ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္က ၾကမ္းပိုးသတ္ေဆး ပါးစပ္ထဲဝင္ၿပီး ေသဆံုးခဲ့တာမ်ိဳး ပိုးသတ္ေဆး မေတာ္တဆ အဆိပ္တက္ခံရသူေတြ အထူးသျဖင့္္ ေက်းလက္ေတြမွာ မၾကာမၾကာ ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြက သတိေပးေျပာဆိုၾကပါတယ္။
ၾကမ္းပိုးသတ္ေဆး၊ ၾကြက္သတ္ေဆး၊ ပိုးဟပ္သတ္ေဆး၊ ျခင္သတ္ေဆး၊ ပရုပ္လံုး၊ လယ္ယာသီးႏွံဖ်က္ ပိုးသတ္ေဆး စသည္ျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၿပီး ပိုးသတ္ေဆးျပင္းထန္မႈ အဆင့္လည္း အမ်ိဳးမ်ိုဳးရွိပါတယ္။ ဒီျပင္းထန္မႈ အဆင့္အလိုက္ တံဆိပ္တပ္ထားတာမွာ အျပင္းထန္္ဆံုးျဖစ္တဲ့ Danger (ေခၚ) အႏၱရာယ္ အဆင့္ပံု (အရိုးေခါင္းနဲ႔ လက္ဖ်ံရိုးႏွစ္ခု ၾကက္ေျခခပ္ထားတဲ့ပံု) ျပထားရင္ ပိုးသတ္ေဆး တစ္စက္ ႏွစ္စက္ ကေန လၻက္ရည္ဇြန္း (ဇြန္းေသး) တစ္ဇြန္း ပမာဏ ပါးစပ္ထဲေရာက္ရံု၊ ခႏၱာကိုယ္ထဲ ဝင္ရံုနဲ႔ ေသဆံုးႏိုင္ ပါတယ္ ။ အနီေရာင္ သေကၤတနဲ႔ ျပေလ့ရွိတဲ့ Warning (ေခၚ) သတိေပးခ်က္ ပါရင္ အလယ္အလတ္ အဆိပ္ျပင္းထန္ၿပီး လၻက္ရည္ဇြန္း (ဇြန္းေသး) တစ္ဇြန္းကေန ထမင္းစားဇြန္း (ဇြန္းႀကီး) တစ္ဇြန္း အထိ ပါးစပ္ထဲဝင္ရင္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္တာနဲ႔ ေသဆံုးႏိုင္ပါတယ္။ Caution (ေခၚ) ဆင္ျခင္ရန္ ျပထား ရင္ေတာ့ အႏၱရာယ္ ပိုနည္းတဲ့အဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ပိုးသတ္ေဆးကို ကိုင္တြယ္ သံုးစြဲရာမွာ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ မေတာ္တဆ ျဖစ္မိၿပီး အဲ့ဒီအထဲမွာ ပါးစပ္ထဲဝင္တာက ခ်က္ခ်င္း အသက္အႏၱရာယ္ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ မၾကာခင္က အသက္ဆံုးသြားခဲ့ရသလို ပါးစပ္နဲ႔ ဖြင့္တာပါ။ ေနာက္ တစ္နည္းကေတာ့ ကေလးငယ္ေတြကို ႏို႔တိုက္ရာမွာ ပိုးသတ္ေဆး ကိုင္ထားတဲ့ လက္နဲ႔ ႏို႔ကိုကိုင္ တိုက္မိလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ပိုးသတ္ေဆးကိုင္ထားတဲ့ လက္ကို မေဆး ဘဲ ေဆး လိပ္ေသာက္ မိ ၊ အစာစားမိတာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးသံုးၿပီး အမွတ္မဲ႔ စားပြဲေပၚတင္မိတာ၊ ထမင္း စားပြဲေပၚထားခဲ့မိတာနဲ႔ ေဆးဝါးထားတဲ့စင္မွာ သြားထားမိတာေတြေၾကာင့္လဲ မွားယြင္သံုးစြဲ မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္ ။ ပိုးသတ္ေဆး အဖံုးကို ျပန္မပိတ္မိတာ၊ အဖံုးမထင္မွတ္ဘဲ ပြင့္ေနတာေတြေၾကာင့္ ေဆးေတြ လြင့္ထြက္ေနႏိုင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြ သြားကိုင္မိၿပီး အႏၱရာယ္ႀကီးပါတယ္။
ပါးစပ္ထဲဝင္တာအျပင္ ေနာက္ထပ္ ပိုးသတ္ေဆး ထိႏိုင္တဲ့ မေတာ္တဆ အေျခအေနေတြထဲမွာ မ်က္လံုး၊ နားနဲ႔ ႏွာေခါင္းကေနတဆင့္ ဝင္တာနဲ႔ အေရးျပားကတဆင့္ စုပ္ယူသြားတာေတြ ျဖစ္ၿပီး မ်က္လံုးနဲ႔ နားကေနဝင္ရင္ မ်က္လံုးနဲ႔နား ေယာင္ႏိုင္၊ ပ်က္စီးႏိုင္ၿပီး၊ ႏွာေခါင္းကေနဝင္ရင္ အသက္ရႈ ၾကပ္ တာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။ အဆိပ္ဝင္တဲ့ ေနရာေပၚမႈတည္ၿပီး ျပင္းထန္မႈ ကြာႏိုင္ရာမွာ လက္ဖ်ံ အေရျပား မွာျဖစ္တာက အဆင့္တစ္ ျပင္းထန္အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ သတ္မွတ္ရင္ ဗိုက္အေရျပားမွာထိရင္ (၂) ဆ၊ မ်က္စိထိရင္ (၄) ဆ၊ နားကဝင္ရင္ (၅) ဆ၊ လိင္အဂၤါတဝိုက္ထိရင္ (၁၂) ဆ အထိ ပိုျပင္းထန္သြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပိုးသတ္ေဆးေတြကို ေန႔စဥ္ ကိုင္တြယ္၊ အသံုးျပဳေနရသူေတြအတြက္ ေရရွည္မွာ နာတာရွည္ အဆိပ္သင့္တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္ ။
အခုလို ပိုးသတ္ေဆး အဆိပ္ဒဏ္ မခံရေအာင္ ကာကြယ္ရာမွာ ျပင္းထန္မႈ အဆင့္လိုက္ တံဆိပ္ကပ္ ထားတာကို လိုက္ၿပီး သတိျပဳ ကိုင္တြယ္၊ သိမ္းဆည္းသင့္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆး ကိုင္တြယ္ရာမွာ လက္နဲ႔ လက္ဖ်ံ၊ လက္ေမာင္းထိ ကာထားတဲ့ လက္အိပ္ရွည္စြတ္ ကိုင္တြယ္တာ၊ ကိုင္တြယ္ခ်ိန္ လိင္အဂၤၚတဝိုက္ ကာကြယ္ထားတာ၊ မ်က္ႏွာ၊ မ်က္စိ၊ ပါးစပ္၊ နားနဲ႔ ဦးေခါင္းအေရးျပား သြားမကိုင္မိေအာင္ သတိထားတာ၊ ပိုးသတ္ေဆးသံုးၿပီးခ်ိန္ လက္ကို ဆပ္ျပာနဲ႔ေဆးတာေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးကို သိမ္းဆည္း ရာမွာလဲ သီးသန္႔ ကေလးနဲ႔ ေဝးတဲ့၊ မမီွႏိုင္တဲ့ ေနရာမွာ အဖံုး ေသေသခ်ာခ်ာ ပိတ္ၿပီး ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးကို ေနရာမွား ထားတာအျပင္ အျခား ဗူးေတြ၊ ခြက္ေတြ၊ စားေသာက္ရာမွာ သံုးတာေတြ ထဲ ေျပာင္းမထဲ့မိဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆးကိုင္ၿပီး လက္မေဆးဘဲ ႏုနယ္တဲ့ ကေလးေတြကို ႏ႔ိုမတိုက္မိေစဖို႔၊ မခ်ီမိဖို႔ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။ အစိုးရ အေနျဖင့္လည္း ပိုသတ္ေဆး ထိထားတဲ့ ေနရာေတြကို အလြယ္တကူသိေအာင္ ျပထားေပးၿပီး၊ အဲ့ဒိေနရာေတြ သြားရင္ ဘယ္လို အကာအကြယ္လုပ္သြားသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳထားသင့္ပါတယ္။
အကယ္၍ ပိုးသတ္ေဆး အဆိပ္တက္တာ ျဖစ္လာရင္လဲ ႀကိဳတင္သိႏိုင္ေအာင္ ေစာင့္ၾကည့္ရမဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိပါတယ္ ။ ရုတ္တရက္ခ်က္ခ်င္း အသက္အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ပါးစပ္ကေနဝင္ရင္ေတာ့ ဗိုက္ေအာင့္တာ၊ မူးေဝတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ ပ်ဳိ ႔အန္တာ၊ တက္တာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး သတိလစ္တာ၊ သြားရည္က်တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္လံုးကေနဝင္ရင္ေတာ့ အျမင္ေဝဝါးလာတာနဲ႔ မ်က္ရည္က်တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းကေန ဝင္ရင္လဲ အသက္ရႈၾကပ္ လာႏိုင္ပါတယ္။
ေန႔စဥ္ ပိုးသတ္ေဆး ကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳေနရသူေတြမွာလည္း ေရရွည္မွာ အဆိပ္သင့္ လကၡဏာ ၊ ေရာဂါေတြ ျဖစ္လာႏို္င္တာမွာ မွတ္ဥာဏ္က်လာတာ၊ အသည္းပ်က္စီးလာတာ၊ ကေလးေမြး ရင္ ေမြးရာပါခ်ိဳ.ယြင္းမႈနဲ႔ ကေလးအေသေမြးမႈအထိျဖစ္လာတာ၊ အႀကိတ္ကင္ဆာ ၊ ေသြးကင္ဆာ ၊ ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာ၊ ဆီးႀကိတ္ကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ၊ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာေတြျဖစ္လာတာေတြ ပါပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း သုေတသနေတြ႔ရွိခ်က္ အသစ္ေတြအရလည္း ပိုးသတ္ေဆးေရရွည္ထိထားသူမွာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ဖို႔ (၁၂) ဆ ပိုမ်ားသြားတာ ေတြ႔ရွိထားပါတယ္။
ခ်က္ခ်င္း ပိုးသတ္ေဆး အဆိပ္တက္လာရင္ေတာ့ ေဆးရံု အျမန္ပို႔ ကုသေပးသင့္ပါတယ္။ ပါးစပ္ကေန ဝင္ရင္ အစာအိမ္ကို ေဆးရုံမွာပဲ ေဆးေၾကာေပးရပါတယ္။ သတိလစ္တဲ့ အဆင့္ေရာက္ရင္လဲ အေရးေပၚ ကုသမႈေတြ ေဆးရံုမွာ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဆိပ္က ေသြးထဲပ်ံ ႔ဝင္သြားရင္ေတာ့ အဆိပ္ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။
ဒီေရာဂါအေၾကာင္း အေသးစိတ္သိရွိနားလည္ဖို႔ ကိုဝင္းမင္း က ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆရာဝန္မ်ားအသင္း က ေဒါက္တာျမင့္ဦး ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။
ကိုဝင္းမင္း / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
