ေကာ္ဖီေသာက္လိုက္ရင္ ေသာက္ထားတဲ့အရက္ရွိန္ မူးေနတာေျပသြားမယ္လို႔ယူဆခ်က္ဟာ နားေထာင္ရင္ အဟုတ္လို႔ ထင္စရာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေလ့လာမႈေတြလုပ္ၾကည့္ေတာ့ အဲလိုမဟုတ္ပါ။
ႏွစ္အနည္းငယ္တံုးက မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕နဲ႔အတူ က်မ ဇာတ္ရံုတခုကကပြဲမွာ အသံုးေတာ္ခံခဲ့ပါတယ္။ က်မခင္ပြန္းက အေရာက္ေနာက္က်ပါတယ္။ သူက ခရစ္မတ္ေန႔လည္စာနဲ႔ ေကာ္ဖီေသာက္ျပီး မြန္းလဲေနာက္ပိုင္းတခုလံုးမွာ ဝိုင္ေတြ ေသာက္ေနခဲ့တာပါ။ ကံေကာင္းတာက ျပဇာတ္က ဟာသျဖစ္ပါတယ္။ က်မေယာက္်ားဟာ လိုတာထက္ပိုျပီး ရယ္ေမာေနလို႔ သူနဲ႔တြဲသရုပ္ေဆာင္ရသူကေတာင္ အံ့ၾသေနၾကရပါတယ္။
အားလပ္ခ်ိန္မွာေတာ့ ေနာက္က်ိေနတာ သက္သာသြားေအာင္ဆိုျပီး က်မသူ႔အတြက္ ေကာ္ဖီ ဝယ္တိုက္ပါတယ္။ ျပဇာတ္ ဒုတိယပိုင္းမွာ သူ အေတာ္ျငိမ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါျဖစ္ရင္ က်မတြက္ထားသလို ေကာ္ဖီကေန မ်က္လွည့္ျပသလိုသတိၲိ တကယ္ရွိသတဲ့လား။
အရက္ဆိုတာ မ်ားေလေလ Sedative effects အိပ္ခ်င္စိတ္မ်ားေလေလဆိုတာ လူတိုင္း သိတဲ့အခ်က္ပါ။ ပဌမ ၁ နာရီခြဲအတြင္းမွာ ေသြးထဲမွာ အရက္ပမာဏ မ်ားေနခ်ိန္မယ္ အရက္ေသာက္သူဟာ တက္ၾကြေနပါတယ္။ ၂ နာရီ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၆ နာရီ အထိ အိပ္ခ်င္စိတ္ဟာ တိုးတိုးလာပါတယ္။
ေကာ္ဖီထဲမွာပါတဲ့ Caffeine ေကဖင္းဓါတ္ကေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကို တက္ၾကြေနေစပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ ဘီယာတပိုင့္ေသာက္ျပီး ေကာ္ဖီတခြက္နဲ႔ေျဖတာ သဘာဝက်ပါတယ္။
စိတ္မေကာင္းစရာ လာပါျပီ။ အရက္သုေတသနသမိုင္းမွာ ဓါတ္ခြဲခန္းေတြထဲ အရက္ေသာက္ထားသူေတြကို ေကာ္ဖီ တိုက္ျပီး စမ္းသပ္တဲ့အခါ အေျဖေတြက ဆန္႔က်င္တာေတြ ထြက္လာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အရက္ေၾကာင့္ ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္ႏိုင္တဲ့ ၾကားကာလအခ်ိန္ဟာ ေကာ္ဖီေၾကာင့္ တိုးလာေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ ဘာမွမထူးပါ။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ (အရက္ + ေကာ္ဖီ) အစြမ္းကို ပိုျပီး အေသးစိတ္ထုတ္ျပန္လာႏိုင္ပါတယ္။ ၾကြက္ေတြကို အရက္ တိုက္ပါတယ္။ ဒိေနာက္မွာ လူေတြဆို ၈ ခြက္နဲ႔ညီတဲ့ ေကာ္ဖီကို တိုက္ျပန္ပါတယ္။ ေကဖင္းဝင္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၾကြက္ေတြဟာ ပိုျပီး တက္ၾကြေနပံုရေပမဲ့ ဒီအေကာင္ေတြဟာ ေကာ္ဖီမေသာက္ရတဲ့ၾကြက္ေတြထက္ ဝကၤဘာထဲမွာ အေျခအေနဆိုးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေကာ္ဖီဟာ အရက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေစတဲ့ ေမာပမ္းမႈကို တန္ျပန္ႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔စာ၊ ညစာစားျပီးဆိုင္း ေကာ္ဖီနဲ႔ အစာပိတ္တဲ့သေဘာက မွန္ကန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရက္ေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ Cognitive deficits မွတ္သားမႈ-ဥာဏ္ထုတ္မႈအစြမ္း နည္းပါးေနတာကိုေတာ့ ေကာ္ဖီကေန ေဖ်ာက္မေပးႏိုင္ပါ။ Drunkenness feelings အရက္သမားခံစားမႈဆိုတာ အဲဒါပါ။
ဇီဝကမၼ၊ ေရာဂါေဗဒလိုေျပာရရင္ အရက္ကို ကိုယ္ခႏၶာေန ခ်က္လုပ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေန႔ရက္ေတြ မနည္းမေနာ ယူပါမယ္။ ဒီအလုပ္အတြက္ အသဲက အင္ဇိုင္းမ္ ၂ မ်ိဳးသံုးရပါတယ္။ Alcohol dehydrogenase အယ္လ္ကိုေဟာ ဒီဟိုက္ဒရိုဂ်င္ေန႔စ္ နဲ႔ Aldehyde dehydrogenase အယ္လ္ဒီဟိုက္ ဒီဟိုက္ဒရိုဂ်င္ေန႔စ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္ေတြ အဆင့္ေတြ အမ်ားၾကီးအျပီးမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ရက္ေတြတံုးက ေသာက္ထားတဲ့ အရက္ဟာ ေရနဲ႔ Carbon dioxide ကာဗြန္ေအာက္ဆိုက္အျဖစ္ ေခြ်းနဲ႔ ဆီးထဲကေန စြန္႔ထုတ္ပါတယ္။
အရက္တယူနစ္ (10 ml in UK = 10 grams [12.7 ml] in Australia) ကို (မက္တာေဘာ္လိုက္စ္) ခ်က္လုပ္ဘို႔ရာ ၁ နာရီပ်မ္းမွ် အခ်ိန္ယူပါတယ္။ မ်ိဳးဗီဇ၊ အစာစားထားမထား၊ အရက္ရာႏွဳန္းေတြအရ အေႏွးအျမန္ ကြာပါမယ္။ ေကာ္ဖီထဲမွာပါတဲ့ ေကဖင္းကေန ဒီျဖစ္စဥ္ကို ျမန္ေစေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါ။ ေနာက္ထပ္ သုေတသနအရ (ေကဖင္း) မ်ားတာကေန အရက္ေၾကာင့္ မွတ္ဥာဏ္ကို သက္ေရာက္တာကို တန္ျပန္ႏိုင္တယ္။ Dizziness မူးေနာက္ ေနတာကိုေတာ့ မေျပေစဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ေကဖင္းေၾကာင့္ ပိုဆိုးတယ္လို႔ ေျပာသူေတြလဲ မနည္းပါ။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ထဲမွာ အေမရိကန္ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ Vodka နဲ႔ Red Bull လို အရက္ထဲမွာ (အယ္လ္ကိုေဟာ + ေကဖင္း) ပါတာမို႔ ေသာက္သူေတြဟာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာ ပိုမ်ားၾကျပီး၊ လမ္းေပၚမွာ ျမန္ႏွဳန္းသတ္မွတ္တာထက္ ပိုေမာင္းသူေတြကေန လိုက္ခ်င္လိုက္ခဲ့လို႔ ကားေပၚတင္ရင္လိုက္ၾကသူက ၂ ဆ မက မ်ားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ေသာက္ထားတဲ့အရက္ နည္းတာ မ်ားတာနဲ႔ တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးမက်ပါ။
ဒီသတင္းပို႔ခ်က္ကိုေရးသူ Claudia Hammond ကေလာ္ဒီယာဟာ စာေရးသူ၊ အသံလႊင့္သူ၊ စိတ္ပညာကထိက ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ ဘီဘီစီ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈဆိုတဲ့အစီအစဥ္ကို ဗုဒၶဟူးေန႔တိုင္း တင္ဆက္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pg/Dr-Tint-Swe-Writings
