၁။ မဂၤလာပါဆရာေရ။ သမီးအသက္ကေတာ့ ၃ဝ ပါ။ သမီးမွာ ငယ္ငယ္ကစက္ဘီးနဲ ့ခိုက္မိထားတဲ ့အမာရြတ္ရွိေနပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေပ်ာက္ခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ဆိုေတာ့သမီး ေလဆာကုသမႈတစ္ခါခံယူလိုက္ပါတယ္။ နည္းနည္း ပိုမည္းျပီး ပိုၿပန္ ့သြားသလိုခံစားရပါတယ္။ ဒါနဲ ့သမီး ေလဆာကိုမလုပ္ခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ အခုသမီးက တစ္ရႈဴး အစားထိုးကုသမႈလို ့ပဲေခၚမလား အသားအစားထိုးနဲ ့လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ side effect ရွိနိုင္လား။ ဆိုးက်ိဳးေတြမ်ား ရွိေနမလားသိခ်င္လို ့ပါရွင့္။ ကုသမႈစရိတ္ကနည္းနည္းမ်ားပါတယ္။ တကယ္ေကာအရွင္းေပ်ာက္နိုင္လား ဘာေတြ ဆိုးက်ိဳးရွိနိုင္လဲ။ သမီးအေၿဖကုိ ေစာင့္ေနပါ့မယ္ရွင့္။
၂။ ကြၽန္ေတာ္က အသက္ ၁၆ ႏွစ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အသက္ ၅ ႏွစ္တုန္းက ေျခေထာက္မွာ အရည္ၾကည္္ဖုေလးေတြ ေပါက္ပါတယ္။ အနာေလးေတြျဖစ္ၿပီး ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ ေနာက္အမာရြတ္ေလးေတြက်န္ၿပီ း မေပ်ာက္ေတာ့လို႔ပါ။
၃။ ဆရာရွင့္ ကၽြန္မေၿခသလံုးႏွင့္ဒူးမွာ အမာရြတ္မ်ား ရွိေနပါတယ္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေဆာ့ကစားရင္း ျဖစ္ခဲ့တာေတြပါ။ အဲဒါ ဘယ္လို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ လုပ္လို႔ရပါသလဲရွင္။ ကၽြန္မက Multinational company တခုမွာ အလုပ္ လုပ္ပါတယ္။ အလုပ္ခြင္မွာ သူမ်ားနည္းတူ Fashionable ျဖစ္ေအာင္ဝတ္လို႔ မရေတာ့ စိတ္အားငယ္ပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ မိမိကိုယ္ကို Confidence နည္းေစပါတယ္။ နည္းလမ္းမ်ားရွိရင္ ညႊန္ၾကားေပးပါရွင္။
လူ႔ခႏၶာမွာ ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေရာဂါေၾကာင့္ ဆဲလ္နဲ႔ တစ္ရွဴးေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားရင္ အနာက်က္ျဖစ္စဥ္ အလိုလို ရွိေနပါတယ္။ အေရျပားဆိုတာ မွန္ဘီလူးနဲ႔ ၾကည့္ရင္ အထပ္ထပ္ ရွိတယ္။ Epidermis, Dermis နဲ႔ Hypodermis ၃ ထပ္လို႔ အၾကမ္းေျပာႏိုင္တယ္။ အမာရြတ္ဆိုတာ Dermis လႊာကိုထိခိုက္လို႔ ျဖစ္တာပါ။ အေပၚယံသာ ျဖစ္ရင္ အမာရြတ္ေပၚေတာင္ မေပၚဘူး။ ေပၚတာလဲ ၾကာရင္ နဂိုအေန ျပန္ေရာက္မယ္။
အသစ္ျပန္မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ တစ္ရွဴးေတြလည္းရွိတယ္။ Cardiac muscle cells ႏွလံုးၾကြက္သားနဲ႔ Neurones အာရံုေၾကာေတြ ျဖစ္တယ္။ Heart attack ရျပီး၊ ေသြးေၾကာပိတ္လို႔ ႏွလံုးၾကြက္သားမွာ ထိခိုက္ရင္ သူ႔အလုပ္သူ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ ေလျဖတ္ရင္ သြားျပီ။
အနာက်က္ဘို႔ အဆင့္ ၃ ဆင့္ ဆက္တိုက္ ျဖစ္လာတယ္။ Inflammation ေရာင္ျခင္း၊ Proliferation ပြါးျခင္းနဲ႔ Maturation or Remodeling ၾကီးရင့္ျခင္း၊ ပံုျပန္ေဖၚျခင္းတို႔ျဖစ္တယ္။ ပဌမအဆင့္မွာ ေရာဂါပိုးေတြကို ခံတိုက္ေနမယ္။ ပြါးတဲ့အဆင့္ကို အသားႏုတက္တယ္လို႔ အလြယ္ေခၚတယ္။ ဆိုပါစို႔ ခြဲစိတ္ကုသတဲ့ ဒါးခ်က္ စလိုက္တာနဲ႔ ေသြးထြက္ လာတယ္။ ေသြးကို တိတ္ေစမဲ့ အဆင့္ေတြ တခုျပီးတခု လုပ္လာမယ္။ တခါထဲ ေရာင္ရမ္းျခင္းျဖစ္စဥ္ ဝင္လာတယ္။ ၆-၈ နာရီအတြင္းမွာ အနာက်က္ဘို႔ျဖစ္စဥ္ တကယ္စျပီ။ ေနာက္မွ အသားႏုတက္တယ္ ဆိုတာလာတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ျပန္ပံုေဖၚပါမယ္။
အမာရြတ္ဆိုတာ အရြတ္တစ္ရွဴးေတြ ျဖစ္တယ္။ အမာရြတ္မွာ ပံုမွန္ရွိတဲ့ ကိုလာဂ်င္ပရိုတင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေပမဲ့ ျခင္းေတာင္း ရက္ထားသလိုမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ လားရာ တခုထဲကို သြားေနတာမ်ိဳး ျဖစ္လာတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ နဂိုအေနေလာက္ သိပ္မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကို သိပ္မခံႏိုင္ဘူး။ ေခြ်းထြက္ဂလင္းနဲ႔ ကိုယ္အေမြးလဲ ျပန္ မေပါက္ေတာ့ဘူး။
Hypertrophic scars ဆိုတာမ်ိဳးက အေရျပားရဲ႕အထက္မွာ ေမာက္ၾကြေနတာမ်ိဳး။ ေနာက္ျပီး Acne ဝက္ျခံ၊ Chicken pox ေရေၾကာက္၊ ခြဲစိတ္ဒဏ္ရာ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာေတြကေန Atrophic scar ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။ အေရျပားေအာက္က အဆီနဲ႔ ၾကြက္သားေတြ ထိခိုက္မိလို႔ ၾကံဳ႕သြားတာမ်ိဳး။ Keloid ကီးလြိဳက္အမာရြတ္အသီးျဖစ္ရင္ အက်ိတ္လိုျဖစ္လာမယ္။ အရုပ္ဆိုးလွတယ္။ အမာရြတ္ထက္မက ေဘးေလွ်ာက္ ၾကီးေနတာမ်ိဳး။ အေနရလဲခက္၊ အကုရလည္းသိပ္ခက္တယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္အုပ္စုဝင္ ေရာဂါဘဲ။
Stretch marks အမာရြတ္စဥ္းေၾကာင္းေတြ ကေတာ့ ရုတ္တရက္ ၾကီးထြားလာတာကေနျဖစ္တာ။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာ၊ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ ၾကီးထြာလာတာမ်ိဳး။ အက္စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အမာရြတ္ကလဲ အေတာ္ဆိုးတယ္။ အမာရြတ္ရိုးရိုးထက္ အဆစ္ေနရာ၊ အေကြး-အဆန္႔လုပ္ရာ ေနရာေတြမွာ လာျဖစ္ရင္ Plastic surgery နည္းေတြ လုပ္ရတယ္။ အစားထိုးရတာေတြ လိုမယ္။
အနာဒဏ္ရာျဖစ္စဥ္က ဆိုးဝါးသေလာက္ အမာရြတ္က လိုက္ဆိုးတယ္။ ေပ်ာက္ဘို႔ဆိုတာ ျဖစ္တံုးက အေရျပား ဘယ္ေလာက္အထိ နက္သြားခဲ့သလဲ အေပၚ မူတည္တယ္။ မီးေလာင္-အပူေလာင္ ဒဏ္ရာရရင္ ဘယ္ေလာက္ နက္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ မ်က္ႏွာျပင္ က်ယ္သလဲကို ဆံုးျဖတ္ရတယ္။ အနာ-ဒဏ္ရာတခုဟာ မက်က္ေသးသ၍ အမာရြတ္ မျဖစ္ပါ။ အမာရြတ္ ျဖစ္လာတာ ေရာဂါ ေပ်ာက္သြားတာလို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ႏွစ္သိမ့္ပါ။ ဘယ္လို ကုသမလဲ။ ေဆးပညာအရ ေျပာရရင္ အမာရြတ္ကိုေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္မရပါ။ သက္သာေအာင္ လုပ္နည္းေတြေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနပါတယ္။
Dermabrasion နည္း၊ Laser ေလဆာနည္း၊ Scar Revision နည္း။ Semiocclusive ointments, Silicone gel sheeting နည္း၊ Steroid injections စတီရြိဳက္ထိုးေဆးနည္း၊ Needling နည္း၊ Pressure dressing နည္း၊ Collagen injections နည္း၊ Surgery ခြဲစိတ္နည္း၊ Radiotherapy ဓါတ္ကင္နည္း၊ Chemical peels နည္း။
Mineral oil ေတြပါတဲ့ လိမ္းေဆးေတြ၊ ဗီတာမင္ အီး၊ ဗီတာမင္ စီ၊ ၾကက္သြန္နီကထုတ္တဲ့ Mederma ေဆး၊ Lactic Acid Scar Care Products ေၾကာ္ျငာ၊ Hyaluronic Acid ေၾကာ္ညာ၊ Scarring treatment and glycolic acid products ေဆးနည္း ေၾကာ္ျငာတာရွိသလို Acne scars ဝက္ျခံ-အမာရြတ္ ေပ်ာက္ေအာင္ MD Forte (15% glycolic acid) ေဆးသံုးမိလို႔ ပိုအရုပ္ဆိုးသြာတယ္လို႔ ေျပာသူလဲ ရွိတယ္။ အာယုေဗဒနည္း၊ ဟိုမီယိုပက္သစ္နည္းေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဘယ္ဟာမဆို ေပ်ာက္ဘို႔ ခက္ေလ ေဆးနည္း မ်ားေလ။ အာမခံခ်က္ မရွိပါ။ ေဆာရီး။
အမာရြတ္ေတြထဲမွာ ထူးျခားတာေတြ ရွိတယ္။ မ်က္စိရဲ႕ မ်က္ၾကည္လႊာမွာ အနာျဖစ္ျပီး က်က္သြားလို႔ ျဖစ္တဲ့ အမာရြတ္ကို အျပင္တိမ္လို႔ ေခၚတယ္။ မ်က္လံုး အစားထိုးရေတာ့မယ္။ တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြ ေရာင္ရာကေန က်က္သြားတဲ့အခါ အနာေတာ့ ေပ်ာက္ပါရဲ႕ သားအိမ္ျပြန္ က်ဥ္း-ပိတ္ေစတာမို႔ ကေလးမရႏိုင္တာ ျဖစ္ေစမယ္။
အမာရြတ္ေပ်ာက္ေစမယ္ ဆိုတိုင္းေတာ့ မယံုပါနဲ႔။ တပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္သလို Confidence မနည္းပါနဲ႔။ လူေတြဟာ တေနမွာ အားနည္းရင္ တျခားေနရာမွာ ပိုအားသန္တတ္တယ္။ ရုပ္ရွင္ေတြမွာ အမာရြတ္နဲ႔ သရုပ္ေဆာင္ဟာ ဗီလိန္လုပ္ရတာ မ်ားတယ္။ ဒါေပမဲ့ Mel Gibson မင္းသားဟာ The Man Without a Face ထဲမွာ ဇာတ္လိုက္ပါ။ Harry Potter မွာလဲ အမာရြတ္နဲ႔ မဟုတ္ပါလား။
ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ဇာတ္ေကာင္ေတြကို အမာရြတ္ေတြနဲ႔ ႐ုပ္ဖ်က္ေပးရတဲ့ မိတ္ကပ္ အထူးဖန္တီးတဲ့ ပညာရပ္တခုလို႔ ခ်ီးက်ဴးတာ ဖတ္ရပါတယ္။ ျမန္မာလို ေဆးေၾကာ္ျငာတခုက ရိုးသားပံုရတယ္။ အမာရြတ္က အနာက်က္က်က္ျခင္း ေဆးလိမ္းမွ ေပ်ာက္ကင္းပါတယ္။ ျဖစ္တာၾကာျပီးမွ လိမ္းမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဇြဲနဲ႔ လိမ္းသည့္တိုင္ လံုးဝအရွင္း မေပ်ာက္ကင္း နိင္ပါဘူးတဲ့။ ေလဆာနဲ႔ ဖ်က္ရင္ေတာ့ ေပ်ာက္တယ္။ ဘတ္ ၇ဝဝဝ ေပးရတယ္။ ဘန္ေကာက္မွာ သြားလုပ္တာတဲ့။ ဖတ္ရတဲ့ထဲမွာ ေျပာက္လို႔ ေပါင္းထားတယ္။ ေပ်ာက္တာမဟုတ္ဘဲ အစက္အေျပာက္လို႔ ထင္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ သတ္ပံုမွားရင္ ေဆးနည္းမွားမယ္။
Scar (1) အမာရြတ္ (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/03/scar-1.html
Scar (2) အမာရြတ္ (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/scar-2_21.html
Scar (3) အမာရြတ္ (၃) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/03/scar-2.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
