၁။ ဆရာ႐ွင့္ အဘြားအသက္က ၆၉ႏွစ္ပါ။ ပန္ခရိယ ကင္ဆာေနာက္ဆံုးအဆင့္လို႔ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ကင္ဆာအေၾကာင္းေလး သိခ်င္လို႔ပါဆရာ။
၂။ မဂၤလာပါဆရာ။ သရက္ရြက္ကင္ဆာကို အဂၤလိပ္လိုစာလံုးေပါင္းေလးသိပါရေစဆရာ။ Massage box ကေမးမိတ့ဲအတြက္ ခြင့္လႊတ္ပါေနာ္ ဆရာ့ရဲ႕စာဖတ္ပရိတ္သတ္ တေယာက္ပါ ေလးစားလ်က္ ကင္ဆာန႔ဲ ပတ္သတ္တ့ဲပို႔စ္ေတြကို အရင္႐ွာၿပီးမွ ေမးတာပါဆရာ။ သရက္ရြက္ကင္ဆာပို႔စ္ကို ႐ွာမေတြ႔လို႔ပါ။
၃။ ကၽြန္မဦးေလးက အသက္ ၄၅ ႏွစ္ပါ။ သရက္ရြက္ကင္ဆာလို႔ ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ျဖစ္တာမၾကာေသးပါဘူး။ ဟိုတေလာကမွ ဗိုက္ေတြေအာင့္လာလို႔ဆိုျပီး မႏၲေလးကိုသြားျပလိုက္ေတာ့မွ CT Scan ရိုက္လိုက္ေတာ့မွ ကင္ဆာ ျဖစ္ေနျပီတဲ့ဆရာ။ အဲ့ဒါကုလို႔ရႏိုင္အံုးမလားဆရာ။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလည္းဆရာ။ လမ္းညႊန္ေပးပါဆရာ။ ႏုိင္ငံျခားမွာ ကုရင္ေရာ ေပ်ာက္ႏိုင္လားဆရာ၊ ကူညီေပးပါ။
သရက္ရြက္ကင္ဆာထဲမွာ ၉၅% က Adenocarcinoma အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ က်န္တာက Neuroendocrine tumors ျဖစ္တယ္။ ကင္ဆာေၾကာင့္ ေသဆံုးရသူမ်ားစာရင္းထဲမွာ အေမရိကားဆိုရင္ နံပါတ္ ၄ ေနရာ၊ တကမာၻလံုးဆိုရင္ ၈ ေနရာမွာ ရွိတယ္။
ျဖစ္ကာစ ဘာမွမခံစားရေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္က်မွသာ ေရာဂါရွိေနတာကို သိရတာမ်ားတယ္။ ဗိုက္အေပၚပိုင္း နာမယ္။ နာရင္ ေနာက္ေက်ာအထိနာမယ္။ ရင္ေခါင္းပူမယ္။ ေလေအာင့္သလို ေနမယ္။ အစာစားခ်င္စိတ္ပ်က္မယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္အန္ခ်င္မယ္။ ဝမ္းပ်က္မယ္။ လူက ပိန္လာမယ္။ ဆီး (အသား) ဝါမယ္။ ၇၅% မွာျဖစ္တဲ့ သရက္ရြက္ရဲ႕ ေခါင္းပိုင္းမွာျဖစ္ျပီး သည္းေျခလမ္းကိုပိတ္ေနရင္ ဝမ္းအေရာင္ ေပ်ာ့ေနမယ္။ အသားဝါနဲ႔အတူ ယားယံမယ္။ Trousseau syndrome ေခၚတဲ့ ေသြးေျခဥစမ္းသပ္နည္းျဖစ္မယ္။ အဆုပ္ေသြးေၾကာ ပိတ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳပါျဖစ္လာမယ္။ ကင္ဆာက တျခားေနရာျပန္႔လာရင္ အဲဒီအတြက္လဲ ခံစားလာရမွာေတြပါ တြဲရွိေနမယ္။
ေယာက္်ားေတြက မိန္းမေတြထက္ ၃ဝ% ပိုအျဖစ္မ်ားတယ္။ မိသားစုလိုက္တာ ၅-၁ဝ% ရွိတယ္။ အသက္ၾကီးမွျဖစ္တယ္။ ၆ဝ ေက်ာ္မွာမ်ားျပီး ၄ဝ ေအာက္နည္းတယ္။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သူေတြ၊ အစားအေသာက္မွာ အသီးအရြက္နဲ႔ နည္းသူေတြ၊ အသားစားမ်ားသူေတြ၊ အခ်ိဳစားမ်ားသူေတြ၊ ဝသူေတြ၊ Helicobacter pylori infection ပိုးဝင္ခံရသူေတြ၊ Gingivitis or periodontal disease သြားဖံုးေရာဂါရွိသူေတြနဲ႔ Partial gastrectomy အစာအိမ္ခြဲထားသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတာ ေတြ႔ရတယ္။
Axial CT image (စီတီ စကင္) ကို ေဆးထိုးျပီးရိုက္ရင္ သိမယ္။
• Exocrine pancreas cancer အမ်ိဳးအစားကို ခြဲစိတ္ကုသေပးမယ္။ အဆင့္အေပၚမွာမူတည္တယ္။ ေခါင္းပိုင္း ဆိုတမ်ိဳး၊ အျမီးပိုင္းဆိုတမ်ိဳးခြဲတယ္။ ခြဲျပီးရင္ Chemotherapy ကင္ဆာေဆးေပးမယ္။ Gemcitabine ေဆးကို သံုးတာမ်ားတယ္။ တပါတ္ ၁ ခါ ေသြးေၾကာထဲထိုးတယ္။ Radiation ဓါတ္ကင္တာလဲလုပ္ႏိုင္တယ္။ Erlotinib (Tarceva) ေဆးနဲ႔တြဲေပးတာလဲ လုပ္တယ္။
• Pancreatic neuroendocrine tumors အမ်ိဳးအစားဆိုရင္ ကင္ဆာဆဲလ္မဟုတ္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရေသးတယ္။ လိုအပ္လာရင္ခြဲစိတ္မယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေဟာ္မုန္းေပးကုသမယ္။ Octreotide ကိုသံုးတယ္။ ဓါတ္ကင္တာလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ Chemotherapy ကင္ဆာေဆးေပးတာလဲလုပ္တယ္။
ေမးတဲ့သူကို အားေပးရာမက်မွာေတာ့ စိုးရိမ္ပါတယ္။ Exocrine pancreatic cancer အမ်ိဳးအစားက ဆိုးတယ္။ ၅ ႏွစ္ ေနႏိုင္တဲ့ရာခိုင္ႏွဳန္းက ၆% နဲ႔ ၁ ႏွစ္ေနႏိုင္သူက ၂၅% အသီးသီးရွိတယ္။ ပ်မ္းမွ် ၁၅% ရွိတယ္။ ၁၉၉ဝ တံုးက သရက္ရြက္ကင္ဆာနဲ႔ ကြယ္လြန္သူ ၂ သိန္းရွိရာကေန ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္မွာ ၃ သိန္း ၁ ေသာင္းအထိတိုးလာတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
