၁။ မဂၤလာပါဆ႐ာ႐ွင့္ ကြ်န္မက အိမ္ေထာင္က်တာ ၄ လေက်ာ္ပါျပီ႐ွင့္။ ကေလးယူ႐န္အစီအစဥ္႐ွိပါသည္။ အသက္က ၃၁ ျပည့္ျပီးပါျပီ႐ွင့္။ Folic acid ေသာက္သင့္သည္ဟု စာထဲတြင္ဖတ္႐ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူငယ္ခ်င္းအခ်ိဳ႕အေျပာအ႐ ဝမ္းသာမာန္ထက္ပုိခ်ဳပ္တတ္သည္ ေျပာသည့္အတြက္ ေၾကာက္ပါသည္။ ကြ်န္မက သာမာန္ထက္ပုိျပီး ငယ္စဥ္ထဲက ဝမ္းခ်ဳပ္တတ္ပါသည္။ ေသာက္သင့္႐ဲ႕လားဟု ဆ႐ာ့အႀကံေပးခ်က္ကုိေမ်ွာ္လင့္ပါသည္ဆ႐ာ။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
၂။ မဂၤလာပါ ဆရာ႐ွင့္ ကြၽန္မ ကိုယ္ဝန္႐ွိမွန္းသိထဲက ကိုယ္ဝန္ ၃ လထိ BBI ကထုတ္တဲ့ folic acid ကို တေန႔တလံုးပဲ ေသာက္ခဲ့မိပါတယ္ဆရာ။ ကိ္ုယ္ဝန္ ၃ လကေန ခုခ်ိန္ထိကေတာ့ တေန႔ႏွစ္လံုးေသာက္ပါတယ္ဆရာ။ ကိုယ္ဝန္ႏုစဥ္ folic acid ကို တေန႔တစ္လံုးပဲ ေသာက္ခဲ့တာ ကေလးအတြက္ အဆင္ေျပန္ိုင္ပါ့မလားလို႔ စိတ္ပူမိေနပါတယ္ဆရာ။ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ပါ ဆရာ။ (အသက္ကို ေမးမွာသာေျပာတယ္။)
၃။ ဆရာရွင့္ သမီးက ကိုယ္ဝန္ ငါးပတ္ရွိပါၿပီ။ OG ေတာ့မအပ္ရေသးပါဘူးရွင့္။ ေလာေလာဆယ္ folic acid BPI က ထုတ္တဲ့ဟာတမ်ိဳးပဲေသာက္ရေသးပါတယ္။ folic acid ကိုလဲ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္လို႔သိရတဲ့ ၄ ပတ္ေက်ာ္ကမွစေသာက္ေတာ့ ခုမွ ၃ ရက္ေလာက္ပဲေသာက္ရေသးတယ္။ အဲဒါ တေန႔တလံုးပဲေသာက္ရင္ လံုေလာက္လားရွင့္။ တျခားဘာေဆးေတြ ေသာက္ရမလဲ။ သားဦးဆိုေတာ့စိုးရိမ္လို႔ ေျဖေပးပါဦးေနာ္။ ေဆးဗူးမွာ folic acid BP 5 mg လို႔ ေရးထားပါတယ္ရွင့္။ သမီးအသက္က လာမဲ့ September ဆို ၃ဝ ျပည့္မွာပါရွင့္။
၄။ မဂၤလာပါဆရာ ကြၽန္မေမးစရာေလးရွိလို႔ပါဆရာ။ ကြၽန္မကေလးက အခု ၁၁ လေက်ာ္ေနပါၿပီ။ သူကိုလူတိုင္းက ေပ်ာ့ဖတ္ေနတာပဲလို႔ အၿမဲေျပာပါတယ္။ ကေလးကို Folic acid တိုက္ခိုင္းပါတယ္ဆရာ။ အဲဒါတိုက္လို႔ရလား သိခ်င္လို႔ပါ။ ကေလး အခုသိပ္မထြားဘူးျဖစ္ေနလို႔ပါ။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ေဖါလစ္အက္စစ္နည္းေနရင္ အထဲကကေလး ဦးေႏွာက္ျဖစ္ေပၚတာကို အားနည္းေစမယ္။ Spina bifida ေခၚတဲ့ ခါးရိုးဆစ္ကေန ေမြးကတည္းက အနာလိုျဖစ္ေနတာမ်ိဳးကို တားဆီးႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ပဌမ ၃ လ အတြင္း 400 mcg လိုအပ္တယ္။ ကေလးပ်က္က်မွာကိုလည္း တာဆီးေပးမယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္ခ်ိန္ ၆ လအထိ ေသာက္သင့္တယ္။ အထဲကကေလးမွာ NTD ဆိုတာရွိေနတာကိုသိရင္ ေဆးကိုမ်ားမ်ားေပးမယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ 1000 UL လိုျပီး၊ ကေလးေတြ 150-800 IU နဲ႔ လူၾကီးေတြ 400 လိုႏိုင္တယ္။ ေဖါလစ္အက္စစ္ကို ကိုယ္ဝန္မယူခင္ ၃ လကတည္းက စေသာက္သင့္တယ္။ တေန႔မွာ 400 mcg ေသာက္ပါ။ မိသားစုထဲမွာ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္နဲ႔ ေမြးဘူးတဲ့ရာဇဝင္ရွိေနရင္ 4000 mcg အထိေပးႏိုင္တယ္။
အူမၾကီးကင္ဆာကာကြယ္ေရး = 400 mcg per day ေပးတယ္။ Vitiligo အမူးေရာဂါ = 5 mg twice daily တေန႔ ၂ ၾကိမ္ေသာက္ရမယ္။
ေဖါလစ္အက္စစ္ဆိုတာဗီတာမင္ ဘီအုပ္စုဝင္ေဆး ျဖစ္တယ္။ Vitamin B9, Vitamin Bc, Folacinနဲ႔ Folate လို႔လည္း ေခၚတယ္။ ေဖါလစ္အက္စစ္နည္းတဲ့ ေသြးအားနည္းတာနဲ႔ သံဓါတ္နည္းေသြးအားနည္းေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနသူဟာ ေမာပန္းေနမယ္။ အားယုတ္ေနမယ္။ အစာေျခတာ မေကာင္းလို႔ ဝမ္းပ်က္တတ္တယ္။ စားခ်င္စိတ္ နည္းေနမယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်မယ္။ လွ်ာနာမယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ ရင္တုန္မယ္။ သတိေမ့တတ္ျပီး အမူအယာပါ ေျပာင္းလာတတ္တယ္။ အလာဂ်ီအတြက္လဲ သံုးတယ္။ စိတ္က်ေနသူေတြကိုလည္းေပးႏိုင္တယ္။ Schizophrenia စိတ္ေရာဂါရွိသူ၊ သတိေမ့တတ္သူေတြကိုပါေပးတယ္။ အဝလြန္သူေတြ အဆီခ်ဘို႔အတြက္လည္းသံုးတယ္။ ဆီးခ်ိဳကိုလဲ ေပးတယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာလဲ အသံုးက်တယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ အရိုးေရာဂါ၊ ေလးဘက္နာသူေတြကိုလဲ ေပးတယ္။ လူေတြမွာေသြးနီဥနဲ႔ DNA ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဗီဇတည္ဆာက္ဘို႔ ေဖါလစ္အက္စစ္လိုတယ္။ ဦးေႏွာက္-အာရံုေၾကာေတြ အတြက္လည္းအသံုးဝင္တယ္။
ပဲနဲ႔ အစိမ္းေရာင္ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြထဲမွာ ေဖါလစ္အက္စစ္ပါေနတယ္။ လိေမၼာ္သီးတလံုး = 54mcg; ၾကက္ဥျပဳတ္တလံုး = 22mcg; သေဘၤာသီး အလတ္စားတလံုး = 115mcg; ပဲျပဳတ္ တခြက္ = 280 mcg; ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ တခြက္ = 260 mcg; ထမင္းျဖဴ 3/4 cup = 60mcg; ခရမ္းခ်ဥ္သီးရည္ 1 cup = 50mcg; ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ 1 cup = 160mcg ပါတယ္။ အစာထဲက ေဖါလစ္အက္စစ္ကို မပ်က္စီးေအာင္ ႏူးနပ္သြားေအာင္ မခ်က္ျပဳပ္သင့္ဘူး။
အသီးအရြက္စားတာကေန ကင္ဆာကိုကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာဟာ လိုတာထက္ ပိုေျပာေနတယ္လို႔လဲ ေနာက္ ေလ့လာမႈေတြက ေထာက္ျပလာတယ္။ ေဖါလစ္အက္စစ္က ရင္သားကင္ဆာနဲ႔ အူမၾကီးကင္ဆာေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္လို႔ အဲဒီသုေတသနက ဆိုလာတယ္။
အားနည္းခ်က္ေတြလဲသိဘို႔လိုတယ္။ Folic acid ေဆးေပးလို႔ ဗီတာမင္ ဘီ ၁၂ နည္းတာကို ဖံုးေနေစတတ္တယ္။ ေဆးေပးတာမ်ားရင္ ငွက္ဖ်ားေဆးေပးတာကို သက္ေရာက္ေစတယ္။ ငွက္ဖ်ားျဖစ္ရာေနရာက ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြေပးလို႔ Iron-folic acid အားေဆးေပးတာ အေသအေပ်ာက္ ပိုမ်ားတာေတြ႔ရတယ္။
ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈမ်ား
သတ္မွတ္ထားတဲ့ေဆးပမာဏေသာက္တာ ထိုးတာ စါတ္ခ်ရပါတယ္။ လူၾကီးတေယာက္ တေန႔မွာ 1000 mcg ထက္မေက်ာ္ရင္ ဘာမွျဖစ္စရာမရွိပါ။ ေဆးမ်ားမယ္၊ ေဆးေသာက္တာတာရွည္မယ္ဆိုရင္ ဗိုက္နာမယ္။ ဝမ္းပ်က္မယ္။ ေလတက္မယ္။ အေရျပားအနီေတြထြက္မယ္။ အိပ္မရျဖစ္မယ္။ စိတ္ရႈတ္ေထြးမယ္။ စိတ္တိုမယ္။
ထပ္ေျပာပါရေစ။ ေဖါလစ္အက္စစ္ဟာ ကိုယ္ဝန္ရေစတဲ့ေဆး မဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရတဲ့အခါ သေႏၶသား ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာ ေမြးရာပါေရာဂါမရေစဘို႔ ျဖစ္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
