စာေရးသူ၏ မိတ္ေဆြလူနာတစ္ဦးသည္ င႐ုတ္ပင္ႏွင့္တူေသာ အပင္တစ္ပင္ကုိယူလာၿပီးျပသည္။ ဤေဆးပင္ကုိ ပဥၥငါးပါးျပဳတ္ေသာက္သျဖင့္ သူ၏မိတ္ေဆြအမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ဦး ဆီးခ်ဳိတက္ေနတာက် သြားေၾကာင္း ေျပာသည္။ သူ ျပေသာ အပင္ကုိေဆးအဘိဓာန္စာအုပ္မ်ားတြင္ ရွာၾကည့္လုိက္ေသာအခါ င႐ုတ္ခါးပင္ျဖစ္ေနေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားအေခၚ င႐ုတ္ခါးပင္သည္ ေဆးခါးႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ စာေရးသူတုိ႔ငယ္စဥ္က လမ္းမေတာ္တ႐ုတ္တန္းရွိ တ႐ုတ္ဘုံေက်ာင္းေရွ႕၌ ေဆးခါးႀကီးျပဳတ္ရည္ေရာင္းသျဖင့္ လူႀကီးမ်ားသြားေသာ က္ၾကသည္ကုိ သတိရမိသည္။ တ ႐ုတ္တန္းဘုံေက်ာင္းေဆးခါးႀကီးသည္ နာမည္ႀကီးသည္။ ေျမအုိးေလးမ်ားျဖင့္ က်ဳိထားသည္။ ဝယ္သူကမွာမွ ေၾကြပန္း ကန္လုံးႀကီးထဲသုိ႔ တစ္ခြက္စာထည့္ေပးသည္။ ထုိေနရာမွာပင္မတ္တတ္ရပ္ၿပီး ေသာက္ၾကသည္။ စာေရးသူ၏ဦးေလး ေတာ္သူ ေျမပုံေျမတုိင္း႐ုံးမွ စာေရးႀကီးမၾကာခဏသြားေသာက္သည္ကုိ ေတြ႕ဖူးသည္။ သူ႔မွာခါးနာႏွင့္အေညာင္း အကိုက္ေရာဂါမ်ား ရွိသည္။ အေညာင္းထုိင္ရသူစာေရးမ်ားအတြက္ ေဆးခါးႀကီးျပဳတ္ရည္ေသာက္ေပးလွ်င္ သက္သာ သည္ဟု ဦးေလးကေျပာသည္။
ေဆးခါးႀကီးျပဳတ္ရည္ကုိ အနည္းငယ္ျမည္းၾကည့္ရာ(အလြန္ခါးမည္ထင္ေသာ္လည္း)ပူ၊ ခ်ဳိ၊ ခါးအရသာရွိသည္ကုိေတြ႕ ရသည္။ စာေရးသူအထင္ ခ်င္းတက္အနည္းငယ္ႏွင့္ ထန္းလ်က္ခဲအနည္းငယ္ ထည့္ျပဳတ္ေပးထားသည္ဟုထင္သည္။ သူ႔ခ်ည္းဆုိလွ်င္ အလြန္ခါးသျဖင့္ ေသာက္ႏုိင္ၾကမည္မဟုတ္ေပ။ ေဆးပင္အေၾကာင္း သုေတသနစာအုပ္မ်ားတြင္ ေလ့ လာၾကည့္ေသာအခါ ေဆးခါးႀကီးပင္သည္ အစြမ္းထက္ေဆးပင္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ကီးမုိ႔(အစိမ္းေရာင္) အေရာင္က်ေဆး အျဖစ္သုံးမ်ားေသာေဆးသည္ေဆးခါးႀကီးပင္မွထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အံ့ၾသဖြယ္ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိေဆး၏ပရ ေဆးကုန္ၾကမ္း မ်ားျဖစ္သည့္ ရွမ္းေဆးခါးပင္မ်ားကုိ ျမန္မာျပည္မွ တင္သြင္းျခင္းျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။သိသူ ေဖာ္စား ၊မသိသူေက်ာ္သြားဆုိသကဲ့သုိ႔ မိမိၿခံထြက္ေဆးပင္ကုိ မိမိျပန္ဝယ္စားသုံးေနရျခင္း ျဖစ္ေပ သည္။
ေဆးခါးႀကီးပင္၏ အစြမ္းအား ေဆးဝါးသုေတသနမွ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို တင္ျပရလွ်င္-ျမန္မာအမည္- ေဆးခါးႀကီး(င႐ုတ္ခါး)႐ုကၡေဗဒအမည္ -Andrographis Paniculata Nees အဂၤလိပ္အမည္- King of Bitters မ်ဳိးရင္း - Acanthaceae တစ္ႏွစ္ခံပင္ေပ်ာ့မ်ဳိးျဖစ္၍ တစ္ေပမွ သုံးေပအထိျမင့္သည္။ ရြက္ဆုိင္ထြက္၏။ ရြက္ထိပ္ရြက္ရင္း သြယ္၏။ အပြင့္မွာ ေခါင္းေလာင္းပုံသဏၭာန္ရွိၿပီး ေသးငယ္၍ အျဖဴေရာင္ေပၚတြင္ ခရမ္းေရာင္၊ပန္းေရာင္အေျပာက္ က ေလးမ်ားရွိသည္။ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးတြင္သဘာဝအေလ်ာက္ေပါက္သည္ကို အမ်ားအျပားေတြ႕ရသည္။ အရြက္မွာ င႐ုတ္ရြက္ပုံျဖစ္၍ င႐ုတ္ခါးဟူ ၍ လည္းေခၚသည္။ အပင္ေသးမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ရွမ္းေဆးခါး၊ ဗမာေဆးခါး(ေဆးခါးႀကီး)၊ ကရင္ ေဆးခါးဟူ၍အရပ္ေဒသအလုိက္ ေခၚေဝၚၾကသည္။ အပင္၊ အရြက္အေနအထားတူေသာ္လည္း ရွမ္းေဆးခါးမွာ ပုိၿပီးခါးသည္။
ေဆးခါးႀကီးပင္၏ ေဆးအသုံးျပဳပုံမွာ အပင္၏ပဥၥငါးပါးကုိ အရိပ္၌အေျခာက္လွန္း၍ ျပဳတ္ေသာက္ပါက ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ ေသြးမသန္႔ေရာဂါ၊ အဆုတ္အေအးမိ၍ဖ်ားေသာေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ကင္းေစႏုိင္သည္။ အ ေၾကာမသန္ေသာ ေလျဖတ္ေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ အေၾကာမ်ား ျပန္လည္သန္စြမ္းေအာင္ ကုသေသာေဆးအျဖစ္ သုံး စြဲႏုိင္သည္။ အျခားေဆးအသုံးမွာ ယားနာ၊ ဝဲနာမ်ားကုိ အရြက္ျပာခ်၍အုန္းဆီျဖင့္လိမ္းသည္။ ေရာဂါကာကြယ္ေဆး အေနျဖင့္ ေဆးခါးႀကီးအပင္၏ ပဥၥငါးပါးကုိျပဳတ္၍ တစ္ပတ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ အၾကမ္းပန္းကန္တစ္လုံးစာမွ် သုံးေဆာင္ လွ်င္ရာသီဖ်ား၊ တုပ္ေကြး ဖ်ား၊ အူလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေရာင္ေသာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳပ္ေရာဂါ၊ ေလခ်ဳပ္ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ ႏွစ္ခ်ီ၍ ပုံမွန္ေသာက္သုံးပါကလူကုိဝေစသည္။ အပူဒဏ္၊ အေအးဒဏ္ခံႏုိင္၍ ကိုယ္ခံအား ေကာင္းေစသည္။
တ႐ုတ္ကီးမုိ႔အစိမ္းေရာင္ေဆးလုံးကုိ ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာနမွ ဓာတ္ခြဲေလ့လာၾကည့္ေသာအခါ ေရေႏြးျဖင့္ျပဳတ္၍ ေကာ္မ်ားကုိဖယ္ထုတ္ၿပီး (Water Bath) တြင္ အပူေပးထားေသာ ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္း Ethanol ႏွင့္ျပဳတ္ရာ ေဆးလုံးတြင္ ပါဝင္ေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားသည္ ေပ်ာ္ဝင္ျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ၎တုိ႔ကုိ အဏုၾကည့္ကိရိယာျဖင့္စစ္ေဆးၾကည့္ေသာအခါ ေဆးခါးႀကီးပင္၏ အကုိင္းႏွင့္အရြက္အစိတ္ အပုိင္းမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္းေတြ႕ရွိရသည္။
အလႊာပါး ခ႐ုိမက္တုိဂရမ္ဖီပုံအရလည္း တ႐ုတ္ကီးမုိ႔ေဆးလုံးမွာ ေဆးခါးႀကီးပင္၏ပဥၥငါးပါးကို သၾကားအုပ္ေဆးလုံး အျဖစ္ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ေပါမ်ားစြာေပါက္ေ ရာက္ေသာ ေဆးခါးႀကီးပင္၏ ပဥၥငါးပါးကုိ ေဆးျပားအျဖစ္ထုတ္လုပ္၍ ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အဖ်ားေရာဂါ၊ ကိုယ္ေရာင္ေရာဂါမ်ားအတြက္ ကုသေသာေဆး ထုတ္လုပ္လ်က္ ေစ်းႏႈန္းသက္သာၿပီး အစြမ္းထက္အက်ဳိးရွိေ သာ ေဆးေကာင္းတစ္လက္ျဖစ္ႏုိင္မည္ဟု ယူဆမိသည္။ ယခင္က ဆီးခ်ဳိအတြက္ နာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ သိၾကားမကိုဋ္ပင္သည္ အသည္းအတြက္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစသျဖင့္ ေရရွည္မသုံးစြဲႏုိင္။ ထုိ႔အ တူ မေရွးမေႏွာင္းနာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ ပ်ားၿမီးစြဲအရြက္သည္လည္း ဆီးခ်ဳိက်သည္မွန္ေသာ္ လည္း တစ္ခါတစ္ရံ တရားလြန္က်သြားျခင္း၊ ၾကာလွ်င္ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိခိုက္ပ်က္စီးေစျခင္းေၾကာင့္ ယခုအခါ သုံးစြဲ မႈနည္းသြားၿပီျဖစ္သည္။ေရွးယခင္ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔က သုံးခဲ့ၾကေသာ ပုတီးျဖဴအပင္၏ အေခါက္၊ မေဟာ္ဂနီအေစ့ စသည္ တုိ႔မွာလည္း ေရရွည္အဆင္မေျပသျဖင့္ မသုံးစြဲသည္မွာၾကာၿပီျဖစ္သည္။ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသျဖင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ရန္ျဖစ္ေစ၊ဆီးခ်ဳိဝင္ခါစ မရင့္ေသးမီျဖစ္ေစ ေဆးခါးႀကီးျပဳတ္ရည္ကို စမ္းသပ္သုံးစြဲၾကည့္ေစခ်င္သည္။ အက်ဳိးမရွိသည့္ တုိင္အက်ဳိးမယုတ္ႏုိင္ပါ။ အျခားကုိယ္ ခံအားမ်ား ေကာင္းလာႏုိင္သည္။ အစာအိမ္ႏွင့္လည္းသင့္၊ ဆီးႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ အတြက္လည္း အက်ဳိးျပဳသျဖင့္ အႏၲရာယ္ကင္းေသာ ေဆးမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။
ၾကည္လြင္ျမင့္(မုျဒာ)
ျမဝတီ
https://www.facebook.com/mwdwebportal/
