ဆရာရွင့္ သမီးအသက္ ၃၁ နွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၆ နွစ္ရွိပါျပီ။ ကေလးလိုခ်င္ေပမယ့္မရေသးပါ။ လြန္ခဲ႔တဲ့ ၅ နွစ္ေလာက္က တခါပ်က္ဘူးပါတယ္။ အဲ႔ဒီေနာက္ပိုင္းတခါမွထပ္မရေတာ့ပါ။ က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ရာသီလဲပံုမွန္လာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကသားဥျပြန္ပိတ္ေနရင္ မရနိုင္ဘူးလို႔ ေျပာတာဟုတ္ပါသလားဆရာ။ ဘယ္လိုသိနိုင္ပါသလဲ၊ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ကေလး႐နိုင္ပါသလဲ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ နည္းလမ္းမ်ားေျပာျပေပးပါ၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္္။
1. Infertility Treatments ကေလးမရေသးတာကို ရေအာင္လုပ္မယ္ “စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔သာ ေစာင့္ေနပါ၊ ရခ်ိန္တန္ရင္ ကေလးရလာမွာေပါ့” ဆိုတာ တကယ္တန္း ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္ပါမယ္။ တကမာၻလံုးမွာ Vitro fertilization (IVF) လို ေဆးကုသနည္းနဲ႔ ရလာတဲ့ကေလးေပါင္း ၃ သန္းရွိေနပါျပီ။ တျခား နည္းေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ကေလးရခ်င္လို႔ ၾကိဳးစားဘို႔လာၾကတဲ့ အတြဲေတြထဲက တဝက္အနည္းဆံုး ရသြားၾကတယ္။
2. Symptoms Infertility ကေလးမရေသးျခင္း လကၡဏာေတြ
ဆရာဝန္ဆီမွာ တႏွစ္ေလာက္ လာျပေနေပမဲ့ မရေသးတဲ့အတြဲ၊ အသက္ ၃၅ ႏွစ္ ေက်ာ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ၆ လ ၾကိဳးစားတာမရေသးရင္၊ ရာသီမမွန္ျဖစ္ေနရင္လဲ Infertility ကေလးမရႏိုင္ေသးသူဘဲ။ ေယာက္်ားေတြဘက္လဲ ဆတူေလာက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္
3. Male Infertility ေယာက္်ားေတြသပ္သပ္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား
ကေလး မရေသးတဲ့ လင္-မယားေတြထဲက ၄ဝ% မွာ ေယာက္်ားဘက္က လိုအ္ခ်က္ရွိေနလို႔ျဖစ္တယ္။
• Low sperm count သုက္ပိုးအေရအတြက္နည္းျခင္း၊
• Poor sperm motility သုက္ပိုလႈတ္ရွားမႈမေကာင္းျခင္း၊
• Malformed sperm သုက္ပိုးပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း၊
• Blocked sperm ducts သုက္ပိုးထြက္မလာႏိုင္ျခင္း၊
4. Female Infertility အမ်ိဳးသမီးဘက္က လိုအပ္ခ်က္မ်ား
ေနာက္ထပ္ ၄ဝ% ကေတာ့ ဇနီးဘက္က လိုအပ္ေနတာျဖစ္တယ္။
• Irregular ovulation မ်ိဳးဥထြက္မမွန္ျခင္း၊
• Blocked fallopian tubes သားအိမ္ျပြန္လမ္းပိတ္ေနျခင္း၊
• Abnormalities in the cervix or uterus သားအိမ္၊ သားအိမ္၀ ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း၊
က်န္ ၂ဝ% မွာေတာ့ တိက်တဲ့အျပစ္ရွာမရဘူး။
5. Tracking Ovulation မ်ိဳးဥထြက္တာ ေသျခာေအာင္
၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္က မ်ိဳးဥထြက္ရက္ မမွန္လို႔ ျဖစ္ရတယ္။ မ်ိဳးထြက္တဲ့ရက္ သိဘို႔ သိပ္အေရးၾကီးတယ္။ ဒါမွ အေကာင္းဆံုး အတူေနသင့္တဲ့ အခ်ိန္ဆိုတာသိလာမယ္။ (၁) မနက္အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္ ဘာတခုမွ မလုပ္ကိုင္ေသးခင္ Temperature ကိုယ္အပူခ်ိန္တိုင္းပါ။ အတိအက် မွတ္သားထားပါ။ မ်ိဳးဥထြက္ရက္မွာ အပူခ်ိန္တက္လာမယ္။ (၂) LH ေဟာ္မုန္း မ်ားမ်ားလာတာဟာ မ်ိဳးဥထြက္တာမို႔ ဆီးထဲပါေနတဲ့ LH levels ကို တိုင္းႏိုင္တယ္။ Ovulation kits ဝယ္သံုးပါ။ ၉၉% မွန္ႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥထြက္ခါနီး ၁၂-၃၆ နာရီအလိုမွာ မ်ားလာတဲ့ ေဟာ္မုန္းကို သိႏိုင္တယ္။ အေပါင္းျပတာနဲ႔ ဆရာဝန္ဆီၾကြပါ။
6. Fertility Drugs ကိုယ္ဝန္ရေစမဲ့ေဆးေတြ
တကယ္လို႔ ဆရာဝန္ကေန မ်ိဳးဥမထြက္တဲ့ လူနာလို႔ ယူဆရင္ ေပးမဲ့ အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ေဆးကေတာ့ Clomiphene citrate ျဖစ္တယ္။ Clomid နဲ႔ Serophene လို ႔ေခၚတယ္။ ေစ်းမၾကီးပါ။ ထိေရာက္မႈလဲရွိတယ္။ ေဆးေသာက္ရသူ တဝက္က ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၃ ခါ (၃ လ) ေသာက္ရတယ္။ Clomid ေဆးေၾကာင့္ ကေလးအမႊာရေစႏိုင္တယ္။
7. Injectable Hormones ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆး
Clomiphene ေဆးကို ၆ လေသာက္ေပမဲ့ မထူးျခားေသးရင္ ဆရာဝန္က ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆး ညႊန္းမယ္။ ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ ထိေရာက္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ မ်ိဳးဥထြက္သူ တဝက္က ကေလးရၾကတယ္။ ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆးေၾကာင့္လဲ ကေလးအမႊာရေစႏိုင္တယ္။
8. Surgery for Blocked Fallopian Tubes သားအိမ္ျပြန္ခြဲစိတ္ကုသနည္း
တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ သားအိမ္ျပြန္က အမာရြတ္ျဖစ္ေနလို႔ မ်ိဳးဥသြားဘို႔ရာ လမ္းက်ဥ္းေနတယ္။ Endometriosis ေရာဂါေၾကာင့္လဲ အဲလိုျဖစ္တယ္။ PID တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြ ေရာင္ဘူးလို႔လဲ ျဖစ္မယ္။ ခြဲစိတ္ခံရဘူးလို႔လဲ ျဖစ္တယ္။ Laparoscopic surgery ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ အမာရြတ္ (တစ္ရွဴး) ေတြကို ရွင္းေပးႏိုင္တယ္။
9. Intrauterine Insemination (IUI) သုက္ပိုးထည့္ေပးနည္း
ဒီနည္းက ေပၚျပဳလာျဖစ္တယ္။ သုက္ပိုးေတြကို သားအိမ္ထဲကို ကရိယာသံုးျပီး မ်ိဳးဥထြက္တဲ့ အခ်ိန္ကိုက္မွာ အေသအျခာ ထည့္ေပးမယ္။ သုက္ပိုးအတြက္ မ်ိဳးဥဆီေရာက္ဘို႔ရာ ခရီးရွည္ေလွ်ာက္လွမ္းဘို႔ တာတိုသြားေစမယ္။ IUI နည္းနဲ႔အတူ မ်ိဳးဥထြက္ေဆးနဲ႔ပါ တြဲႏိုင္တယ္။ အကုန္အက်မ မ်ား၊ သိပ္လဲ ပင္ပန္းလွတာ မဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရလမ္းလဲ အမ်ားၾကီး မဟုတ္ပါ။
10. IUI With Donor Sperm သုက္ပိုး အလွဴခံျခင္းနည္း
ေယာက္်ားမွာ က်န္းမာ-သန္စြမ္းတဲ့ သုက္ပိုးနည္းေနရင္ လုပ္ေပးတယ္။ သူမ်ားလွဴတဲ့ သုက္ပိုးကို IUI နည္းနဲ႔ သားအိမ္ထဲ ထည့္ေပးမယ္။ မလုပ္ခင္ ဆရာဝန္နဲ႔ ကာယကံရွင္ေတြ က်က်နနေဆြးေႏြးျပီး သေဘာတူညီမႈ ယူရမယ္။ အမ်ိဳးသမီးကလဲ မ်ိဳးဥထြက္တာဆိုရင္ ေအာင္ျမင္မႈႏွဳန္းျမင့္မားတယ္။ အၾကိမ္ၾကိမ္ေတာ့ လုပ္ရတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈ ၈ဝ% ေက်ာ္ရွိတယ္။
11. In Vitro Fertilization (IVF) အျပင္မွာ မ်ိဳးစပ္နည္း
တျခားနည္းေတြနဲ႔မွ မရရင္အားကိုးႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥနဲ႔ သုက္ပိုအၾကားက လိုအပ္ခ်က္ၾကားခံေတြကို ဓါတ္ခြဲခန္းထဲမွာ ေျဖရွင္းေပးရာက်တယ္။ မ်ိဳးစပ္ထားျပီးသား သေႏၶေတြကို သားအိမ္ထဲထည့္ေပးမယ္။ ကရိကထမ်ားမယ္၊ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားမယ္။ ေဒၚလာတစ္ေသာင္းေက်ာ္ကုန္မယ္။ ေအာင္ျမင္မႈႏွဳန္းက ၾကာေလးတိုးတက္လာေလျဖစ္လာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ၂ဝဝ၇ တံုးက ဒီနည္းနဲ႔ ကေလးရသြားတာ အသက္ ၄၃-၄၄ ေတြမွာ ၁ဝ%၊ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္ေတြမွာ ၄၆% ရွိခဲ့တယ္။
12. IVF With ICSI သုက္ပိုး ထိုးေပးျခင္း
တကယ္လို႔ ေယာက္်ားရဲ႕ငုက္ပိုးေတြက အေရအတြက္လဲနည္း၊ လႈတ္ရွားမႈလဲ ေႏွးတာမ်ိဳးက မ်ားေနရင္ အကူအညီ လိုတယ္။ ဒီလိုနည္းကို Intracytoplasmic sperm injection (ICSI) လို႔ ေခၚတယ္။ သန္စြမ္းတဲ့ တခုတည္းေသာ သုက္ပိုးကို မ်ိဳးဥဆီအေရာက္ ထိုးထည့္ေပးတယ္။ ရလာတဲ့ သေႏၶကို တခါ IVF procedure နည္းနဲ႔ သားအိမ္ထဲ ေျပာင္းထည့္ေပးမယ္။
13. IVF With Donor Eggs မ်ိဳးဥ အလွဴခံျခင္းနည္း
အမ်ိဳးသမီးက အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္ေနရင္၊ မ်ိဳးဥက သန္စြမ္းမႈအားနည္းေနရင္၊ IVF cycles နည္းလုပ္တာလဲ မရေသးရင္ မ်ိဳးဥ အလွဴခံမယ္။ ေယာက္်ားရဲ႕ သုက္ပိုးနဲ႔ မ်ိဳးစပ္ေစမယ္။ ရလာတဲ့ သေႏၶကို တခါ IVF procedure နည္းနဲ႔ သားအိမ္ထဲ ေျပာင္းထည့္ေပးမယ္။ ၂ဝဝ၇ တံုးက ၅၅% ေအာင္ျမင္တာေတြ႔ရတယ္။
14. IVF and Multiples အမႊာေတြ
IVF နည္းကို ေအာင္ျမင္မႈ ေကာင္းေစေအာင္ သေႏၶျဖစ္ျပီးသားကို တခုထဲမက သားအိမ္ထဲထည့္ေပးနည္းသံုးတယ္။ ေမြးလာရင္ေတာ့ Twins ႏွစ္မႊာ၊ Triplets သံုးမႊာ၊ Quadruplets အေလးမႊာေတြ ရေစႏိုင္တယ္။ ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန သေဘာတူညီခ်က္ ယူရတယ္။ အက်ိဳး-အျပစ္ေတြ ရွင္းျပမယ္။
15. IVF with Blastocyst Transfer နည္းသစ္
မၾကာေသးခင္က နည္းသစ္တခု ရလာတယ္။ IVF နည္းသံုးတယ္။ ဒါေပမဲ့ သေႏၶကို (ဆဲလ္) တခုမကရွိလာခ်ိန္က်မွ သားအိမ္ထဲထည့္ေပးတယ္။ သေႏၶဆိုတာ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း (ဆဲလ္) (၁) ခုထဲသာ ရွိတယ္။ နည္းသစ္က (ဆဲလ္) ၂ ခုကေန ၈ ခုအထိ ရေအာင္ ေစာင့္တယ္။ Embryos သေႏၶေတြကို Blastocyst (ဘလပ္စတိုဆစ္) ျဖစ္ေအာင္ ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ ၅ ရက္ ေစာင့္ရတယ္။ အဲဒ့ေတြထဲက အေကာင္းဆံုး ၁-၂ ခုကိုသာ သားအိမ္ထဲထည့္ေပးတယ္။ အမႊာအေရအတြက္လဲ ၾကိဳတင္ သိႏိုင္တယ္။
16. Using Donor Embryos သေႏၶ အလွဴခံနည္း
IVF နည္းနဲပမေအာင္ျမင္သူေတြ အကုန္အက်လဲသက္သာတဲ့နည္းကေတာ့ Donor embryos သူမ်ားဆီက သေႏၶေတြကို အလွဴခံမယ္။ လွဴသူေတြကလဲ IVF process နည္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္သြားၾကလို႔ သူတို႔အတြက္ မလိုေတာ့ဘူး။
17. Surrogate Pregnancy ဗိုက္အငွားနည္း
ကိုယ္ဝန္ကို လေစ့ေအာင္အထိ မေဆာင္ႏိုင္သူေတြလဲရွိတယ္။ အဲလိုလူေတြက သူမ်ားဗိုက္ငွားရတယ္။ ေယာက္်ားရဲ႕ သုက္ပိုး ထည့္ေပးတာလုပ္ႏိုင္တယ္။ ဗိုက္ငွားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ိဳးဥနဲ႔သေႏျဖစ္ေစမယ္။ ကေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ကာယကံရွင္ အစစ္ေတြရဲ႕ မ်ိဳးဥ နဲ႔ သုက္ပိုးေတြကို အျပင္မွာ မ်ိဳးစပ္လို႔ ေအာင္ျမင္လာတဲ့ သေႏၶေတြကိုသာ ဗိုက္အငွားလုပ္ေပးမဲ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ သားအိမ္ထဲကို ထည့္တာ လုပ္လာၾကတယ္။
18. Natural Ways to Boost Fertility အေထာက္အကူေပးမဲ့ သဘာဝနည္းေတြ
မ်ိဳးပြါးမႈေအာင္ျမင္ေစဘို႔ရာ သဘာဝနည္းေတြနဲ႔ပါ ကူေပးသင့္တယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ျဖတ္ပါ။ လင္ေရာ မယားပါ အစာအာဟရ အေသအျခာ ေရြးစားသံုးပါ။ လိုအပ္မဲ့ အားေဆးေတြ ေသာက္ပါ။
19. Acupuncture အပ္စိုက္နည္း
စမ္းၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
20. Moving On ေနာက္ဆံုးနည္း
ဘယ္ေလာက္ ၾကိဳးစားၾကိဳးစား မရေသးရင္၊ ေငြေၾကးလဲ မလိုက္ႏိုင္ရင္ ကေလးမရွိဘဲ စိတ္ဖိအား မမ်ားေအာင္ေနတတ္ဘို႔ ျပဳျပင္ေလ့က်င့္ယူပါ။ တူ-တူမေလးေတြကို ကိုယ့္ကေလးလိုခ်စ္ပါ။ သူမ်ားကေလး ေမြးစားတာ လုပ္ဘို႔ သင့္ရင္လုပ္ပါေလ။
Facts to get pregnant ကိုယ္ဝန္ရေအာင္ ၾကံေဆာင္နည္းကိုလဲဖတ္ပါ။ လိုက္နာပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/pages/Dr-Tint-Swe/490031307758025
