အဲဒီကပ္ပါး သန္ေကာင္ေတြ အနက္ ဝက္သားကေန တစ္ဆင့္ လူကုိ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ကပ္ပါးသန္ေကာင္ ေလးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ထရစ္ခီနဲလားေခၚ ဝက္သားရဲ႕အသားဆဲလ္ထဲမွာ ေနတဲ့ သန္လံုးေကာင္၊ ေတးနီးယားဆုိလီယမ္ေခၚ သန္ျပားေကာင္ရဲ႕ သားေလာင္း၊ ဆာကုိစစ္စတစ္ႏွင့္ ေတာက္ဇုိပလပ္စမား ကပ္ပါး (ဆဲလ္တစ္လံုး တည္းႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ကပ္ပါး)တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဝက္သားကေန ကူးစက္ ႏုိင္တယ္ ဆုိလုိ႔လည္း ကြၽန္မတုိ႔ ျမန္မာေတြ တအား ေၾကာက္စရာေတာ့ မလုိပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔က အသားေတြကုိ က်က္ေအာင္ ခ်က္စားတဲ့ အေလ့အက်င့္ ရွိၾကတယ္။ အဲဒီကပ္ပါး သန္ေကာင္ေတြက ဝက္သားကို မက်က္တက်က္ ဒါမွမဟုတ္ အစိမ္းစားမွ လူကုိ ကူးႏုိင္တာပါ။ ဒါေပမဲ့ ယေန႔ အခ်ိန္အခါမွာ အသားေတြကုိ မက်က္တက်က္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဟင္းအမယ္ေတြ စားသံုးတဲ့ အေလ့အထေတြ ရွိလာၿပီဆုိေတာ့ အေျခခံ က်န္းမာေရး အသိနဲ႔ သတိထားတာ မမွားပါဘူး။
အဲဒီကပ္ပါးသန္ေကာင္ ေလးမ်ဳိးအနက္ ထရစ္ခီနဲလား (Trichinella) သန္လံုးေကာင္ရဲ႕ သားေလာင္းဟာ ဝက္သားရဲ႕ အသားမွာ ရွိေနၿပီး အခု တစ္ကမၻာလံုးမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပန္လည္ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ အရ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံရွိ ဝက္ေတြ
ရဲ႕ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ထရစ္ခီနဲလား သန္လံုးေကာင္ စြဲကပ္ခံေနရၿပီး လူေပါင္း ၁၁ သန္းမွာ အဲဒီသန္ေကာင္ စြဲကပ္ခံရဖုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက ေနျပည္ေတာ္ ဧရိယာမွာ ဝက္အေကာင္ ၉ဝ ရဲ႕ သန္ေကာင္သားေလာင္း အရွိႏုိင္ဆံုး ေနရာ သံုးေနရာမွွာ အသားနမူနာ ၂၇ဝ ကုိ စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ခ့ဲတဲ့ သုေတသန တစ္ခုအရ ထရစ္ခီနဲလား သန္ေကာင္သားေလာင္း ေတြ႕ရွိႏႈန္းကေတာ့ ၃ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ ေတြ႕ရွိတာေၾကာင့္ သိပ္ေတာ့ မမ်ားဘူးလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ဆုိရင္ ဝက္ေတြမွာ ထရစ္ခီနဲလား သန္ေကာင္သားေလာင္း ေတြ႕ရွိႏႈန္း ၁၇ ဒသမ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ဆုိရင္ ၁၁ ဒသမ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ ၃ဝ အတြင္း လူမွာ ထရစ္ခီနဲလား သန္ေကာင္စြဲကပ္လုိ႔ ေရာဂါ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားမႈ အႀကိမ္ အေရအတြက္ ၅ဝဝရွိခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၂၅ဝဝဝ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ေသဆံုးသူ ဦးေရ ၂၄ဝ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာလည္း အဲဒီႏွစ္ ၃ဝ အတြင္း ေလ့လာမႈေတြ အရ ေရာဂါ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားမႈ အႀကိမ္ အေရအတြက္ ၁၂၂ ႀကိမ္တြင္ လူေပါင္း
၆၇ဝဝ ျဖစ္ပြား၍ ၉၇ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း ၂ဝဝ မွ ၆ဝဝ သန္ေကာင္စြဲကပ္ လူနာေတြ ေတြ႕ရွိ ေနရပါတယ္။
ဝက္ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ ဒီသန္ေကာင္ စြဲကပ္ရသလဲ ဆုိရင္ ဒီသန္ေကာင္ကုိ ၾကားလက္ခံေကာင္ (သူတုိ႔မွာေတာ့ ေရာဂါ မျဖစ္ဘဲ သန္ေကာင္ ရွိေနျခင္း)အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ တိရစၧာန္ ေတြကေတာ့ ၾကြက္၊ ေၾကာင္နဲ႔ ေတာဝက္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔နဲ႔ ဝက္ေတြေတြ႕ၿပီး ကိုက္မိ၊ စားမိမယ္ ဆုိရင္ အဲဒီဝက္ကုိ ေရာဂါ ကူးစက္ ခံရႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က သန္ေကာင္သားေလာင္း ပါတဲ့ အသားစေတြကုိ ဝက္က စားမိမယ္။ ဝက္ကုိ ေကြၽးမိမယ္ ဆုိရင္ ကူးစက္ ခံရႏုိင္ပါတယ္။ ကူးစက္ခံရတဲ့ ဝက္မွာေတာ့ ဘာေရာဂါ လကၡဏာမွ မျပပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဝက္ရဲ႕ ႀကီးထြားႏႈန္းက ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းႏုိင္လုိ႔ ဝက္ေမြးျမဴသူမ်ား အေနနဲ႔ သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သန္ေကာင္သားေလာင္း ရွိေနႏုိင္တဲ့ ဝက္သားရဲ႕ အဓိက ေနရာေတြကေတာ့ လွ်ာ၊ အသည္းကာ (diaphragm) နဲ႔ ေမး႐ိုးသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ထရစ္ခီနဲလား သန္လံုးေကာင္ လူမွာ စြဲကပ္ခံရရင္ ဗုိက္နာျခင္း၊ ဝမ္းသြားျခင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ မအီမသာ ျဖစ္ျခင္း၊ အဖ်ားတက္ျခင္း၊ မ်က္ႏွာ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ခႏၶာကုိယ္ အႏွံ႔ ၾကြက္သားမ်ား နာက်င္ျခင္း၊ မ်က္စိ အေျမႇးေရာင္ျခင္း၊ ေခါင္းကုိက္ျခင္းနဲ႔ ယားယံျခင္းေတြ ျဖစ္ႏုိင္ၿပီး စြဲကပ္ခံရတဲ့ သန္ေကာင္ အေရအတြက္ မ်ားရင္ ေသသည္အထိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေသသည္အထိ ျဖစ္ရျခင္းကေတာ့ သန္ေကာင္သားေလာင္း က ႏွလံုးၾကြက္သား ထဲကုိ ဝင္ေရာက္လုိ႔ ႏွလံုးရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ ပ်က္စီးၿပီး ေသဆံုးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီသန္ေကာင္ေတြဟာ အသားဆဲလ္ထဲမွာ ေနႏုိင္တဲ့ အႀကီးဆံုးေသာ သန္ေကာင္ျဖစ္ၿပီး အဲဒီဆဲလ္ထဲမွာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈကုိ ကာကြယ္ၿပီး သား ျဖစ္ေနေအာင္ အိတ္ပံု သဏၭာန္ေလး လုပ္ သူ႔ကုိယ္သူ ကာကြယ္ကာ ေခြေခြေလး ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ သူက ဝက္သား ဆဲလ္ထဲမွာ ေနတယ္။ သူပါတဲ့ အသားကုိ လူေတြက အစိမ္း ဒါမွမဟုတ္ မက်က္တက်က္ ခ်က္ၿပီး စားမယ္ဆုိရင္ လူရဲ႕အူထဲက အစာေျခရည္ထဲမွာ ပါတဲ့ အင္ဇုိင္းနဲ႔ အက္စစ္ေတြက သန္ေကာင္ကုိ ကာကြယ္ထားတဲ့ အိတ္ကေလးကုိ ေခ်ဖ်က္လုိက္တဲ့ အခါမွာ သန္ေကာင္သားေလာင္းေလး ထြက္လာၿပီး သန္ေကာင္ႀကီး အျဖစ္ ဆက္လက္ ႀကီးထြားပါတယ္။ ႏွစ္ရက္၊ သံုးရက္အတြင္း အရြယ္ေရာက္ သန္ေကာင္ေတြ ျဖစ္လာၿပီး မ်ဳိးပြားပါတယ္။ မ်ဳိးပြားၿပီး သန္ေကာင္ႀကီး ကေတာ့ ေသသြားကာ ေမြးလာတဲ့ သန္ေကာင္သားေလး ေတြဟာ ေသြးေၾကာနဲ႔ ျပန္ရည္ေၾကာေတြက တစ္ဆင့္ အသားေတြဆီ သြားၿပီး အသားဆဲလ္ေတြမွာ ေနပါတယ္။ အဲလုိေနၿပီး သူတုိ႔ အစားခံရကာ ဆက္လက္ ႀကီးႏုိင္မယ့္ အခ်ိန္ထိ အသားဆဲလ္ထဲမွာပဲ ေနေနပါတယ္။ သူ႔ကုိ ဝက္အခ်င္းခ်င္း ဒါမွမဟုတ္ အသားစား သတၱဝါ တစ္ေကာင္ေကာင္က အစိမ္း စားမိရင္ေတာ့ အူထဲမွာ အစာေျခရည္နဲ႔ေတြ႕ကာ ဆက္ႀကီးၿပီး မ်ဳိးပြား သန္ေကာင္သားေလးက အသားဆဲလ္ထဲ သြားေန၍ ဒီလုိနဲ႔ သန္ေကာင္ရဲ႕ ဘဝျဖစ္စဥ္ႀကီး ဆက္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီသန္ေကာင္ ရွိေနတဲ့ ၾကြက္အခ်င္းခ်င္း ကုိက္မိၿပီးကူး၊ အဲဒီၾကြက္ကုိ အစံုစား သတၱဝါျဖစ္တဲ့ ဝက္က စားမိၿပီး ကူး၊ အဲဒီ သန္ေကာင္ပါတဲ့ ဝက္သားကုိ လူကအစိမ္း သုိ႔မဟုတ္ မက်က္တက်က္ စားမိရင္ေတာ့ လူ႔ရဲ႕ အသားဆဲလ္ထဲမွာ ႏွစ္လအတြင္း သန္ေကာင္ သားအိတ္ေလးေတြ ျဖစ္ၿပီး အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ခံစား ရႏုိင္ပါတယ္။
ကြၽန္မတုိ႔ႏုိင္ငံက ဝက္ေမြးျမဴေရးမွာ ၿခံဝင္းခတ္၍ အစာကုိ ေသခ်ာစပ္ၿပီး ေကြၽးတာက အနည္းစုပဲ ရွိပါတယ္။ ဝက္ေမြးျမဴသူ အမ်ားစုကေတာ့ တစ္ပုိင္တစ္ႏုိင္ အိမ္ေနာက္ေဖးမွာ ေမြးၾကတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းေတြ ဆီက ထမင္းရည္နဲ႔ မီးဖုိေခ်ာင္ထြက္ ပစၥည္းေတြစုၿပီး ေကြၽးၾကတာဆုိေတာ့ ဝက္သား
စားတဲ့ အိမ္ေတြကေန ဝက္သား ခုတ္ထစ္ၿပီး အသားစေတြ ပါလာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဝက္ေမြးျမဴသူေတြ အေနနဲ႔လည္း ဝက္စာကုိ က်ဳိခ်က္ၿပီး ေကြၽးသင့္ပါတယ္။ လူကုိ ဒီသန္ေကာင္ စြဲကပ္ျခင္း မခံရေစဖုိ႔ ဝက္သားကုိ အစိမ္း၊ မက်က္တက်က္ မစားဘဲ က်က္ေအာင္ ခ်က္စားၾကမယ္။ ဝက္ေမြးျမဴသူေတြကလည္း ဝက္စာကုိ က်ဳိခ်က္ၿပီး ေကြၽးမယ္။ ဝက္ၿခံ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ၾကြက္ေတြ မရွိေအာင္ သန္႔ရွင္းေရး ေသခ်ာျပဳလုပ္မယ္။ အျခားေတာ႐ိုင္း တိရစၧာန္ေတြနဲ႔ မိမိတုိ႔ဝက္ေတြ မထိေတြ႕ေအာင္ ေသခ်ာ ေမြးျမဴၾကမယ္ဆုိရင္ ဒီထရစ္ခီနဲလား သန္လံုးေကာင္ စြဲကပ္ျခင္းက ကင္းေဝးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူအမ်ား က်န္းမာေရးအသိ တုိးပြား ႏုိင္ပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလ်က္။ ။
ျမ၀တီ
