တကယ္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ေပၚၿပီလားဆရာ အသိအမွတ္ျပဳၿပီလားဆရာ။
ေမးတဲ့သူက လင့္တခုပါပို႔တယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ အားလံုးစိတ္ဝင္စားမယ့္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအေၾကာင္း ေရးေပးခ်င္ပါတယ္။ dengue vaccine (dengvaxia)ကို 2016 မွာ approve လုပ္လိုက္ၿပီး dengue strain 4 မ်ဳိးလံုးကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ရာခိုင္ႏႉန္းကေတာ့ strain တမ်ဳိးနဲ႔တစ္မ်ဴိး ရာခိုင္ႏႉန္း အနည္းငယ္ ကြာပါတယ္။ အသက္ 12 မွ 45 အတြင္း ထိုးရန္သာ studies ေတြက ထြက္ရိွထားပါတယ္။ 3 dose ကို 6 လ (0,6,12) ျခားထိုးရမွာပါ။ 3 dose လံုးထိုးၿပီးမွသာ အာနိသင္ရိွမွာျဖစ္ၿပီး 3 လံုးေျမာက္ ထိုးၿပီးခ်ိန္ကေနစလို႔ 4 ႏွစ္ effective ျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။။ dengue ကို အရင္ကျဖစ္ဖူးၿပီး immune အနည္းငယ္ ရိွၿပီးသားလူေတြမွာ ကာကြယ္ေဆးက ပိုၿပီး ထိေရာက္မႉ ရိွပါတယ္။ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ virus 4 မ်ိးရိွတဲ့အနက္ virus type 3 and 4 ကို ကာကြယ္ေဆးက ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းပိုမ်ားပါတယ္။ ဒီကာကြယ္ေဆးက ႀကိဳထိုးထားသင့္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး တမ်ဳိးပါ။ vaccine fully protect ျဖစ္ဖို႔ 3 dose ကို 6 လျခားထိုးရမွာျဖစ္လို႔ outbreak ျဖစ္တဲ့အခါမွ အေလာတႀကီး ထိုးရင္လည္း dose မျပည့္ေသးခင္ ကာကြယ္မႉ ရမွာမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာျပည္အတြက္လည္း ဆရာႀကီးေတြ ႀကိဳးစားေပးေနၾကတာျဖစ္လို႔ ေဆးရမရ ကိုေတာ့ နီးစပ္ရာေဆးခန္း၊ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ႀကီးမ်ားထံ စံုစမ္းၾကည့္ၾကပါရွင္လို႔ ဖတ္ရတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ Dengvaxia ေသြးလြန္ုတုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆးစာကို ၁၁-၁ဝ-၂ဝ၁၆ ေန႔ကတည္းကေရးထားပါတယ္။ ေသြးလြန္ုတုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆး Dengvaxia ကို ၁၁ ႏိုင္င္ငံကေန ေရာင္းခ်ခြင့္ျပဳတဲ့သတင္း ၄-၁ဝ-၂ဝ၁၆ ေန႔က ထြက္ပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကတိုက္က မက္ဆီကို၊ ဘရာဇီးလ္၊ အယ္လ္ဆာဗာဒို၊ ေကာ့စတာရီကာ၊ ပါရာဂြိဳင္း၊ ပီရူးနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွက စင္ကာပူ၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ေတြပါဝင္တယ္။ Sanofi Pasteur ကုမၸဏီကေန ထုတ္လုပ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးျဖစ္ပါတယ္။ Dengue ဒင္ေဂး ေခၚ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးဆိုတာ အပူပိုင္းေဒသမွာရွိတဲ့ ျခင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ Flavivirus ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ Dengue viruses 1-4 ေလးမ်ိဳးရွိတယ္။ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း သန္း ၄ဝဝ ေလာက္ခံေနရတယ္။
Dengvaxia ကပဌမဆံုးကာကြယ္ေဆးျဖစ္တယ္။ မက္ဆီကို ႏိုင္ငံမွာ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇဘၤာလမွာစတင္သံုးေနတယ္။ Dengvaxia (CYD-TDV) လို႔ေခၚတယ္။ Sanofi Pasteur ကေန ထုတ္လုပ္တယ္။ Live recombinant tetravalent dengue vaccine အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အသက္ ၉ ႏွစ္ကေန ၄၅ ႏွစ္ရွိသူေတြကို အခုတလံုး၊ ၆ လျပည့္မွာ တလံုးတဲ႔ ၁၂ လျပည့္မွာ တလံုး၊ စုစုေပါင္း (၃) လံုး ထိုးရတယ္။ အတိအက် ေျပာရရင္ ကာကြယ္ေဆးသစ္ဟာ Phase III clinical studies စမ္းသပ္ဆဲအဆင့္မွသာရွိေသးတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
