၁။ မဂၤလာပါ ေဒါက္တာ။ သမီးရဲ႕ညာဘက္ရင္သားမွာ မာေနတဲ့အခဲတခု ႐ွိေနပါတယ္။ ေတြ႔တာၾကာေနပါၿပီ။ ၁ ႏွစ္ ေက်ာ္ေလာက္႐ွိပါၿပီ။ စေတြ႔တုန္းက မန္က်ည္းေစ့ေလာက္႐ွိ။ ခု ကြမ္းသီးျခမ္းေလာက္႐ွိေန။ နာက်င္ျခင္းမ႐ွိ။ အေၾကာတက္ျခင္းလဲမ႐ွိပါ။ မကိုက္ခဲပါ။ ထိုင္ေနလ်င္စမ္းလို႔မရ။ ပက္လက္အိပ္လ်င္ေတြ႔ရပါတယ္။ ရာသီလာခါနီးရင္ နာတက္ပါတယ္။ သမီးကကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္မွာေၾကာက္ေနလို႔ပါ။ ဆရာ၀န္ႏွင့္ျပဖို႔ အေျဖသိမွာေၾကာက္ေနမိပါတယ္။ အသက္က ၄၂ အပ်ိဳ။ ရာသီက မွန္ပါတယ္။ နဲေတာ့နဲတယ္။ ၂ ရက္ပဲလာ။
၂။ ဆရာ သမီးအသက္ ၁၃ ႏွစ္ပါဆရာ။ ညာဖက္ရင္သားမွာ အက်ိတ္တက္ေနလို႔ပါ။ အစကေတာ့မနာပါဘူး။ အခုေတာ့ နာပါတယ္။ ဘယ္ဖက္ရင္သားမွာလဲတခါတေလဆိုရင္တက္ပါတယ္။ တက္ေနတာ အခုဆို၃လေလာက္႐ွိေနပါၿပီ။ အဲဒါ ရင္သားကင္ဆာမ်ားျဖစ္တက္လားလို႔ပါဆရာ။ ၿပီးရင္ ရင္သားကင္ဆာက ဘယ္အသက္အရြယ္ေတြမွာ ျဖစ္တက္လဲဆရာ။ သမီးက ႕႕႕႕႕ မွာေနပါတယ္။ ေဆးခန္းသြားျပဖို႔ကလည္း ႕႕႕႕႕ စကားသိပ္မတက္လို႔ပါ။ ေျဖေပးပါေနာ္ဆရာ။
၃။ ဆရာ က်မနာမည္က ႕႕႕႕႕၊ အသက္ ၃၁၊ အပ်ိဳပါ၊ က်မအခု ႕႕႕႕႕မွာပါ။ က်မဘယ္ဖက္ႏို႔ေဘး ခ်ိဳင္းေအာက္မွာ အလံုးတလံုး ေဂၚလီလံုးအရြယ္ရိွတယ္။ သံုးနစ္ေလာက္ၾကာၿပီ။ အလံုးကမာၿပီး ေရြ႔႕လို႔ရတယ္၊ ဆရာဝန္ တခါျပဖူတယ္၊ ဘာမွမျဖစ္ဘူးဆိုၿပီး ဒီတိုင္ထားတယ္တယ္။ အခုရာသီလာခ်ိန္ နည္းနည္းကိုက္သလိုခံစားရတယ္။ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္နိင္ပါသလား။ ခြဲစိတ္ဖို႔ လိုမလားလို႔ဆရာကုိ လွမ္းေမးၾကည့္တာ၊ မ်ိဳး႐ိုးမွာလဲ ကင္ဆာေတာ့ မရိွဘူးဆရာ။
၄။ ဆရာ သမီးညီမေလးက ရင္သားမွာ အက်ိတ္ျဖစ္ေနတာကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ လေလာက္က စၿပီးစမ္းမိပါတယ္။ ခြဲမယ္ ခြဲမယ္နဲ႔ မခြဲျဖစ္ပဲေနေနရတုန္းပဲ။ အသက္က ၃၁ ႏွစ္ပါ အိမ္ေထာင္ မရွိပါဘူး။
မိန္းကေလးတိုင္း အမ်ိဳးသမီးၾကီးငယ္တိုင္း ကိုယ့္ရင္သားကိုယ္ စမ္းသပ္ျပီး၊ သံသယရွိရင္ ခ်က္ခ်င္း ဆရာဝန္ကုိ ျပသင့္တာ သိေနၾကပါျပီ။ ကင္ဆာဆိုရင္ ေၾကာက္စရာမွန္ေပမဲ့ ေစာေစာသိလို႔ စနစ္တက်ကုသရင္ အမ်ားၾကီး ေကာင္းေစတဲ့ ကင္ဆာထဲမွာ ရင္သားကင္ဆာက ထိပ္ကေနတယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအက်ိတ္ေတြက ၈ဝ% ရွိတယ္။ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ အက်ိတ္နခမ္းသားက ေခ်ာေမြ႔ေနမယ္၊ ေရြ႔ရွားလို႔လဲ လြယ္တယ္။ ေနာက္ျပီး အက်ိတ္ရယ္လို႔ မဟုတ္ဘဲ ထိခိုက္မိလို႔။ လစဥ္နဲ႔ အသက္ေၾကာင့္ ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲ၊ ေဆးဝါးေတြကေနလည္း ရင္သားမွာ အရင္လိုမဟုတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ ရင္သား ႏွစ္ဘက္ဟာ တသက္လံုး ေျပာင္းလဲေနတာပါ။
အသက္ငယ္သူေတြမွာ ကင္ဆာမဟုတ္ပါ။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့ ရင္သားအကိ်တ္ေတြကေတာ့ -
(၁) Fibrocystic changes (ဖိုက္ဘရိုဆစ္စတ) အေျပာင္းအလဲ။ ေဟာ္မုန္းေျပာင္းလဲေနတာကေန ျဖစ္ေစတယ္။ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဥပမာ ရာသီမလာခင္ တင္းျပီး နာခ်င္တာမ်ိဳး။ တခါတေလ ႏို႔သီးအဖ်ားကို ညွစ္ၾကည့္ရင္ အရည္လိုပါ ထြက္ႏိုင္ေသးတယ္။ အက်ိတ္လိုျဖစ္ေနတာ အေခ်ာင္းလိုက္၊ အေျမွာင္းလိုက္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ခပ္မာမာ ရာဘာနဲ႔တူတယ္။ အသက္ ၄ဝ ေအာက္မွာသာအျဖစ္မ်ားတယ္။ ခြဲစရာမလိုပါ။ ကုစရာမလိုပါ။ နာတာေရာင္တာအတြက္ အေနရခက္ရင္ အနာ-အကိုက္ သက္သာေဆးေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
(၂) Simple Cysts ရိုးရိုး (ဆစ္)။ အရည္ျပည့္ေနတဲ့အိတ္ေလးမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ တခုတည္းေရာ တခုမကပါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရြယ္အစားလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္တယ္။ နာႏိုင္တယ္။ နာတာကလည္း ရာသီခြင္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းတယ္။ ေဆးထိုးအပ္သံုးျပီး စုပ္ထုတ္ႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္တာေသျခာဘို႔လုပ္တာလည္း ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္တာပါဘဲ။
(၃) Fibroadenomas (ဖိုက္ဘရိုအဒီႏိုးမား)။ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတဲ့ အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ အစိုင္အခဲျဖစ္ေနမယ္။ စမ္းၾကည့္ရင္ ရင္သားအတြင္းထဲမွာ ေရြ႔တာ သိပ္လြယ္ကူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏို႔ထဲကၾကြက္လို႔တင္စားေခၚၾကတယ္။ ခြဲစိတ္ေပးရတာမ်ားတယ္။ အသက္ ၂ဝ-၃ဝ အတြင္း အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ခြဲရတာမ်ားတယ္။ ကင္ဆာမဟုတ္။
Lumpectomy အက်ိတ္ခြဲထုတ္နည္းက သမားရိုးက်နည္းျဖစ္တယ္။ Laser ablation, Cryoablation တျခားနည္းေတြလဲ ခုေခတ္မွာ စမ္းသံုးပါတယ္။
(၄) Intraductal papillomas ႏို႔ျပြန္တြင္းက (ပက္ပလိုမား)။ ေသးတယ္၊ အေသအခ်ာၾကည့္ရင္ ၾကြက္ႏို႔လိုတူတယ္။ ႏို႔သီးအနာတဝိႈက္မွာေတြ႔ရတယ္။ အသက္ ၄ဝ-၅ဝ ေတြမွာပိုျဖစ္ျပီး ႏို႔သီးအဖ်ားကေန ေသြးထြက္ႏိုင္တယ္။ Lumpectomy အက်ိတ္ခြဲထုတ္နည္းက သမားရိုးက်နည္းျဖစ္တယ္။ Laser ablation, Cryoablation တျခားနည္းေတြလဲ ခုေခတ္မွာ စမ္းသံုးပါတယ္။
(၅) Traumatic fat necrosis ထိခိုက္မိလို႔ အဆီခဲေတြပ်က္စီးျခင္းျဖစ္တယ္။ ခပ္ဝိုင္းဝိုင္း။ ခပ္တင္းမာမာ၊ တခုတည္းရွိျပီး၊ မနာဘူး။ အနာသက္သာေဆးသာလိုမယ္။
(၆) Mastitis ႏို႔နာဆိုတာလဲ တျခားေနရာေတြမွာျဖစ္တဲ့အနာလိုပါဘဲ။ ႏို႔ပိုးဝင္ျခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အက်ိတ္ျဖစ္မယ္၊ နာမယ္၊ အေပၚယံအေရျပား နီျမန္းေနမယ္။ အနာက အေရျပားနဲ႔နီးမွသာ နီတာျမင္ရမယ္။ အပူခ်ိန္စမ္းရင္ ပိုပူေနမယ္။ အပူကပ္ေရးရမယ္။ ပိုးေသေဆး နဲ႔ အနာသက္သာေဆး ေပးမယ္။ ျပည္တည္ရင္ေတာ့ ျပည္က္ုိ ထုတ္ရမယ္။
(၇) Breast Pseudolumps အက်ိတ္မဟုတ္တဲ့ အက်ိတ္။ ရင္သားအတုထဲက (စီလီကြန္) တေနရာကထူပ်စ္လာတာ၊ အဆီခဲတခ်ိဳ႕ေသတာ၊ ေအာက္ကနံရိုး။ Breast cancer ကင္ဆာ၊ Lipoma အဆီအက်ိတ္ နဲ႔ Milk cyst (galactocele) ႏို႔ရည္ခဲေတြလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ္။
ေရာဂါနာမည္ေတြ အဂၤလိပ္လိုပါေရးထားလို႔ စိတ္မပူ၊ စိတ္မရႈတ္ပါနဲ႔။ ၁၊ ၂၊ နဲ႔ ၃ ေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ နံပါတ္ (၃) ကိုသာ ခြဲေပးရတာမ်ားပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
