အိမ္ေထာင္က်လို႔ လင္-မယားအတူေနတဲ့အခါ ဆက္ဆံေရး ျပႆနာ မရွိေအာင္၊ သူ႔ေရာဂါေတြကိုယ့္ကို၊ ကိုယ့္ေရာဂါေတြ သူ႔ဆီ မကူးစက္ေအာင္၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ အႏၲရာယ္မရွိေအာင္၊ ေမြးလာမဲ့ သားသမီးေတြလဲ က်န္းမာ သန္စြမ္းေအာင္ ၾကိဳတင္ေဆးစစ္ထားဘို႔ လိုအပ္ပါသလား။ လိုအပ္ပါတယ္။
ျဖစ္လာမွ ကုရမယ္ဆိုတာထက္ မျဖစ္ခင္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္တာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ “သတိဆိုတာ ပိုတယ္မရွိ” ဆိုတဲ့ ဥပေဒသကို လိုက္နာတာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လိုတာထက္ေတာ့ မပုိသင့္ပါ။ စိတ္လႈတ္ရွားမႈထက္ စိတ္ပူပင္ေသာကအထိေတာ့ မထားသင့္ပါ။ ႏွလံုးသားဆႏၵကို ဦးေႏွာက္ကေက်ာ္လြန္တာမ်ိဳး ရွိပါတယ္ အျမဲတမ္းေတာ့ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ ဒီစာဖတ္ျပီး အကုန္လံုး မလုပ္ႏိုင္လို႔လဲ စိတ္အားမငယ္သင့္ပါ။
အိမ္ေထာင္ျပဳမဲ့သူတိုင္း မလြဲမေသြ စစ္ေဆးဘို႔လိုအပ္တဲ့ Standard pre-marital tests ေဆးစစ္နည္းေတြ သတ္မွတ္ ထားတာေတာ့ မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ အၾကံေကာင္းေတြ ေပးပါမယ္။ အၾကံဥာဏ္ဆိုတာ အမိန္႔၊ စည္းမ်ဥ္းမဟုတ္လို႔ လိုက္နာခ်င္သူမ်ားကသာ လိုက္နာၾကတယ္။
• Anaemia သတို႔သမီးေလာင္းက ေသြးအားနည္းမေနသင့္ပါ။ HB (ဟီမိုဂလိုဘင္) ပံုမွန္ရွိေနရမယ္။ သံဓါတ္အားေဆး ေသာက္ေနတာနဲ႔ ေကာင္းပါမယ္။ သံဓါတ္ၾကြယ္ဝတဲ့ အစာေတြလဲ ေရြးစားရမယ္။
• Thyroid လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္း မွန္ေနသင့္တယ္။ မ်ားလဲမေကာင္း၊ နည္းလဲ မေကာင္းပါ။ ေဆးကုလို႔ရပါတယ္။
• Sugar ဆီးခ်ိဳ ရွိ-မရွိ သိထားသင့္တယ္။
• Blood groups ေသြးစစ္ရင္ ေသြးအုပ္စုဆိုတာ ၂ မ်ိဳးသိဘို႔လိုတယ္။ (ေအ-ဘီ-အို-ေအဘီ) အျပင္ Rh အေပါင္းလား၊ အႏုတ္လား။ အႏုတ္ျဖစ္ေနရင္ သတိထားရမယ္။ ၁၅% မွာ အႏုတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ ထပ္စစ္ရမယ္။ Rh factor ေခၚတယ္။ (ေရးထားတာရွိပါတယ္။)
• Sexually transmitted diseases လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ဘယ္သူဆီမွာျဖစ္ျဖစ္ ရွိေနရင္ ၾကိဳတင္ ေဆးကုပါ။
• HIV/AIDS (ေအအိုင္ဒီအက္စ္) မလြဲမေသြစစ္ပါ။
• Hepatitis အသဲေရာင္ (ဘီ) နဲ႔ (စီ) ပိုးစစ္ရမယ္။ (ဘီ) အတြက္ ကာကြယ္ေဆးရွိတယ္။ ပိုးရွိေနတာသိထားရင္ ကိုယ္ဝန္ကိုေရာ၊ ေမြးလာမဲ့ကေလးအတြက္ပါ ၾကိဳတင္လုပ္စရာေတြ အခ်ိန္မီသိမယ္။
• Pap smears test နဲ႔ သားအိမ္ဝ ကင္ဆာ မရွိတာေသျခာေအာင္ စစ္သင့္တယ္။
• Thalassaemia gene (သာလာဆီးမီးယား) မ်ိဳးဗီဇ စစ္တဲ့အခါ ႏွစ္ေယာက္က Silent carrier ျဖစ္ေနရင္ ကေလးကို ဒီေရာဂါရေစဘို႔ ၂၅% ရွိတယ္။ ေမြးရာပါ မ်ိဳးဗီဇေရာဂါတခု ျဖစ္တယ္။ ေျမထဲပင္လယ္ေဒသနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ ေသြးနီဥထဲက (ဟီမိုဂလိုဘင္) ဆိုတာမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိေနတာ။
• Sickle cell anaemia (ဆစ္ကယ္ဆဲလ္) ေသြးအားနည္ေရာဂါ မ်ိဳးဗီဇေတြ စစ္ရမယ္။ Haemophilia, Celiac or Hemoglobinopathy ဆိုတာေတြလဲ စစ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။
ေဆးစစ္တာေတြအျပင္ က်န္းမာေရးသုတေတြလဲ လိုပါအံုးမယ္။ Contraception ကိုယ္ဝန္တားနည္းေတြကိုလဲ ဖတ္-မွတ္၊ ေမးျမန္း-စံုစမ္းထားသင့္တယ္။ တခါတည္း ကေလးယူေတာ့မွာလား။ ေစာင့္ခ်င္ေသးလား။ ကေလး တေယာက္ျပီး တေယာက္ ဆက္ယူမွာလား။ Family planning မိသားစုစီမံကိန္း ခ်ထားသင့္တယ္။
သူမ်ားႏိုင္ငံက မိန္းကေလးေတြသာမကပါ ျမန္မာႏိုင္ငံသူေတြလဲ က်န္းမာေရးအသိ ပိုတိုးလာေနတာ သေဘာက်ဘို႔ ေကာင္းတယ္။ တေန႔ကဘဲ (ဟန္းနီးမြန္း) ရက္က ရာသီလာရက္နဲ႔ တိုက္ေနလို႔ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ ေမးလာတယ္။ မွန္တယ္ ေန႔ရက္ကို ျပင္လို႔ရတယ္။ ဒီအသိပညာကိုလဲ ရယူထားသင့္တယ္။
Gynecology exams မီးယပ္ေဆးစစ္တာ လုပ္ႏိုင္ရင္ေကာင္းတယ္။ တကယ္လို႔ တင္ပါဆံုတြင္းအဂၤါေတြ ေရာင္ဘူးရင္၊ ေရာင္ေနရင္ ၾကိဳတင္ ေဆးကုထားရမယ္။ ကေလးရႏိုင္ေျခလဲ ၾကိဳသိလို႔ လုပ္သင့္တာေတြ လုပ္ထားႏိုင္တယ္။ ေယာက္်ားကလဲ Semen Analysis သုက္ပိုးစစ္ေဆးတာ လုပ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းတယ္။
၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ မကုန္ခင္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ Free pre-marital medical check လက္မထပ္ခင္ ေဆးစစ္တာေတြကို အခမဲ့ လုပ္ေပးမယ္လို႔ ေၾကညာတယ္။ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရေတြက အကုန္အက်ခံမယ္။ ဥပမာ (လိုရွန္) ခရိုင္အစိုးရကေန ဒီအစီအမံအတြက္ တႏွစ္မွာ ယြမ္ ၂ သိန္းခြဲ သံုးစြဲမယ္။ အရင္ကေတာ့ အိမ္ေထာင္ျပဳမဲ့သူတိုင္း မလုပ္မေနရ ေဆးစစ္တာ လုပ္ၾကရတယ္။ အမိန္႔သာထုတ္တယ္ ၂% ကသာ လိုက္နာတာေတြ႔ရလို႔ အခုလိုျပင္လိုက္ရတာ ျဖစ္တယ္။ ေမြးရာပါ ေရာဂါေတြ၊ ကူးစက္ေရာဂါေတြ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ စိတ္ေရာဂါေတြကို စစ္ေဆးမယ္။ အရင္က ပူပူေနြးေႏြးလက္ထပ္တဲ့ ျမိဳ႕ေန စံုတြဲေတြထဲက ၁ဝ% မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ေရာဂါေတြ ေတြ႔ရွိရတယ္လို႔ က်န္းမာေရးဌာနမွတ္တမ္းေတြအရ သိရတယ္။ ေတာနယ္ေတြမွာ ၁၃-၁၅% ရွိတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္ရွိျပီး ဘယ္ေတာ့ အဲလို အစိုးရကေန ကူမလဲ မသိပါ။
အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ က်န္းမာေရးအသိရွိတာ အလြန္ေကာင္းတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ အေသးစိတ္၊ မဟုတ္ရင္ အေျခခံက်တာေတြ စစ္ေဆးထားသင့္တယ္။ လိုအပ္တာ ကုသထားရမယ္။ အိမ္ေထာင္မျပဳခင္ဆိုရင္ ပိုျပီးသတိထားသင့္ၾကတယ္ဆိုတာကိုလဲ သတိေပးပါရေစ။
Blood group matching before marriage လက္မထပ္ခင္ ေသြးအုပ္စု စစ္ဘို႔ အေရးၾကီးသလား http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/05/blood-group-matching-before-marriage.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025
