ေရယုန္ႀကီးေရာဂါဟာ ကမာၻမွာေရာ ျမန္မာမွာပါ အျဖစ္မ်ားၿပီး၊ မ်က္စိမွာျဖစ္လွ်င္ အႏၱရာယ္ႀကီးကာ၊ အသက္ႀကီးသူေတြမွာလည္း ပိုဆိုးတတ္တာမို႔၊ ေစာေစာသိၿပီး အျမန္ကုသသင့္တယ္လို႔ က်န္းမာေရးပညာရွင္ေတြက သတိေပးေျပာဆိုပါတယ္။
ေရေက်ာက္ျဖစ္ၿပီး ေရေက်ာက္ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကိုယ္တြင္း အာရံုေၾကာထဲ ခုိေအာင္း က်န္ခဲ့ရာကေန၊ တခ်ိန္မွာ ဒီပိုးျပန္ထၾကြၿပီး ေရယုန္ႀကီးေရာဂါ အဓိက ျဖစ္ရတာပါ။ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ျပန္ထၾကြရျခင္း အေၾကာင္းရင္း အတိအက်မသိရေသးးေပမယ့္ ရုတ္တရက္ ကုိယ္ခံအားက်ဆင္းခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ တုတ္ေကြးျဖစ္တာ၊ ဖ်ားတာ၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတာ၊ ကင္ဆာျဖစ္တာ၊ ကင္ဆာေဆးကုသခံေနရတာ၊ AIDS ကိုယ္ခံအားက်ေရာဂါျဖစ္တာ၊ ဆီးခ်ိဳ ထိန္းမရတာ၊ ကိုယ္တြင္းအဂၤါ အစားထိုးကုထားရတာ၊ Cortisone (Steroid) ေဆး အခ်ိန္ၾကာေသာက္ေနရတာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတတ္ပါတယ္။
ေရယုန္ႀကီးေရာဂါျဖစ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္တာနည္းၿပီး၊ ေရက်ာက္ျဖစ္ခ်ိန္တုန္းမွာ ဒီပိုးကူူးစက္ခဲ့တာ မ်ားခဲ့တာပါ။ ေရေက်ာက္မျဖစ္ေသးတဲ့ ေမြးကင္းစေတြနဲ႔ ကိုယ္ခံအားက်ေနသူေတြမွာေတာ့ ေရယုန္ႀကီးျဖစ္ၿပီးခ်ိန္မွာလည္း ကူးစက္လြယ္ပါတယ္။ ဒီေရေက်ာက္ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးက အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းကေန အဓိက ကူးစက္တာမ်ားၿပီး၊ ထိေတြ႔မႈကတဆင့္လည္း တခ်ိဳ. ကူးစက္တတ္ပါတယ္။
ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရေက်ာက္၊ ေရယုန္ႀကီးျဖစ္ေနသူေတြနဲ႔ တတ္ႏိုင္သမွ် ခပ္ေဝးေဝး ေနႏိုင္လွ်င္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလူနာေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးရတဲ့ လူနာရွင္ မိသားစုေတြအေနနဲ႔ေတာ့ ေရွာင္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲႏိုင္ရာမွာ၊ ႏွာေခါင္းစြပ္ သံုးကာကြယ္တာေတာ့ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ေရေက်ာက္ကာကြယ္ေဆးကေတာ့ စမ္းသပ္ေနဆဲပါ။
ေရယုန္ႀကီးေရာဂါျဖစ္လာလွ်င္ ေစာေစာသိ၊ အျမန္ဆံုးကုသႏိုင္ဖို႔၊ ေရာဂါလကၡဏာေတြကို ႀကိဳသိထားဖို႔ အထူး အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး မခံစားရေအာင္ပါ။ အဓိက လကၡဏာေတြကေတာ့ အေရျပားတေနရာမွာ စပ္တာ၊ နာတာ၊ စူးတာစျဖစ္ၿပီး၊ ရက္ပိုင္းအတြင္း အဲ့ဒိေနရာမွာ အနီျပင္ေပၚလာကာ၊ ဒီအနီျပင္ေပၚမွာ ေရေက်ာက္လို အရည္ၾကည္ဖုေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ အုပ္စုလိုက္ ေနာက္ပိုင္း ဆက္ထြက္လာတာပါ။ အမ်ားစုက ကိုယ္ခႏၶာပိုင္းနဲ႔ တင္ပါးမွာျဖစ္ၿပီး၊ မ်က္ႏွာ၊ လက္ေမာင္းနဲ႔ ေျခေထာက္မွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီအနာေတြက သူ႔ေနရာနဲ႔သူပဲ တေနရာထဲ သီးသန္႔ကြက္ျဖစ္တတ္ၿပီး၊ တကိုယ္လံုပ်ံ ႔သြားေလ့မရွိပါဘူး။ ဖ်ားတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာလည္း တြဲျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအရည္ၾကည္အဖုေလးေတြေပါက္သြားခ်ိန္မွာေတာ့ အနာေတြျဖစ္၊ ေနာက္ အနားေဖးေတြတက္ၿပီး အနာျပန္က်က္တတ္ေပမဲ့၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ဘက္တီးရီးယားပိုးဝင္ၿပီး ျပည္တည္တာနဲ႔ အခန္႔မသင့္လွ်င္ တခ်ိဳ.မွာ အမာရြတ္ဆက္က်န္ေနတတ္ပါတယ္။ ခုလို အစအဆံုးျဖစ္စဥ္တစ္ခုလံုးက (၂) ပတ္ကေန (၃) ပတ္အထိ ၾကာတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ.မွာလဲ အနာက်က္ေပမဲ့ နာတာ ဆက္ခံစားေနရႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာမွာျဖစ္ၿပီး မ်က္စိကုိ ကူးသြားလွ်င္ေတာ့ မ်က္စိအာရံုေၾကာထိခိုက္ၿပီး အျမင္အာရံုဆံုးရံႈးႏိုင္တာမို႔ အထူးရရုစိုက္ၿပီး၊ အျမန္ မ်က္စိဆရာဝန္နဲ႔ပါ တြဲကုသဖို႔ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။
ဒီလကၡဏာေတြကို ေစာေစာ သတိမျပဳမိဘဲ၊ ေစာေစာ ကုသမႈ မခံယူႏိုင္လွ်င္ေတာ့ မ်က္စိထိခိုက္ႏိုင္တာအျပင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲကေတာ့ ေရယုန္ႀကီး ေပ်ာက္သြားေပမဲ့ နာတာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဆက္ ခံစားေနရတာပါ။ အေရျပားေပၚက အနာက်က္ေပမဲ့ အေရျပားေအာက္က အာရံုေၾကာေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားလို႔ပါ။ ဒီနာတာမ်ိဳးက တခ်ိန္လံုးနာတာ၊ လနဲ႔ခ်ီ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ကာလၾကာရွည္နာေနတာ၊ အိပ္မရေအာင္ျဖစ္တာမ်ိဳးပါ။ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြမွာ ခုလိုျဖစ္တာ ပိုဆိုးတတ္တာမို႔၊ ဒီနာက်င္မႈေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဆက္မခံစားရေအာင္ ေရာဂါစျဖစ္ခါစမွာ အျမန္ကုသဖို႔ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ျဖစ္တတ္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲကေတာ့ ဘက္တီးရီးယားပိုး ဆက္ဝင္လာၿပီး၊ အနာက်က္တာေႏွးတာ၊ နီတာနဲ႔ နာတာ ပိုၾကာတာနဲ႔ ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္ျဖစ္တတ္တာပါ။ ေနာက္ တစ္ခုကေတာ့ အျဖစ္မမ်ားေပမဲ့ ကိုယ္ခံအားက်ေနသူေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ဒီေရယုန္ႀကီးအနာေတြ တျခားေနရာေတြနဲ႔ တကိုယ္လံုးအထိပါ ပ်ံ.သြားတာပါ။ ဒါေတြအတြက္လည္း ေစာေစာထိေရာက္ေအာင္ ကုသဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
ကုသမႈ အေနနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္သတ္ေဆးနဲ႔ ေစာေစာ ကုသႏိုင္လွ်င္ အနာျဖစ္တဲ့အခ်ိန္တိုၿပီး၊ အနာ ျမန္ျမန္က်က္ကာ၊ နာတာလည္း သိပ္မျဖစ္ဘဲ၊ အခန္႔မသင့္လို႔ ျပန္ျဖစ္ရတာလည္း နည္းသြားေစပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ ဘက္တီးရီးယားပိုးဝင္ လာလွ်င္ေတာ့ ပဋိဇီဝေဆး တြဲေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ နာက်င္မႈမ်ားလွ်င္လည္း ေရခဲပတ္တင္တာနဲ႔ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေပးဖို႔လိုပါတယ္။ နာက်င္မႈမ်ားလြန္းၿပီး ေရာင္ရမ္းမႈပါမ်ားလွ်င္ေတာ့ Cortisone (steroid) ေဆးပါ၊ အကိုက္အခဲေပွ်ာက္ေဆးေတြ၊ စိတ္ဓာတ္မက်ေဆးေတြနဲ႔ တြဲေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေနေရာင္ျခည္ဒဏ္ မခံရေအာင္လည္း ေရွာင္သင့္ပါတယ္၊ ေနေရာင္ျခည္ထိတာေၾကာင့္ ပိုဆိုးေစလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ကိုယ္ခံအားက်ေနခ်ိန္ ဒီေရာဂါျဖစ္လာရတာမို႔၊ တျခား အေအးမိ၊ႏွာေစးေရာဂါေတြ ကူးစက္မခံရေအာင္ လူသူအသြားအလာမ်ားတဲ့ေနရာေတြ ေရွာင္က်ဥ္ၿပီး၊ အိမ္မွာ (၁) ပတ္၊ (၁၀) ရက္ခန္႔ နားေနသင့္ပါတယ္။
ေရယုန္ႀကီးေရာဂါျဖစ္ရာမွာ တခ်ိဳ.မွာ အမာရြတ္ ဆက္က်န္ခဲ့တတ္ပါတယ္။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းေတြကေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ေနမွန္း မသိတာ၊ ကုသမႈေနာက္က်တာ၊ ဒီဗိုင္းရပ္ေသေဆး မသံုးမိတာ၊ ဘက္တီးရီးယား ပိုးဝင္လာတာအပါအဝင္ ေနာက္ဆက္တြဲတစ္ခုခု ဆက္ျဖစ္လာလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ အသက္ႀကီးသူေတြနဲ႔ ခုခံအားက်ေနသူေတြမွာလည္း အမာရြတ္ ဆက္က်န္ေနတတ္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါအေၾကာင္း ပိုမိုသိရိွနားလည္ႏိုင္ရန္ ကိုဝင္းမင္း က ျမန္မာႏိုင္ငံက အေရးျပားအထူးကု ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာစိုးဝင္းဦး ကို ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။
ကိုဝင္းမင္း / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
