၁။ မဂၤလာပါဆရာ။ က်မသားေလးက အခု ၂ လသားအရြယ္ပါ။ မိခင္ႏို႔တမ်ိဳးပဲတိုက္ပါတယ္။ အပူအစပ္လြန္ကဲတဲ့ အခ်ဥ္ကလြဲလို႔ အဟာရစံုေအာင္ေတာ့ စားျဖစ္ပါတယ္။ အခုေမးတာက ဗဟုသုတအေနနဲ႔ပါဆရာ။ တေန႔က fb မွာ ဝဝကစ္ကစ္ကေလးေတြ က်န္းမာရဲ႕သားနဲ႔ အိပ္ေနရင္းကေန ေသဆံုးေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္ဆိုၿပီးဖတ္ရပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္တာ မိခင္ကအစားေ႐ွာင္လို႔၊ ဘီ 1 ခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ျဖစ္တာလို႔ေရးထားပါတယ္။ ဘီ 1 ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ အဲဒီလို ျဖစ္တတ္ပါသလား။ ျဖစ္တတ္ရင္ေရာ တျခားဗစ္တာမင္အုပ္စုေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့တာမ်ိဳးေၾကာင့္ေရာ မျဖစ္ၾကဘူးလား။ ဘာေၾကာင့္ ဘီ 1 ခ်ိဳ႕တဲ့မႈတခုေၾကာင့္ပဲ ကေလးေတြ ေသဆံုးေနရတာပါလဲဆရာ။ ေနာက္ၿပီး ဘီ 1 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း လကၡဏာရပ္ေတြနဲ႔၊ ဘီ 1 ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဘာေတြျဖစ္ဘာမလဲ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။
၂။ ဆရာ အဲ့ေဆးသံုးမ်ိဳးကို တႏွစ္ႏွစ္လကေလးအတြက္သံုးရင္ အဆင္ေျပပါ့မလားဆရာ။ Bevit ကို တျခမ္း တရက္တႀကိမ္၊ Bio life ကို အူလမ္းေၾကာင္း႐ွင္းတယ္ဆိုၿပီး တရက္ျခားတထုပ္နဲ႔ Exo ေဆးကို အားေဆးအေနနဲ႔ တရက္ကို လၻက္ရည္ဇြန္း သံုးပံုတပံု တိုက္ခိုင္းပါတယ္။ အဲ့ေဆးေတြေသာက္ရင္ ဘာေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ကေလးအတြက္ျဖစ္ေစႏိုင္သလဲဆိုတာ ေျဖၾကားေပးပါဆရာ။ Bio life နဲ႔ Exo က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမွတ္ပံုမတင္ထားလို႔ ဘယ္ေနရာမွာမွ ဝယ္လို႔မရပဲ အဲ့ေဆးခန္း တေနရာထဲမွာပဲ ဝယ္လို႔ရလို႔ပါ။ Exo ေဆးက ဉာဏ္ေကာင္းတယ္ဆိုလို္ပါ။
၃။ ဆရာမဂၤလာပါခင္ဗ်ာ။ ကေလး အသက္ ၄ လ ရွိပါၿပီ။ မိန္းကေလးပါ။ မိခင္နို႔ေရာ နို႔မူန္႔ပါ တိုက္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနက B1 တိုက္ေကြ်းရင္ သူငယ္နာမျဖစ္ဘူး လို႔ဆိုၿပီး တင္ထားတဲ့ပို႔စ္ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ အဲအရင္က သိထားေပမယ့္ မတိုက္ျဖစ္ပါဘူး။ အခုတိုက္ခ်င္လို႔ လမ္းၫြန္ေပးပါခင္ဗ်ာ။ သူငယ္နာေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရံူးနိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားေပမယ့္ ကေလးႀကီးလာတဲ့အထိ အသက္ ၂၀-၃၀ စသျဖင့္ ေရရွည္ခံစားရနိုင္တဲ့ေ၀ဒနာမ်ား ျဖစ္လာနိုင္ေသးလား။
ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနက သူငယ္နာလို႔သံုးႏွဳန္းပါသလား ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ မထင္ပါ။ သူငယ္နာဆိုတာ တေနရာ တမ်ိဳးေခၚၾကတယ္။ Bevit ကေတာ့ ဗီတာမင္ဘီ-၁ ျဖစ္တယ္။ က်န္ေဆး (၂) မ်ိဳးက ေၾကာ္ျငာေဆးေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေၾကာ္ျငာေဆးဆိုတာ ေဆးသုေတသနမျပည့္စံုပါ။ ဆရာဝန္ေတြညႊန္ေလ့မရွိပါ။ ဉာဏ္အေၾကာင္း ခဏခဏ ေရးရပါတယ္။ ဉာဏ္ဆိုတာ (မ်ိဳးဗီဇ + ေလ့လာသင့္မႈ) နဲ႔ဆိုင္ပါတယ္။ ေဆးကေန ဉာဏ္မေကာင္းေစပါ။ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ရွိသူေတြကိုေပးတဲ့ ေဆးရယ္လို႔သာ ရွိပါတယ္။ ဘီ-၁ လိုသူေတြကိုသာေပးတယ္။ လူတိုင္းကို မေပးပါ။
ဗီတာမင္ဘီ (၁၃) မ်ိဳးရွိတယ္။ B1 (thiamine), B2 (riboflavin), B3 (niacin), B6, vitamin B12, B9 folic acid, B5 (pantothenic acid), biotin, PABA, choline နဲ႔ inositol ေတြျဖစ္တယ္။ ဘီ-၁ ကို အင္နာဂ်ီအားေဆးလို႔ေခၚၾကတယ္။ အာရံုေၾကာေတြနဲ႔လည္းဆိုင္တယ္။
ဗီတာမင္ ဘီ (၁) နည္းေနရင္ အိပ္မေပ်ာ္၊ ရင္တုန္၊ ေသြးဖိအားတက္၊ စိတ္တိုေဒါသထြက္မယ္။ နာတာရွည္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနမယ္။ အာရံုေၾကာနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာလမ္းကိုထိခိုက္မယ္။ Beriberi ေခၚေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေျခေထာက္ေတြ ထံုက်င္ေနမယ္။ အပ္နဲ႔ဆြသလိုခံစားေနရမယ္။ ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းမယ္။ Wernicke-Korsakoff syndrome ရႏိုင္တယ္။ မ်က္စိမေကာင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ရခက္၊ စိတ္ရႈတ္ေထြးမယ္။ ႏို႔တိုက္မိခင္မွာ နည္းေနရင္ ကေလးပါခ်ိဳ႕ယြင္းမယ္။ အသံထိခိုက္မယ္။
ကေလးကိုခ်ိဳတိုက္ေနတဲ့မိခင္မွာ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မေနရင္ ကေလးအတြက္ ဗီတာမင္အပိုေဆာင္းစရာမလိုပါ။ ဘီ-၁ နည္းတာက ရွားတယ္။ ဘီ-၁ နည္းေနရင္ ကေလးက ပ်ိဳ႕မယ္။ အန္မယ္။ ဗိုက္ေအာင့္မယ္။ အဲလိုျဖစ္ေစႏိုင္တာ တျခားေရာဂါေတြမွာလည္းရွိလို႔ ဘီ-၁ နည္းတယ္လို႔တန္းေျပာမရပါ။ အစားပ်က္မယ္။ ေမာပန္းမယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္မယ္။ ပ်င္းရိေနမယ္။ ေျခသလံုးၾကြက္သားေတြအားနည္းေနမယ္။ ထံုမယ္။ အပ္နဲ႔ဆြခံရသလိုခံစားရမယ္။
ဗီတာမင္ ဘီ (၁) မ်ားသြားရင္ အိပ္မေပ်ာ္၊ ရင္တုန္၊ ေသြးဖိအားတက္၊ စိတ္တို-ေဒါသထြက္ျဖစ္မယ္။ ဘီ-၁ ဟာ အရက္နဲ႔ ေကဖင္းဓါတ္နဲ႔ ဓါတ္ျပဳလို႔ ပိုနည္းေစမယ္။ အရက္စြဲေသာက္သူေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ို႕မွာ ေဆးမတည့္တာျဖစ္မယ္။
ဘီ-၁ လိုအပ္ခ်က္
အသက္ ၆ လအထိ 200 mcg
၇-၁၁ လ 300 mcg
၁ ႏွစ္ကေန ၃ ႏွစ္အထိ 500 mcg
၄ ႏွစ္ကေန ၈ ႏွစ္အထိ 600 mg
၉ ႏွစ္ကေန ၁၃ ႏွစ္အထိ 900 mcg
၁၄ ႏွစ္အထက္ 1.2 milligrams (mg)
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ ႏို႔တိုက္မိခင္ 1.4 mg နဲ႔ 1.5 mg ေန႔စဥ္လိုအပ္တယ္။
ဘီ-၁ ရႏိုင္တဲ့အစာေတြ
အမဲသား၊ ဝက္သား၊ ဥ၊ ငါး၊ အသည္း၊ ႏို႔၊ ဆီ၊ အေစ့အဆံ၊ လိမ္ေမာ္သီး၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ဆီရီရယ္၊
ေနၾကာေစ့ 1/4 cup = 0.82 mg
က်ဴနာငါး 4 ounces = 0.57 mg
ပဲ 1 cup = 0.33 mg ကေန 0.42 mg
ကညြတ္ 1 cup = 0.22 mg
မုန္လာ၊ ဆလပ္ရြက္ 2 cups = 0.11 mg
က်န္းမာေရးပညာေပးရာမွာ ဖတ္တဲ့သူေတြကို ေျခာက္လွန္႔ျပီးေရးတာ၊ မ်က္လံုးျပဴးေအာင္ေရးတာ၊ သည္းေျခၾကိဳက္ ေခါင္းစဥ္တပ္တာ၊ ပံုျပျပီးဆြဲေဆာင္တာေတြကို သေဘာမတူပါ။
Vitamin B complex ဗီတာမင္ (ဘီ) အုပ္စု http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/vitamin-b-complex.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
