ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ေဖာ္ျပခ်က္အရ ကမာၻ႔လူဦးေရ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေသြးအားနည္း မႈ ႀကံဳေတြ႕ေနရၾကၿပီး၊ အမ်ားစုမွာ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္(၁၉)မွ (၅၀)အရြယ္ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ ေန႔စဥ္ သံဓာတ္ ၈ မီလီဂရမ္လိုအပ္ၿပီး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ၁၈ မီလီဂရမ္လိုအပ္ကာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ့ ၄င္းပမာဏထက္ပိုၿပီး လိုအပ္ တဲ့အျပင္၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ားအတြက္ ၂၇ မီလီဂရမ္လိုအပ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (NHI) ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရပါ တယ္။
သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ တစ္႐ႈးမ်ားဆီသို႔ အဆုတ္မွေအာက္စီဂ်င္ သယ္ေဆာင္ ေပးေသာ ပ႐ိုတိန္းဓာတ္ျဖစ္တဲ့ ေဟမိုဂလိုဘင္ထုတ္လုပ္မႈပမာဏ မလံုေလာက္ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမာပန္းအားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း၊ စြမ္းအင္မရွိျခင္း၊ အသက္႐ႈရခက္ခဲျခင္း၊ ရင္ဘတ္နာက်င္ျခင္း၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း မူမမွန္ျခင္းတို႔ ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ ပ်မ္းမွ် အမ်ိဳးသမီး ၁၀ဦးခန္႔မွာ ၆ဦးခန္႔က သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ေလ့ရွိၾကၿပီး၊ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ၊ မိမိက်န္းမာေရးအေျခအေနကို ေအာက္ပါလကၡဏာ(၉)ရပ္တို႔နဲ႔ စမ္းစစ္ႏိုင္ပါ တယ္။
အလြန္အမင္းေမာပန္းျခင္း
ခႏၶာကိုယ္သံဓာတ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ေသြးကလာပ္စည္းဆဲလ္မ်ားထဲရွိ ေအာက္စီဂ်င္ကို သယ္ယူေပးတဲ့ ေသြးနီဓာတ္တစ္မ်ိဳးကို ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့လာတဲ့အခါမွာ က်န္းမာ သန္ စြမ္းတဲ့ ေသြးဆဲလ္ေတြ အလံုအေလာက္မရွိေတာ့ဘဲ အလြန္အမင္း ေမာပန္းႏြမ္းနယ္လာပါေတာ့တယ္။
အာ႐ံုစူးစိုက္မရျခင္း
သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့လာတဲ့အခါ အာ႐ံုခံအဂၤါအဖြဲ႕အစည္းေတြ ခ်ိဳ႕ယြင္းသြားတာေၾကာင့္ ပံုမွန္လုပ္ေနက် အလုပ္ေတြမွာေတာင္ စိတ္အာ႐ံုစူးစိုက္မရေတာ့ဘဲ တက္တက္ၾကြၾကြမရွိ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ တျဖည္း ျဖည္း က်ဆင္းလာပါတယ္။
စိတ္၀င္စားမႈမရွိျခင္း
သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့လာတာေၾကာင့္ အာ႐ံုခံအဖြဲ႕အစည္းေတြကို ထိခိုက္ေစ႐ံုမွ်သာမက စိတ္ႏွလံုး ေနာက္က်ိလာကာ မိမိရဲ႕မိသားစု၊ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္း၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြအေပၚမွာ ယခင္လို စိတ္၀င္ စားမႈမရွိေတာ့ဘဲ တစ္ေယာက္တည္း ဖာသိဖာသာေနလိုစိတ္ျပင္းျပေနတတ္ပါတယ္။
အသက္႐ႈၾကပ္ျခင္း
ေသြးထဲမွာသံဓာတ္လံုေလာက္မႈမရွိတဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ကေအာက္စီဂ်င္ကို အလြန္အမင္း ေတာင္းတလာၿပီး အသက္႐ႈမ၀မြန္းၾကပ္မႈေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ပံုမွန္အားကစား ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တဲ့ အခါေတြ ပံုမွန္လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါေတြမွာ သိသိသာသာအသက္႐ႈမ၀ျခင္းဟာ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ လကၡဏာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
အသားအေရျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ျဖစ္ျခင္း
ႏႈတ္ခမ္းသား၊ လက္ဖ၀ါး၊ ေအာက္မ်က္ခမ္းအတြင္းသားေတြမွာ ယခင္နဲ႔မတူ ျဖဴစုတ္လာျခင္း၊ လက္ဖ၀ါး၊ ေျခဖ၀ါးေတြေအးစက္ကာမ်က္ႏွာနဲ႔အသားအေရေတြ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ျဖစ္လာျခင္းကလည္းေသြးနီ ဥ ပမာဏေတြက်ဆင္းလာတာေၾကာင့္ ေသြးမေလွ်ာက္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ၾကြက္သားေတြနာက်င္ျခင္း
ခႏၶာကို္ယ္ၾကြက္သားေတြမွာ သံဓာတ္ေတြအားနည္းလာတာေၾကာင့္ ၾကြက္သားေတြေပ်ာ့အိေလ်ာ့ရဲ လာၿပီး ေတာ္႐ံုတန္႐ံုဖိတြန္းမိတာကိုေတာင္ အထိမခံႏိုင္ေတာ့ဘဲ အသားေတြနာက်င္လာပါတယ္။
ေျခသည္း၊ လက္သည္း၊ ကြဲထြက္ျခင္း
ေျခသည္း၊ လက္သည္းအစပ္နားေတြ သူ႕အလုိလိုတစ္စစီကြဲထြက္ျခင္းက သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းရဲ႕ လကၡတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕သူေတြမွာ လက္သည္းခြံေတြက အေပၚကိုေဖာင္းမေနေတာ့ဘဲ ဇြန္း သ႑ာန္ အတြင္းပိုင္းကို ခ်ိဳင့္ခြက္၀င္ေနၾကပါတယ္။
မၾကာခဏဖ်ားနာျခင္း
အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ အလြယ္တကူ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး စေသာ ရာသီဖ်ားေတြကို မၾကာခဏကူးစက္ခံရျခင္း၊ ခါတိုင္းနဲ႔မတူ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုအေအးခံ႐ံုမွ်ႏွင့္ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းတို႔ကလည္း သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္ပါပဲ။
ပန္းေရာင္(သို႔မဟုတ္) အနီေရာင္ဆီးသြားျခင္း
ေသြးဆံုးၿပီးအမ်ိဳးသမီးႀကီးေတြ ၁၀ဦးမွာ ၂ဦးေလာက္က ပန္းေရာင္(သို႔မဟုတ္) အနီေရာင္ဆီးသြား တတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးႀကီးေတြက လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းက်က်ကဲ့သို႔ နီညိဳေရာင္ဆီးသြားတတ္ပါ တယ္။ အကယ္၍ အနီေရာင္ျခယ္စေတာ္ဘယ္ရီသီးေတြ၊ beet root (ေခၚ)သၾကား၊ မုန္လာဥ(ေခၚ) ေသြးနီ ေရာင္အရည္ရႊမ္းတဲ့ မုန္လာဥနီအလံုးေတြကိုမစားျဖစ္ဘဲ ဆီးအေရာင္ကသူ႕အလုိလိုေျပာင္းသြားျခင္းက သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းရဲ႕ လကၡဏာျဖစ္ပါတယ္။
သံဓာတ္ျဖည့္တင္းေပးတဲ့ အစားအစာမ်ား
အမဲအသည္းမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၅.၈ မီလီဂရမ္အထိ အျပည့္အ၀ပါရွိၿပီး၊ က်န္းမာေရးကိုထိခိုက္ ေစမယ့္ အဆီနဲ႔ကယ္လိုရီေတြပါ၀င္မႈ လြန္စြာနည္းပါးပါတယ္။
အမဲသား(မိုးခိုသား)ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ၂.၉မီလီဂရမ္ပါရွိတဲ့အျပင္ က်န္းမာေရးကို အေထာက္ အကူျဖစ္ေစတဲ့ ပ႐ိုတင္း၊ ဗီတာမင္ ဘီ6၊ ဗီတာမင္စီနဲ႔ ဗီတာမင္ဒီတို႔ၾကြယ္၀စြာပါရွိပါတယ္။
အမဲသားမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၁.၈မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြက္မလိုလားအပ္တဲ့ ကိုလက္စထ ေရာေတြ က်ေအာင္ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။
ၾကက္(ရင္ပံုသား)ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၁.၈မီလီဂရမ္ပါရွိေနလို႔ ေျခေလးေခ်ာင္းသား မစားသူမ်ား အဖို႔ သံဓာတ္အားျဖည့္စာအျဖစ္ ၾကက္(ရင္ပံုသား) စားေပးသင့္ပါတယ္။ (အေရခြံမစားပါနဲ႔)
ဆဲလ္မြန္ငါးထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၀.၇မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ၊ အိုမီဂါ ၃ဖက္တီးအက္စစ္ေတြ ပါရွိေနတာ ေၾကာင့္ ေသြးခဲပိတ္ဆို႔ျခင္းနဲ႔ ေလျဖတ္ျခင္းေတြမရွိေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ေရႊဖ႐ံုသီးအေစ့ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၄.၂မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ေက်ာက္ကပ္တည္ျခင္းမွလည္း ကာကြယ္ ေပးပါတယ္။
ေခ်ာကလက္အနက္ေရာင္ထဲမွ သံဓာတ္ပမာဏ ၄.၁မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး၊ ေသြးထဲက ကိုလက္စထေရာ ေတြကိုခ်ေပးကာ ေသြးအားနည္းျခင္းမွလည္း ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
စမုန္ျဖဴ(အေျခာက္)ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၃.၇မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး အမွ်င္ဓာတ္၊ ဗီတာမင္ေအ၊ ဗီတာ မင္စီ တို႔ပါရွိတဲ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္ကိုေဘးဥပါသ္ျဖစ္ေစတဲ့ ကိုလက္စထေရာလံုး၀မပါရွိပါဘူး။
သကာရည္ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ၃.၅မီလီဂရမ္ပါရွိတဲ့အျပင္ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ေတြ အျပည့္အ၀ ပါရွိပါတယ္။
ဆီးသီးေျခာက္ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၃.၆ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ခႏၶာကို္ယ္အက်ိဳးျပဳ beta carotene, အမွ်င္ဓာတ္နဲ႔အျခား အာဟာရဓာတ္ေတြ ပါရွိေနပါတယ္။
ပဲနီကေလးထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၃.၃ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး၊ မေပ်ာ္၀င္လြယ္ေသာ အမွ်င္ဓာတ္ေတြ ပါရွိေန တာေၾကာင့္ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မႈ မျဖစ္ေစေတာ့ဘဲ အဆာခံေစပါတယ္။
အာလူး(ႀကီးႀကီး)ေတြထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၃.၂ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး အာဟာရသိဒိၶျပည့္၀ေစတဲ့ အစာျဖစ္ ပါတယ္။
ဟင္းႏုႏြယ္ပင္ထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၃.၂ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ကင္ဆာဆဲလ္ေတြႀကီးထြားမႈကို ဟန္႔တား ေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။
ပဲကၠတီပါထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၂.၆မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ခြန္အားတိုးပြားေစတဲ့အျပင္ ႏွလံုးေရာ ဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးေအာင္ ကူညီေပးပါတယ္။
တို႔ဟူးထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၂.၀ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး၊ အာဟာရဓာတ္ျပည့္၀တာေၾကာင့္ သက္သက္ လြတ္စားသူေတြ မွီ၀ဲသင့္ပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ျခင္းမွလည္း ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ပဲေထာပတ္ထဲမွ သံဓာတ္ပမာဏ ၁.၈ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးျပဳ သတၱဳဓာတ္ေတြႏွင့္ အင္ဇိုင္းေတြ ၾကြယ္၀တဲ့အစားအစာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘ႐ိုကိုလီ(ေခၚ) ပန္းေဂၚဖီစိမ္းထဲမွာ သံဓာတ္ပမာဏ ၁.၂မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး အမွ်င္ဓာတ္ေတြ အေျမာက္ အျမားပါရွိတာေၾကာင့္ အူမႀကီးႏွင့္အစာအိမ္ကင္ဆာတို႔ကို မျဖစ္ေစေအာင္ ဟန္႔တားေပး ပါတယ္။
ကိုးကား…. Women’s Health
ေပါက္ေပါက္
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/
