အသက္၃၄ႏွစ္ (က်ား)။ ကြၽန္ေတာ္ ၂၀၀၇ မွာေသြးစစ္ၾကည့္တာ ဘီးပိုးရွိတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ေနာက္ ၆အၾကာထပ္စစ္လည္းရိွပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိရွိေနပါတယ္။ ဘီပိုးမကူးေအာင္ ကာကြယ္ေဆး ၃ႀကိမ္ထိုးရတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္သိထားပါတယ္ဆရာ။ ကာကြယ္ေဆးအားလုံးထိုးၿပီးဖို႔ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ေပးရပါသလဲဆရာ။ ကာကြယ္ေဆးအားလုံး ထိုးၿပီးတဲ့ေန႔ကစၿပီး ဘီပိုးတဲ့ေယာက်္ား၊ ဘီပိုးမရွိမိန္းမအိမ္ေထာင္ျပဳလို႔ ရၿပီလားဆရာ။ ေဆးအားလုံးထိုးၿပီးရင္ ဘီပိုးကိုကာကြယ္ႏိုင္တဲ့စြမ္းအင္ ရွိ၊မရွိကို စစ္ဖို႔လိုေသးလားဆရာ။
၂။ ဆရာ သမီး ေနာ္ ႕႕႕႕႕ ပါ။ သမီးအမ်ဳိးသားမွာ အသည္ဒေရာင္အသားဝါ B ပိုးရွိပါတယ္။ သမီးသိခ်င္တာက အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးက ေပ်ာက္နိုင္ပါလာဆရာ။ သမီးမွာေတာ့မရွိပါဘူးဆရာ။ ေဆးဒီေန႔စစ္တာပါ။ သမီးအမ်ဳိးသားက B ပိုးအခုမွာရွိတာပါ ကေလးေရာစစ္ဖို႔လိုလားဆရာ။ အသားဝါေပ်ာက္ဖို႔ ဘယ္ႏွစ္လေလာက္ နားရမလဲဆရာ။
အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကေနကူးစက္တယ္။ ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြနဲ႔ ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ hepatitis B surface antigen ၆ လအနည္းဆံုးရွိေနသူကို နာတာရွည္ေခၚတယ္။
လူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ အထိ နာတာရွည္ရွိေနတယ္။ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၇၈ဝဝဝဝ ေသဆံုးေနရတယ္။ ၆၅ဝဝဝဝ တို႔ဟာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာေၾကာင့္ ေသၾကရတယ္။ ၁၃ဝဝဝဝ ေယာက္က ရက္တိုအသည္းေရာင္လို႔ ေသဆံုးတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနမွာ အလုပ္လုပ္ရသူေတြအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္အႏၲရာယ္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၂ ကတည္းက ေပၚခဲ့တဲ့ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားျပီး ကာကြယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဆာဟာရ ေအာက္ပိုင္းေဒသနဲ႔ အေရွ႕အာရွမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ လူၾကီး ၅-၁ဝ% မွာ ကူးစက္ခံေနၾကရတယ္။
ပိုးဟာ ကိုယ္အျပင္ဖက္မွာ ၇ ရက္အထိရွင္ေနႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီးေနာက္ ပ်မ္းမွ် ၇၅ ရက္ေလာက္ေနမွ ေရာဂါ ေပၚလာတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၃ဝ ရက္ကေန ၁၈ဝ ရက္ရွိတယ္။ ပိုးဝင္ခံရသူကို ၃ဝ ရက္နဲ႔ ၆ဝ ရက္မွာစမ္းလို႔ရတယ္။
အျဖစ္မ်ားေဒသေတြမွာ ကေလးေမြးရာကေနကူးတာမ်ားတယ္။ ေသြးကေနလည္းမ်ားတယ္။ ကေလးခ်င္း ၅ ႏွစ္အတြင္း ကူးတာလည္းမနည္းပါ။
တံေတြး၊ ရာသီေသြး၊ ဗဂ်ိဳင္းနာအရည္၊ သုက္ရည္ေတြထဲမွာပိုးေတြပါေနတယ္။ လိင္ကတဆင့္ (က်ား-မ၊ က်ား-က်ား) ကူးတယ္။ ေဆးထိုးအပ္ကေနလည္းကူးတယ္။ ကူးစက္သူေတြထဲက ၅% ေလာက္မွာ နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ျဖစ္တယ္။ ေခြ်းကေန ကူးမလား သံသယရွိတယ္။
ပိုးဝင္ကာစမွာ ဘာမွမသိလိုက္သူကမ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ အသားဝါမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္မယ္။ ဗိုက္နာမယ္။
ကူးစက္ခံရေပမယ့္ ၉ဝ% ဟာ တႏွစ္အတြင္း ေကာင္းသြားၾကတယ္။ အသက္ငယ္ကေလးေတြမွာကူးခံရရင္ နာတာရွည္ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ၅ ႏွစ္ ေအာက္ေတြ ၈ဝ-၉ဝ%၊ ၆ ႏွစ္အထက္ ၃ဝ-၅ဝ%။ လူၾကီး ၅% ထက္နည္းတယ္။ နာတာရွည္ေတြထဲက ၂ဝ-၃ဝ% မွာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္နည္းေတြမ်ားတယ္။ (HBsAg) ကိုစမ္းရတာမ်ားတယ္။ ေသြးလွဴမယ့္သူတိုင္းကိုစမ္းတယ္။ ရက္တို အသည္းေရာင္ေနသူမွာ HBsAg ရွိမယ္။ (IgM) antibody ရွိမယ္။ HBcAg ရွိမယ္။ (HBeAg) အေပါင္းျပမယ္။ HBeAg ဆိုတာက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပြါးမ်ားေနာတကိုျပတယ္။ HBeAg ရရွိေနတယ္ဆိုတာ ကူးစက္ႏိုင္တာကိုျပေနတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ဆိုတာ HBsAg ၆ လအထိ ဆက္ရွိေမယ္။ HBeAg ရွိခ်င္ရွိမယ္။ ရွိခ်င္မွလည္းရွိမယ္။ HBsAg ရွိေနတယ္ ဆိုတာ နာတာရွည္ ျဖစ္ေနတာ။ တခ်ိန္မွာ (hepatocellullar carcinoma) ကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
ကုသမႈ
ရက္တိုကို ဘယ္လိုကုမလည္း တိတိက်က်မရွိပါ။ Tenofovir or Entecavir စာေဆးေတြသံုးတယ္။ တရက္ ၁ ျပား။ ေဆးယဥ္လာေနတယ္။ ေပ်ာက္မွာမဟုတ္ေပမယ့္ ပိုးေတြပြါးတာကိုေႏွးေစမယ္။ ေဆးဆက္ေသာက္ေနရတယ္။ ထိုးေဆးလည္းသံုးတယ္။
Hepatitis B vaccine ကာကြယ္ေဆးကို ေမြးကာစကေလးတိုင္း ၂၄ နာရီအတြင္းထိုးပါ။ ၃ လံုးျပည့္ေအာင္ထိုးပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
