လူတစ္ဦးမွတစ္ဦးသို႔ ေရာဂါကူးစက္ျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ က်န္းမာေရးနွင့္ မညီညြတ္ေသာ အစားအစာမ်ား စားေသာက္ျခင္းနွင့္ က်န္းမာေရးနွင္ ့ မညီညြတ္ေသာ လူမႈဘ၀ေနထိုင္မႈပုံစံမ်ားတြင္ ၾကာရွည္စြာ စားေသာက္ေနထိုင္ ထိေတြ႕ေနရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေရာဂါအစုအေ၀းကို ေခၚပါသည္။
မကူးစက္နိုင္ေသာေရာဂါမ်ားတြင္ ေအာက္ပါေရာဂါနွင့္ က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။
(၁) ေသြးတိုးေရာဂါ
(၂) ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ
(၃) နွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ
(၄) ေလျဖတ္ျခင္း
(၅) ကင္ဆာေရာဂါ
(၆) နာတာရွည္အဆုတ္ပြေရာဂါ၊ ေလျပြန္က်ဥ္းနွင့္ ပန္းနာရင္ျကပ္ေရာဂါ
(၇) စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာ
(၈) အတက္ေရာဂါ
(၉) နားေလးေရာဂါ
(၁၀) မေတာ္တဆျဖစ္ျခင္းနွင့္ ထိခိုက္မႈအႏၲရာယ္
(၁၁) ေဆးလိပ္ေဆးရြက္ႀကီးအႏၲရာယ္
(၁၂) အရက္စြဲအနဿတရာယ္
(၁၃) မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၲရာယ္ (၁၄) ေျမြကုိက္အႏၲရာယ္တို႔ ပါ၀င္ပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ေသဆံုးသူ (၁၀၀)လွ်င္ (၅၉)ဦးသည္ မကူးစက္နိုင္ေသာေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ နာတာရွည္ေရာဂါ (၄) မ်ိဳးရိွပါသည္။
(၁) နွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ
(၂) ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ
(၃) ကင္ဆာေရာဂါ
(၄) နာတာရွည္အဆုတ္ေရာဂါ
ကာကြယ္နိုင္မည့္နည္းလမ္းမ်ား
(၁) က်န္းမာေရးနွင့္ညီညြတ္စြာ စားသုံးပါ။
• ခ်ိဳလြန္း၊ ငန္လြန္း၊ အဆီမ်ားလြန္းေသာ၊ အသင့္စားထုတ္ပုိးထားေသာ အစားအစာမ်ားကို ေလွ်ာ့၍စားသုံးပါ။
• ခ်ိဳလြန္းသည့္အစားအစာမ်ားမွာ - အခ်ိဳရည္မ်ား၊ သၾကားနွင့္နို႔ဆီပါေသာ အစားအစာမ်ား၊ ထန္းလ်က္၊ မလိုင္၊ ႀကံသကာ စသည့္ အစားအစာမ်ား
• ငန္လြန္းသည့္ အစားအစာမ်ားမွာ - ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငံျပာရည္၊ ပုစြန္ေျခာက္စသည့္ အစားအစာမ်ားနွင့္ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔
• တိရိစာၦန္မွ ရေသာအဆီမ်ား (အမဲဆီ၊ ၀က္ဆီ) စားသုံးျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ စားအုန္းဆီကုိ အလြန္ အကၽြံမစားသုံးသင့္ပါ။
• ကြမ္းစားျခင္းကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
• အမွ်င္ဓါတ္ပါေသာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နွင့္ သစ္သီး၀လံမ်ားကို မ်ားမ်ားစားသုံးေပးပါ။
• ကန္စြန္းရြက္၊ ခ်ဥ္ေပါင္ရြက္၊ ဘူးရြက္နွင့္ ဘူးသီး၊ ဟင္းနုနယ္ရြက္စသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား
• ငွက္ေပ်ာသီး၊ သေဘၤာသီး၊ ဖရဲသီး၊ သရက္သီး၊ မာလကာသီး၊ စပ်စ္သီးစသည့္ သစ္သီး၀လံမ်ား
(၂) ကိုယ္ကာယ လႈပ္ရွားမႈ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား မွန္မွန္ျပဳလုပ္ပါ။
• တစ္ေန႔လွ်င္ မိနစ္(၃၀) ၊ တစ္ပတ္လွ်င္ (၅)ရက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳလုပ္ပါ၊ (လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ ေရကူးျခင္း၊ အေလးမျခင္း၊ စက္ဘီးစီးျခင္း စသည့္ မိမိလုပ္နိုင္သည့္ ေလ့က်င့္ခန္းကို လုပ္နိုင္ပါသည္။)
• သြက္လက္တက္ၾကြစြာ ေနထိုင္ပါ။
• အထိုင္မ်ားျခင္း လႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
• တီဗီ၊ တီဗီဂိမ္းေရွ႕တြင္ ၾကာရွည္စြာထိုင္ျခင္းနွင့္ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အင္တာနက္ ဆက္တိုက္ၾကာရွည္စြာ အသုံးျပဳျခင္းမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
(၃) ေဆးလိပ္နွင့္ေဆးရြက္ႀကီးသုံးစြဲမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
• ကိုယ္တိုင္ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းနွင့္ သူတစ္ပါးေဆးလိပ္ေငြ႕႐ႈျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
• ေဆးရြက္ႀကီးနွင့္ နွပ္ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳးပါ၀င္ေသာ ကြမ္းစားျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
• ေဆးငုံျခင္းကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
(၄) အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္သံုးမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
(၅) ကိုယ္ခႏၶာရွိသင့္သည္ထက္ ပို၀မလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းပါ။
• မိမိအရပ္အလုိက္ ရွိသင့္ေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းသိမ္းနိုင္ရန္နွင့္
• ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားလာလွ်င္ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ႀကိဳးစားပါ။
(၆) ေရလုံေလာက္စြာ ေသာက္ပါ။
လူတစ္ေယာက္သည္ ေရကို တစ္ေန႔လွ်င္ေရဖန္ခြက္ (၈)ခြက္ (သို႔) (၂)လီတာ ခန္႔ေသာက္သုံးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၇) စိတ္ေသာကမ်ားကို ေလွ်ာ့နိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားေနထိုင္ပါ။
• အျပဳသေဘာျဖင့္ အရာရာကို အေကာင္းျမင္နိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားပါ။
• အၿပံဳးျဖင့္ ေလာကဓံကို ႀကံ့ႀကံ့ခံရင္ဆုိင္နိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။
• မကူးစက္နိုင္ေသာေရာဂါမ်ားအား ကာကြယ္ရန္ က်န္းမာေရးနွင့္ ညီညြတ္ေသာ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ အေလ့အထမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သုံးသင့္ပါသည္။
• အသက္(၄၀)ေက်ာ္သူမ်ားအေနျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳနွင့္ ေသြးတိုးေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနမႈ ရွိ/မရွိ ပုံမွန္ စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။
• ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကို သိရွိပါက က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းနွင့္ ေဆာလ်င္စြာျပသ၍ ပုံမွန္စစ္ေဆးကုသမႈ ခံယူသင့္ပါသည္။
Health Guide
https://www.facebook.com/mmhealthguide/
