မင္းကြတ္သီးခြံရဲ႕ ေဆးဖက္ဝင္အာနိသင္

မင္းကြတ္ပင္ကို ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး၊ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ကရင္ျပည္နယ္ နဲ႔မြန္ျပည္နယ္ေတြမွာ စိုက္ပ်ဳိးပင္အျဖစ္အမ်ားဆံုးေတြ႕ရွိရပါတယ္။ မင္းကြတ္ တစ္ပင္လံုး ေဆးဖက္ဝင္ေပမယ့္ ျမန္မာ့တိုင္းရင္းေဆးဝါးမ်ား ေဖာ္စပ္အသံုးျပဳရာမွာေတာ့ မင္းကြတ္သီးရဲ႕အခြံတစ္မ်ဳိးတည္းကိုသာ ေဆးဝါးေဖာ္စပ္ရာမွာ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့တိုင္းရင္းေဆးပညာအရမင္းကြတ္ သီးခြံရဲ႕ အရသာဟာ ''ေအးဖန္''အရသာ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဆီး၊ဝမ္း၊ေသြး၊ ေလ ကိုခ်ဳပ္ေစတဲ့အာနိသင္မ်ားရွိၿပီး အထူး သျဖင့္ ဝမ္းနဲ႔ေသြးကိုခ်ဳပ္ေစပါတယ္။ မင္းကြတ္သီးခြံကိုဝမ္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါ၊ ကာလဝမ္းေရာဂါ၊ ဝမ္းကိုက္ေရာဂါနဲ႔ ေသြးဝမ္းေရာဂါေတြကို သက္သာေပ်ာက္ ကင္းေစပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီး မီးယပ္ ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မီးယပ္ေသြး လြန္ေရာဂါ နဲ႔မီးယပ္ျဖဴဆင္းေရာဂါေတြကိုလည္း ထိ ေရာက္စြာ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။မင္းကြတ္သီးခြံဟာ ဝမ္းနဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ေရာဂါ၊ အမ်ဳိးသမီး မီးယပ္နဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ေရာဂါေတြအျပင္ဆီးနဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ေရာဂါ ေတြျဖစ္တဲ့ ဆီးလြန္ေရာဂါ၊ ဆီးလြန္ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါ၊ အသက္အရြယ္ ႀကီးရင့္ တဲ့အမ်ဳိးသား မ်ားမွာအျဖစ္မ်ားတဲ့ ဆီးသြားရင္းဆီးက်န္ တာတို႔၊ ညစဥ္ညတိုင္းဆီးမၾကာခဏသြား ေနရေတာ့တို႔ စတဲ့ေရာဂါေတြကို လည္း ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ သြားဖံုးေရာင္တာ၊ သြားနဲ႔တာ၊ သြား နာတာ၊ ေရစီးကမ္းၿပိဳ ဒႏၲစိုနာေရာဂါ စတဲ့ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါေတြတင္မက အေရ ျပားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ေပြး၊ ဝဲ၊ဝက္ျခံ၊ေနေလာင္ကြက္၊ အင္ပ်ဥ္ထျခင္း ေတြကိုပါ ထိေရာက္စြာသက္သာေပ်ာက္ ကင္းေစပါတယ္။ မင္းကြတ္သီးခြံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးသက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစႏုိင္တဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြ အေၾကာင္းကိုသိရွိၿပီးရင္ေတာ့ေရာဂါတစ္မ်ဳိး ခ်င္းစီအလိုက္အသံုးျပဳရမယ့္ အသံုးျပဳပံု နည္းစနစ္မ်ားအေၾကာင္းကိုလည္းကြၽန္ေတာ္ ဆက္လက္ၿပီး တင္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ဝမ္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါ၊ ကာလဝမ္းေရာဂါ၊ ဝမ္းကိုက္ေရာဂါ၊ ေသြး ဝမ္းေရာဂါေတြအတြက္ဆိုရင္ မင္းကြတ္ သီးခြံျပဳတ္ရည္ကိုတစ္ခါေသာက္ လက္ဖက္ ရည္အၾကမ္းပန္းကန္တစ္ဝက္ေလာက္ကို ၁ဝမိနစ္ျခား ငါးႀကိမ္ဆက္တိုက္ေသာက္ ေပးရပါမယ္။ ဝမ္းပိတ္သြားရင္ေတာ့ မင္းကြတ္သီးခြံျပဳတ္ရည္ကို ေသာက္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ခႏၶာကိုယ္မွာဝမ္းေတြ သြားထားတဲ့အတြက္ဝမ္းနဲ႔အတူခႏၶာကိုယ္ မွာဆံုး႐ႈံး ထားတဲ့ အရည္ဓာတ္မ်ားကို ျပန္ လည္ျဖည့္တင္းေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဓာတ္ဆား ရည္ကိုသာ ဆက္လက္ၿပီးေသာက္သံုးသင့္ ပါတယ္။ ဝမ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အသံုးျပဳပံု နည္း စနစ္မ်ားကိုသိရွိၿပီးရင္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ အမ်ဳိးသမီးေရာဂါေတြျဖစ္ တဲ့ မီးယပ္ေသြး လြန္ေရာဂါ၊ မီးယပ္ျဖဴဆင္းတဲ့ေရာဂါ၊ ဆီးနဲ႕ေရာဂါပတ္သက္တဲ့ ဆီးလြန္ေရာဂါ၊ ဆီးလြန္ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ဆီးသြားၿပီးဆီးက်န္ တာစတဲ့ေရာဂါေတြအတြက္ဆိုရင္ေတာ့မင္း ကြတ္သီးခြံျပဳတ္ရည္ကို တစ္ခါေသာက္ လက္ဖက္ရည္အၾကမ္းပန္းကန္ တစ္ဝက္ကို နံနက္ ၈နာရီမွာတစ္ႀကိမ္၊ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီမွာတစ္ႀကိမ္၊ညေန ၄နာရီတစ္ႀကိမ္၊ ည ၈နာရီတစ္ႀကိမ္ စုစုေပါင္းတစ္ေန႔ကို ေလးႀကိမ္ ခုနစ္ရက္တိတိေသာက္သံုးေပး ရပါမယ္။ ခုနစ္ရက္မတုိင္ခင္ေရာဂါေပ်ာက္ ကင္းသြားရင္ေတာ့ မင္းကြတ္သီးခြံျပဳတ္ ရည္ကိုဆက္ၿပီးေသာက္စရာ မလုိေတာ့ပါဘူး။မင္းကြတ္သီးခြံ ငါးက်ပ္သား၊ တမာ ေခါက္ငါးက်ပ္သား၊ မာလကာေခါက္ ငါး က်ပ္သား၊ေလးညႇင္းပြင့္ ၁ဝပြင့္ စတဲ့ေဆး ပစၥည္းေတြကိုေရတစ္ပိႆာေရာၿပီးတစ္ဝက္ က်ေအာင္က်ဳိေပးရပါမယ္။ ရရွိလာ တဲ့ေဆး ျပဳတ္ရည္ကိုမၾကခဏငံုေထြးေပးျခင္းျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္ေစာေစာက တင္ျပေပးသြားတဲ့သြား နဲ႕ခံတြင္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ သြားဖံုး ေရာင္တာ၊ သြားနာတာ၊ေရစီးကမ္္းၿပိဳဒႏၲစိုနာ ေရာဂါေတြ သက္သာေပ်ာက္ကင္း႐ံုမွ်မက ခံတြင္းအနံ႔မေကာင္းသူေတြပါ ခံတြင္းအနံ႔ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ အနာေပါက္ေရာဂါမ်ားမွာေတာ့ မင္း ကြတ္သီးခြံျပဳတ္ရည္ကို ဖန္ေဆးရည္အျဖစ္ အသံုးျပဳရပါမယ္။ အနာအို၊ အနာေဟာင္း၊ အနာေဆးေတြကိုမင္းကြတ္သီး ခြံျပဳတ္ ရည္ နဲ႕ဖန္ရည္ေဆးေပးျခင္းအားျဖင့္ အနာမွ မေကာင္းတဲ့အညစ္ အေၾကးေတြ သန္႔စင္႐ံု တင္သာမက အနာအသားႏုတက္ေစၿပီး ျမန္ျမန္ အနာက်က္ေစပါတယ္။ အနာလည္း က်ဳံ႕ေစပါတယ္။ ေသြးယုိေနတဲ့ အျပင္လိပ္ ေခါင္းေရာဂါရွင္ေတြလည္း မင္းကြတ္သီးခြံ ျပဳတ္ရည္ထဲေက်ာက္ခ်ဥ္ အနည္းငယ္ထည့္ ၿပီး ဖန္ထိုင္ေပးျခင္းျဖစ္လည္း သက္သာ ေစပါတယ္။

ေပြး၊ဝဲ၊ဝက္ျခံ၊ေနေလာင္ကြက္၊အင္ပ်ဥ္ ထတာတို႕ဆိုရင္ေတာ့ မင္းကြတ္သီးခံြကို သနပ္ခါးနဲ႕ေရာေသြးၿပီး လိမ္းေပးရမွာျဖစ္ ပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန တုိင္း ရင္းေဆးပညာဦးစီးဌာန၏ေအာက္မွာရွိတဲ့ အစိုးရတုိင္းရင္းေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းေတြမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ တုိင္းရင္းေဆးအမွတ္ (၂၂) ေအးပိတ္ေဆးဟာဆိုရင္ မင္းကြတ္သီးခံြနဲ႔ အတူအျခားေဆးဖတ္ဝင္ ပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ့ တလည္းသီးခြံ၊ မန္က်ည္းေစ့ခြံ၊ ဆီးျဖဴ သီးေျခာက္ ၊ၾကဇုသီး ၊ေဆးေျခာက္၊ ဆား မီးဖုတ္တို႕နဲ႔ေဖာ္စပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။မင္းကြတ္သီးခံြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမန္မာ့ တိုင္းရင္းေဆးတြင္သာမက ကမၻာမွာပါ မင္းကြတ္သီး ခြံကိုေဆးဝါးအေနနဲ႔ အသံုးျပဳ ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာက်န္းမာေရး ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း၊အင္တာနက္သတင္းေတြ မွာလည္း မင္းကြတ္သီးခြံနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ေဆးဝါး အျဖစ္အသံုးျပဳပံုမ်ားကိုသုေတ သနစာတမ္းမ်ား၊ သိပၸံနည္းက် ဓာတ္ခြဲစမ္း သပ္မႈအေျဖမ်ားျဖင့္ စံုလင္စြာေဖာ္ျပထား တာကုိေလ့လာေတြ႕ရိွ ရပါတယ္။ ကေနဒါ၊ အေမရိကစတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္၊ထုိင္း၊စင္ကာပူ၊ဗီယက္နမ္၊ဖိလစ္ပိုင္ စတဲ့အာရွႏုိင္ငံေတြ မွာလည္းမင္းကြတ္သီးခြံ ကို ႐ိုးရာတုိင္းရင္းေဆးဝါးအေနျဖင့္ တြင္ တြင္က်ယ္က်ယ္အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ မင္းကြတ္သီးခံြကို သိပၸံနည္းက်ဓာတ္ ခြဲစမ္းသပ္မႈအေျဖေတြအရဆိုရင္ ''Antioxidant'' လို႕ေခၚတဲ့ဓာတ္တိုးပယ္ဖ်က္ မႈစြမ္းရည္ရွိတဲ့ဓာတုျဒပ္ေပါင္းအမ်ဳိးအစား ၂ဝဝေက်ာ္နဲ႔ အဆီဓာတ္၊ ပ႐ိုတင္းဓာတ္၊ ကဆီဓာတ္၊ သတၱဳဓာတ္၊ဗီတာမင္မ်ဳိးစံုနဲ႔ အျခားအမည္မေဖာ္ႏုိင္ တဲ့ျဒပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့အတြက္ အစာေၾက ေဆး၊ အာ႐ံုေၾကာ အားေဆး ၊ ဝမ္းပိတ္ေဆး၊ ႏွလံုးေရာဂါကုေဆး၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ ေဆး၊ သန္ခ်ေဆး၊ ကင္ဆာေရာဂါကုေဆး၊ အဆီက်ေဆး၊စိတ္ၿငိမ္ေဆး၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါကုေဆးဝါးမ်ားေဖာ္စပ္ရာမွာအသံုး ျပဳၾကပါတယ္။ မင္းကြတ္သီးခြံနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးသုေတသန စာတမ္းမ်ားမွာေတာ့ မင္းကြတ္သီးခံြျပဳတ္ ရည္ဟာ- - ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈကိုခုခံကာကြယ္ေပး ျခင္း။ - အဖုအက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါေတြကိုလည္း ခုခံကာကြယ္ႏုိင္ေပးျခင္း။ - အိုမင္းရင့္ေရာ္မႈကို ကာကြယ္ေစျခင္း။ - ေသြးတိုးကိုလည္းက်ေစျခင္း။ - ဓာတ္တိုးမႈကိုလည္းတိုက္ဖ်က္ေပးျခင္း။ - ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္မ်ားကိုလည္းေလ်ာ့က်ေစျခင္း။ - အဝလြန္ျခင္းကိုကာကြယ္ေစၿပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုက်ေစျခင္း။ - ေသြးလႊတ္ေၾကာအတြင္း ခ်ဳိး(ဂ်ဳိး)မကပ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးျခင္း။ - ႏွလံုးႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ေရာဂါမ်ားမျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးျခင္း။ အ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈေပ်ာက္ ကင္းေစျခင္း၊ အ႐ိုးပြျခင္းမွ ကာကြယ္ေပး ျခင္း၊ သြားဖံုးႏွင့္ခံတြင္းဆိုင္ရာေရာဂါ မ်ား ေပ်ာက္ကင္းေစျခင္း၊ စိတ္မတည့္ေရာဂါ ျဖစ္ျခင္း မွကာ ကြယ္ေပးျခင္း အစရွိတဲ့ေရာဂါ အမ်ဳိးေပါင္း ၁၃၈မ်ဳိးေပ်ာက္ကင္းေစတယ္ လို႕သုေတသနစာတမ္းမ်ား တြင္အတိ အလင္း ေဖာ္ျပထားတာကိုေလ့လာေတြ႕ရွိရပါတယ္။မင္းကြတ္သီးခံြကို သဘာဝ ဓာတ္ဆား အေနနဲ႔ပံုမွန္ေသာက္သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့မင္း ကြတ္သီးခြံ ရဲ႕ အေလးခ်ိန္ တစ္ဆကိုေရေလးဆ ေရာၿပီးတစ္ဝက္က်ေအာင္က်ဳိရပါမယ္။ တစ္ခါေသာက္လက္ဖက္ရည္အၾကမ္း ပန္းကန္တစ္ဝက္ပမာဏ အားျဖင့္ေတာ့ ၃ဝ စီစီကေန ၆ဝ စီစီ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ အစာ မစား ခင္ပံုမွန္ ေသာက္သံုး လို႕ရပါ တယ္။အခုၫႊန္ၾကားထား တဲ့ေသာက္ သံုးရမယ့္ ပမဏထက္ပိုၿပီး မင္းကြတ္သီးခံြျပဳတ္ ရည္ကိုေသာက္ခဲ့မယ္ ဆို ရင္ေတာ့ ဆီး၊ ဝမ္း အနည္းငယ္ ခ်ဳပ္ေစတယ္ဆိုတာကိုလည္း သတိျပဳေစခ်င္ပါ တယ္။မင္းကြတ္သီးခြံ ကိုစားၿပီး တဲ့အခါမင္းကြတ္သီးခြံကိုေရစင္ေအာင္ေဆးၿပီး ေနပူ မွာ ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ လွန္းပါ။ မင္းကြတ္သီး ခြံေျခာက္ေသြ႕သြားၿပီဆိုမွ သင့္ေတာ္ရာပလတ္စတစ္ဘူး (သို႔မဟုတ္)ဖန္ဘူးမွာထည့္ ၿပီး ေအး ၍ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ေနရာမွာ သိမ္း ဆည္းထားသင့္ ပါတယ္။ ေဆးဝါး အျဖစ္ အသံုးျပဳမယ့္မင္းကြတ္ သီးခြံမွာ မႈိစြဲေနတာ၊ ေအာက္ေစာ္နံေနတာ၊ ပိုး ထိုးေနတာ၊သိမ္းဆည္းတားတာ တစ္ႏွစ္ ထက္ပိုၾကားေနတာ တို႔ဆိုရင္ေတာ့ မင္းကြတ္သီးကိုေဆး ဝါးအေနနဲ ႔မသံုးစြဲသင့္ဘူးဆိုတာကိုသတိျပဳသင့္ေၾကာင္း ေရး သားတင္ျပ လိုက္ပါတယ္။

မိုးဟိန္းေဇာ္
The Union Daily
https://www.facebook.com/pages/The-Union-Daily/139677556201764?fref=nf

Menstruation (4) မိန္းမပီသတာ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ (၄)

သမီးတစ္ခုေလာက္သိခ်င္လုိ႔ပါ။ ကန္ေတာ့ဆရာ၊ သမီး ဓမၼတာအေၾကာင္းေလးေျပာခ်င္လုိ႔ပါ သမီးအသက္က ၁၉ နွစ္ပါ သမီး ရာသီလာတာ နွစ္လမွ တစ္ျကိမ္ပဲလာပါတယ္။ လာလဲ ၄ ရက္ကအမ်ားဆုံးပါပဲ။ အရင္ကဆုိ ၆ လေလာက္ မလာလုိ႔ ေဆးခန္းမွာ ရာသီလာေဆးသြားထုိးရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ရာသီနည္းလုိ႔ ေဆးခန္း ထပ္ျပရပါေသးတယ္။ ေဆးေသာက္လဲခဏပါပဲဆရာ။ ျပီးရင္ ရာသီအလာနည္းသြားေရာ။ အခုနွစ္လတစ္ခါမွလာေတာ့ အရမ္း စိတ္ညစ္ေနပါတယ္။ အဲ႔ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေဆးကုိ ေသာက္ရမလဲ လု္႔ညႊန္ျပေပးပါဦးဆရာ။ ျပီးေတာ့ ဘာျဖစ္လုိ႔အဲ႔လုိ ဓမၼတာလာတာ နည္းရသလဲသိခ်င္လုိ႔လာပါ။ လာေနခ်ိန္မွာေရာ လာျပီးအခ်ိန္မွာေရာ ကုိက္ခဲတာေတြ လုံးဝ မျဖစ္ဖူးပါဘူးဆရာ။

ရာသီဆိုတာ မမွန္ျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ သိပ္မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ၁၉ ႏွစ္မွာ မွန္ေနသင့္တာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ေရာဂါရယ္လို႔ မဟုတ္ေလာက္ပါ။ အလြယ္ဆံုးနည္းကေတာ့ ကိုယ္ဝန္တားေဆး (ေဆာရီး) ေသာက္ရတယ္။ တေန႔ ၁ လံုး၊ တလ ၂၈ လံုးပါတာကိုေျပာတာပါ။ အပ်ိဳေတြလဲ ေပးပါတယ္။ သံသယအထင္မခံရေအာင္ သူမ်ားမျမင္ေအာင္ ေပးရ-ေသာက္ရပါတယ္။ ရာသီလာရက္ကို မမ်ားေစသင့္ပါ။ မ်ားရင္ ေသြးအားနည္းမယ္။ ဆင္းသင့္တာသာ ဆင္းပါမယ္။ က်န္ေနတာမ်ိဳးမျဖစ္ပါ။ တားေဆးေသာက္ရင္ (၁) လမွန္မယ္။ (၂) ဆင္းတာနည္းမယ္။ (၃) နာတာကိုက္တာ သက္သာမယ္။ ရာသီဆိုတာ အသက္အရလဲေျပာင္းတယ္။ စိတ္ဖိအားအရလဲေျပာင္းမယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ေဟာ္မုန္း အေပၚမူတည္တယ္။ ေဟာ္မုန္းက တေယာက္နဲ႔တေယာက္မတူပါ။ ေရာဂါရွိမေနရင္ ဘာမွ ေၾကာင့္က်ဘို႔မလိုပါ။

သမီးက အသက္ ၂၃ ႏွစ္ပါ။ ရာသီလာတာ မမွန္ပါဘူး။ တခါတေလ ၂ လမွ တခါ လာပါတယ္။ အရင္ကေတာ့ အေမက ေသြးေဆး အၿမဲတုိက္ပါတယ္။ ၿမန္မာေဆးေတြ။ ခုက ဒီမွာ ဝယ္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ခု ဝက္ၿခံေတြလည္း မ်က္ႏွာမွာေရာ ေက်ာမွာပါ ပိုေပါက္လာပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကေၿပာလုိ႔ ခ်င္းၿပဳတ္ရည္လည္း ေသာက္ပါတယ္။ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိတာ ေၿဖၾကားေပးပါရွင္။

ရာသီမမွန္တာ မိန္းကေလး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျဖစ္ၾကေလ့ရွိတယ္။ ၂ လမွ တခါ လာယံုနဲ႔ ဘာမွ စိုးရိမ္စရာ မလိုပါ။ ဝက္ျခံလဲ ေပါက္တယ္ဆိုရင္ အပ်ိဳျဖစ္မွာေပါ့။ သိပ္ရင္းႏွီးလြန္းတဲ့ သမီးရည္းစားေတာင္ ထားပံုမရဘူး။ ေဆးပညာအရ ျဖစ္ဘို႔ မ်ားတာကို ေျပာတာပါ။ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ စပ္စုတာ မဟုတ္ပါ။ ေဗဒင္ေဟာတာလဲ မဟုတ္ဘူး။ မမွန္ရင္လဲ “မွားေသာ ေဆးသမား ရွိ၏” လို႔ မွတ္ပါ။

ဗမာေသြးေဆးေတြကလည္း အသံုးတည့္သူေတြမွာ တည့္တယ္။ ခ်င္းျပဳတ္ရည္ကလည္း တခ်ိဳ႕အတြက္ အလုပ္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိန္းကေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ပိုျပီးသိရရင္ ပိုေကာင္းမယ္။ “ပိန္သလား၊ ဝသလား၊ ပိန္လာေနသလား။ က်န္းမာေရး ေနာက္ေၾကာင္းမွာ ထူးျခားတာ ရွိသလား။ ေဆးရံုတက္ရဘူးတာ၊ ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ”။ မသိတာ အသာထားျပီး ေယဘုယ် ေျဖပါ့မယ္။

ရာသီမမွန္တာမွာ ပတ္ဝန္းက်င္လို႔ ေခၚေလ့ရွိတဲ့ အေၾကာင္းခံရွိတတ္တယ္။ ေနမေကာင္းတာ ဥပမာ တီဘီ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားတာ၊ အာဟာရ မျပည့္တာ၊ ေသြးအားနည္းတာ၊ ေလ့က်င္ခန္း အလုပ္ မ်ားလြန္းတာ၊ ခရီးထြက္ရဖန္ မ်ားတာေတြ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါေတြကို ျပင္ပါ-ကုပါ။

ေနာက္ အေၾကာင္းခံ တမ်ိဳးကေတာ့ ဇီဝကမၼ အေျပာင္းအလဲ ရွိလို႔ပါ။ ရာသီဆင္းတာကို ထိန္းေပးေနတာ သံုးခုဟာ အထာမက်ရင္ ရာသီလာ မမွန္ဘူး။ ေနာက္ဆံုး အေၾကာင္းခံတခုကေတာ့ Polycystic ovarian syndrome (PCOS) ေရာဂါပါ။ (ေရးထားပါတယ္။) လိုမယ္ ထင္ရင္ OG ျပပါ။ Oligomenorrhea ေခၚတဲ့ ရာသီနည္းလြန္းရင္ သားသမီး မရႏိုင္တာ ျဖစ္ေစတတ္တယ္။ ဒါေတြ ထည့္ေရးတာက ဆရာဝန္တေယာက္အေနနဲ႔ မျပည့္မစံုေရးလို႔ မေကာင္းတဲ့ အတြက္ပါ။ လူ ၁ဝဝ-၁ဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ ျဖစ္တာလဲ ပါရတယ္။

ဝက္ျခံဆိုတာ ရာသီဆင္းတာလိုဘဲ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ အေျပာင္းအလြဲေၾကာင့္ ျဖစ္ေစတာပါ။ လူတိုင္းမွာ က်ား-မ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးလံုး ရွိၾကတယ္။ Androgens က်ားေဟာ္မုန္းက ပိုကဲေနရင္ ရာသီနည္းတာ ျဖစ္ေစတယ္။ အေရျပား မသန္႔ရွင္းတာ၊ ေလထု မသန္႔တာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးတယ္။

သနပ္ခါးအစစ္ သဘာဝျဖစ္ အလွအပ အသံုးအေဆာင္သာ သံုးပါ။ ေၾကာ္ညာေကာင္း (ေကာ့စ္မက္တစ္) ေတြ မသံုးသင့္ပါ။ အဆီ-အငန္မ်ား အစားအစာ ေရွာင္ပါ။ တကယ္လို႔ အနာရင္းသလို ျဖစ္လာရင္၊ ျပည္တည္ရင္ Tetracycline, Erythromycin ၂၅ဝ မီလီဂရမ္ ၆ နာရီျခား၊ ဒါမွမဟုတ္ Doxycycline ၁ဝဝ မီလီဂရမ္ ၁၂ နာရီျခား၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ။

ဝက္ျခံကို လက္နဲ႔ ခဏခဏ မကိုင္ပါနဲ႔။ မ်က္မွာမွာ ေပါက္တဲ့ ဘာအနာျဖစ္ျဖစ္ မမွည့္ေသးခင္ ညွစ္မထုတ္ရပါ။ ေသြးအားအတြက္ Ferrous ေဆး၊ Folic acid ေဆးေတြေသာက္ပါ။ ဝက္ျခံအတြက္ ဗီတာမင္ B အျပင္ A ေသာက္ဘို႔ လိုတယ္။ Zinc ဓါတ္မ်ားတဲ့ အစားအစာ (ပင္လယ္စာ၊ အေစ့အဆံ၊ အသဲ၊ ငါး၊ ဥ၊ ဂ်ံဳ၊) နဲ႔ Chromium ဓါတ္မ်ား အစားအစာ (သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ စပ်စ္သီး၊ အာလူး၊ အမဲသား၊ မံုလာဥစိမ္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊) စားပါ။ တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။ ေခါင္းအံုးစြပ္ ၂ ရက္တခါ လဲပါ။ မ်က္ႏွာကို ဆံပင္က လာလာမထိေစသင့္ပါ။

လစဥ္ ရာသီလာေနသူမ်ားလဲ ဝက္ျခံေပါက္တတ္တယ္။ တရားခံက Androgens ပါဘဲ။ ဝက္ျခံမွာ ေခါင္းျဖဴ-ေခါင္းမဲ ၂ မ်ိဳး ရွိတယ္။ အျဖဴက အေရျပားထဲ ျမဳတ္ေနျပီး၊ အမဲက အေပၚမွာ။ ျပည္ျဖစ္လာရင္ ဝါလာမယ္။ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္တာက အျပင္းစားမဟုတ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ ဗက္တီးရီးယားေသေစႏိုင္တဲ့ Neem soap တမာဆပ္ျပာလဲေကာင္းတယ္။ မ်က္ႏွာ အဆီမျပန္ေစနဲ႔။ မိတ္ကပ္သံုးစရာရွိရင္ နဲနဲ-ပါးပါးသာသံုးပါ။ အေရျပားက (ဆဲလ္)ေတြ ေလဝေအာင္လို႔။ ေသသြားတဲ့ (ဆဲလ္) ခပ္ညိဳညိဳေတြကို အသာအယာ ဖယ္ထုတ္ေပးပါ။ ေရေႏြးေလးနဲ႔ မ်က္ႏွာသစ္ပါ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ နံ႔သာျဖဴလိမ္းတာလဲ ေကာင္းပါတယ္။

ရာသီမွန္လာမယ္ဆိုရင္ ဝက္ျခံပါ သက္သာလာမယ္။ အိမ္ေထာင္ရက္သား က်သြားသူမ်ား ေပ်ာက္သြားတယ္။ အိမ္ေထာင္ မရွိေသးသူကုိ ရွိေအာင္ အားေပးတာ မဟုတ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာ “ေနာင္ျပင္ရန္ ခက္သည့္အမ်ိဳး သံုးပါး” ထဲမွာပါလို႔ ဝက္ျခံ ေပ်ာက္ခ်င္တာေလးနဲ႔ မျမန္ဆန္ေလနဲ႔။

အပ်ိဳေလး-အပ်ိဳၾကီးမ်ားလည္း ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ တားေဆး (အမ်ားဆံုးသံုးၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ စားေဆး) ကို ေသာက္ရင္ ရာသီလာရက္ မွန္ေစတယ္။ ၂၈ ျပားပါတဲ့ ေဆးကပ္မွာ ၂၁ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး၊ ၇ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး လာေလ့ရွိတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုး ေသာက္ေနတံုး ရာသီမလာဘဲ၊ ဒီေဆးလံုးေတြ ကုန္တာနဲ႔ ရာသီလာမယ္။ ဒီေဆးကပ္ကို အနည္းဆံုး ၃-၄ လ ဆက္ေသာက္လိုက္ရင္ သူ႔ဖါသာသူ ရာသီလာရက္ မွန္ေစႏိုင္တယ္။

ပံုမွန္ရာသီက ၂၈ ရက္ ၁ ခါ လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရာသီလာျပီး ၁ဝ ရက္ ၂ ပတ္ေလာက္ေနရင္ နဲနဲ ျပန္လာေနတတ္တယ္။ ပံုမွန္လုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အေပ့ါသြားရင္ ထြက္လာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာျပီး ထြက္လာတာမ်ိဳး။ Daily pad အေသးေလးေတြ သံုးရတာေပါ့။ အဲဒါဘာလုိ႔ ျဖစ္တာလဲ။ တခုခုမ်ား အထဲမွာ ျဖစ္ေနလုိ႔လား။ အရင္က မျဖစ္ဖူးပါဘူး ဒီလုိျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေလာက္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ပတ္က အိမ္ေထာင္က်ပါတယ္။ မဂၤလာဦးည ျပီးေတာ့ ေနာက္ ၃-၄ ရက္ ေလာက္မွာ အဲလိုမ်ိဳး ဆီးသြားတဲ့ အခ်ိန္ ေလလည္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အနီထြက္လာတယ္။ အဲဒါက ပံုမွန္ပဲလား။ အဲလုိျဖစ္တဲ့ ဒီအပတ္မွာ ျပန္ေနျဖစ္ေတာ့ စ စျခင္းေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ အနီနဲနဲ ဆင္းလာတယ္။ သမီးတုိ႔ အသက္ ၂၈ ကိုယ္စီပါ။ ေယာက္်ားကေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ က်န္းမာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ နာက်င္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး မသံုးပါဘူး။ ယားတာေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ အရင္ထဲက အျဖဴကေတာ့ တခါတေလ ဆင္းတယ္။ အိမ္ေထာင္က်တာ ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကမွပါ။ အိမ္ေထာင္မက်ခင္ ၄-၅ လ ေလာက္မွာ အဲလုိ ျဖစ္တာကို သတိထားမိတာပါ။ အနီသက္သက္ ဆင္းလာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာပါလာတာမ်ိဳးပါ။ သူလဲ လန္႔ေနသလုိ သမီးလဲ လန္႔ေနတယ္။

အိမ္ေတာင္က်တာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ မက်ခင္ကတည္းက ျဖစ္တာမို႔ အိမ္ေထာင္ဘက္က ျပႆနာ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ STD ေတြကိုပါ လက္ညွိဳးထိုးစရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။

ျဖစ္တတ္တဲ့ အေျခအေနတခုသာ ျဖစ္တယ္။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရာသီမ်ားလာတဲ့သေဘာ ျဖစ္ဘို႔ မ်ားတယ္။ ဒီအသက္မ်ိဳးမွာ ေရာဂါၾကီး မျဖစ္သေလာက္ပါ။ ဆီးစပ္ေနရာကို ဖိၾကည့္လို႔လဲ နာပံုမေပၚပါ။ နာရင္ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္တာမ်ိဳး စဥ္းစားရတယ္။ အခု ဟုတ္ပံုမရပါ။ တျခားေနရာ (ႏွာေခါင္း၊ သြားဖံုး) ကေန ေသြးမယိုတာ မျဖစ္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒီေတာ့ ရာသီမွန္ေအာင္လုပ္ဘို႔ဘဲ လိုမယ္။ ဘာမွ မလုပ္ဘဲေနရင္ေတာင္ မွန္လာတတ္ေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္က် လိုက္ေတာ့ ေဟာ္မုန္း အခ်ိဳးအစားလဲ ေျပာင္းလာႏိုင္လို႔ပါ။

အိမ္ေထာင္က်ျပီး ဆက္ျဖစ္ေနေသးျပန္တာမို႔ OG မျပခင္ ေဆးစားၾကည့္ပါ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လုပ္ရင္ ပိုျပီး ခန္႔မွန္းႏိုင္တယ္။ အလြယ္ဆိုးနည္းကေတာ့ ကုိယ္ဝန္တားေဆး ေသာက္ပါ။ အမ်ားဆံုး သံုးေနၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲေဆးျပား ေသာက္ပါ။ တေန႔ ၁လံုး ၂၈ ရက္ ေသာက္ရတာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ ရွာရတာလဲ အလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ေဆးပါ။ ရာသီ တခါဆင္းေအာင္ ေစာင့္ပါ။ ဆင္းတာရပ္တာနဲ႔ ေဆး တေန႔ ၁ ျပားေသာက္ပါ။ ေဆးမကုန္ခင္ ရာသီ ျပန္မဆင္းပါ။ အဲလို လမွန္-ရက္မွန္ျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေနာက္မွာ ရပ္လိုက္ပါ။ ေဆးကို မနက္ခင္း ေသာက္တဲ့အက်င့္လုပ္တာ ေကာင္းတယ္။ ေမ့သြားရင္ ေန႔ခင္းေသာက္လိုက္လို႔ ရတာမို႔ ရက္မေက်ာ္ေတာ့ပါ။ အေထာက္အကူအျဖစ္ သံဓါတ္အားေဆးနဲ႔ ဗီတာမင္ စီ ေသာက္ပါ။ က်န္းမာ-ခ်မ္းသာၾကပါေစ။

မိန္းကေလးမ်ား အမ်ားအားျဖင္ Menstruation လာတိုင္း ဗိုက္ေအာင့္ၾကတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုလုပ္ေပးရမွာလဲ။ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ ရွိလာႏိုင္သလား။ သိရင္ေဝမွ်ေပးပါ။

ရာသီလာရင္နာတာ Dysmenorrhea မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ မရွိပါ။ NSAIDs ေခၚတဲ့ Aspirin, Ibuprofen, Ketoprofen, Naproxen, Meferannic acid စတဲ့ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆး တခုခု ေသာက္ပါ။ ေနရာတကာ ဝယ္လို႔ရပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြက ေဆးကို နာမယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးၾကတယ္။ နာတတ္တဲ့သူေတြ ေသြးဆင္းစ ကတည္းက ေသာက္သင့္တယ္။ ၂-၃ ရက္ ထက္မလိုပါ။ တေန႔ ၃ ၾကိမ္ဆို ရတယ္။ ေဆးကို အစာနဲ႔ နီးပါေစ။ တကယ္ ေလနာရွိရင္ သတိထား ေသာက္ပါ။ ဒီေဆးနဲ႔မွ မရသူေတြကို Oral contraceptives ကုိယ္ဝန္ တားေဆး ေပးရတယ္။ နာတဲ့ေနရာကို ေရေႏြးအိပ္ ကပ္ႏိုင္တယ္။ ေလ့က်င္ခန္း လုပ္သင့္တယ္။ ေရေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးသင့္တယ္။

သမီး အသက္ ၂၇ႏွစ္ပါ။ သမီးက အပ်ိဳပါ။ ရာသီလာတာ တလ တခါမဟုတ္ဘဲ ၂ လ တခါ၊ ၃ လ ၂ခါ ျဖစ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ရွိပါျပီ။ ခု ဒီတခါက်ေတာ့ ရာသီမလာတာ ၃ လ ရွိပါျပီဆရာ။ ဒီရက္ပိုင္း ဆီးစပ္ေတြကိုက္ျပီး ရာသီလာရင္ ဗိုက္နာသလို နာေနပါတယ္။ ရာသီက မလာေသးပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ဂ်င္းနဲ႔ ထန္းလ်က္ႀကိဳေသာက္ေတာ့ ဗိုက္က မနာေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဗိုက္ထဲက ေနလို႔မေကာင္းဘူးဆရာ။ သမီး ရာသီလာတာ ၂ လတခါ လာတာ အႏၲရာယ္ရွိလား သိခ်င္ပါတယ္။ ခုတေလာ ဗိုက္နာေနတာကိုလည္း သက္သာခ်င္ပါတယ္ဆရာ။

ၾကားရက္ ေသြးဆင္းေနရင္ ဘာမဟုတ္တာေလးေတြလဲ အရင္စဥ္းစား ျပဳျပင္ရမယ္။ တားေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့သြားတာ၊ ေမြးလမ္းမွာ အနာ ျဖစ္ေနတာ။ သိပ္ဆိုးဝါးတာေတြလဲ ရွိတယ္။ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္ျခင္း၊ ကင္ဆာ။

ရာသီလာလို႔ တအားနာေနရင္ အေနရအထိုင္ရ မသက္သာသူေတြမ်ားတယ္။ ဗိုက္နာတာလဲပါတယ္။ နဲနဲေလာက္၊ ၁-၂ ရက္ ေလာက္ဆို စိုးရိမ္စရာမလိုပါ။ ရာသီလာခ်ိန္မွာနာတာကို Dysmenorrheal ေခၚတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ခါးနာတာေတြလဲ ျဖစ္တယ္။ စိတ္မူေျပာင္းသူေတြလဲရွိတယ္။ (သပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။) ရာသီလာခ်ိန္နာတာကို NSAIDs (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ အမ်ားသံုး အကိုက္-အခဲေပ်ာက္ေဆးေသာက္ရင္ သက္သာတယ္။ သတိထားရမွာေတြကေတာ့ Endometriosis (အင္ဒိုမီထရီယိုးဆစ္) သားအိမ္ေရာဂါ နဲ႔ Fibroids (ဖိုက္ဘရြိဳက္) သားအိမ္ အက်ိတ္ေရာဂါေတြ ပါတယ္။ ေဆးစစ္ ကုသရလိမ့္မယ္။

ၾကားရက္ ေသြးဆင္းတာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။
- မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္၊
- ကိုယ္ဝန္တား-စားေဆး၊
- IUCD ကိုယ္ဝန္တား-ပစၥည္း၊
- လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္းနဲတာ၊
- သေႏၶတည္ခါစ၊
- ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာ၊
- (အီစထိုဂ်င္) ေဟာ္မုန္းေဆးေပးေနသူ အစပိုင္းနဲ႔ အဆံုးရက္ေတြ၊
- Endometriosis သားအိမ္ေရာဂါ၊
- Uterine fibroids သားအိမ္အလံုး၊
- လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ၊
- စိတ္ဖိအားမ်ားတာ၊
- ေသြးဆံုးခါနီး၊
- Cervical polyps သားအိမ္ဝမွာ အညွာပါ-အလံုးရွိတာ၊
- Cervical erosion သားအိမ္ဝေရာဂါ၊
- ဗဂ်ိဳင္းနာ၊ သားအိမ္၊ မ်ိဳးဥအိမ္မွာ Cysts အလံုးရွိတာ၊
- ေမြးလမ္း ထိခိုက္မိတာ၊
- ဗဂ်ိဳင္းနားထဲ ပစၥည္းတခုခု က်န္ရစ္တာ၊
- ကင္ဆာ။

အမ်ားဆံုး ျဖစ္တာက Ovulation bleeding မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိန္မွာ သူျဖစ္လာရာအိတ္ Follicle ကေန မ်ိဳးဥ ေပါက္ထြက္ခ်ိန္မွာ ျဖစ္တယ္။ ၂-၃ နာရီေလာက္ကေန ၁-၂ ရက္အထိ ၾကာတတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ နာတာနဲ႔ တြဲေနတယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ခါနီး (အီစထိုဂ်င္) ေဟာ္မုန္း မ်ား-နည္းရာကေန သားအိမ္ အတြင္းနံရံပါးလို႔ ဆင္းတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ဆိုရင္ Estrogen ေပးလို႔ ေပ်ာက္တယ္။ တျခား အေၾကာင္းေတြလဲ ရွိႏိုင္တယ္။ Progesterone ေဟာ္မုန္း နဲေနရင္ ရက္ၾကာၾကာ ဆင္းႏိုင္တယ္။ အဲလို အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ကေလးရဘို႔ အခြင့္အလမ္းနဲျပီး ကိုယ္ဝန္လဲ ပ်က္တတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္တားစားေဆးေၾကာင့္ ဆိုရင္ အစနဲ႔အဆံုးမွာ ဆင္းတတ္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီေဆးမ်ိဳးကို ေသာက္ဘူးခါစ ပဌမလေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ေဆးေသာက္ခ်ိန္ လြဲသြားရင္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္။

အေရးေပၚေဆးကုရာတာ ရွားေတာ့ရွားတယ္။ လိုအပ္ရင္ေတာ့ ေဆးကုရမယ္။
- ေသြးဆင္းမ်ားသူ တခ်ိဳ႕ကို Estrogen (Conjugated) 25 mg IV ထိုးေပးရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ စားေဆး 2.5 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ေပးမယ္။ ေသြးရပ္သြားရင္ Medroxy-progesterone 10 mg/d ကို ၇-၁ဝ ရက္ ဆက္ေပးမယ္။
- တခ်ိဳ႕ကို အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ Combination Oral Contraceptive ေဟာ္မုန္းႏွစ္မ်ိဳးတြဲ ကိုယ္ဝန္တား စားေဆး ေပးတယ္။ ေဆးထဲမွာ 1-0.75 mg Norethindrone နဲ႔ 0.035 mg Ethinylestradiol ပါတယ္။ တရက္မွာ ေဆး ၄ ျပား၊ ၇ ရက္ ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ၄ ျပား ၂ ရက္၊ ၃ ျပား ၂ ရက္၊ ၂ ျပား ၂ ရက္၊ ၁ ျပား ၂ ရက္နည္းနဲ႔ ေပးတယ္။
- Medroxyprogesterone (Provera) ေခၚတဲ့ Progestin (Progesterone) ေဟာ္မုန္းေဆးေပႏိုင္တယ္။ ဒီေဆးက မ်ိဳးဥ ပံုမွန္ထြက္ေစတဲ့ေဆး ျဖစ္တယ္။ 10 mg/day ကို ၁ဝ ရက္ေပးမယ္။ ဒါေပမဲ့ OG ကေပးမွသာ ေသာက္ပါ။ ေဆးရပ္လိုက္ေတာ့ ေသြးဆင္းတတ္လို႔။ ကင္ဆာ မရွိတာ ေသျခာမွလဲ ေပးရတယ္။
- တခ်ိဳ႕ကို D and C သားအိမ္ျခစ္ေပးရတယ္။

အရြယ္ေရာက္စ မိန္းကေလးေတြနဲ႔ ေသြးဆံုးခါနီး အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးဥအထြက္ဘဲ ေသြးဆင္တာ Anovulatory dysfunctional uterine bleeding ျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ ကုသနည္းေတြကေတာ့ -
(၁) Estrogen (Conjugated) 2.5 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ေပးျပီ၊ ေသြးဆင္းတာရပ္ရင္ Medroxyprogestrone 10 mg ေန႔စဥ္၊ ၇-၁ဝ ရက္ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္
(၂) ကိုယ္ဝန္တားေဆး (Ethyl Estradiol 35 µg + Noresthindrone 1 mg) တေန႔မွာ ၄ ျပား၊ ၇ ရက္ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္
(၃) ကိုယ္ဝန္တားေဆး (Ethyl Estradiol 35 µg + Noresthindrone 1 mg) တေန႔ ၃ ျပား၊ ၂ ရက္၊ ဒိေနာက္မွာ တေန႔ ၂ ျပား၊ ၂ ရက္၊ ဒိေနာက္မွာ တေန႔ ၁ ျပား၊ ၂ ရက္ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္
(၄) Medroxyprogesterone 10 mg/day ၁ဝ ရက္ေပးတယ္။

ေမးတဲ့သူက အပ်ိဳ၊ အသက္လဲ ၂၇ ႏွစ္သာရွိေသးလို႔ ကိုယ္ဝန္နဲ႔ဆိုင္တာ၊ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ အသက္ၾကီးမွ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ကင္ဆာေတြကို ဖယ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အလြယ္ဆံုးနည္းကေတာ့ အပ်ိေပမဲ့ ကိုယ္ဝန္တား ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးပါ၊ အမ်ားသံုး၊ ေစ်းခ်ိဳ၊ တေန႔ ၁ ျပား၊ တလ ၂၈ ျပားေသာက္ရတဲ့ေဆးကို ၃-၄ လ ဆက္ေသာက္ပါ။ ရာသီလဲမွန္မယ္၊ နာတာလဲ သက္သာမယ္။ ဆင္းတာလဲနည္းမယ္။ အဆင္ေျပရင္ OG ကိုျပပါ။ စိတ္ဖိအား မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Menstruation (3) မိန္းမပီသတာ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ (၃)

“ဆရာ က်မ ရာသီမမွန္ဘူး” ဆိုတာနဲ႔ မျပီးေသးပါ။ ဒီေမးခြန္းေတြေမးပါတယ္။
၁။ Amenorrhea ရာသီမလာတာလား၊
၂။ Heavier Than Normal ရာသီလာတာမ်ားေနသလား၊
၃။ Bleeding In Between Periods ၾကားရက္ ေသြးဆင္းသလား၊
၄။ Painful Period ရာသီလာလို႔ တအားနာသလား၊

မိန္းကေလး-အမ်ိဳးသမီးတိုင္းဟာ သီးသန္႔သေဘာေဆာင္တယ္။ သူ႔သဘာဝနဲ႔သူရွိတယ္။ ရာသီ ရက္တိုမယ္၊ ရွည္မယ္၊ နည္းမယ္၊ မ်ားမယ္။ အပ်ိဳျဖစ္ျပီး ႏွစ္ေတြနဲနဲၾကာရင္ ကိုယ့္သဘာဝကိုယ္ သိမွတ္ထားႏိုင္ျပီ။ ငါ့ရာသီဟာ ဒီလိုဘဲလို႔။ အမ်ားဆံုးက တလ ဆိုတာ ၂၈ ရက္၊ တလလာရင္ ၃-၅ ရက္။ အဲလိုကေန ထူျခားတာျဖစ္လာရင္ေတာ့ သတိထားစရာေတြ ရွိလာမယ္။

၁။ Amenorrhea ရာသီမလာရင္ -
• အသက္ ၄၅-၅ဝ အရြယ္မွာ ရာသီမလာေတာ့တာက မတူးဆန္းေပမဲ့ အသက္ အစိတ္မွာ ရာသီမလာေတာ့ရင္ တခုခု ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ အသက္ ၂ဝ-၃ဝ ဆိုတာ မ်ိဳးပြါးကိစၥအတက္ၾကြဆံုးအခ်ိန္ေတြဘဲ။ ဘယ္လိုဘဲ Protected sex အကာအကြယ္ လုပ္ပါတယ္ ဆိုေနေန ကိုယ္ဝန္ကို ပဌစဥ္းစားတာ မမွားဘူး။
• ၄ဝ-၄၅ ဆိုရင္ အရင္ စဥ္းစားရမွာက Perimenopause ေသြးဆံုးေတာ့မလို႔လား။ မရပ္ခင္မွာ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ကေန Estrogen (အီစထိုဂ်င္) ထုတ္တာ နည္းနည္းလာလို႔ ရာသီရက္တိုတိုလာမယ္။ နည္းနည္းလာမယ္။ ၁၂ လတာ မလာေတာ့ရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ေတြကေန Menopause ပါလို႔သတ္မွတ္တယ္။
• Excessive exercise ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း သိပ္မ်ားသူေတြမွာလဲ ရာသီ မလာတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အမ်ိဳးသမီး အားကစားမယ္ေတြ ၅-၂၅% မွာအဲလိုျဖစ္ၾကတယ္။
• Eating disorders အစားအေသာက္နဲ႔ဆိုင္တာလဲ ရွိေသးတယ္။ Anorexia nervosa ဘာဆိုဘာမွ စားခ်င္စိတ္ မရွိလို႔ မစားမေသာက္ေရာဂါ ျဖစ္ေနသူေတြ ရာသီမလာဘဲ ေနတတ္တယ္။
• Other possible causes တျခားျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြကေတာ့ -
- Thyroid or pituitary gland disorders (သိုင္းရြိဳက္) လည္ပင္းၾကီး နဲ႔ ဦးေႏွာက္က (ပစ္က်ဴထရီ-ဂလင္း) ေရာဂါ၊
- Hypothalamus ဦးေႏွာက္က (ဟိုက္ပိုသဲလ္မတ္စ္) ေနရာ ေရာဂါ၊
- Breastfeeding ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္၊
- Obesity လူအဝလြန္ျခင္း၊
- Oral contraceptives ကိုယ္ဝန္တားေဆး၊ (တခ်ိဳ႕မွာသာျဖစ္တယ္)၊
- Stress စိတ္-ရုပ္ ဖိအားမ်ားျခင္း၊
- Polycystic ovarian syndrome and other hormone imbalances ေဟာ္မုန္းမညီမွ်ျခင္း၊ မ-မ်ိဳးဥအိမ္ အက်ိတ္ေရာဂါ၊
- Ovarian failure မ-မ်ိဳးဥအိမ္ အလုပ္မလုပ္ေတာ့ျခင္း၊
- Disease of the uterus သားအိမ္ေရာဂါ။

၂။ Heavier Than Normal ရာသီလာတာမ်ားေနရင္ -
• အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ တလမွာ ဟင္းခပ္ဇြန္း ၂-၃ ဇြန္းစာေသြးဆင္းၾကတယ္။ ၅ ဇြန္းေက်ာ္ရင္ Menorrhagia မ်ားတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ မ်ားတာၾကာရင္ Anemia ေသြးအားနည္းတာဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဘာလို႔မ်ားေနလဲ -
• Uterine fibroids or polyps သားအိမ္အလံုး-အက်ိတ္၊
• Miscarriage ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း၊
• Ectopic pregnancy သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္ျခင္း၊
• Blood thinners ေသြးက်ဲေဆး၊ Steroids (စတီရြိဳက္) ေဆးေသာက္ေနရျခင္း၊
• Birth control pills ကိုယ္ဝန္တားေဆး ေျပာင္းေသာက္ျခင္း၊
• Clotting disorders ေသြးမခဲေရာဂါ၊ ဥပမာ Willebrand's disease ေရာဂါ၊
• Cancer of the uterus သားအိမ္-ကင္ဆာ၊
• အေၾကာင္းခံေရာဂါမရွိသူေတြမွာ ရာသီဆင္းတာ သူမ်ားထက္မ်ားေနရင္ Oral contraceptives ကိုယ္ဝန္တား စားေဆး သံုးႏိုင္တယ္။
• IUD သားအိမ္ထဲပစၥည္းထည့္သူဆိုရင္ Mirena အမ်ိဳးအစားသံုးရင္ နည္းေစတယ္။
• Lysteda ေဆးလဲေပးႏိုင္တယ္။ သူကေန ေသြးခဲတာအားေပးတယ္။ ဆရာဝန္ေပးမွသာေသာက္ပါ။

၃။ Bleeding In Between Periods ၾကားရက္ ေသြးဆင္းေနရင္ -
• ဘာမဟုတ္တာေလးေတြလဲ အရင္စဥ္းစား ျပဳျပင္ရမယ္။
- တားေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့သြားတာ။
- ေမြးလမ္းမွာ အနာ ျဖစ္ေနတာ။
• သိပ္ဆိုးဝါးတာေတြလဲ ရွိတယ္။
- Ectopic pregnancy သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္ျခင္း၊
- Cancer ကင္ဆာ။

၄။ Painful Period ရာသီလာလို႔ တအားနာေနရင္ -
• ရာသီလာတာ အေနရအထိုင္ရ မသက္သာသူေတြမ်ားတယ္။ ဗိုက္နာတာလဲပါတယ္။ နဲနဲေလာက္၊ ၁-၂ ရက္ ေလာက္ဆို စိုးရိမ္စရာမလိုပါ။ ရာသီလာခ်ိန္မွာနာတာကို Dysmenorrheal ေခၚတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ခါးနာတာေတြလဲ ျဖစ္တယ္။ စိတ္မူေျပာင္းသူေတြလဲရွိတယ္။ (သပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။)
• ရာသီလာခ်ိန္နာတာကို NSAIDs (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ အမ်ားသံုး အကိုက္-အခဲေပ်ာက္ေဆးေသာက္ရင္ သက္သာတယ္။
• သတိထားရမွာေတြကေတာ့ -
- Endometriosis (အင္ဒိုမီထရီယိုးဆစ္) သားအိမ္ေရာဂါ နဲ႔
- Fibroids (ဖိုက္ဘရြိဳက္) သားအိမ္ အက်ိတ္ေရာဂါေတြ ပါတယ္။ ေဆးစစ္ ကုသရလိမ့္မယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Menstruation (2) မိန္းမပီသတာ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ (၂)

Q 1: ကြ်န္မမွာလဲ ရာသီမမွန္တဲ့ ျပႆနာ ရွိပါတယ္။ ရာသီစလာတဲ့ အရြယ္ကတည္းက ခုထိမမွန္တာပါ။ အခုအသက္က ၂ဝ ပါ။ အရင္တုန္းက အေတာ္ေလး ပိန္ပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဝခ်င္လို႔ အစားေတြစား ေလ့က်င့္ခန္းေတြလုပ္နဲ႔ ဝလာတယ္။ ေသြးအားကေတာ့ နည္းပါတယ္။ ပံုမွန္ ၉ဝ-၆ဝ ပဲရွိပါတယ္။ Folic acid ပါတဲ့ Vifron အားေဆးလဲ ေသာက္ပါတယ္။ ရာသီ မမွန္တာကေတာ့ တခါတေလ ၃ လေလာက္အထိ ၾကာတတ္ပါတယ္။ အာရွေတာ္ဝင္မွာ တစ္ခါ သြားျပပါတယ္။ OG က ဓါတ္မွန္ေတြ ရိုက္ခိုင္းပါတယ္။ ေသြးလဲစစ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေဆးတာ ေဆြးေႏြးတာ အခ်ိန္ နည္းနည္းပဲ ေပးပါတယ္။ Polycystic Ovarian Syndrome အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္တာ စစ္ရဲ႕လားလဲ မသိပါဘူး။

က်ား-ေဟာ္မုန္းနဲ႔ ပတ္သက္တာလဲ စစ္ရဲ႕လား မသိဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ေနာက္တခါ ေဆးခန္း မျပျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ၾကားဖူးတာက လည္ပင္းက သိုင္းရြိဳက္ အက်ိတ္ ေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္ဆို ဟုတ္လားဆရာ။ သိုင္းရြိဳက္-အက်ိတ္နဲ႔ မိန္းကေလး ရာသီလာတာ ဆက္စပ္မႈ ရွိရင္လဲ ပိုစ့္တစ္ခု တင္ေပးရင္ ဝမ္းသာမွာပါဆရာ။

Polycystic ovary syndrome (PCOS) ဆိုတာ အပ်ိဳေပါက္ကေန ေသြးဆံုးအရြယ္အထိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၅-၁ဝ% ရွိႏိုင္တယ္။ ကေလးမရႏိုင္ျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ ထိပ္ကျဖစ္တတ္။ အဝလြန္သူ၊ မ်ိဳးဥမထြက္သူ၊ ရာသီ နည္းသူ- မမွန္သူ-မလာသူ။ ေနာက္ျပီး၊ ေယာက္်ားနဲ႔ ဆင္တူတဲ့ လကၡဏာေတြျဖစ္တဲ့ ဝက္ျခံေပါက္၊ မ်က္ႏွာ အဆီျပန္ဆိုတာေတြက Androgen က်ားေဟာ္မုန္း သတၲိကဲတဲ့ သေကၤတေတြရွိသူ။

မၾကာမၾကာ ေတြ႔ရတတ္တဲ့ မ်ိဳးဥအိမ္အလံုးေခၚတဲ့ Ovarian cyst ျဖစ္တိုင္းလည္း PCOS မဟုတ္သလို PCOS ရွိတိုင္းလဲ မ်ိဳးဥအိမ္ ၾကီးေနတာ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ရာသီနည္းတိုင္း၊ မမွန္တိုင္း၊ အဝမလြန္-အလြန္ မပိန္ရင္၊ ဒီေရာဂါမ်ိဳး မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ကေလးဖြါးဘူးရင္လဲ ျဖစ္ဘို႔ နည္းတယ္။ မိန္းမပီသသူေတြ စိုးရိမ္စရာမလိုပါ။ မ-လိုလို၊ က်ား-လိုလိုဆိုရင္ လိုတယ္။ စိတ္က “ေယာက္်ားမိန္း” ျဖစ္ေနတာထက္ ရုပ္က ျဖစ္ေနရင္ စစ္ဘို႔ လိုတယ္။ ဝက္ျခံထူ၊ ကိုယ္ေမႊးၾကမ္း၊ ႏွဳတ္ခမ္းေမႊး ေရးေရး ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။

Amenorrhea ရာသီမလာျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းဟာ (၁) Hypothalamic-pituitary-ovarian axis ဖိုခေနာက္ဆိုင္ အေၾကာင္းသံုးပါး၊ (၂) ေမြးလမ္းေၾကာင္း ခႏၶာေဗဒ ပံုမွန္မဟုတ္လို႔နဲ႔ (၃) ဇီဝအလုပ္ မမွန္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။

Hypothalamic အေၾကာင္းရင္းဆိုတဲ့ထဲမွာ ဦးေႏွာက္-ကင္ဆာလဲ ပါတယ္။ Pituitary causes ဆိုတာကေတာ့ ႏို႔ထြက္ေစတဲ့ ေဟာ္မုန္း Prolaction သိပ္မ်ားေနရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ Pituitary ကင္ဆာ၊ အမွန္က ဦးေႏွာက္ကင္ဆာပါဘဲ။ သူ႔ကို ဓါတ္ကင္လို႔လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Ovarian မ်ိဳးဥအိမ္ အေၾကာင္းခံထဲမွာ Hyperandrogenemia ေခၚတဲ့ က်ားေဟာ္မုန္းေတြ သိပ္မ်ားေနရင္၊ ဓါတ္ကင္ရရင္၊ ကင္ဆာေဆး ေသာက္ရရင္ ျဖစ္တယ္။

အမ်ိဳးသမီး ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ ျပႆနာတခုခု ရွိတာရဲ႕ ဥပမာကေတာ့ သားအိမ္အတြင္းမယ္ တြယ္ကပ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ Imperforate hyman အပ်ိဳေျမွး လံုးဝပိတ္ေနတာနဲ႔ Vaginal septum ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ အကန္႔ ပါေနတာေတြ ပါတယ္။

အပ်ိဳေျမွး လံုးဝပိတ္ေနတာမ်ိဳးက မိန္ကေလးတေယာက္ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ လြန္တာေတာင္ ရာသီပန္း မပြင့္ေသးတာမ်ိဳး။ အသက္ ၁၄-၁၅ ႏွစ္အထိ ရာသီမလာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ မသိဘဲ ၾကာသြားလို႔ ဗိုက္ကေလးက ေဖါင္းေဖါင္းလာ၊ မေအက ရာသီအေၾကာင္းေမး၊ မလာေသးဘူး ေျပာေတာ့ တမ်ိဳးထင္။ ကံဆိုးရင္ အရိုက္ခံရ။ ႏွိပ္စက္ျပီး ပုလိပ္စစ္စစ္ခံရမယ္။ ေနာက္ဆံုးမွ က်န္းမာေရး အသိရွိသူေတြ ေစာင္မလို႔ ဆရာဝန္လာျပတယ္။ အပ်ိဳေျမွးမွာ ထံုေဆးေလးထိုး၊ ခြဲစိတ္ဒါးနဲ႔ ေဒါင္လိုက္တခ်က္ ကန္႔လန္႔တခ်က္ ခြဲေပးလိုက္တာနဲ႔၊ လားလား ႕႕႕ အမဲ-အညိဳ၊ ေနာက္ နီညိဳညိဳ-အနီ ရာသီေသြး ေဟာင္းေတြ ဒလေဟာ ဆင္းလာတာ၊ ဒီလိုေဝဒနာမ်ိဳး ႏွစ္ခါမက လုပ္ေပးရဘူးတယ္။ ျမိဳ႕သာမွာ တာဝန္က်တံုးကပါ။

ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ ေမြးရာပါ အကန္႔ရွိေနတာကို ခပ္ရွားရွား ေဆးေက်ာင္း ဘဝမွာ ေတြ႔ဘူးတယ္။ ပါေမာကၡ-မမေတြက ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားကို သင္ၾကားဘို႔ ရွားတာမွန္သမွ် စုထားၾကရတယ္ မဟုတ္လား။ “အာစရိရ-ေက်းဇူး”၊ “ဂီလာန-ေက်းဇူး” အထူး မေမ့ပါ။

တျခား အေၾကာင္းရင္းေတြလဲ ရွိေသးတယ္။ “မီးယပ္ပိန္ မီးယပ္ေျခာက္”လို႔ အေခၚခံရသူမ်ိဳး။ ေမာ္ဒယ္ (ငါးေဖါင္ရိုးေျခာက္) သင္တန္းသူမ်ား။ နာတာရွည္ ေရာဂါသည္၊ စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားေနရသူ၊ မူးယစ္ေဆးစြဲသူ၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ မ်ားလြန္းသူ၊ ပဋိသေႏၶ တားေဆးနဲ႔ အဆင္မေျပသူ ဆိုတာေတြ ျဖစ္တယ္။ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့သူေတြလဲ ပါတယ္။ (အီသီယိုးပီးယာ) နဲ႔ ျမန္မာဟာ အေၾကာင္းခံမွာ တမ်ိဳးစီေပမဲ့ အက်ိဳးေပးတူၾကတယ္။ ဂုဏ္မယူစရာေပါ့ဗ်ာ။

(သိုင္းရြိဳက္) ေရာဂါ
ရာသီမမွန္တာနဲ႔ လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ သိပ္ေတာ့ မဆိုင္ပါလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္းဓါတ္ လြန္ကဲေနသူမ်ိဳးမွာ ျပႆနာ ရွိပါတယ္။ လည္ပင္းက ျမင္သာေအာင္ ၾကီးခ်င္မွ ၾကီးေနလိမ့္မယ္။ ရင္တံုမယ္၊ ႏွလံုးခုန္ ျမန္မယ္။ အိမ္ေထာင္သည္ဆိုရင္ သူ႔ခင္ပြန္းကအရင္ ဇနီးသည္ မူေျပာင္းလာတာကို သတိေကာင္းေကာင္း ထားမိလာမယ္။ စိတ္တို-စိတ္ဆိုးတာ မ်ားျပီး၊ ဘာလုပ္လုပ္ ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း။ တက္ၾကြသလား မေမးနဲ႔၊ သူကခ်ည္း ေရွ႕က။ “ကြိဳင္”မွာက ညအိပ္ရင္ သူကသာ ပန္ကာ-ျပဴတင္း ဖြင့္အိပ္ခ်င္လိမ့္မယ္။ ပို အိုက္တတ္တာကိုး။

ဒီလိုျဖစ္လာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ Thyroid essay စစ္ေဆးလိမ့္မယ္။ မ်ားေနရင္ ေဆးေပးမယ္။ အရင္က စားေဆးသာရွိေပမဲ့ ခုေခတ္မွာ အႏုျမဴေဆး ေၾကြးတာ ထိေရာက္ပါတယ္။ မေပ်ာက္ခင္ ရာသီေရာ ကုိယ္ဝန္ကိစၥေတြပါ မမွန္တာျဖစ္ေစတယ္။ တေလာက မိတ္ေဆြတဦးရဲ႕ ဇနီးကို ျမင္တာနဲ႔ သံသယရွိလို႔ ေဆးစစ္ခိုင္းရတယ္။ ဒိအရင္ ကိုယ္ဝန္က ဗိုက္ထဲမွာတင္ ကေလးအေသ Intra-uterine death (IUD) ျဖစ္လို႔ ကုေပးရေသးတယ္။ အခု အႏုျမဴေဆးပတ္လည္လို႔ အေကာင္းပကတိ ျဖစ္ေနျပီ။ အသိေစာလို႔သာေပါ့။ မ်က္လံုးပါ လကၡဏာျပေနျပီ။ လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္းမ်ား ေရာဂါဟာ ၾကာရင္ မ်က္လံုးျပဴးလာတယ္။

မွန္ၾကည့္ရင္ ကိုယ့္မ်က္လံုးကိုယ္ သတိထားၾကည့္ပါ။ “သမင္မ မ်က္လံုး” ထက္ ထူးျပီး၊ “ဇီးကြက္ မ်က္ျပဴး” ျဖစ္ေနသလား။

Q 2: ကြၽန္မအသက္ သံုးဆယ့္တစ္ပါ။ အခု (႕႕႕႕႕) မွာပါ။ ကြၽန္မမွာ တစ္ႏွစ္တစ္လ အရြယ္ သမီးတေယာက္ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္မ သမီးကို ဗိုက္ခြဲျပီး ေမြးတာပါ။ ကေလးက အခုထိ မိခင္ႏို႔စို႔တုန္းဘဲ။ ရာသီက ကေလးေမြးျပီး ေလးဆယ့္ငါးရက္ထဲက ပံုမွန္လာပါတယ္။ ဒီတခါ ရာသီလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္ မဟုတ္ဘဲ၊ ၅ ရက္ ေစာလာျပီး၊ ေသြးက တစက္တစတ္ဘဲ ဆင္းတယ္။ အခုလို ေသြးတစက္တစက္ ဆင္းေနတာ တလနည္းပါး ရွိေတာ့မယ္။ က်မ မည္သည့္ ကိုယ္ဝန္ တားေဆးကိုမွ မသုံးစြဲခဲ့ပါ။ စိတ္ပူလို႔ Pregnancy test နဲ႔ စမ္းၾကည့္တယ္။ Negative ဘဲျပတယ္။ စိုးရိမ္လို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေမးၾကည့္ေတာ့ သူတို႔က ရာသီထိန္၊ ရာသီ ငုတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီက ေဆးခန္းကို ျပဖို႔ကလဲ နားလည္မႈ လြဲတတ္လို႔ ဆရာ့ဆီက အကူအညီ ေတာင္းတာပါ။ ဘဲလို ေဆးမ်ိဳး ေသာက္သင့္လဲႏွင့္ ေရာဂါအေၾကာင္းကို ေျဖၾကားေပးပါရွင့္။

ဘာမွ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရက္ေစာလာတာလည္း ကိစၥမရွိပါ။ နည္းတာလဲ အဲလိုဘဲ။ မွန္လာပါလိမ့္မယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ကိုယ္ဝန္ရွိဘို႔ ပိုေႏွးတတ္တယ္။ ကေလးကို ၁ ႏွစ္ဆို ႏို႔ျဖတ္သင့္ျပီ။ ၆ လ အရြယ္ကတည္းက အစာေၾကြးရမယ္။ ေျဖးေျဖး တိုးတိုး ေၾကြးေပါ့။ ႏို႔ျဖတ္မွလဲ ကေလးက တျခားအစာ စားလာမယ္။

ဆီးစစ္လိုက္တာ ေကာင္းတယ္။ အခုလို မရပ္ေသးတာ သားအိမ္ျခစ္စရာလဲ မလိုဘူး။ ခပ္လြယ္လြယ္ ေဆးနည္းေပးပါမယ္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး Contraceptive pill ကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။ လူအမ်ားစုေသာက္တဲ့ ေဆးေျပာတာပါ။ ေဆးကပ္တိုင္းမွာ အေရာင္ ၂ မ်ိဳး ပါတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုးကို တေန႔ ၁ လံုးေသာက္ေနသမွ် ေသြးမဆင္းပါ။ ရာသီရက္ မမွန္သူေတြကို ဒီနည္းက အလြယ္ဆံုးဘဲ။ တခ်ိဳ႕ကို အဲလို ၃-၄ လ အေသာက္ခိုင္းရင္ ျပန္မွန္သြားႏိုင္တယ္။

ကေလးငယ္ရွိသူေတြကိုေတာ့ ႏို႔ထြက္နည္းေစတတ္လို႔ ေနာက္နည္း လုပ္ရတတ္တယ္။ ေမးတဲ့လူအတြက္ေတာ့ ဒီအေရး ပူစရာ မလိုေလာက္ဘူး ထင္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးထဲပါ တားေဆးက ႏို႔ထြက္တာကို မထိခိုက္ပါ။

အေထာက္အကူ ရေစေအာင္ ဗီတာမင္ စီ ၅ဝဝ မီလီဂရမ္ တေန႔ ၁-၂ ျပားေသာက္ပါ။ သံဓါတ္နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္လည္း ေသာက္ပါ။ ဗီတာမင္ ဘီအုပ္စုလည္း ေသာက္ပါ။

Q 3: နားနဲ႔မနာ ဖဝါးနဲ႔နာပါ။ ဒီတစ္လ ဓမၼတာလာတာ နဲနဲဆန္းတယ္။ အရင္လေတြကနဲ႔ ပံုမွန္ မဟုတ္လို႔ပါ။ အရင္လက ၁၄ ရက္ ေန႔မွာ စၿပီးေတာ့ ၁၄-၁၅ ဆက္တုိက္ ဆင္းပါတယ္ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ တန္႔သြားပါတယ္။ ၿပီးမွ ၁၇ နဲ႔ ၁၈ ရက္မွာ ျပန္ဆင္းပါတယ္။ ဆရာ ေရးခဲ့တဲ့ စာေတြအရ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္လို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္။ ဒီလက်ေတာ့ ၁ ရက္ ေန႔မွာ စဆင္းၿပီး၊ ၁ ရက္ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ဆက္တုိက္က သာမန္မဟုတ္ပဲ အခဲေတြ ဆင္းတယ္။ အေရာင္ကေတာ့ ညိဳညစ္ညစ္ အေရာင္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး၊ အနံ႔နဲ႔ ခံစားမႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ခါးကိုက္တာတုိ႔ ဗိုက္နာတာတို႔လဲ မရွိပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၄ ရက္ေန႔က ေနစၿပီး ပံုမွန္အတုိင္း ျပန္ဆင္းတာကိုက အရမ္းမ်ားတယ္။ ဒီေန႔ထိေတာ့ မရပ္ေသးပါဘူး။ အခု ရက္ပိုင္းေတာ့ နဲေတာ့ နဲသြားတယ္။ ဓမၼတာ လာခါနီးဆုိ အျဖဴဆင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတစ္ေခါက္ အျဖဴလဲ မဆင္းပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စိုးရိမ္စရာ ရွိပါသလား။ အရင္ကေတာ့ ရွမ္းပ်ဳိမယ္ ေသြးေဆး ေသာက္ပါတယ္။ နာက်င္မႈ အတြက္ Dofenal 500 mg တစ္ေန႔ တစ္လံုး ေသာက္ပါတယ္။ ေကာင္းက်ဳိး-ဆုိးက်ဳိး ေျပာျပေပးေစလိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တလြဲ ယူဆထားတာက ဓမၼတာလာရင္ ေခါင္းမေလွ်ာ္ရ ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ မတည့္တဲ့ အစာေတြအျဖစ္ ေျပာင္းဖူးတုိ႔ မာလကာသီးတို႔ မစားရဘူး ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ အဲလိုမ်ဳိးေတြလဲ တကယ္ရွိလား။ ဒါေတြနဲ႔ ဆုိင္-မဆုိင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ အသက္က ၂၂ ႏွစ္ပါ။

မိန္းကေလးေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီ မမွန္တတ္တာ အေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကရတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိုးရိမ္စရာမလို၊ ေဆးကုစရာ မလိုတတ္ပါ။ အသက္ငယ္တံုး၊ အပ်ိဳေဘာ္ဝင္စနဲ႔ ေသြးဆံုးခါနည္းရင္ မမွန္ဘူး။ အခုလို ၂၂ ႏွစ္ အရြယ္ ကေတာ့ မွန္သင့္တဲ့ အရြယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါလဲဘဲ သိပ္မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။

ရာသီဆင္းတယ္ဆိုတာ၊ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ခႏၶာေဗဒ ေခၚတဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္ေခၚတဲ့ အလုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေတြ ေကာင္းမြန္၊ မွန္ကန္ေနရမယ္။ ဒါ့အျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း သက္ေရာက္ လႊမ္းမိုးေသးတယ္။ ပေယာဂ ေျပာရမဲ့ သက္ေရာက္လာမႈေတြလည္း ထည့္တြက္ရေသးတယ္။ ပေယာဂ ဆိုတာ ဗိေႏၶာ-ရမ္းကု ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျပင္ပကေန တခုခု ျဖစ္ေစတာကို ဆိုခ်င္တာ။ ဆိုပါစို႔ တျခား ေနမေကာင္းတာရွိလို႔ ေဆးေသာက္တာကေန ရာသီျဖစ္စဥ္ကို လာထိခိုက္တာမ်ိဳး။

ေဆးခန္းမွာ ဆရာဝန္လုပ္တဲ့လူက သူတို႔စကား မတတ္လို႔ ဆရာမေတြဆိုတာက စကားျပန္ေရာ သူနာျပဳပါ လုပ္ၾကရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး လူနာေတြကို ဘယ္လိုေမးပါ သင္ေပးထားတယ္။ “ရာသီမမွန္” လို႔ ဘာသာျပန္ေပးရင္၊ “ဒါနဲ႔ မရေသးဘူး။ မမွန္ဘူးဆိုတာ၊ မလာတာ၊ နည္းတာ၊ မ်ားတာ၊ အကုန္လံုး မမွန္တာခ်ည္းဘဲ။”

ရာသီမ်ားရင္ တမ်ိဳး၊ မ်ားတာက ရက္လဲပိုႏိုင္ ဆင္းတာလဲ မ်ားႏိုင္တယ္။ ထိန္ျပီးမွ မ်ားမ်ားဆင္းတာက အိပ္ေထာင္သည္ ဆိုရင္ (သမီးရည္းစား လည္းပါတာေပါ့) သားပ်က္တာလား။ ဆယ္ေက်ာ္သက္လဲ မဟုတ္၊ ၄၅ ႏွစ္လည္း မေရာက္ေသး၊ အိမ္ေထာင္လဲ မရွိရင္ တျခားဟာေတြ စဥ္းစားရျပီ။

ေမးတာေတြ ကုန္ရင္ စစ္တာ လိုလာႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိစစ္တာ ခုေခတ္မွာ ဆရာဝန္ပါစရာ မလိုဘူး၊ သူတို႔ဖါသာ စစ္လို႔ ဘာမွန္းမသိမွ ဆရာဝန္ လာျပသူေတြလည္းရွိတယ္။ ဒီလို ပံုမွန္မျဖစ္တာကို ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လိုႏိုင္တယ္။ ေသြးစစ္၊ (အာလ္ထြာေဆာင္း)၊ ဓါတ္မွန္၊ စတာေတြလိုခ်င္ လိုအံုးမယ္။

Dofenal ေဆးက Mefenamic acid ျဖစ္တယ္။ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆးျဖစ္တယ္။ အင္ဒိုနီးရွား၊ ျမန္မာ၊ ဖိလစ္ပိုင္ နဲ႔ ဗီယက္နမ္ တို႔မွာ ဒီနံမယ္နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ ၂၅ဝ-၅ဝဝ မီလီဂရမ္ ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္အထိ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ အစာနဲ႔ နီးရမယ္။ ၇ ရက္ထက္ ပိုမေသာက္သင့္ဘူး။ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းရင္၊ အစာအိမ္နာရွိရင္၊ ပန္းနာ၊ ေရခမ္းေျခာက္တာ ရွိေနရင္ မေသာက္သင့္ဘူး။

ေသြးေဆးအေၾကာင္းကို ေဆးပညာမွာ သုေတသနလုပ္ထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အေမ၊ အေဒၚ၊ အမေတြ ကေတာ့ လက္စြဲဘဲ။ ရာသီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ေျပာင္းဖူး၊ မာလကာသီး၊ ေခါင္းေလွ်ာ္တာေတြရဲ႕ ပတ္သက္မႈကို သင္ဘူး ဖတ္ဘူးတဲ့ ေဆးစာေတြမွာေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ စာဖတ္ နည္းေသးလို႔လားေတာ့ မသိဘူး။ ရွာပါအံုးမယ္။

ဒီအျဖစ္မ်ိဳးက ေမးတဲ့သူကို ေဆးနည္းလွမ္းေပးလို႔ မေကာင္း-မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ေရာဂါဆိုးလို႔ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ေမးျမန္း-စစ္ေဆးျပီးရင္ တခ်ိဳ႕အတြက္ ကုရတာ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔ ျပီးတာေတြ ရွိတယ္။ OG ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆရာဝန္ျဖစ္ျဖစ္ ျပသင့္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Menstruation (1) မိန္းမပီသတာ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ (၁)

• I'm Not Pregnant ေသြးဆင္းရင္ ကိုယ္ဝန္မရွိဘူးေပါ့။
ကံေသကမၼ ေျပာမရေသးပါ။ ရာသီေသြး ဟုတ္ပါရဲ႕လား။ Early pregnancy ကိုယ္ဝန္ရွိစမွာလဲ ေသြးဆင္းတတ္တယ္။ Morning sickness ကိုယ္ဝန္ရွိစလကၡဏာေတြ ရွိသလား သတိထားပါ။ Urine pregnancy test ေသျခာေအာင္ ဆီးစစ္ပါ။ Miscarriage ကိုယ္ဝန္ပ်က္လို႔လဲ ဆင္းတယ္ မဟုတ္လား။ Ovulation မ်ိဳးဥ ထြက္ေတာ့လဲ နဲနဲဆင္းတတ္တယ္။ ဒါဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္ မဟုတ္ဘူး။ ရာသီေသြးလဲ မဟုတ္ဘူး။

• Skip a Period ရာသီမလာတာ ဘာလို႔လဲရွင့္
မပူပါနဲ႔။ ရာသီ မမွန္တာ မၾကာခဏ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အပ်ိဳျဖစ္စ ၅-၇ ႏွစ္အတြင္းမွာ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ကို အရင္ စဥ္းစားရမွာေတာ့ ေသျခာတယ္။ ဒါ့အျပင္ စိတ္ဖိစီးမႈ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားတာ၊ ပိန္လြန္းတာ၊ ေလ့က်င့္ခန္း-အားကစား လုပ္တာမ်ားရင္၊ က်န္းမာေရး မေကာင္းတာ စတဲ့အခ်က္ေတြကေနလဲ ရာသီကို တမ်ိဳးတမည္ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ရာသီတလ ဆိုတာ ၂၈ ကေန ၃၅ ရက္အထိ ၾကာတတ္တယ္။ ဒိထက္ေက်ာ္ေနရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။

• Tampons ရာသီလာတံုးသံုးတဲ့ (တင္မ္ပြန္) ေၾကာင့္ ဘာျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ
ရာသီလာလို႔ ဆင္းတာေတြကို စုပ္ယူေစဘို႔ အရင္ကေတာ့ (ပက္) ေခၚတဲ့ အခုအခံကို သံုးတယ္။ အခုလဲ အမ်ားစုက သံုးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗဂ်ိဳင္းနားထဲကို ထည့္သြင္းထားရတဲ့ (ေကာ္တြန္) နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ (တင္မ္ပြန္) ေခၚတဲ့ ပစၥည္းေလးကို သံုးလာၾကတယ္။ (တင္မ္ပြန္) ေၾကာင့္ Toxic Shock Syndrome (TSS) ဆိုတာျဖစ္ရင္ေတာ့ အေရးၾကီးတယ္။ ဗက္တီးရီးယားဝင္လို႔ အသက္ကိုပါ ရန္ရွာႏိုင္တယ္။ ျဖစ္တာ အလြန္ကိုရွားပါးပါတယ္။ ကိုယ္ပူလာ၊ ခ်မ္းလာမယ္၊ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္း နာလာမယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ အနီျပင္လဲ ထြက္ႏိုင္တယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနားထဲ ၾကာၾကာမထားပါနဲ႔ အသစ္လဲေပးပါ။

• Tampon Sizes (တင္မ္ပြန္) အရြယ္အစား
Junior အငယ္၊ Regular ပံုမွန္၊ Super အၾကီး နဲ႔ Super plus မဟာအၾကီးစားေတြ ရွိပါတယ္။ ပ်မ္းမွ်အရြယ္တခုကေန ေသြး-အရည္ လဘက္ရည္တဇြန္းစာ စုပ္ယူႏိုင္တယ္။ တခုကို ၄-၆ နာရီတခါ လဲေပးသင့္တယ္။ ညအခ်ိန္အိပ္ခ်ိန္မွာ (ပက္) ကို ပိုသံုးတာေကာင္းတယ္။ TSS မျဖစ္ေစႏိုင္ဘူး။

• Too Heavy ရာသီဆင္းတာမ်ားရင္
တလမွာ ဆင္းတာ လဘက္ရည္ဇြန္း ၄-၁၂ အထိရွိႏိုင္တယ္။ တေန႔မွာ Pad, Minipad (ပက္) ျဖစ္ျဖစ္ (တင္မ္ပြန္) ၁ဝ ခုမက သံုးရတယ္ ဆိုရင္၊ တနာရီတခါ လဲေပးေနရရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ျပပါ။

• How Long တခါလာ ဘယ္ေလာက္ၾကာသလဲ
အမ်ားစု အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီတခါလာရင္ ၃-၅ ရက္ၾကာတယ္။ ၂-၇ ရက္အထိလဲ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ဒါထက္ၾကာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ ေသြးဆင္း မ်ားရင္ေတာ့ Anemia ေသြးအားနည္းေစတတ္လို႔ သံဓါတ္ေဆး နဲ႔ အစားအစာ အပိုလုပ္ပါ။

• Pregnant During Period ရာသီလာေနတံုး အတူေနရင္ ကိုယ္ဝန္မရဘူး မဟုတ္လား။
ရာႏွဳန္းျပည့္ေတာ့ မရဘူးမေျပာႏိုင္ေသးပါ။ ကိုယ္ဝန္ဆိုတာ မ်ိဳးဥထြက္တာနဲ႔သာဆိုင္တယ္။ ရာသီလာတာနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ မ်ိဳးဥက ရာသီမလာခင္ကေလး ထြက္ထားရင္ ကိုယ္ဝန္ရခ်င္ ရႏိုင္တယ္။ တေန႔ကဘဲ မိန္းကေလးတေယာက္က ေမးေသးတယ္။ ရာသီရက္ထဲမွာ အကာကြယ္မပါဘဲ အတူေနမိလို႔ ဆီးစစ္ေတာ့ အေပါင္းျပေနသတဲ့။

• Cramps ရာသီလာရင္ ဗိုက္နာတာ ဘာလုပ္ရမလဲ
Acetaminophen (Paracetamol), Ibuprofen, or Naproxen ေဆးတမ်ိဳးမ်ိဳးေသာက္ပါ။ ေဟာ္မုန္းပါ ကိုယ္ဝန္တားေဆး ေသာက္ရင္လဲ သက္သာတယ္။ ေရေႏြးအိတ္ကပ္ပါ။ ေရေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးပါ။

• Bloating ဗိုက္ကယ္-ေလပြရင္ေကာ
ေအာက္ပိုင္းက ဝတ္ရတာ နဲနဲၾကပ္လာမယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေရက ခါတိုင္းထက္ပိုေအာင္းတတ္လို႔ျဖစ္တယ္။ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ပါ။ အသီးအႏွံ၊ အသီးအရြက္ပိုစားေပးပါ။ အငန္ေလွ်ာ့စာပါ။

• PMS Symptoms ရာသီမလာခင္ျဖစ္ခ်င္တာေတြ
အနည္းနဲ႔ အမ်ားခံစားရတယ္။ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ အငန္ေလွ်ာ့စား၊ ေကာ္ဖီေလွ်ာ့ေသာက္၊ စိတ္မူေျပာင္းတတ္သူက သတိထားဆင္ျခင္ေနထိုင္ပါ။ လိုအပ္ရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ Vitamin E, Calcium နဲ႔ Magnesium ေဆးေတြ ေပးတတ္တယ္။

• Junk Food ဆိုင္မွာ အလြယ္ဝယ္ရတဲ့အစားေတြ၊
ေခတ္ေပၚအစားအစာေတြ ေရွာင္ပါ။ အိုက္စခရင္မ္၊ ေခ်ာကလက္၊ အာလူးေက်ာ္ သၾကား၊ အဆီ၊ ေက်ာ္တာေတြ မသင့္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Amenorrhea ရာသီထိန္ျခင္း၊ ရာသီမလာျခင္း

1. ဆရာ႐ွင့္ သမီးဆီးလည္းစစ္တာ ၂ ခါ႐ွိပါၿပီ။ ရာသီမလာတာလည္း ၁ လျပည့္ပါေတာ့မယ္။ ဆီးစစ္တာလည္း မ်ဥ္းတေၾကာင္းဘဲ ေပၚပါတယ္ဆရာ။ အဲ့လုိမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါသလား႐ွင္။ မလာရင္ဘယ္လုိမ်ဳိးဆုိးက်ဳိးေတြ ျဖစ္တတ္ပါသလဲ႐ွင္။ ရာသီလာေအာင္ ဘယ္လုိမ်ဳိးလုပ္သင့္ပါသလဲဆရာ။ အရင္က တႀကိမ္တခါမွ် အခုလုိမျဖစ္ဘူးပါဘူး႐ွင္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၉ လပုိင္းထဲက မလာတာပါ ခုဆုိရင္ ၁ လျပည့္ေတာ့မယ္ဆရာ။ သမီးကုိယ္တုိင္က ကေလးမလုိခ်င္စိတ္မ်ားေနရင္ေကာ ျဖစ္တတ္ပါသလားဆရာ။
2. ဆရာကြ်န္မအသက္က ၃၅ ပါ။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၈ နွစ္ရွိပါျပီဆရာ။ ကေလးမရွိပါ။ ၂ဝ၁ဝ ကေန ၂ဝ၁၂ ေလာက္ထိ မာဘလြန္၂၈ ေသာက္ပါတယ္ဆရာ။ ၂ဝ၁၃ ေလာက္ကစျပီး မေသာက္ေတာ့ပါ။ မေသာက္ေတာ့သည့္လမွစျပီး ရာသီမလာတာခုထိပါဆရာ။ က်န္ခဲ့တဲ့ ၆ လေလာက္က မာဘလြန္ ျပန္ေသာက္ေတာ့ ျပန္လာပါတယ္ဆရာ။ အဲဒိေနာက္ပိုင္း မေသာက္ေတာ့ မလာေတာ့ပါဘူးဆရာ။ ေဆးခန္းတေခါက္ျပဖူးပါတယ္ဆရာ scan လဲဖတ္ပါတယ္ဆရာ။ ဗိုက္ထဲမွာေတာ့ အလံုးတို႔ဘာတို႔မရွိဘူး ေျပာပါတယ္။ ေဆးေပးပါတယ္ဆရာေသာက္လို့ကုန္တဲ့အထိရာသီမလာပါဘူးဆရာ ေနာက္တေခါက္ မသြားေတာ့ပါဆရာ။ ႕႕႕႕႕ မွာက ေဆးခန္းတေခါက္သြားတာ ၂၅ဝ ေက်ာ္က်လို႔ပါဆရာ။ ဘာေဆးမ်ား ဝယ္ေသာက္ ရမလဲဆရာ။ စိုးရိမ္စရာရွိပါသလားဆရာ။
3. ကၽြန္မ တားေဆးကို ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ေသာက္ခဲ့ျပီးေနာက္ ေဆးကို ရပ္လိုက္ပါတယ္။ ေသာက္လက္စ ေဆးကဒ္အကုန္ ရာသီလာအၿပီးမွာ ေနာက္တစ္ကဒ္ မေသာက္ေတာ႔ဘဲ ရပ္လိုက္တာပါ။ အခု တစ္လေနေတာ့ ရာသီလာရမယ့္ အခ်ိန္မွာ မလာဘဲျဖစ္ေနပါတယ္။ ရက္ေက်ာ္တာ (၇) ရက္ရွိပါၿပီ။ Test နဲ႔ စစ္ၾကည္႔ေတာ့လည္း Negative ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲ။ ေဆးခန္း သြားဖို႔လိုမလား။ လမမွန္ရင္ ကေလးေရာရႏိုင္ပါ႔မလား သိခ်င္ပါတယ္။
4. က်မညီမေလး၊ အသက္ ၃ဝ၊ အပ်ိဳ၊ ရာသီမလာတာၾကာေနလို႔ (႕႕႕႕႕) ကို သြားကုတာ၊ တားေဆး ေသာက္ခိုင္းတယ္။ ေသာက္ေနတံုးမွာ လာတယ္။ မေသာက္ေတာ့ မလာေတာ့ျပန္ဘူး။
အရင္ဆံုး ဗိုက္နဲ႔ တင္ပါးဆံုေနရာကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ပါ။ စာတပုဒ္ေရးပါမယ္။ ညီမေလးဆီ ပို႔လိုက္ပါ။

ရာသီထိန္တာ ရာသီမလာတာ ေရာဂါ မဟုတ္ပါ။ ေရာဂါလကၡဏာတခုသာ ျဖစ္တယ္။ ရာသီမလာေစတဲ့ အေျခခံ တခုခုရွိမယ္။ ရာသီမလာျခင္း (၂) မ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ Primary Amenorrhea ေမြးကတည္းက ရာသီမလာတာ နဲ႔
၂။ Secondary amenorrhea အရင္ကလာဘူးျပီး ေနာက္မွာမလာတာ၊

၁။ ေမြးကတည္းက ရာသီတခါမွ မလာေသးျခင္း
မိန္းကေလးတေယာက္ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ ျဖစ္ပါရက္နဲ႔ ၁၆ ႏွစ္သမီးေလာက္အထိ ရာသီတခါမွ မလာတာကို ေခၚတယ္။ အပ်ိဳျဖစ္ေနာက္က်တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ လူကသိပ္ပိန္ေနသူေတြ၊ အားကစား ျပင္းျပင္းထံထံ လုပ္သူေတြ၊ ငယ္ငယ္ကတည္းက (ဘဲေလး)၊ (မာရသြန္)၊ ဂြ်မ္းဘားကစားတဲ့ မိန္းကေလးေတြမွာ ရာသီလာတာ ေနာက္က်တတ္တယ္။

အဲဒါေတြ မဟုတ္ရင္ ေရာဂါတခုခုကို စဥ္းစားရမယ္။
• ေမြးရာပါ မ်ိဳးပြါးအဂၤါေတြ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတာ၊ ဥပမာ သားအိမ္ မပါတာ၊ ဗဂ်ိဳင္းနား မပါတာ၊ Vaginal septum ဗဂ်ိဳင္းနား အခန္း ၂ ကန္႔ျဖစ္ေနတာ နဲ႔ Imperforate hymen အပ်ိဳေမွး ပိတ္ေနတာ။
• Hypothalamic Problems and Pituitary Disease ဦးေႏွာက္ထဲက (ပစ္က်ဴထရီ) အက်ိတ္ေရာဂါ၊ (ဟိုက္ပိုသဲလ္မတ္စ္) ေရာဂါ၊
• Ovulation Abnormality မ်ိဳးဥထြက္ေစမဲ့ (ခရိုမိုဇုမ္း) ေတြက ပံုမွန္မဟုတ္တာ၊
• အဝလြန္တာ၊ လည္ပင္းၾကီးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ (Hypothyroidism ေဟာ္မုန္းနည္းတာ၊ Hyperthyroidism ေဟာ္မုန္းမ်ားတာ)။
• Turner’s syndrome လိင္ (ခရိုမိုဇုမ္း) ေရာဂါျဖစ္ေနတာ၊ (ေခါင္းကိုက္၊ ႏို႔ရည္ထြက္၊ လူက ပိုဝလာ၊ ဝက္ျခံေပါက္၊ လိင္စိတ္ေျပာင္းလဲ၊ စကားသံ နိမ့္လာ၊ မ်က္ႏွာမွာ အေမႊး ပိုေပါက္၊ မ်က္စိၾကည့္ရ မေကာင္း ျဖစ္လာတာေတြရွိမယ္။)

၂။ အရင္က လာျပီးေနာက္မွ ရာသီမလာျခင္း
• ကိုယ္ဝန္ကို အရင္ဆံုးစဥ္းစားရမယ္။
• ေသြးဆံုးခ်ိန္ေစာတာလဲ ထည့္တြက္ရမယ္။
• တခ်ိဳ႕ သေႏၶတားေဆး-တားနည္းေတြက ရပ္လိုက္ေပမဲ့ ၃-၆ လ အထိ ရာသီ ျပန္မလာတာ ျဖစ္တတ္တယ္။
• Busulfan, Chemotherapy, Chlorambucil, Cyclophosphamide, Phenothiazines ေဆးေတြေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

• ဘဝလူေနမႈပံုစံေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြလဲ ရွိတယ္။
- စိတ္ဖိအားမ်ားေနခ်ိန္၊ စိတ္ဓါတ္က်ေနခ်ိန္၊ ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္၊
- ကိုယ္လက္ လႈတ္ရွားမႈ သိပ္မ်ားေနသူ။ နာတာရွည္ ေရာဂါတခုခု ခံစားေနရသူ၊
- အစာအာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့သူ၊ အဆီ 15% - 17% body ထက္နည္းေနသူ၊
- ခ်က္ခ်င္း ပိန္က်သြားသူေတြမွာ ပိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

အေျခခံေရာဂါရွိသူေတြဆိုရင္ -
1. Ovary မ်ိဳးဥအိမ္ေၾကာင့္ ၄ဝ%၊ Polycystic ovary syndrome (PCOS) မ်ိဳးဥအိမ္မွာ အက်ိတ္ေလးေတြ ရွိေနတဲ့ေရာဂါ၊ (လူဝမယ္၊ ကိုယ္ေမႊးေတြပိုေပါက္မယ္၊ ဝက္ျခံထြက္မယ္၊)။
2. Hypothalamus (ဟိုက္ပိုသဲလမတ္စ္) ေၾကာင့္ ၃၅%၊
3. Pituitary (ပစ္က်ဴထရီ) ေၾကာင့္ ၁၉%၊
4. Uterus သားအိမ္ေၾကာင့္ ၅%၊ Uterine scarring (Asherman's syndrome) ကိုယ္ဝန္ပ်က္-ဖ်က္လို႔ သားအိမ္ျခစ္ရာကေန သားအိမ္ထဲ အမာရြတ္၊
5. တျခားအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ၁% ျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။

ေဆးစစ္တဲ့အခါ ေရာဂါရာဇဝင္ေမးတယ္၊ အေထြေထြစစ္ေဆးတာ၊ လိင္အဂၤါေနရာေတြ စစ္ေဆးတာ လုပ္တယ္။
• Pregnancy test ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိ စစ္သင့္တယ္။
• Blood tests ေသြးထဲက ေဟာ္မုန္းအေျခအေနေတြကို စစ္မယ္။ Estradiol, Follicle stimulating hormone (FSH), Luteinizing hormone (LH), Prolactin, Testosterone နဲ႔ Progesterone Challenge Test (Provera) စစ္နည္းနဲ႔ (ပရိုဂ်က္စတီရုမ္း) အေျခအေနကို စစ္မယ္။
• Thyroid function test လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္း အေျခအေနေတြကိုလဲ စစ္မယ္။ (TSH) မ်ားေနရင္ Hypothyroidism ေဟာ္မုန္းနည္းေရာဂါ ျဖစ္ေနမယ္၊
• Ovary function test မ်ိဳးဥအိမ္အလုပ္ စစ္ေဆးျခင္း၊
• Pelvic ultrasound တင္ပါးဆံုေနရာကို (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္မယ္။ CT scan of the head, MRI of the head ဦးေခါင္းကိုရိုက္တာေတြ၊ Endometrial biopsy သားအိမ္အတြင္းသားစ ထုတ္ျပီးစစ္ေဆးတာ၊ Hysteroscopy သားအိမ္ထဲကို ကရိယာနဲ႔ၾကည့္တာနဲ႔ Genetic testing မ်ိဳးဗီဇစစ္တာေတြလဲ လိုရင္စစ္မယ္။

ရာသီလာမမွန္တာ အမ်ိဳးသမီး ၃ဝ% ေလာက္မွာ ျဖစ္တယ္။ ရာသီ မမွန္ဘူးဆိုယံုနဲ႔မျပီးပါ။ ရာသီမလာတာ၊ ေစာတာ၊ ေနာက္က်တာ၊ နည္းတာ၊ မ်ားတာေတြ အားလံုးကို မမွန္စာရင္း သြင္းတယ္။ ရာသီမွန္ဘို႔ရာ Estrogen နဲ႔ Progesterone ေဟာ္မုန္းေတြ မွန္ရမယ္။ ဦးေႏွာက္ထဲက (ဟိုက္ပိုသဲလ္မတ္စ္)၊ (ပစ္က်ဴထရီ-ဂလင္း) နဲ႔ မ-မ်ိဳးဥအိမ္အဂၤါေတြ ေကာင္းေနရမယ္။

ေရရွည္မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ ကေလးမရႏိုင္တာ နဲ႔ Osteoporosis အရိုး အားနည္းတာေတြ ျဖစ္တယ္။ ေဆးကုနည္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ဘာလို႔ရာသီမလာသလဲ သိရင္ ကုသေပးႏိုင္တယ္။

ေရာဂါအဆန္းအျပားေတြ ထည့္ေရးရေပမဲ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာေတြကို ေရြးထုတ္ပါမယ္။
1. ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း၊
2. စိတ္ဖိအား မ်ားျခင္း၊
3. အစားအေသာက္ နည္းလြန္းျခင္း၊
4. ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားလြန္းျခင္း၊
5. အပ်ိဳျဖစ္စကာလ၊
6. ေသြးဆံုးေစာျခင္း နဲ႔
7. ေဟာ္မုန္းပါ တားေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။

အလြယ္ကုသနည္းေတြကေတာ့ -
• လူေနမႈ အေၾကာင္းခံေတြကို အရင္ျပင္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိစစ္ပါ။ အစာအာဟာရ မွ်တ လံုေလာက္ေအာင္ စားသံုးပါ။ ကိုယ္လက္လႈတ္ရွားမႈ အတင့္တင့္ေအာင္သာ လုပ္ပါ။ စိတ္ဖိအားေတြ စနစ္တက် ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• တကယ္လို႔ (တက္စတိုစတီရုန္း) က်ား-ေဟာ္မုန္း မ်ားေနသူဆိုရင္ ေဟာ္မုန္း အစားထိုးကုသနည္း လုပ္ရမယ္။
• Polycystic Ovary Syndrome က မ်ိဳးဥပိမ္မွာ အက်တ္ကေလးေတြရွိေနတာ အျဖစ္မနည္းလွပါ။ စာတပုဒ္ ေရးထားပါတယ္။
• Inflammatory Bowel Disease အစာလမ္းေရာဂါတခုနဲ႔လဲ ရာသီမမွန္တာက ဆက္စပ္ေနတတ္တယ္။ လူက ပိန္လာတယ္၊ ဗိုက္နာမယ္၊ ဝမ္းပ်က္မယ္။
• ေဟာ္မုန္းပါ ကိုယ္ဝန္တားေဆးသံုးပါ။ Estrogen နဲ႔ Progesterone ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲကို သံုးရမယ္။ အေမရိကားမွာ ၁႕၅ သန္းေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြက တားေဆးကို ကိုယ္ဝန္တားဘို႔ မဟုတ္တာအတြက္ သံုးေနၾကတယ္။ ရာသီလာခ်ိန္ နာတာသက္သာဘို႔၊ ဝက္ျခံေပါက္တာ သက္သာဘို႔၊ ရာသီလ-ရက္ မွန္ဘို႔အတြက္ သံုးၾကတာ ျဖစ္တယ္။ Hirsutism ေဟာ္မုန္းေရာဂါ၊ ရာသီလာခ်ိန္မွာ (မိုင္ဂရင္း) ေခါင္းမူးေရာဂါ ျဖစ္တတ္တာ နဲ႔ Fibroids သားအိမ္-အက်ိတ္ ေရာဂါေတြအတြက္လဲ ေပးတယ္။
• တားေဆးကို အပ်ိဳေတြသံုးေပမဲ့ အပ်ိဳရည္ မပ်က္ေစပါ။ ကိုယ္နံ႔ကိုလဲ မေျပာင္းေစပါ။ Pheromones (ဖီရိုမုန္း) ထုတ္မေပးလို႔ လိင္ဆြဲေဆာင္မႈကိုလဲ မကဲေစပါ။ လိင္စိတ္ပိုတာလဲ မျဖစ္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

ဓာတ္ဆီဆိုင္ပတ္၀န္းက်င္တြင္ေနထိုင္သည့္သူမ်ား၌ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးေတြ႕ရႏိုင္

ေလ့လာမႈအသစ္တစ္ခုက ဆီဆိုင္မ်ားတြင္ ဆီျဖည့္စဥ္အတြင္း    မေတာ္တဆဖိတ္စင္က်သည့္ ဆီမ်ားက တျဖည္းျဖည္းစု လာသည့္ အခါ ေရ႐ွည္၌ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ေျမေအာက္ေရတို႔အေပၚ ဆိုး၀ါးေသာ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေစသည္ကို သတိေပးခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေလ့လာမႈအခ်ိဳ႕က မေတာ္တဆ ဖိတ္စင္မႈမ်ားထက္ အႀကီးအက်ယ္ ယိုေပါက္မ်ားကို ပို၍ဂ႐ုစိုက္သင့္သည္ဟု ဆိုခဲ့ၿပီး John Hopkin  တကၠသိုလ္မွ ေလ့လာသူမ်ားက ေလ့လာမႈမ်ားျပဳ လုပ္ခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ မေတာ္တဆဖိတ္စင္မႈမ်ားကလည္း ယခင္ကေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ထက္ ႀကီးမားေသာ အႏၲရာယ္မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရသည္။

ဆီဆိုင္မ်ားတြင္ သက္တမ္းလြန္ေနသည့္ ေျမေအာက္ဆီသိုေလွာင္ကန္မ်ားကလည္း၊ ဆီမ်ား ယိုစိမ့္က်ၿပီး ေျမႀကီးႏွင့္ ေျမေအာက္ ေရကို ညစ္ညမ္းမႈျဖစ္ၿပီး ေရတြင္း၊ ေရကန္မ်ားအား အဓိကသံုးေနေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။ တြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ ဆီဆိုင္တစ္ဆိုင္ က ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုလြန္တိုင္း ဆီ ၁၅၀၀ လီတာခန္႔ ဖိတ္စင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အနည္းငယ္ဖိတ္စင္လ်င္ပင္ ဓာတ္ဆီ၌အႏၲရာယ္႐ွိေသာ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ Benzene  မ်ားပါ၀င္၍ အေရးႀကီးေပသည္ဟု ပတ္၀န္းက်င္က်န္းမာေရး သုေတသနဌာနမွ ပါေမာကၡ Patrick N.Breysse, phD  ႏွင့္ Hilpert  တို႔က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေလ့လာမႈတြင္ ေျမေအာက္သိုေလွာင္ကန္ ကြန္ကရိကုိေဖာက္၍ စိမ့္သည့္ႏႈန္းႏွင့္ ေလထဲသို႔အေငြ႕ျပန္သည့္ႏႈန္းႏွင့္ ဖိတ္က်လာသည့္ဆီ စက္မ်ား၏ျဖစ္စဥ္တို႔ကို ေလ့လာခဲ့ ၾကသည္။ ဓာတ္ခြဲခန္းအတြင္း ေလ့လာမႈမ်ားအရ ဖိတ္စင္က်သည့္ ဆီစက္အနည္းငယ္ကပင္ ေျမႀကီး (သို႔) ကြန္ကရိေပၚ၌ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္စြာ ဆိုးက်ိဳးျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း ေတြ႕ ခဲ့ရသည္။

ဓာတ္ဆီဆိုင္မ်ားအနီးတြင္ ေန ေသာ ျပည္သူမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို  မေလ့လာရေသးေသာ္လည္း ကာလၾကာ႐ွည္ဖိတ္စင္ သည့္ဆီမ်ားတြင္ပါသည့္ Benzene  ႏွင့္ အျခားအႏၲရာယ္႐ွိေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားက ေျမေအာက္ေရမ်ားသို႔ စိမ့္၀င္ၿပီး ယင္းမွတစ္ဆင့္ အေငြ႕ျပန္ကာ မိုးေရအျဖစ္ ႐ြာခ်ရာမွတဆင့္ ျပည္သူမ်ားအား ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။

အပိန္ေလး
Ref; Medindia
Health Updates Journal No. 140
http://www.healthupdatesjournal.com/

ေႏြမိုးေဆာင္း ရာသီမေရြး မီးေတာက္ေနသည့္ ကံမၿမိဳ႕ အနီးမွ ထူးျခားေသာ နတ္မီးေတာက္ေတာင္

မေကြးတိုင္း ေဒသႀကီး သရက္ခ႐ိုင္ ကံမၿမိဳ႕နယ္ နတ္မီးေတာင္ ေက်းရြာအုပ္စု နတ္မီးေတာင္ ေက်းရြာေလး တြင္ တည္ရွိေသာ နတ္မီးေတာက္ ေတာင္တြင္ ေႏြ၊ မိုး၊ ေဆာင္း သံုးရာသီလံုး မီးၿငိမ္းျခင္း မရွိဘဲ ထူးျခားဆန္းျပားစြာ ေျမႀကီးေက်ာက္ပံု မ်ားၾကားမွ မီးေတာက္ေနလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ နတ္မီးေတာက္ ေတာင္မွာ သရက္ၿမိဳ႕မွ ဆိုလွ်င္ ၁၄ မိုင္ခန္႔ေဝးၿပီး ျပည္ၿမိဳ႕မွ ဆိုလွ်င္ ၃၉ မိုင္ခန္႔ အကြာအေဝးတြင္ ရွိကာ ကံမၿမိဳ႕ႏွင့္ သရက္ၿမိဳ႕သို႔ ဆက္သြယ္ထားေသာ ကားလမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိသည္။

အဆိုပါ နတ္မီးေတာက္ေတာင္မွာ ေရွးႏွစ္ေပါင္း မည္မွ်ကတည္းက တည္ရွိခဲ့သည္ကို ယင္းေဒသတြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိၾကေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္ ေဒသခံမ်ားပင္ မမီခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ယင္းနတ္မီးေတာက္ ေတာင္ကို ေဒသခံမ်ားက မင္းမဟာဂီရိေခၚ ပန္းပဲ ေမာင္တင့္တယ္နတ္ လာေရာက္ ေနထိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္လ်က္ ရွိၾကေၾကာင္း၊ ယခင္က ဝါတြင္းကာလတြင္ မီးေတာက္ျခင္း မရွိဘဲ သီတင္းကြၽတ္လ ၿပီးမွသာ အဆက္မျပတ္ မီးေတာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ၿပီးခဲ့သည့္ သံုးႏွစ္တာ ကာလမွစ၍ ဝါတြင္း ကာလတြင္ပါ မီးေတာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ယခင္က လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈေၾကာင့္ လူသူ အသြားအလာ နည္းၿပီး လူသိနည္းျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယခုလမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ပြင့္လင္းလာသည့္ အခါတြင္ လူသိမ်ားလာကာ လာေရာက္ လည္ပတ္သူ မ်ားလာၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား ထံမွ သိရသည္။

အဆိုပါေတာင္၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားမွာ ေတာင္၏အေပၚ ေျမႀကီးႏွင့္ ေက်ာက္တံုးမ်ားၾကားမွ မီးေတာက္မ်ား ထြက္ရွိေနျခင္း၊ မိုးဘယ္ေလာက္ပင္ ေစြေစြ အဆိုပါ မီးမွာ မေသျခင္း၊ ေႏြရာသီတြင္ ေဘးနားမွ အမိႈက္မ်ား ရွိေသာ္လည္း မီးကူးစက္ ေလာင္ကြၽမ္းမႈ မရွိျခင္း၊ အဆိုပါ မီးေတာက္ေနေသာ ေက်ာက္ပံုေဘးနားတြင္ အပင္ငယ္၊ အပင္ႀကီးမ်ား ရွိေသာ္လည္း အဆိုပါ အပင္မ်ား၏ အရြက္မ်ားမွာ ညႇိဳးႏြမ္းမႈ မရွိျခင္း၊ မီးေတာက္ရာ ေနရာတစ္ေနရာ တည္းသာျဖစ္ၿပီး က်န္သည့္ ေနရာမ်ားမွာ မီးေတာက္မႈ မရွိျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

''ဘုန္းႀကီး ဒီကိုေရာက္တာ ၃၅ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ဒီရြာေတြရဲ႕ထံုးစံအရ ရြာကို ေတာမီးဝင္မွာ စိုးလို႔ မီးလွန္ရတယ္။ ဒီလိုမီးလွန္တယ္ ဆိုတာ ဒီဘက္ရြာကေန မီးတို႔ၿပီး လႊတ္ရတာေပါ့။

အဲဒီအခ်ိန္က ေတာင္ေပၚမွာ ျမက္သက္ငယ္မိုး နတ္ကြန္းေလး တစ္ခုရွိတယ္။ မီးေလာင္ၿပီဆို ပါသြားၿပီလို႔ ထင္ထားတာ မီးၿငိမ္းလို႔ သြားၾကည့္ေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ ျပန္ျမင္ရတယ္။

မီးအပူရွိန္နဲ႔ ေလာင္ကြၽမ္းမသြားဘူး။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ေလာက္အခ်ိန္က ဒီေနရာကို ေရနံလာတူးတဲ့ အဖြဲ႕က ဒီမွာရွိတဲ့ ေက်ာက္ပံုႀကီးေတြကို စက္နဲ႔ထိုးဖ်က္ ခဲ့ဖူးတယ္။ ႐ုတ္တရက္ စက္ေတြ ပ်က္သြားၿပီး ထိုးတဲ့သူေတြလည္း အႏၲရာယ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုဒီေနရာမွာ ေက်ာက္ပံုကို ေတြ႕ေနရတာက ဒီကိုလာၾကတဲ့ လူေတြက လိုရာဆုေတာင္းၿပီး ေက်ာက္တံုးေတြကို ပံုခဲ့ၾကလို႔ အခုလို ေက်ာက္ပံုႀကီး ျဖစ္ေနတာပါ။ အရင္က ဒီေက်ာက္ပံုေတြက ဝါတြင္းဆို မီးေသတယ္။ အခု သံုးႏွစ္ရွိၿပီ ဝါတြင္းလည္း မီးက မေသေတာ့ဘူး'' ဟု နတ္မီးေတာက္ ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ ဥဴးဥကၠသက မိန္႔ၾကားသည္။ ၎ေက်ာက္ၾကားမွ မီးမ်ားကို ညေနပိုင္းႏွင့္ ညအခ်ိန္မ်ားတြင္ ေကာင္းမြန္ထင္ရွားစြာ ေတြ႕ရၿပီး အလင္းေရာင္မွာ အေဝးမွပင္ ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ရေၾကာင္း သိရသည္။

ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia?fref=nf

Cooking Oils စားသံုးဆီ

1. Tint Swe Trans Fats က်န္းမာေရးႏွင့္ မသင့္ေသာ စားသံုးဆီ

2. Tin Lay ေရွးက ျမန္မာကုကၠိဳပင္စည္ႀကီးေတြကို ဆီဆံုလုပ္ခဲ႔ၾကတာ။ သေဘၤာကုကၠိဳမဟုတ္ဘူးေပါ့။ ဆီဆံုနဲ႔ ဆီႀကိတ္တဲ႔အခါ တခ်ိဳ႕ႏြားက အသံုးျပဳလို႔မရဘူး။ မူးေနတတ္လို႔တဲ့။ ေလာကီဘံုသား ဆံုလည္ႏြားသို႔ ဆိုတာလို တလည္လည္လွည့္ေနရတာ။ ဆံုမွာထိုင္ၿပီး ႏြားေမာင္းေနရတဲ႔သူလည္း မူးတာပါပဲ။

3. Kyaw Ngwe ဆရာေရ ခုမင္းရြာမွာေရာ ဗန္႔ခ်ီက ရြာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တစ္ႏိုင္ဆီၾကိတ္ဆံုေတြ ေထာင္ျပီး နဝလီ ၾကိတ္ေနၾကတယ္ဗ်ာ။ ႏြားနဲ႔မဟုတ္၊ တရုတ္အင္ဂ်င္နဲ႔။ ဆံုက ႏွစ္လံုးတြဲေတြ။ မေရာမေႏွာ ပဲဆီသန္႔သန္႔ ၾကိတ္သူရွိသလို စားအုံးဆီနဲ႔ပေလးျပီးေရာင္းတဲ့သူလည္းရွိၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့မရီးမွာ အဲလိုဆီဆံုေထာင္ျပီးလုပ္ကိုင္စားေနၾကလို႔ သန္႔သန္႔လုပ္ၾက၊ စားမကုန္ႏိုင္ဘူးလို႔ေျပာထားရတယ္။

4. Hla Myint ျပည္တြင္းကိုတင္သြင္းေနတ့ဲ စားအုန္းဆီေတြဟာ စားသုံဖို ့မသင့္ျမတ္တ့ဲအေၾကာင္း လႊတ္္ေတာ္မွာ သက္ဆိုင္ရာဝန္ၾကီး လာေရာက္ ရွင္းလင္းသြားေၾကာင္းသိရပါတယ္။ ဘယ္ဆီေတြဘယ္လုိေကာင္းတယ္ေျပာေျပာ က်ဳပ္တို႔ ျပည္တြင္းကထြက္တ့ဲဆီကိုမမွီပါဘူး။ ဝန္ၾကီးက စားသံုသင့္တယ္ေျပာေနေပမ့ဲ တဖက္ႏိုင္ငံက တရားမဝင္ တင္သြင္ေနတ့ဲဆီေတြမွာ ဓါတုေဗဒေဆးေတြနဲ ့ မြမ္းမံျပီးသူတုိ ့ႏိုင္ငံမွာအႏၲရာယ္ရွိလို ့စြန္ ့ပစ္မဲ့ဆီေတြ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ၾကားသိေနရေတာ့ က်ဳပ္တို ့ဒီလုိဆီမ်ိဳးကို စိတ္ခ်လက္ခ်ဘယ္လိုလုပ္စားခ်င္မလဲဗ်ာ။ ေအာက္ပိုင္းမွာ စားအုန္းဆီစိုက္ဖို ့ ဆိုျပီး ခရုိနီခရုိစိမ္းေတြအတြက္ လယ္သမားေတြဆီက အဓမၼသိမ္းေပးထားတ့ဲ ေျမယာေတြ ထဲကစီမံကိန္းေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလို ့ခုလို စားအုန္းဆီေတြ သြင္းေနၾကရတာပါလဲ ဝန္ျဂီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား။

ျမန္မာျပည္ထဲမွာေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္သားေတြအတြက္ စားသံုးဆီေတြကို သုေတသနလုပ္ထားတာ လိုက္ရွာေပမဲ့ ျပည္တြင္းထဲက လုပ္တာကို လက္လွမ္းမမီေသးလို႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ လုပ္ထားတာေလးကိုသာ တင္ျပပါရေစ။

စားသံုးဆီေတြထဲမွာ အေရာင္လွေအာင္ ဓါတုဆိုးေဆးေတြထည့္တဲ့သတင္း ကေန႔မနက္ (ဘီဘီစီ) မွာေတြ႔လို႔ မွ်ေဝလိုက္ေသးပါတယ္။ ဓါတုေဆးက ေဘးျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ စားသံုးဆီ ေကာင္း-မေကာင္းဆိုတာ အနံ႔အသက္နဲ႔ အေရာင္ၾကည့္ျပီး ေျပာမရပါ။ ဆီထဲမွာပါတဲ့ Total Fat (g) အဆီ (စုစုေပါင္း)၊ Saturated Fat (g) ျပည့္ဝဆီ ဘယ္ေလာက္လဲနဲ႔ Calories (ကလိုရီ) ဘယ္ေလာက္ရေစသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ (၃) ခ်က္ကိုၾကည့္ရပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ စားသံုးေနၾကတဲ့ စားအုန္းဆီကေန ျပည့္ဝဆီ အမ်ားၾကီးရေစတယ္။ ျပည့္ဝဆီ နည္းတာက က်န္းမာေရးအရ ေကာင္းတယ္။ အုန္းသီးကေနထုတ္တဲ့ဆီက ၃ မ်ိဳး ရွိတယ္။

ဆီအမ်ိဳးအစား၊ (ကလိုရီ)၊ အဆီ (စုစုေပါင္း)၊ ျပည့္ဝဆီ၊
- Coconut oil (ကလိုရီ) ၁၁၇၊ အဆီ (စုစုေပါင္း) ၁၃႕၆၊ ျပည့္ဝဆီ ၁၁႕၈၊ ျပည့္ဝဆီ အမ်ားဆံုး၊
- Palm kernel oil ၁၁၆၊ ၁၄၊ ၁၁၊ ျပည့္ဝဆီ အမ်ားဆံုး၊
- Palm oil ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၆႕၇၊ Palm oil ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၆႕၇၊ ျပည့္ဝဆီမ်ားတယ္၊

ျမန္မာေတြအသံုးမ်ားတဲ့ တျခားဆီေတြ
- Flaxseed oil ပန္းႏွမ္းဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၁႕၃၊ ျပည့္ဝဆီအနည္းဆံုး၊
- Sunflower oil ေနၾကာဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၁႕၈၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Sesame oil ႏွမ္းဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၁႕၉၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Soybean oil ပဲပုပ္ဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၂၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Peanut oil ေျမပဲဆီ ၁၁၉၊ ၁၃႕၅၊ ၂႕၃၊ ျပည့္ဝဆီနည္းမပါ၊
- Cottonseed oil ဝါေစ့ဆီ ၁၁၉၊ ၁၄၊ ၃၊ ျပည့္ဝဆီမနည္းပါ၊

ျမန္မာေတြအသံုးနည္းတဲ့ဆီေတြ
- Vegetable oil အသီးအႏွံဆီ ၁၂၄၊ ၁၄၊ ႕၉၊ ျပည့္ဝဆီအနည္းဆံုး၊
- Almond oil မက္မြန္ဆီ ၁၁၉၊ ၁၄၊ ၁၊ ျပည့္ဝဆီအနည္းဆံုး၊
- Grapeseed oil စပ်စ္ေစ့ဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၃႕၆၊ ၁႕၃၊ ျပည့္ဝဆီအနည္းဆံုး၊
- Hemp seed oil ေဆးေျခာက္ေစ့ဆီ ၁၂၆၊ ၁၄၊ ၁႕၅၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Walnut oil သစ္ၾကားသီးဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၄၊ ၁႕၅၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Avocado oil ေထာပတ္သီးဆီ ၁၂၄၊ ၁၄၊ ၁႕၆၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Olive oil သံလြင္ဆီ ၁၁၉၊ ၁၃႕၅၊ ၁႕၉၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Corn oil ေျပာင္းဆီ ၁၂ဝ၊ ၁၄၊ ၂၊ ျပည့္ဝဆီနည္းတယ္၊
- Smart Balance Margarine မာဂ်ရင္း ၈ဝ၊ ၉၊ ၂႕၅၊ ျပည့္ဝဆီမနည္းပါ၊
- Butter ေထာပတ္ ၁ဝ၂၊ ၁၁႕၅၊ ၇႕၃၊ ျပည့္ဝဆီမ်ားတယ္၊

Cholesterol in Cooking Oils စားသံုးဆီထဲမွာ (ကိုလက္စေထာ) ဘယ္ေလာက္မ်ားသလဲကလဲ က်န္းမာေရးအတြက္ အလြန္ အေရးၾကီးတယ္။ မ်ားေလ မေကာင္းေလ။ ယူနစ္အျဖစ္ parts per million (ppm) နဲ႔တြက္ပါတယ္။
- Soybean ပဲပုပ္ဆီ (26 ppm)
- Canola ပန္းႏွမ္းဆီ (53 ppm)
- Corn ေျပာင္းဆီ (57 ppm)
- Sunflower ေနၾကာဆီ (26 ppm)
- Safflower ပန္းေစ့ဆီ (7 ppm)
- Peanut ေျမပဲဆီ (54 ppm)
- Palm စားအုန္းဆီ (16 ppm)
- Coconut စားအုန္းဆီ (15 ppm)
- Palm kernel စားအုန္းဆီ (25 ppm)

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Trans Fats က်န္းမာေရးႏွင့္ မသင့္ေသာ စားသံုးဆီ

ငယ္ငယ္က ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရင္ ဇာတိရြာကိုသြားလည္ေနက်။ အိမ္တိုင္းမွာ ဆီၾကိတ္တဲ့ဆံု ဆိုတာရွိတယ္။ သစ္ပင္ၾကီးၾကီးရဲ႔ ေအာက္ေျခပင္စည္ကို အလည္မွာ တြင္းေပါက္တခု ထြင္းျပီး ဆံုလုပ္တာပါ။ ဆံုထဲကို ေျမပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏွမ္းျဖစ္ျဖစ္ထည့္၊ သစ္က်ဥ္ေပြ႕မွာ ဝါးကုိင္းတပ္ျပီး ႏြားတေကာင္ကို ဆြဲခိုင္းတယ္။ ဆံုေအာက္ေျခမွာ သစ္သားျပားၾကီးကို ခြေထာက္လုပ္ျပီး ေထာက္ေပးထားတာမို႔ ႏြားက ပတ္ျခာလည္သြားရတယ္။ သစ္သားျပားၾကီေပၚမွာ တက္စီးလိုက္ရတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္။ ၾကာေတာ့ ႏွမ္းကေန ႏွမ္းဆီ၊ ေျမပဲကေန ေျမပဲဆီေတြထြက္လာျပီ၊ လူၾကီးေတြက ဆီစစ္စစ္က ေမႊးတယ္လို႔ေျပာတာကို နားမလည္တတ္ေသးတဲ့အရြယ္ကေပါ့။

တခ်ိန္က ဗမာျပည္ဟာ တကယ္ကို “ဆီကိုေရခ်ိဳး၊ ေဆးရိုးမီးလွံဳ” အဆင့္မွာ ရွိခဲ့တာပါ။ ဆီဆံုေခတ္ကေန ဆီစက္ေခတ္ ေရာက္ေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေထြေထြေသာ ဆီဆိုတာေတြ ေပၚလာတယ္။ ေျမပဲထဲ၊ ႏွမ္းထဲ တျခားအေစ့အဆံေတြ ေရာရေတာ့တဲ့ေခတ္ ေရာက္လာတယ္။ ဒီေနာက္ေတာ့ ဆီကိုေရခ်ိဳးဘို႔ ေနေနသာသာ လက္ဖက္ကိုဆမ္းဘို႔ေတာင္ မေလာက္ေတာ့ပါ။ ႏိုင္ငံေရးလဲ စိတ္ဝင္စားတဲ့ဆရာဝန္မို႔ ယွဥ္ေျပာရရင္ ဆီေကာင္းသံုးႏိုင္ခဲ့တာက ပါလီမာန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္၊ ဆီအေရာသံုးရတာက (မဆလ) ေခတ္။ ဒိေနာက္ေခတ္မွာ ဘာေတြ ပိုဆိုးလာသလဲ၊ ဆီတခုတည္းသာ ၾကည့္ပါေတာ့။

အရင္တံုးက တိရစၧာန္အဆီထက္ အသီးအႏွံဆီက ပိုေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတယ္။ အခုအဲလိုေျပာတာ မတိက်ပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မသင့္တဲ့ ဆီေတြဆိုတာ အဂၤလိပ္လို Trans fats (ထရန္႔ဆီ)၊ Trans fatty acids (ထရန္႔ဖက္တီးအက္စစ္) လို႔ ေခၚတယ္။ (ထရန္႔ဆီ) ဟာ ဝါေစ့ဆီ၊ ပဲပုတ္ေစ့ဆီေတြကေန ထုတ္တာပါ။ လူေတြ သမားရိုးက်စားသံုးခဲ့ၾကတဲ့ဆီကို လူေတြကဘဲ ျပဳျပင္ျပီး၊ (ထရန္႔ဆီ) လုပ္ၾကတာပါ။ သမားရိုးက်ဆီကို ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ထပ္ေပါင္းထည့္လိုက္တာတဲ့။ စလုပ္ခဲ့သူက ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး။ ၁၉ဝ၂ ကေပါ့။

အဲလိုလုပ္လိုက္ေတာ့ ဆီကျပစ္သြားတယ္။ ျပစ္ေတာ့ ဘာပိုေကာင္းလာလဲဆိုေတာ့ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ အသံုးခံတယ္။ ဒီဆီနဲ႔ေၾကာ္တဲ့ အစားအေသာက္ကလည္း အရသာတမ်ိဳးထူးလာေစတယ္။ ျပန္ျပန္လဲသံုးႏိုင္လို႔ တြက္ေျခလဲကိုက္တယ္။ မကုိက္တာကေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ပါ။

နာမည္ၾကီး (ကိုလက္စေထာ) ဆိုး တိုးေစတယ္။ (ကိုလက္စေထာ) ကလည္း အဆိုး (LDL) နဲ႔ အေကာင္း (HDL)ဆိုျပီး၊ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ရွိတာဘဲ။ လူေတြအတိုင္းပါဘဲ။ (ကိုလက္စေထာ) အဆိုးမ်ားရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ (စထုပ္ခ္) ရမယ္။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား ၂ ရမယ္။ ေနာက္ျပီး အဝလြန္၊ အသဲေရာဂါ၊ ကင္ဆာ၊ (အဇာမိုင္ယား) ဆိုတဲ့ေရာဂါေတြကိုလည္း ျဖစ္ေစမယ္။ (အဇာမိုင္ယား) ဆိုတာက နာမည္ၾကီး ေဟာလီဝုဒ္မင္းသားကေန ႏွစ္ထပ္ကြမ္း (ေအာ္စကာဆု မဟုတ္ဘူး) သမတ ျဖစ္ခဲ့သူ (ေရာ္နယ္-ရီဂင္) အသက္ၾကီးေတာ့ ျဖစ္တာမ်ိဳးေျပာတာ။

ဒီလိုမေကာင္းပါလွ်က္ကနဲ႔ ဘာလို႔ ေပၚျပဴလာျဖစ္လာလဲဆိုတာ သိဘို႔လိုတယ္။ အရင္က (ထရန္႔ဆီ)မေကာင္းတာကို သိပ္မသိၾကဘူး။ သူငယ္ခ်င္းတို႔၊ လင္မယားတို႔လို ေပါင္းၾကည့္မွ သိတာမ်ိဳးေပါ့။

ကဇီဓါတ္၊ ပရိုတင္း (သား-ငါး-ပဲ) နဲ႔ ဆီ-အဆီဆိုတဲ့ သံုးမ်ိဳးကို ယွဥ္ၾကည့္ရင္ တဇြန္းခ်င္း တူတာေတာင္ ဆီ-အဆီ ကေနရတဲ့ (ကလိုရီ) ဟာ က်န္တဲ့အုပ္စုေတြထက္ ႏွစ္ဆမကေတာင္မ်ားတာ။ လူတေယာက္ဟာ ကိုယ္လိုတဲ့ (ကယ္လိုရီ) ရဲ႕ ဆယ္ပံုတပံုထက္ (ထရန္႔ဆီ) ကေနရတာက မ်ားေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးမွတ္ပါ။

အစားအေသာက္ေတြမွာ အဆီဘယ္ေလာက္ပါတယ္ဆိုတာ ေရးျပီးမွ ေရာင္းရမယ္လို႔ ဥပေဒထုတ္တဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာဆို သတိထားႏိုင္ပါမယ္။ ဘာဥပေဒမွ ဂရုမစိုက္တဲ့ႏိုင္ငံဆိုရင္ ကံသာလ်င္အမိ၊ ကံသာလ်င္အဖ သေဘာထားျပီး၊ တရားနဲ႔သာ ေျဖေပေတာ့။

(ထရန္႔ဆီ) ကို စက္နဲ႔ ျဖစ္ေအာင္မလုပ္ဘဲ နဂိုကတည္းက (ထရန္႔ဆီ) ပါတဲ့ဆီေတြဆိုတာလည္း ရွိပါတယ္။ ႏြားႏို႔၊ အမဲ-ဆိတ္-သိုးအဆီ၊ ေထာပတ္၊ မာဂ်ရင္းေတြျဖစ္တယ္။

ဇာတိျမိဳ႕ရြာကေန ခ်င္းေတာင္ျဖက္ျပီး၊ ျဖတ္ထြက္ခဲ့ရတံုးက ကားလမ္းေဘးမွာ ေက်ာက္ဆံုထဲကို ခ်င္းႏွမ္းမဲမဲေတြတည့္ျပီး ၾကည္ေပြ႔ကုိ လက္နဲ႔ မေမာမပမ္း ေထာင္းျပီး၊ ဆီျဖစ္ေအာင္လုပ္ေနတဲ့ ခ်င္းမၾကီးေတြ ျမင္ခဲ့ရဘူးတယ္။ စိတ္မေကာင္းဘူး။ ခုခ်ိန္မွာ (ကပီး) တို႔ ဆီေထာင္းႏိုင္ေသးရဲ႕လား။ ကြ်န္ေတာ့္ရြာမွာေတာ့ ဆီဆံုေပ်ာက္တာ ၾကာခဲ့ပါျပီေကာ။

လူေတြအားလံုး (ဂလိုဘယ္လိုက္) ျဖစ္ကုန္ျပီ။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းနဲ႔အတူပါလာတဲ့ အစားအေသာက္ေတြမွာ (ထရန္႔ဆီ) ေတြပါတယ္။ (ဖရင့္ခ်္-ဖရိုင္း)၊ (ဒူးနတ္)၊ (ပက္စ္ထရီ)၊ (ပီဇာ)၊ (ကြတ္ကီးစ္)၊ အာလူး (ခ်စ္ပ္)၊ (ကင္ဒီ-ဘား)၊ ဟမ္းဘာဂါ၊ ၾကက္ေၾကာ္၊ (ေပါ့ပ္ကြန္)၊ (မာဂ်ရင္း-စတစ္)၊ ႕႕႕။

ကဲ ႕႕႕ (ေကအက္ဖ္စီ) တို႔၊ (မက္ေဒၚနယ္) တို႔၊ (ပီဇာ) တို႔ သြားစားႏိုင္သူမ်ား ကံေကာင္းပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
၉-၄-ဝ၉ ေန႔ကေရးသည့္စာ။

https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

ထိုင္း ႏုိင္ငံမွ ကမၻာ့ အႀကီးဆံုး လက္ပိုင္ရွင္ အမ်ဳိး သမီးႀကီး ေရာဂါဆန္း တစ္ခု ခံစား ေနရ

ထုိင္းႏိုင္ငံ ဆူရင္ျပည္နယ္မွ အသက္ ၅၉ ႏွစ္အရြယ္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး လက္မ်ားပိုင္ရွင္ အမ်ဳိးသမီးႀကီးသည္ လက္ႏွစ္ဖက္အရြယ္အစား အလြန္ႀကီးမားလြန္းေသာ ေၾကာင့္ နာက်င္ကိုက္ ခဲေနသည့္ ေရာဂါဆန္း တစ္မ်ဳိးကို ခံစားေနရေၾကာင္း သိရသည္။

ဆာမက္စ္ဆာမန္ အမည္ရွိ အဆိုပါ အမ်ဳိးသမီးႀကီးသည္ ၎ေရာဂါဆန္းကို ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ ခံစားခဲ့ရျခင္းျဖစ္ၿပီး သူမ၏ လက္အရြယ္အစား ႀကီးမားေနမႈေၾကာင့္ ေခါင္းေလွ်ာ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေခါင္းၿဖီးျခင္း ကဲ့သို႔ေသာ သာမန္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ကို လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အခက္အခဲႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရသည္ဟု သိရသည္။

သူမ၏ အေျခအေနေၾကာင့္ ဆာမက္စ္ဆာမန္မွာ ေက်ာင္းမေနခဲ့ရသည့္အျပင္ အသက္ ၂ဝ ႏွစ္အထိ အိမ္တြင္းပုန္း ဘဝအျဖစ္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ အသက္ ၂ဝ အရြယ္တြင္ မိဘႏွစ္ပါး အုိမင္းလာျခင္းေၾကာင့္ မိသားစု ကုန္စံုဆိုင္ကို တာဝန္ယူ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွ သူမ၏ ထူးဆန္းသည့္ အေျခအေနမွာ သတင္း ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့ၿပီး အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ခြဲစိတ္မႈ စတင္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ခြဲစိတ္မႈမွာ မေအာင္ျမင္ဘဲ ပိုမိုဆိုးရြား လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ငါးလခန္႔အၾကာတြင္ ခြဲစိတ္မႈႏွစ္ႀကိမ္ ထပ္မံျပဳ လုပ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအၾကာတြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ ဆာမက္စ္ဆာမန္ထံသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ရာ သူမသည္လက္မ်ား အလြန္ အမင္းႀကီးထြားသည့္ ေရာဂါဆန္းတစ္မ်ဳိးကို ခံစားေနရေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ အဆိုပါေရာဂါသည္ အလြန္ျဖစ္ခဲလွေသာ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဆာမက္စ္ဆာမန္သည္ အဆိုပါေရာဂါ ခံစားေနရသည့္ ကမၻာ့ တစ္ဦးတည္းေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ေရာဂါဆန္းျဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းကို မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ေသး၍ ကုသရန္ လည္း ေဆးမရွိေၾကာင္း ဂ်ပန္ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္ အီဂ်ဴအူခ်င္းဂူမာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia

အေမရိကန္မွ လူငယ္တစ္ဦး ကမၻာ့ လွ်ာအရွည္ဆံုး အျဖစ္ ဂင္းနစ္ စံခ်ိန္တင္

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကာလီဖိုးနီးယား ျပည္နယ္မွ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ နစ္ခ္စတိုးဘယ္လ္သည္
အႀကိမ္(၆ဝ)ေျမာက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဂင္းနစ္ ကမၻာ့မွတ္တမ္း စာအုပ္တြင္ ကမၻာ့ လွ်ာအရွည္ဆံုး လူသားအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။

အိုင္းရစ္ မ်ဳိး႐ိုးဝင္ စတိုးဘယ္လ္၏ လွ်ာသည္ ၁ဝ ဒသမ ၁ စင္တီမီတာ အရွည္ရွိၿပီး ၎၏လွ်ာသည္ ကေလး ဘဝကတည္းက အျခားသူမ်ားထက္ ပိုမိုရွည္ခဲ့သည္ဟု ၎ကိုယ္တိုင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ ၎သည္ လွ်ာကို ႏွာေခါင္းထိ လွန္တင္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က ဂင္းနစ္ မွတ္တမ္းတင္ရန္ အတြက္ ၿပိဳင္ပြဲဝင္ ၅ဝဝဝဝ ခန္႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သျဖင့္ ဂင္းနစ္မွတ္တမ္း စာအုပ္ ထုတ္လုပ္ရန္ အတြက္ အခက္အခဲမ်ားျဖင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ယင္းမွတ္တမ္းအား တည္းျဖတ္သူ ကာေရးဂ္ ဂလန္ေဒးက ေျပာၾကားခ့ဲသည္။

ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia

ဇာဇာထက္ ဘာေၾကာင့္ ၀တ္လစ္စားလစ္ဓာတ္ပံုေမာ္ဒယ္ ျဖစ္လာသလဲ

“ပိုက္ဆံေပးၿပီးေတာ့ ႐ိုက္ပါရေစဆို တာေတာင္ နင့္႐ုပ္နဲ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလား။ စဥ္းစားဦး၊ အဲလိုမ်ဳိး အရမ္းႏွိမ္တာ…”
===== ===== =====
ပညာေရးအတြက္ ဂ်ပန္သြားဖို႔ ရည္ ရြယ္ၿပီး ဂ်ပန္သံ႐ံုးမွာ ဂ်ပန္စာသင္ေနရင္း Sexy ဓါတ္ပံုမ်ားနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ေမာ္ဒယ္မ်ားကို အားက်ၿပီး ဆရာဂၽြန္လြင္ ဆီမွာ သင္တန္းတက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သင္တန္းကာလတေလွ်ာက္ သင္ခန္းစာမ်ားကို စိတ္မ၀င္စားခဲ့ဘဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးျဖတ္သန္းခဲ့ကာ သင္တန္းဆင္းၿပီး ေက်ာင္းဆက္တက္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၁ မွာေတာ့ မိခင္ျဖစ္သူ ေလျဖတ္ေရာဂါခံစားခဲ့ ရျခင္းေၾကာင့္ ဂ်ပန္သြားမည့္ အစီအစဥ္ကို လက္ေလွ်ာ့ကာ ေမာ္ဒယ္ေလာကထဲ ေျခစံုပစ္၀င္ခဲ့ၿပီး ယေန႔မွာေတာ့ Sexy မ်ားနဲ႔ Sexy Party မ်ားမွာ မပါမၿပီး ဇာဇာထက္ဆိုတဲ့ နာမည္တခုကို ရယူပိုင္ ဆိုင္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေမာ္ဒယ္ ဇာဇာထက္က သူမအတြက္ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္နဲ႔ မခံခ်င္စိတ္ေတြ အဓိကျဖစ္ေစခဲ့တာ နာမည္ႀကီး ဓာတ္ပံုဆရာတေယာက္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ဇာ ဒီႏွစ္ပိုင္းထဲမွာ Sexy ပံုေတြ Sexy Party ေတြနဲ႔ ပိုေပါက္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ ဇာ ယံုၾကည္တာက ဇာ့ေက်ာမွာ ေန႔နံ မကိုက္ေပမယ့္ ဇာႀကိဳက္လို႔ထိုးထားခဲ့တဲ့ က်ား႐ုပ္ေလးေၾကာင့္လို႔လည္း ထင္တယ္။ ဇာ စလုပ္တုန္းကေတာ့ ေကာ့မန္႔ေတြ အမ်ားႀကီးရတာေပါ့ေနာ္။ တင္ကႀကီး တယ္၊ ခါးကႀကီးတယ္၊ ေဘာလံုးသမား ဆိုဒ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့။ ဒါေတြကို ဇာ ဘယ္လိုမွ မခံစားရဘူး။ ဒါေပမဲ့ နာမည္ႀကီး ဓာတ္ပံုဆရာတေယာက္ပဲ ေမာင္ႏွမလိုကို ခင္တာ။ သူက ႏြယ္ႏြယ္ထြန္းတို႔ ေပါက္ေန တဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ိုက္ၿပီးရင္ ဘယ္သူက ဘယ္လိုလွတာ… ျဖဴေဖြးႏုဖက္ေနတာပဲ … ဘယ္လို Sexy ျဖစ္တာဆိုၿပီး လာလာေျပာ တယ္။ အဲေတာ့ ဇာလည္း ႐ိုက္ခ်င္တာေပါ့ ေနာ္။ ပိုက္ဆံေပးၿပီးေတာ့ ႐ိုက္ပါရေစဆို တာေတာင္ နင့္႐ုပ္နဲ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလား။ စဥ္းစားဦး၊ အဲလိုမ်ဳိး အရမ္းႏွိမ္တာ…

အခု ဇာ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ျဖစ္လာတယ္။ အဲေတာ့ ကၽြန္မ ျဖစ္ေနၿပီဆိုၿပီး သူ႔ေဖ့စ္ဘြခ္မွာ သြား Add တယ္။ အရင္ကဆို သိပ္ခင္ခဲ့ၾကတာ။ ဒါေပမဲ့ ဇာ့ကို Sexy Model အေနနဲ႔ တကယ့္ကို ရြံရြံရွာရွာပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ၾကည့္ခဲ့တာ။ သူသာ ဇာ့ကို ခုခ်ိန္မွာ ႐ိုက္ ပါမယ္လို႔ဆိုခဲ့ရင္ ဇာ အခုမေျပာနဲ႔ ေနာင္ တသက္လံုးလည္း သူ႔ကိုဆို႐ိုက္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။ သူက ဘာကို Jealousy ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဇာ့ကို မုန္းေနမွန္း မသိဘူး။ သူက ဇာ့ကို ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး၊ ျဖစ္လာရင္ လည္ျဖတ္ခံလိုက္ မယ္ဆိုၿပီးေျပာခဲ့တာ။ ႐ိုက္လည္း ဇာ့ပံုနဲ႔ ဘယ္လိုမွ ထြက္မွာမဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ေျပာခဲ့တာ။ လူတိုင္းကို သူအဲလိုထင္လို႔မရဘူး ဆိုတာ ဇာျပခ်င္တာ။ သူေျပာခဲ့တဲ့စကား တခြန္းက ဇာ့အတြက္ တြန္းအားေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ဇာအခုလိုျဖစ္လာေတာ့ သူမေခၚ ရဲေတာ့ဘူး” လို႔ ရင္ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။

ဇာဇာထက္က ဓာတ္ပံုဆရာ နာမည္ေျပာဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ေပမယ့္ သူ႕ကို ၀တ္လစ္စားလစ္ေမာ္ဒယ္ျဖစ္ေအာင္ တြန္းပို႔ေပးလိုက္သူက နာမည္သံုးလံုးနဲ႔ လူငယ္ပိုင္းထဲက နာမည္ၾကီး ဓာတ္ပံုဆရာလို႔သာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

MYN
News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)
https://www.facebook.com/NewsWatchJournal

ေဆာင္းရာသီတြင္ ၿဖစ္တက္သည့္ ေျခဖေနာင့္ကြဲအက္ျခင္း

ေၿခဖေနာက္ကြဲအက္ၿခင္းသည္ အေရျပား အလြန္အမင္း ေျခာက္ေသြ႕ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ လကၡဏာ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အက္ကြဲေၾကာင္းေတြဟာ ပိုၿပီး အရာထင္မႈ နက္႐ိႈင္းလာခဲ့ရင္ အေျခအေန ပိုဆိုးလာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အေျခအေနဆိုးတဲ့ အခါေရာက္မွာသာလွ်င္ ကုသမႈခံယူဖို႔ ၿပဳလုပ္လာေလ့ရွိပါတယ္။ ေတာ္႐ံုအက္ကြဲမႈ ဖေနာင့္ကိုေတာ့ ေဘာက္ဆတ္ဆတ္နင္းၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းလို႔ ေနေလ့ရွိပါတယ္။ဘာမွမၿဖစ္ေသးပါဘူး ေလွ်ာက္လုိ ့ရပါတယ္ဆုိၿပီး လမ္းဆက္ေလွ်ာက္မယ္ ၿပဳလုပ္ႀကပါတယ္ ။

စတင္ၿဖစ္ေပၚလာၿခင္း ….
ေျခာက္ေသြ႕မႈမ်ားျခင္း၊ ဖေနာင့္ဟာ ပြတ္တိုက္မႈမ်ားျခင္း၊ ဖေနာင့္ရွိ အေရျပား မာမာထူထူမ်ားဟာ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ ပြတ္တိုက္မႈခံေနရျခင္း၊ ဖိအားခံေနရျခင္း၊ ဆီးခ်ိဳရွိေနျခင္း၊ ယားနာရွိေနျခင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ပံု၊ လမ္းေလွ်ာက္နည္း မွန္ကန္မႈမရွိျခင္း၊ ဝန္ပိုပစၥည္းမ်ား မၾကာခဏ သယ္ေဆာင္ရေလ့ရွိျခင္း၊ ဖုန္မႈန္႔သဲမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕မႈမ်ားျခင္း၊ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈ အားနည္းျခင္း၊ အလုပ္ခြင္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အိမ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္ၾကာေညာင္းစြာ ရပ္ေနရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လြဲမွားစြာလုပ္ေဆာင္ၿခင္း ………….
လြဲမွားစြာလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြလည္း ေတြ ့ရွိေနရပါတယ္ ေရခ်ဳိးသည့္အခါ ကြဲေနေသာ ေၿခဖေနာင့္ေနရာကုိ ႀကမ္းတမ္းေသာ ႀကမ္းၿပင္ ၊ အုတ္ခဲက်ဳိးတုိ ့ၿဖင့္ ပြတ္တုိက္ၿခင္းကုိ ၿပဳလုပ္ႀကပါတယ္ ဒီလုိ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေႀကာင့္ ဆုိးရြားေသာ အက်ဳိးဆက္ေတြၿဖစ္ေပၚေစပါတယ္ အခုလုိ လုပ္ေဆာင္ပါက ကြဲေနေသာ ေနရာတြင္ ေသြးစိမ္းမ်ား စိမ့္ထြက္လာၿပီး ပုိးကုိ အလြယ္တကူဝင္ေရာက္ ေရာင္ရမ္းလာႏုိင္ပါေစတယ္ ကုသၿခင္းလည္း ႀကာၿပီး လမ္းေလွ်ာက္သည့္အခါတြင္ ပုိမုိဆိုးရြားစြာ ခံစားမွဳ ့ၿဖစ္ေပၚေစၿပီး ေရာင္ရမ္းနာက်င္ လာေစပါတယ္ ဒါကုိေတာ့ အထူးသတိၿဖင့္ ၿပဳလုပ္ရန္ မသင့္ေလွ်ာ္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တရပ္ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ကုသနည္း ..........
အထိေရာက္ဆံုး ကုသနည္းကေတာ့ ေျခေထာက္ကို moisturizer လိမ္းၿပီး ေျခအိတ္ စြပ္ထားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မအိပ္ခင္လည္း ဆီလိမ္းၿပီး ေျခအိတ္ထူထူေလး ဝတ္ေပးသင့္ ပါတယ္။ လိမ္းဆီအျဖစ္ အလြယ္ဆံုးနဲ႔ ေစ်းအေပါဆံုးဆီကေတာ့ အုန္းဆီပဲျဖစ္ပါတယ္။

ထပ္မံၿပီးေတာ့လည္း ပ်ားရည္နဲ႔ႏြားႏို႔ သံုးၿပီးေတာ့လည္း ေျခဖေနာင့္အက္တာကို ကုသႏိုင္ပါတယ္။
ပ်ားရည္ တစ္ခြက္၊ ႏြားႏို႔ႏွစ္ခြက္ေရာၿပီး ေျခေထာက္ကို စိမ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၅ မိနစ္ခန္႔ စိမ္ေပးၿပီး ေျခေထာက္ကို ႏွိပ္နယ္ေပးပါ။

ေျခဖေနာင့္ကြဲေနစဥ္မွာ တကယ္လို႔ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေရကိုေန႔စဥ္မခ်ိဳးပါနဲ႔။ တစ္ေန႔ကို တစ္ႀကိမ္ထက္လည္း ပိုမခ်ိဳးမိေစပါနဲ႔။ ေရခ်ိဳးရင္လည္း စိမ္ၿပီးမခ်ိဳးပါနဲ႔။ ခပ္သုတ္သုတ္ေလး ခ်ိဳးေပးပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကိုယ္ျပင္ပရွိ ေရေတြဟာ ကိုယ္ခႏၶာေပၚရွိ အစိုဓာတ္မ်ားကို ေဆးေၾကာသြားၿပီး အစုိဓာတ္ကို ျပန္႔လႊင့္ေစလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေျခဖေနာင့္ကြဲတာဟာ အရမ္းျပင္းထန္ေနတယ္ဆိုရင္ ေျခတံုးလံုးနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းကို လံုးဝေရွာင္ရွားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေန႔စဥ္ ျပဳလုပ္ေပးရမယ့္နည္းကေတာ့ ဆပ္ျပာစိမ္ထားတဲ့ ေရေႏြးေႏြးထဲမွာ ေျခေထာက္ကို ၁၅ မိနစ္ခန္႔ စိမ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပ်င္းမႀကီးဘဲ အိပ္ရာဝင္ခါနီးတိုင္း ျပဳလုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာကြယ္ၿခင္း အဆင့္ .........
ၿဖစ္ေပၚလာမွ ကုသၿခင္းထက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားတာ ပိုၿပီးေကာင္းမြန္ပါတယ္လုိ ့လည္း ေၿပာပါရေစ ။ ေျခဖေနာင့္ ကြဲအက္ျခင္း ဟာ ကိုယ္တြင္းရွိ အာဟာရဓာတ္မ်ား ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစားအေသာက္နည္းျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္က လိုအပ္တဲ့ ဇင့္ဓာတ္မရရွိျခင္း၊ မရွိမျဖစ္ အိုမီဂါ-၃ အက္ဆစ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေျခဖေနာင့္ဟာ အက္ကြဲရတတ္ပါတယ္။ ေဖာ္ၿပပါ ဓာတ္မ်ား ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက ေျခဖေနာင့္အက္ကြဲျခင္းအျပင္ တျခားေသာ အသားရည္ ေျခာက္ေသြ႕ျခင္းမ်ား ပါ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။

စားသင့္ေသာ အစားအေသာက္မ်ား ……………..
ဇင့္ဓာတ္ႂကြယ္ဝတဲ့ အစားအေသာက္မ်ားျဖစ္တဲ့ ပင္လယ္ခ႐ု၊ ၾကက္သား၊ ပဲ၊ ေထာပတ္၊ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ ငါးတို႔ကို စားေသာက္ေပးရပါမယ္။
တျခား အေရးႀကီးတဲ့ ဗီတာမင္မ်ားနဲ႔ သတၱဳဓာတ္မ်ားကေတာ့ ဗီတာမင္အီး၊ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္၊ သံဓာတ္မ်ားကို ျပည့္ဝေအာင္ ျဖည့္တင္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ကိုေတာ့ ႏို႔ထြက္ပစၥည္း ေတြမွာ အဓိက ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဗီတာမင္အီးကို အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားနဲ႔ ဂ်ံဳထြက္ပစၥည္းေတြမွာ ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။

အာဟာရနဲ႔ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြျပည့္ဝေအာင္ စားသံုးေပး႐ံုမက ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကိုလည္း ဂ႐ုတစိုက္နဲ႔ လိုက္နာဆင္ျခင္ရင္ျဖင့္ ေျခဖေနာင့္အက္ကြဲျခင္းကို အထိေရာက္ဆံုး ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေၿခေထာက္ကို အၿမဲသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေနေစရန္ ဂ႐ုစိုက္ပါ။
ေျခေထာက္ေလ့က်င့္ခန္း မွန္မွန္ျပဳလုပ္ေပးပါ။
ေျခေထာက္ပိုင္း ေသြးစီးဆင္းမႈ ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေန႔စဥ္ ေျခေထာက္သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ အသားအေရ စုိၿပည္ေစဖို႔ ထိန္းသိမ္းပါ။
ေျခေထာက္ကို ေရေႏြးနဲ႔တစ္လွည့္၊ ေရေအးနဲ႔တစ္လွည့္ စိမ္ေပးပါ။
ေရခ်ိဳးၿပီးတိုင္း ေျခေထာက္ကို အလွဆီ (moisturizer ) နဲ႔ ပြတ္လိမ္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရျပား ေျခာက္ေသြ႕အက္ကြဲျခင္းမ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ ေရဓာတ္လံုေလာက္ျပည့္ဝမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေပရာ ေရဓာတ္ျပည့္ဝေနေစရန္ ေသာက္သံုးထားေပးရပါမယ္။ေဆာင္းရာသီတြင္ ေရေသာက္နည္းတတ္ပါတယ္ ဒါေႀကာင့္ ေရေသာက္ၿခင္းကုိ မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးပါလုိ ့ အႀကံ ့ၿပဳ ့ေရးသားရင္း ….နာက်င္မဲ့စြာ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ေသာ ေၿခလွမ္းေလးမ်ားၿဖစ္ႀကပါေစ ။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay?fref=ts

ဖုန္းေျပာ သူမ်ား သတိထား၊ ၾကာရွည္စြာ ဖုန္းေျပာလွ်င္ နားကုိ ဒုကၡ ေပးရာေရာက္

ေခတ္မီ တုိးတက္ လာသည့္ အေလ်ာက္ ဆန္းျပားေသာ လွ်ပ္စစ္ ပစၥည္း မ်ားႏွင့္ လူ႔အသံုး အေဆာင္ ပစၥည္း မ်ားမွာ လည္း တစ္ခု ထက္ တစ္ခု ပုိမို ေကာင္းမြန္ လာသည့္ အတြက္ လူအမ်ား မွာလည္း အသစ္ အဆန္း ဘက္ကုိ ဦးစားေပး ေရြးခ်ယ္ လာၾကသည္။ ယခုေခတ္ၿမိဳ႕ေန လူငယ္ အမ်ားစ ုဖုန္းကုိင္ လာႏုိင္ၿပီး ေဆြ မ်ဳိး သားခ်င္း၊ ခ်စ္သူ သမီးရည္းစား မ်ား ႏွင့္ ဖုန္းေျပာ သည့္အခါ ပံုမွန္ အသံ dv (decivel) ထက္ပုိေသာ အသံကုိ ၾကားလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ေန႔စဥ္ ရက္ဆက္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ဖုန္းေျပာ လွ်င္ျဖစ္ ေစ နားကုိ မထိခုိက္ ႏုိင္ေသာ္လည္း ပံုမွန္ အသံထက္ က်ယ္ေသာ စကား ေျပာသံ ႏွင့္ အခ်ိန္ၾကာေသာ အခါ နား ထိခုိက္ ႏုိင္ေၾကာင္း နား၊ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း ေဆး႐ုံမွ အထူးကု ဆရာ ၀န္ ေဒါက္တာ ၀င္းထုိက္ ၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

ဖုန္းကုိ တစ္ေန႔တည္း ဆက္ တုိက္ ေျခာက္နာရီ ႏွင့္ အထက္ေျပာ ၿပီး ဖုန္းေျပာသံမွာ လည္း သတ္မွတ္ ထား ေသာ dv (decivel) အသံထက္ က်ယ္ရင္ နားအူ၍ ထံုတတ္ ေၾကာင္း၊ ပံုမွန္ နားေထာင္ ႏုိင္စြမ္း ရွိေသာ အသံ ႏွင့္ ေျပာလွ်င္ နားကုိ မထိခုိက္ ႏုိင္ ေသာ္လည္း ၾကာရွည္ လာခ်ိန္တြင္ နားေလး သြားႏုိင္ ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၾကာရွည္စြာ ဖုန္းေျပာ တတ္သည့္လူ ငယ္မ်ား၊ ဖုန္းေျပာ လွ်င္ ေအာ္ေျပာ မွ ေက်နပ္ ၾကသည့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိ မ်ားမွာ အသံ က်ယ္ေလာင္ စြာ ဖုန္း ေျပာျခင္း မွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း dv (decivel) ၁၀၀ ႏွင့္ အ ထက္ ေက်ာ္လွ်င္ နားေလး၊ နားအူ၊ ထုံတတ္ကာ နားကုိ လ်င္ျမန္စြာ ထိ ခိုက္မႈျဖစ္ေစ ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။

လူငယ္ အမ်ားစုမွာ အၿမဲတမ္း ဆူညံ ေနေသာ ပတ္၀န္းက်င္ တြင္ ကာလ အတန္ၾကာ ေနထုိင္ၿပီး အေလ့ အက်င့္ ရလာလွ်င္ သို႔မဟုတ္ ဆူညံ ေနေသာ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံ၊ လုပ္ငန္း ခြင္ တုိ႔တြင္ အလုပ္လုပ္ ေနခ်ိန္၌ တ ျဖည္းျဖည္း နားေလး လာတတ္ကာ ႏွစ္ အတန္ၾကာမွသာ မိမိကုိယ္ ကုိ နားေလးျခင္း ကုိ သိသည့္ အတြက္ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ မရျခင္း၊ ထုိ႔အျပင္ နားအံု၊ နားရင္းျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ႐ိုက္ခတ္မိ ၿပီး အနာတရ ျဖစ္ျခင္း၊ နား အတြင္း အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေၾကာင့္ ကူး စက္ ေရာဂါပိုး ၀င္ ေရာက္ၿပီး နား ေရာင္ရမ္းျခင္း မ်ားျဖစ္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ နားေလး၊ ထံုထုိင္း ေရာဂါ မျဖစ္ ေစရန္ ပံုမွန္ေျပာေန dv (decivel) ၆၀ ႏႈန္းျဖင့္ နား ေထာင္ကာ အေလ့အက်င့္ လုပ္သင့္ ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ ဖုန္းျဖင့္ စကားေျပာ ေနခ်ိန္တြင္ တစ္ဖက္မွ နားေထာင္ ႏုိင္စြမ္း ထက္ က်ယ္ေသာ အသံျဖင့္ ေျပာလွ်င္ နား အတြင္းပုိင္း ရွိ အာ႐ုံခံ ဆဲလ္မ်ား ကုိထိကာ ထံုထုိင္း တတ္ ေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႔ ျဖစ္လာလွ်င္ တိတ္ ဆိတ္ၿငိမ္သက္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တစ္ရက္မွ ႏွစ္ရက္ အထိ အနားယူ သင့္ေၾကာင္း၊ မသက္သာ လွ်င္ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း အထူးကု ဆရာ၀န္ မ်ားႏွင့္ အျမန္ဆံုး ျပသ ကာ ကာ ကုသမႈ ခံယူ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း အထူးကု ေဆး႐ုံႀကီး မွ သိရသည္။

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay?fref=ts

ေရွးေဟာင္း ဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူ ေတြ႕ရွိ

အမ္း ေအာက္တုိဘာ ၂၁

ရခုိင္ျပည္နယ္၊အမ္းၿမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္အုပ္စု၊ ေအးျမသာယာေက်ာင္း ေျမာက္အရပ္၌ ရွိေသာ အမွတ္(၂) တပ္မေတာ္ေဆးရုံ ကုတင္ (၃၀၀) တပ္နယ္ေျမ အတြင္း ေရပုိက္လုိင္းမ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ရာတြင္ တပ္ၾကပ္ႀကီး ခင္ေမာင္ခ်ိဳ (ယာဥ္ျပင္) က ေတာင္ကမ္းပါးၿပိဳက်ရာမွ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အား (၁၇.၁၀.၂၀၁၄)ရက္ ေန႕လည္ (၂)နာရီ အခ်ိန္က ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

ေရွးေဟာင္းဘုရားရုပ္ပြားေတာါမွာ ေရႊသားအစစ္၊ ဉာဏ္ေတာ္အျမင့္(၂)

လက္မ၊ အေလးခ်ိန္ (၂)က်ပ္ (၅)ပဲ (၂)ေရြးသားႏွင့္ ဘုရားပုလႅင္တြင္ စိန္ႏွင့္တူေသာ ေက်ာက္(၁၅)လုံး ပါရွိပါသည္။

အဆုိပါ ရုပ္ပြားေတာ္ကုိ ေအးျမသာယာေက်ာင္း ဓမၼာရုံ၌ ပူေဇာ္ထားရွိရာ ေဒသခံမ်ား လာေရာက္ဖူးေျမွာ္ၾကသည္။

MOI Webportal Myanmar
https://www.facebook.com/MOIWebportalMyanmar

Muscle twitch ၾကြက္သားလႈပ္ျခင္း

1. ဆရာ ကၽြန္မေလ ညာဘက္ေအာက္မ်က္ခမ္းေတြလွဳပ္ေနတာ ၂ ရက္ရိွျပီဆရာ။ ေရာဂါလကၡဏာတခုခုေၾကာင့္မ်ားလားဆရာ။ ေလေတြဘာေတြျဖတ္တတ္တယ္လဲေျပာၾကလို႔ ဆရာ့ကို ေမးၾကည့္တာပါဆရာ ဆရာအခ်ိန္ရရင္ျပန္ေျဖေပးပါေနာ္။
2. ဆရာရွင့္က်မအသက္၃၁ပါ။ အိမ္ေထာင္မရွိ။ အခုတေလာမ်က္နွာၾကြက္သားေတြအဆက္မျပတ္လွုပ္ေနလို႔။တခါတေလေခါင္းတျခမ္းကိုက္တယ္။ နွလံုးခုန္ျမန္ျပီးဒူးေတြတုန္တယ္။ အဲ့တာေလျဖတ္တဲ့လကၡဏာလားဆရာ။ဘယ္လုိလုပ္ရမလည္းရွင့္။
3. ကြ်န္ေတာ့အမ်ိဳးသမီး အသက္ ၄၁ႏွစ္၊ ဘယ္ဘက္ မ်က္ႏွာျခမ္းက တြန္႔တြန္႔ေနတာၾကာပါၿပီ။ ဆရာေျပာျပတဲ့ အထက္ကအဆင့္ထိေတာ့မျဖစ္ေသးပါ။ အမ်ိဳးသမီးကေပါင္ ၁၄ဝ၊ အရပ္ ၅ ေပ ၂ လက္မပါ။ ဝပါတယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ျပေတာ့RejuNuronဆိုတဲ့Methylcobalamin andAlpha Lipoic Acid Capsules ကို ညအိပ္ရာဝင္ ေသာက္ရပါတယ္။အၾကာႀကီးေသာက္ဖို႔ၫြန္ပါတယ္။ အေတာ္ေလးသက္သာပါတယ္။ ေပ်ာက္ေတာ့ အ႐ွင္းမေပ်ာက္ေသးပါ။ ဆက္လက္ေသာက္သြားရမွာလား။ ဆရာ၏အၾကံျပဳခ်က္ကေလးမ်ား ေျပာၾကားေပးပါ။

ပဌမေမးခြန္း အသက္မသိပါ။ ေသြးဖိအား မသိပါ။

စိတ္ကေနခိုင္းလို႔ လႈပ္တာမဟုတ္ဘဲ Muscle twitch ၾကြက္သားလႈပ္တာကိုေဆးစာနဲ႔ Fasciculationေခၚတယ္။ အေပၚယံအေရျပားမွာျဖစ္တာ (ျမင္ရတယ္) နဲ႔ အတြင္းပိုင္းမွာျဖစ္တာလို႔ရွိတယ္။ Motor tics ၾကြက္သားဆတ္ကနဲ လႈပ္တာလိုဘဲ Vocal ticsအသံမွာျဖစ္တာလဲရွိတယ္။ ကေလး ၂၅% မွာအနည္းနဲ႔အမ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ စိတ္ဖိအားမ်ားတာ၊ အိပ္ေရးပ်က္တာကေနျဖစ္ၾကရွားတယ္။ ၾကြက္သားလႈတ္တာဆက္တိုက္ဆက္တိုက္ စိတ္ကေနမခိုင္ဘဲလႈပ္တာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။

ၾကြက္သားလႈတ္တာျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းေတြကမ်ားတယ္။ အမ်ားစုဟာစိုးရိမ္စရာမရွိတာေတြျဖစ္တယ္။
• Poliomyelitisပိုလီယိုေရာဂါ၊ Neuromyotoniaနဲ႔ Spinal muscular atrophies (SMA) ေရာဂါေတြကေနျဖစ္တယ္။
• Acetylcholinesterase inhibitors ပါတဲ့ Myasthenia gravis ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားေရာဂါအတြက္ေပးတဲ့ေဆးကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Organophosphate poisoning အင္းဆက္သတ္ေဆးအဆိပ္သင့္ရင္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Valium ေဗလီယမ္လိုစိတ္ျငိမ္ေဆးျဖစ္ရာကေနလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Magnesium deficiency (မက္ဂနီဆီယမ္) ဓါတ္နည္းလို႔လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Rabiesေခြးရုးျပန္ေရာဂါကေနလဲျဖစ္တယ္။
• Anticholinergic drugs ဗိုက္နာသက္သာေဆးေတြ၊
• Diphenhydramine (Benadryl, Dimedrol, Daedalon and Nytol) အင္တီဟစ္တမင္းေဆးေတြ၊
• Dimenhydrinate (Dramamine, Driminate, Gravol, Gravamin, Vomex, and Vertirosan) ကားမူး၊ အအန္ေပ်ာက္ေဆးေတြ၊
• Caffeine, Pseudoephedrine (Sudafed), Amphetaminesလိုစိတ္ႏိုးၾကားေစတာေတြ၊
• Salbutamol (Proventil, Combivent, Ventolin)ပန္းနာေဆးေတြ၊

ကုသတာမွာ ျဖစ္ေစတာကိုသိရင္ ကုေပးရမယ္။ ဥပမာMagnesiumနည္းသူကိုမက္ဂနီဆီယမ္ေပးရတယ္။ မက္မုန္သီ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ေတြမွာပါတယ္။ Magnesium supplements ေဆးလဲေသာက္ႏိုင္တယ္။ မ်ားရင္လဲမေကာင္းပါ။ ဝမ္းေလွ်ာမယ္။Milk of Magnesiaဝမ္းေပ်ာ့ေဆးေသာက္ရသူေတြ သတိထားရမယ္။ လိပ္ေခါင္းအတြက္ေပးတယ္။

Benign fasciculation syndrome (BFS) ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားလႈပ္ေရာဂါလဲရွိတယ္။
• အမ်ားအားျဖင့္ မ်က္ခြံ၊ လက္နဲ႔ ေျခေထာက္မွာျဖစ္တယ္။ လွ်ာမွာလဲျဖစ္တတ္ေသးတယ္။
• နားေနရင္းလဲျဖစ္တယ္။ ပင္ပန္းလို႔၊ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားလို႔၊ ၾကြက္သားေတြနာလို႔ကေနလဲျဖစ္တယ္။
• Electromyography (EMG)နည္းနဲ႔ေရာဂါရွာတယ္။
• စိုးရိမ္စိတ္မ်ားသူေတြကိုbeta-blockersနဲ႔ anti-seizure drugsေဆးေတြေပးႏိုင္တယ္။
• ဒုတိယေမးခြန္းေမးသူအတြက္ beta-blockers (Propranolol 20-40 mg) သင့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးစစ္ခ်က္ေတြကိုပါၾကည့္ရအံုးမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Ringing in the Ears နားအူျခင္း

1. ဆရာရွင့္ ကြ်န္မ အသက္ 28 ထဲမွာပါ။ ကြ်န္မအလုပ္က Quantity Surveyor ပါ။ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ စာရင္းဇယားလုပ္ရပါတယ္။ နားအူတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေမးခ်င္ပါတယ္။ ျပီးခဲတဲ့တပတ္ တနဂၤေႏြေန႔ ညေန ေခါင္းေလွ်ာ္ပါတယ္။ တနလၤာေန႔ (13.10.2014) မနက္ အိပ္ရာထေတာ့ နားနဲနဲအူပါတယ္။ အဂၤါေန႔လဲ နဲနဲအူပါတယ္။ ဗုဒၶဟူးေန႔ မနက္ေခါင္းေလွ်ာ္မိပါတယ္။ ေန႔ခင္းပိုင္း ရံုးမွာေခါင္းမူးလာလို႔ နားအူတာလဲ မသက္သာတာနဲ႔ ေဆးခန္းျပျပီး အိိမ္ျပန္နားပါတယ္။ ေဆးေပးလိုက္ပါတယ္ (Dhaperazine Prochlorperazine Maleate 5mg/Tab, Gitako Tabs, Vit C (250MG) ဆိုျပီး ေဆး ၃ မ်ိဴးေပးပါတယ္။ ဆရာဝန္ေပးတဲ့ေဆး ေသာက္ျပီး အဲဒီေန႔ ညဘက္မွာ ေကာင္းသြားပါတယ္။ ၾကာသပေတး၊ ေသာၾကာ နွစ္ရက္သက္သာပါတယ္ နားလဲမအူပါဘူး။ စေနမနက္ ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေသာက္ အနားယူေတာ့ စေနည ဘက္ ျပန္ေကာင္းပါတယ္ တနဂၤေႏြလဲ ေကာင္းပါတယ္။ ယေန႔ တနလၤာေန႔ (20.10.2014) မနက္ျပန္ျပီး နားအူပါတယ္။ နားအူတဲ့အခါ လူက ႏံွဳး ခ်ိခ်ိ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ တခါတခါ ေခါင္းပါမူးလာတယ္။ ဆရာရွင့္ အဲလိုျဖစ္တာ နားကတခုတခုျဖစ္ေနတာလား။ ဦးေႏွာက္နဲ႔အာရံုေၾကာ ေၾကာင့္ျဖစ္တာလား။ ေသြးအားနည္းလို႔ျဖစ္တာလား (ေသြးေပါင္ခိ်န္ကေတာ့ 120/80 လို႔ဆရာဝန္ေျပာပါတယ္)။ စိုးရိမ္ရပါသလား။ ဘယ္လိုလုပ္သင့္သလဲဆိုတာ လမ္းညႊန္ေပးပါဆရာ။
2. I am 35 years old man and getting MDR TB treatment since June 2013 and onwards. I also have diabetes. I have now severe hearing loss and tinnitus all the time that disturb my daily life. Hopefully MDR treatment dose will be completed in Feb 2015. My question is my hearing level can be better or normal and Tinnitus can disappear.
3. ဆရာရွင့္ နားထဲမွာ Air-corn စက္လည္သံ၊ ပုရစ္ေအာ္သံလိုမည္ေနပါသည္။ အက်ယ္ၾကီးမဟုတ္ပါ။ ေဘးမွ အသံမ်ား ရွိပါက မသိသာပါ။ တိတ္ဆိပ္ ေနလ်င္တိုးတိုးေလးၾကားေနရပါသည္။ ေခါင္းမမူးပါ။ ေခါင္းမကိုက္ပါ။ မ်က္ႏွာ နဲနဲတင္းပါသည္။ ဇက္ က်ီးေပါင္းရွိပါသည္။ ၂ ပါတ္ခန္႕ရွိပါျပီ။ ရိုးရိုးဆရာဝန္ကေတာ့ အားနဲျခင္းေၾကာင့္ဟု ေျပာပါသည္။ ဆရာရဲ႕ Opinion ကိုေလးစားစြာ ေတာင္းခံအပ္ပါသည္။

လူအေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္ဘူးတယ္။ နားထဲမွာ ဆူေနတဲ့အသံက အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ roaring ဟစ္ေအာ္သံ၊ hissing ဆြဲငင္သံ၊ buzzing တဝီဝီသံ၊ tinkling သတၲဳေခါက္သံ။ တခါျဖစ္ရင္ မိနစ္နည္းနည္းၾကာမယ္။ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မေပ်ာက္ႏိုင္တာကိုမွသာ Tinnitus (တင္းနစ္တပ္စ္) လို႔ေခၚတယ္။ ေဘးမွာ အသံျဖစ္စရာအေၾကာင္းမရွိဘဲ ကိုယ့္မွာသာ ၾကားေနရမယ္။ သူမ်ားေတြကေတာ့ မၾကားဘူး။ ႏွလံုးခုန္သံနဲ႔ လိုက္ၾကားရႏိုင္တယ္။ အသက္ရွဴတာနဲ႔လဲ ခ်က္ညီႏိုင္တယ္။ အသက္ရလာရင္ ပိုျဖစ္မယ္။ အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္ေတြနဲ႔ ေယာက္်ားေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။

အမ်ိဳးအစား (၂) မ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ Pulsatile tinnitus (ပါစတိုင္းလ္) ဆိုတာက ႏွလံုးခုန္သလိုေနတယ္။ နားရဲ႕ အနီးအနားက ၾကြက္သားေလးေတြ လႈတ္ရွာလို႔ ျဖစ္တာ မ်ားတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ မ်က္ႏွာနဲ႔ လည္ပင္းမွာ ေသြးေလွ်ာက္ရာကေနျဖစ္မယ္။ ေသြးခုန္တာမ်ိဳး၊ ၾကြက္သားညွစ္ေနာမ်ိဳး သတိထားမိလိမ့္မယ္။

၂။ Nonpulsatile tinnitus တျခားအမ်ိဳးအစားကေတာ့ နားအၾကားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အာရံုေၾကာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္။ နားတဖက္ျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္ဘက္လံုးျဖစ္ျဖစ္မွာၾကားရတယ္။ ေခါင္းထဲကေနလာတယ္လို႔ ထင္ေနမယ္။

အမ်ားဆံုးျဖစ္တတ္တဲ့အေၾကာင္းခံဟာ အသက္ရလို႔ အၾကားအာရံုေလွ်ာ့တာေၾကာင့္ဘဲ။ တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆူညံသံေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။

တျခားအေၾကာင္းတရားေတြလဲ ရွိေသးတယ္။ Earwax နားဖါေတြမ်ားေနတာ၊ (အက္စပရင္) နဲ႔ ပဋိဇီဝေဆးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရက္ေသာက္မ်ားတာနဲ႔ (ေကဖင္း) ပါအရည္ေသာက္မ်ားတာ၊ နာပိုးဝင္တာ၊ နာစည္ေပါက္တာ၊ သြားနဲ႔ ခံတြင္းေရာဂါ၊ နားနဲ႔ေခါင္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ပတ္ဝန္းက်င္မတူတာႏွစ္မ်ိဳးမွာ ရုတ္တရက္ ေျပာင္းေနတာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်လြန္းတာ၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာမ်ားတာ၊ ေသြးတိုးနဲ႔ ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ အာရံုေၾကာေရာဂါ၊ ဥပမာ multiple sclerosis နဲ႔ migraine headache ေရာဂါ၊ ေသြးအားနည္းေရာဂါ၊ Acoustic neuroma ေရာဂါ၊ Labyrinthitis ေရာဂါ၊ Otosclerosis ေရာဂါ၊ လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ။ အမ်ားအားျဖင့္ အလိုလိုေပ်ာက္ပါတယ္။ ျပန္လဲျဖစ္တယ္။ မေပ်ာက္ႏိုင္ရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။

• Vertigo အမူးေရာဂါ (အရက္ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/01/vertigo.html
• BPPV အရက္မေသာက္ဘဲ မူးတဲ့ေရာဂါ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/04/bppv.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

ဂင္းနက္စ္မွတ္တမ္း၀င္သြားေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံက ကမၻာ႔အႀကီးဆံုး ဗံုပံုသဏၭာန္ အေဆာက္အအံု

အန္ဟြီ ေအာက္တိုဘာ ၁၈

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေရွ႕ပိုင္း အန္ဟြီျပည္နယ္တြင္ တည္ ေဆာက္ထားေသာ ၁၈ မီတာအျမင့္ရွိ ဗံုပံုသဏၭာန္ အေဆာက္အအံုတစ္ခုသည္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ဗံုပံု သဏၭာန္ရွိ အေဆာက္အအံုအျဖစ္ ယေန႔ ဂင္းနက္စ္ မွတ္တမ္းဝင္သြားခဲ့ေၾကာင္း ဆင္ဟြာသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပ ပါရွိသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဝမ္ဒါအုပ္စုကုမၸဏီက ယြမ္သန္း ၁၃ဝ (ကန္ေဒၚလာ ၂၁သန္း) အကုန္အက်ခံေဆာက္လုပ္ ထားေသာ အဆုိပါဗံုပံုသဏၭာန္အေဆာက္အအံုမွာ အန္ဟြီ ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟဖိုင္းၿမိဳ႕၌တည္ရွိၿပီး ႏွစ္ထပ္ အေဆာက္အအံုျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ယင္းအေဆာက္အအံုအက်ယ္ဆံုးအပိုင္း၏ အခ်င္း မွာ ၅၈ ဒသမ ၅ မီတာရွိၿပီး ၾကမ္းျပင္အက်ယ္မွာ ၄၆၅ဝ စတုရန္း မီတာရွိေၾကာင္း၊ အေဆာက္အအံုထဲ တြင္ တ႐ုတ္႐ိုးရာဗံုယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အန္ဟြီေဒသဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားကို ျပသထားရွိေၾကာင္းသိရ သည္။

(ဆင္ဟြာ)
Myanmaalinn
https://www.facebook.com/MYANMAALINNNEWS

စင္ကာပူတြင္ ၿဂိဳဟ္သား မ်ားႏွင့္ အသြင္တူေသာ ေရသတၲဝါ တစ္ေကာင္ ဖမ္းမိ

စင္ကာပူႏုိင္ငံမွ ငါးဖမ္းသမား တစ္ဦးသည္ ဆန္တိုဆာ ကြၽန္းဆြယ္၌ ငါးဖမ္းေနစဥ္ ထူးျခားဆန္းၾကယ္ လွသည့္ ၿဂိဳဟ္သားႏွင့္ အသြင္တူေသာ ေရသတၱဝါ တစ္ေကာင္ ကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ ထူးဆန္းသည့္ ေရသတၱဝါသည္ ေရလက္ဝါး၊ ေရဘဝဲႏွင့္ ၿဂိဳဟ္သား တို႔၏ပံုစံႏွင့္ အနည္းငယ္စီ တူညီၿပီး စမ္းလက္တံကဲ့သုိ႔ေသာ လက္တံေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ရွိ သည္ဟု သိရသည္။

မိမိ ငါးဖမ္းခဲ့သည့္ သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္တြင္ သမုဒၵရာအတြင္းမွ ထူးဆန္းသည့္ သတၱဝါအခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ယခုကဲ့သုိ႔ေသာ ထူးဆန္းသည့္ ေရသတၱဝါမ်ဳိးကို ပထမဆံုး အႀကိမ္ေတြ႕ဖူးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ေရသတၱဝါ၏ ပံုစံမွာ ၿဂိဳလ္သား တစ္ေကာင္ သို႔မဟုတ္ သေႏၶ ေျပာင္းသတၱဝါ တစ္ေကာင္ႏွင့္ တူသည္ဟု မိမိအေနျဖင့္ ထင္ျမင္မိေၾကာင္း အဆိုပါ ေရသတၱဝါကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သူ အြန္ဟန္ဘြန္းက ေျပာၾကားသည္။

အဆိုပါ ေရသတၱဝါသည္ မည္သည့္ ေရသတၱဝါျဖစ္သည္ ဆိုျခင္းကို သိရွိႏုိင္ရန္ အတြက္ မိတ္ေဆြ အားလံုးကို ေမးျမန္းခဲ့ေၾကာင္း၊ အင္တာနက္ ေပၚတြင္လည္း အဆိုပါ သတၱဝါမွာ မည္သည့္ သတၱဝါ အမ်ဳိးအစား ျဖစ္သည္ဆိုျခင္းကို ရွာေဖြခဲ့ ရေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ တစ္စံုတစ္ဦးကမွ် ေျဖဆိုႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း ဘြန္းက ေျပာၾကားသည္။

ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia?fref=nf

Newborn baby ကေလးေမြးေတာ့မယ္ဆိုရင္

ေဒါက္တာရွင့္ က်မ အခုပထမကိုယ္ဝန္လြယ္ထားတဲ့သူပါ။ ေမြးခါနီးပါၿပီ။ ကေလးအေတြ ့အၾကံဳ ဘာမွမရွိတဲ့အတြက္ ေဒါက္တာကို စာေရးအကူအညီေတာင္းရတာပါ။ ကေလးေမြးၿပီးရင္ ကေလးကိုဘယ္လို ၾကည့္ရမယ္။ တစ္ေန ့ေရဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ ခ်ဳိးေပးရမလဲ။ ေရမ်ားမ်ားတိုက္ရမွာလား။ ေမြးခါစကေလးကို ေသးခံဝတ္ေပးသင့္ မသင့္။ ကေလးနဲ ့ပတ္သတ္တဲ့သိသင့္သိထိုက္တဲ့အရာေတြကို သိခ်င္ပါတယ္ရွင့္။ ေဒါက္တာမွာ new born နဲ ့ပတ္သတ္တဲ့ စာေတြေရးထားတာရွိရင္လည္း ဖတ္ခ်င္ပါတယ္ရွင့္။ ေဒါက္တာ့ က်န္းမာေရး ပိုစ့္ေတြကိုလည္းဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအတြက္အက်ဳိးရွိတဲ့ က်န္းမာေရးအသိေတြကို ေဝမွ်ေပးတဲ့ေဒါက္တာလည္း ကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာပါေစလို ့ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ရွင့္။

သိပ္မပူပင္ပါနဲ႔။
ေေေေမြးေမြးခ်င္း ကေလးကို ေရခ်ိဳးလဲရတယ္။ ရာသီဥတုနဲ႔ ေနရာထိုင္ခင္းအရ ေနာက္မွခ်ိဳးလဲရတယ္။ ခ်က္ၾကိဳးကို Cipladine/Betadine cream ေဆးလိမ္းေပးပါ။ ခ်က္ေနရာကို ေျခာက္ေနေအာင္ထားရင္ ေၾကြတာျမန္မယ္။
ေမြးကတည္းက ကေလးကိုႏို႔တိုက္ပါ။ ကနဦးရည္ၾကည္ကို ညွစ္မျပစ္ပါနဲ႔။
ေမြးကတည္းက ကာကြယ္ေဆး ထိုး-တိုက္ပါ။ BCG, Hepatitis B, OPV, Eye drop
ေနာက္မွာလဲ ဇယားအတိုင္းထိုး-တိုက္ပါ။
ကေလးကို ေရတိုက္သင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ၆ လအထိမတိုက္ဘူး။ ကိုယ္ပူရင္၊ ရာသီဥတုပူရင္၊ အသားဝါ ျမန္ျမန္ေပ်ာက္ေအာင္ ေရတိုက္သင့္တယ္။ မိခင္တခါေသာက္ရင္ ကေလးကို တခါတိုက္ပါ။
Diaper ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ သတိထားရမွာက မေလာင္ေစဘို႔ဘဲ။ အခ်ိန္နဲ႔ လဲေပးရမယ္။
အလားတူ ကေလးေပါင္ဒါသံုးရင္ ကေလးနဲ႔ မတည့္တာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ေျပာင္းသံုးႏိုင္တယ္။
ကေလးငယ္တံုးမွာ ေဆးမတိုက္ေလ ေကာင္းေလဘဲ။
ပိုးေသေဆးတိုက္ရင္ ဆရာဝန္ညႊန္မွသာ တိုက္ပါ။ ပါရာစီတေမာအရည္ကို တိုက္စရာလိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ ခ်ိန္ဆရမယ္။

ဆရာ့ဘေလာ့ခ္ထဲမွာ ေရးထားတာေတြကို မာတိကာထဲက ေခါင္းစဥ္ေရြးဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/

Baby Care ကေလးဗိုက္နာရင္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/05/may-25-2011-at-803-am-air-x-drop-air-x.html
Gripe Water ကေလး ေလေဆး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/12/gripe-water.html Newborn baby and Water ကေလးကို ေရဘယ္ေတာ့တိုက္မလဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/08/newborn-baby-and-water.html
Neonatal jaundice ေမြးစကေလး အသားဝါျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/neonatal-jaundice_24.html
Paracetamol Syrup (ပါရာစီတေမာ) အရည္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/paracetamol_29.html
Vaccines ကာကြယ္ေဆးမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/02/pentavalent-vaccine.html
Immunization Chart ကာကြယ္ေဆးထိုးဇယား၊ (ကာကြယ္ေဆးအလိုက္) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/06/immunization-chart.html
Immunization Chart ကာကြယ္ေဆးထိုးဇယား၊ (အသက္အလိုက္) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/06/child-immunization-chart.html
 
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025

Eye Drops မ်က္စဥ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး

(၁) ဆရာခင္ဗ်ာ ကြၽန္ေတာ္အခု မ်က္မွန္ ပါဝါနွစ္ရာတပ္ထားရပါတယ္။ စာေမးပြဲကေျဖေနေတာ့ စာေတာ္ေတာ္ၾကည့္ရပါတယ္။ ေဆးတကၠသိုလ္ (႕႕႕႕႕) က ပထမနွစ္ ေဆးေက်ာင္းသားပါ။ မ်က္မွန္တပ္ၿပီးစာေရးခ်ိန္မွာ မ်က္စိကမ်က္ရည္ေျခာက္ၿပီး မ်က္စိယားသလိုခံစားရတယ္။ မ်က္နွာသစ္ၿပီးခ်ိန္မွာလဲ မ်က္စိစပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ညေနေနဝင္ခ်ိန္ အလင္းေရာင္ က်သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ အျမင္က မရွင္းေတာ့ဘူး။ မ်က္မွန္တပ္ထားရင္ေန႔ပိုင္းမွာ အျမင္ၾကင္လင္ေပမယ့္ ညပိုင္းမွာ မႈန္ဝါးဝါးျဖစ္လာတယ္။
(၂) ကၽြန္မသည္ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ အလုပ္လုပ္ေနရသူတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္စိမ်ား မၾကည္မလင္ျဖစ္ျပီး၊ အျမင္အာရံု မႈံဝါးဝါး ျဖစ္ေနပါသည္။ မ်က္မွန္အတြက္ စမ္းျပီးပါျပီ။ ပါဝါလဲရွိပါသည္။ အျမဲခပ္လို႔ ေကာင္းမဲ့ မ်က္စဥ္းေဆးရွိလွ်င္ ညႊန္ေပးေစလိုပါတယ္။

သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ေဆးဆိုင္ကေန အလြယ္ဝယ္ရတာ နဲ႔ ဆရာဝန္လက္မွတ္နဲ႔မွ ဝယ္ရတဲ့ မ်က္စဥ္းေတြလို႔ ခြဲထားတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ ပိုက္ဆံေပးရင္ ၾကိဳက္တာကို ၾကိဳက္သေလာက္ ရႏိုင္တယ္ ထင္တယ္။

မ်က္စိက Dryness ေျခာက္ေနလို႔၊ Redness နီရဲေနလို႔၊ Itching ယားေနလို႔၊ Allergies (အလာဂ်ီ) ရေနလို႔၊ Soreness နာေနလို႔၊ Swelling ေရာင္ေနလို႔၊ Eye Discharge မ်က္ရည္-မ်က္ဝတ္ တခုခုထြက္ေနလို႔ နဲ႔ Infection ပိုးဝင္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ မ်က္စဥ္းလိုတယ္။ မ်က္စဥ္းမွန္တာကို ေရြးသံုးတတ္ဘို႔လိုပါမယ္။

• Dryness မ်က္စိေျခာက္ေနတာအတြက္ မ်က္စဥ္း
စာအၾကာၾကီးဖတ္သူ၊ ကြန္ျပဴတာ အၾကာၾကီး သံုးသူေတြမွာ ျဖစ္တတ္တယ္။ အိမ္အျပင္မွာ အၾကာၾကီး ထြက္ေနသူ၊ ေလယ်ာဥ္ အၾကားၾကီး စီးရသူ၊ ေရေသာက္ နည္းသူေတြမွာလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြမွာ ဇရာျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးၾကီးေတြမွာ သိသိသာျဖစ္မယ္။ Nasal decongestants ႏွာေခါင္းထဲထည့္ေဆး၊ Diuretics ဆီးသြားေစတဲ့ေဆး နဲ႔ Antidepressants စိတ္က်ေဆး သံုးေနသူေတြမွာလဲ လာျဖစ္တတ္တယ္။

မ်က္စိ ေျခာက္ေနရင္ Decongestant eye drop အမ်ိဳးအစားမ်က္စဥ္း ကိုေရွာင္ပါ။ ရက္ရွည္ေျခာက္ေနသူေတြအတြက္ အရည္ထက္ Gel or Ointment ေကာ္မ်က္စဥ္း ပိုသင့္တယ္။ ဒါမ်ိဳးခပ္လိုက္ရင္ ခဏတာ ၾကည့္မေကာင္းျဖစ္တာမို႔ ညမအိပ္ခင္ ခပ္ႏိုင္တယ္။ မ်က္စဥ္းတိုင္းမွာ အထားခံေအာင္ ေဆးတခုခုထည့္ရတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဒါမ်ိဳးနဲ႔ မတည့္ၾကဘူး။ မ်က္စဥ္းခပ္လိုက္မွ မ်က္စိက နီလာ၊ ယားလာ၊ ေရာင္လာရင္ မတည့္ဘူးမွတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ Non-preserved eye drops အထားခံတာမပါတဲ့ မ်က္စဥ္းကို အသံုးခိုင္းတယ္။

• Eye Drops for Redness မ်က္စိနီတာအတြက္ မ်က္စဥ္း
Dryness မ်က္စိေျခာက္တာ၊ Allergy (အလာဂ်ီ) ရတာ၊ Infection ပိုးဝင္တာ၊ Tiredness မ်က္စိအသံုးမ်ားတာ နဲ႔ ဒီအေၾကာင္းေတြ စုေပါင္းျဖစ္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္။ Lubricating drop သံုးရတယ္။ ခပ္ရမွာကေတာ့ Decongestant eye drops ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆရာဝန္ကို အရင္ျပသင့္တယ္။ ေသြးေၾကာေလးေတြကို က်ဥ္းေစမယ္။ အေျခခံေရာဂါ ရွိေနရင္ အရွာရခက္ေစတယ္။ သံုးမိရင္ မ်က္စိေျခာက္ေစတယ္။ ၾကာရင္ Irritation ကလိခံေနရသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေစျပီး နီလာမယ္။ သူငယ္အိမ္ကိုလဲ က်ယ္ေစႏိုင္တာ သတိထားပါ။

• Allergies, Eye Itching and Eye Drops (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း
Itchiness ယားတယ္ဆိုတာ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ တခါတေလ ေရာင္တာ၊ နီရဲေနတာ၊ မ်က္ရည္က်တာ၊ မ်က္ခြံမို႔တာေတြ အတြက္လဲ သံုးႏိုင္တယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ဆိုရင္ Lubricating drops လဲသံုးႏိုင္တယ္။ မ်က္စိကို မၾကာခဏ ေဆးေပးရမယ္။ Antihistamine eye drops (Alaway or Zaditor) မ်က္စဥ္းမွာ (အလာဂ်ီ) ရေစတဲ့ဓါတ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ေဆးပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ မ်က္စိနီေနတာအတြက္သံုးတဲ့ Decongestant eye drops မ်က္စဥ္းေတြထဲမွာ Antihistamines (အင္တီဟစ္တမင္း) ပါေနတတ္တယ္။

• Eye Drops for Soreness, Swelling or Discharge နာတာ-ေရာင္တာ-တခုခုထြက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း -
Lubricating eye drops ကိုသံုးတယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲဆိုတာသိပါ။ ငိုထားလို႔၊ ေရာင္ရမ္းလို႔ နဲ႔ (အလာဂ်ီ) ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာေတြမွာ သံုးႏိုင္တယ္။

• Eye infection မ်က္စိပိုးဝင္တာေၾကာင့္ မ်က္ဝတ္ အျဖဴ-အဝါေတြထြက္တာအတြက္ မ်က္စဥ္း -

1. Bacterial conjunctivitis (ဗက္တီးရီးယား) ေၾကာင့္ဆိုရင္ မ်က္စိနီျပီးနာမယ္။ မ်က္ဝတ္ေတြ ထြက္မယ္။ Rx antibiotic eye drops ဆရာဝန္လက္မွတ္နဲ႔ဝယ္ရတဲ့ ပိုးေသေဆးပါမ်က္စဥ္းလိုမယ္။

2. Viral conjunctivitis (ဗိုင္းရပ္စ္) ေၾကာင့္ျဖစ္တာက ခပ္ေပါ့ေပါ့ကေန ဆိုးတာအထိျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မဆိုးရင္ သူ႔ဖါသူ ေပ်ာက္မယ္။ ဆိုတာေၾကာင့္ နီရဲ၊ မ်က္ရည္က်၊ မ်က္လံုးနာ၊ မ်က္ဝတ္ထြက္တာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ မ်က္စိ ၾကည့္မေကာင္းတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Lubricating eye drops သံုးႏိုင္တယ္။ ေရေအးဝတ္၊ ေရခဲကပ္ေပးပါ။

3. Allergic conjunctivitis (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ေရာင္တာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ယား၊ ေရာင္၊ မ်က္ရည္က်၊ မ်က္စိ နီရဲတာေတြ ျဖစ္မယ္။ မကူးစက္ဘူး။ Lubricating နဲ႔ Antihistamine eye drops မ်က္စဥ္းသံုးပါ။ ေရေအးဝတ္၊ ေရခဲကပ္ေပးပါ။ Antihistamines (Zyrtec or Claritin) စားေဆး ေသာက္ႏိုင္တယ္။ (အလာဂ်ီ) ၾကာေနသူေတြက Benadryl ကို လနဲ႔ခ်ီေသာက္ရတယ္။

မ်က္စဥ္းေတြဟာ -
Saline ဆားရည္ပါတာေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ Steroids (စတီရြိဳက္)၊ Antihistamines (အင္တီဟစ္တမင္း)၊ NSAIDs အနာသက္သာေဆး၊ Anesthetics ထံုေဆး ပါတာေတြ၊ Sympathomimetics, Beta blockers, Para-sympathomimetics, Para-sympatholytics, Prostaglandins ေဆးေတြပါတဲ့ မ်က္စဥ္းေတြ ရွိတယ္။ ဘာေဆးမွ မပါတဲ့ Lubricating နဲ႔ Tear-replacing solutions ေတြလဲ ရွိတယ္။ Rinse eye drops ေခၚတယ္။ Glaucoma eye drops မ်က္စိေရတိမ္မ်က္စဥ္း၊ Mydriatic eye drops သူငယ္အိမ္ကို က်ယ္ေစတဲ့ မ်က္စဥ္းေတြလဲ ရွိတယ္။

မ်က္စဥ္းေတြဟာ သက္တမ္းကုန္တာ ျမန္တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၄ ပတ္သာခံတယ္။ Syringe designed saline drops ေဆးထိုးအပ္လို ဆားရည္အမ်ိဳးအစားလဲ ေပၚလာတယ္။

မ်က္စဥ္းနမူနာေတြ -
- Advanced Eye Relief Dry Eye Environmental Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း

- Advanced Eye Relief Dry Eye Rejuvenation Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Alcon Naphcon A Eye Allergy Relief (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း
- Bausch & Lomb Opcon-A Eye Allergy Relief Drops မ်က္စိ (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း
- Betamethasone eye drops (ေကာ္တီဇုမ္း) မ်က္စဥ္း
- Carboxy methyl cellulose sodium eye drop ဆားရည္မ်က္စဥ္း
- Chloramphenicol eye drops (ကလိုရမ္ဖင္နီေကာ) ပိုးေသမ်က္စဥ္း

- Ciprofloxacin eye drop (စစ္ပရိုဖေလာက္စာဆင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Clotrimazole eye drops (ကလိုထြိဳင္မဇိုး) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Dexamethasone eye drops (ေကာ္တီဇုမ္း) မ်က္စဥ္း
- Gatifloxacin eye drop (ဂတ္တီဖေလာက္စာဆင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Gentamicin eye drops (ဂ်င္တာမိုင္စင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Lobob Optimum Wetting and Rewetting Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Neomycin sulphate eye drop (နီယိုမိုက္စင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Norfloxacin with dexamethasone eye drop (ေနာ္ဖေလာက္စာဆင္) + (ေကာ္တီဇုမ္း) မ်က္စဥ္း
- Ofloxacin eye drops (အိုဖေလာက္စာဆင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Similasan Computer Eye Relief Eye Drops (ဆင္မဲလ္ဆန္) ကြန္ျပဳတာသံုးသူမ်ားအတြက္မ်က္စဥ္း
- Similasan Dry Eye Relief Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Soothe Hydration Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Soothe Lubricant Eye Drops (Preservative Free) မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Soothe Night Time Lubricant Eye Ointment မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Soothe Tired Eyes Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Sparfloxacin eye drop (စပါဖေလာက္စာဆင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Sulfacetamide eye drops (ဆာလ္ဖါစီတမိုက္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Systane Ultra Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Systane Ultra Preservative-Free မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Terramycin Eye Ointment (ဆာရာမိုင္စင္) ပိုးေသမ်က္စဥ္း
- Thera Tears, Lubricant Eye Drops မ်က္စိေျခာက္တာအတြက္မ်က္စဥ္း
- Visine A Eye Allergy Relief Eye Drops (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း
- Walgreens Sterile Eye Allergy Relief Eye Drops (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း
- Walgreens Wal-Zyr Itchy Eye Drops မ်က္စိယားတာအတြက္ မ်က္စဥ္း
- Zaditor Antihistamine Eye Drops (အလာဂ်ီ) အတြက္ မ်က္စဥ္း

• Pink eye ပန္းေရာင္မ်က္စိ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/02/pink-eye.html
• Computer Eye Strain ကြန္ျပဴတာနဲ႔ မ်က္စိ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/01/computer-eye-strain.html
• Eye Allergies မ်က္စိနာ မဟုတ္တဲ့ မ်က္စိ (အလာဂ်ီ) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/04/eye-allergies.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025