သတိတရားဆုိသည္မွာ ပုိတယ္မရွိသလုိ လုိတယ္ဆုိလည္း မရွိလုိ ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ ့ဘာစားစား က်န္းမာေရအသိၿဖင့္ စားေသာက္တက္ေစရန္ၿဖစ္ပါသည္။
အလြယ္တကူမွာယူစားေသာက္ႀကသည့္အကင္ေတြနဲ ့ အခ်ဥ္ေတြမွာ ေရာဂါအသြင္ ၿဖစ္ေစႏုိင္သည့္ ဓာတ္ေပါင္း ပစၥည္းမ်ားအၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲၿဖစ္ေပၚေစပါသည္ ။ ဘာအၿဖစ္မ်ားဆုံးလုိ ့ေၿပာရရင္ ကင္ဆာ ေရာဂါဘဲ ၿဖစ္ပါေတာ့သည္ ။ တစ္ခ်ဳိ ့လူအမ်ားက အမ်ဳိးမ်ဳိးေၿပာပါတယ္ စားေသာက္လာတာ ႀကာပါၿပီဗ်ာ ဘာၿဖစ္လုိ ့လည္း ေၿပာႀကပါတယ္ အခုလည္း ဘာၿဖစ္လည္း ဘာမွ မၿဖစ္ပါဘူး လုိ ့ေၿပာႀကပါတယ္ ။ အဲလုိ ေၿပာတာ မွားသလားလုိ ့ေၿပာရရင္ မမွားပါဘူး ၊ က်န္းမာေရးအၿမင္ကုိ ေၿပာရရင္ ကင္ဆာဆုိတာ ဘာႏွင့္တူသလဲဆုိေတာ့ အနီးစပ္ဆုံး သိသာေအာင္ေၿပာရရင္ အတြင္းၿခစားေနသည့္ အရာဝတၳဳတစ္ခုကုိ အၿပင္ပုိင္းအေနၿဖင့္ ႀကည့္လုိက္ရင္ေတာ့ ဘာမွ မၿဖစ္သလုိ ့ သူကုိ ေသခ်ာ ေခါက္ႀကည့္မယ္ ဖယ္ရွားႀကည့္မယ္ဆုိရင္ ၿခစားထားသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ကုိင္တယ္လုိ ့ေတာင္ မရတာေတြလည္း ေတြ ့ဘူးၿမင္ဘူးေနႀကမွာပါ အၿမင္အၿပင္မွာ ဘာမွ မၿဖစ္သလုိ ့ၿဖစ္ေနေပမဲ့ ေခါက္ႀကည့္မယ္ ဖယ္ရွားႀကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုိင္တြယ္ရခက္သလုိ ့အသုံးၿပဳ ့လုိ ့မရေတာ့သည့္ ၿခစားခံထားသည့္ အရာတစ္ခုလုိ ့ပါဘဲ ။
ကင္ဆာဆုိသည့္မွာ ဒီလုိသေဘာလုိပါ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ကင္ဆာ လုိ ့ သိလာတယ္ ၿမင္မိတယ္ ေတြ ့မိတယ္ဆုိရင္ ၿခစားသလုိ ့ ကုိင္တယ္ ကုသရေတာ့မည္ ့ေနရာ အစိတ္ အပို္င္းေတြမွာ အခက္အခဲမ်ားစြာေတြ ့ႀကဳံႏုိင္ပါေတာ့တယ္ ။ အခုလုိ အစားေသာက္ေတြမွာ တက္ႏုိင္သေလာက္ ေရွာင္ႀကဥ္စားေသာက္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ အတုိင္းအတာ တစ္ခုထိေတာ့ ကာကြယ္ႏုိင္သလုိ ့ၿဖစ္ႏုိင္မွဳ ့ကုိလည္း ေလွ်ာ့က်ေစႏုိင္ပါသည္ ။
အကင္နဲ ့အခ်ဥ္လုိက္ဖက္ေစရန္ အတြက္ အခ်ဥ္ရည္မ်ားတြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ စံအတုိင္း ထုတ္လုပ္ၿဖန္ ့ၿဖဴးၿခင္း မရွိသၿဖင့္ ့ တစ္ခ်ဳီ ့ အေရာင္းဆုိင္မ်ား ၊ ဝက္သားတုတ္ထုိးႏွင့္ အသုပ္စုံမ်ား ေရာင္းခ်ရာ၌အသုံးၿပဳေသာ ငရုတ္ဆီထုပ္မ်ား အတြင္း ဆာလဖ်ဴရစ္ အက္ဆစ္ၿပင္း အသုံးၿပဳထားသည္ကုိ ေတြ ့ရွိေနႀကလုိ ့ ဒီလုိ ့အခ်ဥ္မ်ားကုိ ့စားေသာက္ၿခင္းၿဖင့္ ေရတုိတြင္လည္း ေသြးအားနည္းၿခင္း ၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ့ၿခင္း ၿဖစ္ေစႏုိင္ၿပီး ေရရွည္တြင္ အစာအိမ္ ကင္ဆာႏွင့္ အသည္း ကင္ဆာကုိ ၿဖစ္ေပၚေစပါသည္ ။
ေနာက္ဆက္တြဲဆက္ၿဖစ္ေစႏုိင္သည့္ေရာဂါဆုိးတစ္ခုက က်ားမ မေရြး မ်ဳိးပြားၿခင္းကုိ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေႀကာင္း ေၿပာႀကားလုိပါသည္ ။
အသားတစ္ခု ၊ စားစရာတစ္ခုကို ကင္ေတာ့မည္ဆုိရင္ အကင္ ကင္ရာ ကေန ထြက္လာတဲ့ ဒီ ႏိုက္ ထ႐ိုစမင္း (Nitrosamine)ဓာတ္ဟာ အစာအိမ္ ကို ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ယခုအခါတြင္ စားသံုးသူမ်ား လြန္စြာႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေနေသာ အကင္မ်ားတြင္ အသားကို အဆီ ရႊဲနစ္ေအာင္သုတ္၍ ကင္ေသာ အကင္မ်ားကို စားသံုးပါက အသည္း အဆီဖံုးေရာဂါျဖစ္ပြား ႏိုင္ၿပီး ၊ အခ်ိဳ႕ေသာအသားမ်ားကို ဆီႏွင့္ေၾကာ္၍ ေရာင္းခ်ေသာ ဆိုင္မ်ားသည္လည္း ျပန္ေၾကာ္ ဆီကိုသာ အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ ၎ဆီမ်ားမွ ဓာတ္တိုးေနၿပီး ကင္ ဆာေရာဂါမ်ိဳးစံုျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္ ။
ႀကက္ေႀကာ္ ၊ ငါးေႀကာ္ ၊ အာလူးေႀကာ္ စေသာ အလြႏ္အကြ်ံမီးကင္ေႀကာ္ေလွာ္စီမံထားသည့္ အစားအစာမ်ားထဲ့၌ ကာစီႏုိဂ်င္းနစ္ၿဒပ္ေပါင္းမ်ားပါဝင္သၿဖင့္ အသက္ ၄၀ ဝန္းက်င္မွ အသက္ ၆၀ အတြင္း အမ်ဳိးသားမ်ား၌ ၿဖစ္ပြားေလ့ရွိေသာ ဆီးႀကိတ္ေရာင္ရမ္းၿခင္းမွာ ကင္ဆာ ေရာဂါအၿဖစ္ အသြင္ေၿပာင္းလဲသြားေစႏုိင္ပါသည္ ။
အကင္ေတြႏွင့္ အေႀကာ္ေတြ ဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ သန္႔သ လဲဆိုတာ ေရာင္းခ်တဲ့သူအေပၚ မွာ မူတည္တယ္။ စားသင့္လား၊ မစားသင့္ဘူးလားဆိုတာဆရာဝန္ ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ က်န္းမာေရး ပညာေပးကိုသာ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
လိုက္နာတာ၊ မလိုက္နာတာက ေတာ့ ျပည္သူလူထု အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္။ ဆရာတို႔က ဘယ္ ေလာက္ပဲ ပညာေတြေပးေပး စားသံုးသူက အလြန္အကြ်ံစား ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္း တ ျဖည္းျဖည္းတက္လာမွာပါ။ စား သံုးသူေတြရွိေနရင္ ေရာင္းခ်သူ ေတြလဲရွိေနဦးမွာပါ'ဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။
အခုေရးသားတင္ၿပသည့္ အကင္ႏွင့္အခ်ဥ္စားခဲ့လွ်င္ ကင္ဆာကုိလည္း ၿမင္ေစခ်င္ ဆုိသည့္ ေခါင္းစဥ္ကုိ ဖတ္ရွဳ ့ၿ႔ပီး က်န္းမာေရးအတြက္ ၿဖစ္ပြားမွ ကုသၿခင္းထက္ ကာကြယ္ၿခင္းသည္ ပုိမုိထိေရာက္ေႀကာင္း ေလးနက္စြာ ေရးသားတင္ၿပလုိက္ရပါသည္ ။
Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay
