လူတို႔ အသံုးျပဳၾကေသာ ဆီအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိသည္။ ဆီသည္ အသီးအႏွံ တို႔၏ အေစ့အဆန္မွ ႀကိတ္၍ရေသာ အဆီႏွင့္ တိရစၧာန္မွ ထြက္ေသာ အဆီဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ ထိုဆီ ႏွစ္မ်ဳိးလံုး စားသံုး၍ ရသည္ မွန္ေသာ္လည္း က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ တိရစၧာန္မွ ထြက္ေသာအဆီ မ်ားသည္ စားသံုးရန္ မသင့္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဝက္ဆီ၊ အမဲဆီမ်ား စားသံုးမႈေၾကာင့္ ႏွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါႏွင့္ အဆီပိတ္ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ၾကရသည္။
အသီးအႏွံမ်ား၏ အေစ့၊ အဆန္မွ ႀကိတ္၍ရေသာ ဆီမ်ားမွာ လူတို႔ စားသံုးရန္ သင့္ေလ်ာ္သည္။ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္တြင္ အစား အမ်ားဆံုးေသာ ဆီမွာ ေျမပဲဆီႏွင့္ ႏွမ္းဆီတို႔ ျဖစ္သည္။ အျခား စားသံုးႏုိင္ေသာ ဆီအမ်ဳိးအစား မ်ားစြာ ရွိေသးသည္။ ဆီမ်ားမွာ မုန္ညင္းဆီ၊ အုန္းဆီ၊ ဆူးပန္းေစ့ဆီ၊ ၾကက္ဆူဆီ၊ မည္စည္ဆီ၊ ကလိန္ဆီ၊ ရွမ္းႏွမ္းဆီ၊ ပဲပိစပ္ဆီ၊ ဟင္းရြက္ဆီ၊ ေနၾကာဆီ၊ ေအာင္မဲျဖဴေစ့ဆီ၊ ေအာင္မဲညိဳေစ့ဆီ၊ သင္းဝင္ဆီ၊ လြန္ဆီ၊ သံလြင္ဆီ၊ တမာဆီ၊ လက္ခုပ္ဆီ ႏွင့္ ေလ်ာ္ဆီ စသည္ျဖင့္ ဆီမ်ဳိးမ်ားစြာ ေတြ႕ရသည္။
ေဆာင္းဥတုသည္ ျပင္ပတြင္ ေအးသျဖင့္ ေခြၽးမထြက္၊ ကိုယ္တြင္း တြင္ အပူေအာင္း အပူငုပ္ေသာ ရာသီျဖစ္သည္။ အပူငုပ္ေသာ သူသည္ ဆီစားမွားလွ်င္ အပူအထက္ကန္၊ လည္ေခ်ာင္း ယားၿပီး ေခ်ာင္းဆိုး ေရာဂါ ရလာတတ္သည္။ ဝက္ဆီ၊ အမဲဆီ မ်ားသည္ ေအးလွ်င္ ခဲေသာ အဆီမ်ဳိး ျဖစ္သျဖင့္ ေဆာင္းရာသီႏွင့္ မသင့္ေပ။ လည္ေခ်ာင္း ယားရာ မွ ေခ်ာင္းဆိုး ၾကာေသာအခါ၊ ေလျပြန္ေရာင္၊ အာသီးေရာင္ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္လာ ႏိုင္သည္။
အေအးပတ္ေသာ ေရာဂါရွိသူ၊ ေရခ်ဳိးလွ်င္ အေအးပတ္ လြယ္ေသာသူ၊ အဆုတ္အား မေကာင္းသူ၊ အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ ျဖစ္ဖူးသူ မ်ားသည္ ေဆာင္းဥတုတြင္ အသံုးမ်ားေသာ ေျမပဲဆီႏွင့္ ႏွမ္းဆီ ႏွစ္မ်ဳိးတြင္ ႏွမ္းဆီကိုသာ ေရြးခ်ယ္ စားသံုးသင့္သည္။ အုန္းဆီႏွင့္ စားအုန္းဆီကို လံုးဝ ေရွာင္ၾကဥ္ သင့္သည္။ ႏွမ္းဆီကို ေရြးခ်ယ္ ရေၾကာင္းမွာ ႏွမ္းဆီသည္ ပူ၍ ေႏြးေထြးေစေသာ သတၱိရွိသည္။ အျခားဆီမ်ား ကဲ့သို႔ ကိုယ္တြင္းတြင္ ခဲမသြား ႏုိင္ေပ။
အစားမွားလွ်င္ ေအးေသာ အစာကိုပင္ ေႏြးေသာအစာ ျဖစ္ေစၿပီး ေၾကက်က္ သြားေစႏိုင္ေသာ သတၱိရွိသည္။ ဥပမာ- ေကာက္ညႇင္းေပါင္း သည္ အစာေၾကခဲေသာ အစာ၊ ေအးစက္ မာေၾကာေသာ အစာမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏွမ္းဆီ ဆမ္းစားလွ်င္ အစာမေၾက ျခင္းမွ ကာကြယ္ ႏုိင္သည္။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္၏ အေစာဆံုး သိပၸံပညာရွင္ ဟု ဆိုၾကေသာ ေယာၿမိဳ႕စား အတြင္းဝန္ ဦးဖိုးလိႈင္ ၏ ဥတုေဘာဇန သဂၤဟက်မ္း တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္မွာ ႏွမ္းဆီသည္ ဆိမ့္၏။ စဥ္းငယ္ဖန္၏။ ခါး၏။ ေၾကခဲ၏။ ဝမ္းမီးခ်က္၍ က်က္လွ်င္ ဆိမ့္၏။ ပူ၏။ လိမ္းလွ်င္ ေအး၏။ ကိုယ္ခိုင္ခံ့ ေစတတ္၏။ အင္အား ႀကီးေစတတ္၏။ အဆင္းကို လွေစတတ္၏။ အသံကို ေကာင္းေစ တတ္၏။ သုတ္ကို ပြားေစတတ္၏။ ပိန္ေသာသူကို ဝေစတတ္၏။ ဝေသာသူကို ပိန္ေစတတ္၏။ ေလသလိပ္ ကိုႏုိင္၏။ အေၾကာကို ေလ်ာ့ေစ တတ္၏။ ဝမ္းမီးကို ေတာက္ေစ တတ္၏။ ဆီးမ်ားစြာ သြားေသာ အနာကို ႏုိင္၏။ နား အဂၤါဇာတ္၊ ဦးေခါင္း ကိုက္ျခင္းတို႔ကို ႏုိင္၏။ ယားနာ၊ ႏူနာ၊ ပိုးနာတို႔ကိုႏုိင္၏ စသည္ျဖင့္ ခ်ီးမြမ္း ေရးသား ထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း တင္ျပ လိုက္ရေပသည္။
ၾကည္ျမင့္လြင္ (မုျဒာ)
#Yadanarpondaily
#ရတနာပံုေန႔စဥ္
http://myawady-myawady.blogspot.com/2014/12/blog-post_96.html
