သြားကိုက္ သြားနာျခင္း (Dental Caries) ေဝဒနာ


လူမ်ဳိးမေရြး၊ ႏိုင္ငံမေရြး၊ အသက္ အရြယ္မေရြး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး လူတုိင္း သြားကိုက္ သြားနာ တတ္သည္။သြားကိုက္ သြားနာျခင္းအေၾကာင္းရင္း။ သြားကိုက္သြားနာျခင္းမွာ သြားပိုးစားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လူသားတုိ႔တြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား၌ သြားပိုးစားျခင္းသည္ တစ္မ်ဳိး အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။

မာေက်ာေသာ အရာတစ္ခုခုကို ကိုက္မိ၍ လည္းေကာင္း၊ စိတ္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း သြားနာျခင္း ျဖစ္တတ္သည္။ အသက္အရြယ္ ႀကီးလာသူမ်ားတြင္ သြားခိုင္ခံ့မႈ ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး အစာစားစဥ္တြင္ မၾကာခဏ သြားနာေလ့ရွိသည္။

သြားပိုးစားျခင္း။ စားၾကြင္းစားက်န္မ်ားရွိ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ကစီဓာတ္ကို အေျခခံ၍ ခံတြင္းအတြင္းရွိ ဗက္တီးရီးယား ပိုးမႊားငယ္မ်ားႏွင့္ တံေတြးမွ အစာေျခ ရည္အင္ ဇိုင္းဓာတ္တုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ႏို႔အက္စစ္ ဓာတ္အျဖစ္ အစာမ်ား အခ်ဥ္ေပါက္လာၾကသည္။ ယင္း အက္စစ္ဓာတ္သည္ ပထမသြား၏ အျပင္ဆံုး လႊာျဖစ္ေသာ ေၾကြသြားလႊာေပၚ စတင္ ပ်က္စီးေစ၍ အမည္းစက္ကေလး အသြင္ျဖင့္ ေပၚေပါက္ လာခဲ့သည္။ ယင္းေၾကြသြားလႊာသည္ မီးေလာင္ ကြၽမ္းႏုိင္ျခင္းမရွိ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မပ်က္စီး၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္ အမာဆံုးပစၥည္း ျဖစ္ေသာ္လည္း အက္စစ္ဓာတ္ကို ခံႏုိင္စြမ္းမရွိေပ။

အတန္ၾကာေသာအခါ သြား၏ ဒုတိယအလႊာျဖစ္ေသာ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာကိုပါ ပ်က္စီးေစ၏။ ေၾကြသြားလႊာႏွင့္ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာတုိ႔အၾကား ေဘးကို ျပန္႔ကား၍ သြားလွ်င္အေခါင္း ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔ အလႊာႏွစ္လႊာ ပ်က္စီးသည့္အေျခအေနတြင္ သြားကိုက္သြားနာျခင္းကို မခံရ ေသးေသာ္လည္း အပူအေအးစသည္တုိ႔ကို ေကာင္းစြာ မခံႏုိင္ေပ။ အထူးသျဖင့္ အေအးဓာတ္၊ ေရခဲေရ ေသာက္လိုက္လွ်င္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္ႏွင့္ အတုိ႔ခံရသကဲ့သို႔ သြားတြင္ က်ဥ္၍ လာတတ္သည္။

ေနာက္တျဖည္းျဖည္း သြား၏ အတြင္းလႊာပါ ပ်က္စီးလာေသာအခါ အတြင္းရွိ အာ႐ံုေၾကာငယ္မ်ားႏွင့္ ယင္းအက္စစ္ဓာတ္တုိ႔ ထိသြားၿပီး အလြန္အမင္း နာက်င္၍အခံရခက္လွေသာ သြားကိုက္ျခင္းေဝဒနာ ခံစားရေလ သည္ ။ ယင္းကဲ့သို႔ သြားပိုးစားၿပီး သြားကိုက္ခံရျခင္းမွာ လမ္းေဘး သြားပိုးခ်ဆရာ အမည္ခံမ်ား ခ်ျပေသာ မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ႏုိင္ေလာက္သည့္ ပိုးေကာင္မ်ဳိးမဟုတ္ပါ မ်က္စိႏွင့္ မျမင္ႏုိင္ပါ။

သြားပိုးစားျခင္း အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေသာ ေနရာမ်ားမွာ သြားမ်ားအတြင္း အစာကပ္၍ တင္က်န္ ေနတတ္ေသာ မ်က္ႏွာျပင္မ်ား ဥပမာ-အံသြားအေပၚ မ်က္ႏွာျပင္တြင္ရွိေသာ ခ်ဳိင့္ကေလးမ်ား၊ သြားႀကိဳ သြားၾကားႏွင့္ သြားအရင္းတုိ႔တြင္ ျဖစ္္တတ္ပါသည္။

သြားပိုးစားျခင္းေနာက္ဆက္တြဲမ်ား။ သြားပိုးစားျခင္းသည္ သြားကိုက္၊ သြားနာျခင္း ေဝဒနာကို ေပးႏုိင္သည္ သာမက အျခား ေနာက္ဆက္တြဲ အႏၲရာယ္မ်ား ရွိႏုိင္သည္။ သြားပိုးစားျခင္းေၾကာင့္ သြားမ်ား အခ်ိန္မတုိင္မီ က်ဳိးျခင္း၊ ကြၽတ္ထြက္ျခင္းျဖင့္ လံုေလာက္ေသာ သြားအေရအတြက္ မျပည့္စံုသျဖင့္ အစာေၾကညက္စြာ မဝါးႏုိင္ျခင္း၊ သြားမ်ား ခ်ဳိ႕ယြင္း၍ အျမင္မလွ အၾကည့္ရဆိုးျခင္း၊ သြားကိုက္ခဲနာက်င္ျခင္း၊ အလုပ္ ပ်က္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္ ။

သြားပိုးစားျခင္းမွ ဗက္တီးရီးယားမ်ားက သြားအတြင္းပိုင္းရွိ ေသြးေၾကာငယ္မ်ား အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္၍ တစ္ကိုယ္လံုး ပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီး အျပင္းဖ်ားျခင္း၊ အဆစ္အမ်က္ေရာင္ျခင္း၊ ႏွလံုး အတြင္းသား ေရာင္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ျခင္း စသည္တုိ႔ျဖစ္ကာ အာ႐ံုေၾကာႏွင့္ မ်က္စိကိုလည္း ထိခိုက္ေစႏုိင္သည္။

သြားကိုက္၊ သြားနာလွ်င္။ သြားပိုးစားျခင္းမွ သြားကိုက္သြားနာျခင္း ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ယာယီအားျဖင့္ သြားပိုးစားထားေသာ သြားအေခါင္းေပါက္အတြင္းရွိ ၿငိတြယ္ေနေသာ အစာေဟာင္းမ်ားကို အသာအယာ ဖယ္ထုတ္၍ လည္းေကာင္း၊ ပလုတ္က်င္း၍လည္းေကာင္း စင္ၾကယ္ေစၿပီး ေလးညႇင္းပြင့္၊ ေလးညႇင္းဆီ သို႔မဟုတ္ သစ္ႀကံပိုးဆီ စသည္တုိ႔ကို ဝါဂြမ္းသန္႔သန္႔မွာဆြတ္ၿပီး အေခါင္း ေပါက္ထဲတြင္ ထည့္သြင္းျခင္း၊ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး စားျခင္းစသည္တုိ႔ျဖင့္ သက္သာေစႏိုင္သည္။

အၿမဲသြားေကာင္းေစရန္ သြားဘက္ဆုိင္ရာ ဆရာဝန္ထံျပသၿပီး သြားပိုး အေခါင္းကို ပိတ္၍ ေၾကြဖာျခင္း၊ သြားပိုးစားျခင္းမ်ားလွ်င္ ႏုတ္ပစ္ျခင္း၊ ျပန္လည္ သြားစိုက္ျခင္းစသည္တုိ႔ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။

သြားကိုက္ သြားနာျခင္းမျဖစ္ရန္။ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံတုိ႔တြင္ အစိုးရက ႀကီးၾကပ္၍ ေသာက္သံုးေရ၌ ဖလို႐ိုက္ဓာတ္ဆားကို သင့္ေလ်ာ္ေသာ အခ်ဳိးအဆ (ေရအဆတစ္သန္းလွ်င္ ဓာတ္ဆားတစ္ဆ) ထည့္ျခင္းျဖင့္ သြားပိုးစားျခင္းမွ ကာကြယ္ၾကသည္။ ယင္းဓာတ္ဆားက အက္စစ္ဓာတ္၏ တုိက္ဖ်က္မႈကို ခုခံေပးသည္။

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၈ဝ ေလာက္ကတည္းက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ စတင္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ယင္းနည္းကို ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အသံုးျပဳေနၾကပါၿပီ။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ယင္းနည္းသည္ လူကို အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေစဘဲ အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းေစေၾကာင္း တရားဝင္ အသိအမွတ္ ျပဳခံရသည္။ စရိတ္စက အကုန္အက် အသင့္အတင့္ရွိ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံက မသံုးႏုိင္ေသးပါ။ ရန္ကုန္ ေရေပးေဝေရး စနစ္မွာ ေရအဆ တစ္ကုေဋ၌ တစ္ဆႏႈန္းသာ ပါဝင္ပါတယ္။

မွန္ကန္ေသာ သြားတုိက္နည္း။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္း၍ သြားေရာဂါ ကင္းႏုိင္ေစရန္ အဓိကအားျဖင့္ မွန္ကန္စြာ သြားတုိက္တတ္ဖုိ႔လိုသည္။ သြားကိုက္ျခင္း၏ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈသည္ သြားတုိက္နည္းစနစ္၊ သြားတုိက္သည့္အခ်ိန္၊ သြားတုိက္ေဆးႏွင့္ သြားပြတ္တံ စသည္တုိ႔အေပၚတြင္ မူတည္သည္။

သြားတုိက္ျခင္းသည္ သြားကိုစင္ၾကယ္ေစ၍ သြားဖံုးကို သန္မာေစကာ ခံတြင္းမွ အနံ႔ဆိုးမ်ားကိုလည္း ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ သြားတုိက္ေဆးႏွင့္ သြားပြတ္တံတုိ႔သည္ သြားတိုက္ျခင္းတြင္ အဓိက အက်ဆံုး မဟုတ္သျဖင့္ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ အနံ႔ႏွင့္ပံုစံကို ေရြးခ်ယ္၍ သံုးႏုိင္ပါသည္။ သြားတုိက္ေဆးတြင္ ဖလို႐ိုက္ဓာတ္ဆားါဝင္၍ ပိုမို သင့္ေလ်ာ္သည္။

အဓိက အေရးႀကီးသည္မွာ သြားတုိက္နည္းစနစ္ႏွင့္ သြားတိုက္သည့္အခ်ိန္ မွန္ကန္ရန္ ျဖစ္သည္။ လူအမ်ားစုမွာ မွားယြင္းေသာနည္းျဖင့္ သြားတုိက္ေလ့ရွိသည္။ ယင္းမွာ ပါးစပ္တစ္ဖက္မွ အျခားတစ္ဖက္သုိ႔ ကန္႔လန္႔ျဖတ္တုိက္ၾကျခင္း၊ သြားအရင္းကို လႊနဲ႔တျဖည္းျဖည္းပြတ္ တိုက္သကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေစသျဖင့္ ၾကာလွ်င္သြားအရင္း၌ ပြန္းၿပီး သြားအလႊာမ်ား တုိက္စား သြားေစႏုိင္၍ အေအး မခံႏုိင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္လာေစႏိုင္သည္။

မွန္ကန္ေသာ သြားတုိက္နည္းမွာ ပါးစပ္အတြင္းသြား ပြတ္တံႏွင့္ သြားမ်ား၏ အျပင္၊ အတြင္း၊ အေပၚ၊ ေဘးစသည့္ေနရာစံုကို တစ္ေနရာတြင္ ငါးႀကိမ္ခန္႔ အထက္ေအာက္ဆြဲတိုက္ရမည္။

ဆား၊ မီးေသြးႏွင့္ သြားတုိက္ျခင္းသည္ မသင့္ေလ်ာ္လွေခ်။ ဆားသည္ က်စ္လ်စ္မာေက်ာ၍ ဆားပြင့္မ်ား၌ ေထာင့္စြန္းမ်ားပါသည္။ အၿမဲတမ္းဆားျဖင့္ သြားတိုက္ပါက သြားအေပၚယံလႊာ ပါးလႊာၿပီး ၾကာလွ်င္အပူ၊ အေအးဒဏ္ကိုမခံႏုိင္ျဖစ္လာေစသည္။ ယင္းျပင္ တစ္ခါတစ္ရံ သြားဖံုးမ်ားကိုပါ ပြန္းမိလွ်င္ သြားဖံုးမွသြားကိုက္ျခင္း ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။

အမွန္စစ္စစ္ နံနက္အိပ္ရာထ သြားတုိက္ျခင္းထက္

ညအိပ္ရာဝင္ သြားတုိက္ျခင္းကပို၍ မွန္ကန္သည္။ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္သြားတြင္ စားၾကြင္း၊ စားက်န္မ်ား ကပ္မေနေစရန္၊ ညအိပ္ရာဝင္ခါနီး မွန္မွန္ သြားတုိက္ရန္ လိုပါသည္။

သြားဖံုးေရာင္ျခင္းမွာ ဗက္တီးရီးယား စထရပ္တိုေကာ့ကပ္ျဖစ္ရာ ပဋိဇီဝေဆး ေသာက္သံုးရမည္။ ဝက္႐ူးျပန္၊ မ်ဳိးဗီဇေၾကာင့္ သြားဖံုးေရာင္ျခင္းႏွင့္ အေၾကာင္း တစ္စံုတစ္ရာ မရွိဘဲ ေရာင္ျခင္း၊ ပါးစပ္ျဖင့္ အသက္႐ွဴၿပီး အိပ္တတ္သူမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္သည္။ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ သြားဖံုးေရာင္ျခင္းမ်ားမွာ လိင္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာင္းလဲေသာ ေဟာ္မုန္း ဓာတ္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ မီးယပ္လာေသာ အခါတြင္ လည္းေကာင္း၊ ပဋိသေႏၶ တားေဆး စားေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား တြင္ လည္းေကာင္း သြားဖံုးေရာင္တတ္ပါသည္။

သြားဖံုးထိပ္မ်ားရိၿပီး သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါတြင္ ဗီပရီယို၊ ဘက္စလပ္ျဖဴေဖာ္မင္ႏွင့္ စပိုင္႐ိုကီဘာ ဗင္စီတီေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယင္းသြားဖံုး ေရာဂါျဖစ္သူသည္ ဖ်ားျခင္း၊ မအီမသာ ျဖစ္ျခင္း၊ သြားဖံုးမ်ား နီျမန္းၿပီး ေရာင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္သည္။ ေသြးမ်ား ထြက္လာတတ္သည္။ နာလည္းနာၿပီး သြားမ်ားၾကားရွိ သြားဖံုးထိပ္မ်ားရိၿပီး ခ်ဳိင့္ဝင္ေနတတ္လ်က္ ေသြးစို႔ေနသည္။ ခံတြင္းမွ အာပုပ္နံ႔ထြက္တတ္သည္။ အခ်ိန္မီ ဂ႐ုတစိုက္ မကုသပါက ေရာဂါျပန္႔ပြားၿပီး ပါးေပါက္သြားျခင္း၊ ေမး႐ိုးပုပ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး အသက္က ို အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။

သြားဖံုးေရာင္ ကုသနည္းမွာ အနားယူျခင္းႏွင့္ အရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရန္ လိုသည္။ ခံတြင္းကို ဗက္တီးရီးယားႏုိင္သည့္ ေဆးရည္မရပါက ဆားရည္ေႏြးျဖင့္ ေဆးေၾကာေပးျခင္း၊ သြားဝန္းက်င္ကို သြားျခစ္ ကိရိယာျဖင့္ သန္႔ရွင္းေအာင္ ျခစ္ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္။

အခ်ဳိ႕ ပဋိဇီဝေဆး၊ အနာကိုက္ခဲ ေဆးမ်ားက သြားဖံုးေရာင္ျခင္း၊ သြားကိုက္ျခင္း ကုသႏုိင္သည္။

အလြန္ အခံရခက္လွေသာ သြားကိုက္၊ သြားနာ ေဝဒနာဆိုးသည္ သြားပိုးစားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ သြားပိုးစားရျခင္းသည္ ခံတြင္း မသန္႔ရွင္းမႈေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္၏။ အစာစားၿပီးတုိင္း ဖလို႐ိုက္ပါတဲ့ သြားတုိက္ေဆးႏွင့္ သြားတုိက္ေပးျခင္း၊ ဆားရည္ႏွင့္ ပလုတ္က်င္းျခင္း၊ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေအာင္ ထားျခင္းတုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရ ပါမည္။

သြားကိုက္၊ သြားနာ၊ သြားဖံုးေရာင္ေဝဒနာဆိုး၊ သြားပိုးစားျခင္း ေရာဂါစသည္တုိ႔ မျဖစ္ရေအာင္ ေန႔စဥ္မနက္ႏွင့္ ည(အနည္းဆံုး) ႏွစ္ႀကိမ္ သြားတုိက္သင့္ပါသည္။ အစာစားၿပီးတုိင္း သြား မတိုက္ႏိုင္ပါက၊ သြားၾကားရွိ အစာမ်ား ဖယ္ရွားျခင္း၊ ဆားရည္ႏွင့္ ပလုတ္က်င္းျခင္း ႐ိုး႐ိုးေရႏွင့္ ပလုတ္က်င္းျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။

အခ်ဳိစာ၊ အသားမ်ား ေလွ်ာ့စားၿပီး ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးမ်ားမ်ား စားကာ ခံတြင္း သန္႔ရွင္းေရးကို အစဥ္ ဂ႐ုျပဳရန္ လိုပါသည္။ ။

ေဒါက္တာလြင္သန္႔
ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/pg/mwdmedia

မွတ္ခ်က္ေရးသားလုိတဲ့ စာဖတ္ပရိတ္မ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ဖြင့္ေပးလုိက္ပါျပီ။ မွတ္ခ်က္မ်ား ေရးသားႏုိင္ပါျပီ။

ေနာက္ဆုံးရ သတင္းမ်ားကုိ ေအာက္ပါ Tweets မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Tweets ရဲ ့ေဘးေဘာင္တန္းကုိ ဆဲြခ်ျပီ မိမိတုိ ့စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ ေအာက္က Link ကုိ ႏွိပ္ျပီ အျပည့္အစုံဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
 

Sponsors

အႏုပညာရွင္ႏွင့္ လူသိမ်ားသူမ်ား

အားကစား သတင္မ်ား

နည္းပညာ သတင္းမ်ား

Most Reading

အသစ္တင္သမွ် အခ်ိန္နဲ ့တေျပးညီဖတ္ရႈရန္ Like ႏွိပ္ေပးပါ

သတင္းစာႏွင့္ ဂ်ာနယ္မ်ား