ဦးေႏွာက္ေလ့က်င့္ခန္း ၁၅ မိနစ္စာ (သုတရသေဆာင္းပါး)
ေခတ္စနစ္မ်ားေျပာင္းလာတိုင္း ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံရိွ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အေတြး အေခၚအယူအဆမ်ားလည္း ေျပာင္းလဲ တတ္သည္။
လူေတာ္မ်ားကို ပို၍လိုလားသည္၊ ေနရာေပးသည္။ လူငယ္မ်ားကလည္းပို ၍ ပို၍ေတာ္ရန္ အားထုတ္ၾကသည္။ လူ ေတာ္မ်ားေသာ ႏိုင္ငံဆိုလွ်င္ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျမန္သည္။ ေခတ္မီဆန္းသစ္ျခင္း မ်ား၊ ဖန္တီးတီထြင္ျခင္းမ်ားစြာကို ႀကိဳး ပမ္းႏုိင္ၾကသည္။ မိဘမ်ားကလည္း သားသမီးမ်ားကိုပို၍ ေတာ္ေသာ တတ္ ေသာလူေတာ္အျဖစ္ ျမင္လိုသည္။ ေငြ ေၾကးျဖင့္ဝယ္ယူ၍ ရသမွ်အကုန္ဝယ္ယူ ျဖည့္ဆည္းေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူငယ္ မ်ားစြာတို႔'လူေတာ္'မ်ားျဖစ္လာၾကသည္။
ထိုလူေတာ္မ်ားသည္ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ အေရအတြက္ပိုမ်ားလာသည္။ အေတာ္ခ်င္းၿပိဳင္သည္အထိ အင္အား ေကာင္းလာသည္။ ထိုလူေတာ္မ်ားထဲ တြင္ စာေပဗဟုသုတေလ့လာဖတ္႐ႈသူ နည္းပါးေနေသးသည္။ လူေတာ္တစ္ ေယာက္လူေကာင္းျဖစ္ေရး'စာေပေလ့ လာရန္'၊'စာဖတ္ရန္'လိုအပ္ေသးသည္။ စာေပဖတ္႐ႈေလ့လာသူမွသာ ေလာက အေၾကာင္း၊ ဓမၼအေၾကာင္းသိႏိုင္မည္။
''စာဖတ္ျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္တစ္ ခုလံုးကို ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္ သည္''ဟု ဂြၽန္စတိန္း၏အဆိုအမိန္႔ကို မွတ္သားဖူးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မိဘ အေတာ္မ်ားမ်ားပင္ ကိုယ္တိုင္ကစာအုပ္ စာေပေလ့လာမႈနည္းသည္။ ထိုေသာ အခါ သားသမီးမ်ားအတြက္ စာအုပ္စာ ေပဖတ္႐ႈရန္ အားေပးမႈနည္းၾကသည္။ ''ႀကီးလာရင္ သူတို႔ဘာသာ လိမၼာလာ ၾကမွာေပါ့''ဟု လြယ္လြယ္ေတြးၾက သည္။ အရြယ္ေရာက္ႀကီးျပင္းလာလွ်င္ လိမၼာၾကမည့္အေရးသည္ ထင္သေလာက္ မလြယ္ျဖစ္ေနသည္။ ထိုအရြယ္မွ ''ဒီလို ေနၾက၊ ဒီလိုေျပာၾက၊ ဒီလိုျပဳမူၾက''ဟု တုိက္တြန္းလွ်င္ သူတို႔မနာခံခ်င္ၾကျဖစ္ေန ၾကသည္။။
စာဖတ္ရန္၊ လိမၼာယဥ္ေက်းရန္ ငယ္ စဥ္ကစၿပီးအေလ့အက်င့္ျပဳလုပ္မွရသည္။ ယခင္က စာမတတ္သူပေပ်ာက္ေရးစီမံ ကိန္းျဖင့္ 'အ'သံုးလံုးသင္တန္းမ်ား ၿမိဳ႕ နယ္အႏွံ႔၊ ေက်းလက္အႏွံ႔ဖြင့္လွစ္သင္ ၾကားေပးခဲ့ၾကသည္။ ယခုႏွစ္ပိုင္းမ်ား တြင္ ''စာမဖတ္သူ ပေပ်ာက္ေရး'' အတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရျပန္သည္။ ေက်း လက္မ်ားတြင္စာၾကည့္တုိက္မ်ားဖြင့္လွစ္ ေစျခင္းျဖင့္ စာဖတ္ရိွန္ျမႇင့္ၾကရသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္မွ စာၾကည့္တိုက္မ်ားဖြင့္လွစ္ ေစခဲ့သည္။ စာၾကည့္တုိက္ေဖာင္ေဒးရွင္း မွ စာအုပ္မ်ားလွဴဒါန္းေထာက္ပံ့သည္။ အားတက္စရာျဖစ္သည္။
အသိÓဏ္ျမင့္ရန္၊ ဆင္ျခင္တံုတရား ရိွရန္ စာအုပ္စာေပဖတ္႐ႈၾကေရးကို စာ ေရးဆရာမ်ားကေဟာေျပာၾကသည္။ စာ တတ္ရန္လိုသည္၊ စာဖတ္ရန္လိုသည္ကို အလင္းျပၾကရသည္။ စာတတ္ပုဂၢိဳလ္ မ်ားႏွင့္ စက္ယႏၲရားပစၥည္းသုံးစြဲတတ္ သည့္ လူေတာ္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္က လို အပ္သည္။ ထိုနည္းတူပင္လူေကာင္းမ်ား ကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ကလိုအပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္စာအုပ္စာေပ သည္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတြက္ လိုအပ္ေန ဦးမည္။
ဆရာတကၠသိုလ္သခၤ၏ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္တြင္ဖတ္ဖူးသည့္အေၾကာင္းအရာ ေလးတစ္ခု မွ်ေဝခ်င္သည္။ ''အဂၤလန္ ႏိုင္ငံတြင္ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာတစ္ခုတည္ ေထာင္မည္ဆိုလွ်င္ မျဖစ္မေနပါရွိရေသာ အရာမွာ စာၾကည့္တိုက္ျဖစ္သည္''ဟု ဖတ္ရသည္။ စာၾကည့္တိုက္ရွိေသာရြာ မ်ားတြင္ စာဖတ္သူမ်ားတိုးပြားလာမည္။ စာၾကည့္တိုက္ မရွိေသာရြာမ်ားတြင္ ရြာ သားအမ်ားစုပင္စာမဖတ္ျဖစ္ၾက။ အျခား ရြာမွ စာၾကည့္တိုက္သို႔ သြား၍ စာဖတ္ရန္ စိတ္ကူးထဲတြင္ပင္ ရွိပုံမရပါ။
တခ်ဳိ႕က ဆင္ေျခေပးသည္။ အူမ ေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္မည္ဟု။ ''အူမ ေတာင့္ေသာ္လည္း သီလမေစာင့္ပါ''ဟု ေျပာရလိမ့္မည္။ ဆိုလိုသည္မွာ စားဝတ္ ေနေရးျပည့္စုံၿပီး ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္ေသာ္ လည္း စာေပဖတ္ရန္ စိတ္မဝင္စားသူ မ်ားရွိသည္ဟု ေျပာလိုသည္။ ကြၽန္မ၏ ေမြးရပ္ဌာေနရြာေလးတြင္စာသင္ေက်ာင္း ရွိသည္။ မူလတန္းေက်ာင္းေဆာင္မွာ ကြန္ကရစ္ခင္း၊ ပ်ဥ္ကာ၊ သြပ္မိုးႏွင့္ တစ္ ရြာလုံးရွိအိမ္မ်ားသည္ တိုက္အိမ္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။
သူတို႔ စီးပြားေရးေကာင္းၾကသည္။ ကေလးမ်ားကိုလည္း ေက်ာင္းစာသင္ေစ သည္။ သို႔ရာတြင္ မူလတန္းေအာင္ၿပီး၊ ဖဲကတာရြာရွိ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသြားတက္သူက ခပ္ရွားရွားပင္ ျဖစ္သည္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေျခာက္တန္း၊ခုနစ္တန္းအထိသာ ေက်ာင္း ေနၾကသည္။ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဘယ္သူမွ ေက်ာင္းမတက္ၾကေတာ့ၿပီ။ 'သူတို႔ဘာ ေတြလုပ္သလဲ'ဟုကြၽန္မေမးေတာ့''ထိုင္း ဘက္အလုပ္သြားလုပ္ၾကတယ္''ဟုေျဖ သည္။ ထိုင္းဘက္တြင္ ပန္းရန္၊ လက္ သမား၊ ေစ်းေရာင္း၊ ကားေမာင္းစသည္ ျဖင့္ အလုပ္လုပ္ၾကသည္။ ရသည့္ပိုက္ဆံ ကို ရြာမွမိဘမ်ားထံပို႔၊ ေျမဝယ္၊ အိမ္ ေဆာက္၊ လွဴဒါန္းစသည္ျဖင့္ တစ္ရြာလုံး ေငြေၾကးျပည့္စုံၾကသည္။
ရြာတြင္လူငယ္၊ လူလတ္မရွိ။ သက္ ႀကီးရြယ္အိုႏွင့္ ကေလးမ်ားသာရွိသည္။ ရြာမွလူငယ္မ်ား ထိုင္းသြား၍အလုပ္လုပ္၊ အိမ္ေထာင္ျပဳ၊ သားသမီးရေတာ့ လူၾကံဳ ႏွင့္ပို႔သူလည္းရွိသည္။ တခ်ဳိ႕က ရြာမွာ မီးဖြားၿပီး ကေလးကိုမိဘမ်ားႏွင့္ထားခဲ့ ၿပီး၊ ထုိင္းသို႔ျပန္သြားသည္။ ရြာတြင္သုံး ေသာပစၥည္းမ်ားမွာ ထိုင္းမွပစၥည္းသာ ႀကီးစိုးသည္။ ထိုင္းသီခ်င္း၊ မြန္သီခ်င္း၊ ထိုင္းဗီဒီယို၊ မြန္ဗီဒီယိုမ်ားကို ၾကည့္ၾက သည္။ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ေစာင္မ်ား၊ အိမ္သုံးပစၥည္းမ်ားအားလုံး ရွယ္ခ်ည္းသုံး ၾကသည္။ သူတို႔၏ရြာဦးေက်ာင္း၊ကြၽန္မ၏ ဦးေလးဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ လွဴဒါန္း ႏိုင္ၾကသည္မွာလည္းသိန္းဂဏန္းေအာက္ မေလ်ာ့ျဖစ္သည္။ ရြာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း သည္ ၿမိဳ႕ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအခ်ဳိ႕ထက္ ေကာင္းမြန္တင့္တယ္သည္။ေျပာလိုသည္ မွာ သူတို႔ အူမေတာင့္ၾကသည္ေပါ့။ သို႔ရာ တြင္စာဖတ္မည့္သူရွားသည္။ ဆရာေတာ္ သည္ အျမင္က်ယ္သူ၊ စာေပသမားျဖစ္၍ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွ စာအုပ္ဝယ္လာသည္။ ဂ်ာနယ္၊ သတင္းစာမ်ားကားၾကံဳႏွင့္မွာ၍ ေက်ာင္း၌ထားေပးသည္ 'စာလာဖတ္ ၾက'ဟုဖိတ္မႏၲကျပဳသည္။ ၿသ ပါဟုသာ ၾကားရသည္။
ရြာမွသက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားက မ်က္စိ မႈန္ၾကၿပီ။ ထိုင္းမသြားဘဲ ရြာတြင္ေန၍ လယ္ယာ၊ ကိုင္းကြၽန္းလုပ္သူ လူလတ္ ပိုင္းမ်ားက်ေတာ့ မုိးခ်ဳပ္မွလုပ္ငန္းသိမ္း သည္။ စာမဖတ္ႏိုင္ေတာ့ၿပီ။ သည္ေတာ့ ရြာတြင္ စာၾကည့္တိုက္ေလးတည္ေထာင္ ေပးလိုေသာဆႏၵေလး လက္တြန္႔သြား ေတာ့သည္။
''စာဖတ္သူသည္ စာမဖတ္သူထက္ ေခါင္းတစ္လံုးပိုျမင့္သည္''
''စာမဖတ္သူသည္ ျပတင္းေပါက္ မပါေသာအိမ္ႏွင့္တူသည္''
ထိုထို မ်ားလွစြာေသာ အဆိုအမိန္႔ မ်ားျဖင့္ 'စာမဖတ္သူပေပ်ာက္ေရး' အတြက္ စာေပေဟာေျပာပြဲမ်ားေဟာခဲ့ ေျပာခဲ့ေသာ ကြၽန္မ၊ ကိုယ့္ေမြးရပ္ေျမ အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ 'သူတို႔လိမၼာေရးျခားရွိရ႕ဲ လား' 'သူတို႔လူငယ္ေတြဆိုးသြမ္းေန လား'ဟု ေမးစရာရွိသည္။ 'လိမၼာၾကပါ သည္၊ ဆိုးသြမ္းေတေပသူမရွိပါ'ဟု ေျဖ ရလိမ့္မည္။ အေၾကာင္းမွာ တစ္ရြာလံုးပင္ ငယ္စဥ္ကေလးဘဝမွစ၍ ဆရာေတာ္ ေက်ာင္းတြင္စာသင္ၾကရျခင္း၊ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား၏ ဆံုးမသြန္သင္မႈျဖင့္ ႀကီးျပင္းလာၾကရျခင္း ႐ုိးသား၊ ႀကိဳးစား ၾကျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ၿမိဳ႕ျပမ်ားမွ လူငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား သည္ သူတို႔ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကေသာ ေခတ္ အေနအထားေၾကာင့္ ေက်းလက္မွလူငယ္ မ်ားႏွင့္မတူ၊ ေခတ္ႀကီးက အိုင္တီေခတ္ ျဖစ္လာၿပီ။ စက္ပစၥည္းကြၽမ္းက်င္မႈ လည္းပိုမ်ားလာၿပီ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မသြားျဖစ္၊ သံဃာေတာ္မ်ား၏တရားႏွင့္ လည္းေဝး။ သည္ေတာ့ ႐ိုင္းျပရန္လည္း လြယ္ကူသည္။ ဆိုးသြမ္းရန္လည္း မေၾကာက္ေတာ့ၿပီ။ ဆင္ေျခက်ေတာ့ မ်ား ေနေသးသည္။
'ၤေခနဘသသု ထဲမွာ အကုန္ရွာဖတ္လို႔ ရတယ္။ စာၾကည့္တိုက္မလိုဘူး၊ သယ္ ရခက္တဲ့စာအုပ္ေတြမလုိဘူး'ဟု ေျပာၾက ေသးသည္။ ေျပာသာေျပာသည္ ေဖ့စ္ ဘုတ္ထဲမွ တရားကိုနားေထာင္သူ နည္း မည္။ ဆင္ျခင္တံုတရားကို တည့္မတ္ ေပးမည့္ စာေပမ်ားရွာဖတ္သူနည္းမည္။ အသိÓဏ္ကို ဦးစားေပးမည့္ စာမ်ားဖတ္ သူနည္းဦးမယ္။ ျမင္အပ္၊ မျမင္အပ္၊ ဗီဒီယိုဇာတ္လမ္းမ်ား၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ စာမ်ားကို ရွာေဖြဖတ္႐ႈသူမ်ားမည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ထိုထိုေတာ္ေသာ၊ တတ္ေသာလူ ငယ္မ်ားသည္ လူေတာ္ျဖစ္ေနျငား၊ လူ ေကာင္းျဖစ္ရန္ အလွမ္းေဝးေတာ့သည္။
ကြၽန္မေျပာခ်င္သည္မွာ...
ပံုႏွိပ္စာလံုးျဖင့္ထုတ္ေဝထားေသာ စာအုပ္စာေပမ်ားကို ဖတ္႐ႈၾကရန္ျဖစ္ သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လူငယ္မ်ားသည္ လူေတာ္မ်ားျဖစ္ေနၾကၿပီ။
ပညာေတာ္ေသာ၊ ေငြရွာေတာ္ေသာ၊ စက္ပစၥည္း ယႏၲရားမ်ားအသံုးျပဳရာတြင္ေတာ္ေသာ လူေတာ္မ်ား စြာ ေပၚထြန္းေနၿပီ။
၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွစ၍ ေက်းရြာစာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ ကိုယ့္အားကိုယ့္ကိုး စာၾကည့္တိုက္မ်ားတည္ေထာင္မႈ စတင္ခဲ့သည္။ စာၾကည့္တိုက္မ်ားကို ေက်းရြာမ်ားတြင္ သာမကၿမိဳ႕ျပမ်ားမွ ရပ္ကြက္တစ္ခုခ်င္းစီတြင္ စာ ၾကည့္တိုက္ရွိေစသင့္သည္။ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ားႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားကိုၫႊန္ၾကားေစသင့္သည္။ ျပန္ ၾကားေရးႏွင့္ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရး႐ံုးမ်ားတြင္ စာအုပ္ စာေပရွိေသာ္လည္း စာဖတ္ပရိသတ္မရွိ၊ ဝင္ထြက္ သြားလာသူမရွိ၊ 'အစိုးရ႐ံုး'ဆိုေသာအဟန္႔ေၾကာင့္ မသြားရဲၾကျခင္းလည္းျဖစ္သည္။'ရပ္ကြက္စာၾကည့္ တိုက္'ျဖစ္ေစ၊ 'စာေပေရခ်မ္းစင္'ျဖစ္ေစ၊ လက္ဖက္ ရည္ဆိုင္ႏွင့္နီးေသာေနရာမ်ားတြင္ထားေပးလွ်င္ လက္ ဖက္ရည္ဆိုင္ထိုင္စဥ္စာတစ္ပုဒ္ေတာ့ဖတ္ျဖစ္ၾကလိမ့္မည္။
ဘာသာသာသနာႏွင့္ဆိုင္ေသာစာေပမ်ား၊ သုတ စာေပ၊ ရသစာေပႏွင့္ ဂ်ာနယ္မ်ားလွဴႏိုင္သူက လွဴခြင့္ ၾကံဳလွ်င္လွဴၾကလိမ့္မည္။ ဖတ္သူမွတ္သူကလည္း လက္လွမ္းမီလွ်င္ ဖတ္႐ႈလိမ့္မည္။ အမွားမ်ားေသာ၊ အလြဲမ်ားေသာ၊ လက္ရဲဇက္ရဲမ်ားေသာ ယခုအခ်ိန္ တြင္ စာအုပ္စာေပဖတ္ျခင္းျဖင့္အာ႐ံုကိုေျပာင္းလဲႏိုင္ လွ်င္ အက်ဳိးရွိႏိုင္မည္။ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိ၍ လြဲမွားမႈ မ်ားေလ်ာ့လာမွာ ေသခ်ာသည္။
တစ္ေန႔လွ်င္ ထမင္းႏွစ္ခါစားၾကသကဲ့သုိ႔ စာအုပ္ စာေပကုိ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ေတာ့ဖတ္ပါ။ ရသမွ်စာေပ အသိယူပါ။ မိမိမွတ္Óဏ္ထဲဆယ့္ငါးမိနစ္ပဲ ေရာက္ ေရာက္ အက်ဳိးရွိမည္သာ။ လူေတာ္မ်ားကို လူေကာင္း ျဖစ္လာရန္စာဖတ္ေစျခင္းသည္ လူႀကီးသူမမ်ား ၏တာဝန္ျဖစ္သည္။ ရပ္ကြက္တိုင္းတြင္ စာဖတ္ခြင့္ၾကံဳ လွ်င္ဖတ္ႏုိင္ရန္ စာအုပ္စင္မ်ား(သို႔မဟုတ္) စာအုပ္ လွည္းမ်ားစီစဥ္ေပးၾကရန္ တိုက္တြန္းခ်င္သည္။
ကြၽန္မပတ္ဝန္းက်င္ရွိလူငယ္မ်ားစြာကို စာေကာင္း ေလးမ်ားဖတ္ရန္ ကြၽန္မတိုက္တြန္းသည္။ ေရွ႕က ဆရာႀကီး၊ ဆရာမႀကီးမ်ားေရးသားထားေသာစာအုပ္ ကိုငွားရမ္းေပးသည္။ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ အခမဲ့စာၾကည့္ အိမ္ေလးကိုအစပ်ဳိး၍ လူငယ္မ်ားစာဖတ္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ ေပးသူမ်ားကို ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ဖတ္ရသည္။ ဝမ္းသာ အားရျဖစ္မိပါသည္။ သင့္အနီးအနားမွ လူေတာ္မ်ားကို လူေကာင္းျဖစ္ေအာင္စြမ္းေဆာင္လိုလွ်င္ စာဖတ္ရန္ တိုက္တြန္းပါဟု အၾကံေပးလိုက္ပါသည္။
မုိးပန္းမြန္(ရာမည)
The Union Daily
https://www.facebook.com/pg/MOIWebportalMyanmar
သစ္ထူးလြင္မွ သတင္းမ်ားကို မလႊတ္တမ္းဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေအာက္က (F)follow ဆိုတာေလးကို click လုပ္လိုက္ပါ။ အမွန္ျခစ္(✔)ေလးျဖစ္သြားရင္ ရပါၿပီ။ သတိ - follow အေရွ႕မွာ အမွန္ျခစ္(✔)ေလး ရွိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ follow လုပ္ၿပီးသားမို႔ပါ။ ထပ္လုပ္စရာမလုိပါဘူး၊
Labels:
က်န္းမာေရး
မွတ္ခ်က္ေရးသားလုိတဲ့ စာဖတ္ပရိတ္မ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္အရ ဖြင့္ေပးလုိက္ပါျပီ။ မွတ္ခ်က္မ်ား ေရးသားႏုိင္ပါျပီ။
ေနာက္ဆုံးရ သတင္းမ်ားကုိ ေအာက္ပါ Tweets မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Tweets ရဲ ့ေဘးေဘာင္တန္းကုိ ဆဲြခ်ျပီ မိမိတုိ ့စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းေခါင္းစဥ္ ေအာက္က Link ကုိ ႏွိပ္ျပီ အျပည့္အစုံဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
Tweets by @thithtoolwin