သုေတသနတစ္ခုအရ စိတ္က် ေ၀ဒနာခံစားေနရတာ အခ်ိန္ၾကာ လာတဲ့အခါ ဦးေႏွာက္အတြင္း ေရာင္ရမ္းျခင္းေတြ စုပံုလာၿပီး ဦးေႏွာက္ကို ေျပာင္းလဲလာေစပါ တယ္။ ယင္းေတြ႕႐ွိခ်က္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ စိတ္က်ေရာဂါ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စဥ္းစားပံုေတြကို ေျပာင္းလဲသင့္ပါၿပီလို႔ သုေတသီေတြ က အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ အေစာပိုင္း သုေတသနေတြမွာေတာ့ တကယ့္ စိတ္က်ေ၀ဒနာ ခံစားေနရတဲ့သူေတြ မွာ ဦးေႏွာက္တြင္း ေရာင္ရမ္းမႈကို တိတိက်က် သက္ေသျပႏိုင္ခဲ့ပါ တယ္။
ယခုသုေတသနမွာေတာ့ ကာလၾကာ႐ွည္ စိတ္က်ေ၀ဒနာခံစား ေနရျခင္းက ဦးေႏွာက္မွာ ႀကီးမားတဲ့ ဇီ၀ေဗဒေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေတြ႕႐ွိခဲ့ ပါတယ္။ ဇရာေၾကာင့္ျဖစ္ပြားလာတဲ့ ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ အယ္လ္ဇိုင္းမား ေရာဂါေတြ၊ ပါကင္ဆန္ေရာဂါေတြမွာ ဦးေႏွာက္ေရာင္ရမ္းျခင္း ပိုမ်ားတာ သဘာ၀ပါပဲ။ စိတ္က်ေ၀ဒနာက် ေတာ့ ဇရာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ ေရာဂါေတြထဲမွာ မပါ၀င္ပဲ၊ ေရာင္ရမ္းျခင္းေတြျဖစ္ပြားေနကာ ကုသျခင္းမ႐ွိပါက ပိုဆိုးလာတာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ လက္႐ွိမွာ လူ တစ္ေယာက္ ဘယ္ေလာက္ၾကာ ေအာင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားခဲ့တယ္ဆိုတာ ထည့္မတြက္ပဲ အေရးႀကီး စိတ္က် ေ၀ဒနာခံစားေနရတဲ့ သူတိုင္းကို နည္း တစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ ကုသလ်က္႐ွိပါ တယ္။
လူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ စိတ္က် ေ၀ဒနာဆိုး၀ါးသည့္ကာလကို ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္း တစ္ႀကိမ္ ႏွစ္ ႀကိမ္ခန္႔သာ ႀကံဳခဲ့ၾကပါတယ္။ က်န္ သူေတြကေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္ကာလ အတြင္းမွာ ေရာဂါဆိုး၀ါးသည့္ကာလ မွာ တစတစ ပိုမိုဆိုး၀ါးလာခဲ့ၿပီး၊ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းမ်ားပါ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အခက္အခဲေတြ႐ွိလာပါတယ္။ ယင္း အေျခအေနမ်ိဳးအတြက္ ကုထံုး မ်ားကို သုေတသီမ်ားက အဓိကထား ႐ွာေဖြ ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ယင္း သုေတသနမ်ားထဲတြင္ အျခားေသာ ေရာင္ရမ္းျခင္းေရာဂါမ်ားအတြက္ သံုးသည့္ေဆး၀ါးမ်ားကို အေရးႀကီး စိတ္က်ေ၀ဒနာခံစားေနရသူေတြမွာ သံုးႏုိင္ျခင္း ႐ွိမ႐ွိ စစ္ေဆးဖို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
သုေတသနတြင္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ရမ္းမႈကို PET ပံုရိပ္ ေဖာ္စနစ္ျဖင့္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြျဖစ္တဲ့ microglia ဆဲလ္ေတြက ထိခိုက္ဒဏ္ရာနဲ႔ မေတာ္တဆမႈေတြမွာ ပံုမွန္ေရာင္ ရမ္းျခင္း တုန္႔ျပန္မႈကို ျဖစ္ေစပါ တယ္။
ဒါေပမဲ့ ေရာင္ရမ္းျခင္းအလြန္ မ်ားတဲ့အေျခအေနေတြက ဇရာ ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါမ်ားနဲ႔သာမက စိတ္က်ေ၀ဒနာနဲ႔ပါ ဆက္စပ္ေနပါ တယ္။ ဦးေႏွာက္ထဲက ေရာင္ရမ္း ျခင္းျဖစ္ေစတဲ့ microglia ဆဲလ္ေတြ လႈပ္႐ွားလာတဲ့အခါ PET ပံုရိပ္ေဖာ္စက္မွာေတြ႕႐ွိႏိုင္တဲ့ Translocator protein (TSPO) ေတြကို ပိုထုတ္ ေပးပါတယ္။ သုေတသနမွာ စိတ္က် ေ၀ဒနာကို ၁၀ ႏွစ္အထက္ခံစားေနရ တဲ့ေ၀ဒနာ႐ွင္ ၂၅ ဦး၊ ၁၀ ႏွစ္ ေအာက္ခံစားေနရတဲ့ေ၀ဒနာ႐ွင္ ၂၅ ဦးနဲ႔ စိတ္က်ေ၀ဒနာမ႐ွိတဲ့လူ ၃၀ ဦး ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ TSPO ပမာဏက ကုသမႈမခံယူထား တဲ့ ကာလ႐ွည္ စိတ္က်ေ၀ဒနာခံစား ေနရတဲ့သူေတြမွာ ကာလတို စိတ္က် ေ၀ဒနာခံစားရၿပီး ကုသမႈမခံယူထား သူမ်ားထက္ ၃၀% ပိုမ်ားေနတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သုေတသီေတြက ျပင္းထန္ စိတ္က် ေ၀ဒနာကို ကာလ႐ွည္ခံေနရတဲ့ လူနာေတြကို ေသခ်ာေ႐ြးထုတ္ၿပီး ထပ္ေပါင္းကုထံုးေတြေပးသင့္တယ္ လို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ လက္႐ွိ အခ်ိန္ထိေတာ့ ဘယ္လိုကုသရမယ္ ဆိုတာ မသိေသးတဲ့အတြက္ သုေတသနမ်ား ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္လ်က္႐ွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အ၀င္း
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/
