လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ရွိသင့္တဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထက္ ၂ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္ျခင္းကို အဝလြန္တယ္လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ BMI (ေခၚ) Body Mass Index တြက္ခ်က္နည္းျဖင့္ အဝလြန္ျခင္း ရွိ ၊ မရွိကို (BMI= ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ကီလိုဂရမ္ ÷ အရပ္အျမင့္မီတာ ၂ )နည္းျဖင့္ စစ္ေဆး ႏုိင္ပါတယ္ ။
အကယ္၍ BMI အေျဖဟာ ၂၅ ႏွင့္ ၂၉ ဒသမ ၉ဝ ထြက္ရွိပါက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ပိုေနတာ ျဖစ္ၿပီး BMI အေျဖဟာ ၃ဝ ျဖစ္ေနပါက Over Weight (ေခၚ) ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ျမင့္တက္ေနပါၿပီ ။ အကယ္၍ BMI အေျဖဟာ ၃ဝ ႏွင့္ ၄ဝ ၾကား ရွိေနပါက Obese (ေခၚ) အဝလြန္ေနတာ ျဖစ္ၿပီး BMI အေျဖဟာ ၄ဝ ႏွင့္အထက္ ျဖစ္ေနပါက Very Obese/ Morbidly Obese (ေခၚ) အဆမတန္ ဝေနၿပီမုိ႔ အသက္အႏၲရာယ္ အတြက္ စိုးရိမ္ရ ပါတယ္ ။
အစာအိမ္ ဆုိတာ ပါးစပ္မွ သြင္းလာေသာ အရည္ႏွင့္ အစား အစာမွန္သမွ်ကို ေရြးခ်ယ္၍လည္း မရ ေရွာင္ဖယ္ လို႔လည္း မစြမ္းတာေၾကာင့္ ဝင္လာသမွ် ပူ ၊ ေအး ၊ ခ်ဳိ ၊ ခ်ဥ္ ၊ ဖန္ ၊ ခါး ၊ စပ္ အစား အေသာက္ အားလံုးကို အစာအိမ္က အမိႈက္ပံုးႀကီး သဖြယ္ လက္ခံေနရ ပါတယ္ ။ လူေနမႈပံုစံ တုိးတက္ ေခတ္မီလာသည့္ အေလ်ာက္ Fast Food (ေခၚ) အသင့္စား လြယ္ကူလ်င္ျမန္ အစားအေသာက္ တုိ႔ကို လက္တစ္ကမ္း လြယ္လင့္တကူ ဝယ္ယူ ရရွိျခင္း ၊ အထူးသျဖင့္ အေျခခံႏွင့္ အလယ္အလတ္ လူတန္းစားမ်ားမွာ အခ်ိန္ကုန္ ၊ ေငြကုန္ခံၿပီး Gym ၊ ေယာဂ ၊ ေလ့က်င့္ခန္း မယူႏုိင္ဘဲ စားဝတ္ေနေရး အတြက္ ႐ုန္းကန္ ေနရျခင္း ၊ လုပ္ငန္း သေဘာသဘာဝ အရ အထုိင္မ်ားျခင္း ၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္ႏွင့္ လူလတ္ပိုင္းမ်ား မွာလည္း ကြန္ပ်ဴတာ ၊ ဂိမ္း ၊ ခ်က္တင္ တုိ႔ျဖင့္ အင္တာနက္ထိုင္ အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ဝိတ္တက္ အဆီပိုလာ ၾကပါ ေတာ့တယ္။ ဝလာဖို႔ လြယ္ကူသေလာက္ နဂိုအတုိင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ အလြန္ခက္ခဲ ပါတယ္ ။ ဒါ့အျပင္ အဝလြန္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္း ေရာဂါ ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ၊ ေလျဖန္းျခင္း ၊ အ႐ိုးႏွင့္ အ႐ိုးႏုမ်ား ပ်က္စီး ေရာင္ရမ္းျခင္းတို႔ အျပင္ အူမႀကီး ကင္ဆာ၊ ရင္သား ကင္ဆာ စတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ား ခံစား ရႏုိင္ပါတယ္ ။
ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ပါ
(၁) ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား လုပ္ျခင္းက ၾကြက္သားမ်ား က်စ္လ်စ္၍ ဝိတ္က်ေစတဲ့အျပင္ ႏွလံုးႏွင့္ အဆုတ္ကို အားေကာင္းေစျခင္း၊ အ႐ိုး သန္မာေစျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့က်ၿပီး ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ အိပ္ေမာ က် ေစျခင္း ၊ မိသားစု မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမ်ားျဖင့္ အတူတူ ေလ့က်င့္ခန္း ကစားျခင္း ကလည္း စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈကို တိုးပြား လာေစ ပါတယ္ ။
(၂) တကူးတက ေလ့က်င့္ခန္းယူဖို႔ အခ်ိန္မေပးႏုိင္သူမ်ား အေနျဖင့္ နိစၥဓူဝ ပံုမွန္ လႈပ္ရွားမႈ မ်ား ကို ေလ့က်င့္ခန္း ဆန္ဆန္ ခပ္သြက္သြက္ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း ၊ လိုရာခရီး မေရာက္မီ ဘတ္စ္ကား သံုးမွတ္တိုင္ခန္႔ ႀကိဳဆင္းၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း ၊ ဓာတ္ေလွကား ၊ စက္ေလွကားမ်ား မသံုး ဘဲ ေျခေထာက္ျဖင့္ အတက္ အဆင္း ျပဳလုပ္ျခင္း ၊ အထုိင္ေလွ်ာ့ျခင္း ၊ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ မတ္တတ္ရပ္၍ အလုပ္ လုပ္ျခင္း ၊ ယုတ္စြအဆံုး မတ္တတ္ရပ္၍ တယ္လီဖုန္း ေျပာျခင္း စသည္ျဖင့္ ပံုစံေျပာင္းၾကည့္ လိုက္ပါ ။
က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီၫြတ္စြာ စားေသာက္ပါ
(၁) တစ္ထုိင္တည္း အဝစားျခင္းထက္ နည္းနည္းစီ ခြဲ၍ ဗိုက္ျပည့္႐ံုသာ မၾကာခဏ စားပါ။ အစာကို ေၾကညက္ေအာင္ ဝါးစားပါ။ ထုိ႔ျပင္ ႏွေျမာစာ၊ အားနာစာ၊ မသဒၶါ ေရစာတုိ႔ကို ေရွာင္ပါ။
(၂) ေရ မ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။
(၃) အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားႏွင့္ အရည္ရႊမ္းေသာ ေအာ္ဂဲနစ္ သစ္သီးမ်ား စားပါ။
(၄) အဆီထုတ္ထားေသာ ႏြားႏုိ႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ပ႐ိုတင္းပါေသာ အနီေရာင္အသား၊ အဆီမ်ားေသာငါး၊ အေရခြံ မပါေသာ ၾကက္သား၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ႏွံထြက္ အစားအစာမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ဂ်ဳံေပါင္မုန္႔၊ ဆန္လံုးညိဳတို႔ကို စားပါ။
(၅) အခ်ဳိမပါေသာ လက္ဖက္ရည္ႏွင့္ ႏို႔ကရင္မ္မပါေသာ ေကာ္ဖီ ေသာက္ပါ။
(၆) စပ်စ္ဝိုင္ အနီေရာင္ တစ္ေန႔တစ္ခြက္ ပုံမွန္ေသာက္သံုးျခင္း သို႔မဟုတ္ အေရာင္ရင့္ရင့္ စပ်စ္သီး မ်ားကို အေစ့အခြံမ်ားပါ ဝါးစားျခင္းကလည္း ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ေစၿပီး အဆီက် ေစပါတယ္။
(၇) ေကြကာအုပ္ အၾကမ္းက ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကို ထိန္းညိႇေပးတဲ့ အျပင္ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားၿပီး အဆာေျပေစလို႔ ျဖည့္စြက္စာ အျဖစ္ စားေပး ႏုိင္ပါတယ္။
(၈) နည္းနည္းေလး စား႐ံုျဖင့္ ပ႐ိုတင္း မ်ားမ်ားရႏုိင္တဲ့ ၾကက္ဥက ခႏၶာကိုယ္ ၾကြက္သားမ်ားကို က်စ္လ်စ္ ေစပါတယ္။
(၉) အစိမ္းေရာင္ င႐ုတ္ခ်ဳိသီးပြမ်ားက ခႏၶာကိုယ္ဆဲလ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳး ႀကီးထြားေစၿပီး ကယ္လိုရီမ်ားကို လ်င္ျမန္စြာ ေလာင္ကြၽမ္းေစလို႔ ကိုယ္ေရစစ္သြား ေစပါတယ္။
(၁ဝ) အနက္ေရာင္ ေခ်ာကလက္မ်ားက အဆီမ်ားကို ေလာင္ၿမိဳက္၍ ေသြးထဲရွိ ကိုလက္စထေရာကို ခ်ေပး ပါတယ္။
ေရွာင္ရန္ အစားအစာမ်ားကို လုိက္နာပါ
(၁) ျပည့္ဝဆီ တုိက္႐ိုက္ပါရွိတဲ့ ၾကက္၊ ဘဲ အေရခြံမ်ားႏွင့္ ေျခေလးေခ်ာင္းသား အဆီမ်ား၊ ဝက္အူေခ်ာင္း၊ စည္သြတ္ဘူး၊ ေဟာ့ေဒါ့၊ အသားလံုး စသည္ျဖင့္ ျပဳျပင္ထားေသာ အရန္သင့္ အစားအစာမ်ား၊ အုန္းႏို႔၊ စားအုန္းဆီမ်ား၊ ထိုအဆီတို႔ျဖင့္ ခ်က္ျပဳတ္ထားေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားႏွင့္ ဒိုးနတ္ သြားေရစာ တို႔ကို ေရွာင္ႏုိင္ေလ ေကာင္းေလပါပဲ။
(၂) Margarinese (ေခၚ) ေထာပတ္တုမ်ား၊ ကရက္ကာ၊ ကြတ္ကီး၊ ေပါင္မုန္႔ စသည့္ မုန္႔ဖုတ္ သြားေရစာမ်ား၊ အာလူး အၾကြပ္ေၾကာ္၊ ၾကက္ေၾကာ္ အပါအဝင္ ဆီေၾကာ္မုန္႔ အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ ကလည္း ျပည့္ဝဆီ သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းျဖင့္ ပါရွိတဲ့ အတြက္ အလြန္အကြၽံ မစားသင့္ေပ။
(၃) ကိုလက္စထေရာ တက္ေစတဲ့ ၾကက္ဥ၊ ဘဲဥအႏွစ္၊ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ဝက္၊ အမဲ စသည့္ တိရစၧာန္ ကလီစာမ်ား၊ အဆီ မထုတ္ထားတဲ့ ႏြားႏို႔နဲ႔ အဆီ မလိုင္ျပည့္ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေထာပတ္၊ ခရင္မ္၊ ခ်ိစ္(ေခၚ) ဒိန္ခဲမ်ား စားသံုးမႈ ေရွာင္ၾကဥ္ၾကပါ။
(၄) သံလြင္ဆီက ႏွလံုးကို အားေကာင္း ေစသလို က်န္းမာေရး အတြက္ ဘက္စံု ေကာင္းမြန္ပါ ေသာ္လည္း ကယ္လိုရီ မ်ားေစတတ္လို႔ မ်ားမ်ား မစားသင့္ ပါဘူး။
(၅) သစ္ၾကားသီး၊ သစ္အယ္သီးမ်ားက ဦးေႏွာက္ အားေကာင္းေစေပမယ့္ အလြန္အကြၽံ စားရင္ ကယ္လိုရီ ျမင့္တက္ ေစပါတယ္။
(၆) ေထာပတ္ျဖင့္ ေလွာ္ထားတဲ့ ေျပာင္းဖူး ေပါက္ေပါက္မ်ားကိုလည္း သင့္တင့္႐ံုေလာက္ စားေပးပါ။
အိမ္တြင္း ကုထံုးေလးမ်ားကို အားကိုးပါ
(၁) လက္ဖက္စိမ္းက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ေစတဲ့ အေကာင္းဆံုး ေဆးၿမီးတို တစ္ခုပါ။ လက္ဖက္စိမ္း ေရေႏြးၾကမ္း တစ္ေန႔ ႏွစ္ခြက္ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးထူးကို ခံစားရ ပါလိမ့္မယ္။
(၂) သက္တမ္း တစ္ႏွစ္ရွိတဲ့ သဘာဝ ပ်ားရည္ စစ္စစ္က ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင့္ အဆီပိုမ်ား က်ေစတဲ့ အေကာင္းဆံုး ေဆးတစ္ခြက္ ျဖစ္လို႔ နံနက္ေစာေစာတြင္ ပ်ားရည္ကို ေရ ခပ္ေႏြးေႏြးျဖင့္ ေသာက္ပါ။
(၃) ေဂၚဖီထုပ္ကလည္း ဝိတ္က်ေစတဲ့ အေကာင္းဆံုး ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေလး ျဖစ္လို႔ မၾကာခဏ ဟင္းခ်ဳိ ခ်က္ေသာက္ပါ။
(၄) နံနက္ေစာေစာ ခရမ္းခ်ဥ္သီး အလံုးလိုက္ ဝါးစားျခင္းက သံုးလတာ အတြင္း ပိုလွ်ံေသာ အဆီမ်ားကို ေလာင္ကြၽမ္း၍ သိသိသာသာ ဝိတ္က် ေစပါတယ္။
(၅) ဟင္းေမႊးရြက္ ၁ဝ ရြက္ခန္႔ကို ေလးလၾကာ ေန႔စဥ္ ရက္ဆက္ စားေပးျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးထူး ခံစားရ ပါလိမ့္မယ္။
(၆) သံပရာရည္၊ င႐ုတ္ေကာင္းမႈန္႔၊ ပ်ားရည္တုိ႔ျဖင့္ ေရာစပ္ထားတဲ့ ေဖ်ာ္ရည္ကို တစ္ေန႔ တစ္ခြက္ႏႈန္းျဖင့္ ေလးလခန္႔ ၾကာေအာင္ ေသာက္ေပးပါ။
(၇) ဂ်င္းႏွင့္ သံပရာသီးစိတ္ ထည့္၍ ျပဳတ္ေသာက္ျခင္းက အဆီပိုမ်ား က်ေစတဲ့အျပင္ မၾကာခဏ အစာစားခ်င္ စိတ္ကို ခ်ဳိးႏွိမ္ ေပးပါတယ္။
(၈) ပူဒီနာရြက္ႏွင့္ မုန္လာဥနီတုိ႔က အဆီက်ေစလို႔ မၾကာခဏ စားေပးပါ။
(၉) အဆီပိုမ်ား လ်င္ျမန္စြာ က်ေစရန္ ေရေႏြးဆူဆူ ခြက္ထဲသို႔ သံပရာသီးကို ထက္ျခမ္းျခမ္း အရည္ညႇစ္ၿပီး အခြံပါ ေရာထည့္၍ ေသာက္ပါ။
(၁ဝ) အဆီက်၍ ကိုယ္အခ်ဳိးအစား က်စ္လ်စ္ေစရန္ အတြက္ ဂ်ဳံျမက္ ေဖ်ာ္ရည္ကလည္း အားကိုးေလာက္ ပါတယ္။ (အသင့္ေသာက္ ဂ်ဳံျမက္ (ေခၚ) Wheat Grass ေဖ်ာ္ရည္ဘူးမ်ားကို City Mart ဆုိင္ေတြမွာ ဝယ္ယူ ရရွိ ႏိုင္ပါတယ္)။
ျမဝတီ
https://www.facebook.com/mwdwebportal
