ဘယ္လိုစားေသာက္ေနထိုင္သင့္လဲဆိုတာလဲ ညႊန္ၾကားျပသေပးပါဆရာ။ ကြ်န္မ သတၱိရွိရွိ ရပ္တည္ ရဦးမွာပါ ။ ဆရာ့ဆီက အေကာင္းဆံုးအၾကံဥာဏ္ကို ေတာင္းခံပါရေစရွင့္။ ရင္သားကင္ဆာဟာ အေပၚယံလႊာဆဲလ္အမ်ိဳးအစားကေန စတင္တယ္ ။ ႏို႔ရည္ထြက္ (ဂလင္း တစ္ရွဴး) ကေနျဖစ္လို႔ adenocarcinoma လို႔လည္းေခၚတယ္ ။ Sarcomas အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ရင္သားမွာရွိတဲ့ ၾကြက္သား၊ အဆီနဲ႔ တြယ္ဆက္တစ္ရွဴးေတြကေန ျဖစ္တာကိုေခၚတယ္ ။ တခါတေလမွာ အမ်ိဳးအစား တခု မကေရာျဖစ္ေသးတယ္ ။ ရင္သားကင္ဆာကို သူ႔ထဲမွာပါေနတဲ့ (ပရိုတင္း) အမ်ိဳးအစားအရလည္း ခြဲျခားႏိုင္တယ္ ။ ဒါ့ျပင္ ေဟာ္မုန္းအရလည္း ခြဲျခားတယ္ ။ hormone receptor-positive နဲ႔ triple-negative တို႔ျဖစ္တယ္ ။ Ductal carcinoma in situ (intraductal carcinoma) DCIS အမ်ိဳးအစား ဆိုတာ ႏို႔ထြက္ျပြန္ေလးေတြမွာ ျဖစ္တာကို ေခၚတယ္ ။ မဆိုးလွပါ ။ တျခားကိုမျပန္႔ေသး။
ရင္သားကင္ဆာလူနာသစ္ေတြထဲမွာ ၅ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေပ်ာက္ေအာင္ကုလို႔ရတယ္ ။ (DCIS) အျဖစ္အမ်ားဆံုးရင္သားကင္ဆာျဖစ္တယ္ ။ ယူအက္စ္ေအမွာ လူနာ ၆ ေသာင္း ႏွစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။ ရင္သားကင္ဆာစုစုေပါင္းရဲ႕ ၂ဝ% ကဒီကင္ဆာျဖစ္တယ္ ။ အသက္စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ေနာင္မွာ ထပ္ျဖစ္ မွာကို သတိထားရမယ္။ ေနာက္ ၅-၁ဝ ႏွစ္မွာျဖစ္တဲ့သူေတြမွာျဖစ္တယ္ ။ ျဖစ္ႏွဳန္း ၃ဝ% ရွိတယ္။ ကင္ဆာအက်ိတ္တခုတည္းသာခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္သူေတြ ၂၅-၃ဝ% ေနာင္မွာ ထပ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဓါတ္ကင္သူမွာ ၁၅% သာရွိမယ္။ ကုသနည္းမ်ား Lumpectomy followed by radiation therapy အက်ိတ္ကိုခြဲထုတ္ + ဓါတ္ကင္နည္းကို အမ်ားဆံုးလုပ္တယ္။ Mastectomy ရင္သား တဖက္လံုးျဖတ္ထုတ္ နည္းကို တခ်ိဳ႕လူနာေတြကိုသာ လုပ္တယ္။ Lumpectomy alone အက်ိတ္ကိုခြဲထုတ္နည္းတခုတည္း ။ Hormonal therapy after surgery ခြဲစိတ္အျပီး ေဟာ္မုန္းေဆးေပးျခင္း ။ DCIS tests positive for hormone receptors အမ်ိဳးအစားကိုသာလုပ္တယ္။ Chemotherapy ကင္ဆာေဆးေပး နည္းမလိုတာမ်ားတယ္ ။ လူနာတဦးခ်င္းကိုၾကည့္ျပီး ကုသနည္းေရြးတယ္ ။ အသက္မၾကီးေသး သူကို ေဆးကုသနည္းမညွာသင့္ပါ ။ ျပန္ျဖစ္ခ်ိန္ တာရွည္ရွိသူျဖစ္လို႔ျဖစ္တယ္ ။ ဓါတ္ကင္နည္းမွာ တပါတ္မွာ ၅ ရက္၊ ၅-၇ ပါတ္ကင္တယ္ ။ ျပန္ျဖစ္မွာ ၆ဝ% သက္သာေစတယ္ ။ ခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္သူ ၃ဝ% ျပန္ျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္ ။ သိတာလည္းေစာျပီး ေဟာ္မုန္းေပးဘို႔လိုသူေတြကို Tamoxifen (Nolvadex) ေဆးေပးတယ္ ။ အလံုးကိုခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္ပဲလည္း ေပးႏိုင္တဲ့လူနာမ်ိဳးရွိတယ္ ။ Aromatase inhibitors ေဆးအမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္ၾကတဲ့ Arimidex (anastrozole), Femara (letrozole) နဲ႔ Aromasin (exemestane) ကိုလည္း စမ္းသံုးၾကည့္ေနတယ္ ။ ကုသမႈျပည့္စံုတဲ့ေနာက္ ၅ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ၆ လကေန ၁၂ လတခါစစ္ေဆးေနမယ္။ ေနာက္မွာ တႏွစ္တခါသာလိုမယ္ ။ Mammogram မင္မိုဂရမ္းရိုက္တယ္။ မလိုတာကို ပိုျပီးမစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ စိတ္ကိုအျပဳသေဘာေဆာင္ပါ။ ကံတရားကိုလည္း အားကိုးပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၉-၁၂-၂ဝ၁၆
Dr. Tint Swe
https://www.facebook.com/drtintswe/
