၁။ မဂၤလာပါ ဆရာရွင့္ အသက္ ၂၇နွစ္။ ေယာက္်ားေလး၊ အိမ္ေထာင္ရွိ။ ႕႕႕႕႕ ႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္ပါသည္။ ယခု ဂ်ိဳ႕ထိုးေနတာ ၄ ရက္ရွိပါပီ အလုပ္မဆင္းနိုင္တာ ၂ရက္ရွိပါျပီ။ ဘယ္လို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္လုပ္ရမလဲ ေျဖၾကားေပးပါဆရာ။
၂။ မဂၤလာပါ ဆရာ ကြ်န္မ အသက္ ၂၆ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္။ ဒီကေန႔ညေနပိုင္းထဲက ၾကိဳ႕ထိုးေနတာ အခုခ်ိန္ထိပါဆရာ။ ခံစားရ အလြန္ခက္ပါသည္။ ဘာေဆးမ်ား ေသာက္လို႔ရႏိုင္မလဲရွင့္။
ၾကိဳ႕ထိုးတာဟာ ရင္ေခါင္းနဲ႔ ဝမ္းဗိုက္ကိုျခားထားတဲ့ Diaphragm ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားျပားျပားခံုးခံုးၾကီးက အလုပ္ပိုလုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ညာဘက္က အသဲ၊ ဘယ္ဘက္ကအစာအိမ္ရွိတယ္။ အဲဒီ ၂ ခုထဲက တခုခုမွာ တခုခုျဖစ္ရင္ ၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ေလေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အစပ္စားလိုက္တာနဲ႔ ခဏေလးၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အဝင္လြဲတယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့ မ်ိဳခ်တာမွာ အဆင္မေျပရင္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ တခါျဖစ္ရင္ ရက္ဆက္ဆိုသလို ထိုးေနတယ္။ အရပ္နည္းေတြေတာ့ သိမွာပါ။ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းကိုရွာရရင္ အဲဒါကို ကုသရမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးကုရတဲ့အထိ ဆိုးတယ္။
• Baclofen, Gabapentin နဲ႔ Proton-pump inhibitors (Omeprazole, Rabeprazole) ေဆးေတြကို သံုးတယ္။
• Chlopromazine ေခၚတဲ့ စိတ္ေရာဂါကုေဆးကို အအန္ရပ္ေအာင္နဲ႔ ၾကိဳ႕ထိုးတာရပ္ေအာင္လဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေဆးက အေတာ္အိပ္ခ်င္လို႔ ေဆးအဆ ေလွ်ာ့ေပးရတယ္။
• သိပ္ဆိုးသူေတြအတြက္ Chlopromazine အျပင္ Haloperidol စိတ္ေဆး၊ Metoclopramide အစာလမ္းေဆးေတြ သံုးတယ္။
• အစာေျခရည္အထက္ဆန္တာရွိရင္ အဲဒါကိုကုသပါ။
• ေပါင္မံု႔ေျခာက္ဝါးျခင္း၊ ေရခဲတံုးဝါးစာျခင္း၊ လွ်ာကိုဆြဲထုတ္နည္း၊ သၾကားရည္ လွ်ာေပၚ၊ ဒါမွမဟုတ္ လွ်ာေအာက္ တင္ေပးျခင္း၊
• Phrenic nerve အာရံုေၾကာကို 0.5% Procaine ထံုေဆးထိုးေပးနည္း၊
• Bilateral phrenicotomy အဲဒီအာရံုေၾကာႏွစ္ခုလံုးကို ခြဲစိတ္ျဖတ္ျပစ္ျခင္း၊
• နားထဲကို Lidocaine liniment 3% or gel 2% ေဆးထည့္ေပးနည္း၊
• Hypokalemia, Hyponatremia ေခၚတဲ့ ပိုတက္ဆီယန္နဲ႔ ဆိုဒီယန္ဓါတ္ဆား နည္းလြန္းတာျဖစ္လို႔ ဆိုးတဲ့ ၾကိဳ႕ထိုးတာဆိုရင္ Carbonated beverage ကာဗြန္ထည့္ထားတဲ့အခ်ိဳရည္(ဆိုဒါ၊ (စပရင္း-ဝါးတား)၊ ကိုကာကိုလာ၊ စပရိုက္၊ အင္နာဂ်ီ-ဒရင့္ခ္) ေတြကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။
• Intranasal vinegar ဗနီဂါအရည္ကို ႏွာေခါင္းထဲထည့္နည္း၊
• Deltoid muscles ပခံုးၾကြက္သားကိုႏွိပ္ျခင္း။
အလြယ္နည္းကေတာ့ ေခါင္းကို ေလမဝင္ႏိုင္တဲ့ ပလပ္စတအိတ္တလံုး စြပ္ပါ။ လည္ပင္းေနရာမွာ ကိုယ့္လက္နဲ႔ စုစည္းထားပါ။ အသက္ရွဴပါ။ အိတ္ထဲကေလမွာ ေအာက္စီဂ်င္ကုန္ျပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္သာက်န္လို႔ အဲဒါကိုရွဴရင္ ေပ်ာက္တယ္။ CO2 ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္နည္းက Vagus nerve ေဗးဂပ္စ္ အာရံုေၾကာကို သက္ေရာက္ေစလို႔ သက္သာေစတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
