ႀကီးမွ ေပါက္တဲ႕ဝက္သက္


ကေလးဘဝက ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ကို အလြန္တမ္းတ ပါသည္။ ေမာင္ႏွမ တစ္ေတြ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ႏွင့္အတူ တစ္ေနကုန္ ေဆာ့ကစား ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ကြၽန္မႏွစ္တန္း စာေမးပြဲေျဖၿပီး ဧၿပီလမွာ အစ္ကိုေတြက အရင္ဖ်ားၿပီး အနီစက္ အဖုေသးေလးမ်ား ထြက္လာသည္။ မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ ကြၽန္မလည္း သူတို႔လိုမ်ဳိး တစ္ပံုစံတည္း လိုက္ျဖစ္သည္။ အန္တီေဒါက္တာက''ဝက္သက္'' ျဖစ္တာလို႔ ေျပာသည္။ ကြၽန္မတို႔ ေမာင္ႏွမ တစ္ေတြ အစားအေသာက္မပ်က္၊ အေဆာ့မပ်က္၊ အၿပံဳးမပ်က္ ဘဲ''ဝက္သက္'' ဆိုတာကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့သည္။

ကြၽန္မေဆးေက်ာင္းသူ ဘဝ ေရာက္လာေတာ့မွ ကေလး ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ဝက္သက္ေၾကာင့္ အဖ်ားႀကီးၿပီး တက္သြားေသာ ကေလးမ်ား ေတြ႕ရသည္။ ဝက္သက္ျဖစ္ၿပီး အဆုတ္ေရာင္တာ၊ အထက္လန္ ေအာက္ေလွ်ာ ျဖစ္တာ၊ အာဟာရ ပိုၿပီး ခ်ဳိ႕တဲ့တာ၊ ပါးေပါက္နာႀကီး ျဖစ္တာေတြ႕ရမွ ''ဝက္သက္''ဆိုတာ ေပါ့ေသးေသး မဟုတ္ေၾကာင္း မ်က္ဝါးထင္ သိရွိ ရပါသည္။ ''ဝက္သက္''ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးကုိ ကြၽန္မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ေလာက္ကတည္းက စတင္ထိုးၿပီ ျဖစ္သည္။

ယခုႏွစ္ မတ္လကုန္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ဘီဘီစီ သတင္းအရ အီတလီႏွင့္ ႐ိုေမးနီးယား ႏိုင္ငံတို႔တြင္ ဝက္သက္ေရာဂါ အျဖစ္မ်ား ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ကလည္း ကာကြယ္ေဆး လက္လွမ္း မမီျခင္း၊ ေနရာေဒသအႏွံ႔ မေရာက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ဝက္သက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူ မ်ားျပားလ်က္ရွိၿပီး ဥေရာပတစ္ခြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အီတလီ ႏိုင္ငံတြင္ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ လူ ၂ဝဝခန္႔၊ ႐ိုေမးနီးယား ႏိုင္ငံတြင္ လူ ၃၄ဝဝ ခန္႔ ဝက္သက္ေရာဂါ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ႐ိုေမးနီးယား ႏိုင္ငံ၌ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ဝက္သက္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၁၇ ဦးခန္႔ ရွိသည္။

''ဝက္သက္'' ေရာဂါသည္ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ဝက္သက္ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးသည္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ ျပင္ပတြင္ ႏွစ္နာရီခန္႔ အသက္ရွင္ ႏိုင္ပါသည္။ ႏွာေခ်ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုး ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ဝက္သက္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ ထိေတြ႕မိ၍ လည္းေကာင္း ဝက္သက္ေရာဂါ ကူးစက္ႏိုင္ပါသည္။

''ဝက္သက္'' ေရာဂါသည္ အလြန္ကူးစက္ ျမန္သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ယခုအခါ လူအမ်ားအျပား ခရီးသြားလာမႈ မ်ားျပား လာျခင္းေၾကာင့္ မည္သူမွ်၊ မည္သည့္ ႏိုင္ငံမွ်''ဝက္သက္ေရာဂါ'' လြတ္မည္မဟုတ္ပါ။ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဝက္သက္ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားမွသာ ကူးစက္မႈကို ဟန္႔တားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

ဤသတင္း ေဆာင္းပါးအရ ဥေရာပရွိ ဝက္သက္ေရာဂါ အျဖစ္မ်ားေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီ၊ ပိုလန္၊ ႐ိုေမးနီးယား၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ ယူကရိန္းတို႔ ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ဆန္းပိုင္းတြင္ ဝက္သက္ေရာဂါ ျဖစ္သူဦးေရ ပိုမ်ား လာသည္ဟု ဆိုသည္။ အဂၤလန္ ႏိုင္ငံတြင္ ဝက္သက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူ ဦးေရမွာ ၅၇၅ ဦးရွိသည္ဟု တင္ျပထားသည္။

၂ဝ၁၆ ေဖေဖာ္ဝါရီမွ ၂ဝ၁၇ ဇန္နဝါရီအထိ ဤႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ''အမ္အမ္အာ'' ေခၚ (ပါးခ်ိတ္ေရာင္ေရာဂါ၊ ဝက္သက္ေရာဂါ၊ ဂ်ဳိက္သိုးေရာဂါ) ကာကြယ္ေဆးကို ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ား အားလံုးကို ထိုးေစပါသည္။

ယူကရိန္း ႏိုင္ငံတြင္ ဤကာကြယ္ေဆးကို အျပည့္အဝ မထိုးရသည့္ အေၾကာင္းတရား မ်ားမွာ ေဆးမလံုေလာက္ျခင္း၊ ျပည္သူလူထုက ေဆးထိုးရမွာ ေၾကာက္ျခင္း၊ ဆက္သြယ္ေရး အဆင္မေျပျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ ေတြ႕ရသည့္ အခက္အခဲမ်ားမွာ ဆရာဝန္ ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ ေဆးဆိုင္ၾကားတြင္ သြားရသည့္ အခ်ိန္ မ်ားျခင္းေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ ကာကြယ္ေဆး ထိုးျခင္းကို မိဘမ်ားက အေလးမ ထားျခင္း၊ စားဝတ္ေနေရး အတြက္ အလုပ္မ်ား ႐ႈပ္ေနျခင္း မ်ားသည္လည္း ကာကြယ္ ေဆးထုိးရန္ အခက္ေတြ႕မ်ားေသာ ျပႆနာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

အဂၤလန္ ႏိုင္ငံတြင္ ''အမ္အမ္အာ'' ကာကြယ္ေဆးကို ငါးႏွစ္ အရြယ္ကေလးမ်ား၏ ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ထိုးၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္က ''ဝက္သက္ေရာဂါ'' အမ်ားအျပား ျဖစ္ျခင္းအတြက္ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။ ''ဝက္သက္ေရာဂါ'' အျဖစ္မ်ား သူမ်ားမွာ အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ႏွင့္ အထက္ ကေလးမ်ားႏွင့္ လူငယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ၿပီး ၄င္းတို႔သည္ ''အမ္အမ္အာ'' ကာကြယ္ေဆး ႏွစ္ႀကိမ္ မထိုးရေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ထို႔ျပင္ ဂီတပြဲလမ္း သဘင္မ်ား သည္လည္း ကေလး လူငယ္မ်ား အစုအေဝးႀကီး ဝက္သက္ေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

ယခုႏွစ္ ဧၿပီလဆန္းတြင္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕၌ ''ဝက္သက္ေရာဂါ'' အမ်ားအျပား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ၄င္းတို႔ သည္လည္း ကာကြယ္ေဆး ႏွစ္ႀကိမ္ မထိုးရေသးသူ အမ်ားစု ျဖစ္ေနသည္။

ကာကြယ္ေဆး လံုးဝ မထိုးရေသးသူ ကေလးမ်ားသည္ ''ဝက္သက္ေရာဂါ'' ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ၿပီး ဝက္သက္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ား ေၾကာင့္လည္း အသက္အႏၲရာယ္ ဆံုး႐ႈံး ႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္။ ကာကြယ္ေဆး တစ္ႀကိမ္ထိုးလွ်င္ ကာကြယ္ႏိုင္ႏႈန္း ၈၅ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ ရွိၿပီး ႏွစ္ႀကိမ္ထိုးလွ်င္ ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ခန္႔အထိ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ ဝက္သက္ျဖစ္သူတြင္ အနီစက္ မေပၚမီ ေလးရက္ခန္႔ႏွင့္ အေရျပားမ်ား ကြာက်ၿပီး ေလးရက္ခန္႔ အထိသည္ ကူးစက္မႈ အမ်ားဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္သည္။

မိမိတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ကုသေဆး မရွိေသာ ကာကြယ္ေဆးသာ ရွိေသာ ဝက္သက္ေရာဂါကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ ကေလးလူငယ္ အားလံုး ကာကြယ္ေဆး ႏွစ္ႀကိမ္ မျဖစ္မေန ထုိးသင့္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ထားျခင္း မရွိပါက ႀကီးမွေပါက္တဲ့ ဝက္သက္ အကုခက္ေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပလုိက္ပါသည္။ ။

ပါေမာကၡေဒါက္တာခင္ျဖဴျပာ
ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia

မွတ္ခ်က္ေရးသားလုိတဲ့ စာဖတ္ပရိတ္မ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ဖြင့္ေပးလုိက္ပါျပီ။ မွတ္ခ်က္မ်ား ေရးသားႏုိင္ပါျပီ။

ေနာက္ဆုံးရ သတင္းမ်ားကုိ ေအာက္ပါ Tweets မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Tweets ရဲ ့ေဘးေဘာင္တန္းကုိ ဆဲြခ်ျပီ မိမိတုိ ့စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ ေအာက္က Link ကုိ ႏွိပ္ျပီ အျပည့္အစုံဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
 

Sponsors

အႏုပညာရွင္ႏွင့္ လူသိမ်ားသူမ်ား

အားကစား သတင္မ်ား

နည္းပညာ သတင္းမ်ား

Most Reading

အသစ္တင္သမွ် အခ်ိန္နဲ ့တေျပးညီဖတ္ရႈရန္ Like ႏွိပ္ေပးပါ

သတင္းစာႏွင့္ ဂ်ာနယ္မ်ား