ကြၽမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ ေတြ႕ ႐ွိခ်က္အရ အိႏၵိယအမ်ိဳးသမီး ၁၅% (သုိ႔) ၈ ဦးလွ်င္ တစ္ဦးႏႈန္းမွာ တင္ပါးဆံု ႐ိုးတြင္းပိုး၀င္ ေရာင္ရမ္းမႈ (PID) ေၾကာင့္ သေႏၶမေအာင္မႈ ျဖစ္ပြားေနၿပီး ယင္းအေျခအေန အတြက္ အဓိကကုထံုးကေတာ့ ပဋိ ဇီ၀ပိုးသတ္ေဆးပဲျဖစ္ၿပီး ထပ္မံျဖစ္ ပြားမႈကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏုိင္ မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သုေတသီေတြ အရ အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြင္း အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး ၆၀%က သူတုိ႔မွာ PID ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း မသိၾကတဲ့ ပိုမိုဆိုး၀ါးတဲ့ အေျခအေနေတြကို ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။
PID ျဖစ္ပြားမႈ မ်ားေစတဲ့အေၾကာင္းေတြ ကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္မ်ားတာ၊ ကြန္ဒံုးမပါဘဲ လိင္ဆက္ဆံတာ သားအိမ္တြင္းထည့္ သေႏၶတား ပစၥည္းေတြသံုးတာ မူလကတင္ပါး ဆံု႐ိုးတြင္း ေရာင္ရမ္းမႈျဖစ္ဖူးတာ ေတြျဖစ္ၿပီး ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆး တစ္မ်ိဳးတည္း ကပဲ ကုသႏိုင္ပါတယ္။ PID ကို ကုသမႈမယူခဲ့လွ်င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ိဳးဆက္ပြားအဂၤါေတြမွာ ကုသမရ တဲ့ ပ်က္ဆီးမႈေတြ၊ ဥပို႔ျပြန္ေတြမွာ အမာ႐ြတ္ေတြ ေပၚလာတာစတဲ့ ျပႆနာေတြ ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။ Ofloxacin, metronidazole, ceftriaxone နဲ႔ doxycycline တုိ႔က PID အတြက္ အေကာင္း ဆံုးပဋိဇီ၀ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။ PID က သားအိမ္၊ သားဥ အိမ္နဲ႔ ဥျပြန္တို႔ကို ထိိခိုက္ေစပါတယ္။
တကယ္လို႔ ကုသမႈမခံယူခဲ့ဘူးဆိုရင္ ယင္းအဂၤါေတြမွာ ပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ပြားၿပီး သေႏၶမေအာင္တာေတြ ႀကံဳလာရ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သားဥျပြန္ထဲမွာ သေႏၶတည္တာ ေတြပါ ႀကံဳလာႏိုင္ ပါတယ္။ ကြၽမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔ လူနာေတြကို ပဋိဇီ၀ေဆးေပးမယ့္ ကုထံုးပံုစံကို ေသခ်ာ႐ွင္းျပသင့္ေၾကာင္း မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပဋိဇီ၀ကုထံုးကို ၁၄ ရက္ခံ ယူရမယ့္ အေၾကာင္းတစ္ခါတစ္ရံမွာ ထိုးေဆးေတြနဲ႔ စသင့္တဲ့ အေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေတာ့ PID ေတြက TB ေၾကာင့္ ျဖစ္ ပြားတတ္ၿပီး ပံုမွန္ရာသီစက္၀န္းပါ ရပ္ဆုိင္းသြားတာမ်ိဳး ႀကံဳရႏိုင္ပါ တယ္။ အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ လူနာအေနနဲ႔ သက္သာလာရင္ ေတာင္ ပဋိဇီ၀ေဆးကို ကုထံုးရက္ ျပည့္တဲ့အထိ ထိုးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။
ဖိုးေသာၾကာ
Health Updates Journal
https://www.facebook.com/HealthUpdatesJournal/
