ကြ်န္ေတာ္တို႔ လူမ်ိဳးမ်ားဟာ နာမည္ေပးအလြန္ေကာင္းသလို အေတာ္လဲလြယ္လြယ္ေပးၾကတယ္။ တျခားဟာေတြက ျပႆနာသိပ္မရွိေပမဲ့ ေရာဂါနာမည္က တလြဲေရာက္ေစတတ္တယ္။ ခူနာဆိုလာရင္ ဘယ္ေနရာမွာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ၾကာျပီလဲ၊ ဘယ္ပံုပန္းလဲ၊ နီ-နာ-ေရာင္-ယား၊ ဘယ္အခ်ိန္-အခါမ်ိဳးမွာ ပိုဆိုးသလဲျပန္ျပန္ေမးရတယ္။ ခူနာအမည္က ဗမာေဆးပညာအရေခၚတာျဖစ္ေနလို႔၊ တိုင္းရင္းေဆးကိုမသိတာမို႔ စြယ္စံုက်မ္းကို လွန္ရတယ္။
ခူနာသည္ လက္ေခ်ာင္းတြင္ ေပါက္ေလ့ရွိသည့္ အနာတမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ထိုအနာမ်ဳိး ေပါက္လွ်င္ သတိမမူမိလွ်င္ လက္ဆစ္မ်ားကိုပင္ ျဖတ္ပစ္ရတတ္သည္။ ထိုအနာ ျဖစ္ေပၚသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ အစဥ္ပြတ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ စၾတက္တိုေကာကပ္ ေခၚ ဗက္တီးရီးယား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ေသးသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုအနာမ်ဳိးသည္ လက္ေခ်ာင္းရွိ တစ္ရွဴးအသားမွ်င္မ်ားတြင္ ေသြးသြားစုရာမွ စတင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ထိုသို႕ ေသြးသြားစုျခင္းေၾကာင့္ လက္ေခ်ာင္း၏ အေရျပားသည္ တင္းမာၿပီး ေရာင္လာေလသည္။ ထိုအနာ ျဖစ္ေပၚစ၌ အလြန္ကိုက္ခဲနာက်င္၍ ေနာက္မၾကာမီ အနာတြင္ ျပည္တည္လာတတ္၏။ ကုသပံုနည္းမွာ လက္ေခ်ာင္း ေရာင္လာသည္ကို သိသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ၂ နာရီျခား တခါမွ် အဝတ္ပိုင္းကို ေရေႏြးတြင္စိမ္၍ က်ပ္ပူ ထိုးေပးရ၏။ အနာျဖစ္ေနေသာ အစိတ္အပိုင္းကို ၿငိမ္ၿငိမ္ထားရသည္။ အန္တီဖလိုဂ်စ္စတင္ကိုလည္း အေပၚမွ အံုေပးရ၏။ အကိုုက္အခဲကို အက္စပီရင္ေဆးျပားမ်ား မွီဝဲျခင္းျဖင့္ သက္သာေစႏိုင္သည္။ ေရာင္ခါစ၌ လက္ေခ်ာင္းသည္ ေျပာင္၍ နီလာၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္း အဝါပုပ္ေရာင္ ျဖစ္သြားသည္။ ထိုအေျခအေန၌ အနာတြင္းရွိ ျပည္မ်ားကို ခြဲထုတ္ပစ္ရသည္။ အနာခြဲကရိယာမ်ားကို အသံုးမျပဳမီ ေရႏွင့္ျပဳတ္၍ ပိုးမ်ားကို ေသေစရသည္။ ပိုးသတ္မထားေသာ ကရိယာမ်ားျဖင့္ မေဖါက္ခြဲသင့္ေပ။ ပိုးမ်ားေၾကာင့္ အနာတြင္ အဆိပ္ျဖစ္ေစတတ္သည္။ ခြဲစိတ္ေသာအခါ၌ အနာကို သင့္႐ံုေလာက္ခြဲ၍ ျပည္ကိုထုတ္ၿပီးလွ်င္ အနာေပါက္ထဲသို႔ ေဆးရည္စိမ္ထားေသာ ဂြမ္းဖတ္မ်ားကို ထည့္ေပးရသည္။ လူနာကိုလည္း ပင္နီဆီလင္ေဆးထိုးေပးေလ့ရွိသည္လို႔ဖတ္ရတယ္။
အနာမွာျပည္ရွိလာရင္ Abscess ေခၚပါတယ္။ ျပည္တည္နာက ခ်ိဳင္းမွာ ေပါက္ရင္ ကိႏၷရာနာ ေခၚၾကတယ္။ ခ်ိဳင္းကနာလို႔ လက္ကိုကိုယ္မွာမကပ္ႏိုင္ေတာ့ ကိႏၷာက ကသလိုေနရတာမို႔ပါ။ ျပည္မတည္ခင္ အနာျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ လကၡဏာ ၅ ပါး ျဖစ္လာတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာ တစ္ရွဴးအဂၤါအစိတ္အပိုင္းဟာ နီ-နာ-ေရာင္-ပူ ဆိုတာအျပင္ သူလုပ္ရမဲ့ အလုပ္ကို မလုပ္ႏိုင္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ Infection ေရာင္ျခင္းဆိုတာသာ ရွိပါေသးတယ္။ ေရာဂါနာမည္ေတြ အဆံုးမွာ -itis ပါရင္ ဒါျဖစ္တာလို႔ မွတ္ပါေလ။ Stomatitis လွ်ာနာ၊ Conjunctivitis မ်က္စိနာ၊ Appendicitis အူအတက္ေရာင္၊ Hepatitis အသည္းေရာင္ စတာေတြေပါ့။
အနာက အတြင္းနက္မွာျဖစ္ရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မေပၚဘူး။ ဥပမာ တင္ပါး၊ ရင္သား။ ျဖစ္တဲ့ေနရာ အနီးအနားမွာ အာရံုေၾကာရွိရင္ ပိုနာမယ္။ လက္ေခ်ာင္းေျခေခ်ာင္းေတြမွာေနရာက က်ဥ္းေတာ့ အာရံုေၾကာနဲ႔မေဝးဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ နာတယ္။
ဒီအဆင့္မွာ လုပ္ေပးဘို႔က ပိုးကိုႏိုင္တဲ့ေဆးေတြေပးရမွာပါ။ ပိုးကိုႏိုင္တဲ့ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ပဋိဇီဝေဆးလို႔ခန္႔ေအာင္ ပါဠိစာသံုးထားတာေပါ့။ ပိုးကိုႏိုင္တဲ့ ပ႗ိဇီဝေဆးေတြကို အုပ္စု (၁၃) ခုေတာင္ခဲြထားတာ။ အမ်ားဆံုးသိၾကတာကေတာ့ (
ပနယ္စလင္ေတြပါ။ ခူနာအတြက္လဲ သူ႔ကိုသံုးတာမ်ားတယ္။ Amoxicillin, Ampicillin, Cloxacillin အျပင္ Penicillin ထိုးေဆးနဲ႔ စားေဆးေတြပါတယ္။ အနာကျပည္ရွိရင္ Ampicillin နဲ႔ Cloxacillin ၂ မ်ိဳး တြဲေပးမွ ပိုေကာင္းတယ္။ ေဆးကို ႏွစ္မ်ိဳးတြဲတပါတည္း ထုတ္တာလဲရွိတယ္။ Ampiclox ေခၚတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၂၅ဝ အားက ၆ နာရီျခား၊ ၅ဝဝ အားကို ၁၂ နာရီျခားေသာက္ရမယ္။ ၄ ရက္ အနည္းဆံုးေသာက္ရတယ္။ မဟုတ္ရင္ ေနာက္ျဖစ္ေတာ့ ေဆးယဥ္သြားမယ္။
ပိုးကိုႏိုင္ေဆးေတြအျပင္ အနာ-အေရာင္ကို သက္သာေဆးလဲ ေပးသင့္တယ္။ အနာမွန္သမွ်ကို ျငိမ္ျငိမ္ထားေပးရင္ အနာက်က္ျမန္ေစတယ္။ အနာမေပါက္ခင္ အေပၚကေန ပိုးသတ္ေဆးရည္တခုခု လိမ္းေပးတာလဲ အက်ိဳးရွိတယ္။ ဒက္ေတာ၊ အရက္ျပန္၊ အိုင္အိုဒင္း၊ ဆိုတာမ်ိဳး။ အနည္းဆံုးေတာ့ ေရ-ဆပ္ျပာနဲ႔ မၾကာမၾကာေဆးေပးပါ။ အပူေပးတာဟာ ေသြးကိုပိုေလွ်ာက္ေစတာမို႔၊ အနာကို ျမန္ျမန္ေပ်ာက္ေစတဲ့သေဘာရွိတယ္။ ေရေႏြးအိပ္တင္တာ၊ ေရေႏြးပုလင္း ကပ္တာ။ ေနာက္ျပီး၊ ပရုပ္ဆီလိမ္းတာ၊ ဇာတိပၹဳိလ္သီး ေသြးလိမ္းတာ၊ ၾကပ္ထုပ္ထုိး၊ ၾကပ္ပူတုိက္တာလဲ ဒီအတြက္ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။
ျပည္တည္လာရင္ေတာ့ ခြဲထုတ္ရမယ္။ ခြဲစိတ္ပညာမွာ ျပည္ရွိရင္-ခြဲထုတ္ဆိုတာ ေဖၚျမဴလာပါ။ ဦးေႏွာက္၊ ေျခေထာက္၊ အသည္း၊ ဘယ္ထဲရွိရွိ ျပည္ကုိထုတ္ရပါမယ္။ ျပည္ေပါက္-ေပ်ာက္ျပီဆိုတာ အမွန္ပါ။
ႏို႔စို႔အရြယ္ အဇာတသတ္ရဲ႕လက္မွာ ေပါက္တဲ့အနာကို ခူနာလို႔ ေျပာေဟာၾကတယ္။ သူ႔အနာက ျပည္မွည့္ေနခ်ိန္မို႔ ခမည္းေတာ္ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးကေန ပါးစပ္ထဲမွာ ငံုထားေပးတဲ့အခါ ျပည္ေပါက္ထြက္သြားရတယ္။ မင္းတရားၾကီးဟာ သမားေတာ္ဇီဝကရဲ႕ ေဆးညႊန္းအရလုပ္တာေတာ့ ဟုတ္မယ္မထင္ဘူး။ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာခ်စ္လာရင္ ဆီးျဖဴ-ဖန္ခါး ငံုထားသလိုဆိုျပီး ေျပာေလ့ရွိတာေၾကာင့္ေနမွာပါ။ ကုိယ္အပူခ်ိန္ အာေငြ႔ဆိုတာက ၃၇ ဒီဂရီ ရွိလို႔ အျပင္ေလထက္ ပိုပူမယ္။ မိဘေမတၲာကိုညႊန္းရင္ အထိမိဆံုးဥပမာရွိခဲ့သလို၊ ဇနီးသည္မွာ ခူနာေပါက္လို႔ အဲလို ငံုေပးသူရွိလာရင္ေတာ့ ခ်စ္ေမတၲာ ပံုျပင္သစ္ကေလးတခု တိုးလာပါမွာေပါ့ဗ်ာ။
• Boil ေမြးကြၽတ္နာ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/09/boil.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
