၁။ ဆရာမဂၤလာပါ။ သမီးအသက္က ၂၆ ႏွစ္ Single ပါ။ ႏွာေစးသလိုကေနစၿပီး အခု ႏွာေခါင္းတဖက္ပိတ္ေနလို႔ပါ။ ႏွာရည္ေၾကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ အထဲမွာ အလံုးကိုျမင္ေနရပါတယ္။ အရင္က နည္းနည္းပြင့္ေနေတာ့ ရႉလို႔ရေသးေတာ့ Cetrine ဘဲေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔ကရြာျပန္ေတာ့ ပိုေအးလို႔လာမသိ အခုတစ္ဖက္က လံုးဝကိုရႉမရေတာ့လို႔ပါ။ နက္ျဖန္လဲ long day duty ရွိလို႔ပါ။ ဘာေဆးေသာက္လို႔ရမလဲလို႔ပါ။
၂။ ကြၽန္ေတာ့္အသက္ ၃ဝ ပါဆရာ။ အိမ္ေထာင္မရိွပါ။ ကြၽန္ေတာ့္ႏွာေခါင္းအတြင္းမွာ အသားပို (အနီေရာင္ အသားတံုး) ဘယ္ဖက္ႏွာေခါင္းမွာထြက္ေနတာ ႏွာေခါင္းေပါက္ ပိတ္လုနီးနီး ျဖစ္ေနပါၿပီဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္သတိထားမိတာ (စျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ အသားစေသးေသးေလး) လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေလာက္တုန္းကပါဆရာ။ အသားတံုးရိွတဲ့ေနရာက ႏွာႏုရဲ႕ အဆံုး ႏွာေခါင္း႐ိုး အတြင္းဖက္မွာပါဆရာ။ ဒီအတိုင္းေနေနရင္ေတာ့ မနာမကိုက္ပါဘူး။ ႏွာေခါင္းေပါက္ထဲ ထိုးၾကည့္ ထိၾကည့္ရင္လဲ သိပ္မနာပါဘူးဆရာ။ ထိမွန္းသိ႐ံုကေလးနာပါတယ္။ ဆရာ့ဘေလာ့ခ္ထဲမွာ အဲ့ဒီအေၾကာင္း (ႏွာေခါင္း ကင္ဆာ ဒါမွမဟုတ္ ေရာဂါတခုခု) အေၾကာင္းေရးထားတာ မေတြ႕မိပါဘူးဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္ရွာတာလဲ မႏွံ႔ေသးတာပါ။
ႏွာေခါင္းအတြင္းကို ဖံုးထားတဲ့အလႊာကေနျဖစ္ျဖစ္ ႏွာေခါင္းေဘးက ေလခိုအိတ္ Sinus ကျဖစ္ျဖစ္ အသားပိုထြက္လာကို ေခၚတယ္။ အသားပို တခုမကလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ တခုခုအရင္ျဖစ္ျပီးမွ ရလဒ္အျဖစ္ အသားပို ထြက္လာတာပါ။ တခုခုနဲ႔ မတည့္ျခင္း (အလာဂ်ီ)၊ ပန္းနာ၊ နာတာရွည္ ထိပ္ကပ္နာ (ဆိုင္းနပ္စ္)၊ ဖန္းဂတ္စ္ မွိဳ နဲ႔ ကေလးမ်ားမွာ ေမြးရာပါ မ်က္ရည္၊ တံေတြး၊ ေခြ်း၊ အစာေျခရည္ စတဲ့ အရည္ထြက္ (ဂလင္း) မွန္သမွ်ကို ထိခိုက္တဲ့ (ဆစ္စတစ္-ဖိုက္ဘရိုးဆစ္) ျဖစ္ရာကေန ဆက္ျဖစ္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။
အသားပိုဆိုတာ ေဆးပညာအလိုအရ အမ်ိဳးအစားခြဲရင္ အမ်ားၾကီးပါ။ ဖတ္ရတာရွဳတ္ေနမွာမို႔ ထည့္မေရးေတာ့ပါ။ ဘယ္လိုက ဘယ္လို ျဖစ္လာရတာကိုေတာ့ ဆရာ့ဆရာမ်ား အေသအခ်ာ မသိေသးပါ။ သိဘို႔ေကာင္းတာက လူ႔ကိုယ္မွာ အလံုး-အၾကိတ္ မွန္သမွ် ကင္ဆာမဟုတ္တာနဲ႔ ကင္ဆာ ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ ဒီေနရာမွာလဲ ဒီအတိုင္းပါဘဲ။ ကင္ဆာ မဟုတ္တာေတြအတြက္ ေရးပါရေစ။
အရြယ္အစားေသးေနတံုး ဘာမွမခံစားရေသးပါ။ စစ္ေဆးတာေတာင္မွ ေနာက္နားကျဖစ္ေနရင္ မေတြ႕ဘဲေနတတ္ပါတယ္။ လကၡဏာစျဖစ္ရင္လဲ (ဆိုင္းနပ္စ္)မွာလို ႏွာေခါင္းပိတ္၊ ႏွာေစး၊ ႏွာေခ်တာေတြပါဘဲ။ မနာပါ။ ႏွာေခါင္းပိတ္တာ၊ ႏွာရည္က ႏွာေခါင္း ေနာက္ဖက္မွာ ယိုတာ၊ ေခါင္းက အံုျပီးကိုက္မယ္၊ အသက္ရွဴရ ခက္လာမယ္။ အိပ္ရင္ ေဟာက္မယ္။ စကားသံပါ ေျပာင္းလာပါမယ္။ အနံ႔ေကာင္းေကာင္းမရလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာ နဲပါတယ္။ သိပ္ ၾကီးလာရင္ ပါးစပ္နဲ႔ဘဲ အသက္ရွဴရျပီး၊ အိပ္ရတာေတာင္ မလြယ္ေတာ့ဘူး။
ကုသနည္းေတြ -
• Antihistamines (အင္တီ-ဟစ္စ္တမင္း) ေဆး၊ ေဆးနာမယ္ေတြက ေအတူဇက္ရွိပါတယ္။ (Diphenhydramine, Loratadine, Desloratadine, Meclizine, Quetiapine, Fexofenadine, Pheniramine, Cetirizine, Promethazine, Chlorpheniramine, levocetirizine)
• Decongestants ခြ်ဲေပ်ာ္ေဆး၊ (Acetaminophen, Chlorpheniramine, and Pseudoephedrine)
ႏွာေခါင္းထဲပန္းထည့္ရတဲ့ေဆး Cromolyn sodium Nasal Spray (Intal, Intal Inhaler, Gastrocrom)
စတီရြိဳက္ေဆး (Fluticasone, Beclomethasone, Budesonide) ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အေတာ္ထိေရာက္ပါတယ္။
• (ဗက္တီးရီးယား) ဝင္တာကို Antibiotics ပဋိဇီဝေဆးေပးရပါမယ္။ (Amoxicillin , Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin, Gatifloxacin, Gemifloxacin, Levofloxacin, Moxifloxacin, Trovafloxacin)
• (အလာဂ်ီ) နဲ႔ဆိုင္သူမ်ားအတြက္ ပါးစပ္ကေနေသာက္တာနဲ႔ ႏွာေခါင္းထဲထည့္ရတဲ့ (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္) ေဆးေတြကို အားကိုးရမွာပါ။ အသားပိုကို တိုက္ရိုက္ေဆးထိုးနည္းကို ခြင့္မျပဳပါ။ Aristocort (Triamcinolone) Tablets နဲ႔ Aristocort (Triamcinolone diacetate) injection က စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
• အမ်ားသံုးၾကတာကေတာ့ Prednisone 30-60 mg စားေဆးကို ၄ ရက္ကေန ၇ ရက္ ၾကာေပးျပီး၊ တျဖည္းျဖည္း ေဆးကို ၂ ပါတ္ ၃ ပါတ္နဲ႔အျပီး၊ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေပးသြားရပါတယ္။ ကေလးဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁ ကီလိုကို ၁ မီလီဂရမ္ ႏွဳန္းနဲ႔ ေပးပါတယ္။ အစရက္ေတြမွာ ၂ လံုး ၄ ၾကိမ္ = ၈ ျပား (၆ နာရီျခား)၊ ေနာက္ ၆ ျပား၊ ေနာက္ ၄ ျပား၊ ၂ ျပား၊ ၁ ျပား၊ တျခမ္း။
• (စတီရြိဳက္) ေဆးမ်ိဳးက စားေဆး၊ ရွဴေဆး၊ ထိုးေဆး ဘာျဖစ္ျဖစ္ တာရွည္မေပးသင့္ပါ။ ေဆးရဲ႕ မေကာင္းခ်က္က ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုး၊ မ်က္စိေရတိမ္၊ အတြင္းတိမ္၊ အရိုးအားနည္း၊ ကေလးဆိုရင္ ၾကီးထြားတာကို ေႏွးေစမယ္။
• ႏွာေခါင္းၾကည့္ကရိယာနဲ႔ စစ္ေဆးမယ္။ လိုအပ္ရင္ တိတိက်က်သိရေအာင္ CT scan လုပ္ပါမယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသူေတြကို Immunotherapy ေခၚတဲ့ ဓါတ္ျပီးကုသမႈမ်ိဳးလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒီနည္းက ေရာဂါတခုခုျဖစ္ရင္ အဲဒါကို ေနာင္ ျဖစ္မလာေအာင္ ဒုတ္ျပီး၊ ဒါးျပီးလို ျပီးသြားေအာင္လုပ္ေပးနည္းျဖစ္ပါတယ္။
• ေဆးနဲ႔မရေတာ့ရင္ ခြဲစိတ္ကုသနည္းလုပ္ရပါေတာ့မယ္။ တခုတည္းေသာ အသားပို၊ တခုမကေပမဲ့ သိပ္မၾကီးရင္၊ Simple polypectomy နည္းက အေကာင္းဆံုးပါ။ က်န္တာေတြကိုေတာ့ Endoscopic sinus surgery ဒါမွမဟုတ္ Functional endoscopic sinus surgery (FESS) နည္းသံုးရပါမယ္။ ေသျခာေအာင္ CT scan ၾကည္ရင္းခြဲရပါတယ္။
• Homeopathic (ဟိုမီယိုပက္သစ္) ေဆး Sanguinaria က နာတာရွည္အေအးမိတာကေန အသားပို ထြက္တာမ်ိဳးအတြက္ အစြမ္းထက္ပါတဲ့။ ေနာက္ဖက္နားကေနထြက္တဲ့ ခပ္ၾကီးၾကီး အသားပိုကို Teucrium က ေကာင္းပါသတဲ့။ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ Calcarea Carb ေပးရင္ ထပ္ျဖစ္တာနည္းတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
• စိတ္ပ်က္ခ်င္စရာ တခုကေတာ့ ေအာင္ျမင္တဲ့ခြဲစိတ္မႈ ျဖစ္အံုးေတာ့ ျပန္ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ (အလာဂ်ီ) ျဖစ္တာ၊ မတည့္တာေတြ ဆက္ရွိေန၊ ထပ္ျဖစ္ေနလို႔ ျပန္ေပၚလာတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘာကိုေရွာင္ရမလဲဆိုတာ သိေအာင္လုပ္ျပီး ေရွာင္ႏိုင္ေအာင္ ေရွာင္ပါေလ။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
