၁။ ဆရာရွင့္ မဂၤလာပါ။ ကၽြန္မဆရာ့ဆီေမးခြန္းမ်ားစြာေမးဖူးပါတယ္။ ကၽြန္မအသက္ ၃၀ပါ။ ကိုယ္ဝန္ ၃၇ပတ္ထဲမွာပါ။ သားဦးကိုယ္ဝန္ပါ။ DD က ၂၆ ရက္ေန႔ေမြးပါမယ္ဆရာ။ ကေလးက အခုရက္သိပ္မလႈပ္သလိုခံစားရလို႔ပါ။ ေမြးခါနီးလို႔မ်ားလားဆရာ။ ကၽြန္မေရမႊာအိတ္ေရမ်ားတယ္လို႔ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ေမြးခါနီးေလအထိုင္အထခက္ၿပီး ကန္ေတာ့ပါရွင့္ မိန္းမကိုယ္ကပါနာေနပါတယ္ဆရာ။ အိုဂ်ီကိုထပ္ျပဖို႔လိုပါသလားရွင္။ ႐ိုေသစြာျဖင့္။
၂။ မဂၤလာပါဆရာ ကၽြန္မက အသက္၂၇ ႏွစ္ပါဆရာ။ သားဦးကိုယ္ဝန္ရွစ္လပါဆရာ။ လက္ရွိေပါင္ခ်ိန္ ၁၀၀၊ အရပ္ ၅ ေပ ပါ။ ၃၀ ပတ္မွာ ေရမႊာ 21 cm ပါ။ ခု ၃၂ ပတ္မွာ 17.8cm ပါဆရာ။ ေရမႊာနည္းနည္းမ်ားေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ဆရာ။ OGTT ဆိုတာ စစ္ေတာ့လည္း ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳမရွိဘူး။ အေျဖရပါတယ္ဆရာ။ ေရမႊာမ်ားလို႔ ကေလးေခါင္းမဝင္လို႔ ၃၅ ပတ္ ေျမာက္မွာ ခြဲေမြးရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ကၽြန္မက႐ိုး႐ိုးေမြးခ်င္ပါတယ္ဆရာ ။ ကၽြန္မအေျခအေနက မျဖစ္မေန ခြဲေမြးမွ ရမွာပါလားဆရာ။ ခုအေျခအေနမွာ ႐ိုး႐ိုးေမြးမယ္ဆိုရင္ ကေလးေရာ၊ လူႀကီးေရာအတြက္ ဘာေတြ ဆိုးက်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါလဲဆရာ။ ဆရာ စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္း၊ ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္းေတြျပည့္စံုပါေစ။
ေဆာရီး။ ေရမႊာရည္မ်ားတဲ့စာပို႔မယ္။ ဆရာ့သေဘာက ၃၇ ပတ္အနည္းဆံုးရွိမွ ေမြးတာေကာင္းတယ္။ စမ္းသပ္ကုသေပးေနတဲ့ အိုဂ်ီမွာ ၃၅ ပတ္ခြဲတာအတြက္ အေၾကာင္းရွိပါမယ္။
၃။ ဆရာ ကြၽန္မက ကိုယ္ဝန္ ၃၁ ပတ္ပါ ေရမႊာေရမ်ားေနတယ္ေျပာလို႔ ေရမႊာေရမ်ားရင္ ဘာျဖစ္တတ္ပါသလဲ။ ေရမႊာေရကေရာ ဘာလို႔မ်ားရတာလဲ။ အစားအေသာက္အေနအထိုင္ေၾကာင့္လားသိခ်င္ပါတယ္။ ေျဖေပးပါ႐ွင္။
၄။ ဆရာရွင့္ က်မမွာ ကိုယ္ဝန္ ၃၂ ပတ္ထဲမွာပာရွင့္။ OG သြားျပတာ ေရမႊာေရ မ်ားေနတယ္လို့ေ့ျပာပာတယ္ရွင့္။ မနက္ျဖန္က်မွ အာထရာေဆာင္းရိုက္ရမွာပာရွင့္။ ေရျမႊာေရ မ်ားေနရင္ဘာျဖစ္တတ္ပာလည္း သိခ်င္လို့ပါဆရာ။ ကေလးအတြက္ အႏၱရာယ္ ရွိပာသလားဆရာရွင့္။ ေက်ူဇူးျပု၍ေျဖျကားေပးပာဆရာရွင့္။ ေလးစားစြာျဖင့္ မ ႕႕႕ MDY
ကိုယ္ဝန္မွာ အထဲကကေလးဟာ ေရျမြာအိတ္ထဲမွာ လံုလံုျခံဳျခံဳ ရွိေနတယ္။ အိတ္ထဲမွာ ေရျမြာရည္ လံုေလာက္အာင္ ရွိရတယ္။ နည္းတာေရာ မ်ားတာပါ မေကာင္းပါ။ Polyhydramnios ေရျမြရည္ မ်ားေနတာမ်ိဳးက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၁% မွာရွိတတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ဒုတိယ သံုးလထဲမွာ အဲလိုမ်ားလာတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃၄ ပတ္မွာ အမ်ားဆံုးရွိတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသင့္အတင့္သာမ်ားတယ္။ ေဆးကုသဘို႔မလိုပါ။ သိပ္မ်ားေနတာကိုေတာ့ ေဆးကုရမယ္။
ေရျမြာရည္ဆိုတာ ၾကည္လင္ေနတယ္၊ ေရလိုဘဲ။ နဲနဲေတာ့ ဝါႏိုင္တယ္။ ကေလးက ေရကူးသလိုေနမယ္။ အပူခ်ိန္ ထိန္းေပးတယ္။ ကေလးကို ေကာင္းေကာင္း အကာအကြယ္ေပးထားတယ္။ အရည္ကို မ်ိဳခ်မယ္၊ (အဆုပ္မသံုးဘဲ) အသက္ရွဴမႈ လုပ္မယ္၊ ဆီးအေနနဲ႔ စြန္႔ထုတ္မယ္။
ဘာလို႔ မ်ားသလဲ။
(၁) ကေလးက ေရျမြာရည္ကို မ်ိဳခ်တာ မလုပ္ရင္ အရည္ေတြ မ်ားေနမယ္။ ကေလးမွာ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြရွိေနရင္ အဲလိုမ်ိဳမခ်တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အစာေျခလမ္းေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Duodenal atresia, Esophageal atresia, Gastroschisis နဲ႔ Diaphragmatic hernia ေတြရွိေနရင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Anencephaly and Myotonic dystrophy ေတြ၊ Achondroplasia ေျခ-လက္ တိုေနတဲ့ ေမြးရာပါေရာဂါ၊ Beckwith-Wiedemann syndrome ေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
(၂) ေရျမြာရည္ထုတ္ေနတာက မ်ားတာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကေလးအဆုပ္ေရာဂါ၊ ကေလးအမႊာ၊ Hydrops fetalis ကေလးကိုယ္ေရာင္ေရာဂါ၊
(၃) ကေလးနဲ႔ မိခင္ ေသြးအုပ္စု မတူတာျဖစ္ေနသလား။
(၄) အေၾကာင္းခံရွာမေတြ႔ဘဲ ျဖစ္တယ္။
ခံစားရတတ္တဲ့ လကၡဏာေတြဟာ ေရျမြာရည္ကေန ဖိအားသက္ေရာက္လို႔ ျဖစ္တယ္။ သိပ္မ်ားေနရင္ မိခင္ေလာင္း အေနရခက္ခဲမယ္။ အသက္ရွဴရတာ ခက္မယ္။ ကိုယ္ေရာင္မယ္။ ဆီးနည္းမယ္။
ေရျမြာရည္မ်ားေနတာနဲ႔ ဒီလိုျဖစ္မွာေတြ ဆက္တြဲလာတတ္တယ္။
- Premature birth ကေလး ေစာေမြးတတ္တယ္၊
- Pregnancy-induced high blood pressure ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္သာျဖစ္တဲ့ ေသြးတိုး၊
- Urinary tract infections during pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္ ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊
- Premature rupture of membranes ေရျမြာေစာေပါက္ျခင္း၊
- Excess fetal growth ကေလးထြားလြန္းျခင္း၊
- Placental abruption အခ်င္း အထဲမွာကြာျခင္း၊
- Umbilical cord prolapse ခ်က္ၾကိဳးထြက္လာျခင္း
- C-section delivery ဗိုက္ခြဲေမြးရျခင္း၊
- Stillbirth ကေလး အေသေမြးျခင္း၊
- Heavy bleeding after delivery ေမြးျပီးေသြးဆင္းမ်ားျခင္း၊
ကိုယ္ဝန္ေစာေစာမွာ ေရျမြာရည္မ်ားရင္ ပိုသတိထားရမယ္။
- Ultrasound (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရမယ္။ တခါမက ရိုက္ရတယ္။ တပတ္တခါအထိ ရိုက္တာလဲလုပ္ႏိုင္တယ္။
- ေရျမြာရည္ တြက္ခ်က္တာလုပ္မယ္။ Amniotic fluid index ေခၚတယ္။ AFI 25 cm (9.8 inches) နဲ႔ မ်ားတာကို Polyhydramnios လို႔ သတ္မွတ္တယ္။
- Amniocentesis ေရျမြာေဖါက္ယူ စစ္ေဆးနည္း၊
- Glucose challenge test ဆီးခ်ိဳ စစ္နည္း၊
- Karyotype (ကာယိုတိုက္ပ္) နည္း၊ ကေလးရဲ႕ Chromosomes (ခရိုမိုဇုမ္း) ပံုမွန္မဟုတ္တာစစ္နည္းျဖစ္တယ္။ Amniotic fluid ေရျမြာရည္ျဖစ္ျဖစ္ Placenta အခ်င္းျဖစ္ျဖစ္ စစ္တယ္။ Chorionic villus sampling စစ္နည္းလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။
ကေလးအေျခအေန ပိုသိေအာင္ စစ္နည္းေတြလဲ ရွိတယ္။
- Nonstress test ကေလးႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းကို ကေလးလႈပ္ရွားရင္ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိလာသလဲသိေအာင္ လုပ္နည္း၊
- Biophysical profile ကေလး Nonstress test ကေလးႏွလံုးခုန္ႏွဳန္း + အသက္ရွဴမႈနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈစစ္နည္း + ေရျမြာရည္ ထုထည္ေတြကို စစ္နည္း၊
- Doppler ultrasound ကေလး ေသြးလွည့္ပတ္မႈ စစ္နည္း၊
- Contraction stress test သားအိမ္ညွစ္တဲ့အခ်ိန္ ကေလးႏွလံုးခုန္တာေျပာင္းလဲမႈကို စစ္နည္း၊
ဘယ္လိုကုသမလဲ
- အေတာ္အတန္ မ်ားေနတာ ေဆးကုသဘို႔ မလိုပါ။
- ဆီးခ်ိဳ ရွိေနရင္ ကုသပါ။
- ကေလး ေစာေမြးမယ္ထင္ရင္၊ အသက္ရွဴ ခက္ခဲလာရင္၊ ဗိုက္နာလာရင္ ေဆးရံုတက္ပါ။
- မ်ားေနတဲ့ ေရျမြာရည္ကို ေဖါက္ထုတ္နည္း၊ Amniocentesis လုပ္ႏိုင္တယ္။ တခါတည္းမရရင္ ထပ္လုပ္ရမယ္။ ခဏခဏ လုပ္ရတာကို Amnioreduction ေခၚတယ္။ အထူသတိထားလုပ္ရတယ္။ ေစာေမြးတာ၊ အထဲမွာ အခ်င္းကြာတာ နဲ႔ ေရျမြာအိတ္ေစာေပါက္တာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။
- Medication ေဆးေပးနည္း၊ Indomethacin ေဆးသံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃၁ ပတ္ေက်ာ္ရင္ေတာ့ မေပးပါ။ ကေလးႏွလံုးကို သတိထားစရာလိုလို႔ ျဖစ္တယ္။
ေဆးစာေတြေရးတိုင္း သတိေပးပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို ကိုယ့မွာမျဖစ္တဲ့ မူမမွန္ကိုယ္ဝန္အေၾကာင္းေတြကို မဖတ္ေစလိုပါ။ အစုိးရိမ္နည္းသူ-မ်ားသူ မတူၾကဘူး။ ေဆးစာဆိုေတာ့ ကုန္ေအာင္-စံုေအာင္ ေရးရတယ္။ အားလံုး ကုိယ့္မွာလာျဖစ္မလား စိုးရိမ္တာမမွန္ပါ။ ဆရာဝန္က ခ်န္ေရးတာလဲမသင့္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရသူေတြဟာ အေပါင္းအသင္းလဲ အျပဳသေဘာအားေပးတတ္သူေတြနဲ႔သာ ေပါင္းသင့္တယ္။ စာကိုလဲ သားေရႊအိုးထမ္းလာတာမ်ိဳးသာ ဖတ္သင့္ၾကတယ္။ သားေကာင္းရတနာေတြ ထြန္းကားၾကပါေစ။
Oligohydramnios ေရႁမႊာရည္နည္းျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/pregnancy-oligohydramnios.html
Polyhydramnios ေရျမြာရည္ မ်ားေနျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/polyhydramnios.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
