ေသြးတိုးအတြက္သံုးရတဲ့ေဆးက အမ်ိဳးေပါင္းမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ သင့္တဲ့ေဆး ေရြးေပးတယ္။ ေဆးေျပာင္းသံုးရတာလည္း ရွိမယ္။ ေသြးဖိအားက်-မက်နဲ႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ၾကည့္ရတယ္။ ေဆးတမ်ိဳးထဲမက တြဲေပးတာလည္းရွိတယ္။ ေဆးအဆကို တိုးတာ၊ ေလွ်ာ့တာရွိတယ္။ တခါတိုင္းလို႔ ေသြးဖိအားက်ေနတာကို ေပ်ာက္သြားျပီလို႔ထင္တာ မွားတယ္။ တသက္တာလံုး ေသြးဖိအားကို စစ္ေဆးေနရမယ္။ ေဆးေတြခ်ည္းနဲ႔လည္း မရေသးဘူး။ အစားအေသာက္ (ဆားေရွာင္-အဆီေလွ်ာ့)၊ ကိုယ္လက္လႈတ္ရွား၊ စိတ္ဖိအားခ်တာေတြပါလုပ္ေနရမယ္။
1. Diuretics ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးေတြ
ေက်ာက္ကပ္ကေန ေသြးထဲက ဆားဓါတ္ကို မ်ားမ်ားစြန္႔ထုတ္ေပးေစတယ္။ ဆားနဲ႔အတူ ေရပါထြက္ေစလို႔ ေသြးထုထည္ နည္းသြားေစတယ္။ ေသြးဖိအား က်ေစမယ္။
- Aldactone (Spironolactone)
- Dyrenium (Triamterene)
- Esidrix, Hydrodiuril, and Microzide (Hydrochlorothiazide or HCTZ)
- Hygroton and Thalitone (Chlorthalidone)
- Lasix (Furosemide)
- Lozol (Indapamide)
- Midamor (Amiloride hydrochloride)
- Mykrox and Zaroxolyn (Metolazone)
ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးေတြ တမ်ိဳးမက ေရာထားတာလဲရွိတယ္။
- Aldactazide (Spironolactone and Hydrochlorothiazide)
- Dyazide and Maxzide (Hydrochlorothiazide and Triamterene)
- Moduretic (Amiloride hydrochloride and Hydrochlorothiazide)
2. Beta-Blockers (ဘီတာ-ဘေလာ့ကာ)
ႏွလံုးခုန္ေနတာကို ေႏွးေစမယ္။ ႏွလံုးကိုလည္း ညွစ္ထုတ္အား နည္းေစတယ္။
- Blocadren (Timolol)
- Cartrol (Carteolol hydrochloride)
- Coreg (Carvedilol)
- Corgard (Nadolol)
- Inderal (Propranolol)
- Kerlone (Betaxolol)
- Levatol (Penbutolol sulfate)
- Lopressor and Toprol XL (Metoprolol)
- Sectral (Acebutolol)
- Tenormin (Atenolol)
- Visken (Pindolol)
- Zebeta (Bisoprolol fumarate)
- Normodyne and Trandate (Labetolol)
3. Alpha-Blockers (အယ္လ္ဖါ-ဘေလာ့ကာ)
အာရံုေၾကာ သတင္းေပးမႈမွာ သက္ေရာက္ေစတယ္။ ေဆးအရွိန္ေၾကာင့္ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြ ေျပေလ်ွာ့ေနေစမယ္။
- Cardura (Doxazosin)
- Hytrin (Terazosin)
- Minipress (Prazosin)
4. ACE Inhibitors (ေအစီအီး-အင္န္ဟဘစ္တာ)
Angiotensin-converting enzyme inhibitors လို႔လည္းေခၚတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြကို တင္းေစတဲ့ Angiotensin II ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းကို ဆန္႔က်င္တယ္။
- Accupril (Quinapril)
- Altace (Ramipril)
- Capoten (Captopril)
- Mavik (Trandolapril)
- Lotensin (Benazepril)
- Monopril (Fosinopril)
- Prinivil and Zestril (Lisinopril)
- Univasc (Moexipril)
- Vasotec (Enalapril)
5. ARBs (ေအ-အာရ္-ဘီ)
Aangiotensin II receptor blockers လို႔လည္းေခၚတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြတင္းမွာကို တားေပးမယ္။ Angiotensin II ေဟာ္မုန္းကို ဆန္႔က်င္တာဘဲ။
- Atacand (Candesartan)
- Avapro (Irbesartan)
- Benicar (Olmesartan)
- Cozaar (Losartan)
- Diovan (Valsartan)
- Micardis (Telmisartan)
- Teveten (Eprosartan)
6. Calcium Channel Blockers (ကယ္လစီယမ္-ခ်င္နယ္လ္-ဘေလာ့ကာ)
Calcium antagonist လို႔ေခၚတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြ တင္းမွာကို တားေပးတယ္။ ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြမွာရွိတဲ့ ၾကြက္သား (ဆဲလ္) ေတြထဲကို (ကယ္လစီယမ္) ဝင္လာမွာကို တားေပးတယ္။ ႏွလံုးခုန္တာကို ေႏွးေစတာလည္းရွိတယ္။
- Adalat and Procardia (Nifedipine)
- Calan, Covera, Isoptin, Verelan, and others (Verapamil)
- Cardene (Nicardipine)
- Cardizem, Cartia, Dilacor, and Tiazac (Diltiazem)
- DynaCirc (Isradipine)
- Norvasc (Amlodipine)
- Plendil (Felodipine)
- Sular (Nisoldipine)
7. Central Agonists (စင္ထရယ္-အင္တာဂြန္နစ္)
Brain ဦးေႏွာက္ကို သက္ေရာက္တယ္။
- Aldomet (Methyldopa)
- Catapres (Clonidine)
- Tenex (Guanfacine)
- Wytensin (Guanabenz)
8. Peripheral-Acting Adrenergic Blockers အဖ်ားပိုင္းကို သက္ေရာက္တဲ့ (အျဒီနားဂ်စ္-ဘေလာ့ကာ)
Nerve impulses အာရံုေၾကာသတင္းေပးခ်က္အေပၚ သက္ေရာက္တယ္။
- Hylorel (Guanadrel)
- Ismelin (Guanethidine)
- Serpasil (Reserpine) ျမန္မာျပည္မွာ အရင္ (ဘီပီအိုင္) ကေန Reserpine နာမည္နဲ႔ထုတ္တယ္။ ခုေနာက္ပိုင္း သိပ္မသံုးၾကေတာ့ဘူး။
9. Direct Vasodilators တိုက္ရိုက္ (ေဗဆိုဒိုင္လိတ္တာ)
ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံေတြမွာရွိတဲ့ ၾကြက္သားေတြကို ေပ်ာ့ေနေစတယ္။
- Apresoline (Hydralazine)
- Loniten (Minoxidil)
10. Direct Renin Inhibitors တိုက္ရိုက္ (ရီနင္-အင္ဟဘစ္တာ)
ACE inhibitors နဲ႔ ARBs ေဆးေတြလိုဘဲ သက္ေရာက္ေစတယ္။ Rennin ေခၚတဲ့ (အင္ဇိုင္းမ္) ကို တားေပးတယ္။
- Tekturna (Aliskiren)
• Hypertension (1) ေသြးတိုးေရာဂါ (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2008/10/high-blood-pressure.html
• Hypertension (2) ေသြးတိုးေရာဂါ (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/hypertension.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
