ကေလးသူငယ္ လိင္ေစာ္ကားမႈကိုဖတ္ျပီး ဒီစာေရးရျခင္းျဖစ္ပါသည္ရွင့္။ ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈမ်ား အလြန္ျဖစ္ပြားေနသည္ကို စာေစာင္ဂ်ာနယ္မ်ားမွာ မၾကာမခဏဖတ္ေနရပါသည္။ ယခင္ကေတာ့ ကၽြန္မတို႔မွာ ၾကားပင္ မၾကားဖူးပါ။ အမွန္အတုိင္း ဝန္ခံရပါလွ်င္ ကၽြန္မတို႔ငယ္ငယ္က တည္းက မိဘမ်ားက Sex Education ကို မေပးခဲ့ဖူးပါ။ ကၽြန္မ ဆရာ့ရဲ႕ Sex Education ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးလည္း ဖတ္ၿပီးပါၿပီရွင့္။ သို႔ေသာ္လည္း မိဘမ်ားအေနျဖင့္ သမီးငယ္မ်ားအတြက္ မည္သည့္ အသက္အရြယ္ကစတင္ၿပီး လိင္က်န္းမာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သုိ႔ပညာေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို ေဆာင္းပါးေလး ေရးေပးေစခ်င္ပါတယ္ရွင့္။
ဒီအေၾကာင္းအရာကို မေျပာဘဲ-မေရးဘဲေနတာေကာင္းသလား၊ မေကာင္းဘူးလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းမွာ အေပါင္းနဲ႔ အႏုတ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးရွိတယ္။ က်န္းမာေရးပညာေပးေရးတာကို ဖတ္ခ်င္သူကဖတ္၊ ယူခ်င္သူကယူ ကိုယ့္ဖါသာဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္။ လူအမ်ားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဥပမာ တီဗြီ၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ ဆိုရွယ္ မီဒီယာေတြမွာ ထည့္ရင္ေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိလာျပီ။ ေက်ာင္းေတြမွာ သင္-မသင္ဆိုတာၾက ဥပေဒနဲ႔လုပ္မွရတယ္။ ဒါလဲဘဲ ေနရာတခုနဲ႔တခု၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း တခုနဲ႔တခု မတူဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြကေန ခုေခတ္မွာ ေျပာင္းလာရတာလဲရွိတယ္။
သင္ေပးသင့္တယ္ဆိုရင္လည္း ဘာေတြပါသင့္သလဲဆိုတာ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ စိတ္ဝင္စားသူေတြၾကားမွာ မတူၾကတာေတြ ရွိျပန္တယ္။ အသစ္တခုကိုစရင္ အေျခခံအက်ဆံုး ကေနစရပါတယ္။ ေဆးပညာလည္းသိရမယ္။ သင္ၾကာေရးဝိဇၨာပညာလည္းပါရမယ္။ ဒါလဲ အျငင္းပြါးမႈ အနည္းဆံုးသာျဖစ္ျပီး ကန္႔ကြက္တာ၊ ဆဲေရးတာမခံရဘူးလို႔ အာမခံခ်က္မရွိပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ပညာေရးတာကို နမူနာေပးပါမယ္။
စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာဆိုရင္ (၈) ႏွစ္အရြယ္ကေနစတာမ်ားတယ္။ ဒီအရြယ္ေလးေတြကို သင္ေပးရမဲ့ အကန္႔အသတ္ ၾကီးတယ္။ ေမးလာရင္ လိမၼာပါးနပ္ေအာင္ေျဖႏိုင္ဘို႔ ျပင္ထားရမယ္။ မိဘေတြကို ေမးထားျပီးေမးခြန္းေလးေတြကိုလဲ မရွင္းတာကို ေက်ာင္းမွာေမးႏိုင္တယ္။ သင္ၾကားေပးသူရဲ႕ တာဝန္၊ ေစတနာနဲ႔ ပညာအျပင္ သင္ၾကားမႈအႏုပညာလိုမယ္။
၁။ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး မတူတဲ့အေၾကာင္း။ မတူတာေတြထဲမွာ ေမြးရာပါ မ်ိဳးပြါးအဂၤါေတြရွိေၾကာင္း ။ ငယ္ေသးလို႔ မဖြံ႔ထြားေသးတဲ့အေၾကာင္း။ ေျပာင္းလဲလာတာေတြဟာ ပံုမွန္သာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း။ စိုးရိမ္မႈမရွိသင့္ေၾကာင္း။
၂။ အရြယ္ေရာက္ျခင္းဆိုတာဘာလဲ။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ နဲနဲမတူတာရွိေၾကာင္း။ ဥပမာ မိန္းကေလးေတြက ေစာတယ္။ ဝသူေတြက ေစာတယ္။ အားကစားမလုပ္သူေတြက ေစာတယ္။ ေစာတိုင္းလဲ မေကာင္းေၾကာင္း။ ကိုယ့္မွာ ေစာေနလို႔လဲ မစိုးရိမ္သင့္ေၾကာင္း။ မ်ိဳးရိုးလဲရွိတတ္ေၾကာင္း။
၃။ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ အေျခခံအေျပာင္းအလဲေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲ။ တႏွစ္မွာ အရပ္ ၄ လကၼပိုရွည္လာမယ္။ အသံၾသလာမယ္။ ႏႈတ္ခမ္းေမြးေပါက္လာမယ္။ ဝက္ျခံေပါက္မယ့္အေၾကာင္း။
၄။ မိန္းကေလးေတြ အေျခခံအေျပာင္းအလဲေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲ။ ေယာက္်ားေလးေတြက အရပ္ပိုရွည္တာထက္ မိန္းကေလးေတြက တင္ေနရာကားလာတာ ပိုသိသာတယ္။ ရင္သားထြက္-ထြားလာမယ္။ အျမဲတေစ ဖံုးအုပ္ထားရမယ္။ အထိမခံသင့္ေၾကာင္း။ ဝက္ျခံေပါက္လာမယ္။ မၾကာခင္ ရာသီေသြးဆိုတာဆင္းမယ္။ ေအာက္ပိုင္းအတြင္းခံမွာ ေသြးလို စြန္းထင္းတာရွိရင္ အေမ၊ အမ၊ ဆရာမကို ေျပာသင့္ေၾကာင္း။ စိုးရိမ္စရာမဟုတ္ေၾကာင္း။
၅။ စိတ္ပိုင္းအေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္မယ္။ ေဟာ္မုန္းအသစ္ေတြထြက္လို႔ျဖစ္တယ္။ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။ စိုးရိမ္ဘို႔မလိုေၾကာင္း။ ေျပာင္းလာတဲ့အတြက္ ေနရထိုင္ရ၊ ေျပာဆိုရတာေတြကို ျပဳျပင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း။ စိတ္ရႈပ္ေထြးတာ၊ စိုးရိမ္တာ၊ ဝမ္းနည္းတာ၊ ေဒါသထြက္တာေတြ ရွိတတ္ေၾကာင္း။ ကေလးတိုင္းျဖစ္တာမို႔ မစိုးရိမ္ဘဲ ထိန္းရမွာျဖစ္ေၾကာင္း။
၆။ အေနအထိုင္၊ အမူအယာသင္ေပးပါ။ ဘယ္လိုဝတ္စားဆင္ယင္တာ၊ မသင့္တဲ့ေနထိုင္တာ၊ ျပဳမူေျပာဆိုတာေတြဟာ အႏၲရာယ္ရွိေၾကာင္း။ တိတိက်က်ေမးလာရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း။ အပ်ိဳဘဝ၊ လူပ်ိဳဘဝဆံုးသြားႏိုင္ေၾကာင္း။ တန္ဘိုးထားမႈ က်ဆင္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း။ ျဖစ္သြား-ပ်က္သြားတာေတြက ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မရေတာ့ေၾကာင္း။ တခ်ိဳ႕မွာ တသက္လံုး စိတ္ထိခိုက္ရေၾကာင္း။ ဆက္ေမးလာရင္ တားဆီးကာကြယ္နည္းေတြ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီတာေတြရွိေနေၾကာင္း တေယာက္ခ်င္းကေန ဆရာဝန္ကိုေမးႏိုင္ေၾကာင္း။ အရြယ္ေျပာင္းလာလို႔ ေယာက္်ားေလး၊ မိန္းကေလးေတြ ေျပာဆိုဆက္ဆံတာ၊ အတူကစားတာေတြမွာ ေျပာင္းရေၾကာင္း။ ဘယ္လိုေျပာင္းမလဲ။ ႕႕႕႕႕။
အိႏၵိယမွာ CBSE ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ Sex education ကို သူငယ္တန္းကေန ၁၂ တန္းအထိ သင္ေပးလာတာ မၾကာေသးပါ။ Adolescent education လို႔ေခၚတယ္။ Reproductive health မ်ိဳးပြါးက်န္းမာေရးနဲ႔အတူ Drug abuse ေဆးဝါးတလြဲသံုးျခင္း၊ Homosexuality လိင္တူဆိုတာေတြလဲပါမယ္။ Adolescence and Reproductive Sexual Health Programme (ARSH) လို႔ရံုးသံုးေခါင္းစဥ္ တပ္ထားတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို ဘာသာရပ္တခုအေနနဲ႔ သင္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ Activity-based programmes လႈပ္ရွားမႈ အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ထည့္ပါမယ္။ Nutrition အာဟာရ၊ Health က်န္းမာေရး၊ Hygiene သန္႔ရွင္းေရး၊ Physical fitness ရုပ္ပိုင္းက်န္းမာေရး၊ Mental health စိတ္က်န္းမာေရး၊ Sexual health လိင္က်န္းမာေရးထဲမွာ HIV/AIDS လဲပါမယ္။ Sexual changes at puberty အရြယ္ေရာက္ျခင္း အေျပာင္းအလဲမ်ား၊ Substance abuse မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား၊ Myths မ်ိဳးပြါးျခင္းဆိုတာမွာ တလြဲအထင္အျမင္အမွားေတြ၊ Sexually transmitted diseases လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြလဲ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
အိႏၵိယမွာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္က ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ပံုစံရွိတာမို႔ ျပည္နယ္တခုနဲ႔တခုမတူဘဲ က်င့္သံုးခြင့္ရွိတယ္ ။ (မဟာရာစထရာ) ျပည္နယ္က အဲဒီ Adolescent Education Programme (AEP) အစီအစဥ္သစ္ကို လက္မခံပါ။ MLA ျပည္နယ္ အမတ္ေတြက ၁ဝ တန္းသင္ရိုးထဲထည့္မွာကို ဆန္႔က်င္ေနၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အတိုက္အခံ အမတ္ေတြက အစိုးရထုတ္ Kishorawastha Jivan Kaushalya Karyakram ဆိုတဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၂ဝဝ ေက်ာ္ပါ ဆရာလမ္းညႊန္စာအုပ္ေတြကို ေထာင္ျပျပီး ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။
A resource for a planned and continuous Sex Education programme conforming to DfEE guidelines ဆိုတာက ျဗိတိန္ႏိုင္ငံသံုး လိင္က်န္းမာေရးလက္စြဲစာအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ကေန တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးတာေတြ အဆင့္ဆင့္လုပ္ၾကျပီးမွ အေကာင္းဆံုးကို ေရြးသင့္ပါတယ္။ ဒီအေရးကိစၥမွာ တိုင္းတပါးသားေတြဆီက အၾကံဥာဏ္အကူအညီမလို ဘူးထင္ပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
