၁။ ကြ်န္ေတာ့အသက္ ၃၅ ႏွစ္ပါ။ ဘီပုိးရွိတဲ့လကၡဏာနဲ ့မရွိတဲ့လကၡဏာသိခ်င္ပါတယ္။
၂။ မဂၤလာပါ ဆရာ။ ဆရာကြၽန္ေတာ့္အသက္က ၃၉ ႏွစ္ ေယာက်္ားေလးပါဆရာ။ ကြၽန္ေတာ့္မွာဘီပိုးေတြ႔တာ ၃ ႏွစ္ေလာက္ရိွပါျပီဆရာ။ ခုေဆးခန္းျပေနပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္သိခ်င္တာကဆရာဘီပိုးရိွတိုင္းသူမ်ားကိုကူးစက္ သလားဆိုတာပါဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္က HBe- Ag negative နဲ႔ Anti-HBe positive ပါ ။
အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကေနကူးစက္တယ္။ ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြ၊ ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ နာတာရွည္ဆိုတာ hepatitis B surface antigen positive ၆ လအနည္းဆံုး ရွိေနသူကိုေခၚတယ္။
လူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ အထိ နာတာရွည္ရွိေနတယ္။ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၇၈ဝဝဝဝ ေသဆံုးေနရတယ္။ ၆၅ဝဝဝဝ တို႔ဟာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာေၾကာင့္ ေသၾကရတယ္။ ၁၃ဝဝဝဝ က ရက္တိုအသည္းေရာင္လို႔ ေသဆံုးတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနမွာ အလုပ္လုပ္ရသူေတြအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္အႏၲရာယ္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၂ ကတည္းကေပၚခဲ့တဲ့ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားျပီး ကာကြယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဆာဟာရ ေအာက္ပိုင္းေဒသနဲ႔ အေရွ႕အာရွမွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ လူၾကီး ၅-၁ဝ% မွာ ကူးစက္ခံေနၾကရတယ္။
ပိုးဟာ ကိုယ္အျပင္ဖက္မွာ ၇ ရက္အထိရွင္ေနႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီးေနာက္ ပ်မ္းမွ် ၇၅ ရက္ေလာက္ေနမွ ေရာဂါ ေပၚလာတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၃ဝ ရက္ကေန ၁၈ဝ ရက္ရွိတယ္။ ပိုးဝင္ခံရသူကို ၃ဝ ရက္နဲ႔ ၆ဝ ရက္မွာစမ္းလို႔ရတယ္။
အျဖစ္မ်ားေဒသေတြမွာ ကေလးေမြးရာကေနကူးတာမ်ားတယ္။ ေသြးကေနလည္းမ်ားတယ္။ ကေလးခ်င္း ၅ ႏွစ္အတြင္း ကူးတာလည္းမနည္းပါ။
တံေတြး၊ ရာသီေသြး၊ ဗဂ်ိဳင္းနာအရည္၊ သုက္ရည္ေတြထဲမွာပိုးေတြပါေနတယ္။ လိင္ကတဆင့္ (က်ား-မ၊ က်ား-က်ား) ကူးတယ္။ ေဆးထိုးအပ္ကေနလည္းကူးတယ္။ ကူးစက္သူေတြထဲက ၅% ေလာက္မွာ နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ျဖစ္တယ္။
ပိုးဝင္ကာစမွာ ဘာမွမသိလိုက္သူကမ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ အသားဝါမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္မယ္။ ဗိုက္နာမယ္။
ကူးစက္ခံရေပမယ့္ ၉ဝ% ဟာ တႏွစ္အတြင္း ေကာင္းသြားၾကတယ္။ အသက္ငယ္ကေလးေတြမွာကူးခံရရင္ နာတာရွည္ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ၅ ႏွစ္ ေအာက္ေတြ ၈ဝ-၉ဝ%၊ ၆ ႏွစ္အထက္ ၃ဝ-၅ဝ%။ လူၾကီး ၅% ထက္နည္းတယ္။ နာတာရွည္ေတြထဲက ၂ဝ-၃ဝ% မွာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္နည္းေတြမ်ားတယ္။ (HBsAg) ကိုစမ္းရတာမ်ားတယ္။ ေသြးလွဴမယ့္သူတိုင္းကိုစမ္းတယ္။ ရက္တို အသည္းေရာင္ေနသူမွာ HBsAg ရွိမယ္။ (IgM) antibody ရွိမယ္။ HBcAg ရွိမယ္။ (HBeAg) အေပါင္းျပမယ္။ HBeAg ဆိုတာက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပြါးမ်ားေနာတကိုျပတယ္။ HBeAg ရရွိေနတယ္ဆိုတာ ကူးစက္ႏိုင္တာကိုျပေနတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ဆိုတာ HBsAg ၆ လအထိ ဆက္ရွိေမယ္။ HBeAg ရွိခ်င္ရွိမယ္။ ရွိခ်င္မွလည္းရွိမယ္။ HBsAg ရွိေနတယ္ ဆိုတာ နာတာရွည္ ျဖစ္ေနတာ။ တခ်ိန္မွာ (hepatocellullar carcinoma) ကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
ကုသမႈ
ရက္တိုကို ဘယ္လိုကုမလည္း တိတိက်က်မရွိပါ။ Tenofovir or Entecavir စာေဆးေတြသံုးတယ္။ တရက္ ၁ ျပား။ ေဆးယဥ္လာေနတယ္။ ေပ်ာက္မွာမဟုတ္ေပမယ့္ ပိုးေတြပြါးတာကိုေႏွးေစမယ္။ ေဆးဆက္ေသာက္ေနရတယ္။ ထိုးေဆးလည္းသံုးတယ္။
Hepatitis B vaccine ကာကြယ္ေဆးကို ေမြးကာစကေလးတိုင္း ၂၄ နာရီအတြင္းထိုးပါ။ ၃ လံုးျပည့္ေအာင္ထိုးပါ။
၂ဝ၁၄ ဧျပီလ WHO လမ္းညႊန္ျဖစ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေရး၊ ဦးစားေပးကုသေရးေတြနဲ႔ စမ္းသပ္မႈေတြပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
