ဆရာရွင့္ ကြ်န္မ အသက္ ၃၃ ပါ။ ေသြးတိုးေရာဂါနွင့္ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ရိွပါတယ္။ ထိုေရာဂါမ်ားသည္ သေႏၶတားေဆးမ်ားနွင့္မတည့္ဟု ဖတ္ဖူးသျဖင့္ မည္သည္႔တားေဆးသံုးသင့္ပါသလဲရွင့္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင့္။
ႏွလံုးေရာဂါရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ -
၁။ Barrier Methods အတားအဆီးနည္းမ်ား
Condoms ကြန္ဒြမ္၊ Cervical caps သားအိမ္ဝအဖံုး၊ Diaphragms ဒိုင္ယာဖရမ္ေတြကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေဟာ္မုန္းမပါလို႔ ႏွလံုးအေပၚသက္ေရာက္မႈ မရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ ထိေရာက္မႈ ရာႏွဳန္းနည္းၾကတယ္။
၂။ Combined Estrogen and Progestin Contraceptives
Combined oral contraceptives pill ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါ အမ်ားလံုး။ ၂၈ လံုးပါတားေဆး ထိေရာက္ေပမယ့္ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးက ႏွလံုးအတြက္ မသင့္ပါ။ Transdermal patches (EVRA®) တားေဆးကပ္ခြါ၊ Vaginal rings (NuvaRing®) ဗဂ်ိဳင္းနားထဲထည့္ရတဲ့ကြင္းေတြကလည္း အတူတူပဲ။ Arterial and venous thrombosis ေသြးေၾကာပိတ္တာေတြျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
၃။ Progestin Only Contraceptives ပရိုဂ်က္စတီရုန္းတမ်ိဳးတည္းပါတားေဆး
Depo-Provera ဒီပိုပရိုဗားရားေခၚ ၃ လခံထိုးေဆး၊ Mini pill ေခၚ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးတည္းပါ တားေဆးအေသးစား၊ Subcutaneous (Depo-SubQ Provera®), Subdermal implants (Implanon®), Levonorgestrel-impregnated intrauterine systems (Mirena®) နည္းေတြကလည္းသင့္တယ္။
၄။ Intrauterine Devices (IUD) Intrauterine devices ေခၚ IUDs ေခၚ သားအိမ္ထဲထည့္ရတာမွာ ေဟာ္မုန္းမပါလို႔ သင့္ပါတယ္။ Copper IUD လို႔လည္းေခၚတယ္။ Progestogen-releasing IUD (Mirena®) လို႔လည္းေခၚတယ္။
၅။ Sterilization သားေၾကာျဖတ္နည္း
ကေလးမလိုခ်င္ေတာ့သူေတြက Tubal ligation သားအိပ္ျပြန္ကိုျဖတ္နည္းနဲ႔ Intratubal stents (Essure®) တန္႔ထည့္နည္းေတြ လုပ္ႏိုင္တယ္။
၆။ Emergency Contraception အေရးေပၚတားေဆး
တခါတေလအတြက္ေတာ့ သံုးလို႔ရတယ္။
တျခားသတိထားစရာေတြ
၇။ ကိုယ္ဝန္တားေဆးတခ်ိဳ႕ ေသြးတိုးနဲ႔မသင့္ပါ။ ေသြးဖိအားကို အျမဲလိုလိုစစ္ေဆးေနရမယ္။ ေသြးက်ေဆးနဲ႔ လူေနမႈပံုစံဂရုစိုက္ေနရမယ္။
၈။ လူက ဝလြန္းေနသူေတြလည္း မသင့္ပါ။ ေဆးအေလးခ်ိန္ဆိုတာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္အရေပးရလို႔ ေဟာ္မုန္း မလံုေလာက္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ အထူးလုပ္ထားတဲ့ေဆး ေရြးရမယ္။
၉။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္တားေဆး (ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ အမ်ားဆံုးသံုတဲ့ တလ ၂၈ လံုးပါတားေဆး) နဲ႔ မတြဲသင့္ပါ။ အထူးသျဖင့္ ငယ္ရြယ္သူအမ်ိဳးသမီးေတြ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ႏွလံုးေရာဂါရဖို႔ ၂ဝ% ပိုတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
