2. ဆရာ Email မသုံးတာ ၾကာလို႔ ခဏခဏ စာေတြေရာက္သြားမိရင္ ခြင့္လႊတ္ပါဆရာ။ ကြ်န္မ အသက္က ၃၅ နွစ္ပါဆရာ။ ျမန္မာနိင္ငံမွာေနပါတယ္။ သမီးေလးတေယာက္ရိွပါတယ္။ ကေလးထပ္ယူဖို႔ သားအိမ္ကို စစ္ေတာ့ သားအိမ္မွာ (Adenomyosis) ဆိုတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ေနပါတယ္တဲ့။ ကေလးယူရင္ ျမန္ျမန္ယူပါတဲ့။ ကြ်န္မ မ်က္နွာမွာလဲ တင္းတိပ္ေတြအမ်ားႀကီးထြက္လာပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ အမ်ားဖတ္နိင္ေအာင္လို႔ Facebook မွာတင္ေပးပါဆရာ။ ကေလးထပ္ယူဖို႔ အႏၲရာယ္မ်ားရိွပါသလားဆရာ။ ဆရာရိွလို႔ ကြ်န္မတို႔ျမန္မာနိင္ငံမွာ ေဆးပညာဗဟုသုတေတြရပါတယ္ဆရာ ေက်းဇူးႀကီးလွပါတယ္ဆရာ။
3. ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာက ႕႕႕႕႕ မွာ အလုပ္လုပ္ေနရင္း ႐ုတ္တရက္ဗိုက္ေအာင့္လို႔ ေဆး႐ုံေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ Severe Adenomypsos လို႔ေျပာပါတယ္။ Medroxyprogesterone Acet* 150Mg/3Ml I nj ကို ၃ လတခါ ထိုးခိုင္းပါတယ္။ ထိုးရင္ဗိုက္ေအာင့္တာသက္သာမယ္၊ ထပ္ၿပီးမႀကီးလာဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။ ဒီေဆးဟာ တားေဆးလို႔ သိရပါတယ္။ ခု ၂ ခါ ထိုးၿပီးပါၿပီ။ ထိုးၿပီးတဲ့အခ်ိန္ကစလို႔ ခုထိေန႔စဥ္ရာသီလာပါတယ္။ ရန္ကုန္ျပန္ေတာ့ ေဒါက္တာ ႕႕႕႕႕ နဲ႔ ျပျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လူနာကအရမ္းမ်ားေတာ့ ေသခ်ာမေျပာနဲ႔ခဲ့ပါဘူး။ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေသးေသးေလးလို႔ ေျပာပါတယ္။ သမီးသိခ်င္တာ သမီးကအပ်ဳိပါ အသက္ ၃ဝ ပါ။ သမီးခုလိုေဆးထိုးေနလို႔ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ရင္ ကေလး ရႏိုင္မဲ့ အခြင့္အေရးမရမွာ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳၿပီးရွင္းျပေပးပါေနာ္။ ဘာဆက္ လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာေလးလည္း အၾကံျပဳေပးပါေနာ္။
သားအိမ္မွာ အလႊာ ၃ ခုရွိတယ္။ အတြင္းဆံုးက အေရးၾကီးတယ္။ ရာသီလာတာအဲဒီကျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ကပ္တာလဲ အဲဒီမွာဘဲ။ အတြင္းဆံုးအလႊာကေန အလယ္လႊာျဖစ္တဲ့ ၾကြက္သားလႊာထဲကို တိုးဝင္ေနတာကို ‘အဒီႏိုမိုင္ယိုးဆစ္’ လို႔ ေခၚတယ္။
ရာသီလာတိုင္းနာမယ္။ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းနာမယ္။ ေလတက္မယ္။ ဆင္းတာလဲမ်ားမယ္။ တေနရာေလာက္မွာသာ အဲလိုျဖစ္တာနဲ႔ သားအိမ္တခုလံုးမွာျဖစ္တာလို႔ရွိတယ္။ ခံရတာမသက္သာလွေပမဲ့ ကင္ဆာ မဟုတ္ပါ။ တခ်ိဳ႕မွာ ေရာဂါရွိေနေပမဲ့ မသိသလိုေနႏိုင္ေသးတယ္။
Adenomyosis သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာေရာဂါ အျဖစ္မနည္းပါ။ အသက္အရြယ္ လူလတ္ပိုင္းမွာျဖစ္ၾကတာမ်ားတယ္။ ကေလးရဘူးသူေတြမ်ာပိုျဖစ္တယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ တိတိက်က်ေတာ့မသိေသးပါ။ Estrogen, Progesterone, Prolactin နဲ႔ Follicle stimulating hormone ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ဆိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
တခ်ိဳ႕မ်ာ သားအိမ္ထုတ္ျပစ္ျပီး စစ္ေဆးမွသာေရာဂါကိုအတိအက်သိႏိုင္တယ္။ MRI နဲ႔ Transvaginal ultrasound ေမြးလမ္းကေနရိုက္တဲ့ ‘အာလ္ထြာေဆာင္း’ နဲ႔လဲသိႏိုင္လာျပီ။ လက္နဲ႔စမ္းသပ္ရင္ သားအိမ္က ပံုမွန္ထက္ၾကီးေနမယ္။ နာမယ္။ Sonohysterography လဲဆက္လုပ္ရတယ္။ ဆားရည္ထိုးထည့္ျပီးမွ ‘အာလ္ထြာေဆာင္း’ ရိုက္တာျဖစ္တယ္။ Uterine Fibroids သားအိမ္အက်ိတ္ နဲ႔ မွားႏိုင္တယ္။
ကုသဘို႔ဆိုတာ ခံစားေနရတာေတြ သက္သာေအာင္လုပ္ေပးမယ္။
• ရာသီလာလို႔နာတာသက္သာေအာင္လုပ္တဲ့ေဆးနည္းေတြျဖစ္တယ္။ (NSAIDs) ေဆးေတြေပးတာမ်ားတယ္။ ဥပမာ Ibuprofen ေပးမယ္။ အပူကပ္ေပးတာလုပ္မယ္။
• Oral contraceptives ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြသံုးႏိုင္တယ္။ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲနဲ႔ Progestin-only တမ်ိဳးထဲပါတာေတြသံုးတယ္။
• Transdermal patches ေဟာ္မုန္းပါေဆးကပ္ခြါလဲသံုးတယ္။ Progesterone-releasing intrauterine devices သားအိမ္ထဲထည့္ရျပီး ေဟာ္မုန္းထုေပးတာမ်ိဳးလဲသံုးတယ္။
• Danazol ေခၚတဲ့ Gonadotropin-releasing hormone agonist ေဟာ္မုန္းဆန္႔က်င္ေဆးလဲသံုးတယ္။ ရာသီမလာဘဲ ေသြးဆံုးေစေအာင္လုပ္ေပးနည္းတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ေသြးဆံုးရင္ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တယ္။
• ကေလးယူဘို႔ ခက္တယ္။ သေႏၶလာကပ္ရမဲ့အလႊာက အေျခအေနမေပးလို႔ျဖစ္တယ္။
• ကေလးယူခ်င္သူဆိုရင္ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာ၊ အရြယ္အစားကိုၾကည့္ျပီး ခြဲစိတ္တာလုပ္ႏိုင္တယ္။ Endometrial ablation နည္း၊ Laparoscopic myometrial electrocoagulation နည္း နဲ႔ Adenomyoma excision နည္းေတြ ရွိတယ္။ Uterine artery embolization သားအိမ္သြားေသြးေၾကာပိတ္နည္းက ခြဲစိတ္ရတာမဟုတ္ပါ။
• ကေလးမယူေတာ့သူေတြကို Hysterectomy သားအိမ္ထုတ္ေပးမယ္။
• Prognosis အလားအလာ - ကင္ဆာမျဖစ္ေစပါ။ ေသြးဆံုးရင္ ခံစားေနရတာေတြ ေကာင္းသြားမယ္။ တြဲရွိေန-မေနေတာ့ စစ္ရမယ္။ Leiomyoma (Fibroid) နဲ႔ Endometriosis သားအိမ္ေရာဂါေတြလဲ အတူတြဲေန-မေန စစ္ရတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025
