ဆရာေရ ကြ်န္ေတာ္သမီးက ၁၀လထဲပါ။ ခု ၂ ရက္ရွိၿပီ အစာစားရင္ ပ်ိဳ႕ပ်ိဳ႕ေနလို႔။ ညပိုင္းလည္းအိပ္ရင္ ဗိုက္ထဲေနလို႔ မေကာင္းဘူးလားမသိဘူး။ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မအိပ္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္ဆရာ။ ေျပာေပးပါဦးဗ်ာ။
ကေလးငယ္ေလးေတြ အန္ရင္ေတာ့ လူၾကီးေတြနဲ႔ မတူတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမြးစကေလး အန္တာ အမ်ားဆံုးက ႏို႔စို႔ရင္း ေလကိုပါမ်ိဳခ်တာမို႔ သူ႔အစာအိမ္ထဲ ေလအပိုေတြမ်ားလို႔ အန္တယ္။ ကေလးငယ္ေတာ့ သူ႔ အစာလမ္းအထိန္းစနစ္ ေကာင္းေကာင္းမဖြံ႔ျဖိဳးေသးလို႔ျဖစ္တယ္။ ဒါမ်ိဳးျဖစ္ရင္ ကေလးကို ႏို႔တိုက္ျပီးတိုင္း ေခါင္းေထာင္ျပီး ေက်ာေလးသပ္ေပး ေလထုတ္ရမယ္။ ေလကေပါ့လို႔ ေလထြက္မယ့္ ပါးစပ္က ကေလးအစာအိမ္ေနရာ (ရင္ေခါင္း) ရဲ႕အထက္မွာထားရမယ္။
ႏို႔တိုက္တာမွာ အခ်ိန္ျခာတိုက္ႏိုင္တယ္။ တခါတိုက္ရင္ မမ်ားေစပါနဲ႔။ Gripe water/Gripe mixture လို ေလေဆးကို အားမကိုးပါနဲ႔။ အဲလိုေဆးက ေလဗူေဖါင္း ေသးေသးေလးေတြကို ေပါင္းစပ္ေစျပီး ၾကီးေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ ေလထြက္ရ လြယ္ေစဘို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ခဏခဏမတိုက္သင့္ပါ။
ဝမ္းလွ်ာတာနဲ႔ အန္တာ ေရာေနတယ္ဆိုရင္ (ဗိုင္းရပ္စ္) ဝင္တာျဖစ္မယ္။ ဝမ္းပိတ္ေဆးမလိုအပ္ပါ။ ရွားပါးတာေတြလည္း ရွိတယ္။ ကေလး ၂၃ လအရြယ္မွာ အစာစားေကြ်းျပီး ထိုးအန္ရင္ Pyloric stenosis ဆိုတဲ့ အစာအိမ္အထြက္ေနရာ က်ဥ္းတဲ့ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေသျခာစစ္ေဆးျပီး လိုအပ္ရင္ခြဲစိတ္ကုသရတယ္။
အန္လည္းအန္မယ္၊ ငိုလည္းငိုမယ္၊ ဝမ္းထဲမွာလည္း ေသြးအနီေရာင္ပါမယ္ဆိုရင္ Intussusception ေခၚတဲ့ အူထဲကို အူတိုးဝင္လို႔ အူပိတ္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခြဲစိတ္ရမွာပါပဲ။ ကေလးေတြမွာ Cyclic vomiting syndrome ဆိုတဲ့ ေရာဂါ တမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ အခ်ိန္မွန္ အန္ေနတာမ်ိဳး။
အန္တာမ်ားရင္ အသက္ငယ္ေလ ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆားနည္းတာ ျဖစ္ႏိုင္ေလျဖစ္တယ္။ မ်က္တြင္း ခ်ိဳင့္ေနမယ္၊ မပိတ္ေသးရင္ ငယ္ထိပ္ ခြက္ေနမယ္။ ေျခလက္ ေအးစက္လာမယ္၊ အေရျပားကို အသာေလး မၾကည့္ရင္ ေအာက္ျပန္က်တာ အရင္တံုးကလို အျမန္ျပန္မက်ႏိုင္ဘူး။ အားမရွိဘူး၊ ေရငတ္မယ္၊ ဆီးအေရာင္ ရင့္မယ္၊ ဆီးနဲမယ္၊ အာေခါင္ ေျခာက္မယ္၊ ကေလးက ငိုတာေတာင္မွ မ်က္ရည္ခမ္းေနမယ္၊ ဘယ္လိုေခ်ာ့ေခ်ာ့မရဘူး။
အဖတ္မပါတဲ့နည္းတဲ့ ေရအရည္ကိုသာ ေသာက္ပါတိုက္ပါ။ မမ်ားေစနဲ႔။ မနဲေစနဲ႔။ ORS ဓါတ္ဆားေရ ပါးစပ္ကေန တိုက္လို႔ရရင္တိုက္၊ တခ်ိဳ႕ ကေလးကို ႏွာေခါင္းပိုက္နဲ႔တိုက္။ မရရင္ ဝမ္းေလွ်ာတဲ့သူေတြကို ကုသလိုပါဘဲ။ RL drip သြင္းရမယ္။ အန္တာသက္သာေဆးကို အန္လို႔တိုက္မရရင္ ထိုးေပးရတတ္တယ္။
အအန္ေပ်ာက္ေဆးေတြ dexamethasone, dimenhydrinate, granisetron, metoclopramide ထဲက ondansetron က အထိေရာက္မႈအမ်ားဆံုးလို႔ ေလ့လာမႈတခုကဆိုပါတယ္။ ေဆးမွန္သမွ်ကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္အရ တိုက္ရမည္။ Transderm Scop ေဆးကပ္ခြါကို အေရျပားမွာ ကပ္ထားလို႔ ရတယ္။ Dramamine ေဆးက ကားမူးတတ္သူေတြအတြက္ ၾကိဳတင္ေသာက္ရင္ေကာင္းတယ္။ Bsmuth subsalicylate (Pepto Bismol or Kaopectate) ေဆး၊ Diphenhydramine (Benadryl) ေဆး၊ Cocacola syrup and Ginger syrup ဂ်င္း (ခ်င္း) ရည္၊ Compazine, Phenergan, Zofran, Antivert and Reglan ဒီေဆးေတြက ဆရာဝန္လက္မွတ္လိုမယ္။
Gripe Water ကေလးေလေဆး http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/gripewater.html
Vomiting in children ကေလးမ်ားအန္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/09/vomitinginchildren.html
Vomiting in babies ကေလးေတြအန္ရင္ http://doctortintswe.blogspot.com/2016/02/vomitinginbabies.html
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe/
