မဂၤလာပါ ဆရာ ကြ်န္မ အသက္ ၂၆ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္။ ဒီကေန႔ညေနပိုင္းထဲက ၾကိဳ႕ထိုးေနတာ အခုခ်ိန္ထိပါဆရာ။ ခံစားရ အလြန္ခက္ပါသည္။ ဘာေဆးမ်ား ေသာက္လို႔ရႏိုင္မလဲရွင့္။
ၾကိဳ႕ထိုးတာဟာ ရင္ေခါင္းနဲ႔ ဝမ္းဗိုက္ကိုျခားထားတဲ့ Diaphragm ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားျပားျပားခံုးခံုးၾကီးက အလုပ္ပိုလုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ညာဘက္က အသဲ၊ ဘယ္ဘက္ကအစာအိမ္ရွိတယ္။ အဲဒီ ၂ ခုထဲက တခုခုမွာ တခုခုျဖစ္ရင္ ၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ေလေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အစပ္စားလိုက္တာနဲ႔ ခဏေလးၾကိဳ႕ထိုးတယ္။ အဝင္လြဲတယ္လို႔ ေျပာၾကတဲ့ မ်ိဳခ်တာမွာ အဆင္မေျပရင္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ တခါျဖစ္ရင္ ရက္ဆက္ဆိုသလို ထိုးေနတယ္။ အရပ္နည္းေတြေတာ့ သိမွာပါ။ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းကိုရွာရရင္ အဲဒါကို ကုသရမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးကုရတဲ့အထိ ဆိုးတယ္။
• Baclofen, Gabapentin နဲ႔ Proton-pump inhibitors (Omeprazole, Rabeprazole) ေဆးေတြကို သံုးတယ္။
• Chlopromazine ေခၚတဲ့ စိတ္ေရာဂါကုေဆးကို အအန္ရပ္ေအာင္နဲ႔ ၾကိဳ႕ထိုးတာရပ္ေအာင္လဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေဆးက အေတာ္အိပ္ခ်င္လို႔ ေဆးအဆ ေလွ်ာ့ေပးရတယ္။
• သိပ္ဆိုးသူေတြအတြက္ Chlopromazine အျပင္ Haloperidol စိတ္ေဆး၊ Metoclopramide အစာလမ္းေဆးေတြ သံုးတယ္။
• အစာေျခရည္အထက္ဆန္တာရွိရင္ အဲဒါကိုကုသပါ။
• ေပါင္မံု႔ေျခာက္ဝါးျခင္း၊ ေရခဲတံုးဝါးစာျခင္း၊ လွ်ာကိုဆြဲထုတ္နည္း၊ သၾကားရည္ လွ်ာေပၚ၊ ဒါမွမဟုတ္ လွ်ာေအာက္ တင္ေပးျခင္း၊
• Phrenic nerve အာရံုေၾကာကို 0.5% Procaine ထံုေဆးထိုးေပးနည္း၊
• Bilateral phrenicotomy အဲဒီအာရံုေၾကာႏွစ္ခုလံုးကို ခြဲစိတ္ျဖတ္ျပစ္ျခင္း၊
• နားထဲကို Lidocaine liniment 3% or gel 2% ေဆးထည့္ေပးနည္း၊
• Hypokalemia, Hyponatremia ေခၚတဲ့ ပိုတက္ဆီယန္နဲ႔ ဆိုဒီယန္ဓါတ္ဆား နည္းလြန္းတာျဖစ္လို႔ ဆိုးတဲ့ ၾကိဳ႕ထိုးတာဆိုရင္ Carbonated beverage ကာဗြန္ထည့္ထားတဲ့အခ်ိဳရည္(ဆိုဒါ၊ (စပရင္း-ဝါးတား)၊ ကိုကာကိုလာ၊ စပရိုက္၊ အင္နာဂ်ီ-ဒရင့္ခ္) ေတြကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။
• Intranasal vinegar ဗနီဂါအရည္ကို ႏွာေခါင္းထဲထည့္နည္း၊
• Deltoid muscles ပခံုးၾကြက္သားကိုႏွိပ္ျခင္း။
အလြယ္နည္းကေတာ့ ေခါင္းကို ေလမဝင္ႏိုင္တဲ့ ပလပ္စတအိတ္တလံုး စြပ္ပါ။ လည္ပင္းေနရာမွာ ကိုယ့္လက္နဲ႔ စုစည္းထားပါ။ အသက္ရွဴပါ။ အိတ္ထဲကေလမွာ ေအာက္စီဂ်င္ကုန္ျပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္သာက်န္လို႔ အဲဒါကိုရွဴရင္ ေပ်ာက္တယ္။ CO2 ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္နည္းက Vagus nerve ေဗးဂပ္စ္ အာရံုေၾကာကို သက္ေရာက္ေစလို႔ သက္သာေစတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
