စိတ္ေရာဂါတခုျဖစ္တယ္။ ကုသမႈမယူရင္ တသက္လံုးဆိုးဝါးတာေတြျဖစ္ေနမယ္။ လူဦးေရ ၁% မွာရွိတယ္။ သူမ်ားေတြလို မေတြးၾက၊ သူမ်ားျမင္သလို မျမင္ႏိုင္ၾက၊ သူမ်ားယံုၾကည္သလို မယံုၾကည္ႏိုင္ ၾက သူေတြျဖစ္တယ္ ။ အမွားေတြကို ျမင္-ၾကား-ေတြးရာကေန အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ျပီး မေလ်ာ္တာကို ဆက္လုပ္လာႏိုင္တယ္။ ေပ်ာက္ေအာင္ေတာ့ အာမခံႏိုင္ေပမယ့္ အမ်ားၾကီးအဆင္ေျပေအာင္ ကုသမႈေတြ ရွိပါတယ္။
Hallucinations သူမ်ားေတြ မျမင္-အၾကားတာေတြကို ျမင္ၾကားေနျခင္း၊ Delusions မွားယြင္းတာကို ထင္ျမင္ေနျခင္း၊ Paranoia ထင္ေရာင္ထင္မွားရွိေနျခင္းေတြကအဓိကလကဏာေတြျဖစ္ျပီး သူမ်ားလို ေပ်ာ္ရႊင္မႈမရွိတာ၊ လူေပါင္းမဆန္႔တာ၊ စိတ္ဓါတ္က်တာေတြပါရွိႏိုင္တယ္။ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာရာမွာ အဆီအေငၚ မတည့္လို႔ သူတို႔ေတြတာက စိတ္ကူးေတြက မွားေနၾကတယ္။ ယုတၲိမတန္တာကို ေတြး-ေျပာ-လုပ္ၾကတယ္ ။ အဆက္အစပ္မရွိတာကို အဟုတ္ထင္ေနတယ္။ သူတို႔ေခါင္းထဲကေန ေတြးေတာမႈလြင္းစင္သလို တခါ တခါျဖစ္တယ္။
သူတို႔အမူအယာေတြက ဆန္းေနမယ္။ ဆင္ေျခမတန္တာမ်ိဳးေျပာဆိုလုပ္ကိုင္မယ္။ ခံစားမႈကိုေဖၚျပတာ တလြဲျဖစ္မယ္။ ဘာမွ ခံစားခ်က္မရွိသလိုေနမယ္။ ေနတဲ့အခန္း အိမ္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ မထားတတ္ဘူး။ လုပ္ျပီးသားအမူအယာကို ထပ္ထပ္လုပ္ေနမယ္။ သူမ်ားကို ထင္မွတ္သေလာက္ေတာ့ ဒုကၡမေပးတတ္ပါ။
ဘယ္လိုလူမဆို ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ က်းမ ဆတူေလာက္ျဖစ္တယ္။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္နဲ႔ ၃ဝ ၾကား အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေယာက္်ားေတြက နည္းနည္းငယ္ျဖစ္တယ္။ ငယ္တုန္းနဲ႔ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ေက်ာ္ေတြမွာ မျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ မေျပာတတ္ပါ။ မ်ိဳးဗီဇလား စဥ္းစားရတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ကေစ့ေဆာ္သလား။
ေရာဂါ ဟုတ္ မဟုတ္ ဓါတ္ခြဲခန္းမွာစစ္လို႔ မရပါ။ ကုသရာမွာ ေဆးေတြသံုးပါတယ္။ စိတ္ကုသနည္းလိုတယ္။ Counseling ေကာင္ဆယ္လင္းနည္း၊ Cognitive behavioral therapy နည္းလည္းလုပ္တယ္။ Rehabilitation programs ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလိုအပ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေဆးရံုတင္ကုသရမယ္။ ေဆးကို စိတ္အထူးကုဆရာဝန္က မခိုင္းမခ်င္း မျဖတ္သင့္ပါ။
အရက္နဲ႔ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲရင္ ဆိုးေစတယ္။ သူတို႔က သံုးခ်င္ၾကတာ ပိုမ်ားတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိရင္ ပိုခက္ေစႏိုင္တယ္။ သူတို႔အတြက္ မဆင္ေျပတဲ့ အလုပ္အကိုင္ရဘို႔ခက္ၾကတယ္။ ေဆြမ်ုးသားခ်င္းထဲမွာျဖစ္ေနရင္ မိသားစုအတြက္ ဝန္ထုပ္တခုလိုျဖစ္တယ္။ ကူညီေပးရမယ္။ သူနဲ႔ဆက္ဆံရတာ အတက္ အက်ေတြေတြ႔ရမယ္။ စိတ္ရွည္ရမယ္။ အခ်ိန္ေပးသင့္တယ္။ ေလးစားသမႈထားသင့္တယ္။ အကုအညီေပးသင့္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
