ဆရာခင္ဗ်ာ ကြ်န္ေတာ္သည္ အသက္ ၅၂ ရွိအမ်ိဳးသားပါ။ ေရယုံလိင္အဂၤါေရာဂါအတြက္ ယခင္က acyclovir ေသာက္ေနၿပီးယခု valacyclovir ေျပာင္းေသာက္ပါသည္။ တလနင့္ ၁ဝ ရက္ခန္႔ၾကာလ်င္ ျပန္ေပၚေလ့ရွိပါသည္။ အၿမဲေသာက္ေနရသည္မွာ ၃ နစ္ေက်ာ္ပါၿပီခင္ဗ်ာ။ ၾကာလ်င္ ေက်က္ကပ္ပ်က္စီးထိခုိက္နိင္ပါသလားခင္ဗ်ာ။ ေနာက္ထပ္ဘယ္နယ္နွစ္ခန္႔အသက္ရွင္ေနနိင္ပါသလဲ။ သက္သာေစေသာတုိင္ရင္ေဆးမ်ားရွိပါသလားခင္ဗ်ာ။ ေလးစားစြာျဖင့္ အကူညီေတာင္းခံအပ္ပါသည္။
ေက်ာက္ကပ္ကို စစ္ေဆးမွသာ သိပါမယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ေဆး ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈေတြက မဆိုးလွပါ။ တိုင္းရင္းေဆးေတြကို မသိပါ။ မသင့္ပါ။ လိင္လမ္းေရယံုအတြက္ အမ်ားဆံုး ေဆး (၃) မ်ိဳးသံုးၾကတယ္။
၁။ Acyclovir (Zovirax)
၂။ Famciclovir (Famvir) နဲ႔
၃။ Valacyclovir (Valtrex) ေတြျဖစ္တယ္။
အားလံုးက ထိေရာက္ပါတယ္။ နံပါတ္ (၁) ကို ပိုသံုးတယ္။ အစာလမ္းကစုပ္ယူတာခ်င္း မတူလို႔ပါ။ ပါးစပ္ကေသာက္ရတာ ပိုသံုးျပီး ေသြးေၾကာထဲထိုးတာလဲရွိတယ္။ Acyclovir (Zovirax ointment) လိမ္းေဆးလဲရွိတယ္။ ထိေရာက္မႈ အသင့္အတင့္သာ ရွိတယ္။ စျဖစ္ေနသူ၊ ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနသူ၊ ထပ္မျဖစ္ေစခ်င္လို႔ တားထားခ်င္သူေတြ သံုးႏိုင္ၾကတယ္။ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ေနတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေမြးကာနီး ေနာက္ဆံုး ၂ လ မွာသံုးႏိုင္တယ္။ ခုခံအားက်ေနသူေတြလဲ သံုးႏိုင္တယ္။
စျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းကိုေပးရင္ ျဖစ္တာသက္သာေစမယ္။ ေပ်ာက္တာ ျမန္ေစမယ္။ ၅-၇ ရက္ ေပးတယ္။ ခံစားရတာ သက္သာတဲ့အထိလဲေပးတယ္။ ျပန္ျဖစ္ေနတာအတြက္လဲေပးတယ္။ တႏွစ္အတြင္းမွာ ၆ ခါေလာက္အထိ ျပန္ျဖစ္ေနသူက တေန႔ ၁ ၾကိမ္ႏွဳန္းနဲ႔ေသာက္ေႏႏိုင္တယ္။ တလင္တမယားမွာလဲ ႏွိမ္ထားတဲ့သေဘာနဲ႔ တေန႔ ၁ ၾကိမ္ဆက္ေသာက္ေနႏိုင္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အတြက္ Acyclovir ေသာက္ေဆးေပးတယ္။ စျဖစ္တာအတြက္ေရာ၊ ျပန္ျဖစ္လာတာအတြက္ပါ ေပးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ႏုႏု ရင့္ရင့္ေပးႏိုင္တယ္။ သိပ္ဆိုးရင္ ေသြးေၾကာထဲထိုးေပးႏိုင္တယ္။ ေမြးဖြါးခ်ိန္မွာ ေမြးလမ္းမွာ Genital herpes blister or sore အနာရွိေနရင္ ဗိုက္ခြဲေမြးေပးသင့္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတံုးမွာ ၄ ပါတ္ၾကာေဆးေသာက္ထားရင္ ဗိုက္ခြဲရမဲ့ အခြင့္အလမ္းနည္းေစတယ္။ HIV ရွိေနရင္ ဆရာဝန္နဲ႔တိုင္ပင္ပါ။
Acyclovir ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈေတြဟာ သာမန္သာရွိတယ္။ ေဆးျဖတ္တာနဲ႔ သက္သာသြားမယ္။ မအီမသာျဖစ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ ဝမ္းပ်က္။ အစားပ်က္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ ေျခ-လက္ေရာင္။ စိတ္ၾကမ္းတမ္း၊ စိတ္တို၊ သတိေမ့၊ စိတ္ရႈတ္ေထြး၊ ေခါင္းမူး၊ ကေယာင္ေျခာက္ျခား စတဲ့ အာရံုေၾကာစနစ္ဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲမ်ိဳး ခပ္ရွားရွား ျဖစ္တတ္တယ္။ ေသြးဖိအားက်ႏိုင္တယ္။ ေဆးလိမ္းရာေနရာမွာ ဆံပင္ကြ်တ္၊ အေရျပားနီ၊ ယားယံ စတဲ့အေရျပား အေျပာင္းအလဲေတြလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ ေသြးအားနည္း၊ ေသြးခဲျခင္း စတဲ့ ေသြးအေျပာင္းအလဲေတြလဲ ရွိတတ္တယ္။ အသဲအေျပာင္းအလဲေတြလဲ ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
Famciclovir ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈေတြ = အားနည္း၊ စိတ္ရႈတ္၊ အစားပ်က္၊ အန္၊ ရင္တုန္၊ ကိုယ္ေရင္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေခါင္းမူး၊ အိပ္ေရးပ်က္၊ ယား၊ ထံု-က်င္။
Valacyclovir ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈေတြ = ကိုယ္ပူ၊ ေသြးယို၊ အေရျပားအနီစက္၊ ဝမ္းထဲေသြးပါ၊ အန္၊ အသားဝါ၊ အားနည္း၊ အိပ္ခ်င္၊ ေရငတ္၊ အစားပ်က္၊ ကိုယ္ေရာင္၊ စိတ္ရႈတ္၊ စိတ္တို၊ အာရံုစူးစိုက္မရ၊ တက္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
