အိႏၵိယအစားအစာလို ့ လူသိမ်ားတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ကို အိႏၵိယလူမ်ိဳးသာမက ၊ လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး ၊ က်ားမ မေရြး ႏွစ္သက္စြဲလန္းေနၾကပါ တယ္ ။ ထိုစာရင္းထဲတြင္ ကြ်န္မလည္းထိပ္ဆံုးကတစ္ေယာက္အျဖစ္ ပါေကာင္းပါႏိုင္ပါလိမ့္မယ္ ။ မိမိကိုယ္ကို ျပန္လည္စမ္းစစ္ ၾကည့္တဲ့အခါ ၊ ရန္ကုန္ျမိဳ ့ရွိ ကြ်န္မ ေရာက္ဖူးခဲ့သမွ် နံမည္ၾကီးဆိုင္မ်ားေရာ ၊ ဆိုင္ေသးေသးေလးေတြမွာပါ ဒိန္ခ်ဥ္ မေသာက္ဖူးတဲ့ ဆိုင္ရယ္လို ့ မရွိသေလာက္ပါဘဲ ။ ေနာက္ျပီး ကြ်န္မအလည္ေရာက္ခဲ့သမွ် ျမိဳ ့မ်ားမွာလည္း ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္ခဲ့ တာ ခ်ည္းပါဘဲ ။ ဒါနဲ ့ေတာင္အားမရေသးလို ့ စတိုးဆိုင္ၾကီးမ်ားက ရယ္ဒီမိတ္ ပလပ္စတစ္ဗူး ၀ယ္ေသာက္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို မတူညီေသာ လက္ရာအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ မိတ္ဆက္ဖူးတဲ့ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့၊ မိမိမ်က္ေစ့ေရွ ့ခြက္ေရာက္လာသည္ႏွင့္ အရသာကိုၾကိဳတင္မွန္းဆ တတ္ေနပါျပီ ။ ဒိန္ခ်ဥ္အသားပ်စ္ပ်စ္ခဲခဲၾကီးထက္၊ အျမွဳံ ့ထျပီး မလိုင္ဖတ္အနည္းငယ္ ေရာေနေသာအရသာကေတာ့ ကြ်န္မ အၾကိဳက္ဆံုးပါဘဲရွင္ ။ ႏြားႏို ့/ကြ်ဲႏို ့/ဆိတ္ႏို ့/ပဲႏို ့တို ့ျဖင့္ ဒိန္ခ်ဥ္ျပဳလုပ္ႏိုင္ျပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ႏြားႏို ့ႏွင့္ ကြ်ဲႏို ့တို ့ျဖင့္ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္ ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ႏြားႏို ့ဒိန္ခ်ဥ္က အေရာင္၀ါတာတာျဖစ္ျပီး ၊ အသားလဲေပ်ာ့ပါတယ္ ။ ကြ်ဲႏို ့ဒိန္ခ်ဥ္ကေတာ့ ျဖဴေဖြးကာ၊ အတန္ငယ္ အသားေတာင့္တင္းပါတယ္ ။ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ ့ရွိ အိႏၵိယဒိန္ခ်ဥ္ဆိုင္မ်ားက ကြ်ဲႏို ့ကိုအသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္ ။
ေဆးပညာရႈေထာင့္အရ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ၊ ႏို ့ထြက္ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ထဲမွာ ဗီတာမင္နဲ ့သတၱဳဓာတ္ေတြ ၾကြယ္၀ေန တဲ့ျပင္၊ Probiotic (ေခၚ) ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးျပဳ ဘက္တီးရီးယားေတြ ပါရွိလို ့ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို ေကာင္းမြန္ေစေၾကာင္း ၊ ခႏၶကိုယ္ အတြက္ မေကာင္းေသာ LDL ကိုလက္စထေရာကိုက်ေစျပီး ၊ ေကာင္းေသာ HDL ကိုလက္စထေရာကို ျမွင့္တင္ေပးေၾကာင္း၊ အဆီိက် ဗိုက္ခ်ပ္ေစေၾကာင္း ၊ လည္ေခ်ာင္းနာ သက္သာေစေၾကာင္း ၊ တစ္ပတ္မွာအနည္းဆံုး ဒိန္ခ်ဥ္ ေလး ႀကိမ္ေသာက္ျခင္းသည္ သြားပိုးစားႏိုင္ေျခကို ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလ်ာ့က်ေစျပီး ၊ သြားဖံုး ႏွင့္ သြားမ်ား က်န္းမာေစကာ ခံတြင္းရနံ ့ဆိုးေတြ ေျပေပ်ာက္ေစ ေၾကာင္း ၊ ညဘက္ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ ေစေၾကာင္း ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုငယ္စဥ္ကတည္းက စြဲစြဲျမဲျမဲေသာက္သံုးသူဟာ ေသြးတိုးေရာဂါ မျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ သက္ၾကီး ပိုင္းတြင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ အရိုးပါး ႏွင့္ အရိုးပြေရာဂါ မျဖစ္ေစေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ WHFoods မွ အတည္ျပဳ ထားပါတယ္ ။
ဒါ့ျပင္ အဟာရျပတ္တဲ ့ေရာဂါမွာ ဒိန္ခ်ဥ္က နံပါတ္တစ္ အေကာင္းဆံုး ေဆးတစ္ပါးပါပဲ။ စားခ်င္ေသာက္ခ်င္စိတ္ မရွိတာေၾကာင့္ မစားမေသာက္ပဲ ေနရာကေန အစာအိမ္က်ဥ္းက်ံဴ ့ကာ ၊ အစာအိမ္ နာက်င္လာျပီး စားလို ့လည္းမရျဖစ္၍ မစားမေသာက္ပဲေန တာေၾကာင့္ အဟာရျပတ္လပ္ သြားတဲ ့ ေရာဂါေဝဒနာရွင္ကို ဒိန္ခ်ဥ္ တိုက္ေကြ်းေပးျခင္းအားျဖင့္ အစာအိမ ႏွင့္္ အူသိမ္အူမေတြပါ
ေကာင္းစြာအလုပ္လုပ္လာျပီး ျပန္လည္က်န္းမာ ေနေကာင္းသြားေစႏိုင္ပါတယ္ ။ စတင္ေနေကာင္းစျပဳလာတာနဲ ့ သာမာန္လူ ဒိန္ခ်ဥ္ တစ္ခြက္ေသာက္ရင္ ေဝဒနာရွင္က ေလးငါးခြက္မ ကေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသာက္ႏုိင္သေလာက္ ေသာက္ပါေစ ။
ဆီးဝမ္းမ်ားမ်ားသြားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ရက္ရွည္လမ်ား ခႏၶာကိုယ္ရဲ ့လုိအပ္ခ်က္ ျပည့္မွီေအာင္ စုပ္ယူမွုအားေကာင္း ေကာင္းနဲ ့ခႏၶာကိုယ္က အလုပ္လုပ္ ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမၾကာမီ ေရာဂါသက္သာသြားတာနဲ ့သူ ့အလိုလိုပံုမွန္ ေလာက္သာ ေသာက္သံုးသြားပါလိမ့္မယ္။ ေဆးနည္းမသိရင္ အဟာရျပတ္တဲ ့ေရာဂါ ေတာ္ရံု တန္ရံု ကုသရဖို ့ မလြယ္ကူပါဘူး။
ဒိန္ခ်ဥ္တစ္မ်ိဳးသာလွ်ွင္ အာဟာရျပတ္တဲ ့ေရာဂါမွာ ဘာေဆးမွမလိုပဲ ကုသေပးႏိုင္တဲ ့ အေကာင္းဆံုး ေဆးတစ္ပါးလို ့့ ညႊန္းဆို လိုက္ ခ်င္ပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံ၊ ဂ်န္ဂီ အေထြေထြေရာဂါကုေဆး႐ံုႀကီးမွ အာဟာရ ေဗဒပညာရွင္အႀကီးအကဲ Mrs Magdalin Cheong ကလည္း ဒိန္ခ်ဥ္ဟာ ကယ္လ္စီယမ္ ျဖည့္စြက္စာျဖစ္လို ့ အရိုးအားေကာင္းေစျပီး ၾကီးထြားဖြံ ့ျဖိဳးဆဲ ကေလး မ်ားကို အဆီမထုတ္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ေကြ်းသင့္ေၾကာင္း၊ ႏို ့တိုက္မိခင္မ်ားကေတာ့ အဆီနည္းတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳ ထားပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အိႏၵိယေဆးက်မ္းမ်ားတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ဟာ “သက္ရွည္က်န္းမာ” ေစတယ္လို ့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကုိယ္တိုင္လည္း စား ၾကပါ၊ ကေလးမ်ား၊ ေဖေဖ ေမေမ ႏွင့္ ဘိုးဘိုး ဘြားဘြားတို ့ကိုလည္းေကြ်းၾက ပါေနာ္။ အဆီထုတ္ထားတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ဆုိရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးတြက္ အေကာင္းဆံုးေပါ့ရွင္။
ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္နည္း။
အမွန္တကယ္၀န္ခံရရင္ ဒီေန ့ထိ ကြ်န္မတခါမွ်အိမ္မွာ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္မစားဖူးေသးပါဘူး။ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အလြယ္တကူ၀ယ္လို ့ ရေနလို ့ပါဘဲ။ ဒိန္ခ်ဥ္ၾကိဳက္တဲ့ကြ်န္မ ဆိုင္ထိုင္ေသာက္ရင္း၊ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္နညး္ေလးေတြကို စပ္စုၾကည့္တဲ့ အခါ၊ (၄)နည္းေလာက္ သိခဲ့ရပါတယ္။
1. ႏြားႏို႔ကိုအတန္ငယ္ပ်စ္ေအာင္က်ိဳ၍အေအးခံထားျပီး၊ အဝက်ယ္ေျမအိုး သန္႔သန္႔ တစ္လံုး ထဲထည့္၍ တေဆး (yeast) အနည္းငယ္ထညျ့္ပီးတဲ့အခါမွာေတာ့၊ ၁၂ နာရီမွ ၂၄ နာရီအတြင္း ဒိန္ခ်ဥ္အျဖစ္ စားသံုးႏိုင္ပါျပီ။
2. ဒိန္ခ်ဥ္ႏွစ္ဇြန္းခန္႔ကို ေျမအိုးထဲထည့္ျပီး၊ က်ိဳခ်က္အေအးခံထားတဲ့ ႏြြားႏို႔ကိုေလာင္းထည့္ေပးရံုပါဘဲ။ နံက္ ပိုင္းျပဳလုပ္ရင္ ညေန ပိုင္းမွာ ဒိန္ခ်ဥ္ျဖစ္သြားပါျပီ။
3. ေဈးကြက္မွာေရာင္းခ်ေနေသာ ဒိိန္ခ်ဥ္ေဖာက္သည့္လွ်ပ္စစ္အိုးကို ဝယ္ယူ၍ ၎အိုးထဲတြင္ က်ိဳခ်က္အေအးခံထားေသာ ႏြားႏို႔ကိုထည့္ျပီး၊ မီးခလုတ္ဖြင့္ကာ အပူခ်ိန္ ၃၈ ဒီဂရီစင္တီဂရိ္တ္ျဖင့္ ၁၂နာရီခန္႔ၾကာေအာင္ ဒိန္ခ်ဥ္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
4. ႏြားႏုိ႕ဆူဆူကို ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္မယ့္ ေျမအုိး (သို ့မဟုတ္) ခြက္ေလးထဲ ေလာင္းထည့္္ျပီး အေအးခံထားပါ။ ခပ္ေႏြးေႏြး အေန အထားတြင္ အဲ့ဒီႏုိ႕ထဲကုိ သံပုရာရည္ႏွစ္စက္ေလာက္ထည့္ေပးလုိက္ပါက၊ ၆ နာရီအၾကာမွာ ဒိန္ခ်ဥ္ရပါျပီ။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ဆားနဲနဲခတ္ကာ၊ မိမိႏွစ္သက္သလို ထန္းလ်က္ရည္၊ သၾကား၊ ပ်ားရည္တို ့ျဖင့္စားႏိုင္ပါတယ္။
စာဖတ္ ခ်စ္ပရိတ္သတ္မ်ားကို လွိဳ ့၀ွက္ခ်က္ေလးတစ္ခု ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ၊ မလိုင္ထူထူနဲ ့ ဒိန္ခ်ဥ္စားခ်င္ရင္ ဥပမာ ႏြားႏုိ႕ တစ္လီတာကုိ မီးအားျပင္းျပင္း နဲ႕ ပြက္ပြက္ဆူေအာင္က်ဳိျပီး ၊ ေနာက္ထပ္ ႏြားႏုိ႕အစိမ္းတစ္လီတာကိုိ ထပ္ျဖည့့္္ကာ ပြက္ပြက္ဆူ ေအာင္ ထပ္က်ဳိေပးတဲ့နည္းေလးပါဘဲ ။ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္တဲ့အခါ အထူးသန္ ့ရွင္းမွသာ အရသာျပည့္မွီတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုရမွာမိို ့ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ တည္မယ့္ အုိး ၊ အ၀က်ယ္ပုလင္း ၊ ဖန္ပန္းကန္စတာေတြကုိ သန္႕စင္ေအာင္ေရေႏြးနဲ႕ျပဳတ္ျပီးေဆးေပးရပါမယ္ ။ စားမကုန္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ကို အဖံုးလံုေအာင္ထားျပီး ၊ ေရခဲ ေသတၱာထဲ ၃-ရက္ ေလာက္သိမ္းထားလို ့ရပါတယ္ ။ ၃-ရက္ထက္ေက်ာ္ရင္ေတာ့ စားလို ့ ရေသးေပမယ့္၊ က်န္းမာေရး အာနိသင္ ေတာ့ ပ်က္ျပယ္ သေလာက္ ရွိသြားျပီေပါ့ရွင္ ။
သစ္သီးဒိန္ခ်ဥ္။
ဟိုတယ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ စားေသာက္ဆုိင္မ်ားတြင္ ႏို္င္ငံျခားစတုိင္လ္အျဖစ္ ၊ ပန္းသီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီ၊ စပ်စ္၊ ဖရဲ၊ သေဘၤာ၊ ဌက္ေပ်ာ၊ ဘယ္ရီသီး တို ့ကို ဒိန္ခ်ဥ္ျဖင့္ တခါတည္းထဲ့မေဖ်ာ္ဘဲ ထိုသစ္သီးမ်ားကို ဒိန္ခ်ဥ္ ခြက္ေလးထဲႏွစ္တို ့ စားရန္ဧည့္ခံေလ့ရွိပါတယ္ ။ ကြ်န္မကေတာ့ အဲဒီလိုသစ္သီးမ်ားျဖင့္တို ့စာျခင္းထက္ ၊ တခါတည္းေရာေဖ်ာ္ေသာက္ရတာကို ပိုႏွစ္ သက္ပါတယ္ ။ အခုလို ပူ့ျပင္းေသာေႏြဦးရာသီမွာ စေတာ္ဘယ္ရီ ဒိန္ခ်ဥ္ေဖ်ာ္ရည္ေသာက္လိုက္ရရင္ အေမာေျပလန္းဆန္း သြားသလို ၊ ေထာပတ္သီး ဒိန္ခ်ဥ္ ေဖ်ာ္ရည္ေလးကိုေတာ့ ခ်ိဳခ်ဥ္ဆိမ့္အရသာမို ့ မၾကာခဏေသာက္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ယေန ့အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ Tarator လို ့အမည္ရတဲ့ လြယ္ကူျမန္ဆန္ ဒိန္ခ်ဥ္ရနံ ့စံုေဖ်ာ္ရည္ တစ္မ်ိဳးနဲ ့ မိတ္ဆက္ေပးပါရေစ ။ ဇလံုၾကီး ၾကီးတစ္ခုထဲမွာ ၾကိတ္ေခ်ထားတဲ့ ေလးညွင္းပြင့္ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ ၊ ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းထားတဲ့သခြားသီး /သစ္ၾကားသီး /စမံုစပါး တို ့ႏွင့္ အတူ ေရကို လိုသေလာက္ ထဲ့ကာ ၊ အရသာအတြက္ ဆားနဲနဲခတ္၍ ေနၾကာဆီ သင့္ရံုေရာထားပါတယ္ ။ အဲဒီအေရာအေႏွာမ်ားကို ေရခဲေသတၱာထဲ အနည္း ဆံုး ၂နာရီၾကာမွ် ေအးခဲထားျပီးစားျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။ ရနံ ့့စံုေဖ်ာ္ရည္ေလးကေတာ့ ပူရွရွ၊ ရွိန္းျမျမျဖင့္ အလြန္ အရသာရွိပါတယ္ ။
ဒိန္ခ်ဥ္အခ်ိဳပြဲေလးမ်ား။
ဒိန္ခ်ဥ္မလိုင္နဲ ့ လုပ္ထားတဲ့ ေရခဲမုန္ ့၊ ေရခဲေခ်ာင္း ၊ ဂ်လ္လီ ၊ ခ်ိစ္ ၊ ေခ်ာကလက္ ၊ ကိတ္ ၊ ကြတ္ကီးစ္ ၊ ေက်ာက္ေက်ာ ၊ ပူတင္း စသည့္ သြားေရစာမုန္ ့မ်ားကလည္း အရသာတစ္မ်ိဳးျဖင့္ စြဲမက္စရာပါ ။ ဒိန္ခ်ဥ္ေက်ာက္ေက်ာကေတာ့ လုပ္ရတာ အင္မတန္ လြယ္ကူလို ့မၾကာခဏလုပ္စားျဖစ္ပါတယ္ ။ ဆြစ္ဇာလန္ျပန္ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ဂ်ယ္လီမႈန္ ့ထုပ္ လက္ေဆာင္ေပးလို ့ ၊ အိမ္မွာ လက္စြမ္းျပၾကည့္ပါတယ္ ။ အထုပ္ေပၚရွိအညႊန္းေလးအတိုင္း ၊ ဇလံုတစ္ခုထဲမွာ ဂ်ယ္လီမႈန္ ့ကို ၊ လိေမၼာ္ရည္ထဲ စိမ့္၀င္ ေနေအာင္စိမ္ထားျပီး၊ ခဏၾကာတဲ့အခါ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ ့အတူႏြားႏို ့မလိုင္ဖတ္ေရာထဲ့ကာ သမေအာင္ေမႊျပီး၊ အခြံ ႏႊာသန္ ့စင္၍ တကိုက္စာစီဖဲ့ထားတဲ့ လိေမၼာ္သီးအဖတ္တံုးကေလးေတြ ထည့္ပါတယ္။ အဲဒီအေရာအေႏွာေတြကို ဖန္ခြက္ေလးေတြ ထဲေျပာင္း ထဲ့ျပီး ေရခဲေသတၱာထဲမွာ ဂ်ယ္လီသားမာတင္းလာတဲ့အထိ ေအးခဲထားျခင္းပါဘဲ ။ (အထုပ္ညႊန္း ေပၚမွာေတာ့့ မီးေအး ေအးေပၚ မွာ ဘဘာ၀လိေမၼာ္ရည္စစ္စစ္ကို သၾကားထဲ့ၾကိဳခိုင္းေပမယ့္ ကြ်န္မကေတာ့ အလြယ္တကူ Queen လိေမၼာ္ရည္ကို သံုးလိုက္ပါ တယ္။ သူ ့အညႊန္းထဲမွာ လိေမၼာ္သီးအစား ၊ grape fruit သီးကို သံုးႏိုင္ပါတယ္တဲ့ ) လိေမၼာ္ဒိန္ခ်ဥ္ ဂ်ယ္လီေလးကေတာ့ အရသာ ခ်ိဳခ်ဥ္ေမႊးေလးမို ့ခံတြင္းရွင္းေစပါတယ္ ။ စူပါမားကတ္ဆိုင္ေတြမွွာလည္း စပ်စ္/လိေမၼာ္/စေတာ္ဘယ္ရီရနံ ့ ရယ္ဒီမိတ္ ဂ်ယ္လီ အမႈန္ ့ထုတ္ေလးေတြ အလြယ္တကူရရွိႏိုင္လို ့၊ ရံုးပိတ္ရက္ အပ်င္းေျပလုပ္စားၾကည့္ၾကပါဦးေနာ္ ။
ဒိန္ခ်ဥ္ဟင္းလ်ာမ်ား။
ဒိန္ခ်ဥ္ထဲရွိ လက္တစ္္အက္ဆစ္အစြမ္းက၊ အမဲ၊ ဆိတ္၊ သိုး၊ ဆတ္၊ ဂ်ီသားတို ့့လို အမွ်င္ၾကီိးေသာ အသားမ်ားကို အလြယ္တကူ ႏူးအိေစတဲ့ အစြမ္းရွိလို ့၊ ဒန္ေပါက္ /ေထာပတ္ထမင္းဆိုင္ေတြမွာ အသားဟင္းလ်ာမ်ားကို မခ်က္ျပဳတ္ခင္ အသားထဲကို စိမ့္၀င္ ေနေအာင္ ဒိန္ခ်ဥ္ျဖင့္ ၾကိဳနယ္ ဖတ္ထားေလ့ ရွိတာကို အားလံုးလည္းသိႏွင့္ျပီးသာျဖစ္ၾကမွာပါ ။
(၁) သူငယ္ခ်င္း အိမ္အလည္တေခါက္ေရာက္ရင္း ထမင္း၀ုိင္းႏွင့္တန္းတိုးသျဖင့္ ၊ ဆိတ္သားႏွပ္ ဆီျပန္ဟင္းစားၾကည့္ပါ တိုက္ တြန္းတာေၾကာင့္ ၊ အသား တစ္ဖတ္ဆယ္ ယူျမည္းၾကည့္တဲ့အခါ ၊ အင္မတန္ႏူးအိလို ့စားေကာင္းလွပါတယ္ ။ အိမ္ကလက္ရာနဲ ့့ မတူ၍ ခ်က္နည္္းကိုေမးၾကည့္ရာ သူငယ္ခ်င္းေမေမက မခ်က္ခင္အသားကို ၁ နာရီေလာက္ၾကိဳ၍ ဒိန္ခ်ဥ္ ၊ နႏြင္း ၊ ဂ်င္း ၊ ၾကက္သားမႈန္ ့ တို ့ျဖင့္ ၾကိဳတင္၍ နယ္ဖတ္ထားေၾကာင္း ၊ Pressure cooker အိုးထဲတြင္ ေထာပတ္ကို အပူေပးအရည္ေပ်ာ္ ေစကာ ၾကက္သြန္နီ-ျဖဴ၊ ဒိန္ခ်ဥ္အနည္းငယ္ ၊ ဖာလာေစ့ ၊ မဆလာ ၊ အေရာင္တင္ဟင္းခတ္မႈန္ ့၊ ကရေဝးရြက္တို ့ ဆီသတ္ ေၾကာင္း ၊ ရနံ႔ေမႊးတက္လာသည္ႏွင့္တျပိဳင္နက္ ဒိန္ခ်ဥ္ ျဖင့္နယ္ထားတဲ့ အသားမ်ားကို ထဲ့လုံးေၾကာင္း ၊ ၁၀ မိနစ္ခန္႕လုံးျပီး အသားျမဳပ္သည္ အထိ ေရထဲ႔ကာ မီးအေနေတာ္ျဖင့္ နာရီဝက္ခန္႕ခ်က္ရေၾကာင္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ရွင္းျပပါတယ္ ။ မဆလာနံ႔ တသင္းသင္း ဆိတ္သားႏွပ္ဆီျပန္ေလးက ဒိန္ခ်ဥ္အစြမ္းေၾကာင့္ နဲနဲပိုဆိမ့္သလို ခံစားရၿပီး ၊ ေပ်ာ့အိေနတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အမဲသားရဲ ့ အသားအမွ်င္ေလးေတြကိုသြားနဲ ့ဆြဲဖဲ့ရာမွာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းနူး ညံ႔တဲ့ ဖီလင္ေလးကေတာ့ ခ်က္စားၾကည့္မွသိရမွာပါ ။
(၂) ၾကက္-ဘဲ-ဘဲငန္း အသည္းအျမစ္ ဟင္းလ်ာမ်ား ခ်က္တဲ့အခါမွာ သဘာ၀အရ အသည္းက အႏူးျမန္သလို ၊ အျမစ္က ေတာ္ ေတာ္ႏွင့္ မႏူးႏိုင္တဲ့အတြက္ ၊ ဦးစြာအျမစ္ကိုထဲ့ဆီသတ္၍ တစ္ေရခမ္းျပီးမွသာ အသည္းကို ထဲ့ခ်က္ရေလ့ ရွိပါတယ္ ။ အကယ္၍ အျမစ္ကို ဦးစြာဒိန္ခ်ဥ္ျဖင့္ စိမ္ႏွပ္ ထားရင္ေတာ့ ၊ အသညး္နဲ ့အျမစ္ကို ခြဲခ်က္စရာ မလိုေတာ့ဘဲ အခ်ိန္ကုန္သက္သာ ၊ အရသာ လည္း ထူးေစမွာအမွန္ပါ ။
(၃)ကြ်န္မတို ့ငယ္စဥ္က ေဖေဖ အလုပ္တာ ၀န္ျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၊ ကသာခရိုင္တြင္ေနခဲ့ဖူးပါတယ္ ။ ျမန္မာျပည္မွာ ငျမင္းရွားပါး ေပမယ့္ ၊ အဲဒီေဒသမွာေတာ့ ငါးျမင္းကို အမ်ားဆံုးေတြ ့ရပါတယ္ ။ အသားမ်ားကာ ဆူျဖိဳးေသာ ငျမင္းကိုအအီေျပေစရန္ အဘြား က ဒိန္ခ်ဥ္ျဖင့္ ဆီျပန္ခ်က္ေကြ်းေလ့ ရွိပါတယ္ ။ ငျမင္းသားမ်ားကို အေနေတာ္အတံုးမ်ားတံုး၍ ဆား၊ နႏြင္းနယ္ကာ အေပၚယံ တင္းေအာင္ေၾကာ္ပါတယ္ ။ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ဂ်ငး္ႏွင့္ ဟင္းခတ္ေမႊးၾကိဳင္မ်ားကို ဆီသတ္ကာ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ထဲ့၍ ဆူလာတဲ့ အထိ ေမႊေပးျပီးေနာက္ ၊ ငါးေၾကာ္တံုးမ်ား ႏွင့္ ေရသင့္ရံု ထည့္ျပီး ၁၅ မိနစ္ခန္႔ခ်က္ထားတဲ ့ အဘြားရဲ ့ ငျမင္းသားဒိန္ခ်ဥ္ဆီျပန္ ဟင္းလ်ာကို ယေန ့ထိ သတိရေနတုန္းပါဘဲ ။
အကင္/အေၾကာ္။
(၁) မီးဖိုေခ်ာင္သံုးဟင္းခတ္မ်ိဳးႏြယ္၀င္ျဖစ္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ကို အသားကင္မ်ားတြင္ ရွာလကာရည္အစား အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္ ။ ရွာလကာရည္သံုး၍အသားကင္မယ္ဆိုရင္၊ အသားတံုးမ်ားကို ရွာလကာရည္ႏွင့္အတူ အျခားအေမႊးအၾကိဳင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ဂ်င္းမႈန္ ့၊ ၾကက္သြန္ျဖဴမႈန္ ့၊ မဆလာတို ့ျဖင့္ တျပိဳင္တည္း ေရာနယ္ေလ့ ရွိေသာ္လည္း ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုသံုးရင္ေတာ့ အသားတံုးကိုေရ စင္စင္ ေဆးျပီး ၊ ဒိန္ခ်ဥ္တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ ဦးစြာသုတ္လိမ္းကာ အသားထဲစိမ့္၀င္ေအာင္ဆုပ္နယ္၍ဆယ္မိနစ္ခန္ ့ၾကာမွသာ အျခား အေရာ အေႏွာမ်ားျဖင့္ နယ္သင့္ပါတယ္ ။
(၂) အသားေၾကာ္မ်ားမွာလည္္း ထိုနည္း၄င္းပါဘဲ ။ ဦးစြာဒိန္ခ်ဥ္ျဖင့္ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ႏွပ္ထားေပးျခင္းျဖင့္ မအီေစေတာ့ဘဲ အသားေလးကလဲအရမ္းႏူးညံ့ကာ ခံတြင္းထဲတြင္မြမြေလးျဖင့္အရသာရွိလွပါတယ္ ။
(၃) အလ်ဥ္းသင့္လို စာဖတ္ခ်စ္ပရိတ္သတ္မ်ားကို ဥေရာပတိုက္နန္းတက္ပြဲေတြမွာ တည္ခင္းလ့ရွိတဲ့ ၾကက္သားဟင္း နဲ ့ မိတ္ ဆက္ ေပးခ်င္ပါတယ္ ။ သူတို ့ႏိုင္ငံမွာေတာ့ "ေတာ္၀င္ၾကက္သားဆလတ္" လို ့ေခၚပါတယ္ ။ ဦးစြာ ဇလံုၾကီးၾကီးတစ္ခုထဲမွာ ဒိန္ခ်ဥ္ ၊ လိေမၼာ္ရည္တို႔ေရာထည့္ကာ သမေအာင္ေမႊ ထားျပီးေနာက္ ၊ တရုတ္ဆီးသီးေျခာက္ ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ စပ်စ္သီးစို၊ စပ်စ္သီး ေျခာက္နဲ႔ၾကက္သားျပဳတ္ေၾကာ္ အတံုးေလးေတြကို ထပ္ေပါင္းထဲ့ကာ ၊ အရသာအတြက္ ဆား ၊ ဟင္းခတ္အသားမႈန္ ့တို ့ သင့္တင့္ ရုံျမည္းျပီး ထည့္ထားပါတယ္ ။ အဲဒီအေရာေႏွာေတြကို ဆလတ္ရြက္နဲ႔ထုပ္ျပီး၊ သံုးေဆာင္ပါတယ္တဲ့ ။ ၾကက္သားဟင္း ရြက္္ထုပ္လိိုလို၊ အသုပ္လိုိလို ဒီဟင္းလ်ာေလးကေတာ့ ဒိန္ခ်ဥ္အရသာခ်ဥ္ဆိမ့္ဆိမ့္ ၊ ဆီမပါ ၊ သစ္သီးစံုနဲ ့မို ့ အဆာလဲေျပ ၊ က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္ေစတာေပါ့ရွင္ ။
သက္သက္လြတ္ ဒိန္ခ်ဥ္ အရံဟင္းလ်ာမ်ား ။
သက္သက္လြတ္ စားေသာ္လဲ အသားလြတ္၍ အေသြးမလြတ္ျခင္းကို အဂၤလိပ္လို Lacto–ovo vegetarians ေခၚပါတယ္။ ေျခေလးေခ်ာင္းသား၊ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းသား ႏွင့္ ငါးတို ့ကို ေရွာင္ေသာ္လည္း၊ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ ့ နို ့ထြက္ ပစၥည္းမ်ားကို စားျခင္းျဖစ္ ပါတယ္။ lacto ၏ အဓိပၸါယ္မွာ နို ့ထြက္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္၍၊ ovo ၏ အဓိပၸါယ္မွာ ဥ အမ်ိဳးမ်ိဳးတို ့ျဖစ္ပါတယ္။ သက္သက္လြတ္ သမား အမ်ားစုက ဤနည္းအတိုင္း စားသံုးေလ့ရွိပါတယ္ ။
(၁) သက္သက္လြတ္ဟင္းလ်ာ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာဆန္ဆန္ ခရမ္းသီးမီးဖုတ္သုပ္ကိုေတာ့ လူတိုင္းစားဖူးၾကမွာပါ ။ ဒိန္ခ်ဥ္ ခရမ္းသီးမီးဖုတ္သုပ္ကေတာ့ အသြင္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ စြဲေဆာင္မႈရွိပါတယ္ ။ ခရမ္းသီးမီီးဖုတ္ကိုအခြံႏႊာျပီး ၊ ႏွမ္းျဖဴကိုၾကိတ္၍၊ အရသာ မႈန္ ့၊ ငရုပ္ေကာင္းမႈန္ ့၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ သံလြင္ဆီတို ့ျဖင့္ သမေအာင္ေရာနယ္ကာ ၊ ခပ္ေႏြးေႏြးစားသင့္ပါတယ္ ။ အေနာက္ႏိုင္ငံ မီႏူးမ်ားမွာေတာ့့ လဘႏြန္ခရမ္းသီးအႏွစ္ (ေခၚ) Baba Ghanoush ဟုေခၚၾကျပီး၊ သူတို ့ကေတာ့ Tahina ႏွမ္းအႏွစ္ကို အသံုး ျပဳ၍၊ နံျပားနဲ ့့တို ့စားၾကပါတယ္တဲ့ ။
(၂) မုန္လာဥနီကို ေသးေသးေလးေတြျခစ္ ၊ ဆလတ္ရြက္နဲ ့ ၾကက္ဥျပဳတ္ကို ပါးပါးလွီးကာ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ဆား၊ သၾကား ႏွင့္ ရနံ ့ အတြက္ကိုေတာ့ သံပုရာရည္နဲနဲညွစ္၍ တရုပ္နံနံေလးညွပ္ထဲ့ထားတဲ့ ဆလတ္ရြက္သုပ္ ကို ၾကိဳက္လြန္းလို ့ မၾကာခဏ သုပ္စား ျဖစ္ပါတယ္ ။ ခ်ိဳခ်ဥ္ဆိမ္အရသာေလးမို ့ခံတြင္းျမက္ေစပါတယ္ ။ ကြ်န္မကေတာ့ ဆီမၾကိဳက္လို ့ ဒီအသုပ္ထဲမွာ ဆီထဲ့သုပ္ ေလ့ မရွိပါဘူး ။
(၃) အုန္းထမင္း ၊ ေထာပတ္ထမင္း၊ ပူရီ၊ ခ်ပါတီ နဲ႔႔ ၾကက္သားပလာတာတို ့အတြက္ မရွိမျဖစ္ အရန္ဟင္းလ်ာေလးကေတာ့ သခြါးသီးခ်ဥ္ေလးပါဘဲ ။ ျခစ္ထားေသာမုန္လာဥနီ၊ သခြားသီးျခစ္၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ပူဒီနံ၊ ဆား၊ အရသာမႈန္ ့တို ့ျဖင့္ အစပ္အဟပ္ တည့္ေအာင္ စီမံထားတဲ့သခြားသီးခ်ဥ္ထဲကို ငရုပ္သီးစိမ္း ပါးပါးလွီးစားရင္ေတာ့ အအီလည္း ေျပ ၊ ခံတြင္းလဲရွင္းေစတာေပါ့ရွင္ ။
(၄) ဒိန္ခ်ဥ္ အဖတ္ေလးေတြေက်သြားေအာင္ အဆက္မျပတ္ေမႊ၍ ေထာပတ္ဆီသတ္ကာ ကုလားပဲအက်က္မႈန္ ့၊ ေရေႏြး၊ သၾကား၊ ဆား၊ ပ်ဥ္ေတာ္သိမ္ရြက္တိုို ျ့ဖင့္ မပ်စ္မက်ဲေဖ်ာ္စပ္ထားတဲ့ ကုလားပဲ ဒိန္ခ်ဥ္ရည္ ကိုေတာ့ ပဲထမင္းေပၚဆမ္းစား ေလ့ရွိ သလို ၊ တိုရွည္္မုန္ ့ျဖင့္လည္း တို ့စားလို ့ ရပါတယ္ ။
++++++++++++++++++++++++++++
မီးဖိုေခ်ာင္သံုးဟင္းခတ္အျဖစ္ စြယ္စံုရတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ဟာ အရသာရွိသလို ၊ က်န္းမာေရးနဲ ့ လည္းညီညြတ္တာမို ့ မျဖစ္မေနစားၾကပါလို ့ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လိုတာထက္ပိုစားမိရင္၀မ္းႏူးစာျဖစ္ေစႏို္င္ပါတယ္ ။ ၀မ္းႏႈတ္ေဆးစားေသာေန ့မ်ားမွာ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္မ စားလိုက္ပါနဲ ့ေနာ္ ။ ေနာက္ျပီး ၀က္သား၊ ထန္းသီးမုန္ ့ တို ့ျဖင့္ တြဲဖက္၍မစားသင့္ပါဘူး ။ စာဖတ္ခ်စ္ပရိတ္သတ္မ်ား ဒိန္ခ်ဥ္ စားျပီး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ႏို္င္ၾကပါေစရွင္။
(ေဆာင္းပါးရွင္…ေပါက္ေပါက္…ေရးသားမွ်ေ၀သည္)
Health Guide
https://www.facebook.com/healthguidemyanmar/
