လူ႔ခႏၶာကိုယ္မွာ ေတြ႕႐ွိရတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (အဆီ) ေတြက အရင္းအျမစ္ႏွစ္မ်ိဳးကေန ရ႐ွိပါ တယ္။ တစ္မ်ိဳးက ခႏၶာကိုယ္က သဘာ၀အတိုင္း ထုတ္လုပ္ေပးတာ ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စားသံုးလိုက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကတဆင့္ ရ႐ွိ တာျဖစ္ပါတယ္။ ယင္း ကိုလက္စထ ေရာေတြက အဆုတ္ကို ဖံုးအုပ္ထား တဲ့ အဆုတ္အေျမႇးပါးေပၚ သိသာတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြကို ျဖစ္လာေစပါ တယ္။ ယင္း အခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆြီဒင္႐ွိ Lund University မွ သုေတသီေတြက ေသြးတြင္း အဆီ ပမဏရဲ႕ အဆုတ္လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ မႈအေပၚ သက္ေရာက္ပံုကို ေလ့လာခဲ့ ၾကပါတယ္။ အဆုတ္မွာ ေအာက္ဆီ ဂ်င္နဲ႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ လဲလွယ္မႈျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာကို alveoli (ေလအိတ္) လို႔ေခၚပါ တယ္။
ယခုသုေတသနမွာ ေလအိတ္ (alveoli) ေလးေတြကို ကာကြယ္ေပး ထားတဲ့ ပ႐ိုတင္းအလႊာပါး အဆုတ္ ေျမႇး (Surfactant) အေၾကာင္းကို အထူးျပဳ ေလ့လာထားပါတယ္။ ယင္း ပ႐ိုတင္းအလႊာပါးေလးက alveoli ေလးေတြကို ကာကြယ္ေပး႐ံုသာမက ပဲ ေသြးေၾကာထဲက ဓာတ္ေငြ႕အမ်ိဳးမ်ိဳး လဲလွယ္မႈအေပၚလည္း သက္ေရာက္ မႈ႐ွိေစပါတယ္။ အဆုတ္အေျမႇးပါး၊ (Surfactant) ျဖစ္ေပၚလာရာမွာ ကိုလက္စထေရာက သဘာ၀ပါ၀င္ ပစၥည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လမေစ့ပဲ ေမြးတဲ့ကေလးေတြမွာေတာ့ အဆုတ္ အေျမႇးပါးမွာ ကိုလက္စထေရာက မပါသေလာက္နီးပါးပါပဲ။ လမေစ့ပဲ ေမြးတဲ့ကေတြမွာ alveoli (ေလ အိတ္) ေလးေတြကို ကာကြယ္ ေပးထားဖို႔ အဆုတ္အေျမႇးပါး (surfactant) ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ အခ်ိန္ မရပါဘူး။
ယင္းကေလးေတြကို ကုသရာ မွာ ၀က္ရဲ႕အဆုတ္ကတဆင့္ ထုတ္ လုပ္ထားတဲ့ အဆုတ္အေျမႇးပါး အေထာက္အကူျပဳ ေဆးထိုးေပးတဲ့ အခါမွာလည္း အေရးေပၚအေျခ အေနမွာ ရလဒ္ေတြေကာင္းခဲ့ေပမဲ့ ေရ႐ွည္မွာေတာ့ အဆုတ္ကို အႀကီး အက်ယ္ ပ်က္စီးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာ ေစပါတယ္။ ယခု သုေတသနမွာ သုေတသီေတြက နယူကလိယ သံလိုက္လႈိင္းနည္းပညာ (NMR technology) ကို အသံုးျပဳၿပီး အဆုတ္အေျမႇးပါးေပၚ ကိုလက္စထ ေရာရဲ႕ သက္ေရာက္ပံုကို စစ္ေဆးခဲ့ပါ တယ္။ ယင္းနည္းပညာ အသံုးျပဳၿပီး ႐ွာေဖြမႈအရ ကိုလက္စထေရာပါတာ နဲ႔ မပါတာအေပၚ မူတည္ၿပီး ေမာ္လီက်ဴးတည္ေဆာက္ပံု အသစ္ ေတြျဖစ္ေပၚလာတာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။ ေမာ္လီက်ဴးတည္ေဆာက္ပံု ေတြ မတူညီတာနဲ႔အမွ် အဆုတ္ အေျမႇးပါးရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ပံုက လည္း လံုး၀ကြဲျပားတာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။
အထူးသျဖင့္ ဓာတ္ေငြ႕ေတြ လဲလွယ္ရာမွာနဲ႔ အဆုတ္ေလအိတ္ ေလးေတြကို ကာကြယ္ေပးတဲ့အပိုင္း ေတြမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သုေတသိေတြအေနနဲ႔ ကိုလက္စထ ေရာရဲ႕ အဆုတ္ေလအိတ္ေလးေတြ အေပၚ သက္ေရာက္ပံုကို ေတြ႕႐ွိမႈ အား အေျခခံၿပီး ကုထံုးသစ္ေတြ ထြက္ေပၚလာႏိုင္ဖို႔ သုေတသနေတြ ဆက္လုပ္သြားသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳ ထားပါတယ္။
အ၀င္း
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/pg/HealthUpdatesJournal
