ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီးအႏၲရာယ္ ကာကြယ္ေရး ေသြးေအးမသြားၾကဖို႔လို
ထိုမွတစ္ဆင့္ အစာအိမ္၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးအိမ္ စသည္ျဖင့္ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားသို႔ ေရာက္ရိွစုပံုေနကာဆက္လက္ဒုကၡေပးပါေတာ့သည္။
ထိုထက္မက ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ပါရိွေသာ ဓာတုပစၥည္း၊ ဇီဝသတၱိအေပၚမူတည္၍ အသက္ရွဴက်ပ္ေစ၊ လႈံ႕ေဆာ္ေစ၊ အေမွးပါးမ်ားအား ထိခိုက္ေစသည္။ ကင္ဆာျဖစ္ေစေသာ အင္ဇိုင္းတားဆီးပစၥည္းႏွင့္ အာ႐ံုေၾကာထိခိုက္ေစေသာ ပစၥည္း၊ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇကို ေျပာင္းလဲေစေသာပစၥည္းဟူ၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခြဲျခားႏိုင္ျပန္သည္။ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ေဆးလိပ္ခိုးမ်ား အဓိကဝင္ေရာက္ရာေနရာသည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ရာ ေဆးတံ၊ ေဆးျပင္းလိပ္မွ မ်ားစြာေသာဓာတုပစၥည္းမ်ား တံေတြးတြင္ ေပ်ာ္ဝင္၏။ ခံတြင္း အေမွးပါးမ်ားမွ စုပ္ယူျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ မ်ဳိခ်ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ခႏၶာအဂၤါမ်ားသို႔ ေရာက္ရိွ၏။ အရက္ေသစာမ်ားက ေဆးလိပ္မီးခိုးမွ ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ခႏၶာကိုယ္မွ စုပ္ယူႏိုင္ရန္ ၾကားခံအရည္အျဖစ္လည္း အားေပး လုပ္ေဆာင္ေပးေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ေဆးလိပ္ကို ႐ိႈက္ဖြာလိုက္သည္ႏွင့္ ၁ဝ စကၠန္႔အတြင္း လူ၏ဦးေႏွာက္အတြင္းသို႔ နီကိုတင္းေရာက္ရိွသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ နီကိုတင္း၏အာနိသင္သည္ 'စြဲ'ေစတတ္ေသာ သေဘာရိွသည္ (addictive)။ ယင္းသို႔ စြဲေစတတ္ေသာသေဘာေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ကို အစျပဳ၍ေသာက္မိသူ၊ ငံုမိသူမ်ား ျဖတ္မရဘဲ စြဲလမ္းသြားတတ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီးက ဖြင့္ေပးလိုက္သည့္ မရဏတံခါးမ်ား
ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး ေသာက္သံုးရာမွ ႏွလံုးေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးကိုရေစသည္။ အခိုးအေငြ႕တြင္ နီကိုတင္း ႏွင့္ ကာဘြန္မိုေနာ့ဆိုက္ ဓာတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယင္းဓာတ္မ်ားက အဆုတ္မွ ေသြးေၾကာ၊ ထိုမွ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းကို ကိုင္လႈပ္သျဖင့္ ႏွလံုးခုန္ျမန္ေစသည္။ ပိုမိုအလုပ္လုပ္ရသည္။ ေဆးလိပ္ခိုးရစက ေသြးေပါင္ကို တက္ေစသည္။ ႏွလံုးေသြးကို ခဲေစသည္။ ေသြးေၾကာအတြင္း မ်က္ႏွာျပင္ကို ပ်က္စီးေစသည္။ ေသြးေၾကာကို က်ဥ္းေစ၊ ပိတ္ေစသည္။ ဦးေႏွာက္တြင္းရိွ ေသြးေၾကာမ်ားကိုပါ ဒုကၡေပး၏။ ေလသင္တံုးေခၚ ေလျဖတ္ေရာဂါ ရသည္။ ေသြးတိုးေရာဂါရိွသူ ေသြးတိုးေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲလာသည္။ ပင္မေသြးေၾကာေရာင္ေနသူမ်ား ေဆးလိပ္ေငြ႕ေၾကာင့္ ေပါက္သြားႏိုင္သည္။ အဆုတ္ေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ေရာဂါရိွသူမ်ား အဆုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ႏွလံုးေရာဂါ (Carpulmonale)
ကို ျဖစ္ေစသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားတြင္ လက္မ်ား၊ေျခေထာက္မ်ားသို႔သြားေသာေသြးေၾကာမ်ားမွာ က်ဥ္းေျမာင္းလာသျဖင့္ ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္း ျဖတ္ပစ္ရသည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါသည္ ကိုယ္တိုင္ ေဆးလိပ္မေသာက္ေသာ္လည္း တစ္ဆင့္ခံ
ေဆးလိပ္ေငြ႕ရွဴျခင္း (Passive Smoking) ေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္သည္ကို သတိျပဳၾကရပါမည္။
ကင္ဆာေရာဂါမ်ားတြင္ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ အသံအိုးကင္ဆာ၊ အစာမ်ိဳလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ ကင္ဆာ၊ ဆီးအိမ္ကင္ဆာ၊ သားအိမ္ထိပ္ကင္ဆာတို႔အျဖစ္မ်ားသည္။ အဆုတ္၏ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစေသာ ေရာဂါမ်ားလည္း ရႏိုင္ပါသည္။ ပန္းနာရင္က်ပ္ (Asthma)၊ အဆုတ္ေလျပြန္အိတ္ (alveoli)ကေလးမ်ား လံုးဝပ်က္စီးသြားျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးတြင္ အလုပ္ပိုလုပ္ေပးရၿပီး ေနာက္တြင္ cor-pulmonale ေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္သည္။
ေဆးလိပ္ေငြ႕ကေသြးေၾကာကိုက်ဥ္းေစသျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားလိင္အဂၤါသို႕ ေသြးေလွ်ာက္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစသည္ျဖစ္ရာ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ အျပည့္အဝ မခံစားရေသာ အျဖစ္မ်ိဳးရႏိုင္သည္။ ထိုနည္းတူ သားသမီးမရႏိုင္ျခင္း၊ မထြန္းကားႏိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါ သည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာလည္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ သားအိမ္မွ သေႏၶသားသို႔သြားသည့္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းသျဖင့္ ေသြးခဲကာ သေႏၶသား ေအာက္ဆီဂ်င္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ အာဟာရဓာတ္ လံုေလာက္စြာမရဘဲ မိခင္ေရာကေလးပါ ထိခိုက္ေစႏိုင္ျပန္ပါသည္။ ထိုမွ်မက သားအိမ္ျပင္ပသေႏၶတည္ျခင္း၊ သားပ်က္၊ သားေလွ်ာျခင္း၊ လမေစ့ မီးဖြားျခင္း၊ ေပါင္ခ်ိန္မျပည့္သည့္ ကေလးေမြးျခင္း၊ အေသေမြးျခင္း၊ ေမြးရာပါအဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းမႈျဖစ္ျခင္းမ်ား ၾကံဳရႏိုင္သည္။ ေနာက္ဆံုးကေလးကို ဦးေႏွာက္ႏွင့္ကိုယ္ခႏၶာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အားနည္းျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးသည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္ အဆုတ္ကင္ဆာျဖင့္ ေသဆံုးသူအမ်ိဳးသားအားလံုး၏ (၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း) ႏွင့္အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ေသဆံုးသူအမ်ိဳးသမီးအားလံုး၏ (၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း)က ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈေၾကာင့္ဟု ေတြ႕ရသည္။ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားပါက ငါးႏွစ္အထိ အသက္ရွင္ႏိုင္သူ (၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း) ပင္ မရိွေၾကာင္းသိရပါသည္။ ယတိျပတ္ ေဆးလိပ္ျဖတ္မႈ ၁၂ ႏွစ္ၾကာပါက သာမန္မေသာက္သူကဲ့သို႔ အႏၲရာယ္ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္ေသာ္လည္း တစ္ေန႔အလိပ္ ၂ဝ ေက်ာ္ ေသာက္သူမ်ားမွာ သာမန္အဆင့္သို႔ ျပန္ေရာက္ရန္ ခက္ခဲပါသည္။ ယခုအခါ တစ္ကမၻာလံုး အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ အစဥ္တိုးတက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
WHO ၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ကမၻာေပၚတြင္ ေဆးလိပ္၊ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲသူ လူဦးေရသန္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္ ရိွေနေၾကာင္း၊ အမ်ားစုက မိမိတို႔ အာရွတိုက္မွျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဆးလိပ္ကိုစတင္ခဲ့သူ အေနာက္တိုင္းသားမ်ား ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီးအႏၲရာယ္ကို သိရိွနားလည္လာခ်ိန္၊ ေသာက္သံုးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ေနခ်ိန္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အရိွန္အဟုန္ေကာင္းဆဲ၊ ျမင့္တက္ေနဆဲဟုဆိုႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ားကို သိသာစြာ တိုးတက္လႊမ္းမိုးေနသည္ဟု သိရသည္။WHO ႏွင့္ ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ သုေတသနစစ္တမ္းတြင္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းအရ ၈၊ ၉၊ ၁ဝ တန္း ေက်ာင္းသားမ်ား ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ေဆးလိပ္ဘာေၾကာင့္ ျဖတ္သင့္သလဲ
ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းမွာ နီကိုတင္း၏စြဲလမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ အျပဳအမူဟု သတ္မွတ္ေၾကညာခဲ့သည္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္က(US General Surgeon’s report) မွ စီးကရက္ႏွင့္အျခား ေဆးရြက္ႀကီးျဖင့္ ျပဳလုပ္သည့္ ေဆးလိပ္မ်ားသည္ စြဲလမ္းမႈ အာနိသင္ရိွျခင္းေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ကို ပံုမွန္သံုးစြဲေနၾကၿပီး အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ကို မသံုးစြဲဘဲျဖတ္
လိုက္ပါက ရပ္နားျဖတ္ေတာက္ေဝဒနာ (Withdrawal Syndrome) ခံစားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပထားသည္။
ေဆးဝါးပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ အမူအက်င့္ပိုင္းဆိုင္ရာျဖစ္စဥ္ မ်ားအရ နီကိုတင္းစြဲလမ္းမႈသည္ မူးယစ္ေဆး ဝါးမ်ားျဖစ္ေသာ ဟီး႐ိုးအင္းႏွင့္ ကိုကင္းစြဲလမ္းမႈမ်ားႏွင့္ တူညီေနသည္ဟုဆိုသည္။ နီကိုတင္း၏ ဒိုပါမင္းတန္ျပန္မႈ စနစ္မ်ားအေပၚသက္ေရာက္မႈသည္ ဟီး႐ိုးအင္း၊ အင္ဖက္တမင္း (Amphetamine) ႏွင့္ ကိုကင္းတို႔ကဲ့သို႔ေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္လည္း တူညီေနျပန္ပါသည္။ ထို႔ျပင္စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တက္ၾကြမႈ (Psycho-active) ဘက္တြင္ နီကိုတင္း၏ စြဲလမ္းမႈအတိုင္းအတာမွာ ဟီး႐ိုးအင္း၊ ကိုကင္း၊ အရက္(Alcohol) ကဖင္း (Caffeine) ႏွင့္ ေဆးေျခာက္တို႔ ထက္ပင္ ပိုေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္းသို႔ေရာက္ရိွသည့္ နီကိုတင္းသည္ (Brain neurotransmitters) မ်ားႏွင့္ (Neuroendocrine system) မ်ားအားလံုးအေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရိွသျဖင့္ ကာလၾကာရွည္ စြာေသာက္သံုးသည့္ အက်ိဳးဆက္က နီကိုတင္းေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္အတြင္း (Nicotine receptors) မ်ားပြားမ်ားေစျခင္းျဖင့္ ဦးေႏွာက္အတြင္း အသြင္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နီကိုတင္းသံုး
စြဲမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚေသာ လတ္တေလာ အက်ိဳးဆက္မ်ား ႏွင့္ ၾကာရွည္အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ ကြၽမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားေကာ္မတီ၏ ''ေဆးလိပ္ေသာက္မႈထိန္းခ်ဳပ္ေရးနည္း
ဗ်ဴဟာ'' စာအုပ္တြင္ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းေသာ အခ်က္မွာ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ၾကသူ ၉ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မိမိတို႔၏စိတ္ဆႏၵအရျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီး မည္သည့္ေဆးဝါးအကူအညီမွ် အမီွမျပဳခဲ့ရဟု သိရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရန္သည္ စိတ္သာအဓိကဟု ဆိုရပါမည္။ ျပတ္ေစ၊ ျဖတ္ေစသည္ အံ့ဖြယ္ေဆးဝါးမ်ားသည္လည္း မရိွႏိုင္ပါ။ ျဖတ္နည္းမ်ားသည္လည္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ထပ္တူထပ္မွ် မျဖစ္ႏိုင္ၾကပါ။
''ငါေဆးလိပ္ျဖတ္ေတာ့မည္'' ဟု ယတိျပတ္ ပထမ ဆံုးျဖတ္ရန္လိုသည္၊ ေနာက္ဆံုးျဖတ္သည့္အတိုင္း မျဖစ္မေန လိုက္နာရန္လိုသည္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ေၾကာ့ျပန္ျပန္မစမိဖို႔လိုသည္။ ယင္းသို႔ ခိုင္မာစြာ သႏၷိ႒ာန္ ခ်ႏိုင္ျခင္းသည္ သာ မိမိဘဝ၏ တစ္ဆစ္ခ်ိဳးတန္ဖိုးျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ဆံုးျဖတ္ရန္အတြက္ မိမိမွာက်န္းမာေရးအသိ ပညာ ရရိွလာေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေရာဂါတစ္ခုခု ခံစားလာရ၍ ဆရာဝန္၏ အႀကံျပဳခ်က္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေငြေၾကးအကုန္အက်ကို ငဲ့ေစာင္းသတိျပဳလာမိ ၍လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ပတ္ဝန္းက်င္က တစ္စံုတစ္ရာ တြန္းအားေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း ေဆးလိပ္ကို မျဖစ္ မေနျဖတ္ရန္ ျဖစ္လာရျခင္းျဖစ္သည္။
မည္သို႔ဆိုေစ မိမိတို႔တစ္ခုသတိျပဳရမည္မွာ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရန္ လိုအပ္ေသာအကူအညီတို႔ကို ေပးသူက ေပးေနေစကာမူ ေဆးလိပ္ေသာက္သူကိုယ္တိုင္က မိမိတို႔၏ အတြင္း စိတ္သႏၲာန္က အမွန္တကယ္ ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုစိတ္ရိွဖို႔၊ ျပင္းျပေနဖို႔ေတာ့ လိုသည္။
မိမိတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈနည္းပါးသည္ဟု သာမန္အားျဖင့္ ယူဆစရာ
ရိွသည္။ ဤသည္မွာလည္း မိမိတို႔ျမန္မာမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ ထံုးတမ္းဓေလ့ဆိုဆံုးမမႈအရဟု ဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ဗိုင္းေကာင္းေက်ာက္ဖိ ႀကီးျပင္းလာရေသာ ျမန္မာ့မိေကာင္းဖခင္သမီးမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ေစကာမူ လူဦးေရ
ထူထပ္သိပ္သည္းေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လိုႏိုင္ငံတြင္မူ မိန္းမသားငါးသန္းခန္႔ ေသာက္သံုးၾကသည္ ဟုဆိုသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ၄၅ သန္းခန္႔ေသာက္သံုးသည္။ နီေပါႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ေလ့လာခ်က္အရ ေတာင္ေပၚေဒသေန မိန္းကေလးမ်ား၏ (၇၁ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း) ေသာက္ၿပီး
ေျမျပန္႔ေနအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ (၅၈ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း) ျဖစ္၍ ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ိဳးသမီးေဆးလိပ္ေသာက္ သံုးမႈ အျမင့္ဆံုးဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းတြင္ မိန္းမသားမ်ား အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၾက၍ ထိုသို႔ျဖစ္ရသည္မွာ
လည္း ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ ေမာ္လ္ဒိုက္ႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၇ အမ်ိဳးသား
အဆင့္ ကြင္းဆင္းစိစစ္ခ်က္အရ အသက္ (၁၆) ႏွစ္ေက်ာ္မိန္းမသားမ်ား၏ (၂၉ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း)သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ေၾကာင္း ေတြ႕ရိွရသည္။ သီရိလကၤာႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားတို႔တြင္မူ အေတာ္ အသင့္ နည္းပါးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
မိမိတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိိဳးသမီးမ်ား၏ (၂ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း) ခန္႔သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္ ။ အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ေနအမ်ိဳးသမီးထုအတြင္း ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ငံုျခင္း အေလ့အက်င့္ ထြန္းကားလ်က္ ရိွသည္ဟုဆိုသည္။ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကလည္း လူငယ္ လူရြယ္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထားလာၾကသည္။ ဤသည္ကိုကာကြယ္ရန္ အေၾကာင္းတရား အရင္း အျမစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွ ပံ့ပိုးမႈကို ပိတ္ပင္ျခင္း၊ အျမတ္အခြန္မ်ား စည္းၾကပ္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္တန္ဖိုးကို တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ျခင္း၊ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ကေလးမ်ား ေဆးလိပ္ေရာင္းခ်မႈကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားမွ ေဆးလိပ္တင္သြင္းမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာမ်ား တားဆီးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို အမ်ားျပည္သူ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ႐ႈေထာင့္စံုမွ ပညာေပးျခင္းႏွင့္
ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး စည္း႐ံုးၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ေသာ ဝင္ေငြနည္း ေန႔စား၊ အလုပ္သမား၊ က်ပန္းအလုပ္သမားမ်ား မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေဆးလိပ္အတြက္ ကုန္က်ခဲ့ေသာေငြပမာဏသည္ပညာေရးအတြက္ ကုန္က်ခဲ့ေသာ ပမာဏထက္ (၂ ဒသမ ၄ ဆ) ခန္႔ ပိုမိုမ်ားျပားခဲ့ၿပီး က်န္းမာေရးအတြက္ ကုန္က်ခဲ့ေသာေငြ ပမာဏ ထက္လည္း (၅ ဒသမ ၅ ဆ)ခန္႔ ပိုမိုမ်ားျပားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ေဆး/ကြမ္းသံုးစြဲၾကသူမ်ားအတြက္ ေန႔စဥ္ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ၏ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔အထိ သံုးစြဲေနၾကရသည္။
ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းစားျခင္းေၾကာင့္ ရရိွလာသည့္ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အဆုတ္ေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါတို႔အတြက္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားမွာလည္း ႀကီးမားလွသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကလည္း တစ္ႏြယ္ငင္တစ္စင္ပါ ဝန္ေဆာင္မႈႀကီးမားသည္သာ ျဖစ္သည္။ မိသားစုမွာလည္း ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးျဖစ္ရသည္။ မိသားစု၏ ပိုလွ်ံဝင္ေငြဟူ၍ မရိွႏိုင္ေတာ့။ မိသားစု အဓိကဝင္ေငြကို ရွာေနရသူကိုယ္တိုင္ျဖစ္က မီွခိုေနရသူ တစ္မိသားစုလံုး ဒုကၡပင္လယ္ေဝၾကရေတာ့သည္။ ဆိုးရြာသည္မွာ မလိုမတူဘဲ ေဆးလိပ္ေငြ႕ေသာက္ ႐ွဴမိရာက ေရာဂါ ရရိွလာျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။ လူငယ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္း သူတို႔သို႔ အတင့္ရဲစြာ ပစ္မွတ္ျပဳလာေနေသာ ေဆးလိပ္၊ စီးကရက္၊ ေဆးရြက္မ်ားကို တားဆီးရန္သည္ အခ်ိန္တိုင္း အေရးေပၚ အေျခအေနဟု ဆိုရပါမည္။ ေသြးမေအးသြားၾကဖို႔ သတိေပးလိုပါသည္။
သို႕ျဖစ္ရာ မိမိတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ WHO ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ''ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ေသာက္သံုးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကြန္ဗင္းရွင္း''ကို ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂ဝ ရက္တြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္ျဖစ္ရာ ယင္းသို႔ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီကြန္ဗင္းရွင္းပါအခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံလ်က္ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းေသာက္သံုးမႈထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ ေမ ၄ ရက္တြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
မည္သို႔ျဖစ္ေစ ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး၏ ဆိုးက်ိဳး ေဘးအႏၲရာယ္ကို တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ေဆးပညာ စူးစမ္းရွာေဖြႏိုင္သည္ႏွင့္အမွ် ပိုမိုသိျမင္လာၾကသည္ႏွင့္အညီ ဝိသမစီးပြားေရးသမားမ်ား၏ ပစ္မွတ္ျဖစ္လာေနေသာ ငယ္ရြယ္သူ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီးေဘးမွ ကင္းေဝးႏိုင္ၾကရန္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံသားတိုင္း အမ်ိဳးသားအသိ၊ အမ်ိဳးသားအျမင္၊ အမ်ိဳးသားသတိျဖင့္ ကိုယ့္ဝန္ကိုတာမွ တာဝန္ေက်ၾကရန္ ''၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ ကမၻာ႔ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔'' တြင္ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ရပါသည္။
ကိုးကား-
ေဆးလိပ္အႏၲရာယ္ (FACTS ON TOBACCO) က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန။
ရာမည - ေသြးမြန္
MOI Webportal Myanmar
https://www.facebook.com/pg/MOIWebportalMyanmar
သစ္ထူးလြင္မွ သတင္းမ်ားကို မလႊတ္တမ္းဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေအာက္က (F)follow ဆိုတာေလးကို click လုပ္လိုက္ပါ။ အမွန္ျခစ္(✔)ေလးျဖစ္သြားရင္ ရပါၿပီ။ သတိ - follow အေရွ႕မွာ အမွန္ျခစ္(✔)ေလး ရွိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ follow လုပ္ၿပီးသားမို႔ပါ။ ထပ္လုပ္စရာမလုိပါဘူး၊
Labels:
က်န္းမာေရး
မွတ္ခ်က္ေရးသားလုိတဲ့ စာဖတ္ပရိတ္မ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ဖြင့္ေပးလုိက္ပါျပီ။ မွတ္ခ်က္မ်ား ေရးသားႏုိင္ပါျပီ။
ေနာက္ဆုံးရ သတင္းမ်ားကုိ ေအာက္ပါ Tweets မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Tweets ရဲ ့ေဘးေဘာင္တန္းကုိ ဆဲြခ်ျပီ မိမိတုိ ့စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ ေအာက္က Link ကုိ ႏွိပ္ျပီ အျပည့္အစုံဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
Tweets by @thithtoolwin