ေသြးတုိးေရာဂါ (သုိ႔မဟုတ္) တိတ္တဆိတ္လူသတ္သမား

ေသြးတိုး ေရာဂါဟာ ေလျဖတ္ေရာဂါ (Stroke) ျဖစ္ေစတဲ့ နံပါတ္တစ္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ျပီး ႏွလံုးေရာဂါ (ႏွလံုး ေသြးေၾကာ က်ဥ္းျခင္း/ ေသြးေၾကာ ပိတ္ျခင္း၊ ႏွလံုးၾကီးျခင္း) ျဖစ္ျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္.. ကမာၻတစ္ဝန္း လူသန္းေပါင္း တစ္ေထာင္၌ ေသြးတိုး ေရာဂါ ခံစား ေနၾကရျပီး ႏွစ္စဥ္ ၇.၁ သန္း ေသဆံုး ေစပါတယ္.. ကၽြမ္းက်င္ ေဆးပညာ႐ွင္ မ်ားက ေသြးတိုးေရာဂါကို တိတ္တဆိတ္ လူသတ္သမား (Silent Killer) လို႔ေတာင္ တင္စား ေခၚေဝၚ ၾကပါတယ္..

ေသြးတိုးေရာဂါ လကၡဏာမ်ား

ေသြးတိုးေရာဂါ ႐ွိသူမ်ား၏ သံုးပံုတစ္ပံု ခန္႔မွာ မိမိတြင္ ေသြးတိုးေရာဂါ ႐ွိမွန္း မသိၾကသူမ်ား ျဖစ္ေနပါတယ္.. မ်ားေသာအားျဖင့္ ေသြးတိုး လကၡဏာ မခံစားရသူ၊ ဘာလကၡဏာမွ မျပသူ မ်ားပါတယ္.. ခံစားရသူ အခ်ဳိ႕တြင္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ဇက္ေၾကာတက္ျခင္း၊ မူးေဝျခင္း၊ အသက္႐ွဴ ျမန္လာျခင္း၊ အျမင္ ေဝဝါးလာျခင္း တို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. အခ်ဳိ႕မွာ ေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ဳိး လကၡဏာ (Complications) မ်ားျဖင့္ ျပတတ္ၾကပါတယ္.. ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း (ႏွလံုး ေသြးေၾကာ က်ဥ္းျခင္း)၊ ေလျဖတ္ျခင္း (ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာ ပိတ္ျခင္း/ ေပါက္ျခင္း)၊ ေမာ၍ ေဖာေယာင္ျခင္း (ႏွလံုး ညွစ္အား နည္းျခင္း- Heart Failure)၊ မ်က္ႏွာ ေယာင္အမ္း လာျခင္း (ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးျခင္း-Renal Failure)၊ မ်က္စိ အျမင္ ခ်ဳိ႕ယြင္းလာျခင္း (Hypertensive Retinopathy) တို႔ ျဖင့္ လကၡဏာ ျပတတ္ ၾကပါတယ္..

ေသြးတိုးေရာဂါ ႐ွိသူမ်ား၏ ၉၀-၉၅% ဟာ အေၾကာင္းရင္း တိတိက်က် မသိရဘဲ ေသြးတိုးၾကျပီး (Essential Hypertension) ဟု ေခၚပါတယ္.. က်န္ ၅-၁၀% ကသာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ေရာဂါ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါ (Secondary Hypertension) ခံစားေနရပါတယ္.. ၎ေရာဂါမ်ားမွာ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါမ်ား (Renal Diseases)၊ ေက်ာက္ကပ္ ေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါ (Renovascular Hypertension)၊ ေသြးေၾကာမၾကီး ေရာဂါ(Coarctation of Aorta)၊ အဒရီနယ္ဂလင္း ေရာဂါမ်ား (Primary Aldosteronism, Cushing Syndrome, Pheochromocytoma...)၊ သိုင္း႐ိြဳက္ ေဟာ္မုန္း အထြက္လြန္ကဲေသာ ေရာဂါ (Hyperthyroidism)၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ျခင္းေၾကာင့္ ေသြးတိုးျခင္း (PIH)၊ ေသြးတိုး ေစေသာေဆး (Cocaine, Cyclosporin, Erythropoietin, Adrenergic medications,...) သံုးစြဲေနရျခင္း ႏွင့္ အရက္ ေသာက္သံုးျခင္း (Alcoholism) တို႔ျဖစ္ပါတယ္..

ေသြးဖိအား 115/75 mmHg ကို ပံုမွန္ထား၍ အေပၚေသြး 20 (or) ေအာက္ေသြး 10 mmHg စီ တိုးတိုင္း ႏွလံုးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ (Cardiovascular Disease Risk) ႏွစ္ဆ စီ တိုးလာပါတယ္..

Mg Mandalay
https://www.facebook.com/mg.mandalay