ကခ်င္ဘာသာစကားျဖင့္ တံတိုင္ရု Tungtai ruတြင္ တံု Tung မွာ ပိုးေကာင္၊ တိုင္ Tai မွာ ျဖစ္ျခင္း၊ ရု RU မွာ ရွင္သန္ရာႏြယ္ဟု တစ္လံုးခ်င္း သီးျခား အဓိပၸာယ္ရသည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာဘာသာစကားျဖင့္ ေဆးပိုးႏြယ္ရွင္(သို႔) ပိုးေဆးႏြယ္ရွင္ဟု စာေပဆန္ဆန္ ေရးသားရေသာ္လည္း တိဘက္ေဒသအေခၚ ရွီးပတီး Shae- pa- deဟုသာ အေခၚမ်ား အသိမ်ားၾက၏။ ေဆာင္းရာသီ၌ ပိုးေကာင္၊ ေႏြရာသီ၌ ျမက္ပင္သ႑ာန္ရွိ၍ သုေတသီအခ်ိဳ႕က Winter-worm, summer- grass ဟု မွတ္သားၾကရာမွ ‘ေဆာင္းပိုးေႏြျမက္’ ဟု အမည္တြင္ျပန္သည္။ စင္စစ္ ရုကၡေဗဒ အေခၚအားျဖင့္ Cordyceps sinensis သာျဖစ္သည္။
အီတလီႏိုင္ငံမီလန္တကၠသိုလ္မွဇီ၀ေဗဒပညာရွင္Alssandroboesi၏ ေလ့လာမႈအရ ရွီးပတီးသည္ ကပ္ပါးမိႈတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး Clavicipitaceae မ်ိဳးရင္းတြင္ ပါ၀င္ေၾကာင္း မိႈ၏စပိုးေခၚ မ်ိဳးမႈန္မ်ားသည္ တခ်ိဳ႕ေသာ ဖလံမ်ိဳးစိတ္မ်ား Hepialus spp, hepai-lidae, Lepidoptera မ်ား၏ ကိုယ္တြင္း၌ကူးစက္ေပါက္ဖြားျခင္းျဖင့္ ရွီးပတီး ျဖစ္လာေၾကာင္း သုေတသနျပဳ တင္ျပခဲ့ေပသည္။
အဆိုပါဖလံမ်ိဳးႏွင့္မိႈမ်ားသည္တရုတ္ျပည္သူ႔တမၼတႏိုင္ငံ၊အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမာက္ဘက္စြန္း အျမင့္ေပ(၁၂၀၀၀)ခန္႔ရွိ ေတာင္ေပၚ ထင္းရွဴးေတာျမက္ခင္းAlpine,meadow ေပါက္ေရာက္သည့္ ေျမတြင္ ေတြ႔ရပါ
သည္။
မိုးရာသီႏွင့္ ေဆာင္းအ၀င္ကာလအတြင္း Hepialus ဖလံမ်ိဳးတို႔၏ ဥမ်ား ေပါက္ပါသည္။တစ္ခ်ိန္တည္းမ်ားစြာေသာသားေလာင္းမ်ားသည္
ေဆာင္းရာသီကာလအတြင္း ၎တို႔၏ ရုပ္သြင္ေျပာင္းလဲမႈ အဆင့္ဆင့္ မျဖစ္မီ လက္ခံအပင္ငယ္ Herbမ်ားတြင္ စားေသာက္ ရွင္သန္ေနေပသည္။ Cordyceps sinensis ရွီးပတီး၏‘စပိုး’ ေခၚမ်ိဳးမႈန္မ်ားသည္ ေလထုအတြင္းလြင့္ပါ၍ ေျမေပၚႏွင့္ အပင္ငယ္မ်ားအေပၚ က်ေရာက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ကာ ထိမိေလသည့္ ပိုးေလာင္းမ်ား၏ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ေလသည္။ ထို ‘စပိုး’ေခၚ မ်ိဳးမႈန္မ်ားသည္ ပိုးေလာင္းမွ စားမိ၍ျဖစ္ေစ ထိမိ၍ျဖစ္ေစ ေပါက္ပြားႏိုင္ကာ ၎တို႔၏ Myceliumမ်ားသည္ ပါးစပ္(သို႔မဟုတ္) အသက္ရွဴေပါက္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ၀င္ေရာက္ၾကေလသည္။
ထို႔ေနာက္ ပိုးေလာင္း၏ ကိုယ္တြင္ အလ်င္အျမန္ျပန္႔ပြားကာ ပိုးေလာင္း၏ ပါးစပ္မွ မိႈပင္ငယ္သည္ တိုးထြက္ ႀကီးထြားလာေတာ့၏။ ကပ္ပါးျဖစ္စဥ္တြင္ Cordycepsသည္ ၎ဘ၀၏ ရွင္သန္ႀကီးထြားေစေရး အတြက္ ပိုးေလာင္း၏ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းပစၥည္းမ်ား Orangic matterမ်ားကို အသံုးခ်လိုက္သျဖင့္ ပိုးေလာင္းမွာ ေသဆံုးရေလ၏။မိႈထြက္လာေသာပိုးေလာင္းသည္ ေျမႀကီးတြင္
ေထာင္လ်က္အေနအထားျဖင့္ ထြက္လာပါသည္။ ပိုးေလာင္းဘ၀တြင္ အျဖဴေရာင္ရွိၿပီး မိႈပင္(ဦးမွင္) Intennaထြက္ၿပီး ေသသြားသည့္အခါ အညိဳေရာင္ေျပာင္းသြားပါသည္။
ဓာတုေဗဒစမ္းသပ္မႈ
ပရိုတင္း၊ အဆီ၊ ဗီတာမင္ B12၊ CORDY- CEPi-CACiIႏွင့္ ERGO STEROLဓာတ္မ်ားပါ၀င္သည္။
ေခတ္မီေဆးသုေတသနထုတ္ေဖာ္ခ်က္
ရွီးပတီးတြင္ CORDYCEPICACID(CORDY- CEPiCACiD) သည္ အဆုတ္ေလျပြန္က်ယ္ ေစျခင္း၊ ADRENAL GLAND အင္အားတိုးေစျခင္း စသည့္အာနိသင္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာက္ကပ္အထူးပါရဂူ “ လီရွင္း”၏ ေလ့လာမႈ
ရွီးပတီးသည္ပဋိဇီ၀ေဆးမ်ားေၾကာင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးSideeffect ျဖစ္ပြားသည့္ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးမႈကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒသခံတို႔၏ အဆို
ပ်ားရည္(သို႔မဟုတ္) အရက္တြင္ စိမ္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား ကာမအားတိုးေစသည္။ၾကက္သားျဖင့္ ေပါင္းစားျခင္းျဖင့္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေသြးသားသန္႔စင္ကာ က်န္းမာ၀ၿဖိဳးေစသည္။ ရွီးပတီး(၁)ေကာင္အမႈန္႔၊ ပ်ားရည္(၄)ဇြန္း၊ အရက္(၁)ဇြန္း ေရာေမႊ၍ ေန႔စဥ္မွန္မွန္စားသံုး(လွ်က္ေပး)ျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသားတို႔၌ ကာမစည္းစိမ္ခံစြမ္းအင္တိုးလာျခင္း၊အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ ေမြးလမ္းေၾကာင္းပံုမွန္ျဖစ္ကာ “မိန္းမအအိုမ်ား အပ်ိဳျပန္ျဖစ္ေဆး” အျဖစ္ လ်ွိဳ႕၀ွက္သံုးစဲြၾကသည္။
(မွတ္ခ်က္။ ၆၇ႏွစ္ေျမာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ႏွစ္ပတ္လည္ မဂၢဇင္းမွရန္ႏိုင္ဖုန္းျမင့္ ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးအား ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါ
သည္။)
MOI Webportal Myanmar
https://www.facebook.com/MOIWebportalMyanmar
