ဆရာ႐ွင့္ က်မက အခုကင္ဆာေဝဒနာ႐ွင္ပါ။ ရင္သားကင္ဆာအဆင့္ ၂ လို႔မွတ္ခ်က္ေပးထားပါတယ္။ မ်ိဳး႐ုိးလဲမ႐ွိပါ။ အသက္က ၃၈ အိမ္ေထာင္မ႐ွိပါ။ ခြဲစိတ္မႈကိုလည္းျပဳလုပ္ၿပီးပါၿပီ။ အခုကီမိုကိုလည္း စသြင္းေနပါၿပီ။ ပထမအေခ်ာင္း ၿပီးသြားပါၿပီ။ စားေသာက္ရမယ့္အစားနဲ႔ ေဆာင္ရန္ေ႐ွာင္ရန္ေတြကို သိခ်င္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကနီေသာအသားမစားရဘူး၊ တခ်ိဳ႕က ေသြးအားေကာင္းေအာင္ အမဲသား၊ အမဲအသည္းစားေပးပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဟင္းရြက္ (တို႔စရာအရြက္) မ်ား၊ အစိမ္းမစားရဘူး၊ တခ်ိဳ႕က အရြက္စိမ္းအေရႀကိတ္ေသာက္ေပးရတယ္ ေျပာၾကပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳ၍ဆရာမွအၾကံဥာဏ္ေပးတာကိုလက္ခံလိုပါတယ္႐ွင္။
ကင္ဆာဆိုတာ အစားအေသာက္ေရွာင္ရတာ မရွိပါ။ လူတိုင္းစားတဲ့အစာ၊ ကိုယ္စားေနက်အစာ အကုန္စားႏိုင္တယ္။
1. အစာတမ်ိဳးထဲကေန ကင္ဆာကို ႏိုင္ေအာင္ မကူႏိုင္ပါ။
2. အေရာင္ေတြစံုတာ ေကာင္းတယ္။
3. ကင္ဆာတိုက္စရာ မနက္စာစားပါ။
4. ေဖါလိတ္မ်ားတာ စားပါ။
5. ဆိုင္စာေတြ သတိနဲ႔စားပါ။
6. ခရမ္းခ်ဥ္းသီးေတြက တပ္သားေကာင္းေတြျဖစ္တယ္။
7. လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဟာ ကင္ဆာ တိုက္ဖ်က္ရာမွာ ေကာင္းတယ္လို႔ လူေျပာမ်ားေနတယ္။
8. စပ်စ္သီးေလးေတြလဲ အားကိုးႏိုင္တယ္။
9. အရက္ေသစာ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။
10. ေရက ေရငတ္သာ ေျပေစတာ မဟုတ္ပါ။
11. ပဲသီးေတြလဲ အားၾကီးတယ္။
12. မံုလာအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြလဲ ေကာင္းတာဘဲ။
13. စိမ္းစိုေနတဲ့အရြက္ေတြ စားေပးပါ။
14. ဝါဝင္းေနတဲ့ နႏြင္း
15. ခ်က္ျပဳတ္နည္းေတြလဲ လိုေသးတယ္။
16. (ဘယ္ရီ) သီးေလးေတြခ်ိဳပါတယ္။
17. (ဘယ္ရီ) သီးျပာျပာ ေကာင္းပါတယ္။
18. သၾကားပုလင္းေလး လွမ္းလိုက္စမ္းပါ။
19. ဗီတာမင္ေတြက ေကာင္းပါတယ္။
1. Fighting Cancer by the Plateful အစာတမ်ိဳးထဲကေန ကင္ဆာကို ႏိုင္ေအာင္ မကူႏိုင္ပါ။
ဒါေၾကာင့္ ပန္းကန္နဲ႔အျပည့္ဆိုသလို ေရာျပြမ္းစားသင့္တယ္။ (ပရိုတင္း) ဓါတ္ဟာ အသီးအႏွံကေနရတာက ၃ ပံု ၂ ပံု နဲ႔ အသားကေနရတဲ့အာဟာရ ၃ ပံု ၁ ပံု ပါေနသင့္တယ္။ ဒါမ်ိဳးကို မွ်တတယ္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။
2. Fighting Cancer With Color အေရာင္ေတြစံုတာ ေကာင္းတယ္။
ကင္ဆာကို (ကာလာ) နဲ႔ တိုက္မယ္ဆိုတဲ့သေဘာဘဲ။ အသီးေတြ၊ အရြက္ေတြမွာ ကင္ဆာကို ခံတိုက္ႏိုင္တာေတြ ပါတယ္။ အေရာင္စံုတာ စားရင္ ခံတိုက္ႏိုင္တာေတြလဲ မ်ားေစမယ္။ တဖက္တလမ္းအေနနဲ႔လဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကုိ ထိန္းႏိုင္ေသးတယ္။ လူက ဝေနတာ ကင္ဆာေတြကို ဖိတ္ေခၚရာက်တယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားသူေတြဟာ အူမၾကီး ကင္ဆာ၊ အစာမ်ိဳျပြန္ ကင္ဆာနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ ကင္ဆာေတြ ျဖစ္ေစဘို႔ လမ္းမ်ားတယ္။
3. The Cancer-Fighting Breakfast ကင္ဆာတိုက္စရာ မနက္စာ စားေပးပါ။
Folate ေဖါလိတ္ (ေဖါလစ္အက္စစ္) ဟာ အေရးပါတဲ့ ဗီတာမင္ ဘီ ၉ ျဖစ္တယ္။ အူမၾကီးကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ နဲ႔ အစာေဟာင္းအိမ္-ကင္ဆာေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္။ မနက္စာအတြက္ အထူးစီမံထားတဲ့ အဆံေတြနဲ႔လုပ္ထားတာေတြ နဲ႔ ျဖဴဆြတ္ေနေအာင္ ခြ်တ္မထားတဲ့ ဂ်ံုမႈံ႕နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာေတြထဲမွာ အမ်ားၾကီး ပါေနတယ္။ Orange juice လိမ္ေမာ္ရည္၊ Melons ဖရဲသီး နဲ႔ Strawberries (စေထာဘယ္ရီ) ေတြထဲမွာလဲ ပါေနတာဘဲ။
4. More Folate-Rich Foods ေဖါလိတ္မ်ားတာ စားပါ။
Asparagus ကညြတ္ နဲ႔ Eggs ဥေတြထဲမွာလဲ ပါတာဘဲ။ Chicken liver ၾကက္သဲ၊ Beans ပဲသီးေတြ၊ Sunflower seeds ေနၾကာေစ့ နဲ႔ Leafy green vegetables အရြက္စိမ္းေတြ ဥပမာ Spinach ဟင္းႏုႏြယ္ နဲ႔ Romaine lettuce ဆလတ္ရြက္ ေတြထဲလဲ ပါတယ္။ (ေဖါလစ္အက္စစ္) ေဆး ေသာက္တာထက္ ဒါေတြကို စားလို႔ရတာက ပိုေကာင္းတယ္။
5. Pass Up the Deli Counter ဆိုင္စာေတြ သတိနဲ႔စားပါ။
Reuben sandwich (ဆင္းဒ္ဝစ္ခ်္) နဲ႔ Hot dog (ေဟာ့-ေဒါ့ခ္) ေတြကို တခါတေလစားတာ အႏၲရာယ္မေပးပါ။ ဒါေပမဲ့ Processed meats အထားခံေအာင္ စီမံထားတဲ့ အသားေတြနဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ Bologna (ဘိုေလာင္ဂါ) အီတလီအစာ၊ Ham ဝက္ေပါင္ေျခာက္ နဲ႔ Hot dogs (ေဟာ့-ေဒါ့ခ္) ေတြကိုေတာ့ Colorectal အူမၾကီး-စအို နဲ႔ Stomach cancers အစာအိမ္ ကင္ဆာေတြအတြက္ ေလွ်ာ့စားတာ ေကာင္းတယ္။
6. Cancer-Fighting Tomatoes ခရမ္းခ်ဥ္းသီးက တပ္သားေကာင္းျဖစ္တယ္။
ခရမ္းခ်ဥ္းသီးေတြ နီရဲေနတာဟာ Lycopene ဓါတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ Prostate cancer ဆီးက်ိတ္ ကင္ဆာ အပါအဝင္ ကင္ဆာေတြကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ အေရးပါတယ္။ Processed tomato products ျပဳျပင္စီမံထားတာေတြျဖစ္တဲ့ Juice ေဖ်ာ္ရည္ Sauce (ေဆာ့စ္) နဲ႔ Paste (ေပ့စ္) ေတြကေနလဲ ကူႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆရတယ္။
7. Tea's Anticancer Potential
Green tea လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဟာ ကင္ဆာ တိုက္ဖ်က္ရာမွာ ေကာင္းတယ္လို႔ လူေျပာမ်ားေနတယ္။ သက္ေသျပစရာ သိပ္စံုေသးတာ မဟုတ္ပါ။ ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ စမ္းေတာ့ Colon အူးမၾကီး၊ Liver အသဲ၊ Breast ရင္သား နဲ႔ Prostate ဆီးက်ိတ္ ကင္ဆာ ဆဲလ္ေတြကို ျပန္႔ပြါးတာ ေႏွးေစတယ္။ Lung အဆုပ္ နဲ႔ Skin အေရျပားေတြလဲ အတူတူဘဲ။ Bladder ဆီးအိမ္ stomach အစာအိမ္ နဲ႔ Pancreatic သရက္ရြက္ ကင္ဆာေတြအတြက္လဲ အတူတူဘဲ။
8. Grapes and Cancer Grapes စပ်စ္သီးေလးေတြလဲ အားကိုးႏိုင္တယ္။
Resveratrol ဓါတ္ပါတဲ့ Purple ခရမ္းေရာင္ နဲ႔ Red grapes အနီေရာင္ စပ်စ္သီးေတြကေနလုပ္တဲ့ Grape juice စပ်စ္ေဖ်ာ္ရည္လဲ ေကာင္းတယ္။ ဒီဓါတ္မွာ Antioxidant (အင္တီ-ေအာက္စီဒင့္) နဲ႔ Anti-inflammatory (အင္တီ-အင္ဖလင္ေမထရီ) သတၲိေတြ ပါတယ္။
9. Limit Alcohol to Lower Cancer Risk
အရက္ေသစာ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။ Mouth ပါးစပ္၊ Throat လည္ေခ်ာင္း၊ Larynx ေလျပြန္၊ Esophagus အစာျမိဳျပြန္ Liver အသဲ ကင္ဆာ နဲ႔ Breast ရင္သား ကင္ဆာေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္။ အရက္ကေန Colon အူမၾကီး နဲ႔ Rectum အစာေဟာင္းအိမ္ ကင္ဆာေတြကို ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
10. Water and Other Fluids Can Protect
ေရက ေရငတ္သာ ေျပေစတာ မဟုတ္ပါ။ Bladder cancer ဆီးအိမ္ ကင္ဆာကိုပါ ကာကြယ္ရာ က်တယ္။
11. The Mighty Bean ပဲသီးေတြလဲ အားၾကီးတယ္။
ပဲသီးေတြထဲမွာ Phytochemicals ဓါတ္ေတြပါေနတာက (ဆဲလ္) ေတြ ပ်က္စီးတာကို ကာကြယ္မႈ ေပးတယ္။
12. The Cabbage Family မံုလာအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြလဲ ေကာင္းတာဘဲ။
Broccoli မံုလာစိမ္း၊ Cauliflower မံုလာပြင့္၊ Cabbage မံုလာထုပ္၊ Brussels ကြမ္းသီးေဂၚဖီထုပ္ Sprouts အစို႔အေညွာင့္ နဲ႔ Kale ကိုက္လန္ေတြ အားလံုးဘဲ။ Colon အူမၾကီး၊ Breast ရင္သား၊ Lung အဆုပ္ နဲ႔ Cervix သားအိမ္ဝ ကင္ဆာ ေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္။
13. Dark Green Leafy Vegetables စိမ္းစိုေနတဲ့အရြက္ေတြ စားေပးပါ။
Mustard greens မံုညင္းရြက္၊ Lettuce ဆလတ္ရြက္၊ Kale ကိုက္လန္၊ Chicory (ခ်ီကိုရီ)၊ Spinach ဟင္းႏုႏြယ္ နဲ႔ Chard ဆြစ္ဇာလန္အရြက္ေတြကိုေျပာတာ ျဖစ္တယ္။ Fiber (ဖိုင္ဘာ)၊ Folate (ေဖလိတ္) နဲ႔ Carotenoids (ကာရိုတီႏြိဳက္) ဓါတ္ေတြက ေကာင္းေစတာျဖစ္တယ္။ Mouth ပါးစပ္၊ Larynx လည္ေခ်ာင္း၊ Pancreas သရက္ရြက္၊ Lung အဆုပ္၊ Skin အေရျပား နဲ႔ Stomach အစာအိမ္ ကင္ဆာေတြအတြက္ ေကာင္းေစတယ္။
14. Exotic Spice ဝါဝင္းေနတဲ့ နႏြင္း
Turmeric နႏြင္းထဲမွာပါတဲ့ Curcumin ဓါတ္က ကင္ဆာအတြက္ ေကာင္းတယ္။
15. Cooking Methods Matter ခ်က္ျပဳတ္နည္းေတြလဲ လိုေသးတယ္။
အသားေတြကို အပူခ်ိန္မ်ားမ်ားမွာ Frying ေက်ာ္တာ၊ Grilling အပူကင္တာ နဲ႔ Broiling ျပဳတ္တာ မေကာင္းပါ။ Stewing ျပဳတ္ခ်က္တာ နဲ႔ Steaming ေပါင္းတာေတြက သက္သာတယ္။ အသားေတြနဲ႔အတူ အသီးအရြက္ေတြပါ ေရာစားဘို႔ မေမ့ပါနဲ႔။
16. A Berry Medley With a Punch (ဘယ္ရီ) သီးေလးေတြခ်ိဳပါတယ္။
Strawberries (စေထာဘယ္ရီ)၊ Raspberries (ရက္စ္ဘယ္ရီ) ေတြထဲမွာ Phytochemical (Ellagic acid) ဓါတ္ပါတယ္။ Antioxidant (အင္တီေအာက္ဆီဒင့္) သတၲိရွိတယ္။
17. Blueberries for Health (ဘယ္ရီ) သီးျပာျပာ ေကာင္းပါတယ္။
(ဘလူးဘယ္ရီ) သီးေတြမွာလဲ Antioxidants (အင္တီေအာက္ဆီဒင့္) သတၲိရွိတယ္။ Oatmeal အုတ္စပါး၊ Yogurt ေရာဂတ္၊ Salad ဆလဒ္ေတြထဲမွာ ထည့္စားပါ။
18. Pass on the Sugar သၾကားပုလင္းေလး လွမ္းလိုက္စမ္းပါ။
သၾကားဓါတ္ကေန ကင္ဆာေတာ့မျဖစ္ေစပါ။ ဒါေပမဲ့ ကင္ဆာတိုက္ဖ်က္ရာမွာ ေကာင္းတဲ့ အစားအစာေတြကို သူ႔ေၾကာင့္ အားနည္းေစတယ္။ (ကလိုရီ) မ်ားေစလို႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ေစမယ္။
19. Don't Rely on Supplements ဗီတာမင္ေတြက ေကာင္းပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ Vitamins ေဆးျပားေတြ၊ ေဆးေတာင့္ေတြ၊ ထိုးေဆးေတြကို သိပ္အားမကိုးပါနဲ႔။ သဘာဝအတိုင္းကေနရမဲ့ အစားအစာေတြ ေရြးစားသင့္တယ္။ Nuts အေစ့အဆံေတြ၊ Fruits အသီးေတြ နဲ႔ Green leafy vegetables စိမ္းစိုေနတဲ့ အရြက္ေတြကို စားေပးဘို႔ ေျပာတာပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
