႔႐ွင္မေကာင္းတဲ့သူက သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္ပါသလား။ ေနႏိုင္ေအာင္ဘယ္လို ကုသရပါသလဲ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ေျဖေပးေစခ်င္ပါတယ္႐ွင့္။

က်ား-မ-အသက္ မသိပါ။ ေရာဂါရွိရင္ ကုသသင့္တယ္။ ကုေန မေန မသိပါ။

က်ားပါ။ အသက္က ၃၈ ႏွစ္ပါ။ ကုသေနပါတယ္။

ေမးတဲ့အမည္က အမ်ိဳးသမီး၊ ျဖစ္တဲ့သူက အမ်ိဳးသား။ အဲလိုေမးတာေတြလာတိုင္း ျပန္ျပန္ေမးရတတ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကေန တျခားေယာက္်ားေလး သမီးရည္းစာလည္း မဟုတ္၊ တခါတေလ သူမ်ားေယာက္်ားေရာဂါ ေမးတာမ်ိဳးဆိုရင္ အေတာ္အဆင္မေျပျဖစ္တာ ၄-၅-၆ ခါရွိျပီ။ မင္းသမီးအမည္နဲ႔ အေကာင့္ကေန ေမးတယ္။ က်ား-မ ေျပာပါဆိုေတာ့ က်ားတဲ့။ က်ား-မ မသိရတာနဲ႔ေတာ့ အေတာ္ဂြက်ေနျပီ။ ဆရာဝန္ကိုေတာ့ ပြင္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ေမးတဲ့သူ အိုင္ဒီကို ပို႔စ္မွာမသံုးပါ။

Valvular heart disease ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါဆိုတာ ေမြးကတည္းလဲပါလာႏိုင္သလို ေနာက္မွလဲပ်က္စီးႏိုင္တယ္။ (၁) Rheumatic fever (ရူမက္တစ္) ေလးဘက္နာ၊ (၂) Infectious endocarditis ႏွလံုးအတြင္းသားေရာင္ျခင္း၊ (၃) Connective tissue disorders တြယ္ဆက္ (တစ္ရွဴး) ေရာဂါ၊ (၄) ေဆးဝါးေတြနဲ႔ ကင္ဆာဓါတ္ကင္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

ႏွလံုးအဆို႔ရွင္မေကာင္းတာမွာ
(၁) Valvular stenosis = အဆို႔ရွင္က်ဥ္းျခင္း။ အဆို႔ရွင္ (၄) ခုလံုးမွာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ့္မွာဘယ္ဟာလည္းသိပါ။ tricuspid stenosis, pulmonic stenosis, mitral stenosis or aortic stenosis ေလးခုရွိတယ္။

(၂) Valvular insufficiency = အဆို႔ရွင္မလံုတာ။ tricuspid regurgitation, pulmonary regurgitation, mitral regurgitation or aortic regurgitation လည္းရွိတယ္။

ခံစားရမွာေတြက အားယုတ္၊ အသက္ရွဴမဝ၊ ႏွလံုးကို နားေထာင္ရင္ အသံမူမမွန္၊ ေျခေထာက္ေရာင္၊ ရင္ပတ္နာ၊ သတိလစ္တာေတြ ခံစားရမယ္။

ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါမ်ားကုသျခင္း
(က) ေဆးေပးျခင္း၊ Vasodilators ေသြးေၾကာက်ယ္ေဆး၊ ကိုလက္စေထာက်ေဆး၊ Diuretics ဆီးေဆးနဲ႔ Blood-thinning medications ေသြးမခဲေဆးေတြေပးမယ္။
(ခ) Balloon valvuloplasty ေလဘူေဘာင္းထည့္ခြဲစိတ္နည္း၊
(ဂ) Valve repair or replacement ခြဲစိတ္ျပဳျပင္နည္း၊

လူေနမႈပံုစံေျပာင္းျခင္း (ကိုယ္နဲ႔ဆိုင္တာကိုသာလုပ္ပါ)
(က) ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။
(ခ) ေသြးတိုးကို ထိန္းေနပါ၊
(ဂ) (ကိုလက္စေထာ) ခ်ပါ၊ LDL level ကို 130 mg/dL (3.4 mmol/L) ထက္နည္းပါေစ၊ တျခား သတိထားစရာပါရွိေနသူဆိုရင္ LDL ကို 100 mg/dL (2.6 mmol/L) ေအာက္အထိခ်ပါ။ စိုးရိမ္စရာအထိ ျဖစ္ေနသူဆိုရင္ 70 mg/dL (1.8 mmol/L) အထိနည္းပါေစ။
(ဃ) ဆီးခ်ိဳထိန္းေနပါ။
(င) အသက္ၾကီးသူေတြက ျငိမ္မေနပါနဲ႔၊ လႈတ္ရွားေပးပါ။ ငယ္ရြယ္သူေတြက အတိုင္းအတာအရသာလုပ္ပါ။
(စ) က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့အစားအေသာက္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္ပါ။
(ဆ) ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ထိန္းေနပါ။
(ဇ) စိတ္ဖိအား ေလွ်ာ့နည္းသံုးပါ။
(စ်) သန္႔ရွင္းေရး ပိုဂရုစိုက္ေပးပါ။
(ည) တုပ္ေကြးရာသီမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးပါ။
(စ) စိတ္ကိုတင္းပါ။ အျပဳသေဘာေဆာင္ပါ။ ကံတရားကိုလည္းအားကိုးပါ။

Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/

ႏွလံုးၾကြက္သားႀကီးထြားလာေသာေရာဂါအတြက္ ကုထံုးသစ္

ႏွလံုးကတစ္ကယ့္ကို အံ့ၾသဖို႔ ေကာင္းတဲ့ ကိုယ္တြင္းအဂၤါတစ္ခုပါ။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လိုအပ္မႈအေပၚ မူ တည္ၿပီး လိုအပ္သလို ေျပာင္းလဲေပး ႏိုင္တဲ့ အဂၤါတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေန တဲ့အခ်ိန္ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ေသြးပို လိုအပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အားပါပါနဲ႔ စည္းခ်က္ျမန္ျမန္ ခုန္ေပးသလို ေရ႐ွည္လိုအပ္မႈအတြက္လည္း ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏွလံုး ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ေသြးတိုးနဲ႔ ႏွလံုး ၾကြက္သားဒဏ္ရာရသည့္ ေရာဂါေတြ က ႏွလံုးၾကြက္သားထုထည္ကို ပိုထူလာေစေပမဲ့ ထူလာတဲ့ႏွလံုးၾကြက္သားႀကီးက ညႇစ္အားက်ၿပီး ႏွလံုးရဲ႕ ေသြးညႇစ္ထုတ္ႏိုင္မႈကို ေလ်ာ့နည္းလာေစကာ၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း စည္းခ်က္ မမွန္မႈကို ျဖစ္ပြားေစကာ ေနာက္ဆံုးမွာ အသက္အႏၲရာယ္ထိခိုက္သည္ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဂၤလန္မွာ ေတာ့ ေသဆံုးေစရတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါက နံပါတ္ (၃) ေနရာမွာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။ ယခုအခါမွာ ေတာ့ အဂၤလန္ဂို Babraham Institute, University of leuven, University of Oslo, Karolinska Institute မွ သုေတသီေတြက ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္စဥ္နဲ႔ ေရာဂါေၾကာင့္ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီးထြားလာမႈ Cardiac Myotrophy တြင္ မတူညီ ေသာ ဇီ၀ေဗဒဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ ျဖစ္ေစတဲ့ ေမာ္လီက်ဴးထိန္းခ်ဳပ္ မႈျဖစ္စဥ္ေတြကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာၿပီး၊ မတူညီမႈေတြကို ေတြ႕႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ယင္းေတြ႕႐ွိမႈက ႏွလံုးေရာဂါမ်ား အတြက္ ကုထံုးသစ္ကို လမ္းညႊန္ေပး ႏိုင္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။
သုေတသနကို ဓာတ္ခြဲခန္း တြင္း ၾကြက္ေတြမွာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳး႐ွိ ေသာ ေလ့က်င့္ခန္းေၾကာင့္ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီးထြားလာမႈနဲ႔ ေရာဂါ ေၾကာင့္ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီးထြားလာ မႈကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆဲလ္ေတြကို ပံုေျပာင္းလဲရာမွာ အဓိကက်တဲ့epigenetic အမွတ္အသားေတြကို ေလ့လာခဲ့ၾက ပါတယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားဆဲလ္မ်ား တြင္ ေျပာင္းလဲမႈကို သိသာစြာ သိရဖို႔ ဆဲလ္ခြဲျခားသည့္နည္းစနစ္ကိုသံုးကာ ႏွလံုးၾကြက္သားဆဲလ္ (Cardomyocytes) မ်ားနဲ႔ ေရာဂါေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ႐ွိေနတဲ့ ဆဲလ္ေတြ ေရာေႏွာေနတဲ့ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ကို ႏႈိင္းယွဥ္သုေတသနလုပ္ခဲ့ၾကပါ တယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေရာဂါ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေသာ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီးထြားေသာ အေျခအေနတြင္ မည္ကဲ့သို႔ ပံုစံေျပာင္းလဲသြားသည္ ဟူေသာ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ သေႏၶသားဘ၀မွ ႏွလံုးဆဲလ္မ်ား၏ ကနဦးပံုစံသို႔ မည္ကဲ့သို႔ ျပန္လည္ေျပာင္းလဲသြား သည္ဟူေသာျဖစ္စဥ္မ်ားကို ေတြ႕႐ွိ ခဲ့ၾကပါတယ္။ သုေတသီပါေမာကၡ ၀ုဖ္ရိက္စ္က ေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္ ပြားေသာ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီးထြား ျခင္းမွာ အေရးႀကီးေသာ ဆဲလ္ပြားမႈ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ repressive methylation သည္ အမွတ္အသားပါမ လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ယင္း အမွတ္အသား ဆံုး႐ႈံးျခင္းကေန တဆင့္ သေႏၶသားဘ၀ ေမြးခါနီး အခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေပၚေလ့႐ွိေသာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မသင့္ေတာ္သည့္ ဗီဇေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဦးတည္သြား ေစတာ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ ႐ွင္းျပခဲ့ပါ တယ္။
သုေတသီေတြက လူသားေတြ ရဲ႕ ႏွလံုးဆဲလ္ေတြကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ခဲ့ရာမွာလည္း ယင္းအေရးႀကီးေသာ ေမာ္လီက်ဴးျဖစ္စဥ္ ေျပာင္းလဲမႈမွာ အတူတူပင္ျဖစ္တာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခုေတြ႕႐ွိမႈျဖစ္ သည့္ ဗီဇအားသာခ်က္မ်ားအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အခ်က္ေတြကို သိ႐ွိလာရာမွ ႏွလံုးၾကြက္သား ႀကီး ထြားမႈပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ႕ ဗီဇအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အင္ဇိုင္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ ယင္းဗီဇထိန္းခ်ဳပ္ အင္ဇိုင္းမ်ား အခ်င္းခ်င္းmicro RNAs မ်ားျဖင့္ထိန္းေက်ာင္းပံုတို႔ကို ၾကည့္၍ ႏွလံုးၾကြက္သားဆဲလ္မ်ား အဆိုးဖက္သို႔ ပံုေျပာင္းျခင္းအတြက္ ဗီဇထိန္းခ်ဳပ္ကုထံုး ဗ်ဴဟာသစ္ကို ႐ွာေဖြႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/

ငိုေႀကြးအၿပီး ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို မည္သို႔သက္သာေစေအာင္လုပ္မလဲ

တခါတရံ ခံစားရလြန္း၍ မ်က္ရည္မ်ား ျပင္းထန္စြာက်ရၿပီး ငိုလုိက္လွ်င္ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေသာ ကဗ်ာပါဒမ်ားကို ေျပေလ်ာ့သြားေစ ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း ကေတာ့ က်န္ေနပါဦးမည္။
ွStress Hormones ေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ရသကဲ့သို႔ မ်က္ရည္မ်ား ကုန္ခမ္းမႈေၾကာင့္ ေရဓာတ္ခမ္း ေျခာက္ေစသည္။ ထိုအခါမ်ိဳးတြင္ မိမိကိုယ္ကိုမည္သို႔ ဂ႐ုစိုက္ၾကမည္ လဲ။

(၁) အိပ္လိုက္ပါ
အိပ္စက္ အနားယူလိုက္ျခင္း ျဖင့္ ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ေက်ာ္လႊား ေစႏိုင္ၿပီး ႏိုးလာလွ်င္ လန္းဆန္းလာ ေစမည္။

(၂) ေရေသာက္ပါ
ငိုအၿပီး ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ ေစၿပီး ႏြမ္းလ်မႈကို သက္သာသြား မည္။ ငိုေၾကြးၿပီးပါက အရက္မ ေသာက္ပါႏွင့္။ ပို၍ဆိုးေသာ အေျခအေနကို ျဖစ္ေစသည္။

(၃) ေခါင္းကို အနည္းငယ္ႏွိပ္ေပးပါ။
ေရခ်ိဳးလိုက္ပါ။ ေခါင္းေလွ်ာ္ ေပးၿပီး အနည္းငယ္ ႏွိပ္ေပးပါ။

(၄) တရားထိုင္ပါ
မိမိ၏စိတ္မ်ားကို ႐ွင္းထုတ္ပစ္ ရန္လိုသည္။ မ်က္ေစ့ကို စံုမွိတ္၊ အသက္မွန္မွန္႐ွဴ၍ တိတ္ဆိတ္ေအး ခ်မ္းေသာေနရာတြင္ တရားမွတ္ေပး ျခင္းက ေခါင္းကိုက္ကို သက္သာေစ ႏိုင္သည္။

(၅) ေကာင္းေကာင္းစားပါ
မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ အစာ မ်ိဳး၊ ဥပမာ ငယ္ငယ္ကႀကိဳက္ဘူး ေသာ ္fish and chip ကဲ့သို႔ သက္ ေတာင့္သက္သာ အစာမ်ိဳးကို စား ေပးပါ။

(၆)ခရီး႐ွည္လမ္းေလွ်ာက္ပါ
ျဖည္းျဖည္းလုပ္ရေသာ ေလ့ က်င့္ခန္းမ်ိဳးကို ျပဳလုပ္ၿပီး အသက္႐ွဴ သြင္း၊ ႐ွဴထုတ္ ျပဳလုပ္ေပးပါ။ လတ္ ဆတ္ေသာေလက မိမိစိတ္ကို ျပန္ လည္လန္းဆန္း ၾကည္လင္ေစသည္။

(၇) ဦးေႏွာက္သံုးရေသာ ကစား နည္းမ်ိဳးကို ကစားပါ။
ဲJigsaw puzzle ကဲ့သို႔ briain games မ်ိဳးကို ကစားေပးလိုက္ျခင္း ျဖင့္ စိတ္တြင္ အားလပ္မႈမ႐ွိေတာ့ပဲ မ်က္ရည္က်ေစသည္ ယခင္အျဖစ္ အပ်က္ကို ေမ့ေလ်ာ့သြားေစႏိုင္မည္။

TKD
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/