၁။ ၁၃ ရက္သား ကေလးခ်က္ ထဲမွာ ျပည္ေတြ႔လုိ႔ကေလးပါရဂူ ျပပါတယ္ ဆရာဝန္က ခ်က္ထဲ အရက္ျပန္နဲ႔ေဆး ေဆးနီထည့္ ဂြမ္းအုပ္တာ ၃ရက္လုပ္ေပးပါတယ္ ေသာက္ေဆးရည္ ပုိးသတ္ေဆးရည္ 2.5 ml တုိက္ခုိင္းပါတယ္ ၃ရက္ေျမာက္ေန႔ ဆရာက သက္သာတယ္ဆုိလုိ ကေလးမျပေတာ့ပါဘူး ၁၆ ရက္ ၁၇ရက္ေျမာက္သားေရာက္ေတာ့ ခ်က္ စုိေနေသး ျပည္စ နဲနဲေလးေတြ႔ရေသးတယ္ ဘာျဖစ္တာလဲ ဘယ္လုိလုပ္ရပါသလဲ အက်ဳိးအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါအုံး
၂။ ဆရာ ကြ်န္မက ႕႕႕႕႕ ကပါ။ အသက္က ၃၂ နွွစ္ပါ။ ကေလးက ၃ ပါတ္ပါဆရာ ခြဲေမြးပါတယ္။ ကေလးခ်က္မွာ အရည္နည္းနည္းထြက္လို႔ပါ။ မနံပါဆရာ။ ေဆးရံုသြားျပေတာ့ ကေလးအထူးကုဆီသြားခိုင္းပါတယ္။ အဲဒါ ကမန္းကတန္း ၿမိဳ႕တက္ၿပီး အထူးကုကိုျပေတာ့ ေပါင္ဒါတမိ်ဳးေပးပါတယ္။ ခ်က္မွာျဖဴးဖို႔ အဲဒါကိုသူမ်ားေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ မထည့္ဖို႔ ေနာက္ငါးနွစ္ေနရင္ဘာျဖစ္မယ္ ညာျဖစ္မယ္ဆိုၿပီး။ ဆရာကပဲ သံသယေတြကို ရွင္းေပးပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။
၃။ မဂၤလာပါဆရာ။ ဆရာရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္ ၂၁-၁ဝ-၁၅ က သားသားေလးကို က်န္းက်န္းမာမာနဲ႔ ေမြးဖြားႏိုင္ခဲ့ပါၿပီဆရာ။ ၃ ရက္ေျမာက္ေန႔က သားသားခ်က္ႀကိဳးကို သူ႔ေျခေထာက္ေလးနဲ႔ကန္မိလို႔ ေသြးနည္းနည္းထြက္သြားတယ္ဆရာ။ ကေလးဆရာဝန္က ဘီတာဒိုင္းထဲ့ေပးၿပီး ေဆးတလုံးထိုးေပးထားတယ္။ ဒီေန႔ ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ ေဆးရုံကဆင္းတယ္။ အိမ္ေရာက္ေတာ့ ခ်က္ေလးက နည္းနည္းဆိုေနတယ္ဆရာ။ စိုးရိမ္ရသလားဆရာ။ ခ်က္က ဘယ္ႏွစ္ရက္ေနမွ ေႂကြလဲဆရာ။ ခ်က္ႀကိဳးကိုခိုက္မိရင္ ဘာျဖစ္ႏိုင္သလဲဆရာ။ ေဆးခန္းသြားရင္ ႕႕႕႕႕ ကေန မႏၲေလးထိ အေဝးႀကီး သြားရတာမို႔ ပိုစိတ္ပူမိပါတယ္ဆရာ။
ကေလးခ်က္ၾကိဳး ဘယ္လိုအေရးပါသလည္း။ အေမဗိုက္ထဲမွာ ကေလးဟာခ်က္ၾကိဳးနဲ႔ အသက္ရွင္ခဲ့တာပါ။ အေမ့ဆီက လိုတာမွန္သမွ် (မလိုတာလည္းပါတတ္တယ္) အကုန္ရခဲ့တယ္။ ေမြးျပီးရင္ေတာ့ မလိုေတာ့ပါ။ မိခင္ကိုယ္ထဲကထြက္ျပီး ခ်က္ခ်င္း ခ်က္ၾကိဳကိုးကို ညႇပ္ျပီးျဖတ္ပစ္ရတယ္။ ကေလးမွာလံုးဝမနာပါ။ ျဖတ္လိုက္တဲ့ Umbilical stump ခ်က္ၾကိဳး အတိုအစေလး က်န္ေနမယ္။
ႏွစ္စဥ္ တကမာၻလံုးမွာ တႏွစ္ေအာက္ကေလးေပါင္း ၃႕၃ သန္းေသဆံုးေနရတာထဲမွာ ၃ဝ% ကေရာဂါပိုးကူးစက္လို႔ ျဖစ္တယ္။ အဲတာထဲမွာ ခ်က္ကေနကူးစက္တာလည္းပါတယ္။
ခ်က္ကေန ေမးခိုင္ပိုးမဝင္ေအာင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္းကို ATT ေခၚတဲ့ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး ၂ ၾကိမ္းကို၊ တခါနဲ႔တခါ တလျခားထိုးေပးရတယ္။ ကေလးေတြ ေမးခိုင္ျဖစ္လို႔ကေတာ့ ၂ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ရွင္ေအာင္ မနည္းလုပ္ရတယ္။ တေန႔က ဂ်ပန္မွာေနတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တေယာက္က အဲဒီမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးမေပးလို႔ စိုးရိမ္ျပီးလွမ္းေမးတယ္။ ေမးခိုင္ေရာဂါ ဂ်ပန္မွာမျဖစ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အလားတူပဲ အေမရိကန္ေဆးေက်ာင္းတခ်ိဳ႕မွာ တီဘီေရာဂါအေၾကာင္း သင္မေပးေတာ့ဘူးလို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃-၄ ႏွစ္က ဖတ္လိုက္ရတယ္။
ခ်က္ဘယ္ေတာ့ ခ်က္ေၾကြသလည္း။ ၇ ရက္ကေန ၂၁ ရက္ၾကာတယ္။ ေစာေစာေၾကြရင္ အနာေလးလိုက်န္အံုးမယ္။ ခ်က္အတုိစကို ေျခာက္ေသြ႔ေစပါ။ (ဒိုင္သာပါ) ကို ခ်က္ေနရာနဲ႔ ေဝးေအာင္ေခါက္ထားေပးပါ။ ဆီးနဲ႔အထိေအာင္ လိုရင္လည္း ကိုက္လိုက္ပါ။ ခ်က္မေၾကြမခ်င္း ကေလးကိုေရမခ်ိဳးေသးပဲ ေရပတ္တိုက္ေပးပါ။ ဒိုင္ယာပါနဲ႔ တီရွပ္သာ ဝတ္ဆင္ေပးပါ။ စတိုင္မထုတ္ခ်င္ပါနဲ႔အံုး။ ခ်က္စေလးကို ဆြဲမကိုင္ပါနဲ႔။
ခ်က္ေၾကြျပီး ေသြးစေလးထြက္လည္း မပူပါနဲ႔။ အရက္ပ်ံဂြမ္းနဲ႔ သုတ္ေပးပါ။ အရည္ေလးေတြလည္း ထြက္တတ္တယ္။ ဒါလည္း စိတ္မပူပါနဲ႔။ ပိုးဝင္တာေတာ့ တခ်ိဳ႕မွာျဖစ္တယ္။ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလည္း။ ခ်က္နားကိုထိရင္ နာလို႔ကေလးငိုမယ္။ အဲဒီေနရာ နီရဲျပီး နည္းနည္းေလးေရာင္ေနမယ္။ အနံ႔လည္းရတယ္။ အရည္ (အျဖဴ ၊ အဝါ) ထြက္မယ္။ ေသြးထြက္ခ်င္ ထြက္အံုးမယ္။ ေသြးထြက္မ်ားရင္ေတာ့ ေမြးရာပါေသြးေရာဂါကို စစ္ရမယ္။ ကေလးခ်ိဳသိပ္မစိုခ်င္ ျဖစ္တတ္တယ္။ ကိုယ္ပူႏိုင္တယ္။ ခ်က္ၾကိဳးစေလးဟာ တေျဖးေျဖးနဲ႔ အေရာင္ေျပာင္းလာမယ္။ ျဖဳျပာျပာေလးကေန ညိဳတိုတိုျဖစ္လာမယ္၊ အမည္းေရာင္ဖက္ ေျပာင္းလာမယ္။ နက္ေျခာက္ျပီးမွ ေၾကြတယ္။ ၄ ပါတ္ေနလို႔ ခ်က္မေၾကြေသးရင္ ကေလးအထူးကု ဆရာဝန္ျပပါ။
အေမရိကန္ ကေလးေဆးပညာအကယ္ဒမီကေတာ့ ခ်က္အေျခေနရာကို အရက္ပ်ံဂြမ္းစနဲ႔ တေန႔တခါ သုတ္ေပးပါလို႔ အၾကံျပဳခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သုေတသနလုပ္သူေတြက အဲလိုလုပ္မေနပဲ ေျခာက္ေအာင္ထားတာပိုျပီး ခ်က္ေၾကြတာ ျမန္တယ္လို႔ သိရတယ္။
ကေလးငိုတိုင္း ခ်က္စူေဖါင္းထြက္လာတာကို Umbilical hernia ေခၚတယ္။ အဲလိုခ်က္ကေနအူကြ်ံတာက ခ်က္ကို ဂရုမစိုက္တာနဲ႔ တိုက္ရိုက္မဆိုင္ပါ။
ျမန္မာျပည္လို မခ်မ္းသာတဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာ ခ်က္ကေနေရာဂါပိုးဝင္တာ မနည္းလွပါ။ Cipladine အနာေဆးထည့္တဲ့ ညႇစ္ဗူးေလးကေန ကေလးအသက္ေပါင္းမ်ားစြာကို ကယ္ႏိုင္တယ္။ Betadine, Povidone iodine 9-12% လိမ္းေဆး သံုးပါ။ ေမြးစကေလးခ်က္ကို (၁) ဘာေဆးမွမသံုးနည္းနဲ႔ (၂) သန္႔ရွင္းေရးလိုတဲ့ေနရာေတြမွာ Povidone-iodine (Betadine) ေဆး သံုးနည္းေတြက ေနာက္ဆံုးလက္ခံတဲ့နည္းေတြျဖစ္ပါတယ္။
ခ်က္ၾကိဳးျဖတ္ကပ္ေၾကး၊ ညႇပ္အားလံုးသည္ ပိုးသန္႔ၿပီးျဖစ္ရမယ္။ အခုေတာ့ တခါသံုးေတြသာသံုးၾကတယ္။ အဲတာ မရႏိုင္တဲ့ေနရာေတြမွာ ခ်က္ကိုခ်ည္မယ့္ၾကိဳးကို အရင္ကတည္းက ႏွစ္ေခ်ာင္းက်စ္ထားရတယ္။ အရက္ပ်ံမွာစိမ္ရတယ္။ ယမုန္နာေဆးခန္းေလးမွာ ဆရာမေတြကို ၾကိဳးက်စ္နည္းပါ သင္ေပးခဲ့ရတယ္။ အဲလိုၾကိဳးနဲ႔ ကေလး ၄-၅ ေယာက္ကို ခ်ည္ေပးခဲ့ရဘူးတယ္။ ေဒလီျမိ့ဳၾကီးက ျမန္မာဒုကၡသည္ေဆးခန္းေလးမွာပါ။
ဓါတ္ပံု = ၁၉-၉-၂ဝဝ၈ ေန႔ မနက္ ၃ နာရီ ၂ဝ မိနစ္မွာေမြးတဲ့ (ယမုန္နာေဆးခန္းရ့ဲ ၄၈ ေယာက္ေျမာက္) ကေလးခ်က္ကို ဆရာမ မခ်ယ္ရီက ျပဳစုေပးေနစဥ္
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
https://www.facebook.com/drtintswe
