ကမၻာေပၚတြင္ အဆိုးရြားဆံုးျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ စစ္ေဘးဒဏ္ခံစားေနရ သည့္ႏုိင္ငံကိုျပပါဆိုလွ်င္ ဆီးရီးယားကို လူအမ်ားစုက လက္ညႇိဳးထိုးၾကလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုအတိုင္းျဖစ္ေအာင္လည္း အေမ ရိကန္ႏွင့္ သူ႔အေပါင္းအပါတို႔က လုပ္ဇာတ္ခင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ယခု ထိုထက္ပိုဆိုးေနသည့္ႏုိင္ငံက ေဆာ္ဒီႏွင့္အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ယီမင္ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္ေအာင္ အေမရိကန္ကဖန္တီးေပးခဲ့ၿပီး ေဆာ္ဒီကို ေနာက္ကြယ္မွ ေသြးထိုးေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုယီမင္သည္ ဆီးရီးယားထက္ပိုဆိုး ေနၿပီျဖစ္သည္။
စစ္ပြဲဒဏ္ကို ခံစားေနရသည့္အျပင္ ကမၻာ့အဆိုးရြား ဆံုးကပ္ေရာဂါေဘးႏွင့္ေတြ႕ႀကံဳေနရၿပီး ေန႔စဥ္ လူေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီေသဆံုးလ်က္ရွိသည္။ စစ္ပြဲေၾကာင့္ ေသဆံုးသည့္အေရ အတြက္ႏွင့္ဆိုလွ်င္ ယီမင္တြင္ ေန႔စဥ္ လူေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ေသဆံုးေနရသည္။ ေဆာ္ဒီတို႔ေလေၾကာင္းထိုးစစ္က ေဆး႐ံုႏွင့္ေက်ာင္းမ်ားကိုပင္ အလြတ္မေပးဘဲတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကၿပီး ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ ကုလသမဂၢက ေဆာ္ဒီကို အမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေဆာ္ဒီကို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ မႈျပစ္ဒဏ္ႏွင့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မလုပ္ခဲ့ေပ။ ေဆာ္ဒီေနာက္တြင္ အမာခံ အေမရိကန္ကရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဇြန္လတြင္ ယီမင္ႏိုင္ငံ၌ ကာလဝမ္းေရာဂါကူးစက္မႈ ၂ဝဝဝဝဝ အထိရွိခဲ့ၿပီး ယခုတစ္လအတြင္း ကာလအၾကာမွာပင္ ေနာက္ထပ္ ေသာင္း၊ သိန္းခ်ီကာ ထပ္မံကူး စက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ယခု ဝမ္းေရာဂါကူးစက္မႈ သံုးသိန္းနီးပါးအထိရွိလာခဲ့ၿပီး အားနည္းေသာကေလးမ်ားမွာ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပင္ေသဆံုးရသည္။ ယီမင္ႏိုင္ငံ၌ စစ္ပြဲေၾကာင့္ မေသဆံုးလွ်င္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးရၿပီး ကေလးရွိသည့္မိခင္တိုင္းေျပာသည့္စကားမွာသူတို႔ကေလးေတြကို ဘုရား သခင္ ဆီမွာထားခဲ့ရေတာ့မွာဆိုသည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေနေသာ စကားသံမ်ားသာျဖစ္သည္။
ေဆး႐ံု၌လည္း ေဆးဝါးကျပတ္ေနၿပီး ကုလသမဂၢက ယီမင္အတြက္ေတာင္းခံထားသည့္ တစ္ႏွစ္စာရန္ပံုေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ ဒသမ ၁ ဘီလီယံ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အလွဴရွင္ မ်ားဆီမွ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ အတြက္ ရရွိထားသည့္ ႏုိင္ငံတကာရန္ပံုေငြသည္ ေတာင္းခံသည့္ေငြ၏ သံုးပံုတစ္ပံုသာရရွိခဲ့သည္။ ထိုေငြသည္ ယခုႏွစ္ ကုန္တြင္ ကူးစက္ခံရမည့္ ဝမ္းေရာဂါ အေရအတြက္ကို ကုစားရန္လံုေလာက္႐ံုမွ်သာရွိေနသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ အကုန္ တြင္ယီမင္၌ ဝမ္းေရာဂါကူးစက္မႈ ႏႈန္းသည္ ၆ဝဝဝဝဝ အထိရွိလာသည္။ သန္႔ရွင္းသည့္ ေရမရရွိျခင္းက ဝမ္းေရာဂါျဖစ္ေစရန္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ၿပီး ေရကိုလက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္အသံုးျပဳခဲ့ျခင္းက ျပည္သူမ်ားအတြက္ အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္ ေစခဲ့သည္။ ျပည္သူ ၁၂ သန္းေက်ာ္ အစာေရစာျပတ္လပ္မႈကိုခံစားေနရၿပီး ထိုအထဲမွ ကေလးငယ္ႏွစ္သန္းသည္ အဆိုးရြားဆံုး အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈဒဏ္ကို ခံစားေနရသည္။
ယခုအတိုင္းသာ ျပည္တြင္းစစ္ကထပ္ျဖစ္ေနဦးမည္ ဆိုလွ်င္ ယီမင္တြင္ အဆိုးရြားဆံုး ဝမ္းေရာဂါကူးစက္မႈ ႏွင့္ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ေသဆံုးမႈ ကမၻာ့စံခ်ိန္တင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဟူသီတို႔ လက္နက္မခ်မခ်င္း ေဆာ္ဒီက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမယူဘဲ ဆက္တိုက္ေနမည္ျဖစ္သည္။ ကုလသမဂၢ ဝင္လည္းမရ၊ အေမရိကန္ဝင္လည္းမရ၊ အီဂ်စ္ဝင္ လည္းမရျဖစ္ေနသည္။
သို႔ေသာ္ ေဆာ္ဒီဗံုးႀကဲမႈတစ္ခုတည္းျဖင့္ ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္က ဟူသီတို႔၏အ႐ႈံးကို အဆံုးအျဖတ္ ေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ သူ႔ေနာက္တြင္ အီရန္က အမာခံ လက္နက္ပံ့ပိုးေပးေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လိုအပ္ သည့္ လက္နက္မွန္သမွ်ကို အီရန္ကေရေၾကာင္းမွ ပ့ံပိုးေပးေနၿပီး ဟူသီတို႔ အင္အားကလည္း သမၼတေဟာင္းမန္ေဆာဟာဒီႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ျပည္တြင္းတိုက္ခုိက္မႈပိုင္းတြင္ သမၼတဟာဒီ ေဆာ္ဒီ ကို ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္အထိ ဟူသီတို႔ အင္အားကသာခဲ့ၿပီး အကယ္၍ အေမရိကန္ႏွင့္ ေဆာ္ဒီသာဝင္မပါလာလွ်င္ ဟူသီတို႔ ယီမင္
တစ္ႏုိင္ငံလံုးကို သိမ္းပိုက္ေနႏုိင္မည္မွာေသခ်ာသည္။ ယခု ေဆာ္ဒီေၾကာင့္ စစ္ပြဲက ခက္ခဲသြားခဲ့ၿပီး ရွီးယိုက္ဟူသီတို႔ အာဏာရွိေနမႈကို ေဆာ္ဒီက ၾကည့္မေနႏုိင္ေပ။
သူ႔ရန္သူကို သူ႔အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ခြင့္ေပးလိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားမည္ျဖစ္သျဖင့္ ေဆာ္ဒီ အျဖစ္ မခံႏိုင္ေပ။ရွီးယိုက္ဆိုသည္ႏွင့္ အီရန္၏ သစၥာေတာ္ခံျဖစ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးအရ အီရန္၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ဟူသီတို႔က်ိန္းေသခံရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအေၾကာက္တရားေၾကာင့္သာ ေဆာ္ဒီက ဟူသီတို႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမယူျခင္းျဖစ္သည္။
ယခု ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္ကႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူအေရအတြက္က ဆီးရီးယားထက္ပင္ ပိုမိုျမင့္တက္လာႏိုင္သည့္အေနအထားျဖစ္ၿပီး စစ္ပြဲေၾကာင့္ ေသဆံုးရသည္ထက္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းႏွင့္ အစာေရစာငတ္ၿပီးေသဆံုးမည့္အေရးက ပိုမ်ား ေနသည္။ ထိုအေရ အတြက္က ေလးသိန္းထိ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဆီးရီးယား ေသဆံုးသူ
အေရအတြက္ထက္ပင္ ေက်ာ္လြန္သြားေစမည္ျဖစ္သည္။
ယခုဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္က အေမရိကန္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေနၿပီျဖစ္သည္။ အပစ္ရပ္စဲေရးက တစ္လနီးပါးအသက္ဝင္တည္ၿမဲေနၿပီး ေနာက္ထပ္ အေမရိကန္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔ ေတြ႕ဆံုမႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ မည္ျဖစ္သည္။
ယီမင္ကေတာ့ ထိုသို႔မဟုတ္။ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းရရွိခဲ့သည့္ အပစ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ေဆာ္ဒီတို႔ဘက္မွဗံုးႀကဲျခင္းေၾကာင့္ က်ဳိးေပါက္ခဲ့ရၿပီး ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္ထဲသို႔ မၾကာမီ ႐ုရွားဝင္ေရာက္လာမည့္ အရိပ္အေယာင္မ်ားလည္း ျမင္ေနရသည္။ ႐ုရွားဝင္လာခဲ့မွသာ ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္လည္း ရပ္တန္႔ရန္ လမ္းစရွိမည့္ အေန အထားလည္းျဖစ္သည္။ ယခုစစ္ပြဲကတစ္ဖက္ ေစာင္းနင္းျဖစ္ေနသည္။
ဟာဒီဘက္က အေမရိကန္ႏွင့္ ေဆာ္ဒီဦးေဆာင္သည့္ အာရပ္ၫြန္႔ေပါင္း တပ္ဖြဲ႕ ရွိသည္။ ဟူသီတို႔ဘက္က အီရန္တစ္ႏုိင္ငံတည္းသာရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဆီးရီးယားကိုၾကားဝင္သကဲ့သို႔ ႐ုရွားတို႔ ဝင္ေရာက္လာႏုိင္သည္။ အကယ္၍ မဝင္ေရာက္ခဲ့ပါက ႏွစ္ကုန္လွ်င္ ယီမင္တြင္ ေသဆံုးသည့္အေရအတြက္သည္ ထင္မွတ္မထားႏုိင္ေလာက္ ေအာင္ ဆိုးရြားသြားခဲ့မည္ျဖစ္သည္။
အဓိကျပႆနာမွာ ျပည္တြင္းစစ္ထက္ ဝမ္းေရာဂါကပိုဆိုးေနသည္။ ေဆးဝါးပံ့ပိုးေရးႏွင့္ အစားအေသာက္ ပံ့ပိုးေပးေရး ယာဥ္မ်ားကိုေဆာ္ဒီေလေၾကာင္းက တုိက္ခိုက္ေနေသာေၾကာင့္ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္မဆိုထားႏွင့္ ညဘက္ေရာက္တုိင္း ဗိုက္ေဟာင္းေလာင္း ႏွင့္ အိပ္ရာဝင္ခဲ့ရသည့္ ရက္မ်ားစြာပင္သန္းခ်ီေသာ ယီမင္ျပည္သူမ်ား ေတြ႕ႀကံဳ ခဲ့ရသည္။
ယခု အေမရိကန္က ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္ကိုမ်က္ကြယ္ျပဳထားသည္။ ကမၻာ့သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္မပါေအာင္ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ သတင္းအေမွာင္ခ်ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ၏ ၾကားဝင္မႈကို ယီမင္လိုအပ္ေနၿပီး မဟုတ္ပါက ယီမင္ျပည္တြင္း စစ္ႏွင့္ကာလဝမ္းေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ျပႆနာသည္ သမုိင္းတြင္ စံခ်ိန္ သစ္တစ္ခုအျဖစ္ မွတ္တမ္းဝင္သြား မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပ လုိက္ရပါသည္။ ။
ရွိန္းထက္
ျမ၀တီ
https://www.facebook.com/mwdmedia
